BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ ĐỊA CHẤT LÊ NGUYỄN LÂM HƯƠNG NGHIÊN CỨU MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU RỦI RO CỦA NHÀ MÁY SẢN XUẤT ỐNG THÉP HÀN THẲNG TẠI KHU CÔNG NGHIỆP DỊCH VỤ DẦU KHÍ SỒI RẠP –TIỀN GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI, 2013 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ ĐỊA CHẤT LÊ NGUYỄN LÂM HƯƠNG NGHIÊN CỨU MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU RỦI RO CỦA NHÀ MÁY SẢN XUẤT ỐNG THÉP HÀN THẲNG TẠI KHU CƠNG NGHIỆP DỊCH VỤ DẦU KHÍ SỒI RẠP - TIỀN GIANG Chuyên ngành Mã số : Kinh Tế công nghiệp : 60.31.09 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS Lý Huy Tuấn HÀ NỘI, 2013 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Bản luận văn tốt nghiệp cơng trình nghiên cứu thực cá nhân, thực sở nghiên cứu lý thuyết, kiến thức kinh điển, nghiên cứu khảo sát tình hình thực tiễn hướng dẫn Tiến sĩ: Lý Huy Tuấn Các số liệu, mơ hình tốn kết luận văn trung thực, q trình phân tích rủi ro, tổng quan thực trạng quản trị rủi ro Cơng ty biện pháp phịng ngừa rủi ro xuất phát từ sở lý thuyết rủi ro quản trị rủi ro, thực tiễn định hướng sản xuất kinh doanh công ty kinh nghiệm Nội dung chưa công bố hình thức trước trình, bảo vệ cơng nhận “Hội Đồng đánh giá luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ kinh tế ” trường Đại Học Mỏ Địa Chất Một lần nữa, xin khẳng định trung thực lời cam kết Hà nội, ngày 15 tháng năm 2013 Tác giả Lê Nguyễn Lâm Hương LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô Khoa Kinh Tế - Quản trị kinh doanh giúp đỡ nhiều thời gian học tập thực luận văn Kiến thức mà thầy cô truyền đạt hành trang giúp vững bước đường đời sau Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến thầy TS Lý Huy Tuấn, tận tình giúp đỡ tơi suốt q trình thực Luận văn tốt nghiệp Nhờ có hướng dẫn thầy mà tơi hồn thành luận văn tích lũy nhiều kiến thức q báu lĩnh vực thiết kế tư vấn đầu tư, nơi mà công tác Tôi xin gởi lời cảm ơn gia đình, người thân động viên tơi nhiều suốt thời gian qua Tôi xin gửi lời cảm ơn đến bạn đồng nghiệp giúp đỡ tơi hồn thành luận văn Cuối cùng, tơi xin chúc quý thầy cô bạn mạnh khỏe, vui vẻ thành đạt sống Tác giả MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC BẢNG MỞ ĐẦU CHƯƠNG TỔNG QUAN VỀ RỦI RO VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO 1.1 Rủi ro kinh doanh doanh nghiệp 1.1.1 Khái niệm rủi ro 1.1.1.1 Theo trường phái truyền thống (hay gọi trường phái tiêu cực): 1.1.1.2 Trường phái trung hòa 1.1.2 Phân loại rủi ro hoạt động kinh doanh doanh nghiệp 1.2 Quản trị rủi ro 11 1.2.1 Khái niệm quản trị rủi ro 11 1.2.2 Quy trình quản trị rủi ro 12 1.3 Các phương pháp quản trị rủi ro theo quy trình 17 1.3.1 Các phương pháp nhận dạng rủi ro 17 1.3.2 Các phương pháp đo lường rủi ro 19 1.3.3 Các biện pháp kiểm soát rủi ro 23 1.3.3.1 Né tránh rủi ro 24 1.3.3.2 Ngăn ngừa rủi ro 24 1.3.3.3 Giảm thiểu tổn thất rủi ro xuất 25 1.3.3.4 Chuyển giao rủi ro: 25 1.3.3.5 Phối hợp rủi ro 26 1.3.3.6 Lưu giữ tổn thất rủi ro 26 1.3.3.7 Đa dạng rủi ro 26 1.3.4 Tài trợ tổn thất rủi ro 26 1.4 Tổng quan cơng trình nghiên cứu liên quan đến vấn đề rủi ro quản trị rủi ro 28 1.4.1 Đề tài nghiên cứu khoa học 28 1.4.2 Luận văn 29 CHƯƠNG PHÂN TÍCH RỦI RO CỦA NHÀ MÁY SẢN XUẤT ỐNG THÉP HÀN THẲNG TẠI KHU CƠNG NGHIỆP DỊCH VỤ DẦU KHÍ SỒI RẠP – TIỀN GIANG 32 2.1 Tổng quan Cơng ty Cổ phần ống thép Dầu khí 32 2.1.1 Giới thiệu Cơng ty Cổ phần sản xuất ống thép Dầu khí Việt Nam 32 2.1.2 Khái quát nội dung quy mô đầu tư xây dựng nhà máy ống thép hàn thẳng 35 2.2 Phân tích rủi ro hoạt động sản xuất kinh doanh nhà máy 50 2.2.1 Các loại rủi ro kinh doanh 50 2.2.1.1 Các loại rủi ro môi trường vĩ mô tác động đến hoạt động kinh