ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM ––––––––––––––––––––– LỊ THỊ THỦY KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Tên đề tài: ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA MÔ HÌNH TRỒNG CÀ CHUA 4402 TRONG NHÀ LƯỚI TẠI TRANG TRẠI KHU CÔNG NGHỆ CAO NHẬT HUY Hệ đào tạo : Chính quy Định hướng đề tài : Hướng nghiên cứu Chuyên ngành : Khuyến nông Khoa : Kinh tế PTNT Khóa học : 2015 – 2019 Thái Nguyên - năm 2019 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NƠNG LÂM ––––––––––––––––––––– LỊ THỊ THỦY KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Tên đề tài: ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA MƠ HÌNH TRỒNG CÀ CHUA 4402 TRONG NHÀ LƯỚI TẠI TRANG TRẠI KHU CÔNG NGHỆ CAO NHẬT HUY Hệ đào tạo : Chính quy Định hướng đề tài : Hướng nghiên cứu Chuyên ngành : Khuyến nông Lớp : K47 - KN Khoa : Kinh tế PTNT Khóa học : 2015 – 2019 Giáo viên hướng dẫn : ThS Nguyễn Mạnh Thắng Thái Nguyên - năm 2019 i LỜI CẢM ƠN Sau trình học tập rèn luyện trường sinh viên phải trải qua giai đoạn thực tập tốt nghiệp trước trường Quá trình thực tập nhằm vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, qua sinh viên trường hoàn thiện kiến thức lý luận, phương pháp làm việc, lực cơng tác Để hồn thành khóa luận tốt nghiệp này, ngồi nỗ lực thân, tơi cịn nhận quan tâm giúp đỡ tận tình thầy giáo, chủ trang trại nơi thực tập, gia đình bạn bè Đặc biệt hướng dẫn tận tình thầy giáo: ThS Nguyễn Mạnh Thắng giúp đỡ vượt qua khó khăn q trình thực tập để hồn thành báo cáo Do thời gian thực tập có hạn kinh nghiệm thực tiễn thân nhiều hạn chế nên báo cáo thực tập tốt nghiệp khơng thể tránh khỏi thiếu sót Tơi mong đóng góp ý kiến thầy cô bạn bè để đề tài hồn thiện Tơi xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, tháng 05 năm 2019 Sinh viên Lò Thị Thủy ii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Tình hình sản xuất cà chua giới – năm 2013 Bảng 2.2: Tình hình sản xuất cà chua giới Bảng 2.3 Diện tích, suất, sản lượng cà chua Việt Nam giai đoạn 2008 – 2012 10 Bảng 4.1 Tình hình sản xuất nơng nghiệp trang trại công nghệ cao Nhật Huy giai đoạn 2016-2018 24 Bảng 4.1 Tổng chi phí sản xuất cà chua vụ Đông – Xuân 2018-2019 32 Bảng 4.2: Năng suất, sản lượng cà chua 4402 qua tháng năm 2018-2019 1000m2 33 Bảng 4.3 Thu nhập từ cà chua qua tháng năm 2018-2019 1000m2 34 Bảng 4.4 Kết sản xuất cà chua năm 2018-2019 1000m2 35 Bảng 4.5 Hiệu sản xuất cà chua năm 2018-2019 1000m2 35 iii DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ KT & PTNT Kinh tế phát triển nông thôn FAO Food and Agriculture Organization BVTV Bảo vệ thực vật GDP Gross Domestic Product HQKT Hiệu kinh tế iv MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN i DANH MỤC CÁC BẢNG ii DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT iii MỤC LỤC iv PHẦN ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1.Tính cấp thiết đề tài 1.2 Mục tiêu nghiên cứu đề tài 1.2.1 Mục tiêu chung 1.2.2 Mục tiêu cụ thể 1.3 Ý nghĩa đề tài 1.3.1 Ý nghĩa học tập nghiên cứu khoa học 1.3.2 Ý nghĩa thực tiễn PHẦN TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1 Cơ sở lí luận đề tài 2.1.1 Các khái niệm có liên quan 2.1.2 Tình hình sản xuất cà chua giới Việt Nam 2.2 Các nhân tố ảnh hưởng tới chất lượng cà chua sau thu hoạch 11 2.2.1 Yếu tố sinh học 