MỤC LỤC PHẦN I– ĐẶT VẤN ĐỀ Lý chọn đề tài : Trong trường học Phổ thông, học sinh xem đối tượng giáo dục đặc biệt Trong môi trường giáo dục này, học sinh phải giáo dục cách toàn diện Bên cạnh việc giáo dục cho em kiến thức việc giáo dục cho em kỹ mềm, giáo dục đạo đức, phẩm chất, tư cách yêu cầu thiết yếu thiếu Và để đạt u cầu địi hỏi phải có cộng tác toàn diện tổ chức nhà trường, giáo viên chủ nhiệm đóng vai trị quan trọng Để tập thể lớp đạt kết cao thi đua trước hết thành viên tập thể phải giáo dục ý thức, kỹ năng, Giáo viên chủ nhiệm người nắm bắt đặc điểm, hồn cảnh, cá tính, nắm bắt tâm lý học sinh để từ lựa chọn, tìm phương pháp giáo dục phù hợp Giáo viên người đại diện cho nguyện vọng quyền lợi đáng tập thể học sinh lớp chủ nhiệm Là cầu nối tập thể lớp với hiệu trưởng, với giáo viên, lớp với tổ chức nhà trường Là cầu nối gữa gia đình với nhà trường với tổ chức xã hội Giáo viên chủ nhiệm đóng vai trị quản lý việc đánh giá phân loại học sinh theo mục tiêu giáo dục toàn diện Trong chuyên môn, sôi thực phương pháp giáo dục tích cực, lấy học trị làm trung tâm Không lẽ công tác chủ nhiệm lại để tồn cách giáo dục thụ động, máy móc – thầy trung tâm tất Chúng ta cần phải đổi mới, phải thực lấy học trị làm trung tâm khơng chuyên môn, mà công tác chủ nhiệm Phải biến trình giáo dục thành tự giáo dục, tự ý thức, tự quản lấy tổ mình, lớp Chỉ có chủ thể, nhân cách học sinh xác lập bền vững Chất lượng giáo dục không bị tụt hậu, sánh ngang tầm nước giới, đáp ứng yêu cầu ngày cao sống đại Trong thực tế, qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp, nhận thấy tinh thần tự giác, tự quản học sinh chưa có dẫn đến việc điều hành, quản lý tổ chức hoạt động lớp gặp nhiều khó khăn Đội ngũ cán lớp chưa đông bộ, tinh thần ý thức trách nhiệm không cao Vì vậy, giáo viên chủ nhiệm nhiều thời gian, vất vả, phải theo dõi đôn đốc học sinh, kể ban cán lớp, không không đạt kết giáo dục Từ yêu cầu chung toàn ngành giáo dục việc đẩy mạnh cơng tác giáo dục cho có hiệu đạt chất lượng cao không nhắc đến vai trò giáo viên chủ nhiệm lớp Bởi có giáo viên chủ nhiệm lớp nhận đặc điểm lớp sở có biện pháp tốt làm góp phần lớn việc giáo dục nhân cách, đặc điểm lối sống cho em, chí cịn định hướng nghề nghiệp tương lai cho em Do công tác quản lý lớp chủ nhiệm nặng nề, vất vả Từ thực trạng suy nghĩ trăn trở, phải tìm giải pháp đáp ứng kịp thời yêu cầu giáo dục đại cho lớp, cho trường Hơn nữa, tạo cho học sinh tinh thần tự giác, tự quản hoạt động lớp giúp cho giáo viên chủ nhiệm nhẹ nhàng công tác chủ nhiệm mà đem lại hiệu giáo dục cao Đó lí tơi chọn đề tài “Tìm hiểu phân loại học sinh xây dựng máy tự quản nhằm xây dựng tập thể lớp học vững mạnh đoàn kết”để viết sáng kiến kinh nghiệm nhằm phát huy mặt đạt được, đồng thời khắc phục mặt hạn chế mà số giáo viên chủ nhiệm mắc phải Góp phần thực thành công mục tiêu giáo dục đổi toàn diện giáo dục Việt Nam giai đoạn 2020-2025 tình hình dịch bệnh phức tạp Mục đích nghiên cứu: Tìm giải pháp để nâng cao hiệu cơng tác chủ nhiệm, giảm khó khăn vất vả cho giáo viên chủ nhiệm Phát huy tinh thần tự giác, tự quản tạo cho em có hội trải nghiêm, chia sẽ, ni dưỡng rèn luyện phát triển nhân cách phát triển lực em Phương pháp nghiên cứu : Từ sở lý luận, sở thực tiễn dẫn đến việc cần làm, cần thực hiện, cần áp dụng từ hoạt động công tác chủ nhiệm Giới hạn đề tài : Việc tìm biện pháp, giải pháp để nâng cao chất lượng hiệu cơng tác chủ nhiệm có nhiều biện pháp, giải pháp Phương thức làm giáo viên khác áp dụng cho đối tượng học sinh khác Ở đưa số giải pháp phương pháp làm việc mà thân thấy phù hợp phần đạt hiệu công tác chủ nhiệm Dự kiến đóng góp sáng kiến Nếu sáng kiến hồn thành đưa vào áp dụng đơn vị trường THPT vùng phụ cận đem lại hiệu giáo dục cao việc phân loại học sinh để xây dựng máy tự quản Từ đồng nghiệp giúp cho học sinh lớp chủ nhiệm hồn thiện nhân cách, hồn thiện tri thức có hội lớn để tiếp tục học tập cao trở thành nguồn nhân lực có ích cho xã hội PHẦN II – NỘI DUNG I CỞ SỞ LÍ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN Cơ sở lý luận : 1.1 Khái niệm công tác chủ nhiệm lớp Trong trường học, lớp học đơn vị thành lập để tổ chức giảng dạy giáo dục học sinh Để quản lý giáo dục học sinh lớp, nhà trường phân công giao viên giảng dạy có lực chun mơn