eHAT sponsorship: VN18002123 CÁC XÉT NGHIỆM CHẨN ĐOÁN THUYÊN TẮC HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH BS CKI Hoàng Thị Thu Hương Phó trưởng khoa thăm dị chức Bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh Hóa Địa điểm: hội trường BV ĐK tỉnh Thanh Hóa Ngày: 27/09/2018 SAVN.ENO.18.09.1393 Internal Approval: Sep 2018 ĐẠI CƯƠNG  Định nghĩa: Huyết khối tĩnh mạch sâu chi thuyên tắc động mạch phổi coi hai biểu cấp tính có chung trình bệnh l{, gọi thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch  Dịch tễ học: Thuyên tắc HKTM vấn đề y khoa thường gặp, với tử suất, bệnh suất chi phí y tế lớn  - Mỗi năm Hoa Kz có khoảng 900.000 ca bệnh thuyên tắc HKTM, gây 60.000 đến 300.000 ca tử vong hàng năm Tần suất mắc hàng năm theo nghiên cứu dịch tễ, 80/100.000 dân  - Nguy thuyên tắc HKTM: bệnh nhân nằm viện mà khơng phịng ngừa dao động từ 10-80% Theo nghiên cứu INCIMEDI Việt Nam, tỷ lệ thuyên tắc HKTM không triệu chứng bệnh nhân nội khoa nằm viện 22% Sinh l{ bệnh: Cơ chế hình thành HKTM phối hợp yếu tố (gọi tam giác Virchow): ứ trệ tuần hoàn tĩnh mạch, rối loạn q trình đơng máu gây tăng đơng, tổn thương thành mạch  Các yếu tố nguy Thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch: - Yếu tố nguy mắc phải (YTNC thúc đẩy) - Yếu tố nguy di truyền (Tăng đông bẩm sinh) - Mới phẫu thuật, đặc biệt phẫu thuật chỉnh hình Chấn thương: cột sống, tủy sống, chi - Bất động: suy tim, đột quỵ… - Ung thư - - Có thai Điều trị Hormone thay thế, thuốc tránh thai chứa Oestrogen Hội chứng thận hư Hội chứng kháng Phospholipid - Bệnh l{ viêm ruột - Tiền sử HKTM - Thiếu hụt Protein C - Thiếu hụt Protein S - Thiếu hụt Antithrombin III - Đột biến yếu tố V Leyden - Đột biến gen Prothrombin G20210A  5.Chẩn đoán xác định HKTMSCD: dựa vào triệu chứng lâm sàng, khai thác YTNC thúc đẩy, đánh giá nguy bị HKTMSCD lâm sàng, từ lựa chọn thăm dị cận lâm sàng xét nghiệm D-dimer (với BN có xác suất lâm sàng thấp, để loại trừ HKTMSCD) siêu âm Doppler tĩnh mạch (với BN có xác suất lâm sàng trung bình cao, để chẩn đốn xác định) HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH SÂU & THUYÊN TẮC PHỔI Thuyên tắc Thuyên tắc phổi (PE) Di chuyển Huyết khối Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) THUYÊN TẮC HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH (TTHKTM) Venous Thromboe mbolism (VTE) CÁC XÉT NGHIỆM CHẨN ĐOÁN HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH SÂU LƯỢC ĐỒ CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH SÂU Phác đồ dự phòng VTE – Hội tim mạch học Việt Nam 2016 KHUYẾN CÁO VỀ CÁC BIỆN PHÁP CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH SÂU (2) D-Dimer tăng số bệnh lý nhiễm trùng, ung thư, có thai … gây dương tính giả Mặt khác, D-dimer tăng theo tuổi, với người 50 tuổi, cần định lượng D-Dimer hiệu chỉnh theo tuổi (tuổi x 10µg/L) (3) Chẩn