doanh doanh nghiệp 50 2.2.1.2 Các loại rủi ro tác động môi trường vi mô đến doanh nghiệp 53 2.2.1.3 Các nhân tố bên doanh nghiệp 58 2.2.1.4 Đo lường rủi ro kinh doanh nhà máy vào hoạt động 59 2.2.2 Các loại rủi ro tài 73 2.2.2.1 Rủi ro lãi suất, tỷ giá 73 2.2.2.2 Rủi ro khả toán nợ 73 2.2.2.3 Rủi ro cấu nguồn vốn 73 2.2.2.4 Đo lường rủi ro tài 74 2.2.3 Rủi ro trễ tiến độ dự án 77 2.3 Phân tích thực trạng cơng tác quản trị rủi ro công ty 80 2.3.1 Thực trạng công tác quản trị rủi ro mua nguyên liệu cho nhà máy công ty 80 2.3.2 Thực trạng công tác quản trị rủi ro quản lý chất lượng sản phẩm 82 2.3.3 Thực trạng công tác quản trị rủi ro tiêu thụ sản phẩm 84 2.3.4 Thực trạng công tác quản trị rủi ro quản lý người 85 2.3.5 Thực trạng công tác quản trị rủi ro ảnh hưởng môi trường vĩ mô số nguyên nhân khác 87 2.4 Kết luận chương 88 CHƯƠNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÒNG NGỪA VÀ GIẢM THIỂU RỦI RO CỦA NHÀ MÁY SẢN XUẤT ỐNG THÉP HÀN THẲNG TẠI KHU CƠNG NGHIỆP DỊCH VỤ DẦU KHÍ SỒI RẠP 89 3.1 Tình hình kinh tế xã hội năm 2012 định hướng phát triển đến năm 2015 89 3.2 Môi trường hoạt động định hướng phát triển công ty 90 3.3 Thuận lợi, nguy rủi ro công ty 91 3.4 Biện pháp đảm bảo dự án tiến độ 93 3.5 Một số biện pháp đề phòng ngừa hạn chế rủi ro kinh doanh 94 3.5.1 Biện pháp hạn chế rủi ro đặc thù ngành thép 94 3.5.2 Hồn thiện cơng tác nghiên cứu thị trường sản phẩm 97 3.5.3 Lập dự phòng sản xuất 98 3.5.4 Mua bảo hiểm 99 3.5.5 Thiết lập hợp đồng cách chặt chẽ phù hợp với điều kiện công ty 100 3.5.6 Kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất 103 3.6 Các giải pháp giảm thiểu rủi ro tài 104 3.6.1 Hạn chế rủi ro lãi suất 104 3.6.2 Một số giải pháp hạn chế rủi ro tỷ giá 104 3.6.3 Một số giải pháp hạn chế rủi ro nguồn vốn 106 3.7 Kiến nghị với quan nhà nước 106 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 108 TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC CÁC BẢNG STT Tên bảng Trang Bảng 1.1: Phân loại rủi ro hoạt động kinh Doanh Doanh nghiệp Bảng 1.2 Quy trình quản trị rủi ro 12 Bảng 1.3: Thang đo ảnh hưởng 20 Bảng 1.4: Thang đo khả xảy 21 Bảng 1.5: Bảng xếp thứ tự ưu tiên quan tâm rủi ro 21 Bảng 1.6: Biện pháp tối thiểu hoá tổn thất rủi ro xuất 25 Bảng 2.1: Nhu cầu tiêu thụ ống thép cho đường ống dẫn khí theo thiết kế dự án 38 Bảng 2.2: Nhu cầu tiêu thụ ống thép cho việc chế tạo khối chân đế 41 Bảng 2.3 Tóm tắt tổng mức đầu tư dự án theo thiết kế 48 Bảng 2.4: Các thơng số tính tốn dự án 49 Bảng 2.5: Kết tính tốn tiêu đánh giá hiệu tài dự án 49 Bảng 2.6: Phân tích độ nhạy NPV theo mức biến động đơn giá thép tổng mức đầu tư 61 Bảng 2.7: Phân tích độ nhạy IRR theo mức biến động đơn giá thép tổng mức đầu tư 62 Bảng 2.8: Phân tích độ nhạy NPV IRR theo sản lượng sản xuất 62 Bảng 2.9 Báo cáo kết kinh doanh dự kiến theo số dư đảm phí 69 Bảng 2.10: Đòn bẩy hoạt động nhà máy 71 Bảng 2.11: Các tỷ suất sinh lợi Công ty dự kiến năm 2013 trung bình ngành 72 Bảng 2.12: Tỷ số nợ Công ty dự kiến Cơng ty trung bình ngành 74 Bảng 2.13: Bảng phân tích độ nhạy dự án theo mức biến động lãi suất vay 76 Bảng 2.14: Trường hợp không sản xuất năm 2012 78 Bảng 2.15: Trường hợp tiến hành sản xuất năm 2012 78 Bảng 3.1: Tỷ trọng yếu tố chi phí so với doanh thu 103 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ STT Tên hình Trang Hình 1.1 Phân loại phương pháp tài trợ rủi ro 27 Hình 2.1 Sơ đồ tổ chức máy quản lý Công ty 33 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài luận văn Quản trị rủi ro dự án đầu tư xây dựng quy trình có hệ thống bao gồm: xác định hay nhận diện rủi ro, định lượng rủi ro, phân tích rủi ro đối phó với rủi ro dự án Nó bao gồm việc tối đa hóa khả kết kiện thuận lợi tối thiểu hóa khả ảnh hưởng