tốt, có kinh nghiệm làm cơng tác quản lý giáo dục học sinh, có tinh thần trách nhiệm cao lịng nhiệt tình cơng tác, có uy tín với học sinh đồng nghiệp làm chủ nhiệm lớp Đó giáo viên chủ nhiệm (GVCN) 1.2 Chức nhiệm vụ giáo viên chủ nhiêm lớp: - Giáo viên chủ nhiệm người quản lý giáo dục tồn diện học sinh lớp.Với vị trí cấp học cuối bậc học phổ thơng có nhiệm vụ hồn tất việc trang bị tri thức phổ thơng bản, phát triển hoàn thiện kỹ học tập nhận thứccùng với kỹ xã hội, xây dựng, phát triển nhân cách tốt đẹp cho học sinh, cấp học đặt yêu cầu cao cho việc quản lý giáo dục học sinh Người đứng đảm đương công việc quản lý giáo dục tồn diện học sinh giáo viên chủ nhiệm Muốn thực chức quản lý giáo dục toàn diện, địi hỏi GVCN phải có: + Những tri thức tâm lý học, giáo dục học + Kỹ lập kế hoạch, điều chỉnh kế hoạch giáo dục, tổ chức đạo thực kế hoạch cách khoa học + Kỹ kiểm tra đánh giá kết học tập, rèn luyện học sinh + Kỹ giao tiếp sư phạm: biết cách tiếp cận, phán đốn học sinh, có khả xác lập nhanh chóng, khéo léo, đắn mối quan hệ với học sinh hoạt động dạy học giáo dục - GVCN cố vấn cho hoạt động tự quản tập thể học sinh Đây chức đặc trưng GVCN mà giáo viên môn Chức thực tốt giáo viên chủ nhiệm biết quan tâm tổ chức, xây dựng đội ngũ tự quản lớp, thường xuyên bồi dưỡng lực đội ngũ để tăng cường sức mạnh tự quản tập thể học sinh - GVCN lớp cầu nối tập thể học sinh với lực lượng giáo dục nhà trường + GVCN người đại diện cho lực lượng giáo dục nhà trường thay mặt hiệu trưởng truyền đạt chủ trương, yêu cầu, kế hoạch giáo dục nhà trường đến với học sinh tập thể học sinh + GVCN người tổ chức phối hợp lực lượng giáo dục ngồi nhà trường (gia đình, đồn thể xã hội, cộng đồng dân cư, ) giáo dục học sinh nguyên tắc giáo dục đồng thời nội dung thực xã hội hoá giáo dục + GVCN người đại diện cho học sinh tập thể học sinh Năng lực chuyên môn, đạo đức, uy tín kinh nghiệm cơng tác GVCN điều kiện quan trọng cho việc tổ chức, phối hợp thành công hoạt động giáo dục học sinh lớp - Đánh giá khách quan kết rèn luyện học sinh phong trào chung lớp Chức có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trình học tập, rèn luyện, phát triển nhân cách học sinh đánh giá khách quan, xác, mức điều kiện để thầy trò điều chỉnh mục tiêu, kế hoạch hoạt động cho lớp thành viên 1.3 Xây dựng đội ngũ cán lớp vững mạnh: Từ việc điều tra học sinh, giáo viên chủ nhiệm đưa tiêu chuẩn lựa chọn đội ngũ cán lớp Theo quan điểm tôi, cán lớp lực lượng chủ chốt tập thể lớp, linh hồn nhân tố định tiến sa sút lớp Nếu đội ngũ cán lớp khơng đồn kết, chia bè phái tập thể lớp khó có thành tích cao Giáo viên chủ nhiệm cần biết phát hiện, bồi dưỡng học sinh có lực tốt để tuyển chọn làm lớp trưởng ban cán lớp Những em chọn làm lớp trưởng thục phải học sinh học trở lên, có ý thức trách nhiệm cao, có lực tổ chức có khả vận động quần chúng Lớp trưởng xem chim đầu đàn, tổ chức, động viên, lôi kéo thành viên khác lớp thực tốt nhiệm vụ giáo dục đặt Cần bồi dưỡng lực tự quản cho học sinh, phải có hướng dẫn, giúp đở GVCN để em biết cách giải công việc tự quản từ đơn giản đến phức tạp Khơng khốn trắng tồn cơng tác tự quản cho học sinh Đề cao lực lớp trưởng ban cán lớp, tin tưởng vào khả hoạt động em Nếu không, làm cho em bị động, lúng túng công việc 1.4 Thành lập hội đồng tự quản học sinh a Mục đích hội đồng tự quản học sinh: Xây dựng hội đồng tự quản học sinh biện pháp giáo dục nhằm - Thúc đẩy phát triển đặc điểm, tình cảm, ý thức xac hội học sinh thông qua hoạt động thực tế em nhà trường mối quan hệ em với người xung quanh - Đảm bảo cho em tham gia cách dân chủ tích cực vào đời sống học đường - Tạo chế khuyến khích em tham gia cách toàn diện vào hoạt động nhà trường thúc đẩy tính tự chủ, tơn trọng, bình đẳng, tinh thần hợp tác đoàn kết học sinh - Giúp em phát triển kĩ định, kỹ hợp tác, kỹ lãnh đạo, đồng thời chuẩn bị cho em ý thức trách nhiệm thực quyền bổn phận - Tổ chức hội đồng tự quản: Hội đồng tự quản e học sinh tự tổ chức thực Hội đồng tự quản học sinh bao gồm thành viên học sinh để đảm bảo cho em tham gia cách dân chủ tích cực vào đời sống học đường, khuyến khích em tham gia cách tồn diện vào hoạt động nhà trường b Cách xây dựng máy hội đồng tự quản học sinh - Với hướng dẫn giáo viên, học sinh tổ chức bầu hội đồng tự