đốn xác định siêu âm quan sát thấy huyết khối lấp đầy lịng tĩnh mạch, làm tĩnh mạch ấn khơng xẹp, xẹp phần, và/hoặc có tượng khuyết màu, phổ Doppler không thay đổi theo nhịp hô hấp Phác đồ dự phòng VTE – Hội tim mạch học Việt Nam 2016 CHẨN ĐOÁN GIAI ĐOẠN HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH MỚI HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH CŨ Dấu hiệu trực tiếp • Đậm độ ECHO • Khơng thấy tín hiệu Doppler xung/màu huyết khối • Đậm độ ECHO tăng • Có tín hiệu Doppler xung/màu huyết khối Dấu hiệu gián tiếp • Tĩnh mạch tăng kích thước • Thấy rõ đầu huyết khỗi • Huyết khối mơ lân cận có đậm độ ECHO • Tuần hồn tĩnh mạch nơng thay • Tĩnh mạch giảm kích thước • Khơng thấy rõ đầu huyết khối • Huyết khối mơ lân cận khơng đậm độ ECHO • Tuần hồn tĩnh mạch nông thay thế, thay đổi theo hô hấp CÁC XÉT NGHIỆM CHẨN ĐOÁN THUYÊN TẮC PHỔI KHUYẾN CÁO VỀ CÁC BIỆN PHÁP CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH THUYÊN TẮC PHỔI CẤP Phác đồ dự phòng VTE – Hội tim mạch học Việt Nam 2016 KHUYẾN CÁO VỀ CÁC BIỆN PHÁP CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH THUYÊN TẮC PHỔI CẤP Phác đồ dự phòng VTE – Hội tim mạch học Việt Nam 2016 KHUYẾN CÁO VỀ CÁC BIỆN PHÁP CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH THUYÊN TẮC PHỔI CẤP Phác đồ dự phòng VTE – Hội tim mạch học Việt Nam 2016 LƯỢC ĐỒ CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH THUYÊN TẮC PHỔI Ở BN SỐC, TỤT HUYẾT ÁP Phác đồ dự phòng VTE – Hội tim mạch học Việt Nam 2016 LƯỢC ĐỒ CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH THUYÊN TẮC PHỔI Ở BN HUYẾT ĐỘNG ỔN ĐỊNH Phác đồ dự phòng VTE – Hội tim mạch học Việt Nam 2016 KẾT LUẬN KẾT LUẬN - D-Dimer có giá trị tiên đoán âm tốt, sử dụng chẩn đoán loại trừ bệnh nhân có nguy huyết khối tĩnh mạch thấp - Siêu âm Doppler với nghiệm pháp ấn sử dụng để chẩn đoán huyết khối tĩnh mạch sâu - Với BN nghi ngờ thuyên tắc phổi có sốc, tụt HA; chụp DMCT cấp cứu siêu âm tim giường khuyến cáo thực để chẩn đoán thuyên tắc phổi - Với BN nghi ngờ thuyên tắc phổi có huyết động ổn định, chụp MDCT động mạch phổi phương pháp lựa chọn ưu tiên để chẩn đoán thuyên tắc phổi XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN ... CÁC XÉT NGHIỆM CHẨN ĐOÁN THUYÊN TẮC PHỔI KHUYẾN CÁO VỀ CÁC BIỆN PHÁP CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH THUYÊN TẮC PHỔI CẤP Phác đồ dự phòng VTE – Hội tim mạch học Việt Nam 2016 KHUYẾN CÁO VỀ CÁC BIỆN PHÁP CHẨN... để chẩn đoán huyết khối tĩnh mạch sâu - Với BN nghi ngờ thuyên tắc phổi có sốc, tụt HA; chụp DMCT cấp cứu siêu âm tim giường khuyến cáo thực để chẩn đoán thuyên tắc phổi - Với BN nghi ngờ thuyên... D-dimer thấp ngưỡng chẩn đoán 500 ng/ml Đặng Vạn Phước & Nguyễn Văn Trí (2010) Tổng quan vai trị D-Dimer chẩn đốn huyết khối tĩnh mạch sâu Tim mạch học, 7-1 2 SIÊU ÂM DOPPLER TĨNH MẠCH • • - Chẩn