TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KHOA ĐỊA LÝ  TRẦN THỊ DIỆU LÀNH Ứng dụng phần mềm Encarta World Atlas vào giảng dạy chương trình địa lí lớp 11 (BCB) KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SƯ PHẠM ĐỊA LÝ Lời cảm ơn Để hoàn thiện đề tài này, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thạc sĩ Lê Thị Thanh Hương dành thời gian, cơng sức trí tuệ tận tình hướng dẫn, giúp đở em thời gian qua Em xin chân thành cám ơn thầy giáo khoa Địa lí trường Đại học sư phạm – Đại học Đà Nẵng hết lòng giúp đở tạo điều kiện cho em trình nghiên cứu đề tài Xin gửi lời cảm ơn đến ban giám hiệu,các thầy cô giáo em học sinh trường trung học phổ Lương Thế Vinh Nguyễn Hiền nhiệt tình giúp đỡ Xin cám ơn bạn lớp 09SDL đóng góp ý kiến, quan tâm thời gian thực đề tài Lời cuối em xin gửi lời đến thầy giáo, gia đình, bạn em học sinh lời chúc sức khỏe thành công Xin cảm ơn! MỤC LỤC A PHẦN MỞ ĐẦU 1 Lí chọn đề tài Mục tiêu nhiệm vụ nghiên cứu Giới hạn đề tài Lịch sử nghiên cứu Các phương pháp nghiên cứu .2 5.1 Phương pháp lý thuyết .2 5.2 Phương pháp điều tra thực tế .2 5.3 Phương pháp thực nghiệm .3 5.4 Phương pháp thống kê PHẦN NỘI DUNG CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1 Giới thiệu phần mềm Microsoft Encarta 1.1.1 Giới thiệu sơ lược phần mềm Microsoft Encarta 1.1.2 Những tính Microsoft Encarta 1.1.3 Vai trò việc ứng dụng phần mềm Encarta World Atlas dạy học địa lí 1.2 Hiện trạng sử dụng phần mềm Encarta World Atlas dạy học địa lí .8 1.2.1 Đối với giáo viên 1.2.2 Đối với học sinh 12 1.3 Đặc điểm chương trình SGK địa lí 11 (BCB) 15 1.3.1 Đặc điểm chương trình 15 1.3.2 Đặc điểm sách giáo khoa địa lí 11 (BCB) 18 1.4 Đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi học sinh lớp 11 20 1.4.1 Đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi 20 1.4.2 Đặc điểm hoạt động học tập 21 1.4.3 Đặc điểm hoạt động phát triển trí tuệ 21 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP TÌM CHỌN DỮ LIỆU TRONG PHẦN MỀM ENCARTA WORLD ATLAS ĐỂ PHỤC VỤ CHO GIẢNG DẠY ĐỊA LÍ LỚP 11 (BCB) 22 2.1 Khả ứng dụng phần mềm Encarta World Atlas vào giảng dạy địa lí lớp 11 (BCB) 22 2.1.1 Đối với giáo viên 22 2.1.2 Đối với học sinh 25 2.2 Phương pháp tìm chọn liệu phần mềm Encarta World Atlas để phục vụ cho giảng dạy địa lí lớp 11 (BCB) .26 2.2.1 Tìm chọn đồ 26 2.2.2 Tìm chọn tranh, ảnh 29 2.2.3 Tìm chọn phim ngắn, video 31 2.3.4 Tìm chọn số liệu, tư liệu 33 2.3.5 Coppy đồ từ Encarta sang Power Point 34 2.4 Ưu nhược điểm sử dụng phần mềm Encarta World Atlas vào giảng dạy chương trình địa lí lớp 11 (BCB) 35 2.4.1 Ưu điểm 35 2.4.2 Nhược điểm 36 2.5 Minh họa số giáo án cụ thể 36 2.5.1 Nhật Bản 36 