biến cố gây bất lợi cho mục tiêu dự án Đây lĩnh vực đặc biệt quan trọng công tác quản lý dự án có kinh phí đầu tư lớn, giai đoạn giải ngân dự án kéo dài, việc chia sẻ thông tin công nghệ không đầy đủ có khác biệt khả gánh chịu rủi ro bên, điều kiện môi trường có nhiều biến động, tiến độ thi cơng dự án có nhu cầu sử dụng sản phẩm khơng đảm bảo… Tuy nhiên, vấn đề chưa xem xét cẩn trọng việc quản lý hầu hết Dự án đầu tư xây dựng Ngành sản xuất mặt hàng khí ngành cơng nghiệp then chốt thúc đẩy ngành công nghiệp khai thác cơng nghiệp luyện kim phát triển góp phần vào cơng đổi cơng nghiệp hóa đại hóa đất nước Tuy nhiên, sản phẩm ống thép hàn thẳng phục vụ hoạt động ngành dầu khí, tính đến nước chưa có đơn vị chế tạo, cung cấp nên đơn vị nước thực Dễ dàng thấy giá thành sản xuất sản phẩm thấp so với giá thành việc nhập thép ống từ nước ngoài, giảm bớt thời gian nhập vận chuyển Việt Nam, cung cấp chỗ cho dự án chế tạo chân đế, khối thượng tầng giàn khoan khai thác dầu khí Ngồi cịn lợi việc nhập thép hiệu nhập ống thành phẩm thể tích chiếm chỗ thép bé so với thể tích chiếm chỗ ống thép thành phẩm Việc đầu tư xây dựng dây chuyền công nghệ để sản xuất ống thép Khu cơng nghiệp dịch vụ Dầu khí Sồi Rạp - Tiền Giang Công Ty Cổ Phần Sản Xuất Ống Thép Dầu Khí Việt Nam làm Chủ đầu tư đáp ứng nhu cầu xây dựng hai hệ thống đường ống quan trọng Tập đồn Dầu khí Quốc gia Việt Nam 98 thể để Nhà máy đáp ứng đủ nhu cầu ống thép cho dự án đường ống dẫn dầu khí, ống thép kết cấu chế tạo chân đế giàn khoan Ngoài ra, công tác nghiên cứu thị trường nên tập trung cho phân khúc như:  Đáp ứng đủ nhu cầu dải sản phẩm sản xuất dây chuyền thiết bị đại, công nghệ tiên tiến  Có đủ khả thay sản phẩm nhập loại cung cấp cho thị trường Việt Nam, tiến tới xuất sang thị trường khu vực Mặt khác với lợi đơn vị ngành dầu khí vào hoạt động, dự kiến thị trường tiêu thụ sản phẩm nhà máy kho chứa chuẩn bị xây dựng như: Kho lạnh LPG Long An, kho lạnh LPG Thị Vải, mở rộng kho chứa condensat Cái Mép, mở rộng kho xăng dầu Nhà Bè, 3.5.3 Lập dự phịng sản xuất Cơng ty nên xác định khoản chi phí dự phịng, khoản dự phịng sử dụng có rủi ro xảy để giải rủi ro nhằm giúp hoạt động kinh doanh Công ty diễn bình thường tránh tổn thất lớn xảy Việc lập khoản dự phòng là: trích 1% từ doanh thu bán hàng gửi vào ngân hàng để tích lũy thành vốn quỹ cho doanh nghiệp Ngồi cơng ty nên có dự phịng tài sản…để việc phòng ngừa giảm thiểu rủi ro hiệu Theo nghị định số: 09/2009/NĐ-CP Chính Phủ việc ban hành quy chế quản lý tài cơng ty nhà nước quản lý vốn nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp khác, việc phân phối lợi nhuận trích lập quỹ dự phịng tài quy định sau: Lợi nhuận thực công ty sau bù đắp lỗ năm trước theo quy định Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp nộp thuế thu nhập doanh nghiệp phân phối sau: a Chia lãi cho thành viên góp vốn liên kết theo quy định hợp đồng (nếu có); 99 b Bù đắp khoản lỗ năm trước hết thời hạn trừ vào lợi nhuận trước thuế; c Trích 10% vào quỹ dự phịng tài chính; số dư quỹ 25% vốn điều lệ khơng trích nữa; d Trích lập quỹ đặc biệt từ lợi nhuận sau thuế theo tỷ lệ nhà nước quy định công ty đặc thù mà pháp luật quy định phải trích lập Quỹ dự phịng tài giúp cơng ty bù đắp khoản sau: a Bù đắp tổn thất, thiệt hại tài sản, cơng nợ khơng địi xảy trình kinh doanh; b Bù đắp khoản lỗ công ty theo định Hội đồng quản trị đại diện chủ sở hữu Như vậy, việc lập quỹ dự phịng tài giúp nhà máy bù đắp khoản thiệt hại xảy ra, giúp công ty chủ động việc khắc phục rủi ro, không làm gián đoạn trình sản xuất hoạt động kinh doanh cơng ty phòng ngừa rủi ro 3.5.4 Mua bảo hiểm Mua bảo hiểm cho nguyên liệu thép giúp Công ty bù đắp tài nhằm khắc phục tổn thất rủi ro xảy Cụ thể lựa