ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NGUYỄN TRUNG TRIỀU ĐẢNG BỘ TỈNH KHÁNH HỊA LÃNH ĐẠO CƠNG TÁC THANH NIÊN THỜI KỲ ĐẨY MẠNH CNH, HĐH (2001 – 2010) LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC LỊCH SỬ MÃ SỐ: 60.22.56 TP HỒ CHÍ MINH ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NGUYỄN TRUNG TRIỀU ĐẢNG BỘ TỈNH KHÁNH HỊA LÃNH ĐẠO CƠNG TÁC THANH NIÊN THỜI KỲ ĐẨY MẠNH CNH, HĐH (2001 – 2010) LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC LỊCH SỬ CHUYÊN NGÀNH LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM MÃ SỐ: 60.22.56 Cán hướng dẫn khoa học TS NGÔ QUANG ĐỊNH TP Hồ Chí Minh Tháng 2012 LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan Luận văn với đề tài “Đảng tỉnh Khánh Hịa lãnh đạo cơng tác niên thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH (2001 – 2010)” công trình nghiên cứu thân hướng dẫn khoa học Tiến sĩ Ngơ Quang Định Những kế thừa Luận văn có thích, trích dẫn, số liệu có nguồn gốc rõ ràng Tơi hồn tồn chịu trách nhiệm với lời cam đoan Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 1/2012 Tác giả Nguyễn Trung Triều Lớp Cao học Lịch sử Đảng khóa 2008 - 2011 LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ kính trọng lịng biết ơn sâu sắc Tiến sĩ Ngô Quang Định – người thầy tận tình hướng dẫn tơi hồn thành Luận văn Xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy giáo, cô giáo, bạn học viên lớp giúp đỡ tơi q trình làm Luận văn Trân trọng ghi nhận hỗ trợ quý báu đồng nghiệp làm công tác niên quan chuyên trách Tỉnh Đoàn, Hội Liên hiệp Thanh niên Hội Sinh viên tỉnh Khánh Hịa Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 1/2012 Tác giả Nguyễn Trung Triều Lớp Cao học Lịch sử Đảng khóa 2008 - 2011 BẢNG CHÚ THÍCH NHỮNG TỪ VIẾT TẮT BCH: Ban chấp hành BTV: Ban thường vụ CLB: Câu lạc CNH, HĐH: Công nghiệp hóa, đại hóa CNXH: Chủ nghĩa xã hội CNCS: Chủ nghĩa cộng sản CSCN: Cộng sản chủ nghĩa ĐCS: Đảng Cộng sản ĐVTN: Đoàn viên niên LHTN: Liên hiệp niên HĐND: Hội đồng nhân dân HSSV: Học sinh sinh viên NQ: Nghị TNCS: Thanh niên cộng sản TNTP: Thiếu niên tiền phong TNTN: Thanh niên tình nguyện TW: Trung ương UBND: Ủy ban nhân dân XHCN: Xã hội chủ nghĩa Bản đồ hành tỉnh Khánh Hòa MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN BẢNG CHÚ THÍCH NHỮNG TỪ VIẾT TẮT PHẦN MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài 3 Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu 4 Đối tượng, phạm vi nguồn tài liệu nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Đóng góp đề tài Kết cấu đề tài PHẦN NỘI DUNG CHƯƠNG VAI TRÒ, TẦM QUAN TRỌNG CỦA THANH NIÊN TRONG SỰ NGHIỆP CÁCH MẠNG VÀ QUAN ĐIỂM, CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM VỀ CÔNG TÁC THANH NIÊN THỜI KỲ ĐẨY MẠNH CƠNG NGHIỆP HĨA, HIỆN ĐẠI HĨA 1.1 Quan điểm chủ nghĩa Mác – Lênin tư tưởng Hồ Chí Minh vai trị, tầm quan trọng niên công tác niên 1.1.1 Quan điểm chủ nghĩa Mác – Lênin 1.1.2 Quan điểm Hồ Chí Minh 12 1.1.2.1 Về vị trí, vai trò khả cách mạng to lớn niên 12 1.1.2.2 Về bồi dưỡng hệ cách mạng cho đời sau 14 1.1.2.3 Về tổ chức, tập hợp niên xây dựng Đoàn TNCS 18 1.2 