TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT KHOA SỬ THUYẾT MINH ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA SINH VIÊN NĂM HỌC 2016 - 2017 TÌM HIỂU TRANG PHỤC THƯỜNG NGÀY CỦA NGƯỜI BÌNH DƯƠNG HIỆN NAY Sinh viên thực hiện: LÊ THÀO NGUYÊN Nam, Nữ: nữ Dân tộc: kinh Lớp; D15LS01 Năm thứ: /Số năm đào tạo: năm (2015-2019) Người hướng dẫn: Th.s Nguyễn Thị Kim Ánh BÌNH DƯƠNG, 2017 UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THUYẾT MINH ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN Năm học 2016 - 2017 Tên đề tài: Trang phục người Nam Bộ xưa Mã số: (do cán quản lý ghi) Loại hình nghiên cứu:  x Cơ  Ứng dụng  Triển khai Lĩnh vực nghiên cứu:  x Khoa học Xã hội Nhân văn  Kinh tế  Khoa học Kỹ thuật Công nghệ  Khoa học Tự nhiên  Khoa học Giáo dục Thời gian thực hiện: tháng Từ tháng 10 năm 2016 đến tháng năm 2017 Đơn vị quản lý chuyên môn: Khoa: sử Bộ môn: lịch sử Việt Nam Giáo viên hướng dẫn: Họ tên: Nguyễn Thị Kim Ánh Học vị: Thạc sĩ Đơn vị công tác:ĐH Thủ Dầu Một Khoa: sử Địa nhà riêng:1299ĐL Bình Dương,phường Hiệp An, TP.TDM,BD Điện thoại nhà riêng:0650 3560299 Di động:0903 189935 E-mail: kimanhbe2002@yahoo.com Nhóm sinh viên thực đề tài: Sinh viên chịu trách nhiệm chính: Lê Thảo Nguyên Các thành viên tham gia đề tài (không 05 sinh viên): TT Họ tên Lớp, Khóa Lê Thảo Ngun D15LS01 Đinh Thị Bích Phương D15LS01 Chữ ký Lý chọn đề tài: Trong đời sống nay, cùng với hội nhập giao lưu với nước giới Việt Nam đà phát triển để cùng sánh vai với nước năm châu Chúng ta tiếp thu chọn lọc rất nhiều văn hóa từ nước, trao đổi du nhập ấy góp phần tăng thêm vẻ đẹp cũng màu sắc cho văn hóa nước nhà Bên cạnh đó còn rất nhiều khiếm khuyết không nhỏ từ việc tiếp thu văn hóa nước khác Một số người Việt Nam dần chạy theo xu hướng nên quên mất truyền thống dân tộc từ đó cũng phai mờ nhận thức mỗi người, mà chúng ta thấy rõ nhất qua vấn đề trang phục, cách ăn mặc Ngay từ b̉i bình minh lồi người, trang phục x́t khơng ngừng thay đổi, sáng tạo ngày Trang phục không giúp người chống lại rét, nóng oi thiên nhiên, mà nó còn chuẩn mực xã hội quan trọng nhất mà trang phục mang lại đó dấu ấn văn hóa riêng đất nước, dân tộc, vùng miền mà khơng điều làm hòa tan được sắc ấy Trang phục qua góc nhìn từ ngưởi Việt Nam thân thiết nhất ngưởi gắn bó xuất phát từ trái tim yêu quê hương, đất nước Trong văn hóa chung cộng đồng dân tộc Việt Nam mỡi dân tộc, mỡi vùng miền lại có nét văn hóa riêng rất độc đáo, đa dạng phong phú Nam vùng đất tổ tiên ta khai phá lập nghiệp 300 năm, văn hóa Nam bắt nguồn từ văn hóa chung cộng đồng dân tộc Việt Nam có 4000 năm lịch sử Nam từ miền đất hoang vu rừng thẳm, nhiều sông rạch, đầm lầy "muỗi kêu sáo thởi, đỉa lộí bánh canh , rừng nhiều thú dữ, rắn độc động vật quý Dưới nước tôm cá bạt ngàn, còn có cá sấu, Người nơng dân Bình Dương chất phác, hiền lành lao động cần cù, dũng cảm Cũng từ đó mà trang phục người dân Bình Dương cũng có nhiều thay đồi mang đậm chất riêng so với vùng miền khác Không phải tự nhiên mà tơi lại chọn chủ đề trang phục thay chủ đề khác, chọn Bình Dương thay chọn vùng miền khác Thứ nhất tơi sinh lớn lên ở vùng đất Bình Dương cho nẽn đẹp nhất kí ức gắn với nơi Nơi người thật chất phác, nắng hai sương, quanh năm cùng ruộng lúa Thứ hai, đó niềm tự hào, ví dụ ở nước khác Hàn Quốc, nhắc đến trang phục truyền thống người ta nghĩ đến Hanbok, ở Nhật Bản Kimono Còn hỏi đến trang phục truyền thống Việt Nam, tơi sẽ tự hào mà nói rằng đó áo dài cũng tơi tự hào ở Bình Dương q hương tơi có áo bà ba áo mang đậm truyền thống dân tộc Tôi tự hào rằng quê hương đất nước mang sắc văn hóa riêng không bị hòa tan vào bất văn hóa cùa quốc gia khác Đó cũng phần lý mà chọn đề tài Bên cạnh ý nghĩa thực tiễn trang phục người dân Bình Dương còn mang nhiều ý nghĩa lịch sử Trong lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm Hình ảnh khăn rằn, áo bà ba biểu trưng của”Miền Nam thành đồng Tổ quốc” ngày chống Mỹ cứu nước nó còn có mặt phút vĩ đại nhất làm nhục chí kẻ thù, tăng thêm chí khí cách mạng đội quân tóc dài ngày Đồng Khởi ở Bến Tre Trong