chọn mua bảo hiểm hàng hóa vận chuyển theo chuyến Đây loại hình bảo hiểm phù hợp với hình thức mua hàng Cơng ty, để giảm bớt chi phí mua hàng, mua bảo hiểm chuyến cho lần mua hàng có trị giá hàng hóa lớn * Những rủi ro bảo hiểm mua gói bảo hiểm gồm:  Cháy nổ  Động đất, bão lụt, gió tốc, sóng thần, sét đánh  Phương tiện vận chuyển bị đắm, bị lật đổ, bị rơi, mắc cạn, đâm va vào đâm va vào vật thể khác hay bị trật bánh  Cây gãy đổ, cầu, đường hầm, cơng trình kiến trúc khác bị sập đổ  Phương tiện chở hàng bị tích 100  Tổn thất chung * Chi phí bảo hiểm: chi phí hợp lý  Do người bảo hiểm, người làm công đại lý họ chi nhằm phòng tránh giảm nhẹ tổn thất cho hàng hóa bảo hiểm  Cho việc dỡ hàng, lưu kho gửi tiếp hàng hóa bảo hiểm dọc đường hậu rủi ro thuộc phạm vi trách nhiệm bảo hiểm  Cho việc giám định xác định nguyên nhân, mức độ tổn thất thuộc trách nhiệm bảo hiểm 3.5.5 Thiết lập hợp đồng cách chặt chẽ phù hợp với điều kiện công ty Để giảm thiểu rủi ro xảy thuộc trách nhiệm, hay sai sót nhà cung cấp, nhà vận tải; kí kết hợp đồng mua hàng, hợp đồng thuê phương tiện vận tải, Công ty nên đưa điều khoản bồi thường hợp đồng mua hàng rủi ro xảy ra, quy định trách nhiệm nhà cung cấp nhà vận tải để xảy rủi ro trình thực hợp đồng Đặc biệt lưu ý với rủi ro mà Công ty hay gặp phải như: giao thiếu hàng, hàng không đảm bảo chất lượng… a Hợp đồng thông thường (Spot, cash) Là thị trường tiền mặt (commodity Cash Market): loại giao dịch thể (sau bên thực nghĩa vụ mình) việc chuyển quyền sở hữu hàng hóa từ người qua người khác (hoặc tổ chức qua tổ chức khác) với giá trị tiền (hoặc hàng hóa khác) mà bên thỏa thuận Nó thể việc mua bán thực thường thường hình thức hợp đồng thương lượng đồng ý người mua người bán bao gồm (ít nhất) điều kiện: Người mua người bán Hàng hóa (loại hàng, số lượng, chủng loại, chất lượng, qui cách ) Giao hàng (thời điểm, địa điểm, phương pháp đóng gói…) Giá tiền 101 Điều kiện tốn Giải tranh chấp Giá trị hợp đồng loại vài trường hợp thỏa thuận thời điểm giao hàng Đến thời điểm đó, vào giá thị trường Ưu điểm  Người sản xuất lúc muốn bán sản phẩm giá cao  Đơi nhà máy giữ hàng hóa lại để tạo khan hiến giả tạo, làm giảm nguồn cung, từ nâng giá cung cấp lên Nhược điểm Người mua lại cố gắng ép giá mua xuống thấp để thỏa mãn nhu cầu trữ hàng phục vụ sản xuất hay cung cấp Trong chiến thương lượng người mua người bán người trung gian cố gắng mua thiệt thấp bán giá thiệt cao để kiếm lời Kết người tiêu dùng chịu thiệt hại, giá sản phẩm bị đẩy lên cao b Hợp đồng Forward (Forward contract) Giống hợp đồng cash, Hợp đồng forward cần điều kiện bản: Xác định bên mua bên bán Sảm phẩm mua bán với tiêu chuẩn thỏa thuận Giá Cách toán Điều kiện giao hàng Điểm khác biệt hợp đồng forward so với hợp đồng thông thường thời điểm giao hàng xác định theo chủ quan người mua, giá giá bên đồng ý không theo giá thị trường Trong hợp đồng người mua hàng (nhà sản xuất) có điểm lợi như: Bảo đảm nguồn hàng đầu vào cho việc sản xuất 102 Giảm thiểu chi phí lưu trữ bảo quản Chủ động sử dụng vốn Giá mềm giá thị trường Nhược điểm Người mua hàng giảm khoản lời giá nguyên liệu đầu vào giảm, giá cao giá thị trường c Hợp đồng future (Fututre contract) Trong hợp đồng này, người mua người bán phải dự đốn giá hàng hóa để giao dịch tương lai, vào thời điểm thuận tiện Các nhà cung cấp dựa vào mùa vụ, tiền chuyên chở, lưu kho, bảo quản….