BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT ĐÀO THANH TÙNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN CỐ ĐỊNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN TƯ VẤN VÀ ĐẦU TƯ KHOÁNG SẢN TÂY BẮC LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI - 2014 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT ĐÀO THANH TÙNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN CỐ ĐỊNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN TƯ VẤN VÀ ĐẦU TƯ KHOÁNG SẢN TÂY BẮC Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS Trần Đức Thung HÀ NỘI - 2014 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn với đề tài ‘‘Nâng cao hiệu sử dụng tài sản cố định Cơng ty cổ phần tư vấn đầu tư khống sản Tây Bắc” cơng trình nghiên cứu khoa học độc lập riêng Các số liệu luận văn có nguồn gốc rõ ràng, kết nghiên cứu nêu luận văn trung thực chưa cơng bố cơng trình nghiên cứu khoa học trước Hà nội, ngày 20 tháng 7năm 2014 Tác giả Đào Thanh Tùng LỜI CẢM ƠN Trong thời gian học tập Trường Đại học Mỏ địa chất, Quý Thầy, Cô giáo Trường Đại học Mỏ địa chất nói chung Khoa Sau đại học Khoa Kinh tế Quản trị kinh doanh Trường Đại học Mỏ địa chất nói riêng truyền đạt kiến thức xã hội chuyên môn vô quý giá lý thuyết thực tiễn Những kiến thức hữu ích hành trang giúp em trưởng thành tự tin thực công việc chuyên môn ngày tốt hiệu Trước hết xin chân thành cảm ơn tới Quý Thầy, Cô khoa Kinh tế Quản trị kinh doanh - Trường Đại học Mỏ địa chất Hà Nội.Phòng sau đại học, hệ sau đại học, môn khoa học Trường cho phép tạo điều kiện tốt để hoàn thành luận văn Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS Trần Đức Thung, người trực tiếp hướng dẫn Tác giả suốt trình học tập nghiên cứu hoàn thành luận văn Tác giả xin cảm ơn tới Lãnh đạo cán công nhân viên chức Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc giúp đỡ tạo điều kiện cho tác giả học tập hồn thành chương trình Tác giả MỤC LỤC Trang Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục chữ viết tắt Danh mục bảng Danh mục hình MỞ ĐẦU Chương 1: TỔNG QUAN LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TÀI SẢN CỐ ĐỊNH VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TSCĐ TRONG DOANH NGHIỆP 1.1 Tổng quan lý luận hiệu sử dụng TSCĐ doanh nghiệp 1.1.1 Khái niệm Tài sản cố định (TSCĐ) 1.1.2 Đặc điểm phân loại Tài sản cố định 1.1.3 Quản lý TSCĐ hiệu sử dụng TSCĐ doanh nghiệp 10 1.2 Thực tiễn quản lý, sử dụng tài sản cố định số doanh nghiệp khoáng sản, học kinh nghiệm 21 1.2.1 Đặc trưng tài sản cố định số doanh nghiệp khai thác khoáng sản 21 1.2.2 Thực tiễn quản lý, sử dụng TSCĐ doanh nghiệp khai thác khoáng sản học kinh nghiệm 22 1.3 Tổng quan cơng trình nghiên cứu liên quan đến đề tài 26 Kết luận chương 27 Chương 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN CỐ ĐỊNH CỦA CÔNG TY CP TƯ VẤN VÀ ĐẦU TƯ KHOÁNG SẢN TÂY BẮC 29 2.1 Khái quát chung Công ty CP tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc 29 2.1.1 Sự hình thành phát triển Cơng ty CP tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc 29 2.1.2 Phân tích đặc điểm mang tính đặc thù ảnh hưởng đến hiệu sử dụng TSCĐ Cơng ty CP tư vấn đầu tư khống sản Tây Bắc 40 2.2.Thực trạng quản lý hiệu sử dụng TSCĐ Công ty CP tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc 46 2.2.1 Công tác lập kế hoạch 46 2.2.2 Công tác huy động tài sản cố định vào sử dụng 47 2.2.3 Cơng tác theo dõi tình hình sử dụng khấu hao tài sản cố định 48 2.2.4 Kế hoạch sửa chữa tài sản cố định, lý tài sản cố định 53 2.2.5 Công tác theo dõi kiểm kê phản ánh sổ sách 55 2.2.6 Đánh giá hiệu quản lý sử dụng TSCĐ Cơng ty CP tư vấn đầu tư khống sản Tây Bắc 57 2.3 Đánh giá chung ưu, nhược điểm nguyên nhân thực trạng hiệu sử dụng TSCĐ Công ty CP tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc 61 2.3.1 Ưu điểm 61 2.3.2 Nhược điểm 63 2.3.3 Nguyên nhân 64 Kết luận chương 64 Chương 3:MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN CỐ ĐINH CÔNG TY CP TƯ VẤN VÀ ĐẦU TƯ KHOÁNG SẢN TÂY BẮC 66 3.1 Định hướng phát triển Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc quan điểm nâng cao hiệu sử dụng TSCĐ 66 3.2 Một số giải pháp mang tính định hướng chung nhằm nâng cao hiệu quản lý, sử dụng TSCĐ Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc 67 3.2.1 Hồn thiện cơng tác lập kế hoạch đầu tư, mua sắm, sửa chữa lớn TSCĐ 67 3.2.2 Tăng cường cơng tác quản lý, sử dụng có hiệu TSCĐ 70 3.2.3 Đa dạng hóa hình thức huy động vốn đầu tư TSCĐ 73 3.2.4 Bồi dưỡng nâng cao trình độ, ý thức trách nhiệm người lao động 75 3.3 Một số giải pháp cụ thể trước mắt nhằm nâng cao hiệu quản lý, sử dụng TSCĐ Cơng ty cổ phần tư vấn đầu tư khống sản Tây Bắc 76 3.3.1 Cân đối lại lực sản xuất thực trạng tài sản cố định 76 3.3.2 Nâng cao hiệu sử dụng tài sản cố định 77 3.3.3 Kế hoạch huy động vốn tài trợ hợp lý 78 3.3.4 Thay đổi cách tính khấu hao 79 3.4 Đánh giá hiệu mang lại giải pháp 83 3.5 Kiến nghị 83 Kết luận chương 85 KẾT LUẬN 86 TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ BGĐ : Ban giám đốc CBCNV : Cán công nhân viên CNTT : Công nghệ thông tin ĐTXDCB : Đầu tư xây dựng HĐQT : Hội đồng quản trị KP : Kinh phí KHĐT : Kế hoạch đầu tư NĐ : Nghị định NN : Nhà nước QĐ : Quyết định TSCĐ : Tài sản cố định TSLĐ : Tài sản lưu động VCĐ : Vốn cố định VLĐ : Vốn lưu động DANH MỤC CÁC BẢNG TT Tên bảng Trang Bảng 2.1: Bảng ngành nghề kinh doanh công ty 33 Bảng 2.2 Các TSCĐ máy móc có giá trị lớn Công ty 41 Bảng 2.3 Kết cấu tài sản cố định giai đoạn 2010 – 2013 Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc 41 Bảng 2.4 Khung thời gian trích khấu hao loại tài sản cố định 43 Bảng 2.5 Mức độ huy động trang thiết bị máy móc phương tiện vận tải Cơng ty năm 2013 49 Bảng 2.6: Danh mục TSCĐ tính khấu hao Công ty năm 2013 52 Bảng 2.7 Hiệu suất sử dụng hệ số huy động Tài sản cố định 58 Bảng 2.8 Tình hình tăng giảm hao mịn TSCĐ 61 Bảng 3.1 Danh mục TSCĐ tính khấu hao theo sản lượng năm 2010 82 DANH MỤC CÁC HÌNH TT Tên hình Trang Hình 2.1 Sơ đồ tổ chức máy quản lý Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc 35 Hình 2.2 Cơ cấu TSCĐ Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc giai đoạn 2010 – 2013 42 Hình 2.3: Quy trình lập kế hoạch huy động TSCĐ vào trình sản xuất kinh doanh 47 Hình 2.4 Chỉ số biến đổi định gốc liên hồn theo ngun giá TSCĐ 59 Hình 2.5 Chỉ số biến động cố định liên hoàn theo GTCL TSCĐ 59 73 - Tham gia kiểm tra, đánh giá lại TSCĐ theo quy định nhà nước yêu cầu bảo quản vốn, tiến hành phân tích tình hình trang bị, huy động, bảo quản, sửa dụng TSCĐ đơn vị Để đạt mục đích trên, Cơng ty tiến hành cơng việc sau: - Xét góc độ khách quan, Cơng ty cần thiết phải tách riêng phận kiểm tra, kiếm sốt độc lập với Phịng TCKT để kiểm sốt tình hình tài nội Cơng ty giúp lãnh đạo Công ty định Để thực điều này, doanh nghiệp nên thành lập riêng Ban tra – kiếm soát nội khơng phụ thuộc vào phịng TCKT Về nhân nên chọn cá nhân có trình độ kinh nghiệm lĩnh vực tài – kế tốn công tác quản lý lĩnh vực hoạt động đơn vị Những nhân tuyển chọn từ phịng ban doanh nghiệp - Sử dụng tính khấu hao theo sản lượng TSCĐ trực tiếp tham gia trình sản xuất thay phương pháp khấu hao theo đường thằng doanh nghiệp áp dụng - Đối với TSCĐ chờ lý giá trị lại 2% so với tổng nguyên giá TSCĐ, phòng TCKT nên tham mưu cho lãnh đạo tiến hành phê duyệt lý TSCĐ theo quy định pháp luật hành 3.2.3 Đa dạng hóa hình thức huy động vốn đầu tư TSCĐ Có nhiều hình thức huy động vốn đầu tư TSCĐ, Công ty CP tư vấn đầu tư khống sản Tây Bắc sử dụng số hình thức huy động vốn sau: - Phát hành cổ phiếu: Với hình thức Cơng ty cung ứng vốn trực tiếp từ thị trường chứng khốn Khi có cầu vốn lựa chọn hình thức này, Cơng ty cần tính tốn phát hành cổ phiếu bán thị trường chứng khoán Đặc trưng tăng vốn không tăng nợ doanh nghiệp lẽ người sở hữu cổ phiếu trở thành cổ đông doanh nghiệp Đây hình