11 2.2.2 Yếu tố vật lý môi trường 12 2.2.3 Yếu tố người 14 2.3 Các nhân tố ảnh hưởng nâng cao HQKT sản xuất cà chua 4402 14 2.3.1 Quy trình trồng chăm sóc 14 2.3.2 Khả phân tích, dự đốn, tìm kiếm thị trường 16 PHẦN ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 17 v 3.1 Đối tượng phạm vi nghiên cứu 17 3.1.1 Đối tượng nghiên cứu 17 3.1.2 Giới hạn phạm vi, thời gian, không gian 17 3.1.3 Địa điểm nghiên cứu 17 3.2 Nội dung nghiên cứu 17 3.3 Phương pháp nghiên cứu 18 3.3.1 Thu thập số liệu 18 3.3.2 Phương pháp xử lý số liệu 19 3.3.3 Phương pháp phân tích 19 3.3.4 Hệ thống tiêu nghiên cứu 19 PHẦN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 22 4.1 Mục tiêu, quy mô, địa điểm đầu tư trang trại công nghệ cao Nhật Huy 22 4.1.1 Mục tiêu đầu tư 22 4.1.2 Quy mô đầu tư 22 07 vụ 23 4.1.3 Địa điểm sản xuất nông nghiệp 23 4.2 Thực trạng sản xuất cà chua 4402 nhà lưới trang trại khu công nghệ cao Nhật Huy 24 4.2.1 Tình hình sản xuất nông nghiệp trang trại công nghệ cao Nhật Huy 24 4.2.2 Tình hình phát triển cà chua 4402 nhà lưới trang trại khu công nghệ cao Nhật Huy 26 4.2.3 Thực trạng phát triển tiêu thụ cà chua 4402 26 4.3 Hiệu kinh tế sản xuất cà chua 4402 nhà lưới trang trại khu công nghệ cao Nhật Huy 27 4.3.1 Chi phí sản xuất sản xuất cà chua 4402 nhà lưới trang trại khu công nghệ cao Nhật Huy 27 4.3.2 hiệu kinh tế từ sản xuất cà chua năm 2019 33 vi 4.4 Các khó khăn trở ngại sản xuất cà chua 4402 nhà lưới 36 4.4.1 Nhà xưởng 36 4.4.2 Kỹ thuật 36 4.4.3 Thị trường đầu 37 4.5 Các giải pháp để nâng cao hiệu kinh tế nhân rộng mơ hình cà chua 4402 37 4.5.1 Nhà xưởng 37 4.5.2 Các giải pháp kỹ thuật 37 4.5.3 Giải pháp thị trường: 39 Phần KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 40 5.1 Kết luận 40 5.2 Đề nghị 41 TÀI LIỆU THAM KHẢO 42 PHẦN ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1 Tính cấp thiết đề tài Cà chua trồng rộng rãi phát triển toàn giới, loại rau ăn chứa nhiều chất dinh dưỡng sử dụng hàng ngày bữa ăn gia đình Cà chua có tên khoa học Lycopersicon esculentum Mill, thuộc họ cà (Solanaceae) Quả ban đầu có màu xanh, chín ngả màu từ vàng đến đỏ, cà chua có vị chua loại thực phẩm bổ dưỡng giàu vitamin C A Cà chua loại ăn trái ưa chuộng trồng phổ biến khơng nguồn dinh dưỡng đặc biệt mà cịn nguồn ngun liệu phong phú cho nhà máy chế biến Về mặt dinh dưỡng: trung bình 100g cà chua tươi chín đáp ứng 13% nhu cầu hàng ngày vitamin A, vitamin B6 vitamin C, ngồi cịn có vitamin B1 B2 Chất bổ dưỡng như: Đạm, đường, chất béo, cung cấp lượng khơng gây béo Khoáng vi lượng: Canxi, sắt, photpho, lưu huỳnh, iot, coban, axít hữu dạng muối citrat, malat tùy mơi trường trồng mà cà chua cịn có đồng molibden Chính nhờ yếu tố trên, cà chua xem thực phẩm giàu dinh dưỡng dễ tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng thể, giúp điều trị tăng huyết áp, kích thích tiêu hóa, làm đẹp da, chữa dày cồn cào, miệng đắng, hỗ trợ chữa viêm gan mãn tính, chữa đái tháo đường, giúp giảm cân, chống chảy máu chân răng… Cà chua chế biến đơn giản : ăn tươi, nấu xốt cà chua, ép lấy nước, bột nhuyễn tương, mứt đóng hộp … Với biến đổi khí hậu tồn cầu diễn ngày tác động đến nơng nghiệp ngày rõ rệt Trên giới quốc gia có nơng nghiệp phát triển diện tích nhà có mái che lớn Nhật Bản, Hà Lan, Tây Ban Nha, Israel, Canada, Australia hạn chế phần tác