để đưa giá tương lai cho người mua, ràng buộc họ phải nhận hàng khoảng tiền cọc, từ chối không mua hàng theo hợp đồng So với hợp đồng cash forward, hợp đồng future có điểm khác biệt chính: Hợp đồng future khơng thương lượng trực tiếp người mua người bán mà thông qua sàn giao dịch cho phép Ủy Ban Thương vụ giao dịch hàng hóa future Hàng hóa hợp đồng future “chuẩn hóa” số lượng chất lượng Việc giao hàng thực xảy lý tiền Đối với nhà máy sản xuất ống thép hàn thẳng, biến động giá nguyên vật liệu đầu vào ảnh hưởng lớn đến hiệu nhà máy Trước tình hình biến động giá thép nguyên liệu đầu vào bất ổn từ kinh tế, việc kí kết hợp đồng thơng thường gặp nhiều rủi ro Trong hợp đồng future chưa áp dụng nhiều Việt Nam Do đó, lợi ích hợp đồng forward nhập nguyên liệu thép từ nước biện pháp hiệu để giảm thiểu rủi ro giá nguyên liệu Trong trường hợp giá nguyên liệu tăng cao giá hợp đồng forward, Nhà máy tránh rủi ro mua nguyên vật liệu giá cao từ thị trường, bảo đảm việc sản xuất liên tục nhà máy tăng tính chủ động việc sử dụng nguồn vốn 103 3.5.6 Kiểm sốt chặt chẽ quy trình sản xuất Cơng ty nên thực việc kiểm sốt chi phí thơng qua việc kiểm sốt tồn q trình mua hàng, bán hàng trình sản xuất Quy trình sản xuất, kinh doanh Công ty nên thiết lập cụ thể, chặt chẽ đồng bộ, đảm bảo thực cơng việc xác khâu từ ban đầu để ngăn ngừa phát sinh sai sót, hư hỏng Tất sản phẩm sản xuất nên kiểm soát theo ca, đơn vị sản phẩm (cả thành phẩm, phế phẩm,…) theo quy trình quản lý ISO Tỷ trọng yếu tố chi phí so với doanh thu tính tốn bảng sau Bảng 3.1: Tỷ trọng yếu tố chi phí so với doanh thu Đơn vị: VNĐ % STT Yếu tố chi phí % Năm 2012 Doanh Năm 2013 Doanh (VNĐ) thu (VNĐ) thu thuần Giá vốn bán 2.290.140.000.000 87,52% 5.678.160.000.000 84,39% 24.000.000.000 0,92% 48.000.000.000 0,71% 118.580.000.000 4,53% 217.000.000.000 3,23% hàng Chi phí bán hàng quản lý doanh nghiệp Chi phí hoạt động tài Tổng cộng 2.432.720.000.000 92,97% 5.943.160.000.000 88,33% Giá vốn hàng bán chiếm tỷ trọng tương đối lớn doanh thu (>85%) thể tính đặc thù hoạt động thương mại Công ty Từ năm 2012 đến 2013 -2014, dự kiến chi phí bán hàng tăng cơng ty đầu tư cho hoạt động bán hàng để nâng cao doanh thu sản lượng tiêu thụ Để giảm giá vốn hàng bán, Công ty nên dự báo thị trường, tiến hành nhập nguyên liệu trước thực chiến lược bán sản phẩm với giá cao mua nguồn nguyên liệu đầu giá thấp việc dự báo thực tốt Về dài hạn, cơng ty nên có phương pháp 104 nhận định, đánh giá đắn biến động thị trường để đem lại kết kinh doanh tốt cho Công ty Cơng ty PV PIPE Viện Dầu khí Hoa kỳ cấp chứng API 5L0911, API Q1-1487 ISO/TS 29001 TS-1376 Đây chứng cho thấy nhà máy sản xuất ống thép đặt yếu tố chất lượng lên hàng đầu coi khía cạnh để thu hút khách hàng cạnh tranh với doanh nghiệp khác Tuy nhiên, bên cạnh việc đảm bảo chất lượng sản phẩm, nhà máy nên trọng đến yếu tố chi phí sản xuất để tăng hiệu cho dự án 3.6 Các giải pháp giảm thiểu rủi ro tài 3.6.1 Hạn chế rủi ro lãi suất Dự án đầu tư nhà máy sản xuất ống thép hàn thẳng sử dụng tỷ lệ nợ vay cao Đối với khoản vay có thời hạn vay dài, biến động lãi suất ảnh hưởng đến hiệu hoạt động Cơng ty Do đó, công ty nên tận dụng lợi cạnh tranh cơng ty, mối quan hệ lâu dài, uy tín chủ đầu tư trình đàm phán với ngân hàng, tổ chức tín dụng, quỹ đầu tư để hỗ trợ cho vay thời gian dài với lãi suất thấp Bên cạnh đó, cơng ty sử dụng cấu vốn, nợ vay thích hợp để hạn chế rủi ro biến động lãi suất làm ảnh hưởng đến rủi ro toán nợ vay dự án Bởi lợi nhuận cơng ty tăng lên tỷ lệ nợ tăng, đồng thời rủi ro tài tăng, nên Cơng ty muốn vay nhiều nợ để lợi nhuận cao phải chấp nhận rủi ro lớn 3.6.2 Một số giải pháp hạn chế rủi ro tỷ giá Nguyên liệu thép đầu vào Công ty chủ yếu nhập từ nước ngồi, Cơng ty phải tốn hợp đồng nhập ngoại tệ tự chuyển đổi Do đó, biến động tỷ giá rủi ro Công ty, ảnh hưởng đến giá nguyên vật liệu nhập khẩu, từ ảnh hưởng đến kết hoạt động sản xuất kinh doanh Trong thời gian tới, biến động kinh tế tác động tới tỷ giá hối đoái, giá vàng giới tăng kéo theo giá USD nước tăng ngược lại với xu thế giới, gây ảnh hưởng đến doanh