điện ảnh, hình ảnh trang phục người dân Bình Dương còn đọng lại tâm thức nhiều người qua phim Đất Phương Nam, Cánh đồng hoang, Đề tài nghiên cứu trang phục người dân Bình Dương được thể qua hình ảnh chân thật ngơn từ bình dị người dân nơi vùng đất Nam Bộ 10 Tính cấp thiết đề tài: Ngày với đổi phát triển cùng với du nhập truyền thống văn hóa giới góp phần làm đa dạng sắc văn hóa Việt Nam Thời gian trôi qua, đất nước chúng ta ngày phát triển, ngày văn minh Một phần khơng mỡi người chạy theo xu hướng, hội nhập mà dần qn mất việc giữ gìn tơn vinh sắc văn hóa dân tộc Chúng ta thay đổi, tiếp thu lại quên mất việc chọn lọc, giữ gìn tơn vinh sắc văn hóa được lưu truyền từ đời sang đời khác ở Việt Nam Chúng ta có thể thấy rõ thay đổi chóng mặt ấy được thể qua vấn đề trang phục, cách ăn mặc Như ở Việt Nam nói chung ở tỉnh Nam Bộ nói riêng, nét đẹp truyền thống trang phục còn được lưu giữ bảo tồn nhà truyền thống hay bảo tàng trưng bày Nhưng nhìn thực người dân dần lãng quên trang phục truyền thống gắn với tổ tiên họ muôn đời Trong tiệm may mặc còn rất người biết may trang phục áo bà ba – áo màu bùn mang đậm ý nghĩa nhắc đến người dân Nam Bộ hiền lànhvà chất phác Một phần lớn bạn trẻ thích chạy theo phong cách lai từ nước nổi tiếng giới, mà họ quên chí khơng quan tâm đến, bời họ xem đó xưa, cũ kĩ, cần phải thay đổi Từ mà chúng ta, người truyền lửa cần phải giáo dục cho hệ trẻ người nhận thức được nét đẹp ý nghĩa trang phục truyền thống nước Việt Nam ta 11.Mục tiêu đề tài: - Tìm hiểu trang phục người Bình Dương - Góp phần xây dựng lưu giữ sắc văn hóa Nam Bộ - Quảng bá cho bạn trẻ ở Việt Nam củng giới hiểu biết trang phục người dân Bình Dương 12.Đối tượng, phạm vi nghiên cứu, cách tiếp cận phương pháp nghiên cứu: - Đối tượng: trang phục người Bình Dương - Phạm vi nghiên cứu: Tỉnh Bình Dương - Cách tiếp cận phương pháp nghiên cứu:phương pháp lịch sử , phương pháp lô-gic , phương pháp điền dã , phương pháp phỏng vấn sâu 13 Mục lục: TÌM HIỂU TRANG PHỤC THƯỜNG NGÀY CỦA NGƯỜI BÌNH DƯƠNG HIỆN NAY CHƯƠNG 1: Đơi nét trang phục thường ngày người dân Nam Bộ xưa 1.1 Trang phục người dân Nam Bộ đời sống sinh hoạt ngày 1.2 Trang phục người dân Nam Bộ lao động sản xuất CHƯƠNG Những nét trang phục ngày người Bình Dương 2.1.Những trang phục người Bình Dương mặc sinh hoạt ngày 2.1.1.Khi nhà 2.1.2.Khi 2.2 Trang phục mặc lao động sản xuất 2.2.1 Trong ngành công nghiệp 2.2.2 Trong hoạt động nông nghiệp 2.2.3 Trang phục mặc mộ số ngành dịch vụ CHƯƠNG Tổng kết chung đánh giá trang phục thường ngày người dân Bình Dương 14.Sản phẩm khả ứng dụng: - Sản phẩm thu được sẽ tài liệu tham khảo cho bạn học tập nghiên cứu môn sở văn hóa Việt Nam - Ứng dụng thực tiễn cho buổi sinh hoạt chủ đề giữ gìn phát huy nét đẹp truyền thống dân tộc - Rất có ý nghĩa việc truyền thơng, báo chí mặt nhận thức tuyên truyền 15.Chuyên mục tài liệu tham khảo: - Võ Văn Thành, Văn hóa Nam Bộ qua nhìn của Sơn Nam, NXB Trẻ, 2013 - PGS.TS Trần Ngọc Thêm, Cơ sở văn hóa Việt Nam, NXB giáo dục, 1/2000 - Chu Xuân Diên, Cơ sở văn hóa Việt Nam, NXB Đại Học Quốc Gia TP.HCM, 2009 - Ngô Đức Thịnh, Trang phục cổ truyền của dân tộc Việt Nam, NXB Văn hóa dân tộc, 1994 - (5), (4) Thạc sĩ Ngô Minh Sang, Biến đổi đời sống văn hóa Bình Dương từ góc nhìn đương đại, trang wed: sugia.vn / Hội Khoa học Lịch Sử tỉnh Bình Dương, ngày 25/7/2012 - (6)Vân Chi, Văn hóa ăn mặc giới trẻ nay, trang wed: baoquangngai.vn, ngày 9/12/2012 - (2)Wed: tuoitre.vn – Trần Phỏng Diều doanh nhân Sài Gòn Cuối tuần - (1), (3) Viện văn hóa nghệ thuật Việt Nam, Đặc khảo văn hóa người Hoa ở Nam Bộ, NXB Văn hóa dân tộc,2012 (1) Ngày 27 tháng 09 năm 2016 Ngày 27 tháng năm 2016 Giáo viên hướng dẫn đề tài Sinh viên (Ký, ghi rõ họ tên ) chịu trách nhiệm (Ký, ghi rõ họ tên) Bình Dương, ngày …… tháng …… năm 201… Trưởng Khoa (Ký, ghi rõ họ tên) Lời mở đầu Trong đời sống đại ngày nay, cùng với hội nhập giao lưu phát triễn, tiếp xúc văn hóa với nước giới Đất nước ta, đà phát triển vượt bật để cùng sánh vai với cường quốc năm châu, ghi lại dấu ấn tốt đẹp với bạn bè quốc tế Chúng ta