Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s Mục Lục Trang MỤC ÐÍCH, Ý NGHĨA ÐỀ TÀI :……………………………………… GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THỐNG PHANH……………………….5 2.1 CÔNG DỤNG, YÊU CẦU VÀ PHÂN LOẠI :…………………………5 2.1.1 Công dụng…………………………………… …………………… 2.1.2 Yêu cầu………………………………………………………………… 2.1.3 Phân loại : …………………………………………………………… 2.2 CẤU TẠO CHUNG CỦA HỆ THỐNG PHANH :…………………….7 2.2.1 Cơ cấu phanh :…………………………………………………………7 2.2.1.1 Loại trống - guốc: ……………………………………………………7 2.2.1.2 Loại đĩa : …………………………………………………………… 12 2.2.1.3 Loại dải : …………………………………………………………… 12 2.2.2 Dẫn động phanh : …………………………………………………… 13 2.2.2.1 Dẫn động thủy lực : ………………………………………………….13 2.2.2.2 Dẫn động khí nén : ………………………………………………… 22 3.TỔNG THỂ VỀ XE KIA3000S…………………………………………….24 3.1 SƠ ÐỒ TỔNG THỂ VỀ XE KIA K3000S………………………………24 3.2 CÁC THÔNG SỐ KỸ THUẬT CƠ BẢN …………………………… 25 3.3 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ ĐỘNG CƠ………………………………….26 3.3.1 Hệ thống bôi trơn …………………………………………………… 26 3.3.2 Hệ thống nhiên liệu ……………………………………………………27 3.3.3 Sơ đồ hệ thống làm mát ……………………………………………….28 3.4 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC…………… 29 3.4.1 Ly hợp hộp số ………………………………………………………29 3.4.2.CÁC ĐĂNG : ………………………………………………………… 31 3.5 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THỐNG LÁI……………………… … 31 3.6 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THỐNG PHANH……………… 32 3.7.GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THỐNG TREO……………………… 34 SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s 3.8 CÁC BỘ PHẬN KHÁC…………………………………………………….35 3.8.1.:HÊ THỐNG THIẾT BỊ ĐIỆN… ………………………………… … 35 3.8.2 Khung xe ……………………………………………………………… 36 3.8.3 Buồng lái …………………………………………………………………36 4.HỆ THỐNG PHANH TRÊN XE KIA K3000S…………………………… .37 4.1 HỆ THỐNG PHANH CHÍNH TRÊN XE KIA K3000S…………………37 4.1.1 Cơ cấu phanh…………………………………………………………… 38 4.1.1.1 Sơ đồ tiêu đánh giá…………………………………………… 38 4.1.1.2 Kết cấu chi tiết phận chính.… ………………… ………39 4.1.2 Dẫn động phanh………………………………………………………… 46 4.1.2.1 Dẫn động thủy lực………………………………………………………46 4.1.2.2 Bộ phận trợ lực chân không………………………………………… 48 TÍNH TỐN KIỂM NGHIỆM HỆ THỐNG PHANH XE KIA K3000S…54 5.1 XÁC ÐỊNH MOMEN CẦN SINH RA Ở CƠ CẤU PHANH ……………54 5.1.1 Ðối với cấu phanh trước : ……………………………………………56 5.1.2 Ðối với cấu phanh sau : ………………………………………………56 5.2 XÁC ÐỊNH MOMEN PHANH MÀ CƠ CẤU PHANH CÓ THỂ SINH RA 5.2.1 Ðối với cấu phanh sau : ……………………………………………….58 5.2.2: Đối với cấu phanh trước: ………………………………………… 60 5.3 LỰC TÁC DỤNG LÊN BÀN ÐẠP PHANH ………….………………….61 5.4.TÍNH TỐN CÁC CHỈ TIÊU PHANH……………………………………64 5.4.1 Gia tốc chậm dần phanh ……………………………………………64 5.4.2 Thời gian phanh …………………………………………………………65 5.4.3 Quãng đường phanh…………………………………………………… 66 BẢO DƯỠNG VÀ SỬA CHỮA HƯ HỎNG HỆ THỐNG PHANH………67 6.1 NHỮNG CÔNG VIỆC BẢO DƯỠNG CẦN THIẾT…………………….69 6.2 SỬA CHỮA HƯ HỎNG MỘT SỐ CHI TIẾT,BỘ PHẬN CHÍNH…… 69 KIỂM TRA TỔNG HỢP HỆ THỐNG PHANH XE KIA K3000S……… 71 SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang Âäö ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s 7.1 KIỂM TRA TỔNG HỢP KHI XE ÐỨNG…………………………………71 7.2 KIỂM TRA TỔNG HỢP CHO XE CHẠY……………………………… 71 KẾT LUẬN…………………………………………………………………… 72 TÀI LIỆUTHAMKHẢO……………………………………………………… 74 SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s LÅÌI NỌI ÂÁƯU Sỉû phạt triãøn to låïn ca táút c cạc ngnh kinh tãú qúc dán cáưn chun chåí khäúi lỉåüng