nghiệp nhập hàng hóa, nguyên vật liệu từ nước 105 Để hạn chế rủi ro này, bên cạnh sách nhập khẩu, dự trữ hàng tồn kho hợp lý, Công ty nên đưa kế hoạch chủ động cân đối nguồn ngoại tệ, ký hợp đồng mua ngoại tệ kỳ hạn phục vụ cho nhập Ngồi ra, Cơng ty nên có sách trì quan hệ, uy tín tốt với tổ chức tín dụng lớn nên nguồn vốn vay ngoại tệ đảm bảo sử dụng linh hoạt Bên cạnh đó, cơng ty áp dụng phương pháp sau: a Dự báo tỷ giá Cơng ty cần có phương pháp dự báo tỷ giá phương pháp phân tích (Fundamental analysis) phân tích kỹ thuật (Technical analysis) Phân tích tập trung vào việc nghiên cứu lý nguyên nhân làm cho giá tăng lên giảm xuống, tập trung vào cung cầu tiền tệ thị trường: lãi suất, lạm phát, tăng trưởng kinh tế, xuất nhập khẩu, đầu tư…Trong phân tích kỹ thuật dự báo dựa vào nghiên cứu khứ, tâm lý quy luật xác suất để dự đoán khuynh hướng tỉ giá tương lai b Lựa chọn ngoại tệ có giá trị tương đối ổn định Cơng ty lựa chọn loại ngoại tệ có giá trị tương đối ổn định để giảm thiểu tác động biến thiên tỷ giá Công ty nên cẩn thận dự báo xu hướng giá đồng tiền lựa chọn, nên đa dạng hóa loại tiền tốn để giảm bớt rủi ro tỷ giá Ngoài ra, cơng ty áp dụng phương pháp sau:  Chính sách giá  Chính sách tốn  Hợp đồng xuất nhập song hành  Lập quỹ dự phòng rủi ro tỷ giá  Sử dụng thị trường tiền tệ  Sử dụng hợp đồng forward  Sử dụng hợp đồng options 106 3.6.3 Một số giải pháp hạn chế rủi ro nguồn vốn Bất kỳ doanh nghiệp muốn sản xuất kinh doanh thường xun phải có nguồn lực tài chính, tài điều kiện cần thiết hàng đầu để công ty tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh Hiện tại, dự án đầu tư sử dụng tỷ lệ nợ vay cao, đo rủi ro khả toán nợ rủi ro tài cao Để giảm thiểu rủi ro này, bên cạnh nguồn vốn vay tự có cơng ty thu hút vốn cách huy động vốn từ cán công nhân viên công ty cách cổ phần hóa, bán cổ phần ưu đãi cho cán công nhân viên công ty lợi nhuận tính % số vốn góp, đồng thời gắn kết trách nhiệm công nhân viên với công ty nhiều 3.7 Kiến nghị với quan nhà nước Việc phòng ngừa giảm thiểu rủi ro hoạt động sản xuất kinh doanh Công ty gặp nhiều khó khăn như: sở hạ tầng yếu kém, hành lang pháp lý nhiều bất cập… Ngồi để giúp cho việc phịng ngừa giảm thiểu rủi ro hoạt động mua hàng thép, công ty nên đưa số kiến nghị với nhà nước vấn đề sau: - Có sách quản lý thị trường thích hợp để tạo hành lang pháp lý thơng thống minh bạch ổn định nhằm giảm hạn chế rủi ro thay đổi pháp lý gây như: Tăng thuế cao… - Nâng cao vai trò hiệp hội thép Việt Nam việc cung cấp thông tin diễn biến thị trường mặt hàng thép nước giới - Có sách hỗ trợ đầu tư cho công tác nghiên cứu phát triển đổi công nghệ phục vụ cơng tác phịng ngừa giảm thiểu rủi ro kinh doanh nói chung hoạt động mua hàng nói riêng như: cho vay vốn ưu đãi thông qua hệ thống ngân hàng thương mại quỹ hỗ trợ phát triển - Để tạo điều kiện cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh mặt hàng thép nước phát triển, nhà nước cần có sách phù hợp bảo hộ cho hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp nước để tránh hàng hố từ nước 107 ngồi ạt, tràn lan vào nước ảnh hưởng đến nhu cầu giá thép thị trường nội địa làm tăng rủi ro hoạt động mua hàng công ty - Nhà nước cần tổ chức chương trình đào tạo phát triển đội ngũ lãnh đạo cấp cao doanh nghiệp nhằm trang bị cho họ kiến thức kỹ mơi trường tồn cầu hố - Hồn thiện thủ tục hành nữa, bỏ thủ tục rườm rà, rút ngắn bước làm việc để doanh nghiệp không tốn nhiều thời gian tiền bạc để làm việc - Hiệp hội thép Việt Nam (VSA) cần tập trung rà soát lại quy hoạch ngành thép, đẩy mạnh tiến độ dự án sản xuất phôi thép cán thép phát triển, đảm bảo cân đối nguyên liệu cho sản xuất thép phù hợp với nhu cầu thị trường có khai thác quặng, thu mua nhập thép phế