2.5.2 Trung Quốc 43 2.5.3 Khu vực Đông Nam Á 51 CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM 59 3.1 Mục đích 59 3.2 Nguyên tắc 59 3.3 Nội dung thực nghiệm 59 3.4 Tổ chức thực nghiệm 59 3.4.1 Thời gian thực nghiệm 59 3.4.2 Đối tượng 59 3.4.3 Chọn trường thực nghiệm 60 3.4.4 Chuẩn bị thưc nghiệm 60 3.4.5 Các bước tiến hành thực nghiệm 61 3.5 Kết đánh giá 61 3.6 Kết luận 63 PHẦN KẾT LUẬN 65 1.Kết luận 65 Kiến nghị 65 TÀI LIỆU THAM KHẢO 67 PHỤ LỤC ẢNH 68 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 1.1 Khảo sát mức độ hiểu biết sử dụng số phần mềm dạy học địa lí lớp 11 Bảng 1.2 Khảo sát mức độ hiểu biết giáo viên phần mềm Encarta World Atlas Bảng 1.3 Khảo sát việc đánh giá lợi ích phần mềm Encarta World Atlas dạy học địa lí 11 Bảng 1.4 Khảo sát mức độ nắm nội dung học học sinh ứng dụng phần mềm Encarta World Atlas Bảng 1.5 Khảo sát mức độ sử dụng phần mềm Encarta World Atlas giảng dạy địa lí lớp 11 Bảng 1.6 Khảo sát việc ứng dụng phần mềm Encarta World Atlas trình giảng dạy Bảng 1.7 Khảo sát hiểu biết học sinh phần mềm Encarta World Atlas Bảng 1.8 Khảo sát ý kiến học sinh sử dụng phần mềm Encarta World Atlas dạy học địa lí 11 Bảng 1.9 Cảm nhận học sinh học tập mơn địa lí 11 có sử dụng phần mềm Encarta World Atlas Bảng 1.10 Điều tra mức độ tiếp thu kiến thức học sinh giáo viên sử dụng phần mềm Encarta World Atlas vào dạy học địa lí 11 Bảng 1.11 Điều tra mức độ sử dụng phần mềm Encarta World Atlas để tự học nhà học sinh Bảng 1.12 Nội dung chương trình SGK địa lí lớp 11 THPT Bảng 3.1 Danh sách cặp lớp thực nghiệm đối chứng Bảng 3.2 Kết thực nghiệm trường THPT Lương Thế Vinh Bảng 3.3 Kết thực nghiệm trường THPT Nguyễn Hiền Bảng 3.4 Tổng hợp kết thực nghiệm hai trường DANH MỤC BẢN ĐỒ - HÌNH ẢNH Hình 2.1 Giao diện phần mềm Encarta 2009 Hình 2.2 Giao diện World Atlas Hình 2.3 Bảng giải giao diện World Atlas Hình 2.4 Bản đồ tự nhiên giới Hình 2.5 Bản đồ tự nhiên Hoa Kì World Atlas Hình 2.6 Bản đồ tự nhiên Liên Bang Nga World Atlas Hình 2.7 Hình ảnh sơng Mississipi dồ tự nhiên Hoa Kì Hình 2.8 Hình ảnh sơng Mê Kơng đồ tự nhiên Châu Á Hình 2.9 Giao diện hình ảnh thơng tin Hoa Kì Hình 2.10: Hình ảnh sơng Mê Kơng Việt nam Hình 2.11 Hình ảnh cờ video Quốc ca Trung Quốc Hình 2.12 Một đoạn video ngắn thuyết trơi dạt lục địa Hình 2.1.3.Video nhân tố gây nhiễm mơi trường Hình 2.14 Bản đồ thống kê tổng số lao động nước giới Hình 2.15 Bảng số liệu thống kê tổng số lao động nước giới xếp theo thứ tự nước có số lao động lớn Hình 2.16 Bản đồ coppy từ Encarta Hình 2.17: Biểu đồ thể kết thực nghệm sư phạm DANH MỤC VIẾT TẮT Viết đầy đủ Viết tắt BCB Ban CN Cơng nghiệp CNH – HĐH Cơng nghiệp hóa – Hiện đại hóa ĐC Đối