quản thành lập ban để lập kế hoạch thực hoạt động dự án lớp trường - Nhà trường nên khuyến khích tham gia phụ huynh vào hoạt động dự án học sinh c Thành lạp hội đồng tự quản học sinh - Mọi hoạt động giáo duc nhà trường lợi ích học sinh, học sinh thực Đặc trưng mơ hình lớp học là: Học sinh tự giác, tự quản; học sinh tự học, tự đánh giá; học sinh tự tin, tự trọng 1.5.Xây dựng lớp học vững mạnh Chúng ta biết tập thể học sinh mảnh ghép tranh toàn cảnh tập thể lớn nhà trường Mỗi tập thể lớp có không gian, sắc màu riêng Mỗi tập thể lớp có mạnh, có điểm yếu khác chịu tác động mục tiêu giáo dục chung nhà trường Tập thể học sinh có vững mạnh hay khơng cịn phụ thuộc vào nhiều yếu tố yếu tố ảnh hưởng lớn vai trò giáo viên chủ nhiệm Để xây dựng lớp học vững mạnh cần làm tốt số giải pháp sau: a Xây dựng lớp học tự quản tốt Xây dựng lớp học tự quản hoạt động mà giáo viên chủ nhiệm biến trình quản lí giáo dục giáo viên thành q trình tự giáo dục, tự quản lí học sinh Xây dựng lớp học tự quản nhằm: - Phát huy ý thức tổ chức kỉ luật, ý thức tự giác, tính động cá nhân tập thể - Phát huy sức mạnh tập thể sức mạnh cá nhân nhằm thực tốt mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục đặt - Xây dựng hình thành cho học sinh kỷ sống, kỉ giao tiếp, ý thức làm chủ tập thể học sinh Đáp ứng nhu cầu tâm sinh lý lứa tuổi sở thích cá nhân - Tiết kiệm mặt thời gian cho giáo viên thu hiệu giáo dục cao b Phối hợp nhà trường gia đình việc giáo dục học sinh Nhà trường môi trường giáo dục toàn diện, nơi thực chức giáo dục chun nghiệp có vai trị định hướng, tạo thống tác động đến học sinh Nhà trường, giáo viên, gia đình đồn thể lực lượng giáo dục thông qua đầu mối liên kết GVCN GVCN người đại diện cho lực lượng giáo dục nhà trường nên cần nắm chủ trương, kế hoạch hoạt động thành tích đạt nhà trường năm học, thời kì Thơng qua họp phụ huynh GVCN cần truyền đạt vấn đề cho cha mẹ học sinh biết GVCN kịp thời giải thích thắc mắc phụ huynh GVCN thu nhận ý kiến, tâm tư nguyện vọng phụ huynh phản ánh lại cho nhà trường qua gắn kết trách nhiệm nhà trường gia đình việc giáo dục học sinh GVCN cần có mối quan hệ gần gũi với phụ huynh học sinh Nắm rõ địa liên lạc với gia đình học sinh lớp Khi cần thiết GVCN mạnh dạn trao đổi, thông báo với phụ huynh kết học tập rèn luyện học sinh Ngược lại phụ huynh cần thông báo cho GVCN biết việc bất thường xãy học sinh ốm đau hay lý khác Qua GVCN hiểu rõ học sinh phụ huynh tin tưởng vào GVCN việc giáo dục em GVCN thơng qua cha mẹ học sinh để nắm tâm tư nguyện vọng học sinh Có vấn đề mà lớp học sinh khơng dám nói với GVCN giáo viên mơn em trao đổi trực tiếp với cha mẹ mình, qua GVCN tiếp thu có chọn lọc chuyển tiếp nguyện vọng học sinh đến với giáo viên môn, với nhà trường nhằm có giải pháp hợp lý Mặt khác GVCN thông qua giáo viên môn để nắm tình hình học sinh lớp thái độ học tập, ý thức tổ chức kỷ luật, học lực học sinh từ GVCN có nhìn nhận đánh giá khách quan chất lượng giáo dục học sinh có biện pháp giáo dục phù hợp GVCN cần phát huy vai trò BCH hội phụ huynh lớp việc vận động, tạo đồng thuận cao với kế hoạch hoạt động lớp nhà trường c Sự phối hợp cơng tác chủ nhiệm với Đồn trường Hoạt động Đồn trường học khơng góp phần nâng cao phẩm chất trị, lý tưởng sống cho tuổi trẻ mà cịn góp phần nhà trường thục tốt nhiệm vụ trị Hoạt động Đồn trường học sân chơi bổ ích cho tuổi trẻ, qua phát huy tính động sáng tạo học sinh giúp cho học sinh hình thành kỷ cần thiết Không thế, hoạt động Đồn trường học tạo nên mơi trường thi đua lành mạnh cá nhân tập thể góp phần làm cho chất lượng giáo dục ngày nâng cao Để có phối hợp tốt với hoạt động Đoàn trường mang lại hiệu giáo dục cao cho lớp giáo viên chủ nhiệm lớp cần phải: + Nắm cách thức, nội dung, chương trình hoạt động tổ chức Đồn trường học + Nắm quy định, cách thức đánh giá, biểu điểm thi đua để kịp thời phổ biến tổ chức cho học sinh thực + GVCN cần trao đổi, góp ý cho Đồn trường chủ trương, việc làm chưa hợp lý mang lại đồng thuận cao học sinh giáo viên + GVCN cần thơng qua Đồn trường để nắm học sinh phong trào thi đua lớp Có cần trao đổi trực tiếp với Bí thư Đồn trường hợp học sinh vi phạm để có cộng tác, thống cách giải + GVCN khơng thành tích thi đua mà bỏ qua bao che cho học sinh vi phạm nề nếp Điều làm cho học sinh khơng