thức cung ứng nguồn vốn nội bộ.Tuy nhiên công ty công ty loại vừa nhỏ, vào hoạt động thời gian chưa dài việc phát hành tăng vốn điều kiện thị trường chứng khoản sụt giảm thời gian gần gặp nhiều khó khăn 74 - Vay tiền phát hành trái phiếu thị trường vốn: Đây hình thức cung ứng vốn trực tiếp từ công chúng Công ty phát hành lượng vốn cần thiết hình thức trái phiếu thường có kỳ hạn xác định bán cho công chúng Đặc trưng tăng vốn gắn với tăng nợ Cơng ty Bên cạnh ưu điểm huy động lượng vốn cần thiết, chi phí kinh doanh sử dụng vốn thấp so với vay ngân hàng, khơng bị người cung ứng kiểm sốt chặt chẽ vay ngân hàng doanh nghiệp, có hạn chế định đòi hỏi doanh nghiệp phải nắm kỹ thuật tài để tránh áp lực nợ đến hạn có lợi nhuận đặc biệt kinh tế suy thoái lạm phát cao Chi phí kinh doanh phát hành trái phiếu cao Cơng ty cần có trợ giúp ngân hàng thương mại - Vay vốn ngân hàng thương mại: Vay vốn từ ngân hàng thương mại hình thức Cơng ty vay vốn hình thức cụ thể ngắn hạn, trung hạn dài hạn từ ngân hàng thương mại để tài trợ cho việc mua sắm TSCĐ Đây mối quan hệ tín dụng bên vay bên cho vay Nếu Cơng ty vay tiền ngân hàng bị ngân hàng thương mại kiểm soát hoạt động kinh doanh doanh nghiệp thời gian cho vay - Tín dụng thương mại từ nhà cung cấp: Trong hoạt động kinh doanh, quan hệ mua bán trao đổi doanh nghiệp thông thường không kết thúc điểm, tức xuất chênh lệch mặt thời gian dịng tài dịng vật chất Thực chất diễn đồng thời trình doanh nghiệp nợ khách hàng tiền chiếm dụng tiền khách hàng Nếu tiền Công ty chiếm dụng khách hàng nhiều số tiền Công ty bị chiếm dụng số tiền dơi mang chất tín dụng thương mại hay tín dụng nhà cung cấp Ngồi tín dụng thương mại cịn gồm khoản đặt cọc trước khách hàng Đây hình thức tín dụng ngắn hạn quan trọng (thường phải tốn vịng 30- 90 ngày) đặc biệt doanh nghiệp vừa nhỏ,doanh nghiệp thời kỳ tăng trưởng - Tín dụng thuê mua:Trong chế thị trường hình thức thực Cơng ty có cầu sử dụng máy móc, thiết bị với Công ty thực chức 75 thuê mua diễn phổ biến Hình thức có ưu điểm giúp cho Cơng ty sử dụng vốn mục đích, Cơng ty có cầu sử dụng máy móc, thiết bị cụ thể đặt vấn đề thuê mua Công ty khơng nhận máy móc thiết bị mà cịn nhận tư vấn đào tạo.Tuy nhiên có hạn chế như: chi phí kinh doanh cho việc sử dụng máy móc thiết bị cao hợp đồng tương đối phức tạp - Vốn liên doanh, liên kết: Với phương thức Công ty liên doanh, liên kết với doanh nghiệp khác nhằm tạo vốn cho hoạt động liên doanh Với hình thức doanh nghiệp có lượng vốn cần thiết cho hoạt động mà không tăng nợ, nhiên bên liên doanh tham gia liên doanh chia lợi nhuận thu hoạt động kinh doanh 3.2.4 Bồi dưỡng nâng cao trình độ, ý thức trách nhiệm người lao động Yếu tố người yếu tố quan trọng hàng đầu trình sản xuất, cần phải đào tạo người lao động thực làm chủ máy móc thiết bị, phương tiện vận tải cách tối đa, quan tâm chăm sóc phương tiện lao động người Để nâng cao hiệu suất sử dụng trang thiết bị máy móc, phương tiện vận tải góp phần nâng cao kết kinh đoanh cần trước hết đội ngũ lao động có chun mơn, am hiểu sử dụng tốt trang thiết bị máy móc, phương tiện vận chuyển Để giải vấn đề Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc cần lên kế hoạch phối hợp chặt chẽ với phòng ban chức năng, tổ đội sản xuất để thường xuyên có khóa học bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao tay nghề, tổ chức thi tay nghề thường xuyên, hướng dẫn cơng tác vệ sinh, an tồn cho người lao động trực tiếp Cơng ty Bên cạnh cần kết hợp biện pháp tự đào tạo nội có hình thức khen thưởng hợp lý, kịp thời người lao động biết phát huy tốt máy móc thiết bị, phương tiện vận tải mà họ sử dụng 76 3.3 Một số giải pháp cụ thể trước mắt nhằm nâng cao hiệu quản lý, sử dụng TSCĐ Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc 3.3.1 Cân đối lại lực sản xuất thực trạng tài sản cố định Hàng năm, lập kế hoạch sản xuất kinh doanh, Công ty tiến hành huy động nguồn lực để đảm bảo hoàn