chứng GTTN Gia tăng tự nhiên GV Giáo viên HS Học sinh SGK Sách giáo khoa KT-XH Kinh tế - xã hội THCS Trung học sở THPT Trung học phổ thông TQ Trung Quốc TN Thực nghiệm A PHẦN MỞ ĐẦU Lí chọn đề tài Khoa học ngày phát triển kéo theo phát triển ngành nghề áp dụng thành tựu khoa học - kĩ thuật vào sống ngày mạnh mẽ Nhất ngành công nghệ thông tin nghiên cứu nhiều phần mềm mới, tiện ích phục vụ nhu cầu học tập, làm việc người Việc ứng dụng công nghệ thông tin giúp người làm việc hiệu hơn, xếp thời gian cách khoa học, Trong dạy học nói chung dạy học địa lí nói riêng vậy, ngành cơng nghệ thơng tin tạo nhiều phần mềm như: Mapinfo, Mindmap,Encarta…nó giúp cho việc dạy học đạt hiệu cao phát triển lực tư cho học sinh Trong phần mềm Encarta cung cấp khối lượng lớn tri thức địa lí thơng qua hệ thống đồ, video, hình ảnh… Hiện nay, với việc đổi phương pháp giảng dạy giáo dục, Giáo Dục đưa nhiều phương pháp dạy học mới, tích cực Trong việc ứng dụng phần mềm vào giảng dạy phương pháp dạy học đạt hiệu cao Nhưng việc hình thành kĩ sử dụng phần mềm cho đội ngũ giáo viên trường phổ thơng cịn chưa áp dụng rộng rãi Nhận biết tình hình đó, với mong muốn đóng góp phần hiểu biết để nghiên cứu giới thiệu tính phần mềm Encarta World Atlas vào chương trình giảng dạy địa lí nên tơi định lựa chọn đề tài: “Ứng dụng phần mềm Encarta World Atlas vào giảng dạy chương trình địa lí lớp 11 (BCB)” để nghiên cứu Mục tiêu nhiệm vụ nghiên cứu a Mục tiêu - Nghiên cứu khả ứng dụng phần mềm Encarta World Atlas - Đưa phương pháp sử dụng khai thác phần mềm Encarta World Atlas vào dạy học địa lí lớp 11(BCB) cách có hiệu b Nhiệm vụ - Nghiên cứu thông tin phần mềm Microsoft Encarta - Tìm hiểu tình hình ứng dụng phần mềm Encarta World Atlas dạy học địa lí trường phổ thơng - Khai thác tín phần mềm ứng dụng vào dạy chương trình địa lí 11 (BCB) - Soạn số giáo án ứng dụng phần mềm Encarta World Atlas chương trình địa lí 11 (BCB) - Tiến hành thực nghiệm đánh giá kết thực nghiệm số trường phổ thông Giới hạn đề tài - Đề tài tập trung nghiên cứu tính phần mềm Encarta World Atlas ứng dụng vào việc giảng dạy địa lí chương trình địa lí lớp 11 (BCB) học kì II Lịch sử nghiên cứu Việc nghiên cứu để áp dụng phần mềm vào dạy học địa lí có nhiều người quan tâm như: + Kiều Văn Hoan Khai thác phần mềm Microsoft Encarta 2005 để nghiên cứu giảng dạy địa lí Đại học Sư phạm Hà Nội + Phạm Hữu Khá Ứng dụng công nghệ thông tin dạy học địa lí Cao đẳng sư phạm Nha Trang + GS TS Nguyễn Viết Thịnh Sử dụng phối hợp phần mềm khác để nâng cao hiệu khai thác thông tin Microsoft Encarta World Atlas Đại học Sư phạm Hà Nội Đề tài kế thừa nội dung có sâu nghiên cứu, ứng dụng phần mềm dạy học địa