Quan điểm, chủ trương Đảng Cộng sản Việt Nam niên công tác niên thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH 21 1.2.1 Khái niệm niên công tác niên 21 1.2.1.1 Thanh niên 21 1.2.1.2 Công tác niên 24 1.2.2 Quan điểm, chủ trương Đảng Cộng sản Việt Nam niên công tác niên thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH 25 1.2.2.1 Quan điểm đạo công tác niên 25 1.2.2.2 Những phương hướng lớn công tác niên 29 1.2.2.3 Mục tiêu công tác niên 31 1.2.2.4 Nhiệm vụ giải pháp công tác niên 33 CHƯƠNG CHỦ TRƯƠNG ĐẨY MẠNH CNH, HĐH CỦA TỈNH KHÁNH HÒA VÀ QUÁ TRÌNH LÃNH ĐẠO CƠNG TÁC THANH NIÊN CỦA ĐẢNG BỘ TỈNH GIAI ĐOẠN 2001 – 2010 35 2.1 Chủ trương đẩy mạnh CNH, HĐH Đảng tỉnh Khánh Hịa thực trạng cơng tác niên tỉnh trước năm 2001 35 2.1.1 Khái quát tỉnh Khánh Hòa chủ trương đẩy mạnh CNH, HĐH tỉnh 35 2.1.1.1 Khái quát tỉnh Khánh Hòa 35 2.1.1.2 Chủ trương đẩy mạnh CNH, HĐH Đảng tỉnh Khánh Hòa 39 2.1.2 Tình hình niên thực trạng cơng tác niên tỉnh Khánh Hịa trước năm 2001 46 2.2 Quá trình lãnh đạo công tác niên Đảng tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2001 - 2010 54 2.2.1 Lãnh đạo công tác giáo dục tư tưởng, trị, đạo đức, lối sống 56 2.2.2 Lãnh đạo công tác xây dựng tổ chức tập hợp niên 59 2.2.2.1 Xây dựng tổ chức Đồn TNCS Hồ Chí Minh 59 2.2.2.2 Xây dựng tổ chức Hội Liên hiệp Thanh niên 62 2.2.2.3 Xây dựng tổ chức Hội Sinh viên 63 2.2.2.4 Xây dựng tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh 65 2.2.3 Lãnh đạo niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội 67 2.2.4 Lãnh đạo niên tham gia nghiệp bảo vệ Tổ quốc 74 2.2.5 Lãnh đạo niên tham gia xây dựng Đảng hệ thống trị 77 CHƯƠNG ĐÁNH GIÁ QUÁ TRÌNH LÃNH ĐẠO CƠNG TÁC THANH NIÊN CỦA ĐẢNG BỘ TỈNH KHÁNH HÒA GIAI ĐOẠN 2001 – 2010 VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 84 3.1 Đánh giá q trình lãnh đạo cơng tác niên Đảng tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2001 - 2010 84 3.1.1 Thành tựu hạn chế 84 3.1.2 Một số kinh nghiệm rút 88 3.2 Một số kiến nghị nhằm thực tốt cơng tác niên tỉnh Khánh Hịa thời gian tới 89 3.2.1 Tăng cường công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa, ý thức cơng dân cho niên 92 3.2.2 Xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, tạo điều kiện cho niên nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, phát triển tồn diện 94 3.2.3 Quan tâm trọng dụng nhân tài trẻ, mạnh dạn bố trí, sử dụng cán trẻ lĩnh vực 95 3.2.4 Đổi công tác tổ chức, cán phương thức hoạt động tổ chức tập hợp niên 96 3.2.5 Nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước niên công tác niên 101 3.2.6 Đẩy mạnh công tác phát triển Đảng niên 102 3.2.7 Đổi cơng tác tham mưu cho Đảng, quyền đoàn thể nhân dân 104 PHẦN KẾT LUẬN 106 TÀI LIỆU THAM KHẢO 109 PHỤ LỤC 106 PHẦN MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Tháng 6/1925, Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên Nguyễn Ái Quốc thành lập, tập hợp hàng ngũ chủ yếu niên Việt Nam yêu nước, tiến Đây tổ chức tiền thân Đảng Cộng sản Việt Nam Ngay từ thành lập, công tác niên lĩnh vực quan trọng Đảng Cộng sản Việt Nam quan tâm Đảng