không tiếp xúc riêng mặt trị, xă hội, khoa học – kĩ thuật mà chúng ta còn giao lưu tiếp xúc mặt văn hóa nửa Điều đó được thể rõ nhất qua vấn đề trang phục cách ăn mặc mỗi người chúng ta nay, thời trang hình ảnh biểu thị rõ nét nhất cho không gian đa sắc màu thời kì hội nhập Ngay từ xa xưa người biết đến trang phục vật dụng để bảo vệ thể khỏi khắt nghiệt thời tiết lao động làm việc, trang phục ngồi cơng dụng đó nó còn được xem dấu ấn phong cách riêng mỗi người mà không có thể giống được Tôi đứa được sinh lớn lên mãnh đất Bình Dương này, tơi cảm thấy tự hào lắm vùng đất người nơi Với q trình cơng nghiệp hóa đại hóa đất nước buộc xã hội người phải thay đổi cho phù hợp với phát triển nó Bình Dương làm được điều cách rất tốt.Con người nơi họ tiếp xúc , hội nhập trang phục phương Tây cách rất chọn lọc họ tiếp biến trang phục đó cho phù hợp với thân chuẩn mực xã hội Chính điều tơi tò mò trang phục người nơi tơi chọn đề tài nghiên cứu “ Tìm hiểu trang phục hằng ngày người Bình Dương nay” để có thể làm rõ được trang phục người Bình Dương nó có đặc điểm khác so với trước Chương 1: Đơi nét trang phục thường ngày người dân Nam Bộ xưa 1.1 Trang phục người dân Nam Bộ đời sống sinh hoạt ngày phải mang lại thoải mái, tiện lợi ở nhà Người phụ nữ trang phục ở nhà (Nguồn: Thảo Ngun chụp ngày 10/3/2017) Người đàn ơng hay chọn cho kiểu áo thun đơn giản cổ tròn hoặc cổ bẻ, mặc cùng với quần đùi ngắn Người trẻ đa dạng kiểu quần áo mặc ở nhà hơn, so với thời buổi đại hóa ngày nay, người trẻ còn mặc đồ ở nhà Những năm trước người trẻ thường mặc đồ họa tiết dễ thương có thể đính thêm hoa hay nơ còn ngày người trẻ tuổi chọn đồ có họa tiết đơn giản cách điêu nhiều Chất liệu vải thường được để ý kĩ người lớn tuổi, quan trọng kiểu dáng nhiều Những năm gần người giới trẻ nữ ở nhà thường thay đổi trang phục ở nhà thay đồ quần thun dài, quần jean ngắn, váy ngắn cùng với áo thun hoặc đầm dáng suông vừa để kịp với phong cách thời trang đại cùng với xu hướng ngoại hóa ngày Nam đơn giản với quần lửng đến ngang đầu gối với chất vải kaki, thun, cùng với áo thun hoặc ở trần.Con trai thích ăn mặc đơn giản thoải mái gái Trẻ em nhỏ thường mặc đồ thun màu trắng, đầm, váy Cha mẹ cũng người lớn tuổi có để đến ý chất liệu vải mua đồ cho mình, đảm bảo phù hợp với lứa tuổi ngây thơ, ngỗ ngịch em, chất liệu vải phải thấm hồ hôi có co dãn thoải mái Trang phục trẻ em (Nguồn: Thảo Ngun chụp) 2.1.2.Khi ngồi Bình Dương khu vực chịu nhiều ảnh hưởng vùng phát triển hội nhập lân cận mà dễ thấy nhất đó thành phố Hồ Chí Minh, nên khơng ảnh hưởng đến nếp sống sẵn sàng tiếp nhận hướng mới, nhạy cảm với còn ảnh hưởng đến trang phục đa dạng Trang phục bao gồm trang phục chơi trang phục hoạt động gần nhà,gần nơi ở Khí hậu Bình Dương đa mùa nắng, ngồi họ sẽ sử dụng thêm nón, khăn áo khoác Người già đó, chí ở nhà họ cũng ăn mặc rất lịch trang nhã nên trang phục thường ở nhà, có thể khoác thêm áo khoác nhẹ bên đội nón, đồ gấm hoặc thun vải dày, khơng mỏng Ơng già thay ở nhà sẽ mặc piyama, quần đùi áo thun họ sẽ chồng thêm bên quần tây dài, kaki dài cho lịch Người trung niên cũng khơng có thay đởi nhiều, có số phụ nữ sẽ mặc quần thun dài với áo thun có cổ hoặc sơ mi dáng dài để ra Trang phục bạn nam chơi (Nguồn: Thảo Nguyên chụp 12/11/2017) Nhưng đến người trẻ lại khác, có bạn gái mặc đồ để cả, họ sẽ thay bằng quần jean ngắn hoặc quần thun, kaki, Đối với chơi sẽ đa dạng kiểu quần áo khác nhau, nghiêng cách tiếp xúc văn hóa,nghề nghiệp người Giới trẻ ngày nhạy bén với thời trang nhất, có rất nhiều vấn đề xoay quay câu chuyện cách ăn mặc giới trẻ Và ở tỉnh Bình Dương, nơi phát triển hội nhập điều đó rất dễ thấy Ngoài đầm váy,quần áo chỉnh tề đẹp đẽ để chơi có số bạn thích ăn mặc theo phong cách thần tượng, người nổi tiếng, không cần quan tâm có hợp với hồn cảnh hay khơng Phong cách theo nước Hàn Quốc được bạn nữ ưa chuộng nhất Chân váy, quần ngắn cùng áo kiểu, nhiều kiểu hở vai hoặc lưng Nam mặc quần kaki ngắn phối cùng vớ cao đến đầu gối, áo thun mặc kèm với áo sơ mi, Rất đa dạng kiểu thời trang từ bạn trẻ, mặc theo sở thích