thành kế hoạch Trong trường hợp khơng thể hồn thành kế hoạch phải có lý để xin điều chỉnh lại kế hoạch Với cách làm Cơng ty luôn đảm bảo chủ động thay đổi vào tình hình thực tế để có thay đổi thích hợp Do vậy, Cơng ty cần chủ động việc thực kế hoạch dựa việc phát huy tối đa nguồn lực có sẵn Để giải điều Công ty cần tiến hành: - Thống kê, đánh giá lại trạng tài sản cố định: Tiến hành rà sốt lại tồn tài sản cố định sẵn có doanh nghiệp, tiến hành phân loại theo chủng loại tài sản đánh giá tình trạng làm việc máy móc thiết bị Những máy móc thiết bị bị hư hỏng nặng khơng phù hợp với kinh doanh đơn vị trực tiếp sử dụng, quản lý phải có kế hoạch trình với Cơng ty xin lý, đồng thời bổ sung đầu tư TSCĐ cần thiết, góp phần giảm căng thẳng huy động vốn cho đầu tư vào TSCĐ - Xác định lại lực sản xuất: Hiện lực sản xuất tổng hợp bình quân Công ty chưa cao nhiều khâu đầu tư TSCĐ có lực sản xuất q lớn Vì vậy, sở xác định lại khả hệ thống máy móc, thiết bị khai thác, phương tiện vận chuyển, Cơng ty cần tính tốn lại lực hoạt động tổng thể tính tốn cụ thể lượng thiết bị nói riêng TSCĐ nói chung cho đơn vị hoạt động theo nhu cầu trước mắt phát triển lâu dài Về tập trung cho đầu tư, mở rộng hệ thống máy móc thiết bị khai thác tàu quốc, máy xúc để nâng cao lực khai thác, tiếp tục trì tăng cường khai thác đội sà lan xe tải vận chuyển để tăng lực kinh doanh, đạt mục tiêu lợi nhuận Công ty giao Xác định khả hoạt động cách xác giúp Cơng ty có biện pháp hợp lý việc nâng cao hệ số sử dụng tài sản cố định 77 - Xác định lại nhu cầu hoạt động kinh doanh: Bên cạnh việc xác định lực hoạt động cần xác định lại nhu cầu kinh doanh hợp lý để có kế hoạch huy động tài sản hợp lý để có kế hoạch huy động vốn đầu tư Trong điều kiện thay đổi nhu cầu kinh doanh liên tục hàng năm lực sản xuất thay đổi, Công ty không chủ động việc xác định nhu cầu thụ động xác định lực sản xuất 3.3.2 Nâng cao hiệu sử dụng tài sản cố định - Nâng cao hệ số sử dụng công suất: Xuất phát từ công thức Chương 1, hệ số sử dụng công suất máy móc thiết bị phương tiện vận chuyển: H cs  Ptt Pkn (3.1) Trong đó: Ptt – Cường độ sản xuất đạt thực tế Pkn – Cường độ sản xuất theo khả (năng lực sản xuất) Do cường độ sản xuất theo khả thay đổi ngắn hạn (phụ thuộc vào thiết kế, cơng suất máy móc phương tiện vận chuyển) nên để nâng cao hiệu sử dụng máy móc phương tiện vận chuyển, Cơng ty thực thông qua nâng cao khả sản xuất thực tế Để giải vấn đề cầng nâng cao kết hoạt động sở TSCĐ sẵn có Vì cần nâng cao trình độ người lao động, nâng cao hệ số bốc đất máy xúc công suất hút cát tàu quốc, nâng cao hệ số hoạt động đội vận chuyển, tổ chức hoạt động hợp lý để tạo dịng vận động liên tục, khơng ngừng, - Nâng cao hệ số sử dụng thời gian: Hệ số sử dụng thời gian xác định theo công thức sau: H1tg  Ttt Tl (3.2) Trong đó: Ttt – Thời gian làm việc thực tế máy móc/phương tiện vận tải Tl – Thời gian làm việc theo lịch 78 Do thời gian làm việc theo lịch năm cố định nên việc nâng cao hệ số sử dụng thời gian cần dựa việc nâng cao thời gian làm việc thực tế máy mọc/phương tiện vận tải Thời gian làm việc thực tế máy móc/phương tiện vận tải cao hay thấp phụ thuộc nhiều vào trình độ tổ chức chất lượng người lao động Do vậy, để nâng cao thời gian làm việc thực tế cần giảm q trình chờ đợi máy móc/phương tiện vận tải, tránh thao tác thừa người vận hành, tránh thời gian nghỉ việc, tính tốn cung đường truyển tải hợp lý, bảo dưỡng vận hành thiết bị thường xuyên để đảm bảo an toàn trình lao động, tránh gián đoạn hoạt động - Nâng cao công tác quản trị nhân lực: Trong điều kiện lao động vất vả, nặng nhọc tiềm ẩn nhiều rủi ro, Công ty thường xuyên tiến hành tuyển mới, tuyển bổ sung lao động, thuê lao động thời vụ, Do vậy, việc phát huy tối đa lực máy móc/phương tiện vận tải khó khăn Trong giai đoạn tới, Cơng ty cần có biện pháp quản trị nhân lực hợp lý để giảm tối đa lao động bỏ việc, giúp cho Công ty ln có lực lượng lao động ổn định, có tay nghề, gắn bó với Cơng ty nhằm sử dụng hiệu tối đa tài sản cố định vốn có giảm chi phí đào tạo tuyển dụng 3.3.3 Kế hoạch huy động vốn tài trợ hợp lý Là công ty thành lập nên năm đầu Công ty liên tục tiến hành đầu tư, mua sắm loại thiết bị máy móc khai thác phương tiện vận chuyển có giá trị lớn.