låïn vãư hng họa v hnh khạch Nãn ä tä tråí thnh mäüt nhỉỵng phỉång tiãûn ch úu, phäø biãún âãø chun chåí hng họa v hnh khạch, âỉåüc sỉí dủng räüng ri trãn mi lénh vỉûc âåìi säúng kinh tãú - x häüi ngỉåìi Âãø tråí thaỡnh mọỹt ngổồỡi Kyợ sổ nghaỡnh ọỹng lổỷc thỗ mọựi sinh viãn phi hon thnh Âäư ạn täút nghiãûp Trong quaù trỗnh hoỹc tỏỷp, sinh vión tờch luợy kióỳn thổùc vaỡ õóỳn laỡm ọử aùn tọỳt nghióỷp thỗ chuùng ta váûn dủng l thuút cå bn vo thỉûc tãú cho håüp l; nghéa l lục ny sinh viãn â âỉåüc lm viãûc ca mäüt cạn bäü k thût Phanh ä tä laì mäüt bäü pháûn ráút quan troüng trãn xe, âm bo cho ä tä chảy an ton åí täúc âäü cao Nãn hãû thäúng phanh ä tä cáưn thiãút bo âm : bãưn vỉỵng, tin cáûy, phanh ãm dëu, hiãûu quaí phanh cao, äøn âënh ca xe, âiãưu chènh lỉûc phanh âỉåüc âãø tàng an ton cho ä tä váûn hnh Trong âäư ạn täút nghiãûp khọa hc ny em âỉåüc giao nhiãûm vủ:“ KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH TRÃN XE KIA K3000S “ L loải xe ti nhẻ hng KIA Motor HN QÚC thiãút kãú chãú tảo ráút ph håüp våïi âiãưu kiãûn kinh tãú , giao thäng ca nỉåïc ta Màûc d â cäú gàõng, nhỉng thåìi gian, kiãún thỉïc v kinh nghiãûm thỉûc tãú cọ hản nãn quaù trỗnh laỡm õọử aùn seợ khọng traùnh nhổợng thióỳu sọt Em ráút mong cạc tháưy gọp , chè bo táûn tám âãø kiãún thỉïc ca em hon thiãûn hån Em xin chán thnh cm ån tháưy giạo hỉåïng dáùn, tháưy giạo duût âãư ti, cạc tháưy giạo bäü män Âäüng lỉûc â SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s hãút sỉïc táûn tỗnh giuùp õồợ hổồùng dỏựn em hoaỡn thaỡnh tọỳt nọỹi dung õóử taỡi õọử aùn cuớa mỗnh aỡ Nụng, ngaỡy 22 thạng 12 nàm 2006 Ngỉåìi thỉûc hiãûn LÃ VÉNH PHUÏ SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s MỤC ÐÍCH, Ý NGHĨA ÐỀ TÀI : Hiện nay, với lượng xe tham gia giao thông lớn nên việc đảm bảo cho ôtô chuyển động an tồn tốc độ cao vơ cần thiết Nó khơng đơn an tồn cho ơtơ mà cịn cho ngưịi lái, hành khách, hàng hóa, mơi trường xung quanh ơtơ chuyển động mặt kinh tế Vì thế, ơtơ phận có tính định đến khả hệ thống phanh Trong bao gồm cấu phanh, dẫn động phanh thủy lực dùng trợ lực chân không sử dụng xe KIA K3000S mà kết cấu đa dạng phức tạp KIA K3000S loại xe tải nhẹ hãng KIA Motor HÀN QUỐC thiết kế chế tạo, sử dụng rộng rãi sản xuất kinh doanh thị trường với nhiều ưu điểm Với đề tài KHẢO SÁT HỆ THỐNG PHANH TRÊN XE KIA K3000S giúp cho em hiểu rõ kết cấu nguyên lý phận, cụm chi tiết, đến chi tiết cụ thể hệ thống phanh Từ đó, em xác định kết thơng số kết cấu hệ thống phanh thông qua từ phương pháp tính tốn hệ thống phanh Ðồng thời, nghiên cứu sâu vấn đề chưa thực ổn định, hiệu làm việc chưa cao số chi tiết, từ sở mà phân tích đề xuất khắc phục cải tiến phù hợp Bên cạnh đó, cịn cần phải khẳng định ý nghĩa tương đối thực tiễn tại, giúp cho người thiết kế chế tạo định hướng sản xuất có nhận thức để cải tạo Giúp cho người cán quản lý, cán kỹ thuật việc quản lý, phát huy tối đa lực hoạt động ô tô điều kiện làm SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s việc cụ thể Giúp cho người sử dụng có am hiểu định để vận hành ô tô, để tạo thuận lợi việc bảo dưỡng, bảo trì tơ Và đội ngũ cơng nhân, cán kỹ thuật kịp thời nhanh chóng phát hiện, tìm hư hỏng cục bộ, nguyên nhân hư hỏng biện pháp khắc phục, sửa chữa hư hỏng hệ thống phanh ô tô GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THỐNG PHANH 2.1 CÔNG DỤNG, YÊU CẦU VÀ PHÂN LOẠI : 2.1.1 Công dụng Hệ thống phanh ô tô dùng để giảm tốc độ ô tô máy kéo dừng