động từ biến đổi khí hậu Việt Nam nước chịu ảnh hưởng nặng nề biến đổi khí hậu thêm vào việc sản xuất cà chua bà nông dân chủ yếu ngồi đồng ruộng nên cịn gặp nhiều khó khăn vào mùa mưa cà chua dễ bị ngập úng, khí hậu nóng ẩm điều kiện thuận lợi để sâu bệnh phát triển, dễ mắc bệnh héo rũ, bệnh xoăn lá,… Khiến cho suất chất lượng hiệu kinh tế khơng cao Chính để đáp ứng đòi hỏi thực tế sản xuất cà chua an toàn, suất cao mang lại hiệu kinh tế cao cho người sản xuất vấn đề cấp thiết Trồng cà chua nhà có mái che tránh phần tác động từ tự nhiên đồng thời kiểm sốt, chủ động việc chăm sóc bảo vệ để đạt hiệu kinh tế cao biện pháp, tiến khoa học giới để giải khó khăn Vì cần thiết phải có nghiên cứu, đánh giá sinh trưởng, phát triển, suất cà chua nhà có mái che Đồng thời kết hợp trồng giống đem lại suất cao có sức sinh trưởng vô hạn vấn đề cấp thiết Trước tình hình đó, đươc cho phép Khoa KT & PTNT_Trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên Dưới hướng dẫn ThS Nguyễn Mạnh Thắng, tiến hành thí nghiệm nghiên cứu đề tài:‘‘Đánh giá hiệu kinh tế mơ hình trồng cà chua 4402 nhà lưới trang trại khu công nghệ cao Nhật Huy” 1.2 Mục tiêu nghiên cứu đề tài 1.2.1 Mục tiêu chung Phân tích thực trạng sản xuất đánh giá hiệu kinh tế cà chua 4402 nhà lưới khu công nghệ cao Nhật Huy Qua đưa số giải pháp nhằm phát triển sản xuất cà chua 4402, mở rộng diện tích trồng, đưa vào thực tiễn sản xuất cho người nơng dân 28  Chi phí trực tiếp (chi phí biến đổi) - Giống:  Khoảng cách trồng cà chua là: cách 0,5m, hàng cách hàng 1m  Diện tích trồng là: 1.000m2  Mật độ trồng là: Mật độ = diện tích / (khoảng cách cách * hàng cách hàng) = 1.000 / (0,5*1) = 2000 1ha = 10.000/ (0,5*1) = 20.000  Bình thường trang trại thường chuẩn bị thêm 200 giống để trồng để trồng dặm trường hợp bị chết, bị sâu bệnh  Giá giống: 1.500 đồng/cây (tính theo thời điểm nghiên cứu)  Chi phí giống cho 1000m2 là: 2200*1.500 = 3.300.000 đồng - Phân bón:  Bón phân chuồng cho lần/vụ, lần bón 0,5kg/1m2 Gía phân chuồng tính thời điểm nghiên cứu 1.000 đồng Chi phí phân chuồng cho lần bón cho 1000m2 là: 2*0,5*1.000*1.000 = 1.000.000 đồng  Sử dụng phân lót NPK 20-20-15 đầu trâu cao cấp trước trồng Sử dụng từ 50 – 60 kg/1000m2 Giá 1kg phân 13.000 đồng tính thời điểm gieo trồng (tháng 9/2018) Chi phí phân NPK cho 1000m2 là: 50*13.000 = 650.000 đồng  Phân tưới nhỏ giọt: dùng phân tưới Haifa Group + Thời kì trồng đến 15 ngày tưới 3,6kg/2.000 gốc, giá 32.000đ/kg Chi phí cho 15 ngày tưới là: 3,6*32.000 = 115.200 đồng + Từ ngày 15 đến ngày 45 tưới 6kg/2.000 gốc, giá 28.000đ/kg Tổng chi phí là: 6*28.000 = 168.000 đồng + Từ ngày 45 đến trước thu hoạch lứa cuối tưới 7,6kg/ 2.000 gốc, giá 30.000đ/kg Tổng chi phí là: 7,6*30.000 = 228.000 đồng - Công lao động: Công lao động công nhân công ty 150.000đ/công/8 tiếng 29  Làm đất sử dụng hết cơng lao động Tổng chi phí là: 8*150.000 = 1.200.000 đồng  Trồng (bao gồm trồng dặm) sử dụng hết cơng lao động Tổng chi phí là: 6*150.000 = 900.000 đồng  Bón phân: cơng bón lót, cơng bón phân chuồng Tổng chi phí là: 6*150.000 = 900.000 đồng  Cắt tỉa làm cỏ: + Cắt – tỉa cành kết hợp với cắt bỏ hoa, cịi cọc sâu bệnh(nếu có hoa, quả), chia làm chia làm 11 đợt, đợt sử dụng hết công lao động + Cắt gốc chia làm đợt, đợt sử dụng hết công lao động + Làm cỏ tháng lần, lần sử dụng hết