lí Encarta World Atlas lớp 11 Các phương pháp nghiên cứu 5.1 Phương pháp lý thuyết - Thu thập, phân tích tổng hợp nguồn tài liệu, tạp chí sách tham khảo có liên quan đến đề tài nghiên cứu Học tập phương pháp dạy học địa lí có liên quan nói chung việc sử dụng phần mềm Microsft Encarta nói riêng Từ vận dụng phần mềm vào giảng dạy địa lí lớp 11(BCB) 5.2 Phương pháp điều tra thực tế PHẦN KẾT LUẬN 1.Kết luận Khai thác phần mềm Encarta World Atlas vào giảng dạy địa lí có ý nghĩa thiết thực với việc đổi phương pháp dạy học, ứng dụng khoa học, công nghệ vào giảng dạy học tập, làm tăng chất lượng giáo dục đào tạo Đây thực tế kiểm chứng số trường phổ thông nước ta thời gian vừa qua Mục đích đề tài nhằm hướng đến việc xây dựng vận dụng phần mềm Encarta World Atlas vào giảng dạy địa lí lớp 11(BCB) Kết nghiên cứu cho thấy việc khai thác phần mềm cịn phụ thuộc vào khả tin học trình độ ngọai ngữ giáo vên, phụ thuộc mục tiêu học lực nhận biết đối tượng cùa học sinh Vì để nâng cao hiệu học tập cách sử dụng phần mềm Microsoft Encarta World Atlas vào giảng dạy địa lí lớp 11 Thì u cầu đội ngũ giáo viện ln ln tìm tịi nên mới, trau dồi vốn hiều biết rèn luyện cho em học sinh ý thức tư tự học tập Kiến nghị Sau nghiên cứu đề tài tìm hiểu tình hình thực tế tơi nhận thấy nhiều trường trung học phổ thông trang bị sở vật chất cho việc giảng dạy, nhiều giáo viên áp dụng phương pháp dạy học vào qúa trình dạy học Và để nâng cao chất lượng dạy học sử dụng phần mềm bổ trợ nói chung phần mềm Encarta World nói riêng tơi xin có ý kiến sau: - Bộ Giáo dục Đào tạo cần có chủ trương khuyến khích đổi phương pháp dạy học phương tiện bổ trợ dạy học - Sử dụng nguồn kinh phí để đầu tư trang thiết bị, phương tiện dạy học công nghệ thông tin ứng dụng phần mềm dạy học trường phổ thông - Nâng cao nhận thức cho cán quản lí, giáo viên học sinh việc ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng phần mềm Encarta World Atlas trình dạy học 65 - Bồi dưỡng cho giáo viên mơn cơng nghệ thơng tin nói chung phần mềm Encarta World Atlas nói riêng để họ tổ chức tiết dạy tốt - Tổ chức tiết dạy có ứng dụng phần mềm trường học nhằm mục đích tuyên truyền, động viên cá nhân, đơn vị tổ chức thực tốt việc ứng dụng phần mềm dạy học nói chung phần mềm Encarta World Atlas nói riêng - Tổ chức trao đổi kinh nghiệm ứng dụng công nghệ thông tin trường phổ thông 66 TÀI LIỆU THAM KHẢO  Giáo trình: Bộ Giáo Dục Đào tạo dự án Việt Bỉ,(2010), Dạy học tích cực, Nhà xuất Đại học sư phạm Đậu Thị Hịa, (2010), Lí luận dạy học địa lí Lê Thị Thanh Hương, (2010), Phương pháp giản dạy địa lí trường phổ thơng Lý Thị Bạch Mai, 591 câu hỏi trắc nghiệm địa lí 11, Nhà xuất Đại học quốc gia