hẳn đến tốc độ cần thiết đó, nghĩa điều khiển tốc độ tơ theo chiều giảm Ngồi ra, hệ thống phanh cịn có nhiệm vụ giữ cho ô tô máy kéo đứng yên chỗ mặt dốc nghiêng mặt đường ngang với thời gian khơng hạn chế Với máy kéo xích, hệ thống phanh phối hợp với phận chuyển hướng, tham gia làm nhiệm vụ điều khiển quay vịng máy kéo Ðối với tơ, hệ thống phanh hệ thống đặc biệt quan trọng đảm bảo cho ô tô - máy kéo chuyển động an tồn chế độ làm việc nhờ phát huy hết khả động lực, nâng cao tốc độ suất vận chuyển xe 2.1.2 Yêu cầu Hệ thống phanh cần đảm bảo yêu cầu sau : Ðảm bảo tính ổn định điều khiển ô tô - máy kéo phanh Ðiều khiển nhẹ nhàng thuận tiện, lực cần thiết tác dụng bàn đạp hay đòn điều khiển phải nhỏ Giữ cho ô tô - máy kéo đứng yên cần thiết thời gian không hạn chế Làm việc bền vững, tin cậy Có hiệu phanh cao phanh đột ngột với cường độ lớn trường hợp nguy hiểm SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s Phanh êm dịu trường hợp khác, để đảm bảo tiện nghi an toàn cho hành khách hàng hóa Khơng có tượng tự siết phanh bánh xe dịch chuyển thẳng đứng quay vòng Hệ số ma sát má phanh trống phanh cao ổn định điều kiện sử dụng Có khả nhiệt tốt Ðể có độ tin cậy cao, đảm bảo an toàn chuyển động trường hợp, hệ thống phanh ôtô - máy kéo phải có tối thiểu ba loại phanh, : Phanh làm việc : Phanh phanh chính, sử dụng thường xuyên tất chế độ chuyển động, thường điền khiển bàn đạp nên gọi phanh chân Phanh dự trữ : Dùng để phanh ô tô - máy kéo trường hợp phanh bị hỏng Phanh dừng : Cịn gọi phanh phụ Dùng để giữ ô tô - máy kéo đứng yên chỗ dừng xe không làm việc Phanh thường điều khiển tay nên gọi phanh tay Phanh chậm dần : Trên ô tô tải trọng lớn xe tải có trọng lượng tồn lớn 12 tấn, xe khách có trọng lượng tồn bơ lớn xe làm việc vùng đồi núi, thường xuyên phải chuyển động xuống dốc dài, cịn phải có phanh thứ tư phanh chậm dần Phanh chậm dần dùng để phanh liên tục, giữ cho tốc độ ô tô - máy kéo không tăng giới hạn cho phép xuống dốc để giảm dần tốc độ ô tô - máy kéo trước dừng hẳn Các loại phanh dùng có phận chung kiểm nghiệm chức Nhưng phải có hai điều khiển dẫn động độc lập 2.1.3 Phân loại : Tùy theo cách bố trí cấu phanh bánh xe trục hệ thống truyền lực mà chia : Phanh bánh xe SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s Phanh truyền lực Theo dạng phận tiến hành phanh, cấu phanh chia : Phanh trống - guốc Phanh đĩa Phanh dải Theo đặc điểm hình thức dẫn động, truyền động phanh chia : Phanh khí Phanh thủy lực (phanh dầu) Phanh khí nén (phanh hơi) Phanh điện từ Phanh liên hợp (kết hợp loại khác nhau) 2.2 CẤU TẠO CHUNG CỦA HỆ THỐNG PHANH : Ðể thực nhiệm vụ mình, hệ thống phanh phải có hai phần kết cấu sau Cơ cấu phanh : Là phận trực tiếp tạo lực cản Trong trình phanh động ôtô máy kéo biến thành nhiệt cấu phanh tiêu tán mơi trường bên ngồi Dẫn động phanh : Ðể điều khiển cấu phanh 2.2.1 Cơ cấu phanh : Cơ cấu phanh phận trực tiếp tạo lực cản làm việc theo nguyên lý ma sát, kết cấu cấu phanh có hai phần : Các phần tử ma sát cấu ép Ngoài cấu phanh cịn có số phận khác : Bộ phận điều chỉnh khe hở bề mặt ma sát, phận để xả khí dẫn động thủy lực Phần tử ma sát cấu phanh có dạng : Trống - Guốc, Ðĩa hay Dải Mỗi dạng có đặc điểm riêng biệt 2.2.1.1 Loại trống - guốc: Ðây loại cấu phanh sử dụng phỗ biến Cấu tạo gồm : SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s Trống phanh : Là trống quay hình trụ gắn với moay bánh xe Các guốc phanh : Trên bề mặt gắn ma sát (còn