có ý thức phấn đấu hình thành nên hành vi xấu gian dối, thiếu trung thực, ỷ lại Đó việc làm phản giáo dục + GVCN thơng qua Bí thư chi đồn lớp để nắm hoạt động Đoàn trường để nắm kết thi đua nề nếp ngày, từ có kế hoạch phù hợp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tự quản lớp + GVCN tích cực tham gia hội nghị Đồn trường tổ chức, hoạt động lên lớp, hoạt động văn nghệ thể thao, hoạt động tình nguyện d Giáo dục học sinh cá biệt: Có nhiều quan điểm khác nói học sinh coi cá biệt Tuy nhiên, nhận thấy học sinh cá biệt học sinh có bất thường đặc điểm tính cách, thiếu động học tập đắn, thường hay vi phạm nội quy cách có tính hệ thống Thực tế tập thể có học sinh cá biệt Tuy số học sinh không nhiều lực cản lớn cho phong trào thi đua lớp gây khó khăn cho cơng tác chủ nhiệm Giáo dục học sinh cá biệt trở thành học sinh ngoan, học trị giỏi cần có tác động nhiều phía quan trọng tác động giáo viên chủ nhiệm + GVCN cần tìm hiểu học sinh cá biệt, hồn cảnh gia đình, quan hệ bạn bè, sở thích cá nhân Thậm chí GVCN cần tìm hiểu kỷ q khứ học sinh đó, tìm hiểu ngun nhân làm cho học sinh trở thành cá biệt Sự tìm hiểu thơng qua lý lịch học sinh, qua gia đình, bạn bè lớp giáo viên chủ nhiệm cũ + GVCN cần trao đổi riêng với học sinh cá biệt khuyết điểm mà học sinh gây nên Thông thường học sinh cá biệt không nhận thức việc làm sai trái hay đưa lý lẽ để biện minh GVCN phải phân tích cho học sinh thấy điều sai trái cách khách quan không áp đặt hay đe dọa Sự trao đổi diễn cách dân chủ, bầu khơng khí nhẹ nhàng, cởi mở + GVCN biết cách cảm hóa học sinh cá biệt trở thành học sinh ngoan, học giỏi Để làm điều GVCN thường động viên, thuyết phục học sinh cá biệt từ bỏ thói hư, tật xấu học tập rèn luyện Giúp cho học sinh xây dựng động cơ, mục tiêu phấn đấu Bằng thân thiện, gần gũi, thái độ quan tâm GVCN động lực lớn cho học sinh cá biệt lấy lại niềm tin + GVCN vận động học sinh lớp giúp đỡ học sinh cá biệt mặt, tạo bình đẳng khơng phân biệt đối xử, tình tương thân tương sống, trao đổi kiến thức học tập Tạo dư luận tập thể tốt để cảm hóa học sinh cá biệt trở thành thành viên tốt lớp + GVCN tạo điều kiện cho học sinh cá biệt tham gia vào hoạt động tập thể nhằm xóa mặc cảm cá nhân giúp cho học sinh cá biệt thể tài để làm tăng thêm niềm tin uy tín trước tập thể Cần nhận thức rõ việc giáo dục học sinh cá biệt q trình khơng phải ngày một, ngày hai mà Vì GVCN khơng phép chủ quan, nóng vội Cơ sở thực tiễn : 2.1.Về tình hình thực tiễn nhà trường: - Trường THPT Diễn Châu trường vùng nơng thơn, điềukiện kinh tế nhiều gia đình học sinh cịn gặp nhiều khó khăn - Nhiệm vụ trường giáo dục học sinh vùng bắc huyện Diễn Châu số xã vùng đông bắc huyện Yên Thành, tạo điềukiện thuận lợi cho em vùng nơng thơn có hội học tập - Học sinh trường tuyển đầu vào có năm điểm chuẩn thấp huyện (năm học 2019- 2020) số học sinh khôngnắm vững kiến thức Đặc biệt nhận thức động thái độ học tập thấp nên việc giáo dục em theo yêu cầu nhiệm vụ mà Đảng Nhà nước giao cho thách thức thầy trị nhà trường có trách nhiệm GVCN lớp Do để nâng cao chất lượng giáo dục, ngồi việc giảng dạy, cơng tác chủ nhiệm lớp quan trọng nhằm thúc đẩy giáo viên tự nâng cao trình độ, tự hồn thiện lực sư phạm 2.2.Về tình hình thực tiễn học sinh: Thế giới vận động tạo cho người nói chung em nói riêng mơi trường sống ngày phức tạp, khó khăn thử thách chí mạo 10 + Kết đầu năm lớp có học sinh giỏi tồn diện, :20 em;trung bình có 15 em, yếu có 5em + Kết học kỳ : học sinh giỏi toàn diện : em; : 28 em ; trung bình : em ; yếu : + Kết cuối năm : học sinh giỏi toàn diện :10 ; 31 ; trung bình 2.khơng có em học lực yếu Kết thúc năm học lớp 10 số em đạt nguyện vọng đạt vào lớp chọn 1, chọn trường như: em Trúc, em Thu Trang, em Ánh Nguyệt, … 2.1.4 Tìm hiểu quan hệ xã hội học sinhtính cách, hành vi đạo đức học sinh, tìm hiểu hồn cảnh (hồn cảnh sống, hồn cảnh gia đình) - Mục tiêu: Xây dựng tinh thần đồn kết, giúp đỡ bạn bè, vừa giáo dục lòng nhân cho học sinh - Biện pháp thực hiện: + GVCN tìm hiểu qua hồ sơ lý lịch học sinh + Qua bạn bè, người thân, thầy cô chủ nhiệm lớp Lớp 10E: em Nguyễn Tuyết, em Trí, em Phượng gia đình có hồn cảnh khó khăn nhà đơng anh em; em Long có bố sớm; em Tú Tài có bố mẹ làm ăn xa với ông bà.Các em sống khép mình, nói, thường hoạt động