Ở thời điểm kinh tế chưa vượt qua khủng hoảng việc đem lại rủi ro lớn cho công ty hàng năm công ty phải bỏ số tiền lớn để trì hoạt động, sửa chữa, chi phí khấu hao loại tài sản này, ảnh hưởng trực tiếp đến kết kinh doanh chung tồn cơng ty Chính việc xem xét huy động vốn đầu tư cần phải tính tốn, cân đối cung – cầu khả vốn thân công ty, có việc huy động tài sản đem lại hiệu kinh tế thực sự, tránh gây lãng phí cho cơng ty Cho đến nay, việc đầu tư TSCĐ sử dụng nguồn vốn vay mà chủ yếu vay từ ngân hàng thương mại, đối tác mà chưa quan tâm nhiều đến 79 lực lượng CBCNV, đặc biệt hình thức thuê tài sản, hình thức có nhiều ưu điểm giúp Cơng ty giải phần khó khăn vốn đồng thời khơng phải chịu hao mịn vơ hình có công nghệ phù hợp cho thời kỳ Việc xây dựng cấu vốn đầu tư TSCĐ hợp lý làm giảm chi phí vốn, đảm bảo sử dụng có hiệu quả, tạo nguồn tài trợ dài hạn, vững cho Cơng ty Chính Công ty cần phải xây dựng kế hoạch nhu cầu sử dụng vốn cụ thể chi tiết cho năm tài Trên sở kế hoạch, phận tài cần đưa kế hoạch chi tiết việc huy động vốn bao gồm xác định khả vốn có, số vốn cịn thiếu, chi phí vốn trường hợp để từ lựa chọn nguồn trợ thích hợp nguyên tắc chi phí sử dụng vốn thấp 3.3.4 Thay đổi cách tính khấu hao Theo phân tích Chương 2, Cơng ty áp dụng cách trích khấu hao TSCĐ theo phương pháp đường thằng TSCĐ Công ty, nhà cửa, vật kiến trúc; máy móc thiết bị; phương tiện vận tải, loại tài sản vơ hình khác Đây phương pháp xác định chi phí khấu hao đơn giản, dễ áp dụng, nhiên tài sản hợp lý, đối vói tài sản hao mòn nhanh điều kiện sản xuất khắc nghiệt phức tạp Phương pháp khấu hao TSCĐ theo sản lượng hướng dẫn Thông tư 45/2013/TT-BTC Bộ tài ngày 25/04/2013 sau: - Xác định thời gian khấu hao tài sản cố định: Doanh nghiệp xác định thời gian cố định theo khung thời gian khấu hao loại tài sản thông tư số 45/2013/TT-BTC - Căn vào khả đáp ứng điều kiện áp dụng quy định cho phương pháp trích khấu hao TSCĐ, doanh nghiệp lựa chọn phương pháp trích khấu hao TSCĐ Doanh nghiệp lựa chọn phương pháp trích khấu hao TSCĐ phù hợp với loại TSCĐ doanh nghiệp Trong đó: + Phương pháp khấu hao theo đường thằng phù hợp với doanh nghiệp hoạt động kinh tế có hiệu cao, giúp doanh nghiệp nhanh chóng đổi cơng nghệ 80 + Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần có điều chỉnh áp dụng doanh nghiệp thuộc lĩnh vực cơng nghệ địi hỏi phải thay đổi, phát triển nhanh + Phương pháp khấu hao theo số lượng, khối lượng sản phẩm phù hợp với loại máy móc thiế bị thỏa mãn đồng thời điều kiện: Trực tiếp liên quan đến việc sản xuất Xác định tổng số lượng, khối lượng sản phẩm sản xuất theo công suất thiết kế TSCĐ Cơng suất sử dụng thực tế bình qn năm tài khơng thấp 50% thiết kế Hiện nay, Cơng ty cổ phần tư vấn đầu tư khống sản Tây Bắc áp dựng phương pháp khấu hao theo đường thẳng cho tất loại TSCĐ Việc sử dụng phương pháp có ưu điểm việc trích khấu hao đơn giá, giá trị khấu hao ổn định qua thời kỳ có nhược điểm lớn khả thu hồi vốn chậm, ảnh hưởng đến tình hình tài doanh nghiệp Mặt khác doanh nghiệp không phân biệt loại máy móc thiết bị có cơng suất lớn, cơng nghệ đại, loại có cơng suất nhỏ, trình độ cơng nghệ lạc hậu, từ việc tính tóa tiêu đánh giá hiệu sử dụng TSCĐ không xác Chính để nâng cao hiệu sử dụng TSCĐ tính tốn phân bổ chi phí khấu hao cách hợp lý vào chi phí sản xuất kinh doanhđối với tài sản Công ty nến sử dụng phương pháp khấu hao TSCĐ theo sản lượng Từ sở mục đích giải pháp trên, tác giả đề xuất doanh nghiệp nên lựa chọn nhiều phương pháp khấu hao phù hợp cho loại TSCĐ, cụ thể sau: - Đối với nhà cửa, vật kiến trúc, TSCĐ vơ hình, tiếp tục áp dụng