gọi má phanh) Cơ cấu ép : Khi phanh, cấu ép người lái điều khiển thông qua dẫn động, ép bề mặt ma sát guốc phanh tỳ chặt vào mặt trống phanh, tạo lực ma sát phanh bánh xe lại Các sơ đồ tiêu đánh giá Hình 2.1: Các cấu phanh thông dụng sơ đồ lực tác dụng a Ép cam b Ép xylanh thủy lực c Hai xylanh ép, guốc phanh bậc tự d Hai xilanh ép, guốc phanh hai bậc tự e Cơ cấu phanh guốc cường hố Có nhiều sơ đồ để kết nối phần tử cấu phanh Các sơ đồ khác chỗ: SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 10 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s Hình.5.4: Sơ đồ để tính tốn bán kính trung bình đĩa ma sát Mơmen lực ma sát tác dụng tồn vịng ma sát : R2 R2 ∫ dM ms = ∫ µ 2πqR dR = R1 R1 R2 Pµ R2 − R1 ∫R dR R1 Cuối ta có mơ men phanh mà cấu phanh trước sinh : Mpt R − R1 = µP ⋅ 2 R2 − R1 (5.10) Trong : µ -hệ số ma sát , µ = 0,3 R1-bán kính đĩa ma sát , R1 = 0.092 [m] R2-bán kính ngồi đĩa ma sát, R2 = 0.147 [m] P -lực ép lên đĩa má phanh [N] Xác định lực ép lên đĩa má phanh : P= Với : Π.d (5.11) p.i i - số lượng xi lanh , i = SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 64 Âäö ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s d - đường kính xi lanh bánh xe , d = 54 p - áp suất dầu , p = 11,103 [MN/m2 ]= 1110,3 [mm ] [N] thay số vào (4.2) : 3.14.54 10 −6 P= 1110 ,3.2 = 509544.756 [N] Vậy mô men phanh mà cấu phanh trước sinh : 0,147 − 0,092 3 0,147 − 0,092 Mpt = 0.3.509544,756 ⋅ = 1858,96 [N.m] 5.3 LỰC TÁC DỤNG LÊN BÀN ÐẠP PHANH : Ðể tạo áp suất dầu xy lanh công tác, dẫn động phanh dầu xe KIA K3000S sử dụng xy lanh đơn dùng trợ lực chân không Kết cấu giới thiệu phần Lực bàn đạp phanh khơng có trợ lực: Ta có phương trình cân lực bàn đạp : Pbđ idđ ηdđ = η dc pd (5 - 12) Trong : Pbđ : Lực bàn đạp phanh Tỷ số truyền dẫn động bàn đạp phanh idđ : idđ = 4,1 (theo catalog) ηdđ - Hiệu suất dẫn động ηdđ = 0,8 pd - Áp suất dầu hệ thống pd = 11,103 SVTH : L ê V ĩnh Phú [MN/m2] Lớp : 24C4 Trang 65 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s dc - Ðường kính xylanh dc = 28 [mm] Từ (5 - 12) ta suy : Pbđ = d c2 pd iddη dd η (5.13) 0,028 3,14 11,103.10 Pbđ = 4,1.0,8 = 1333,3 [N] Lực bàn đạp phanh có trợ lực : Lực bầu trợ lực chân không sinh : Ptl = ∆p max S p ( m ) ibâ η Trong : ∆pmax : Ðộ chênh lệch áp suất hai khoang , ∆pmax= 165 [mmHg] = 21710,53 [N/m2] ibđ i bâ = Sp(m) : Tỷ số truyền bàn đạp, xác định : r1 = 4,1 r2 :Diện tích hiệu dụng màng bầu trợ lực π d m 3.14.0,22 = 0,1727 (m2) Sp(m) = = ibâ η 4.1.0,8.4 Thay số vào ta : Ptl = 21710,53.0,1727 = 1143,11 4,1.0,8.4 (N) Lực đạp phanh có trợ lực : Pbtl = Pbđ- Ptl = 1333,3 - 1143,11 = 190,18 (N) SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 66 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s Từ khảo sát ta nhận thấy trợ làm việc tốt lực đạp phanh khơng lớn giúp người lái đỡ sức việc điều khiển phương tiện mà hiệu phanh lại cao so với trợ lực không làm việc Trong trường hợp trợ lực khơng làm việc hiệu phanh khơng cao sức khỏe người bình thường không đạt lực đạp phanh tối đa 5.4.TÍNH TỐN CÁC CHỈ TIÊU PHANH Giản đồ phanh nhận thực nghiệm qua giản đồ phanh phân tích thấy chất trình phanh V V0 J V1 Jpmax t1 t2 tpmin V2 t Hình 5.6 : Giản đồ phanh Trong : SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 67 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SAÏT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s t1 : thời gian chậm tác dụng dẫn động phanh, tức từ lúc người