khơng cần theo bất kì xu hướng hay giống người Bên cạnh đó cũng có rất nhiều bạn nữ chọn phong cách quyến rũ, hở táo bạo, rất nhiều, họ rất quan trọng đến trang phục, bởi trang phục hầu hết định vẻ bề ngồi họ Như nói từ trước,khơng phải bạn trẻ cũng thích theo xu hướng thời trang, mà còn phụ thuộc vào tính cách, cách tiếp nhận văn hóa người giới trẻ Bình Dương dễ thấy nhất mặc quần jean dài với áo sơ mi hoặc áo thun Chuộng mang giày mang dép năm trước Cách ăn mặc thể trình độ văn hóa mỗi người, mặc đẹp không cho thân mà còn ảnh hưởng đến cách nhìn nhận mỡi người Có ý kiến cho rằng: “ Nhìn người dân đường người ta có thể hiểu văn hóa, giáo dục đất nước”, qua cách ăn mặc giới trẻ người ta có thể hiểu phần giáo dục, văn minh, văn hóa nước đó Nhìn chung giới trẻ mặc theo xu hướng động, thoải mái *Trang phục lễ Văn hóa tín ngưỡng người Bình Dương tiếp nhận giao lưu với nhiều văn hóa khác người Hoa, người Âu, chịu ảnh hưởng đạo Phật, Nho, còn có tôn giáo khác Thiên Chúa giáo, Tin Lành, Hòa Hảo, Cao Đài, có thể thấy đậm nét nhất đó ảnh hưởng người Hoa vào nếp sống, lễ hội người Bình Dương Người dân lễ mặc dù thuộc tôn giáo phải đảm bảo yếu tố lịch Áo quần phải kín đáo, ở nhịp sống thường ngày người dân có thể tự ăn mặc nhiên đến nơi thờ tụng trang nghiêm, ăn mặc hở hang cấm kị, không ở tỉnh Bình Dương mà còn ở phạm vi nước, giới Bởi nên trang phục lễ phải tuân theo yếu tố lịch Trang phục thường thấy nam mặc áo sơ mi, áo thun có cổ cùng quần dài quần tây, kaki hoặc jean, loại quần chất vải dày Nữ có thể mặc áo dài, quần dài áo sơ mi hoặc áo thun cổ cao, chất liệu vải không được mỏng, màu sắc nhã nhặn, giản dị Ví dụ đạo Phật chùa, người dân nam lẫn nữ còn mặc áo tràng với quần sẫm màu màu lam, nâu, trang phục giản đơn, không màu mè, khơng chạy đua, khơng hưởng thụ chủ nghĩa hình tướng Dù tôn giáo nào, hoặc không tôn giáo đến nơi tơn nghiêm phải tự giác ăn mặc trang phục lịch phù hợp với nơi tơn nghiêm, thờ tụng Vào mỡi năm ở Bình Dương có lễ hội rất lớn đó lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu, được xem lễ hội lớn nhất khu vực Đông Nam Bộ, cũng Tết lớn nhất cộng đồng người Hoa ở Việt Nam Trong lễ hội, đa số người Hoa cũng hòa nhập vào cộng đồng người Việt, cũng ảnh hưởng văn hóa người Việt, vào mỗi dịp lễ hội, người ta cũng thay đổi cách ăn mặc chủ yếu ăn mặc lịch sự, kín đáo quần dài, áo cở có tay, Bên cạnh đó có rất nhiều người Hoa mặc theo kiểu truyền thống sườn xám, hay còn gọi áo dài Thượng Hải Chiếc áo vừa mang dấu ấn phương Đông, vừa mang nét tân thời: áo váy rời nhau, cổ áo cao, ống tay loe rộng, vạt áo dài,ngắn tùy người, váy xẻ cao hoặc thấp Áo năm thân, dài qua mông, không có túi, cài khuy nút vải ở nách phải, họ còn mặc áo cộc tay áo năm thân lại có túi ghép thêm miếng vải màu, nữ đoàn mặc áo cách điệu nhún bèo trước ngực với quần dài lưng thun cao ống rộng, đội nón có vòng hoa, người Hoa rất thích mặc trang phục màu sắc rực rỡ vui tươi, họ thường chú ý đến sợi kim tuyến, sợi viền quanh cổ hoặc viền quanh hò,tà họ còn chú ý đến trang sức Đối với nam giới mặc trang phục truyền thống lễ thường mặc “ người Hoa có áo ngắn dành cho nam giới gọi áo “xá xẩu” Chiếc áo cổ đứng, xẻ giữa, có năm nút vải Đội nón kiểu giống kiểu nón Việt Nam đan mây tre, gọi “tức lối” Một kiểu nón khác người Hoa làm mây hay tre, lỗ to lỗ bội, chóp nhọn, rộng vành, lót tre.” (1) trang 77, Viện văn hóa nghệ thuật Việt Nam, Đặc khảo văn hóa người Hoa ở Nam Bộ, NXB Văn hóa dân tộc,2012 Bên cạnh lễ hội Chùa Bà lớn còn có lễ hội nhỏ khác ở Bình Dương Lễ hội Kỳ Yên Đình thần Tân Trạch, xã Bạch Đằng, thị xã Tân Un, Bình Dương, lễ hội Miếu Ơng Bởn, lễ hội đua thuyền sông Sài Gòn, lễ hội Lái Thiêu mùa trái chín, Tại lễ hội truyền thống, ban nghi lễ, người nam mặc áo dài truyền thống Việt Nam may bằng vải gấm với màu sắc tối màu, đơn giản Nữ mặc áo dài truyền thống, có vài người mặc áo dài cách tân, áo bà ba Và còn tùy vào tính chất riêng lễ hội mà người ta sẽ ăn mặc trang phục khác *Trang phục lễ tang Màu trắng thường màu chủ đạo, đó màu tang tóc Người ta dùng loại vải thô để may