liệu 108 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ KẾT LUẬN Kết phân tích đưa cách nhìn tổng thể rủi ro ảnh hưởng đến lợi nhuận cơng ty Có loại rủi ro lớn, là: - Rủi ro kinh doanh - Rủi ro tài - Rủi ro trễ tiến độ Rủi ro kinh doanh phát sinh từ mơi trường kinh doanh bên ngồi doanh nghiệp, gồm có mơi trường vĩ mơ mơ trường vi mô Môi trường vĩ mô bao gồm rủi ro ảnh hưởng mơi trường trị - pháp luật, môi trường kinh tế, xã hội; khoa học công nghệ rủi ro đặc thù Rủi ro từ môi trường vi mơ, bao gồm áp lực từ phía nhà cung cấp, áp lực từ phía khách hàng, sản phẩm thay đối thủ cạnh tranh Có thể thấy rủi ro môi trường vĩ mô, phát sinh từ mơi trường trị - pháp luật, mơi trường kinh tế, môi trường khoa học, rủi ro đặc thù ngành thép rủi ro từ môi trường tự nhiên có ảnh hưởng khơng nhiều đến biến động doanh thu lợi nhuận cơng ty Trong đó, đáng ý rủi ro từ môi trường kinh tế ảnh hưởng bất ổn định, khủng hoảng kinh tế giới Bên cạnh đó, biến động kinh tế kéo theo giá vật liệu cơng nghiệp nhập từ nước ngồi, giá thép cho nhà máy thay đổi Hơn kinh tế gặp khó khăn, vốn sản xuất cơng ty bị thu hẹp khó huy động lãi suất tăng cao, thị trường tài chính, chứng khốn có nhiều bất ổn nên ngân hàng hạn chế cho doanh nghiệp vay tiền, nguồn vốn sản xuất chủ yếu doanh nghiệp vay, nên khó huy động vốn, doanh nghiệp lại không chủ động vốn nên việc sản xuất bị ảnh hưởng Tình hình kinh tế gây nhiều rủi ro cho hoạt động sản xuất kinh doanh cơng ty, nên có biện pháp phòng ngừa giảm thiểu rủi ro kịp thời Theo mơ hình phân tích rủi ro Porter’s Five Forces, rủi ro tác động môi trường bên doanh nghiệp phát sinh từ phía nhà cung cấp, 109 khách hàng, sản phẩm thay thế, đối thủ cạnh tranh môi trường cạnh tranh doanh nghiệp Tuy nhiên, với lợi PV-PIPE doanh nghiệp đầu việc chế tạo, cung cấp ống thép cho ngành dầu khí, giá thành rẻ, lại đơn vị ngành nên áp lực từ sản phẩm thay thế, đối thủ cạnh tranh môi trường cạnh tranh không cao Công ty nên ý đến rủi ro việc đàm phán, ký kết hợp đồng mua hàng với nhà cung cấp hợp đồng bán hàng khách hàng để giảm thiểu rủi ro Để hạn chế rủi ro kinh doanh, tức để đảm bảo doanh thu chi phí nằm mức cho phép, cơng ty nên tập trung vào công tác nghiên cứu thị trường để khẳng định uy tín, chất lượng sản phẩm ngành dầu khí Trong cơng tác mua hàng, cơng ty nên tìm kiếm thêm nhà cung cấp mới, giảm thiểu rủi ro cách tìm nguồn cung ứng ổn định số lượng giá thép ngun liệu, có kết hoạch dự phịng, mua bảo hiểm, soạn thảo hợp đồng cách chặt chẽ để giảm thiểu rủi ro ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận công ty Bên cạnh đó, đặc thù cơng ty có vốn đầu tư lớn nhà xưởng, dây chuyền thiết bị nên đòn bẩy hoạt động cao, biến động doanh thu ảnh hưởng mạnh đến lợi nhuận, việc kiểm sốt doanh thu cơng ty có ý nghĩa quan trọng, không công ty bị tổn thất nặng nề việc đầu tư ban đầu Giá vốn hàng bán sản phẩm lớn, nên công ty cần có phương pháp nhận định, đánh giá đắn biến động thị trường thép sản phẩm thép ống để tận dụng việc mua nguyên liệu đầu vào với giá thấp bán với giá cao, làm giảm giá vốn hàng bán đem lại kết kinh doanh tốt cho Công ty Đối với rủi ro tài chính, cơng ty nên tập trung vào rủi ro lãi suất, tỷ giá; rủi ro khả toán rủi ro nguồn vốn Như phân tích trên, nguồn nguyên liệu công ty chủ yếu nhập từ nước ngồi, cơng ty cần có biện pháp phòng ngừa, giảm thiểu rủi ro lãi suất, tỷ giá mua nguồn nguyên liệu đầu vào để phục vụ tốt cho hoạt động sản xuất kinh doanh Trong năm qua kinh tế bất ổn, lạm phát tăng nhanh kéo theo giá tăng chóng mặt, biến đổi tỷ giá lãi suất ảnh hưởng lớn đến giá mua 110 nguyên liệu đầu vào ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động kinh doanh công ty, đặc biệt công tác mua hàng Để giảm thiểu