lái tác dụng vào bàn đạp phanh má phanh ép sát vào trống phanh Thời gian phanh dầu t1 = 0,3s t2 : thời gian tăng lực phanh tăng gia tốc chậm dần Thời gian phanh dầu t2 = (0,5 ( 1)s.Ta chọn t2 = 0,7s tpmin : thời gian phanh hoàn toàn, ứng với lực phanh cực đại.Trong thời gian lực phanh gia tốc chậm dần không đổi v1 tpmin = dv ∫ ϕ g = v2 ( v1 − v ) ϕ g Khi phanh ôtô đến lúc dừng hẳn v2 = 0, : tpmin = v1 ϕ g 5.4.1 Gia tốc chậm dần phanh Gia tốc chậm dần phanh tiêu quan trọng để đánh giá chất lượng phanh ôtô Ta có: jpmax = Trong đó: ϕ g δi (5 - 27) δ i - hệ số tính đến ảnh hưởng trọng khối quay ôtô Theo tài liệu [1] ta chọn δ i ~1 Thay số liệu vào (5 - 27) ta : jpmax = ϕ.g = 0,8.9,81 = 7,848 [m/s2] 5.4.2 Thời gian phanh Thời gian phanh tiêu để đánh giá chất lượng phanh Thời gian phanh nhỏ chất lượng phanh tốt Ðể xác định thời gian phanh ta có: jpmax = ⇒ dt = SVTH : L ê V ĩnh Phú dv = ϕ g dΤ dv ϕ g Lớp : 24C4 Trang 68 Âäö ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s Tích phân giới hạn từ thời điểm ứng với vận tốc phanh ban đầu v1 tới thời điểm ứng với vận tốc v2 cuối trình phanh : v1 tpmin = dv ∫ ϕ g = ( v1 − v ) ϕ g v2 Khi phanh ôtô đến lúc dừng hẳn v2 = 0, : tpmin = v1 ϕ g Trong : (5 - 28) v1 - Vận tốc ôtô ứng với thời điểm bắt đầu phanh Mặt khác ta có : dv = j.dt v1 t2 vo ∫ dv = − ∫ j max t.dt t2 j max t v1 - v o = − t 2 v1 = vo − t2 =− j max t 2 j p max t (5 - 29) vo = 30[km/h] = 8,33 [m/s] Thay số liệu vào (5 - 22) ta : v1 = 8,33 − 7,848.0,7 = 5,2332 v1 = 5,2332[m/s] Thay số liệu vào (5 - 28) ta : tpmin = 5,2332 0,8.9,81 tpmin = 0,6668 [s] Thời gian phanh thực tế : = t1 + t2 + tpmin = 0,3 + 0,7 + 0,6668 = 1,6668 [s] SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 69 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s 5.4.3 Quãng đường phanh Quãng đường phanh tiêu quan trọng để đánh giá chất lượng phanh ôtô Cũng mà tính kỹ thuật ôtô, nhà chế tạo thường cho biết quãng đường phanh ôtô ứng với vận tốc bắt đầu phanh định Quãng đường phanh ứng với vận tốc từ vo đến v1 Ta có : v= ds ⇒ ds = v.dt dt  j p max t  dt ds =  vo −   t 2   Tích phân hai vế ta : s1 ∫ so t2 ds = ∫ o  j t  v o − p max  t 2  s1 - so = vo t t2 o − s1 = so + vo.t2 -  dt   j p max t t j p max t t2 o s1 = vo.t1 + vo.t2 - j p max t 2 (5 - 30) Thay số liệu vào (5 - 23) ta : 7,3575.0,7 s1 = 8,33.0,3 + 8,33.0,7 s1 = 7,689 [m] Quãng đường phanh ứng với vận tốc từ v1 đến thời điểm ứng với vận tốc cuối trình phanh : v2 = Tương tự quãng đường phanh ứng với vận tốc vo đến v1 ta : SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 70 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s s2 = v1 2ϕ g 5,2332 s2 = 2.0,8.9,81 s2 = 1,744 [m] Quãng đường phanh thực tế : sp = s1 + s2 sp = 7,689 + 1,744 sp = 9,4 [m] So với bảng tiêu chuẩn hiệu phanh cho phép ôtô lưu hành đường (Bộ GTVT Việt Nam qui định, 1995) xe tải có tải trọng nho 80 [kN] quảng đường phanh khơng lớn 9,5[m] Từ kết ta nhận thấy quảng đường phanh xe KIA K3000S 9,4[m] nằm giới hạn cho phép nên đảm bảo tiêu xe tải BẢO DƯỠNG VÀ SỬA CHỮA HƯ HỎNG HỆ THỐNG PHANH Hệ thống phanh xe giữ vai trị quan trọng Nó dùng để giảm tốc độ chuyển động, dừng giữ xe trạng thái đứng yên Vì hư hỏng làm an tồn gây tai nạn xe vận hành Trong trình sử dụng ơtơ hệ thống phanh phát sinh hư hỏng phanh không ăn, phanh ăn không đều, phanh nhả bị kẹt Phanh không ăn khơng dừng ơtơ kịp thời điều kiện bình thường, tình phức tạp nguyên nhân gây tai nạn Nguyên