bề cảu lớp em ngại tham gia, đặc biệt nhà trường triển khai việc đăng ký học thêm em khơng tham gia.Trước tình hình vào sinh hoạt 15 phút, tiết sinh hoạt, em ban cán lớp tổ chức hoạt động : thu gom phế liệu vào cuối tuần gây quỹ, tổ chức thi ca nhạc, thi kể chuyện nhóm tổ phần thưởng gây vào quỹ.Trong hoạt động tơi cử em Tuyết, Trí, Phượng, Long, Tú Tài làm trọng tài làm trưởng nhóm Kết quả: Sau tuần đầu thực biện pháp trên, thấy em mạnh dạn hơn, khơng cịn tự ti thân, hồn cảnh Các em động sống hịa tập thể, nhanh nhẹn hoạt động, đặc biệt cịn hăng say học tập.Về nhà ngồi việc học, em cịn biết tự thu gom phế liệu đem bán, làm thêm cho cửa hàng may mặc nhỏ góp tiền hỗ trợ bố mẹ 17 việc học.Bên cạnh tơi dùng quỹ kế hoạch nhỏ ủng hộ em việc đóng tiền học thêm Biện pháp xây dựng máy tổ chức lớp 2.1 Vài nét cơng tác tự quản: Xây dựng tính tự quản cho học sinh việc tổ chức buổi sinh hoạt tập thể lớp, việc hướng dẫn cán lớp tổ chức sinh hoạt 15 phút sinh hoạt lớp vào cuối tuần 2 Cơ cấu máy tự quản: - Lớp trưởng: chịu trách nhiệm quản lí chung; trực tiếp báo cáo công việc lớp với giáo viên chủ nhiệm giáo viên môn - Ban chấp hành chi đồn : Bí thư, phó bí thư, ủy viên - Các lớp phó: lớp phó học tập phụ trách hoạt động học tập lớp, lớp phó văn nghệ: phụ trách hoạt động văn nghệ, tổ chức đội văn nghệ lớp hoạt động trường 20-11; 26/3, lớp phó lao động: chịu trách nhiệm đôn đôc lớp hoạt động lao động; đôn đốc dọn vệ sinh khu vực mà lớp chịu trách nhiệm; lớp phó đối ngoại: chịu trách nhiệm hoạt động với lớp bạn, trao đổi thông tin học tập lớp lớp khác - Các tổ trưởng: Quản lí tốt thành viên tổ hoạt động; báo cáo với lớp trưởng báo cáo nội dung với GVCN có yêu cầu; 2.3 Một số biện pháp xây dựng máy tự quản lớp * Kỹ xây dựng bồi dưỡng đội tự quản lớp Việc lựa chọn, bồi dưỡng lớp trưởng xứng đáng chim đầu đàn lớp, có phong cách huy giao tiếp tốt, BCS lớp, tổ gương mẫu có khả tổ chức quan trọng có tinh thần trách nhiệm cao * Kỹ lựa chọn: Qua tín nhiệm tập thể lớp, quan sát, lựa chọn, gợi ý GV Có em có lực học tập khơng có khả điều hành lớp.Phải chọn HS có khả học lực khá, HK tốt, biết diễn đạt mạch lạc vấn đề HS khác * Kỹ thiết kế công việc: 18 GVCN biết công việc cần thiết năm học, tháng, tuần để thiết kế kế hoạch cho tập thể lớp hoạt động, mà đội ngũ CBL người có trách nhiệm theo dõi, điều hành giám sát đạo chặt chẽ GVCN + Phương hướng chung tăng dần khả tự quản HS đôi với việc giảm dần tham gia cụ thể GVCN hoạt động em chủ động hồn tồn cơng việc + GV ln giữ vai trị người cố vấn, hướng dẫn người làm thay + Xây dựng uy tín cho cán lớp, GVCN phải công khai chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn lớp Tóm lại, phải thường xuyên trao đổi hướng dẫn cho em theo nhiệm vụ mà phân công, không nên giao khốn cho em mà có trợ giúp; không nên tham gia sâu, để em độc lập hoạt động GVCN tư vấn cho em, giúp em giải tình * Kỹ kiểm tra đánh giá GVCN phải thật nhiệt tình, tâm huyết cơng tác CN, thường xuyên theo dõi, động viên đội ngũ cán lớp, tuyên dương em làm tốt.Đồng thời tiến hành xử phạt nghiêm minh HS có thái độ coi thường, không chấp hành lệnh CBL Đối với CBL chưa gương mẫu, thiếu trách nhiệm, GVCN khéo léo tế nhị, phê bình, uốn nắn lệch lạc em khơng làm emmất uy tín tự tin tập thể lớp, song không ví mà nng chiều, ưu tiên, dành đặc ân cho CBL, làm cho em ngộ nhận vai trị, uy danh mình, sớm nhiễm tính ham quyền chức, hách dịch, coi thường người khác 2.3 Biện pháp xây dựng nội quy lớp học: Một tập thể lớp định phải dựa nội quy quy định hoạt động tốt, ràng buộc cá nhân tập thể lớp phải chấp hành theo, văn nội quy quy chế ngành giáo dục nhà trường, giáo viên chủ nhiệm nhận lớp đưa nội quy riêng lớp mà nội quy bắt nguồn từ đặc điểm lớp mình, nghiêm túc thực nhiệm vụ học tập theo kế hoạch nhà trường như: + Đi học đầy đủ, theo quy định nhà trường, tham gia tập nhà tập thực hành giao 19 + Học sinh đến trường phải ăn mặc sẽ, gọn gàng, đồng phục theo quy định nhà trường + Tham gia đầy đủ hoạt động lên lớp trường đoàn trường tổ chức + Tham gia tích cực hoạt động văn nghệ, thể dục, thể thao, Những nội quy áp dụng dựa chế thưởng, phạt Những học sinh thực tốt quy chế nêu gương tuần họp lớp tất nhiên điểm cộng để xếp hạnh kiểm cho em 2.4 Biện pháp tạo sức mạnh đoàn kết từ học sinh