THUỐC ĐIỀU CHỈNH RỐI LOẠN HÔ HẤP ThS Đậu Thùy Dương MỤC TIÊU HỌC TẬP Trình bày chế tác dụng, tác dụng, tác dụng không mong muốn áp dụng điều trị codein dextromethorphan Trình bày chế tác dụng, tác dụng, tác dụng không mong muốn áp dụng điều trị dẫn xuất cystein, bromhexin Trình bày chế tác dụng, tác dụng, tác dụng không mong muốn áp dụng điều trị thuốc điều trị hen: thuốc cường β2 adrenergic, theophylin TÀI LIỆU HỌC TẬP     Dược lý học tập Dược lý học lâm sàng Tài liệu phát tay Tài liệu tham khảo THUỐC CHỮA HO Đại cương   Ho gì? loại ho:   Ho khan Ho có đờm  Dùng thuốc giảm ho ho nhiều, ảnh hưởng  lớn đến người bệnh Không dùng trường hợp ho có đờm  Phân loại thuốc giảm ho:   Thuốc giảm ho ngoại biên Thuốc giảm ho trung ương Thuốc giảm ho trung ương  Ức chế trực tiếp trung tâm ho hành não Thuốc:  Codein  Dextromethorphan 1.1 Codein Morphin   Codein Codein methylmorphin Vào thể, 10% chuyển hóa thành morphin Tác dụng codein  Tác dụng giảm ho:    Giống morphin Khô, quánh dịch tiết Các tác dụng khác morphin:   Giảm đau, an thần TDKMM Tác dụng khơng mong muốn     Tiêu hóa: Táo bón, buồn nơn, nơn, co thắt đường mật… Thần kinh:  Đau đầu, chóng mặt, bồn chồn, rối loạn thị giác, ảo giác  Có thể gây nghiện (240 – 540mg/ngày thời gian dài)…  Ức chế hô hấp Dị ứng Các triệu chứng khác: bí đái, đỏ mặt, tốt mồ hơi, mệt mỏi… Áp dụng điều trị Chỉ định Ho khan gây khó chịu, ngủ  Đau mức độ vừa  Không 240mg/ngày Chống định  Mẫn cảm với thuốc  Hen phế quản  Trẻ em tuổi  Suy hô hấp  Phụ nữ có thai  Suy thận, suy gan  3.1.2 Thuốc hủy phó giao cảm   Muscarinic Antagonists Phân loại:   SAMA: short – acting (ipratropium) LAMA: long - acting (tiotropium) Ipratropium  Dẫn xuất amin bậc  Không qua hàng rào máu não => Ít gây tác động lên TKTW   Đường hít Tác dụng giãn phế quản chậm không mạnh SABA => dùng phối hợp SABA 3.1.3 Theophylin   Base xanthin Có nhiều chè, cà phê, cacao Theophylin Adenyl cyclase ATP Phosphodiesterase AMP vòng Giãn trơn khí phế quản • Kích thích tim mạch •Kích thích TKTƯ •Giãn trơn đường mật,niệu quản •Lợi niệu 5'-AMP Tác dụng Theophylin  Trên hô hấp:    Tim mạch:      Tăng biên độ, tần số, lưu lượng tim Tăng sử dụng oxy tim Tăng lưu lượng mạch vành Thần kinh trung ương: Kích thích thần kinh trung ương (kém cafein)  Làm tăng hoạt động vỏ não, gây ngủ Giãn trơn đường mật, niệu quản Tác dụng lợi niệu (kém theobromin)   Giãn phế quản Kích thích trung tâm hơ hấp hành não => tăng biên độ tần số hô hấp Tác dụng khơng mong muốn     Kích ứng đường tiêu hóa: buồn nơn, nơn, kích ứng dày Kích thích hệ thần kinh trung ương: đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, ngủ, run, bồn chồn, kích động, co giật Thường nghiêm trọng trẻ em so với người lớn Kích thích tim mạch: nhịp tim nhanh, đánh trống ngực, rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp Phản ứng dị ứng Trong điều trị hen phế quản   Trước coi liệu pháp hàng đầu điều trị hen phế quản Hiện dùng vì:   Phạm vi điều trị hẹp Tác dụng giãn phế quản không mạnh thuốc cường β2 Chỉ định  Hen phế quản:    Hiện dạng uống giải phóng nhanh khơng dùng Dạng uống giải phóng chậm dùng để trì đủ nồng độ thuốc máu 12 để dự phòng kiểm soát hen đêm Đường tiêm tĩnh mạch dùng aminophylin  Hỗn hợp theophylin ethylendiamin tan nước gấp 20 lần so với theophylin đơn độc  định điều trị hen nặng không đáp ứng nhanh với thuốc phun mù kích thích beta2  Truyền tĩnh mạch chậm (ít 20 phút) Chống định      Quá mẫn với xanthin thành phần chế phẩm thuốc, Bệnh loét dày tá tràng tiến triển Co giật, động kinh khơng kiểm sốt Rối loạn chuyển hóa porphyrin Thận trọng: bệnh tim, tăng huyết áp, cường giáp, tiền sử loét dày – tá tràng, suy gan, động kinh, có thai cho bú, người cao tuổi, bị sốt, dùng thuốc ức chế enzym chuyển hóa thuốc gan 3.2 Thuốc chống viêm 3.2.1.Glucocorticoid   Dự phòng hen mạn tính  Chống viêm  Giảm tiết dịch nhầy phế quản  Giảm phản ứng dị ứng Đường dùng:  Hít: dự phịng hen    TDKMM: Candida miệng, họng, khàn tiếng, ho Kéo dài => TDKMM toàn thân Toàn thân (uống, tiêm): cấp nặng, hen mạn tính Bước 1: Thỉnh thoảng, SABA Bước 2: Thêm thuốc dự phịng thường xun Corticoid hít liều chuẩn Bước 3: Thêm LABA hít; Có thể tăng liều corticoid hít Bước 4: Thêm liều cao corticoid hít Bước 5: Thêm corticoid uống thường xuyên 3.2.2 Cromolyn     Bền vững màng tế bào mast Giảm hóa ứng động bạch cầu Dự phịng hen (hít, khí dung) TDKMM: co thắt phế quản, ho, kích ứng họng 41 3.2.3 Kháng leukotrien Zileuton Arachidonic acid (–) 5-Lipoxygenase Leukotrienes Leukotrien receptor (–) Montelukast, zafirlukast 3.2.4 Kháng thể đơn dòng kháng IgE    Omalizumab Kháng thể đơn dòng người tái tổ hợp Hen tác nhân đường hít, khơng kiểm sốt glucocorticoid hít 43 ... THUỐC CHỮA HO Đại cương   Ho gì? loại ho:   Ho khan Ho có đờm  Dùng thuốc giảm ho ho nhiều, ảnh hưởng  lớn đến người bệnh Không dùng trường hợp ho có đờm  Phân loại thuốc giảm ho:   Thuốc... thuốc giảm ho:   Thuốc giảm ho ngoại biên Thuốc giảm ho trung ương Thuốc giảm ho trung ương  Ức chế trực tiếp trung tâm ho hành não Thuốc:  Codein  Dextromethorphan 1.1 Codein Morphin ... morphin Không có tác dụng giảm đau, an thần Khơng gây nghiện Chống ho tương tự codein Ít TDKMM codein Dextromethorphan Chỉ định  Giảm ho Chống định  Quá mẫn với thuốc  Người điều trị IMAO  Trẻ