quần áo lễ tang “Vải để may đồ tang loại vải thô, thưa mà nhân gian thường gọi vải tám Vải rẻ tiền, không bền, khơng đẹp, cốt để biểu thị tình cảm người sống người khuất với ý nghĩa cha mẹ ông bà, người thân đau buồn nên không thiết đến việc ăn mặc Áo tang phải may trở sống ngồi Con nam đội mũ rơm, nữ đội mấn, người họ hàng thân thích quấn vòng khăn tang ngang đầu” (2) (theo wed: tuoitre.vn – của Trần Phỏng Diều doanh nhân Sài Gòn Cuối tuần) Người lễ tang cũng mặc đồ lịch sự, màu sắc tối màu, tránh màu đỏ, hồng, đồ lòe loẹt nhiều họa tiết không phù hợp với khơng khí lễ tang Quần áo mặc lễ hội, tiệc tùng so với quần áp mặc thường ngày, loại quần áo chất vải may đẹp hơn, màu sắc tươi sáng sang trọng Đi kèm phụ kiện bắt mắt, nhiều kiểu dáng mà trang phục ở nhà không có *Trang phục tiệc cưới, hỏi, buổi tiệc ăn mừng Người già lớn tuổi mặc quần tây với áo sơ mi tay dài có thể thắt thêm cà vạt, phụ nữ sẽ mặc áo dài bằng nhung với gam màu tối đen, xanh đen, phần tà trước sẽ thêu họa tiết bơng hoa, đính thêm hạt đá hay kim tuyến lấp lánh sang trọng.Hiện nay, nói trang phục cưới hỏi đa dạng nhiều vơ kể, mà dễ thấy nhất ở nữ đó váy đầm Người phụ nữ trung niên khoảng độ từ 60 trở lại diện đầm hoặc váy đến buổi tiệc, váy đầm phải có độ dài đến bắp chân hoặc dài để phù hợp với lứa tuổi, lại không dài đầm maxi loại đầm dài gần đến mắt cá chân, sẽ gây khó khăn việc lại Trang phục tiệc sẽ mang dấu ấn khác hơn, họa tiết vui tươi, cầu kì, lấp lánh Có thể phối thêm phụ kiện túi xách nhỏ, ví cầm tay, Và người Bình Dương tiệc hay dự lễ cưới người ta sẽ chú ý đến trang sức bằng vàng đeo lên người để tăng thêm vẻ đẹp sang trọng Trang phục giới trẻ nam nữ chơi (Nguồn: Thảo Nguyên chụp) Người trẻ sẽ mặc váy đầm ngắn gối, đầm body ôm kiểu đầm may với chất liệu co dãn, ôm tôn dáng, hoặc đầm xòe kiểu dáng dễ thương nhiều kiểu, có thể phối áo kiểu cùng chân váy ôm, xòe mang giày cao gót hoặc giày búp bê Những năm trở lại người nữ hay phối đầm cùng với giày thể thao theo cách nghĩ vừa dịu dàng vừa thể được tính thể thao, động giới trẻ đại Người nam, cũng điệu đà không kém so với phái nữ, tiệc mừng người nam thường mặc áo sơ mi rất chuộng màu áo sơ mi trắng với quần tây đeo thắt lưng, áo bỏ vào quần lịch sự, mang giày thể thao hoặc giày tây Trang phục đám cưới (Nguồn: Thảo Nguyên chụp) *Trang phục lễ cưới hỏi Đối với lễ cưới hỏi, cũng dân tộc khác giới người dân tỉnh Bình Dương rất xem trọng ngày trọng đại nhất, đánh dấu bước quan trọng đời mỗi người, người Hoa sống lâu năm ở Bình Dương quan niệm “Trọng đại đời người ngày cưới, rể mặc áo dài màu trắng, bên mặc áo gấm chữ thọ Đầu rể đội mũ trái bí Chân giày nhung màu đen, lót ngựa Đặc biệt trước ngực rể có đeo hoa kết lụa đỏ, có bốn sợi dây đeo buộc cột phía sau” (3)Trang 79, Viện văn hóa nghệ thuật Việt Nam, Đặc khảo văn hóa người Hoa ở Nam Bộ, NXB Văn hóa dân tộc,2012 Cô dâu mặc sườn xám, tóc búi cao cài trâm, đầu đội khăn màu đỏ che mặt Nhưng ngày người Hoa hòa nhập vào đời sống người Việt, bị ảnh hưởng văn hóa nhiều Người dân Bình Dương hoặc người Hoa ở Bình Dương lễ hỏi sẽ mặc trang phục truyền thống nữ mặc áo dài, nam cũng mặc áo dài truyền thống ngày rất ít, đa số người nam sẽ mặc áo sơ mi trắng bên trong, thắt cà vạt mặc áo vest khốc ngồi, quần tây đeo thắt lưng lịch Một số lớp trẻ nay, cũng cách tân nhiều trang phục đám hỏi, áo dài may tà, chất vải voan phối ren, vải lưới đính hoa thêu kim tuyến Nam thay quần tây bằng quần jean màu đen hoặc xanh đen mang giày thể thao, mặc áo sơ mi trắng giữ được nét lịch vốn có Trong lễ cưới, có nhiều nơi sẽ đãi tiệc tư gia, nhà hàng lựa chọn tốt nhất nay, chú rể ăn mặc lễ hỏi, còn cô dâu mặc đầm xoa rê, loại đầm xòe dài phủ dài xuống đất, dâu sẽ chọn cho lúc chào quan khách làm lễ sẽ đầm màu trắng, nhập tiệc sẽ thay thêm đầm xoa rê khác tùy màu hợp u thích dâu Ngày dâu cũng chọn cho đầm cưới ôm dáng phương Tây, đầm ống, có nhiều bạn trẻ chọn đầm cưới ngắn gối phối thêm phần cá dài phần đó tính cách mỡi người Có người thích nhẹ nhàng, có người thích cá tính khác biệt *Trang phục quan nhà nước Ở Bình Dương có rất nhiều trường học, quan nhà nước Quy định trang phục công viên chức theo quy định chung cấp Cán công viên chức phải ăn mặc lịch gọn gàng nhã nhặn, dép quai hậu hoặc giày Ở số khu vực xung quanh tỉnh Bình Dương giảng viên ăn mặc rất đẹp lịch sự, chân váy dáng dài cùng áo kiểu họa tiết hoa văn nhẹ nhàng tinh tế đeo balo có người đội thêm nón đan trông rất trẻ trung lịch Bên cạnh đó, còn người mặc phong cánh nên khiến cho sinh viên cũng thấy lạ chê bai, Đối với học sinh sinh viên, hầu hết tất học sinh đến trường phải mặc đồng phục,các trường tư ở Bình Dương bạn học sinh nữ mặc váy, đó ở trường nhà nước quy định mặc quần dài hoặc cấp sẽ mặc áo dài Những năm trở lại lại có thêm quy định nam phải mang giày bata, giày thề thao màu trắng hoặc đen, nữ mang giày búp bê, không được mang giày cao gót Đó cũng quy định giúp học sinh nhận thức ăn mặc phù hợp đến trường học Sinh viên khu vực tỉnh Bình Dương có thể ăn mặc tự đến trường nhiên phải đảm bảo được tính lịch văn minh môi trường giáo dục 2.2 Trang phục mặc lao động sản xuất 2.2.1 Trong ngành công nghiệp Ngày xưa có câu: “người đẹp lụa”, bởi trang phục đóng vai trò quan trọng thiếu đời sống mỡi người, thay “ăn no mặc ấm” ngày “ăn ngon mặc đẹp” Bình Dương vốn vùng đất nơng nghiệp, có ảnh hưởng văn hóa miền Tây Nam Bộ Trang phục cở truyền người Bình Dương Ở Bình Dương nay, thành phần dân cư chủ yếu người nhập cư từ thành phố, tỉnh lân cận chí người dân phía miền Bắc, miền Trung, có người nước đến sinh sống rất nhiều ở Bình Dương, nên cách ăn mặc trang phục trở nên đa dạng rất nhiều Trong ngành cơng nghiệp, điển hình quan,, công ty, trang phục hầu hết đồng phục, áo thun,áo thun có cổ, trang phục cùng giống màu Để quản lý phân biệt ngành, nhóm ngành khác công ty, Chúng ta có thể thấy rất rõ vào những khung cao điểm ở Bình Dương, cơng ty sẽ có màu áo khác nhau, hòa vào dòng người tất nập Công nhân Công ty Furushima KCN Sóng Thần (huyện Dĩ An, tỉnh Bình Dương) (Nguồn: Báo người lao động) Trang phục ngành công nghiệp mang kiểu thống nhất bắt buộc cho thành viên tập thể nhất định Kiểu cách, vật liệu màu sắc quần áo phụ thuôc vào điều kiện sống vùng, ở Bình Dương,vẫn có số xưởng, xí nghiệp nhỏ khơng u cầu công nhân phải mặc đồng phục bắt buộc làm, nhiên năm trở lại đây, mặc đồng phục, rất doanh nghiệp khơng quy định chung đồng phục trước Một số ngành lao động công nghiệp cần có quần áo bảo hộ lao động cho công nhân hoặc loại quần áo riêng cho ngành nghề 2.2.2 Trong hoạt động nơng nghiệp Với thời tiết khí hậu hai mùa mưa nắng, sản vật biển rừng, sông nước, vườn ruộng phong phú, Theo trích dẫn Lâm Thị Nguyện, sống ở thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương có cho ý kiến rằng: ”Khoảng từ năm 1990 trở trước Bình Dương cịn trì nơng nghiệp trồng lúa, rau, khoai mì, bầu bí, chăn ni nhiều loại hoa khác, sau năm 1990 trở Bình Dương phát triển thành khu công nghiệp nên nghề nông bị thu hẹp nhiều, thay vào khu cơng nghiệp, nhà trọ, quán xá ạt mọc lên khiến cho đất nông nghiệp bị thu hẹp lại” Đó ý kiến tương đối đúng ở Bình Dương có rất hoạt động nơng nghiệp trước, trang phục thay thường truyền thống người Nam Bộ mặc áo bà ba, khăn rằng năm trở lại chủ yếu mặc đồ thoải mái Hình thức nơng nghiệp cũng trở nên đại hóa Từ năm 2011, Bình Dương triển khai chuyển dịch cấu ngành nông nghiệp theo hướng đại hóa gắn với công nghiệp chế biến, đến Bình Dương có khu nơng nghiệp công nghệ cao nhiều trang trại sản xuất theo mơ hình nơng nghiệp thị Bởi nên trang phục nông nghiệp từ đó cũng có nhiều đổi mới, họ chủ yếu mặc trang phục thoải mái dễ lại, tiện sinh hoạt lao động Nam mặc quần tây hoặc quần kaki dài với áo sơ mi, hoặc áo thun có cổ, đội nón kết hoặc nón tai bèo, nữ mặc đồ thun khoác áo khoác bên che nắng, đội mũ, nón lá, đa số đội nón phải lao động ngài trời nắng nên nón có vành rộng giúp che nắng nóng thời tiết ở Nam Bộ So với ngày xưa, người dân Bình Dương trang phục có ảnh hưởng miền Tây Nam Bộ tỉnh khác ở Nam Bộ Đặc trưng sắc thái văn hóa vùng – tiểu vùng ở Việt Nam của Tiến sĩ Sử học Huỳnh Công Bá trang 