Trước hết phải tạo sức ạnh từ nhiều phía gốm: Giáo viên mơn, tổ chức đoàn trường, hội cha mẹ học sinh Để xây dựng đoàn kết yêu thương em tập thể lớp, tơi cịn thường xun trao đổi với giáo viên mơn để nắm bắt tình hình lớp qua học thông tin qua sổ ghi đầu lớp Từ tơi hiểu thêm em Bên cạnh tơi cịn tận dụng giúp đỡ chi hội phụ huynh, nhờ chi hội tổ chức nhóm liên gia để đôn đốc, kiểm tra việc học tập sinh hoạt em nhà, tạo điều kiện cho em gần gũi, giúp đỡ nhiều Hoạt động đồn, đội góp phần khơng nhỏ Qua hoạt động tập thể giúp em gắn bó đoàn kết tập thể lớp Đối với học sinh yếu, em có chút tiến tơi nhờ đồn, đội khen kịp thời tiết chào cờ để em phấn khởi, cố gắng muốn hịa vào tập thể, gắn bó với tập thể Trong buổi sinh hoạt lớp, hướng em vào hoạt động như: Hành động người nghèo, quỹ đền ơn đáp nghĩa, quỹ nối vòng tay bạn bè, tham gia thực đầy đủ quỹ từ thiện, Với cấu tổ chức lớp chặt chẽ, giao nhiệm vụ cụ thể đến học sinh bước đầu tơi tạo gắn bó gần gũi em Giờ em coi tập thể lớp mái nhà chung tất người Giữa em khoảng cách, mặc cảm tự ti, yếu kém tự để đoàn kết, yêu thương, bảo ban, giúp đỡ tiến III MINH HỌA MỘT SỐ TIẾT SINH HỌA LỚP KHI ÁP DỤNG GIẢI PHÁP 3.1.Tiết học 1:Ban cán lớp bỡ ngỡ, chưa biết cách thức sinh hoạt nào.mới dẫn vài lỗi dựa sổ đầu bài, em lớp lắng nghe 20 3.2.Tiết học 2:Chỉ vòng 15 phút em hoàn thành xong phần đánh giá nhận xét hoạt động diễn tuần.Đồng thời thông báo nội dung kế hoạch cho tuần tiếp theo.Thời gian lại: Ban cán lớp chia nhóm, tổ chức hoạt động như: thi kể chuyện gương sáng, thi hát đơn ca, hát tập thể, hát đối.Có hơm em tổ chức thi khéo tay:như tự làm hoa khô, tự làm đồ:đan túi, móc khóa 3.3.Tiết học 3:Việc nhận xét, đánh giá, thơng báo nội dung kế hoạch khơng cịn nhiều thời gian trước nữa, lỗi vi phạm giảm khơng cịn nữa.Các em chủ yếu dành thời gian tổ chức câu lạc bộ, chương trình thi khéo tay, tổ chức xây dựng quỹ bạn nghèo, trẻ em mồ cơi, bạn vùng sâu, vùng xa, Các tiết sinh hoạt, giáo viên chủ nhiệm quan sát, lắng nghe, lấy kết từ ban cán lớp 21 Một số hình ảnh minh họa tiết sinh hoạt lớp áp dụng biện pháp IV SỐ LIỆU THỰC NGHIỆM 4.1 Trước áp dụng giải pháp sáng kiến 4.1.1 Hoạt động học tập - Đánh giá xếp loại văn hóa: Theo dõi học sinh lớp chủ nhiệm 11E giao nhiệm vụ: Sĩ số đầu năm 43, sĩ số cuối năm 43; Các tiêu chí đầu năm cuối năm khác 22 Năm học 2019 - 2020 Lớp Số HS Học kì I 10E 43 Học kì II 10E 43 Xếp loại VH Giỏi Xếp loại VH Khá Xếp loại VH T.bình Xếp loại VH Yếu 22 13 12 30 Hình: Biểu đồ so sánh hiệu biện pháp -Đánh giá xếp loại hạnh kiểm Năm học 2019 - 2020 Lớp Số HS Xếp loại HK Tốt Xếp loại HK Khá Học kì 10E Học kì Cả Xếp loại HK T.bình Xếp loại HK Yếu 43 24 18 10E 43 35 0 10E 43 35 0 I II 23 năm Hình: Biểu đồ so sanh hiểu phát triển biện pháp rèn luyện HK 4.1.2 Hoạt động phong trào xã hội: Sau kết hoạt động phong trào xã hội tập thể học sinh lớp 10E đạt năm học 20S19-2020 - Phong trào thi đua: 100% học sinh tham gia hoạt động xã hội tổ chức trường như: tham gia hội diễn văn nghệ chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam đạt giải ba, tham gia thi vẽ tranh mái trường thân yêu đồn trường tổ chức đạt giải khuyến khích, tổ chức kỉ niệm ngày phụ nữ Việt Nam 20/11 ngày lễ khác - Phong trào thiện nguyện: Các em tích cực ủng hộ đóng góp + Ủng hộ gia đình bạn Nguyễn Tuyết 2.000.000 đồng + Ủng hộ bạn vùng sâu vùng xa 1.050.000 đồng 4.1.3 Tinh thần đoàn kết tập thể ngày cải thiện 4.2 Sau áp dụng giải pháp sáng kiến Đánh giá xếp loại học lực: 24 Năm học 2020 - 2021 Học kì I Lớp 11E Số HS 43 Xếp loại VH Giỏi 15 Xếp loại VH Khá 28 Xếp loại VH T.bình Xếp loại VH Yếu Học kì II Cả năm Đánh giá xếp loại hạnh kiểm: Năm học 2020 – 2021 Học kì I Lớp 11E Số HS 43 Xếp loại HK Tốt 40 Xếp loại HK Khá Xếp loại HK T.bình Xếp loại HK Yếu Học kì II Cả năm Tiêu chí Thường xuyên Giúp đỡ học tập lao động 70% 25% 0, 5% Trao đổi học qua kênh thông tin 80% 10% 10% Tranh cãi có tính gay gắt tập thể 0% 20% 80% Nhận xét nhóm có phần tiêu cực 0, 5% 10% 85% TT Thỉnh thoảng Hiế m V HIỆU QUẢ ÁP DỤNG TỪ CÁC GIẢI PHÁP MÀ SÁNG KIẾN ĐỀ XUẤT Trong năm học 2019-2020, nhận thấy tầm quan trọng công tác chủnhiệm thực đề tài đạt số kết khả quan Tập thể hộiđồng sư phạm ủng hộ nhiệt tình Giáo viên cảm thấy cơng tác thú vị, không bịáp lực nhiều, lúc yêu