phương pháp khấu hao đường thẳng - Đối với thiết bị, dụng cụ quản lý chịu tác động lớn hao mịn vơ hình áp dụng theo phương pháp khấu hao giảm dần Tuy nhiên với Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc, giá trị thiết bị quản lý chiếm tỷ trọng nhỏ tổng giá trị TSCĐ tồn Cơng ty Luận văn tập trung vào tính khấu hao theo sản lượng cho loại máy móc, 81 phương tiện vận tải tham gia trực tiếp vào trình sản xuất, kinh doanh Cơng ty Cách tính khấu hao theo sản lượng sau: - Căn vào hồ sơ kinh tế- kỹ thuật TSCĐ, doanh nghiệp xác định tổng số lượng, khối lượng sản xuất sản xuất theo công suất thiết kế TSCĐ, gọi tắt sản lượng theo cơng suất thiết kế - Căn tình hình thực tế sản xuất, doanh nghiệp xác định số lượng, khối lượng sản phẩm thực tế sản xuất hàng tháng, hàng năm TSCĐ - Xác định mức trích khấu hao tháng TSCĐ theo công thức sau: Số lượng sản Mức trích khấu hao tháng = Mức trích khấu hao phẩm sản xuất x tháng TSCĐ Mức trích khấu hao bình qn tính cho đơn vị sản phẩm bình qn tính cho đơn vị sản phẩm Nguyên giá TSCĐ = (3.3) (3.4) Sản lượng theo cơng suất thiết kế Mức trích khấu hao năm TSCĐ tổng mức trích khấu hao 12 tháng năm, tính theo cơng thức sau: Mức trích khấu hao tháng TSCĐ Số lượng sản = phẩm sản xuất năm Mức trích khấu hao X bình qn tính cho (3.5) đơn vị sản phẩm Trường hợp công suất thiết kế nguyên giá TSCĐ thay đổi, doanh nghiệp phải xác định lại mức trích khấu hao TSCĐ Doanh nghiệp phép thay đổi phương pháp trích khấu hao tối đa khơng q 02 lần q trình sử dụng phải có ý kiến văn quản lý thuế trực tiếp Do đó, trước triển khai áp dụng phương pháp mới, doanh nghiệp cần phải thực thủ tục cần thiết để có văn chấp thuận quan quản lý thuế 82 Việc áp dụng phương pháp nên bắt đầu triển khai từ đầu năm tài chính, đầu quý đầu tháng cách thay đổi công thức phần mềm khấu hao cho TSCĐ Để minh họa giải pháp này, tác giả chọn tính khấu hao cho TSCĐ thiết bị máy móc có giá trị lớn Cơng ty năm 2010 Danh mục TSCĐ cần tính khấu hao theo sản lượng thể bảng sau: Bảng 3.1 Danh mục TSCĐ tính khấu hao theo sản lượng năm 2010 S T T Tên tài sản Ngày tăng Thời gian TS khấu hao Nguyên giá Giá trị khấu hao năm theo phương pháp đường thẳng Giá trị lại đến 31/12/2010 Tàu quốc số 01/02/2010 144 2.510.241.545 191.754.562 2.318.486.983 Tàu quốc số 30/5/2010 144 2.495.226.555 103.967.773 2.391.258.782 Máy xúc 01/02/2010 96 2.156.542.515 247.103.830 1.909.438.685 Máy xúc 01/02/2010 96 2.156.542.515 247.103.830 1.909.438.685 Máy xúc 28/3/2010 96 2.055.358.550 192.689.864 1.862.668.686 Máy xúc 09/06/2010 96 2.055.358.550 85.639.940 1.969.718.610 Sà lan số 01/02/2010 96 3.758.254.654 430.633.346 3.327.621.308 Sà lan số 01/04/2010 96 3.655.254.250 342.680.086 3.312.574.164 Xe ben số 01/02/2010 96 1.658.652.285 190.053.908 1.468.598.377 10 Xe ben số 01/04/2010 96 1.655.865.275 155.237.370 1.500.627.905 24.157.296.694 2.186.864.508 21.970.432.186 Tổng Tác giả lựa chọn ví dụ tính khấu hao cho máy xúc số 1, nhãn hiệu Hitachi sản xuất tai Nhật Bản, máy xúc Công ty mua vào thời điểm bắt đầu Công ty hoạt động với mục đích khai thác cát xây dựng, ngày tăng tài sản 01/02/2010, với nguyên giá 2.156.226.555 đồng, sản lượng theo thiết kế máy xúc 225.000 Khối lượng sản phẩm đạt năm 2010 máy ủi 10.084 cát 83 Mức trích khấu hao theo phương pháp tính khấu hao theo sản lượng TSCĐ xác định sau: - Mức trích khấu hao bình qn tính cho cát là: 2.156.226.555 : 225.000 = 9.585 đồng/tấn - Tổng mức trích khấu hao máy xúc năm 2010 là: 10.084 x 9.585 đ/tấn = 96.646.651 đồng - Như thấy tổng mức trích khấu hao theo sản lượng nhỏ tổng mức trích khấu hao theo đường thằng Việc giảm mức trích khấu hao TSCĐ, sản lượng lợi nhuận ròng không đổi làm tăng suất mức khấu hao TSCĐ (Hc) tăng tỷ suất lợi nhuận tính mức khấu hao TSCĐ (Rc) 3.4 Đánh giá hiệu mang lại giải pháp Nếu giải pháp nêu Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc nghiên cứu xây dựng thành kế hoạch rõ ràng áp dụng vào thực tiễn giúp Công ty đạt lợi ích sau: - Nâng cao hệ số huy động sử dụng tài sản cố định - Nâng cao hiệu sử dụng tài sản cố định mặt thời gian - Nâng cao hiệu sử dụng tài sản mặt công suất - Giải vấn đề bất hợp lý cấu tài sản cố định - Đảm bảo cho người lao động điều kiện lao động an toàn - Nâng cao hiệu đồng vốn đầu tư tài sản cố định, nâng cao hiệu sản xuất kinh doanh Những lợi ích tính tốn số áp dụng thực tế tiến hành thống kê số liệu để đánh giá Ngồi lợi ích trên, mặt hiệu xã hội, giải pháp cịn giúp Cơng ty cổ phần tư vấn đầu tư khống sản Tây Bắc nâng cao trình độ người lao động, nâng cao lợi Công ty 3.5 Kiến nghị 84 Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thực giải pháp cần hỗ trợ thực từ phía Nhà nước nỗ lực, cố gắng thân Cơng ty * Về phía Nhà nước - Nhanh chóng hồn thiện hệ thống văn pháp luật nhằm tạo hành lang pháp lý cho phát triển doanh nghiệp Khuyến khích doanh nghiệp huy động vốn thị trường chứng khốn - Khuyến khích phát triển loại hình Cơng ty cổ phần với sách hỗ trợ thuế, lãi suất, đầu tư, - Nâng cao trình độ quản lý tài doanh nghiệp đặc biệt quản lý vốn Hoàn thiện hệ thống tài chính, đảm bảo rõ ràng, minh bạch thơng tin * Về phía Doanh nghiệp - Đối với doanh nghiệp, phải vào tình hình thực tế hoạt động doanh nghiệp chất ngành nghề hoạt động, khả hoạt động TSCĐ, tình hình tài hiệu sử dụng vốn để đưa cấu TSCĐ hợp lý từ có kế hoạch đầu tư TSCĐ hợp lý - Phải đánh giá giá trị TSCĐ tạo điều kiện phản ánh xác tình hình biến động TSCĐ, để tạo điều kiện tính đúng, tính đủ chi phí khấu hao - Thực tốt chế độ bảo dưỡng, sửa chữa định kỳ TSCĐ, khơng để xảy tình trạng TSCĐ hư hỏng trước thời gian hư hỏng bất thường gây thiệt hại cho sản xuất Doanh nghiệp nên có quy định, quy chế cụ thể khen thưởng xử phạt việc quản lý sử dụng TSCĐ - Chủ động thực phương pháp phòng ngừa rủi ro kinh doanh để hạn chế tối đa tổn thất yếu tố khách quan, như: mua bảo hiểm tài sản tài sản quan trọng có giá trị lớn, lập quỹ dự phịng tài - Cuối cùng, doanh nghiệp nên định kỳ sử dụng tiêu đánh giá hiệu sử dụng TSCĐ để đánh giá trạng TSCĐ doanh nghiệp, việc khai thác suất có nhờ để có biện pháp quản lý nâng cao hiệu sử dụng TSCĐ doanh nghiệp kịp thời, cơng tác có ý nghĩa quan trọng doanh nghiệp sản xuất 85 Kết luận chương Toàn nội dung chương đặt sở lý luận nêu chương thực trạng công tác quản lý TSCĐ hiệu quản lý TSCĐ chương kết hợp với mục tiêu hoạt động Công ty phát triển, mở rộng hiệu hoạt động Cơng ty cổ phần tư vấn đầu tư khống sản Tây Bắc, đưa Công ty trở thành công ty khai thác khoáng sản xây lắp lớn khu vực, cung cấp đầy đủ dịch vụ, từ xuất nhập đến vận chuyển hàng hóa, địi hỏi Cơng ty nói chung cần quan tâm tới vấn đề quản trị kinh doanh, đặc biệt việc sử dụng tốt tài sản cố định Những giải pháp để nâng cao hiệu quản lý sử dụng TSCĐ mà đề tài nêu bao gồm: Các giải pháp dài hạn: đồng hóa khâu dịch vụ, đầu tư hợp lý vào TSCĐ, nâng cao hiệu sử dụng máy móc thiết bị, xác định cấu tài sản cố định hợp lý, xây dựng kế hoạch sửa chữa, bảo dưỡng TSCĐ hợp lý, phối hợp nhịp nhàng với đơn vị ngành, Các giải pháp đòi hỏi quan tâm thực đồng bộ, liên tục suốt trình hoạt động kinh doanh Công ty Tuy nhiên, năm tới, Cơng ty thực số giải pháp như: Cân đối lại lực sản xuất, nâng cao hiệu sử dụng TSCĐ mặt thời gian công suất, huy động TSCĐ vào sản xuất hợp lý, thay đổi phương pháp tính khấu hao TSCĐ, Các giải pháp đề tài mang tính định hướng chung cho hoạt động quản lý tài sản cố định Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc Tuy nhiên, giải pháp mà tác giả để xuất có ý nghĩa thực tiễn to lớn, Việc sử dụng giải pháp khơng góp phần giúp Cơng ty nâng cao hiệu sử dụng tài sản cố định mà làm sở cho việc nâng cao hiệu kinh doanh nói chung giải tốt mục tiêu Công ty đề ngắn hạn dài hạn không ngừng mở rộng phát triển bền vững 86 KẾT LUẬN Trong bối cảnh cạnh tranh ngày gay gắt khủng hoảng đình trệ kinh tế kéo dài, chi