công lao động vịng tháng + Tổng chi phí là: 36*150.000 = 5.400.000 đồng  Thả dây: Được chia làm đợt, đợt sử dụng công lao động Chi phí là: 6*150.000 = 900.000 đồng  Tưới: Do tưới hệ thống nhỏ giọt nên người lao động 30 phút ngày để lắp kiểm tra hệ thống tưới Cả vụ sử dụng hết 17 cơng lao động Chi phí là: 17*150.000 = 2.550.000 đồng  Thu hoạch: Thu hoạch chia làm đợt, đợt sử dụng công lao động Chi phí là: 20*150.000 = 3.000.000 đồng  Dọn dẹp vườn sau thu hoạch: Sau lần thu hoạch sử dụng hết công lao động để dọn dẹp vườn Chi phí là: 5*150.000 = 750.000 đồng  Xử lý đất: Là khâu xử lý đất sau vụ thu hoạch cuối cùng, sử dụng hết cơng lao động Chi phí là: 2*150.000 = 300.000 đồng - Thuốc:  Thuốc BVTV: Cây cà chua thường mắc số bệnh hại như: Sâu vẽ bùa, sâu khoang, bệnh chết con, bệnh héo xanh vi khuẩn, bệnh xoăn 30 virus, bệnh đốm nâu,…Tùy vào loại bệnh mà chọn thuốc BVTV phù hợp để phịng trừ Trung bình vụ thường chi khoảng 400.000 đồng cho thuốc BVTV  Thuốc nấm: Sử dụng thuốc nấm Antracol 70wp, ngày/lần/gói, từ trồng đến thu hoạch lứa cuối sử dụng hết 39 gói, giá 37.000 đ/kg Tổng chi phí là: 39*37.000 = 1.443.000 đồng  Thuốc trừ sâu sinh học: Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học NemNim xoan xanh Green loại 500ml, giá 150.000 đồng Phun lần vụ, lần phun 30 – 50 ml cho bình 16 lít nước Lượng nước phun 40 – 60 lít/1000m2 Trung bình hết lọ thuốc cho vụ Chi chí là: 2*150.000 = 300.000 đồng - Chi phí vật tư:  Dây ngọn: gốc cà chua cần dùng 3m, 2.000 gốc 6.000m, mét dây có gái 100đ Chi phí là: 6.000*100 = 600.000 đồng  Kéo cắt tỉa: cái, giá 59.000 Chi phí là: 6*59.000 = 354.000 đồng  Chi phí điện: 29kw, giá 1.700 đồng (tại nơi thời điểm nghiên cứu)  Chi phí vận chuyển: Vận chuyển sau thu hoạch cần lần xe, chi phí cho xe 320.000 đồng Chi phí cho lần thu hoạch là: 5*2*320.000 = 3.200.000 đồng - Lao động quản lý: Trong trình sản xuất cà chua trang trại kỹ sư đóng vai trị kiểm tra giám sát sinh trưởng phát triển vấn đề cà chua Trung bình tháng người kỹ sư hết ngày công cho sản xuất cà chua Từ trồng đến thu hoạch 38 ngày cơng, cơng 200.000 đồng Chi phí là: 38*200.000 = 7.600.000 đồng  Chi phí đầu tư ban đầu(chi phí cố định) - Đầu tư nhà lưới: Theo hoạch tính đầu tư trang trại chi phí đầu tư cho nhà lưới rộng 1000m2 25 triệu, sử dụng năm  Mức khấu hao trung bình hàng năm nhà lưới là: 25 triệu : năm = 31 triệu đồng/năm  Mức khấu hao trung bình hàng tháng nhà lưới là: triệu : 12 tháng = 416.666 đồng/tháng  Mỗi vụ cà chua sản xuất cà chua tháng Chi phí là: 9*416.666 = 3.749.994 đồng - Thuê đất: Công ty mua quyền sử dụng đất 50 năm với tổng diện tích 41.361m2, trị giá 1.569.700.000 đồng  Mức khấu hao tài sản trung bình hàng năm cho 41.361m2 đất là: 1.569.700.000 : 50 năm = 31.394.000 đồng/năm/41.361m2  Mức khấu hao hàng năm cho 1000m2 đất là: (31.394.000 : 41.361)*1000 = 759.024 đồng/năm  Mức khấu hao trung bình hàng tháng là: 759.024 đồng : 12 tháng = 63.252 đồng/tháng  Chi phí cho vụ cà chua là: 63.252 đồng * tháng = 569.268 đồng - Hệ thống tưới: Theo hoạch tính đầu tư trang trại chi phí đầu tư cho hệ thống tưới là: 22.132.000 đồng, sử dụng cho 10 vụ cà chua  Mức khấu hao tài sản trung bình cho vụ là: 22.132.000 : 10 vụ = 2.213.200 đồng/vụ  Chi phí hao mịn bảo trì thiết bị: Trong vụ tiến hành bảo trì trang bị lần, lần 300.000 đồng Tổng