thương học sinh họ hiểu đặc điểm tâm lý học sinhvà học nhiều từ học sinh Khi làm cơng tác chủ nhiệm cần phải có kế hoạch, có tiêu phấn đấu, có giám sát theo dõi, có kiểm tra, đánh giá thúc đẩygiáo viên tự rèn luyện lực sư phạm phục vụ cho cơng việc Tiếp tục mạnh dạn áp dụng biện pháp năm học 2020-2021 giao làm công tác chủ 25 nhiệm lớp 11E trường THPT Diễn Châu 2, năm học thu nhiều kết khả quan, là: 5.1 Đối với phụ huynh học sinh: - Phụ huynh học sinh cảm thấy an tâm gửi em đến trường Conem họ chăm sóc chu đáo từ việc học tập đến việc sinh hoạt, hoạt động vui chơi giao lưu tập thể khuônviên trường Mối liên hệ GVCN phụ huynh học sinh gắn chặt, từ tạo rasự hợp tác giáo dục học sinh hiệu 5.2 Đối với giáo viên, đồng nghiệp: - Giáo viên có hội ơn lại kiến thức tâm lý học, giáo dục học mà đượchọc trường đại học, đồng thời phát triển kỹ giao tiếp 5.3 Đối với nhà trường: Chất lượng giáo dục ngày tăng, tạo môi trường giáo dục lành mạnh, hưởng ứng tốt phong trào “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” Xây dựng mối quan hệ nhiều mặt với lực lượng nhà trường, phối hợp nhiều phương pháp để mang lại hiệu cao 5.4 Đối với tập thể học sinh lớp chủ nhiệm: + Kết giáo dục: Về học lực: Có 15/43 học sinh đạt học sinh giỏi tồn diện; có 28 học sinh đạt học sinh tiên tiến; khơng có học sinh có học lực trung bình kém; Hạnh Kiểm: Có 40 học sinh xếp loại tốt; học sinh xếp loại khá; khơng có học sinh có hạnh kiểm trung bình yếu; + Phong trào thi đua: Năm học 2020-2021: tập thể lớp 11E đạt giải nhì văn nghệ chào mừng ngày 20/11; Giải ba dịp đoàn trường thi làm tập san 20/11; Giải phong trào thi hát dân ca ví dặm nhân ngày thành lập quân đội nhân dân Việt Vam 22/12; Giải nhì cắm trại 26/3; + Xếp loại thi đua toàn trường: Năm học 2019-2020 tập thể lớp xếp thi đua đứng thứ tổng số 39 lớp, lớp xếp tập thể tiên tiến xuất sắc; năm học 2020-2021 tập thể lớp xếp thứ 39 lớp xếp lớp tiên tiến xuất sắc; nhà trường tuyên dương trước hội đồng sư phạm; Đây số biết nói thể hiệu biện pháp mà áp dụng công tác chủ nhiệm lớp lớp 10E năm học 2019-2020 lớp 11E năm học 2020-2021 thời gian qua; 26 So sánh kết giáo dục năm 2018-2019 năm 2019-2020, năm học 20202021này chất lượng giáo dục hai mặt tăng mạnh so với năm học trước, học sinh giỏi tăng, học sinh trung bình, yếu có giảm, tín hiệu vui chất lượng thật.Theo tơi quản lý cơng tác chủ nhiệm lớp tích cực đắn, nhằm nâng caotrách nhiệm quản lý lớp thầy hoạt động trò, làm cho GVCN quan tâmhơn cơng tác chủ nhiệm lớp Từ nâng cao chất lượng giáo dục vàcó sở khoa học việc đánh giá xếp loại giáo viên cuối học kì nămhọc 27 PHẦN III – KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ: Chủ nhiệm lớp công việc vất vả đáng tự hào, đồng nghiệp chia sẻ với “không phải công tác chủ nhiệm thành công chủ nhiệm phải chấp nhận thất bại” điều làm cho tơi ln băn khoăn trăn trở suốt 20 năm làm công tác dạy học giáo dục Với sáng kiến kinh nghiệm: Đề tài “Tìm hiểu phân loại học sinh xây dựng máy tự quản nhằm xây dựng tập thể lớp học vững mạnh đoàn kết” đề xuất số biện pháp hiệu nhằm phân loại đối tượng học sinh từ giúp giáo viên chủ nhiệm lớp xây dựng tập thể lớp vững mạnh, đoàn kết nâng cao chất lượng giáo dục trường THPT Hầu dám áp dụng biện pháp kết cơng tác chủ nhiệm ln ln ngào, hiệu Tôi hy vọng sáng kiến nhỏ nhoi giúp ích cho q thầy trường THPT việc phân loại học sinh để xây dựng máy tự quản Từ đồng nghiệp giúp cho học sinh lớp chủ nhiệm hồn thiện nhân cách, hồn thiện tri thức có hội lớn để tiếp tục học tập cao trở thành nguồn nhân lực có ích cho xã hội Ý nghĩa, phạm vi áp dụng đề tài - Hàng năm cần xây dựng kế hoạch hành động công tác chủ nhiệm lớp cách cụ thể, rõ ràng, có phân cơng rõ trách nhiệm quyền hạn cho cán bộ, giáo viên lớp - Ban chuyên môn cần kiểm sốt chặt chẽ cơng tác chủ nhiệm tiết sinh hoạt chủ nhiệm, đánh giá dạy, trao đổi kinh nghiệm chuyên môn lẫn kĩ soạn giáo án chủ nhiệm giáo viên - Khi cử giáo viên học lớp bồi dưỡngcơng tác chủ nhiệmdo Sở Giáo dục tổ chức triển khai cho toàn thể giáo viên trường giáo viên phải có sản phẩm nâng cao hiệu công tác chủ nhiệm lớp nộp báo cáo biện pháp cho phó hiệu trưởng nhà trường phụ trách chuyên môn Kiến nghị hướng phát triển 2.1 Đề xuất kiến nghị * Đối với nhà trường giáo viên - Lãnh đạo nhà trường phải