Cộng sản Việt Nam quán quan điểm coi niên rường cột nước nhà, lực lượng xã hội to lớn, nhân tố quan trọng định tương lai, vận mệnh dân tộc; niên lực lượng chủ yếu lĩnh vực, đảm nhận cơng việc địi hỏi hy sinh, gian khổ, sức khỏe sáng tạo; đồng thời, niên độ tuổi sung sức thể chất phát triển trí tuệ, ln động, sáng tạo, tràn đầy khát vọng tự khẳng định Xuất phát từ đó, Đảng ta ln đặt niên vị trí trung tâm chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố nguồn lực người, chăm lo phát triển niên vừa mục tiêu, vừa động lực đảm bảo cho ổn định phát triển bền vững đất nước Trong 80 năm qua, đặc biệt thời kỳ đổi mới, Đảng, Nhà nước ta ban hành nhiều văn bản, nghị quyết, thị cơng tác niên, điển hình như: Nghị Số: 04 – NQ/HNTW, ngày 14/01/1993 “Về công tác niên thời kỳ mới” Hội nghị lần thứ Ban chấp hành Trung ương khóa VII; Chỉ thị Số: 66 – CT/TW, ngày 20/3/1996 Tiếp tục đẩy mạnh thực Nghị Hội nghị lần thứ Ban Chấp hành trung ương Đảng khố VII “Cơng tác niên thời kỳ mới”; Quyết định Số: 70/2003/QĐ-TTg Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Chiến lược phát triển niên Việt Nam đến năm 2010”; Từ ngày 18/10 - 29/11/2005, kỳ họp thứ 8, khóa XI, Quốc hội thơng qua Luật Thanh niên (có hiệu lực từ ngày 1/7/2006) 122 PHỤ LỤC SỐ LIỆU VỀ TÌNH HÌNH GIÁO DỤC KHÁNH HỊA GIAI ĐOẠN 2001 – 2010 (Nguồn: Báo cáo số 02-BC/TU Tỉnh ủy Khánh Hòa tổng kết 10 năm thực Chỉ thị 61-CT/TW, ngày 28/12/2000 Bộ trị khóa VIII thực phổ cấp THCS) Phụ lục Giáo dục tiểu học Xã, Phường, Thị trấn Tổng số Đạt chuẩn Chưa đạt chuẩn PCGD PCGD 2001 136 2010 140 2001 136 2010 140 2001 2010 Đạt chuẩn PCGD độ tuổi 2001 2010 128 Trẻ tuổi tính theo năm học Tổng số Huy động vào mẫu giáo 2001-2002 2009-2010 2001-2002 2009-2010 20368 17996 15445 17689 Tổng số 20012002 4355 20092010 5424 2001 178 2010 189 2001 2010 36 Số trường học 2buổi/ngày 2001 55 2010 149 Trẻ tuổi tính theo năm học Tổng số Huy động vào lớp 2001-2002 2009-2010 2001-2002 2009-2010 21391 19547 21055 19559 Trẻ 6-10 tuổi tính theo năm học Tổng số Đang học tiểu học Tổng số 2001-2002 2009-2010 20012009-2010 2001-2002 2009-2010 2002 118906 93180 116921 93042 94100 77538 Tỉ lệ tính theo năm học Lưu ban tồn Bỏ học cấp 20012009200120092002 2010 2002 2010 3,6 2,43 0,73 0,09 Tổng số Trường Số trường đạt chuẩn QG Trẻ 11-14 tuổi tính theo năm học Ngoài nhà trường Tốt nghiệp TH 2001-2002 2009-2010 2001-2002 2009-2010 3363 113 78406 Giáo viên tiểu học tính theo năm học Thừa Thiếu Tỉ lệ đạt chuẩn chung 2001200920012009200120092002 2010 2002 2010 2002 2010 0 230 637 71,3 99,8 74971 Tỉ lệ đạt chuẩn 12+2 20012002 46,3 2009-2010 46,6 123 Phụ lục Tình hình xóa mù chữ giáo dục thường xuyên Độ tuổi 15-25 Độ tuổi 15-35 Tổng số Biết chữ Tổng số Biết chữ 2001 2010 2001 2010 2001 2010 2001 2010 204303 249135 196641 248995 374970 436173 359971 435055 Phụ lục Tình hình phổ cập THCS Xã, phường, thị trấn Tổng số Có trường THCS 2001 2010 2001 2010 136 140 61 101 HS tốt nghiệp Tiểu học theo năm học Tổng số Vào lớp 20012009200120092002 2010 2002 2010 24725 18572 23886 17666 Trung tâm học tập cộng đồng 2001 2010 137 Trung tâm GDTX