chi phí là: 2*300.000 = 600.000 đồng Tổng hợp tiêu chí ta bảng số liệu sau: 32 Bảng 4.1 Tổng chi phí sản xuất cà chua vụ Đơng – Xn 2018-2019 (diện tích: 1000m2) STT Chỉ tiêu I chi phí biến đổi giống phân bón phân chuồng phân lót NPK phân tưới qua nhỏ giọt từ ngày (1 - 15) phân tưới qua nhỏ giọt từ ngày (15 - 45 ) phân tưới nhỏ giọt từ ngày(45 - lứa cuối thu hoạch) Cơng lao động làm đất trồng bón phân cắt tỉa + làm cỏ thả dây tưới thu hoạch dọn dẹp vườn xử lý đất Thuốc Thuốc BVTV thuốc nấm Thuốc trừ sâu sinh học Chi phí vật tư Dây kéo cắt tỉa chi phí điện chi phí vận chuyển Lao động quản lý kỹ sư Chi phí đầu tư ban đầu Đầu tư nhà lưới sử dụng 10 năm Thuê đất Hệ thống tưới Chi phí bao mịn bảo trì thiết bị Tổng chi phí đầu tư II III ĐVT kg Số lượng đơn giá (đồng) 2.200 1.500 1.000 50 3,6 1.000 13.000 32.000 28.000 3.300.000 2.111.200 1.000.000 650.000 115.200 168.000 7,6 30.000 228.000 công 6 36 17 20 150.000 150.000 150.000 150.000 150.000 150.000 150.000 150.000 150.000 gói lọ 39 37.000 150.000 m kw xe công 6.000 29 10 100 59.000 1.700 320.000 38 200.000 m2 m2 1.000 1.000 lần 300.000 Thành tiền(đồng) 15.600.000 1.200.000 900.000 900.000 5.400.000 900.000 2.550.000 3.000.000 750.000 300.000 2.143.000 400.000 1.443.000 300.000 4.803.300 600.000 354.000 49.300 3.200.000 7.600.000 7.600.000 6.532.462 3.749.994 569.268 2.213.200 600.000 39.189.962 (Nguồn: Theo báo cáo tình hình kinh tế trang trại Công Nghệ Cao Nhật Huy năm 2018 - 2019) 33 Nhìn vào số liệu bảng 4.1 ta thấy tổng chi phí đầu tư cho 1000m2 diện tích cà chua 39.189.962 đồng Trong chi phí giống 3.300.000 đồng, chiếm 8,42%; phân bón 2.111.200 đồng, chiếm 5,38%; công lao động 15.600.000 đồng, chiếm 39,8%; Thuốc 2.143.000 đồng, chiếm 5,46%; chi phí vật tư 4.803.300 đồng, chiếm 1,23%; lao động quản lý 7.600.000 đồng, chiếm 19,39%; chi phí đầu tư ban đầu 6.532.462 đồng, chiếm 16,67%; chi phí hao mịn trang thiết bị 600.000 đồng, chiếm 1,53% Đầu tư khâu quan trọng, định trực tiếp tới kết sản xuất Để tính hiệu kinh tế phải tính đầy đủ xác mức đầu tư chi phí cho diện tích cà chua cụ thể 1000m2 Điều đòi hỏi người sản xuất cà chua phải biết tính tốn xem xét để định mức đầu tư thật hợp lý, với mức chi phí thấp 4.3.2 hiệu quả kinh tế từ sản xuất cà chua năm 2019 4.3.2.1 Năng suất sản lượng cà chua năm 2019 Đây tiêu quan trọng định đến hiệu kinh tế việc sản xuất cà chua Kết thu thập bảng 4.3 Bảng 4.2: Năng suất, sản lượng cà chua 4402 qua tháng năm 2018-2019 1000m2 Diện tích: 1000m2 STT Chỉ tiêu Năng suất (tấn/1000m2) Sản lượng (tấn) Năng suất, sản lượng theo tháng… 12 1,98 1,68 2,68 1,97 2,10 1.90 1.65 2.58 1.90 2.09 ( Nguồn: Theo thống kê nông nghiệp trang trại công nghệ cao Nhật Huy năm 2018 – 2019) 34 Qua bảng 4.2 ta thấy suất sản lượng cà chua qua tháng có chênh lệch Năng suất bình quân đạt 2,082 (tấn/1000m2), sản lượng bình quân 2.024 4.3.2.2 Giá bán cà chua năm 2019 Cà chua chia làm loại, loại chênh lệch khoảng 5.000 đồng Loại chiếm 70% sản lượng cà chua, loại chiếm 20%, loại chiếm 10% Cà chua biến động theo mùa, đầu mùa giá cà chua thường cao 3.000-5.000 đồng/kg rơi vào tháng 12 tháng Giá bán cà chua 4402 trang trại công nghệ cao Nhật Huy năm 2018-2019 thể bảng 4.4 Bảng 4.3 Thu nhập từ cà chua qua tháng năm 2018-2019 1000m2 STT Tháng 12 Sản lượng (tấn) 1.330 380 190 1.155 330 165 