nhân phanh khơng ăn phần dẫn động thủy lực khơng kín để khơng khí lọt vào hệ thống thiếu dầu, phận điều chỉnh cấu truyền động cấu phanh bị hỏng Ngồi cịn má phanh tang trống, má phanh đĩa phanh bị mịn dính dầu SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 71 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s Có thể phát mối nối bị hở vào rò chảy dầu phần truyền động thủy lực Nếu phần dẫn động thủy lực có khơng khí lọt vào đạp phanh khơng thấy sức cản rỏ rệt Vì đạp phanh, áp suất khơng truyền vào dầu, cịn khơng khí lọt vào hệ thống bị nén, áp suất truyền vào cấu ép khơng đủ ép má phanh vào trống phanh Ðể khắc phục tượng ta phải tiến hành xả khơng khí khỏi hệ thống truyền động thủy lực Tuy nhiên cần kiểm tra dầu xy lanh phanh chính, cần đổ thêm dầu vào Khi thay dầu hệ thống truyền động thủy lực phải tháo rời, rửa thỗi xylanh phanh chính, xylanh phanh bánh xe ống dẫn đầu Ðổ dầu vào hệ thống tiến hành trình tự xả khơng khí Dầu lọt vào má phanh tang trống qua vòng chắn dầu bị hỏng Vòng chắn dầu hỏng phải thay mới, dùng xăng rửa má phanh tang trống, đệm má phanh dùng dũa bàn chải sắt đánh Nếu má phanh bị mịn thay mới, ý đặt đinh tán cho đầu đinh thấp bề mặt má phanh theo yêu cầu Phanh không ăn má phanh điều chỉnh cấu truyền động cấu phanh bị hỏng, ống dẫn bị tắc, chi tiết dẫn động bị kẹt Ðể khắc phục ta cần có điều chỉnh cấu truyền động, bôi trơn chi tiết thông ống dẫn Phanh bó bị kẹt, nguyên nhân lò xo hồi vị guốc phanh bị gẫy, má phanh bị dính cứng với má phanh, vịng làm kín bị nở, piston bị kẹt xylanh bánh xe Khi phanh phải tăng lực đạp lên bàn đạp dấu hiệu chủ yếu hư hỏng trợ lực Những hư hỏng trợ lực chân không : Ống dẫn từ buồng chân khơng tới trợ lực bị hỏng Van khơng khí khơng hoạt động Bình lọc trợ lực bị tắc Ngồi ra, trợ lực làm việc khơng tốt điều chỉnh chạy ralăngti không SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 72 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s 6.1 NHỮNG CÔNG VIỆC BẢO DƯỠNG CẦN THIẾT Hàng ngày cần phải kiểm tra trình trạng độ kín khít ống dẫn,kiểm tra hành trình tự hành trình làm việc bàn đạp phanh, cần thiết phải điều chỉnh Kiểm tra cấu truyền động hiệu lực phanh tay, xả cặn bẩn khỏi bầu lọc khí Kiểm tra hoạt động xy lanh Tháo moayơ trống phanh Kiểm tra tình trạng trống phanh, má phanh lò xo hồi vị Kiểm tra mức dầu bầu chứa xy lanh chính, Kiểm tra cần điều chỉnh khe hở guốc phanh má phanh Cũng kiểm tra hiệu lực phanh ôtô chuyển động Trong trường hợp cần tăng tốc độ ôtô lên tới 30 (km/h) đạp phanh hãm ôtô để kiểm tra Phanh tay coi tốt, ôtô dừng đường dốc 16% mà không bị trôi 6.2 SỬA CHỮA HƯ HỎNG MỘT SỐ CHI TIẾT,BỘ PHẬN CHÍNH Các cơng việc sửa chữa, bảo dưỡng phanh bao gồm : Châm thêm dầu phanh Làm hệ thống thủy lực Tách khí khỏi hệ thống thủy lực Sửa chữa thay xylanh hay xylanh bánh xe Thay má phanh Sửa chữa thay phận trợ lực phanh Ngồi cịn có : Sửa chữa thay đường ống dầu phanh, công tắc van SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 73 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SAÏT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s Thay má phanh, guốc phanh : + Cốt má phanh: Bề mặt cốt sắt để tán má phanh bị vênh 0,40[mm] phải sửa chữa, lỗ để lắp đệm lệch tâm khơng mịn q (0,10 -0,12)mm, đầu đinh tán phải chắn không lỏng má phanh không nứt cào xướt, mặt đầìu đinh tán phải cao bề má phanh 2,5[mm] Khe hở má phanh tang trống điều chỉnh theo yêu cầu đầu má phanh trước sau 