rủi ro tỷ giá, cơng ty áp dụng biện pháp áp dụng sách giá cả, sách tốn, hợp đồng xuất nhập song hành, hoán đổi ngoại tệ, lập quỹ dự phòng rủi ro tỷ giá, sử dụng thị trường tiền tệ, sử dụng loại hợp đồng forward, options… Bên cạnh đó, dự án đầu tư sử dụng tỷ lệ nợ vay cao, rủi ro khả toán nợ rủi ro tài cao Để giảm thiểu rủi ro này, bên cạnh nguồn vốn vay tự có cơng ty thu hút vốn cách huy động vốn từ cán công nhân viên công ty cách cổ phần hóa, bán cổ phần ưu đãi cho cán công nhân viên công ty… KIẾN NGHỊ Luận văn tập trung vào phân tích rủi ro biện pháp giảm thiểu rủi ro nhà máy giai đoạn chuẩn bị vào hoạt động nên việc phân tích rủi ro kinh doanh rủi ro tài dựa báo cáo khả thi dự án phê duyệt Khi nhà máy vào hoạt động, việc phân tích dựa vào báo cáo tình hình kết sản xuất kinh doanh thực công ty đưa số xác Luận văn tập trung vào phân tích, đánh giá rủi ro cơng ty cụ thể nên kết luận áp dụng cho công ty cụ thể Nếu được, nên đề xuất phân tích, so sánh với cơng ty ngành để có nhận định biện luận xác thực TÀI LIỆU THAM KHẢO Phạm Thị Lan Anh (2009) “Một số biện pháp hạn chế rủi ro tỷ giá hối đoái chế thị trường mở” Báo cáo tóm tắt – Luận án TS - Bộ môn Kinh tế vận tải - Khoa Vận tải & Kinh tế - Trường Đại học Giao thông Vận tải TS Hồ Diệu (2002)- Quản trị ngân hàng - Nhà xuất thống kê TS Nguyễn Minh Hoàng (2003)- Quản trị rủi ro- Nhà xuất thống kê Vũ Thị Tâm (2011) “Giải pháp phòng ngừa giảm thiểu rủi ro mua hàng Công ty Cổ phần Thép Trang Hùng” Luận văn tốt nghiệp – Khoa Quản Trị Doanh Nghiệp - Trường Đại học Thương Mại Trương Thị Huyền Trang (2008), “Phân tích tác động địn bẩy lên lợi nhuận rủi ro Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Delta AGF”, Luận văn tốt nghiệp - Khoa Kinh tế-Quản trị kinh doanh – Trường Đại học An Giang Nguyễn Quang Thu, (2008)- Quản trị rủi ro bảo hiểm doanh nghiệp, NXB Thống kê Đoàn Thị Hồng Vân,(2007)- Quản trị rủi ro khủng hoảng, NXB Lao ĐộngXã hội Công Ty Cổ Phần Tư Vấn Đầu Tư Thiết Kế Dầu Khí (2010), Báo cáo Dự án đầu tư xây dựng cơng trình “Dự án đầu tư xây dựng cơng trình “Nhà máy chế tạo ống thép dầu khí Sồi Rạp – Tiền Giang” Phòng Nghiên cứu Tư vấn đầu tư – Chứng Khoán Tân Việt (2010), “Báo cáo ngành thép: Cơ hội đầu tư” 10 Từ điển Tiếng Việt 1995 11 Từ điển Oxford 1996 12 Công văn số 3021/ KVN – TL Tổng Công ty khí Việt Nam gửi đến Tập đồn Dầu khí Việt Nam việc thực sản xuất ống năm 2012 PV Pipe – 12/2011 13 Frank Hyneman Knight: Risk, Uncertainly and Profit, Boston: Houghton Mifflin Company, USA 1921, p.233 14 Allan Herbert Willett: The Economic Theory of Risk and Insuarance, Philadelphia: University of Pensylvania Press, USA 1951, p.6 15 Irving Preffer, Insuarance and Economic Theory, Homeword III: Richard Di Iwin, Inc USA-1956, p.42 16 C Arthur William, Jr Micheal, L Smith: Risk Management & Insuarance, McGraw-Hill/Irwin Published, 1997 17 D van Well-Stam, Fianne Lindenaar, Suzanne Van Kinderen, B Van Den Bunt: Project Risk Management: An Essential Tool for Managing and Controlling Projects , Kogan Page Publisher, 9/2004 18 www.pvpipe.vn ... LÂM HƯƠNG NGHIÊN CỨU MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU RỦI RO CỦA NHÀ MÁY SẢN XUẤT ỐNG THÉP HÀN THẲNG TẠI KHU CÔNG NGHIỆP DỊCH VỤ DẦU KHÍ SỒI RẠP - TIỀN GIANG Chun ngành Mã số : Kinh Tế công nghiệp :... thẳng khu công nghiệp dịch vụ dầu khí Sồi Rạp – Tiền Giang Chương 3: Một số giải pháp phòng ngừa giảm thiểu rủi ro nhà máy Sản xuất Ống thép hàn thẳng khu cơng nghiệp dịch vụ dầu khí Sồi Rạp – Tiền. .. tích rủi ro đưa biện pháp giảm thiểu rủi ro trình vận hành nhà máy cần thiết để đảm bảo cho nhà máy hoạt động hiệu Đề tài “NGHIÊN CỨU MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU RỦI RO CỦA NHÀ MÁY SẢN XUẤT ỐNG THÉP