1.806 516 258 1.330 380 190 1,463 418 209 Tổng tiền thu Loại Giá bán (1000đ) 23 18 12 23 18 12 18 13 15 12 15 12 Thành tiền (triệu đồng) 30,590 6,840 2,280 26,565 5,940 1,980 32,508 6,708 2,064 19,950 4,560 1,520 21,945 5,016 1,672 170,138 (Nguồn: Theo số liệu thu thập từ trang trại Công Nghệ Cao Nhật Huy năm 2018 - 2019) 35 4.3.2.3 kết sản xuất cà chua Bảng 4.4 Kết quả sản xuất cà chua năm 2018-2019 1000m2 ĐVT: triệu đồng Chỉ tiêu GO IC VA Lợi nhuận (LN) Thành tiền 170,138 12,358 157,78 130,948 (Nguồn: Theo số liệu thu thập từ trang trại Công Nghệ Cao Nhật Huy năm 2018 - 2019) Từ bảng kết việc sản xuất cà chua năm 2018-2019 trang trại khu công nghệ cao Nhật Huy ta thấy tổng giá trị sản xuất cà chua đạt 170,138 triệu đồng, với tổng chi phí trung gian 9,457 triệu đồng, giá trị gia tăng đạt 160,681 triệu đồng, với lợi nhuận thu 130,949 triệu đồng 4.3.2.4 Hiệu sản xuất cà chua Bảng 4.5 Hiệu quả sản xuất cà chua năm 2018-2019 1000m2 Chỉ tiêu ĐVT Hiệu quả GO/diện tích triệu đồng/m2 0,17 VA/diện tích triệu đồng/m2 0,16 GO/IC lần 13,77 VA/IC lần 10,59 GO/lđ triệu đồng/lđ 7,33 VA/lđ triệu đồng/lđ 6,80 (Nguồn: Theo số liệu thu thập từ trang trại Công Nghệ Cao Nhật Huy năm 2018 - 2019) Qua bảng 4.5 ta thấy: tổng giá trị sản xuất/diện tích bình qn 0,17 triệu đồng/m2, giá trị gia tăng/diện tích (VA/diện tích) bình qn 0,16 triệu đồng/m2, giá trị sản xuất/chi phí trung gian (GO/IC) bình quân 13,77 lần, 36 giá trị gia tăng/chi phí trung gian (VA/IC) bình qn 10,59 lần, giá trị sản xuất/lao động (GO/lđ) 7,33 triệu đồng/lao động,và bình quân giá trị gia tăng /lđ (VA/lđ) bình quân 6,80 triệu/lđ 4.4 Các khó khăn trở ngại sản xuất cà chua 4402 nhà lưới 4.4.1 Nhà xưởng - Vào mùa nóng, nhiệt độ nhà lưới cao nhiệt độ bên từ 1-2 độ C khơng thơng gió tốt Đây yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng cà chua - Chi phí đầu tư ban đầu cho nhà lưới lớn, địi hỏi phải có nguồn vốn định - Mơ hình cà chua nhà lưới cịn hạn chế diện tích 4.4.2 Kỹ thuật Giống Hiện thị trường có nhiều giống cà chua mới, việc chọn lựa giống cà chua phù hợp với điều kiện đất đai thời vụ trồng yếu tố cần thiết định đến sinh trưởng phát triển cây, từ ảnh hưởng đến suất chất lượng Kỹ thuật chăm sóc Cây cà chua cần chăm sóc tốt qua giai đoạn sinh trưởng Cây cà chua đòi hỏi lượng dinh dưỡng cao, kỹ thuật chăm sóc tỉ mỉ, điều kiện nhiệt độ thích hợp Phịng trừ sâu bệnh hại Khí hậu nước ta khí hậu nhiệt đới, khí hậu thuận lợi để cà chua sinh trưởng phát triển tốt Tuy nhiên điều kiện thuận lợi cho số loài sâu bệnh hại phát triển - Cây cà chua thường mắc số bệnh hại như: Sâu vẽ bùa, sâu khoang, bệnh chết con, bệnh héo xanh vi khuẩn, bệnh xoăn virus, bệnh đốm nâu,… 37 Thu hoạch bảo quản Hiện việc bảo quản cà chua số hạn chế, cà chua sau thu hoạch vườn thường mang đến nơi tiêu thụ ln Vì việc lựa chọn chín phù hợp với thời gian vận chuyển điều cần thiết 4.4.3 Thị trường đầu - Thị trường tiêu thụ cà chua chưa mở rộng - Giá bán cà chua thường bị biến động - Khơng có nơi cung cấp cố định 4.5 Các giải pháp để nâng cao hiệu quả kinh tế nhân rộng mơ hình cà chua 4402 4.5.1 Nhà xưởng - Lắp đặt hệ thống thơng gió đầy đủ, đồng thời kết hợp phủ lưới đen với điều kiện thời tiết q nóng - Giảm thiểu số chi phí đầu tư khơng cần thiết - Mở rộng mơ hình cà chua nhà lưới 4.5.2 Các giải pháp kỹ thuật