động, sáng tạo việc vận dụng biện pháp quản lý công tác chủ nhiệm 28 - Cần nhận thức đắn vị trí, vai trò nhiệm vụ GVCN em học sinh, hệ tương lai đất nước Do GVCN ln gương sáng cho em nhân cách người thầy để lại mãi tâm trícủa em - GV nói chung GVCN nói riêng khơng ngừng học tập, tự bồi dưỡng vàbồi dưỡng nâng cao chuyên môn quản lý học sinh chủ nhiệm lớp, mạnh dạn thực hành vận dụng điều học từ sách/ tài liệu; học từ đồng nghiệp - Nếu điều kiện trường THPT cho phép nên giáo viên chủ nhiệm lớp làm công tác chủ nhiệm lớp học năm việc tạo điều kiện thuận lợi cho tất học sinh giáo viên chủ nhiệm trình thực nhiệm vụ dạy học giáo dục Bản thân nhận thầy việc áp dụng lớp 11E trường THPT Diễn Châu có hiệu lớn * Đối với Sở Giáo dục Đào tạo Nghệ An - Tổ chức tập huấn cho tất GVCN vào dịp trước khai giảng với thời lượngthích hợp (khoảng ngày) Tất GVCN tham dự tập huấn trựctiếp bồi dưỡng chuyên đề cho GVCN từ chuyên gia, chuyên viên củaSở GD&ĐT - Tổ chức hội nghị GVCN vào cuối năm để tổng kết việc tập huấn GVCN * Đối với Bộ Giáo dục Đào tạo - Bộ GD&ĐT cần có qui định bổ sung điều chỉnh giảm số tiết giảng dạy cho GVCN từ tiết / tuần lên tiết / tuần, cho phù hợp với thực tế công tác GVCN - Bộ GD&ĐT nên thường xuyên có chuyên đề bồi dưỡng chuyên mônvề công tác chủ nhiệm lớp cho GVCN Cung cấp tài liệu mang tính cập nhậtvà thiết thực với thực tế công tác chủ nhiệm lớp cấp học, cấp họccó đặc thù riêng Ngồi cịn có chun đề giành cho GV vùng sâu vùngxa, vùng khó khăn 2.2 Hướng phát triển Khi có ý tưởng nghiên cứu đề tài tơi ln mong muốn mục tiêu phải giải hai vấn đề bản: Thứ nhất: Cần phải tạo phong trào nâng cao chất lượng GVCN cho giáo viên trường THPT Diễn Châu đặc biệt phương pháp tìm hiểu phân loại học sinh nhằm xây dựng máy tự quản giúp xây dựng tập thể lớp vững mạnh đoàn kết 29 Thứ hai cần có sách, chế hợp líđể động viên giáo viên chủ nhiệm đạt hiệu cao hoạt động ví dụ kì thi GVCN giỏi cấp trường, kì thi GVCN giỏi cấp tỉnh GVCN cơng việc tưởng đơn giản lại vô phức tạp Tôi mong đề tài nghiên cứu mạnh dạn ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác chủ nhiệm lớp GVCN truy cập thông tin liên quan đến kỹ sống, đến hành vi đạo đức, phong tục tập quán vùng, câu chuyện vui mang tính giáo dục cao, … làm sinh động sinh hoạt lớp.Khuyến khích giáo viên chủ nhiệm đổi phương pháp dạy học theo hướng tích cực, sử dụng công nghệ số để soạn giáo án sinh hoạt, tổ chức diễn đàn giao lưu trực tuyến: GVCN với GVCN, GVCN với học sinh thông qua đó: trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ tháo gỡ khó khăn giáo viên, học sinh cung cấp chia nguồn tư liệu, phát động phong trào phát triển chất lượng lớp chủ nhiệm Với thời gian dài ấp ủ ý tưởng tâm huyết ngành giáo dục, thân tơi ln ln nỗ lực, tìm tịi, học hỏi nội dung liên quan đến cơng tác chủ nhiệm lớp Nhưng nội dung mang tính cao, hình thức triển khai đa dạng phức tạp phụ thuộc nhiều vào chủ thể học sinh, q trình thực nhiệm vụ nghiên cứu, thân tránh khỏi khiếm khuyết hạn chế Tôi mong muốn thầy giáo, cô giáo bạn bè, đồng nghiệp, đóng góp ý kiến để giúp tơi hồn thiện hướng nghiên cứu tương lai để ứng dụng vào thực tiễn dạy học phù hợp với chương trình GDPT 2018 ngày hiệu Qua lần thân xin bày tỏ biết ơn chân thành đến thầy giáo, cô giáotrong tổ Tự nhiên bạn bè đồng nghiệp Đặc biệt hơn, xin gửi lời cảm ơn chân thành tới thầy cô Ban giám hiệu trường THPT Diễn Châu 2, Trường THPT Diễn Châu 4, trường THPT Nguyễn Du đóng góp ý kiến thực quý báu cho phép đưa sáng kiến vào áp dụng thực nghiệm nhà trường để sáng kiến kinh nghiệm tơi hồn thiện Xin chân thành cảm ơn! Diễn Châu, ngày 25 tháng 03 năm 2021 Người viết sáng kiến Lê Thị Trà 30 31 ... tiến bộ, để có tập thể vững mạnh mà khơng cần dùng đến hình thức xử lí vi phạm việc phạt học sinh Việc tìm hiểu phân loại học sinh, xây dựng máy tự quản nhằm xây dựng tập thể lớp học vững mạnh, đoàn. .. dạy học giáo dục Với sáng kiến kinh nghiệm: Đề tài ? ?Tìm hiểu phân loại học sinh xây dựng máy tự quản nhằm xây dựng tập thể lớp học vững mạnh đoàn kết? ?? đề xuất số biện pháp hiệu nhằm phân loại. .. án học sinh c Thành lạp hội đồng tự quản học sinh - Mọi hoạt động giáo duc nhà trường lợi ích học sinh, học sinh thực Đặc trưng mơ hình lớp học là: Học sinh tự giác, tự quản; học sinh tự học, tự