phí đầu vào cho hoạt động kinh doanh nguyên, nhiên vật liệu tăng cao làm cho hoạt động kinh doanh gặp nhiều khó khăn việc quản lý tốt tài sản cố định khơng góp phần giảm thiếu chi phí liên quan đến q trình kinh doanh mà giúp doanh nghiệp đẩy mạnh lực cạnh tranh Với mục tiêu đưa Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc trở thành cơng ty khai thác khống sản xây lắp lớn mạnh, năm qua Công ty không ngừng đầu tư, xây dựng, mua sắm nhiều thiết bị phương tiện vận chuyển đại có giá trị lớn phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh Vì lúc hết Cơng ty cần có biện pháp tổng thể chi tiết, dài hạn ngắn hạn để nâng cao hiệu huy động vốn vào đầu tư cho TSCĐ, sử dụng quản lý tài sản cố định có mặt giá trị vật để hoàn thành mục tiêu Toàn nội dung chương luận văn tạo nên tổng thể gắn kết logic từ đưa sở lý luận quan điểm hiệu quản lý tài sản cố định đến phân tích thực trạng quản lý tài sản cố định chương trẻn sở đưa giải pháp nâng cao hiệu quản lý TSCĐ chương Mặc dù có hạn chế định song nội dung luận văn đạt mục tiêu đặt ban đầu Trong khuôn khổ phạm vi Luận văn, tác giả đưa giải pháp mang tính định hướng cho Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khống sản Tây Bắc cơng tác quản lý sử dụng tài sản cố định để phát huy tối đa nguồn lực sẵn có Tuy nhiên, có nhiều vấn đề thực tiễn có thân lãnh đạo Cơng ty có giải pháp cụ thể, định đắn để giải tốt vấn đề TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Tài (2004), Thơng tư số 42/2004/TT-BTC ngày 20/05/2004 hướng dẫn giám sát đánh giá hiệu hoạt động Doanh nghiệp Bộ Tài (2013), Quyết định số 45/2013/QĐ-BTC ngày 25/04/2013 ban hành chế độ quản lý, sử dụng trích khấu hao tài sản cố định Chính phủ (2004), Nghị định số 199/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 ban hành quy chế tài Cơng ty nhà nước quản lý vốn nhà nước đầu tư vào Doanh nghiệp khác Chính phủ (2006), Quyết định số 224/2006/QĐ-TTg ngày 6/10/2006 việc ban hành quy chế giám sát đánh giá hiệu hoạt động doanh nghiệp Nhà nước Chính phủ (2010), Nghị định số 50/2010/NĐ - CP ngày 17/5/2010 thu thuế tài nguyên Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc (2010 – 2013), Báo cáo tài năm 2010, 2011, 2012, 2013 PhanĐức Dũng (2006), Kế tốn chi phí giá thành, Nhà xuất Thống kê, Hà Nội Vương Huy Hùng (2001) – Quản trị sản xuất, giảng dùng cho cao học nghiên cứu sinh chuyên ngành kinh tế quản trị doanh nghiệp mỏ - địa chất, Trường Đại học Mỏ - Địa chất, Hà Nội Nguyễn Thị Bích Ngọc(2009), Bài giảng thống kê kinh tế, ĐH Mỏ - địa chất 10 Nguyễn Năng Phúc (2003), Giáo trình phân tích kinh tế doanh nghiệp, Trường Đại học Kinh tế quốc dân, Nhà xuất Tài 11 Quốc hội (2005), Luật doanh nghiệp số 60/2005/QH 11 ngày 29/11/2005 12 Đặng Văn Thoan – Các phương pháp toán kinh tế - NXB Giáo dục 1998 13 Nhâm Văn Toán, Nguyễn Duy Lạc (1999) – Quản trị hoạt động thương mại Bài giảng dùng cho cao học nghiên cứu sinh chuyên ngành kinh tế quản trị doanh nghiệp mỏ - địa chất, trường Đại học Mỏ - Địa chất, Hà Nội 14 Đỗ Hữu Tùng (2001), Quản trị tài Bài giảng dùng cho cao học nghiên cứu sinh chuyên ngành kinh tế quản trị doanh nghiệp mỏ - địa chất, trường Đại học Mỏ - Địa chất, Hà Nội 15 Douglas, A., (2002), Capital structure and the control of managerial incentives, journal of Corporate Finance 8, 287 – 311 ... trạng hiệu sử dụng tài sản cố định Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu sử dụng tài sản cố định Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc CHƯƠNG... đến hiệu sử dụng tài sản cố định Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc Phạm vi nghiên cứu: công tác sử dụng, quản lý tài sản cố định Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc. .. PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN CỐ ĐINH CÔNG TY CP TƯ VẤN VÀ ĐẦU TƯ KHOÁNG SẢN TÂY BẮC 66 3.1 Định hướng phát triển Công ty cổ phần tư vấn đầu tư khoáng sản Tây Bắc quan điểm nâng cao hiệu