Huyện Tỉnh 2001 2010 2001 2010 1 Đạt chuẩn PCGD 2001 2010 133 Tổng số 2001 Huyện, thị xã, thành phố Đạt chuẩn 2010 2001 2010 9 Tổng số 2001 2010 Độ tuổi 15-18 Ngoài nhà trường Đang học 2001 2010 2001 2010 2001 Có TN 2010 82255 21861 41723 76636 88960 Học sinh THCS theo năm học Tổng số Tỉ lệ lưu ban Tỉ lệ bỏ học Tỉ lệ TN toàn cấp 2001 2010 2001 2010 2001 2010 2001 2010 77508 76041 0,98 2,23 5,6 4,79 95,3 98,6 Phụ lục Kinh phí dành cho phổ cập THCS Trung ương ủy quyền tỉnh cấp 2001 - 2005 2006 - 2009 19 tỉ 16 tỉ 12324 Tổng số 2001 2998 2010 4193 19082 42537 Giáo viên THCS Thừa Thiếu 2001 2010 2001 176 Tỉ lệ đạt chuẩn 2010 2001 75,62 Các nguồn khác 2001 - 2005 2,7 tỉ 2006 - 2009 1,6 tỉ 2010 100 124 PHỤ LỤC SỐ LIỆU VỀ CÔNG TÁC HỘI LHTN KHÁNH HÒA NĂM 2010 (Nguồn: Tài liệu Hội nghị tổng kết cơng tác Hội LHTN Khánh Hịa năm 2010) Phụ lục Cuộc vận động “Thanh niên sống đẹp – sống có ích” Tọa đàm “TN làm Tun truyền tư vấn PL Ngày hội, tọa đàm theo lời Bác, sống nếp sống VH cho TN “TN với văn hóa đẹp cộng đơng” giao thơng” Số lần Số TN Số lần Số TN Số tài Số lần Số TN tổ chức tham tổ chức tham liệu tổ chức tham gia gia tuyên gia truyền 139 48696 271 61942 22378 649 19934 Hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao Số lần Số TN tổ chức tham gia 359 27172 Bồi dưỡng kỹ cho TN Biểu dương, tuyên dương “TN sống đẹp” Số lần tổ chức Số TN tham gia Số lần tổ chức Số TN tham gia 78 16768 33 2012 Phụ lục Cuộc vận động “Thanh niên tình nguyện an sinh xã hội bảo vệ môi trường” Tuyên truyền, nâng cao Hoạt động tình nguyện bảo vệ Hiến máu tình nguyện Xây dựng “Nhà nhận thức BVMT môi trường nhân ái” chống biến đổi khí hậu Số lần Số TN Số tài Số lần Số TN Số đội, Số Số TN Số Số Số TN Số Số tổ tham liệu tổ tham nhóm CT, đăng đơn vị TNV tham nhà tiền chức gia tuyên chức gia TN phần ký máu vận gia (tr.đ) truyền tình việc hiến động NHMS nguyện TN máu HMTN 131 61942 22378 205 35970 149 161 3999 2028 489 1590 22560 Phụ lục Cuộc vận động “Thanh niên lập thân, lập nghiệp, làm giàu đáng” Tập huấn, khởi doanh Tư vấn nghề nghiệp giới Hỗ trợ niên lập thân, nghiệp lập nghiệp thiệu việc làm lập nghiệp Số lần tổ Số TN tham Số lần Số TN Số TN Số vốn Số TN Số mô chức gia tổ chức tham gia hỗ trợ hình Khám bệnh cho nhân dân Số người khám, chửa 3736 Số tiền thuốc (tr.đ) 55327 Hỗ trợ niên học tập, nghiên cứu khoa học Số tủ Sô tiền Sô TN Số TN sách hỗ trợ, hỗ tôn vinh, biểu 125 745 29 3666 giới thiệu VL 1255 (tr.đ) hỗ trợ 302795 1364 Phụ lục Chương trình “Khi Tổ quốc cần” Tuyên truyền Tuyên truyền Hoạt động “uống nước nhớ phòng chống âm phòng chống tội nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa” mưu “diễn biến phạm TNXH hịa bình” Số lần Số TN Số lần tổ Số TN Số GĐCS Số ngày Số tiền tổ chức tham gia chức tham gia công giúp đỡ giúp đỡ (tr.