Hà Nội Nguyễn Viết Thịnh, Sử dụng phối hợp phần mềm khác để nâng cao hiệu khai thác thông tin Microsoft Encarta World Atlas , Đại học sư phạm Hà Nội Phạm Hữu Khá Ứng dụng công nghệ thơng tin dạy học địa lí, Cao đẳng sư phạm Nha Trang  Đề tài nghiên cứu: Kiều Văn Hoan, Khai thác phần mềm Microsoft Encarta 2005 để nghiên cứu giảng dạy địa lí, Đại học sư phạm Hà Nội Phan Thị Hằng, (2005), Sử dụng số phương pháp tích cực dạy học địa lí 11 số trường THPT địa bàn TP Đà Nẵng Tô Minh Châu, Ứng dụng công nghệ thơng tin dạy học địa lí kinh tế - xã hội lớp 11- THPT, Đại học An Giang Văn Tiến Hùng, Võ Như Toàn, Sử dụng phần mềm bách khoa toàn thư giới Encarta 2005 dạy học địa lí lớp trung học sở, trường trung học sở Lí Thường Kiệt  Các trang web: http://www.google.com.vn http://tailieu.vn/ http://thuvienluanvan.com.vn http://khohoclieu.hanoiedu.vn http://viloet.com.vn 67 PHỤ LỤC ẢNH Một số hình ảnh từ Encarta World Atlas Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Quốc Kì Quốc Huy Bàn thờ Thiên Đàng Tử Cấm Thành Vạn lí Trường Thành Gấu Trúc 68 Khu tự trị Ma cao phố Thượng Hải 69 Thành Bản đồ hành Trung Quốc Bản đồ tự nhiên Trung Quốc Một số dân tộc Trung Quốc 70 Một số hình ảnh giáo dục Trung Quốc Hình ảnh lũ lụt Trung Quốc 71 Sơn nguyên Tây Tạng Hoang mạc Gobi 72 Một số hình ảnh khai thác từ Encarta World Atlas Nhật Bản Bản đồ hành Nhật Bản đồ tự nhiên Nhật Núi Phú Sĩ Quốc kỳ 73 Động đất Kô Bê- 1995 Trận động đất năm 1972 Một số hình ảnh khai thác từ Encarta World Atlas Nhật Bản Bản đồ hành Nhật Bản đồ tự nhiên Nhật 74 Núi Phú Sĩ Quốc kỳ 75 Động đất Kô Bê- 1995 Trận động đất năm 1972 Thủ đô Tokyo Sân bay quốc tê Osaka Nhà máy điện hạt nhân tỉnh Fukui Yokohama Tòa nhà chọc trời cao 76 Giáo dục Nhật Một số hình ảnh khai thác từ Encarta World Atlas Đông Nam Á Bản đồ tự nhiên hành Đơng Nam Á Đền thờ Angkor Wat Campuchia Đền thờ phật giáo Lào 77 Nhà thờ Đạo giáo Philipin Một góc Singapo Đền thờ Phật Thái Lan Kinh thành Huế Việt Nam Nhà thờ Hồi giáo Malaysia Chùa Vàng Myanma 78 Bản đồ tự nhiên Châu Á Bản đồ hành Châu Á 79 ... tạo hứng thú tiếp thu học c Ứng dụng phần mềm giảng dạy địa lí 11 Bảng 1.5 Khảo sát mức độ sử dụng phần mềm Encarta World Atlas giảng dạy địa lí 11 Mức độ sử dụng phần mềm Encarta World Atlas giảng. .. cứu tính phần mềm Encarta World Atlas ứng dụng vào việc giảng dạy địa lí chương trình địa lí lớp 11 (BCB) học kì II Lịch sử nghiên cứu Việc nghiên cứu để áp dụng phần mềm vào dạy học địa lí có nhiều... trường phổ thơng - Khai thác tín phần mềm ứng dụng vào dạy chương trình địa lí 11 (BCB) - Soạn số giáo án ứng dụng phần mềm Encarta World Atlas chương trình địa lí 11 (BCB) - Tiến hành thực nghiệm