0,25[mm], đầu má phanh trước sau 0,12[mm], khe hở trục quay má phanh với vòng đồng lệch tâm cho phép là: (0,06 - 0,15) [mm], lớn 0,25[mm] Cùng cầu xe, má phanh hai bên bánh trái bánh phải đồng chất không dùng loại khác nhau, má phanh cũ có dính dầu phải dùng xăng dầu hỏa để rửa, không dùng madút xút Sửa chữa trống phanh : Sửa chữa thay trống phanh chúng bị méo, nứt, xước, khơng trơ, chai thái hố Nếu trống phanh bị vết xước nhẹ dùng vải với bột mài mịn để tẩy sạch, sau lau phần bột màu cịn sót lại trống Nếu trống phanh bị vết xước sâu mấp mơ hay trơ phải dùng máy tiện trống phanh để sửa chữa Sau phục hồi, đường kính trống phanh bên phải bên trái cầu truyền động không lệch 0,24 [mm] Nếu chênh lệch nhiều phải thay trống phanh Thường trống phanh có dấu ghi " đường kính loại bỏ " Ðây đường giới hạn cho phép trống phanh Nếu trống phanh gia cơng phục hồi có đường kính lớn loại bỏ trống phanh khơng phục hồi trống phanh q mỏng, sử dụng khơng an toàn Thay má phanh đĩa , lau chùi bụi tra dầu mỡ moayơ , kiểm tra vòng phốt xem có rị dầu khơng ….việc sửa chửa bảo dưỡng phanh đĩa đơn giản phanh trống guốc Xylanh xylanh bánh xe thường có hư hỏng như: Bề mặt xylanh bị cào xước, xylanh bị côn, méo, lò xo hồi vị bị gẫy, đàn hồi, vịng làm kín bị nở, ốc nối ống dẫn dầu bị tua SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 74 Âäö ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s Theo yêu cầu bề mặt xylanh phải nhẵn bóng, khơng có vết rỗ xước sâu q 0,5[mm] Ðường kính xy lanh khơng méo q 0,05[mm] so với đường kính tiêu chuẩn, lị xo hồi vị phải đủ tiêu chuẩn lực đàn hồi Ðối với hư hỏng phải tiến hành sửa chữa thay điều chỉnh Các vịng làm kín, lị xo hồi vị kiểm tra khơng đạt u cầu nên thay Các piston, xylanh bị méo phải tiến hành gia công trở lại Chú ý gia công khe hở xy lanh piston không vượt giá trị cho phép tối đa (0,030 - 0,250) mm, độ côn méo xy lanh bánh xe sau gia công cho phép tối đa 0,5 [mm] độ bóng phải đạt ∇ Ðối với bầu trợ lực cần phải kiểm tra piston màng, có tượng rạng rách phải thay để đảm bảo hiệu phanh KIỂM TRA TỔNG HỢP HỆ THỐNG PHANH XE KIA K3000S 7.1 KIỂM TRA TỔNG HỢP KHI XE ÐỨNG - Kiểm tra hệ thống cần bẩy chuyển động dàng khơng, khơng vướng nắp tơn buồng lái - Kiểm tra hành trình tự bàn đạp (đối với phanh tay) tay kéo (đối với phanh dừng) có tiêu chuẩn khơng - Kiểm tra khe hở bạc trục hệ thống đòn bẩy - Kiểm tra chốt hãm, chốt chẻ đầy đủ chưa - Kiểm tra đường ống dẫn dầu chứa có bị hở khơng - Kiểm tra áp lực dầu có nhanh không đủ áp suất không 6-7 [kg/cm2.] - Ðạp bàn đạp phanh có dầu, giữ nguyên bàn đạp xem áp xuất dầu đồng hồ có xuống khơng, có tức hệ thống có chỗ hở, cần phát sửa chữa kịp thời - Sau kiểm tra kỹ lưỡng hệ thống phanh xe đứng rồi, thấy yêu cầu kỹ thuật bảo đảm, tiến hành kiểm tra hệ thống phanh cách cho xe chạy 7.2 KIỂM TRA TỔNG HỢP CHO XE CHẠY Trước cho xe chạy thức mặt đường để điều chỉnh thử hệ thống phanh, cần cho xe chạy chậm (tốc độ 10 – 15[km]/hệ thống phanh ) đạp thử phanh chân, bỏ hờ tay lái xem hệ thống phanh chân có ăn tốt không, hệ thống tay lái SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 75 Âäö ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s có làm lệch xe phanh khơng Sau hai yêu cầu đảm bảo tiến hành thử xe mặt đường Kiểm tra hệ thống phanh chân: Cho xe chạy quãng dài khoảng 15 - 20 km từ từ dừng lại (không sử dụng phanh chân) Xuống sờ tang trống phanh thấy nóng tức điều chỉnh khe hở bị bó sát, cần điều