825 có viết “Nam giới, lao động mặc áo cánh ngắn, không tay xẻ giữa, cài nút vải; thường nút tượng trưng cho giềng mối quan trọng đời (ngũ luân); quần lửng đến đầu gối, có người đóng khố Nữ ln mặc đồ dài hơn, áo cánh tay dài, cổ đứng, nút vải Thỉnh thoảng có người mặc váy đeo yếm, dần vắng bóng để hẳn.” (4, tr.825) Cũng tỉnh miền Tây người Bình Dương tỉnh nông nghiệp, để tiện lợi cho việc lao động mà màu sắc thường được chọn gam màu tối đen, nâu sẫm, chàm sậm, nhuộm bằng thứ vỏ Tuy có cách ăn mặc khác so với thời đại đó yếu tố tất nhiên, thay đổi đổi mới, tân tiến ngành nông nghiệp sẽ dẫn đến thay đổi trang phục cho phù hợp Nhưng chúng ta thể thấy người nông dân dù ở thời đại người ta chọn trang phục thoải mái, chất liệu mát mẻ thuận cho việc làm, lại lao động 2.2.3 Trang phục mặc mộ số ngành dịch vụ Khoảng đầu thập niên 90 kỉ trước nghĩ rằng tỉnh nông, người dân gắn bó với ruộng đồng trái lại ạt phát triển vươn lên trở thành tỉnh công nghiệp hàng đầu nước Từ sách đởi mới, chủ trương đại hóa, công nghiệp hóa, thu hút rất nhiều vốn đầu tư nhiều nơi ạt ùa về, tập đoàn, nhà đầu tư lớn cùa nước Các ngành dịch vụ cũng từ đó mà phát triển lên, ngành hot Bình Dương Các ngành dịch vụ trang phục trang phục cũng tuân thủ theo đồng phục ngành công nghiệp Đối với ngành dịch vụ việc mặc đồng phục thiếu Đồng phục đẹp sẽ hỗ trợ rất nhiều cho công việc nhân viên Và thân nhân viên cũng cảm thấy tự hào, tư tin động làm việc Có rất nhiều ngành dịch vụ ở Bình Dương như: Dịch vụ bảo vệ, dịch vụ du lịch lữ hành, dịch vụ chuyển phát nhanh, vận tải, vô số ngành dịch vụ nhỏ khác Ảnh trang phục nhân viên nhà hàng (Nguồn wed: Maydongphucgiarenhat.com) Mỗi ngành dịch vụ sẽ có trang phục đồng phục khác nhau, tùy theo mơi trường làm việc tính chất ngành nghề Các ngành dịch vụ tập trung vào việc chăm sóc khách hàng, mang đến dịch vụ tốt nhất cho khách hàng Các hệ thống dịch vụ hệ thống nhà hàng, bệnh viện, khách sạn, dịch vụ khác bắt nhân viên phải tuân thủ quy định đồng phục, bảo đảm lịch Một số nhà hàng ở tỉnh Bình Dương, đầu bếp phải đội mũ cao trắng, áo kaki tay ngắn màu trắng đeo tạp dề, số khâu bắt buột phải đeo găng tay để đảm bảo vệ sinh nhất cho khách hàng Nhân viên nhà hàng nữ tóc phảo búi thấp gọn gàng, mặc váy đen ôm dài ngang gối, áo sơ mi trắng tay dài, cổ áo không được hở, số nơi còn bắt phải có nơ cài cổ áo Đối với nam cũng lịch không kém, nam mặc quần tây dài cùng áo sơ mi tay dài, áo bỏ vào quần đeo dây nịch, có nhà hàng còn yêu cầu nhân viên nam phải mặc thêm áo Gi lê (là loại áo cánh nhỏ mặc bên ngoài, không có tay không có bâu không có ve áo) Đối với ngành dịch vụ du lịch thường hướng đến sắc văn hóa dân tộc nên sẽ mặc áo dài truyền thống Việt Nam, mang màu sắc xanh biển, xanh lá, Nam có thể không cần mặc áo dài phải mặc quần tây áo sơ mi, áo bỏ vào quần đeo dây nịch lịch Chương Tổng kết chung đánh giá trang phục thường ngày người dân Bình Dương Trang phục mỗi vùng miền sẽ mang màu sắc khác nhau, khu vực tỉnh Bình Dương, theo Thạc sĩ Ngơ Minh Sang – Trường Đại học Thủ Dầu Một nói lên quan điểm của mình: “Từ trước đến nhà nghiên cứu văn hóa thống văn hóa giới ln bao hàm yếu tố giá trị, chuẩn mực, biểu tượng ngơn ngữ Qua khảo sát thực trạng văn hóa Bình Dương, có so sánh, đối chiếu với vùng, miền, hình dung q trình vận động biến đổi đời sống văn hóa diễn nhiều lĩnh vực khác dễ nhận thấy so với giai đoạn biến đổi trước Ở Bình Dương, sực biến đổi mang tính chất hệ thống với tính chất quy mơ lớn hơn, phức tạp Biến đổi đời sống văn hóa Bình Dương diễn bối cảnh toàn cầu hóa hội nhập mang đặc điểm, tính chất xu hướng riêng biệt.” (Thạc sĩ Ngơ Minh Sang, Biến đổi đời sống văn hóa Bình Dương từ góc nhìn đương đại, trang wed: sugia.vn / Hội Khoa học Lịch Sử tỉnh Bình Dương, ngày 25/7/2012) (5) Trong trang phục ở Bình Dương người dân quan trọng vẻ đẹp, đa dạng phải phù hợp với công việc, tuổi tác thời tiết Có nhiều ý kiến cho rằng tiếp thu nhiều nguồn văn hóa lai căn, không giữ được chất riêng Tuy nhiên đó ý kiến khách quan, cho dù ở Bình Dương hay nhiều tỉnh thành, thành phố