Chọn giống: - Phải biết rõ lý lịch nơi sản xuất giống Giống nhập nội phải qua kiểm dịch - Chỉ gieo trồng loại giống tốt trồng khỏe mạnh, không mang nguồn sâu bệnh - Hạt giống trước gieo cần xử lý hóa chất nhiệt để diệt nguồn sâu bệnh Kỹ thuật chăm sóc: - Tưới nước dinh dưỡng: Cung cấp đủ lượng nước chất dinh dưỡng cho theo giai đoạn phát triển Bón phân thời kì, điều lượng phù hợp cho phát triển 38 - Thường xuyên vệ sinh cỏ dại, cắt tỉa gốc, bệnh để sinh trưởng phát triển tốt, đồng thời giúp phòng trừ sâu bệnh hại - Tỉa hoa, quả: Tùy giai đoạn mà để số hoa thích hợp, loại bỏ hoa, bị sâu bệnh hại, tỉa bỏ nhỏ chùm lớn - Thụ phấn: Tăng khả thụ phấn cho nuôi ong nhà lưới - Phủ lưới đen: Nhiệt độ nhà lưới thường cao so với nhiệt độ bên ngày mùa hè nhiệt độ cao – 10 oC, để tránh ảnh nhiệt độ ảnh hưởng đến sinh trưởng phát triển cà chua phủ lưới đen để cắt nắng giảm nhiệt độ nhà lưới Phòng trừ sâu bệnh: - Khử trùng: sử dụng nước Javel (Hypochlorite NaOCl) 10%, vào gian cách ly nhà lưới tiến hành khử trùng trang thiết bị (giày, kéo…) - Luân canh trồng hợp lý - Kiểm tra vườn thường xuyên kịp thời có biện pháp quản lý thích hợp sâu bệnh hại - Dọn dẹp vệ sinh nhà lưới: + Dọn cỏ dại, rác thải ( hộp giấy, túi nilon, găng tay…) sau thu hoạch + Lượng cành, lá, hoa, sau lần cắt tỉa dọn vận chuyển xe kéo hố rác Thu hoạch bảo quản: - Thu hoạch:  Chọn cắt chùm, bảo đảm thu hái (màu sắc, chất lượng…)  Sơ chế kiểm tra: Sau thu hoạch, phải sơ chế, phân loại làm sạch, đảm bảo tính thẩm mỹ 39  Vận chuyển: Chọn phương tiện vận chuyển, thời gian vận chuyển thích hợp để tránh bị dập nát - Bảo quản:  Trường hợp phải bảo quản kho - ngày số lí do: chưa có xe vận chuyển, chưa có đơn hàng…  Cách bảo quản: bảo quản lạnh - mát kho lạnh - kho mát, nhiệt độ bảo quản kho từ - 15ºC 4.5.3 Giải pháp thị trường: Thị trường yếu tố quan trọng có tính định giá cả, khả tiêu thụ sản phẩm người sản xuất phải làm tốt nội dung sau để doanh thu đạt mức cao - Dự đoán thị trường: Từ số liệu sản lượng thu hoạch với lượng sản phẩm nhập từ vùng khác vụ gần đánh giá biến đổi khí hậu để dự đốn - Phân tích thị trường: dựa vào đặc điểm xã hội, khả kinh tế, khả sản xuất vùng - Tìm kiếm thị trường: Để tìm thị trường sản phẩm phải bật chất lượng mẫu mã yêu cầu người trồng học hỏi, nắm bắt hội 40 Phần KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ Qua trình thực tập trang trại công nghệ cao Nhật Huy từ kết đề tài: “Đánh giá hiệu kinh tế mơ hình trồng cà chua 4402 nhà lưới trang trại công nghệ cao Nhật Huy, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên” Tôi sơ rút số kết luận đề nghị sau 5.1 Kết luận - Mục tiêu, quy mô, địa điểm đầu tư trang trại công nghệ cao Nhật Huy: Việc sản xuất nông nghiệp trang trại khu công nghệ cao Nhật Huy phù hợp góp phần tăng doanh thu cho doanh nghiệp Đóng góp ngân sách nhà nước, đóng góp tăng trưởng kinh tế xã hội, ổn định kinh tế trị địa bàn huyện Đồng Hỷ - Thực trạng sản xuất cà chua 4402 nhà lưới trang trại khu công nghệ cao Nhật Huy: Việc sản xuất cà chua nhà lưới trang trại trì hàng năm Tuy nhiên diện tích trồng cà chua chưa nhân rộng - Hiệu kinh tế sản xuất cà chua 4402 nhà lưới khu công nghệ cao Nhật Huy: Việc trồng nhà lưới hạn chế nhiều sâu bệnh hại, cho suất cao đem lại hiệu kinh tế cao cho sản xuất - Khó khăn trở ngại sản xuất cà chua 