chỉnh lại khe hở má phanh tang trống Cho xe chạy với tốc độ 35 - 40 [km/h] phanh đột ngột hãm xe, xe dừng lại hẳn với khoảng cách - [m], hai bánh sau ăn cháy mặt đường, độ dài cháy 2[m] nhau, hai bánh trước ăn mờ Kiểm tra hệ thống phanh tay : Cho xe chạy lên dốc, dùng phanh chân hãm cho xe dừng lại, trả số không, kéo phanh tay, nhả phanh chân, xe không bị trôi xuống dốc đạt yêu cầu Ðể kiểm tra lại, cho xe xuống dốc, dùng phanh chân hãm cho xe dừng lại, trả số không, kéo phanh tay nhả phanh chân, xe không bị trôi xuống dốc bảo đảm yêu cầu KẾT LUẬN Sau thời gian tháng làm đồ án với đề tài Khảo sát hệ thống phanh xe KIA K3000S em hoàn thành đề tài với giúp đỡ tận tình thầy giáo hướng dẫn Lê Văn Tụy - Nguyễn Việt Hải thầy cô môn động lực Trong đề tài em sâu tìm hiểu tính hoạt động hệ thống phanh nguyên lý làm việc phận đến chi tiết hệ thống phanh Phần đầu đồ án giới thiệu chung hệ thống phanh, từ loại cấu phanh đến loại dẫn động phanh hệ thống phanh Phần sau đồ án trình bày tổng thể xe KIA K3000S hệ thống xe Phần trung tâm đồ án trình bày SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 76 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SAÏT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s hệ thống phanh xe KIA K3000S, sâu tìm hiểu phần hệ thống phanh bao gồm : Cơ cấu phanh loại trống guốc,cơ cấu phanh đĩa, dẫn động phanh thủy lực trợ lực chân khơng, xylanh chính, xylanh an tồn, trợ lực chân không bơm chân không Ðồng thời tính tốn kiểm nghiệm hệ thống phanh xe KIA K3000S.Tìm hiểu hư hỏng hệ thống phanh thường gặp Tuy nhiên thời gian hạn chế, nhiều phần chưa trang bị thời gian học tập trường, tài liệu tham khảo hạn chế chưa cập nhật đầy đủ tài liệu xe nên không tránh khỏi thiếu sót mong thầy dẫn bày vẻ thêm Qua đề tài bổ sung cho em thêm nhiều kiến thức chuyên nghành hệ thống ôtô đặc biệt hệ thống phanh Qua thời gian làm đồ án tốt nghiệp em nâng cao kiến thức công nghệ thông tin : Word, Excel, AutoCAD phục vụ cho cơng tác sau Ðồng thời qua thân em cần phải cố gắng học hỏi tìm tịi để đáp ứng yêu cầu người cán kỹ thuật ngành động lực SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 77 Âäư ạn täút nghiãûp KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s TÀI LIỆU THAM KHẢO Nguyễn Hữu Cẩn - Dư Quốc Thịnh - Phạm Minh Thái Nguyễn Văn Tài - Lê Thị Vàng Lý thuyết ôtô máy kéo - NXB khoa học kỹ thuật - Hà Nội - 1998 Nguyễn Hồng Việt.kết cấu tính tốn tơ.Tài liệu lưu hành nội khoa khí Giao Thơng Ðại Học Ðà Nẵng Ðà Nẵng,1998 Nguyễn Hữu Cẩn - Phan Ðình Kiên Thiết kế tính tốn ơtơ máy kéo - NXB Ðại học trung học chuyên nghiệp - Hà Nội - 1985 Nguyễn Hoàng Việt.bộ điều chỉnh lực phanh -hệ thống chống hãm cứng bánh xe phanh ABS.Tài liệu lưu hành nội khoa khí Giao Thơng Ðại Học Ðà Nẵng Ðà Nẵng,2003 SVTH : L ê V ĩnh Phú Lớp : 24C4 Trang 78 ... THÄÚNG PHANH XE KIA K3000s HỆ THỐNG PHANH TRÊN XE KIA K3000S Hệ thống phanh xe KIA K3000S gồm : Hệ thống phanh (phanh chân) : Là hệ thống phanh gồm : Cơ cấu phanh dẫn động phanh Phanh dừng (phanh. .. khí gồm cần phanh dây kéo (bằng cáp) 4.1 HỆ THỐNG PHANH CHÍNH TRÊN XE KIA K3000S Cấu tạo hệ thống phanh xe KIA K3000S gồm có hai phần : Cơ cấu phanh loại trống guốc, phanh đĩa Dẫn động phanh thủy... …………………………………………………………………36 4.HỆ THỐNG PHANH TRÊN XE KIA K3000S…………………………… .37 4.1 HỆ THỐNG PHANH CHÍNH TRÊN XE KIA K3000S…………………37 4.1.1 Cơ cấu phanh? ??………………………………………………………… 38 4.1.1.1 Sơ đồ tiêu đánh giá……………………………………………