khác cũng có hội nhập không kinh tế mà còn văn hóa Kéo theo thay đổi trang phục Mở đường hội nhập, sẵn sàng tiếp thu văn hóa từ khắp vùng miền người Bình Dương giữ được nét truyền thống riêng sắc tinh hoa văn hóa dân tộc Những lể hội, đời sống sinh hoạt, hình ảnh áo dài, áo bà ba, nón quen thuộc, giới trẻ có hướng ngoại mặc áo dài cách tân, giữ đúng nét truyền thống buổi lễ quan trọng đời người Chiếc áo bà ba, có cách điệu áo có túi, tay ngắn cũng phần cho hợp thời tiết nóng Nam Một xã hội muốn phát triển phải chấp nhận thay đổi, thay đổi ấy phảo đảm bảo được tính nhất quán phù hợp với truyền thống dân tộc Các nhà may bị thu hẹp đi, cửa hàng quần áo thời trang mọc lên rất nhiều, người dân chuộng quần áo may sẵn, nhiều mẫu mã, đa dạng chất liệu Chất liệu được chuyển hóa theo nhu cầu người mua rất nhiều, chất vải nhăn, có độ co giãn tốt, Trang phục cũng đề tài nóng, gây nhiều trang cãi nhất Chúng ta chấp nhận tiếp thu văn hóa hội nhập, khơng mà để mất nét truyền thống dân tộc Chúng ta có thể tự lựa chọn, tự mặc trang phục tự phải biết hợp với hồn cảnh, t̉i tác, cơng việc Có rất nhiều báo đưa thông tin cách ăn mặc lễ chùa, đình, nơi trang nghiêm mà lại diện trang phục mát mẻ, kiệm vải nên ánh nhìn xấu đến văn hóa địa phương cũng đất nước Cán công nhân viên chức, học sinh, sinh viên diện áo vải mỏng lộ da thịt, váy ngắn cũn cỡn, quần bó sát, tóc nhuộm nhiều màu nổi bật đến nơi mang tính chất giáo dục cao điều đáng lên án “Ngày có số bạn trẻ bắt chước cách ăn mặc thần tượng để gây ý Nhưng mà người ta ý phong cách đẹp đẽ, phù hợp mà lập dị, bụi bậm hở hang Thậm chí, nhiều người cịn sử dụng phong cách nơi công sở, chốn công cộng gây phản cảm cho người Không thế, ngày nay, phận nghệ sĩ, ca sĩ trẻ - người xuất gây ảnh hưởng công chúng – lại cổ súy cho phong trào ăn mặc hở hang, chí họ cịn phát ngơn cho rằng: “Mặc hở hang mà đẹp chẳng cả” (6) (Vân Chi, Văn hóa ăn mặc giới trẻ nay, trang wed: baoquangngai.vn, ngày 9/12/2012) Trang phục người Bình Dương nay, mang góc nhìn cho văn hóa tỉnh Từ quan sát, trung thực thơng tin hình ảnh mang đến cho chúng ta hiểu biết văn hóa địa phương Chúng ta có quyền độc lập, tự do, trang phục không cấm cản, phải biết chọn cho trang phục phù hợp với nơi đến Đó khơng phải suy nghĩ mà người hay nói “phong kiến”, “lạc hậu”, thực chất bạn ở quốc gia có chuẩn mực riêng trang phục Người diện quần áo khơng phù hợp đúng sẽ gây chú ý sẽ không khen đẹp, mà lại nhìn người đó bằng ánh mắt chê cười, đánh giá không có văn hóa, vô ý thức Trang phục còn mặt quốc gia, người ta có thể nhìn cách ăn mặc mà đánh giá giáo dục đất nước Việt Nam chúng ta vốn từ lâu ăn mặc chỉnh tề, lịch không lố lăng in sâu vào suy nghĩ mỗi người Chúng ta mở cửa cho hội nhập, chúng ta hòa nhập với văn hóa phải có chọn lọc, hòa nhập không hòa tan Tất quốc gia lớn giới, cho dù có phát triển vượt bậc họ giữ được nét truyền thống, văn hóa riêng, trang phục truyền thống riêng mà không lai bất kì quốc gia nào, nước Nhật Bản chúng ta có thể thấy kinh tế hội nhập rất phát triển, nhiên họ phải tuân theo quy định trang phục cho phù hợp với hoàn cảnh Những hệ trẻ nay, cần nhận thức được vẻ đẹp truyền thống, chúng ta hòa nhập đừng làm mất nét truyền thống vốn có dân tộc Trang phục mạt dân tộc, niềm tự hào dân tộc Chúng ta người dân tỉnh Bình Dương, dân tộc Việt Nam nhận thức phát huy vẻ đẹp ấy, mong rằng đất nước sẽ phát triển hơn, văn minh hơn, nét đẹp văn hóa còn ở đó, tồn tại, sống tim người tỉnh Bình Dương dân tộc Việt Nam ... búp bê Những năm trở lại người nữ hay phối đầm cùng với giày thể thao theo cách nghĩ vừa dịu dàng vừa thể được tính thể thao, động giới trẻ đại Người nam, cũng điệu đà không kém so với... Thị Bình, bà Đỡ Duy Liên mỡi cần mặc áo bà ba dự hội nghị nước ngồi, cần đến đơi bàn tay khéo le? ?o bà hay bà may áo cho người chiến sĩ miền Nam B, áo cho người miền Nam trở Nam chiến đấu ... trắng hoặc nâu trắng Hai màu đan chéo nhau, tạo thành ô vuông nhỏ, trải dài khắp mặt khăn có le? ? lằn ngang dọc ấy gốc gác tên gọi khăn rằn, nó có chiều dài khoảng 1,2m, rộng chừng 40-50cm,