4402 nhà lưới trang trại khu công nghệ cao Nhật Huy: Việc sản xuất cà chua nhà lưới số khó khăn chi phí đầu tư ban đầu, kỹ thuật chăm sóc bảo quản Song trở ngại lớn cho việc sản xuất cà chua đưa số giải pháp để khắc phục khó khăn - Các giải pháp để nâng cao hiệu nhân rộng mơ hình trồng cà chua 4402 nhà lưới: Tơi đưa số giải pháp việc điểu chỉnh nhiệt độ nhà lưới, giải pháp kỹ thuật chăm sóc số giải pháp 41 thị trường Việc trồng nhà lưới suất cao đem lại hiệu kinh tế cao cho sản xuất, đồng thời giảm nhiều chi phí đầu tư, cơng chăm sóc người lao động vậy: - Những cá nhân, tổ chức hoạt động nông nghiệp có khả kinh tế áp dụng cấu trúc thiết kế nhà lưới vùng có điều kiện khí hậu thích hợp áp dụng tồn quy trình trồng chăm sóc cà chua nhà lưới - Đối với đa số người sản xuất nhỏ lẻ áp dụng số điểm hay khả tiếp thị tìm kiếm thị trường, kỹ thuật chăm sóc nhà lưới như: cắt tỉa (lá, hoa, quả), di chuyển cây, phịng trừ sâu bệnh, quy trình thu hoạch bảo quản sau thu hoạch, cách thức bón phân 5.2 Đề nghị - Đối với trang trại: chủ trang trại cần cập nhật tiến khoa học thường xuyên để áp dụng quy trình trồng chăm sóc đem lại hiệu kinh tế cao Ngoài trang trại tìm kiếm thị trường phù hợp để ổn định đầu cho cà chua - Đối với nhà trường: Nhà trường tăng thêm thời gian thực tập sinh viên để sinh viên học hỏi nhiều kiến thức từ thực tế Như quãng thời gian thực tập tôi, thời gian thực tập ngắn nên chưa thể nghiên cứu thêm trồng khác, để so sánh hiệu kinh tế trồng lựa chọn trồng đem lại hiệu kinh tế cao vào sản xuất 42 TÀI LIỆU THAM KHẢO Mai Thị Phương Anh Kỹ thuật trồng cà chua an toàn quanh năm Nhà xuất Nghệ An (2003) https://nhaluoi.net/vat-tu-nha-luoi/nha-luoi-nha-kinh/mo-hinh-nha-luoi-giare.html Hồ Hữu An cs, 1996, “Nghiên cứu chọn lọc giống cà chua thích hợp với vùng sinh thái, khí hậu đồng miền Bắc Việt Nam”- Báo cáo tổng kết đề tài nghiên cứu khoa học cấp 1994-1995 Mã số B94-11-42-HN Vũ Thị Ánh (2014) “Nghiên cứu khả sinh trưởng, suất chất lượng sơ dịng, giống cà chua trồng nhà có mái che thái ngun” Đồn Xuân Cảnh (2015) "Nghiên cứu chọn tạo giống cà chua lai F1 phục vụ nội tiêu xuất cho tỉnh phía Bắc" Nguyễn Thế Nhuận (2016),“Nghiên cứu chọn tạo giống cà chua lai suất cao, chất lượng tốt phù hợp cho tỉnh phía Nam” Vũ Thị Ngọc Phùng, Kinh tế phát triển nông thôn, NXB thống kê Hà Nội Nguyễn Thế Thuận (2016), “Nghiên cứu đánh giá ưu lai chọn lọc tổ hợp lai cà chua có triển vọng Lâm Đồng” Tổng cục thống kê (2015) , www.gso.gov.vn 10 Trần Khắc Thi, 1995, “ Nghiên cứu chọn tạo số giống rau chủ yếu biện pháp kỹ thuật thâm canh” , Chương trình nghiên cứu đề tài KN01- 11 Lê Thị Hải Yến (2014), “Nghiên cứu số phương pháp nhân tạo để lây nhiễm virus gây bệnh xoăn vàng lá cà chua” ... - Hiệu kinh tế sản xuất cà chua 4402 nhà lưới trang trại khu công nghệ cao Nhật Huy - Các khó khăn trở ngại sản xuất cà chua 4402 nhà lưới - Các giải pháp để nâng cao hiệu nhân rộng mô hình cà. .. tích trồng cà chua chưa nhân rộng - Hiệu kinh tế sản xuất cà chua 4402 nhà lưới khu công nghệ cao Nhật Huy: Việc trồng nhà lưới hạn chế nhiều sâu bệnh hại, cho suất cao đem lại hiệu kinh tế cao... để tiếp tục mở rộng sản xuất cà chua 4402 đề phương hướng để nâng cao hiệu kinh tế cà chua 4402, đồng thời sở để nơng dân áp dụng mơ hình trồng cà chua 4402 nhà lưới vào thực tiễn sản xuất 4