đ) 127 45092 512 47463 302 2879 121 giúp LN 57 TN học bổng trợ dương 71 229546 1029 204 Cuộc vận động “Nghĩa tình biên giới hải đảo” Số thư, quà tặng gửi chiến sĩ biên giới, hải đảo 33245 Số lần giao lưu Số CT, phần việc TN hỗ với chiến sĩ trợ phát triển KT vùng biến giới, hải biên giới, hải đảo đảo 21 11 Phụ lục Chương trình “Xây dựng, phát triển tổ chức Hội, mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp niên” Công tác tuyên truyền, giáo dục Công tác tổ chức Hội lý tưởng đạo đức CM cho TN Số lần Số TN Số báo cáo Số niên Công tác Hội viên Công tác cán Số Chi hội, CLB, đội, tổ tham viên, tuyên (16 – 30 tuổi) Hội nhóm chức gia truyền viên Cấp Cấp Tổng TN TN Tổng Số HV Số HV Số HV Số lớp Số can Tổng Mới thành sở huyện số dân tôn số danh tập Hội số lập tộc giáo dự công kết huấn, tham nhận nạp trại gia Đoàn huấn luyện 383 65823 813 88 221649 89921 20908 137425 18086 33632 9460 74 3849 915 18 126 PHỤ LỤC SỐ LIỆU THANH NIÊN THAM GIA XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN KT-XH MIỀN NÚI (Nguồn: Tài liệu Hội nghị đánh giá hoạt động phong trào TNTN tham gia xây dựng phát triển KT-XH miền núi (2003 – 2010) TT Đội TNTN Tổ chức Kết thực chương trình (tổng số/nữ/dân tộc TS) Vườn Vườn nhà Lúa nước Chăn nuôi Khuyến ngư Công tác xã hội rừng (ha) (ha) (ha) (chuồng/con) (ao/m2) (lượt) Sơn Hiệp 8/3/5 265,5 118 31,57 140/582 7/20.021 387 Sơn Bình 7/3/6 413 251,3 56,3 208/320 51/200 6.500 Sơn Lâm 6/3/2 352 157 15,2 115/600 31/775 5.000 Thành Sơn 6/1/4 302,42 174 23 56/505 12/5.000 500 Ba Cụm Nam 5/3/3 135,5 50,8 9,2 81/460 8/1.500 3.021 Khánh Hiệp 6/1/0 374 235,5 147,9 38/1733 4/2.100 6.000 Sơn Thái 7/2/2 270,8 125 105,2 123/135 2/30 45.000 Giang Ly 8/3/3 249 168,5 23 43 1/1.200 300 Liên Sang 5/2/2 233 105 8,6 51/640 350 10 Khánh Thành 7/3/1 165,8 47,3 13 88/360 7.100 11 Cam Thịnh Tây 5/2/2 140,4 53,5 17,7 20/70 291 12 Sơn Tân 8/3/2 47,3 36,7 15,4 14/40 4/10 175 13 Ninh Tây 6/1/0 37,2 20,5 7,2 75/749 156 Tổng 84/30/32 2984,42 1.596 500,27 1.052/6.194 120/30.836 74.280 MỘT SỐ HÌNH ẢNH HOẠT ĐỘNG Lễ dâng hương tưởng niệm thắp nên tri ân Thăm hỏi Bà mẹ Việt Nam anh hùng Kỷ niệm Ngày Truyền thống Học sinh sinh viên 9-1 Trao học bổng “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam” Chung tay xây dựng bảo vệ Trường Sa Chung tay xây dựng bảo vệ Trường Sa Giúp đỡ đồng bào miền núi Tổ chức hoạt động vui chơi, giải trí lành mạnh Đêm lửa trại Khỏe để xây dựng bảo vệ Tổ quốc Hiến máu tình nguyện Xuất quân tham gia Chiến dịch Tình nguyện Hè Làm cầu treo giúp đồng bào mùa mưa lũ Chung tay xây dựng nông thôn Lấy đá xây dựng cơng trình dân sinh Làm sân Nhà cộng đồng cho đồng bào miền núi Hưởng ứng Giờ Trái đất – chống biến đổi khí hậu Hội trại Chào Năm Thanh niên 2011 Lễ kết nạp Đảng viên Hợp tác quốc tế ... trọng niên nghiệp cách mạng quan điểm, chủ trương Đảng Cộng sản Việt Nam công tác niên thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH Chương Chủ trương đẩy mạnh CNH, HĐH tỉnh Khánh Hịa q trình lãnh đạo công tác niên Đảng. .. cường lãnh đạo Đảng công tác niên thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH” nêu nhóm nhiệm vụ, giải pháp nhằm tăng cường lãnh đạo Đảng niên công tác niên thời gian tới: Một là, tăng cường giáo dục lý tưởng, đạo. .. CỦA TỈNH KHÁNH HỊA VÀ Q TRÌNH LÃNH ĐẠO CƠNG TÁC THANH NIÊN CỦA ĐẢNG BỘ TỈNH GIAI ĐOẠN 2001 – 2010 35 2.1 Chủ trương đẩy mạnh CNH, HĐH Đảng tỉnh Khánh Hịa thực trạng cơng tác niên tỉnh