UBND QUẬN HOÀN KIẾM TRƯỜNG MẦM NON ĐINH TIÊN HOÀNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM “Một số biện pháp giáo dục ý thức cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi bảo vệ môi trường’’ Lĩnh vực: Giáo dục mẫu giáo Cấp học: Mầm non Họ tên: NGUYỄN THỊ BÍCH Chức vụ: Giáo viên Điện thoại: 0852301990 Email: giangbich2606@gmail.com Đơn vị công tác: Trường MN Đinh Tiên Hoàng Quận Hoàn Kiếm - Hà Nội Hoàn Kiếm, tháng năm 2020 MỤC LỤC I ĐẶT VẤN ĐỀ 2-3 II GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 4-27 Cơ sở lí luận Cơ sở thực tiễn 4-7 2.1 Thuận lợi 2.2 Khó khăn 2.3 Khảo sát thực tế 6-7 Các biện pháp tiến hành 7-24 3.1 Biện pháp 1: Tự bồi dưỡng nâng cao chuyên môn, ứng dụng công nghệ 7-9 thông tin vào giảng dạy 9-24 3.2 Biện pháp 2: Giáo dục trẻ bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua hoạt động lúc nơi 9-22 a Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua hoạt động học hoạt động khác b Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua hoạt động góc hoạt động tập thể 3.3 Biện pháp Cô trẻ làm đồ dùng đồ chơi nguyên liệu phế thải 4.Công tác tuyên truyền Hiệu sáng kiến kinh nghiệm 5.1 Đối với giáo viên 5.2 Đối với trẻ III KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1.Kết luận 2.Kiến nghị IV PHỤ LỤC ( ảnh minh họa) V TÀI LIỆU THAM KHẢO 22-24 24 25 25-27 25 25-26 27-28 27 28 29-36 37 PHẦN I ĐẶT VẤN ĐỀ "Tổ quốc Việt Nam xanh ngát, Có đẹp khơng ? Điều tùy thuộc hành động bạn Chỉ có bạn mà thơi" Đó ca từ ý nghĩa trọng hát “Điều tùy thuộc hành động bạn” tác giả Vũ Kim Dung Đồng thời, thơng điệp mà tác giả sách gửi gắm đến với tất người, bảo vệ mội trường bảo vệ thở bạn, bảo vệ mội trường bảo vệ thân gia đình bạn Đúng vậy, trái đất khơng riêng mà tồn nhân loại Bầu trời xanh điểm tựa chắp cánh cho ước mơ tâm hồn trẻ thơ bay cao bay xa Bởi mà, việc bảo vệ cho bầu trời xanh việc làm có ý nghĩa thiết thực khơng thể thiếu Hiện nay, trái đất nóng dần lên, vấn đề ô nhiễm môi trường diễn liên tục tất nước giới, nhiễm mơi trường ảnh hưởng tới tồn cầu tình trạng nhiễm khơng khí, nguồn nước, hạn hán lũ lụt xảy liên tục Nhân tố người yếu tố làm cho tình trạng ô nhiễm gia tăng trầm trọng người nhân tố bảo vệ môi trường cải thiện môi trường sống Môi trường sống người vũ trụ bao la, hệ mặt trời trái đất phận có ảnh hưởng trực tiếp rõ nét Môi trường thiên nhiên bao gồm nhân tố thiên nhiên : đất, nước, không khí, ánh sáng tồn khách quan ngồi ý muốn người Môi trường nhân tạo gồm nhân tố vật lý, sinh học, xã hội người tạo nên, chịu chi phối người Môi trường xã hội bao gồm mối quan hệ người với người Những vấn đề mơi trường tồn tại, xen lẫn tương tác chặt chẽ vào Đặc biệt bùng nổ dân số với q trình thị hóa nhà máy, xí nghiệp tạo nhiều khí thải xâm nhập làm ảnh hưởng đến sức khỏe sống người Là người Việt Nam nhận thức việc gìn giữ cho quê hương ngày đẹp Điều khơng để có vẻ đẹp thiên nhiên, cối, quang cảnh mà sức khỏe thật tốt Mỗi nhận thấy tầm quan trọng sức khỏe thân, khơng có sức khỏe người sống đâu cịn ý nghĩa “Người khỏe mạnh có trăm điều ước, người đau ốm ước điều”, hẳn đốn điều ước sức khỏe Nhưng vấn đề đặt làm để có sức khỏe tốt, yếu tố dinh dưỡng, thể dục thể thao, tinh thần thoải mái mơi trường sống đóng vai trị vơ quan trọng Vậy môi trường sống gì? Làm để có mơi trường sống sạch? Mỗi đóng góp môi trường ngày hơn? Điều hồn tồn phụ thuộc vào ý thức cá nhân Để đảm bảo cho người sống mơi trường lành mạnh việc giáo dục ý thức bảo vệ mơi trường hình thành rèn luyện từ sớm, từ lứa tuổi học sinh mẫu giáo, giúp trẻ em có khái niệm ban đầu môi trường sống thân nói riêng người nói chung cần thiết Từ biết cách sống tích cực với mơi trường nhằm đảm bảo phát triển lành mạnh thể trí tuệ Vấn đề mơi trường bảo vệ môi trường thời đại nào, thời điểm quan trọng Sinh thời Bác Hồ dù bận trăm cơng nghìn việc, Người quan tâm, dặn dò Nhân dân, Cán bộ, Chiến sỹ bảo vệ mơi trường, giữ gìn vệ sinh, bảo vệ sức khỏe, sức khỏe vốn quý người Con người có sức khỏe làm việc hiệu quả, chất lượng Người dặn rằng: “Cần giáo dục rộng khắp tới người biết giữ gìn vệ sinh Phải tuyên truyền cách rộng rãi thiết thực rộng khắp cho người hiểu rõ Phải giữ gìn vệ sinh, ăn sạch, uống sạch, mặc sạch, sạch” Thấm nhuần lời dạy Bác, giáo viên mầm non suy nghĩ trăn trở phải làm để cháu hiểu biết môi trường sống thân có thói quen giữ vệ sinh mơi trường làm cho môi trường lành, đẹp? Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non cung cấp cho trẻ kiến thức sơ đẳng môi trường phù hợp với khả nhận thức trẻ nhằm hình thành cho trẻ thái độ hành vi trẻ với môi trường xung quanh Trước thay đổi khí hậu tồn cầu làm cho mơi trường giới Việt Nam bị ô nhiễm nặng nề gây hại đến sức khỏe người, phát triển sinh vật làm giảm chất lượng môi trường Mặt khác gia tăng dân số nhanh, nghèo nàn lạc hậu nước phát triển, thị hóa nhiều nơi khí thải công trường nhà máy lượng rác thải sinh hoạt hàng ngày nhiều không xử lý tối đa làm vệ sinh gây ô nhiễm môi trường Ngày giáo dục bảo vệ môi trường trở thành vấn đề cấp bách có tính chiến lược tồn cầu vấn đề có tính xã hội sâu sắc cần giáo dục cho người từ bậc học mầm non Giáo dục bảo vệ môi trường trở thành nhiệm vụ quan trọng việc đào tạo hệ trẻ trường học quan tâm từ bậc học bậc học mầm non Để đảm bảo cho người sống môi trường lành mạnh việc giáo dục ý thức bảo vệ mơi trường cần hình thành rèn luyện từ sớm, từ lứa tuổi mầm non cần phải cung cấp cho trẻ có khái niệm ban đầu mơi trường sống thân nói riêng người nói chung Từ hiểu biết ban đầu trẻ biết cách sống tích cực với mơi trường nhằm đảm bảo phát triển tồn diện cho trẻ thể lực trí tuệ Trường mầm non nơi khởi đầu cho nghiệp trồng người, giáo dục mầm non vơ quan trọng bậc học tảng vững cho hình thành phát triển nhân cách trẻ tiền đề cần thiết cho trẻ bước vào trường Tiểu học với hoạt động chủ đạo học tập sau Ở lứa tuổi mầm non thể trẻ cịn non nớt đến hồn thiện, tăng trưởng phát triển chịu tác động mạnh mẽ có tính định mơi trường xung quanh Để có thể khỏe mạnh thơng minh nhanh nhẹn, hình thành nhân cách tốt làm tảng cho giai đoạn phát triển sau Vì tạo môi trường xanh - - đẹp - an toàn cho bé vui chơi, học tập điều thiết yếu nhất, trẻ cần điều kiện tốt để phát triển tồn diện về: đức, trí, thể, mĩ… Nhận thức tầm quan trọng tơi chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục ý thức cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi bảo vệ môi trường’’ PHẦN II GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1.Cơ sở lý luận Đã có nhiều hồi chuông cảnh báo vấn đề ô nhiễm môi trường, giáo viên mầm non hàng ngày trực tiếp giáo dục hệ tương lai đất nước, nhận điều quan trọng cơng việc cần phải giáo dục cho trẻ từ bậc học mầm non ý thức bảo vệ mơi trường để góp phần nhỏ bé vào công xây dựng bảo vệ tổ quốc ngày xanh - đẹp Việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non hoạt động mang tính giáo dục cao, địi hỏi phải nhạy bén, linh hoạt, lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào môn học cách chọn lọc Hoạt động bắt đầu việc cho trẻ làm quen với sống động vật, thực vật gần gũi, quen thuộc xung quanh trẻ, mối quan hệ với mơi trường sống cụ thể phụ thuộc vào mơi trường Khi chăm sóc vật, cỏ cây, trẻ biết khác chúng giai đoạn phát triển, hiểu lao động người góp phần tạo nên mơi trường sống bền vững xung quanh Để đạt hiệu giúp trẻ có ý thức bảo vệ mơi trường từ buổi ban đầu cho trẻ tìm hiểu mơi trường? Ơ nhiễm mơi trường gì? Vì phải bảo vệ mơi trường? Thơng qua môn học làm quen với giới xung quanh trẻ… - Như thấy, tình trạng nhiễm môi trường ngày cao, trận động đất, sóng thần làm mát thiệt hại tiền người, ảnh hưởng đến kinh tế khả hồi phục sau thiên tai lớn Do để bảo vệ mơi trường phải thực nhiều biện pháp khác nhau, biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ mơi trường xem có hiệu quả, lứa tuổi học sinh mầm non Bởi học sinh lứa tuổi này, dễ hình thành nề nếp, thói quen tạo sở cho việc hình thành nhân cách tốt - Ở lứa tuổi mầm non ý thức hành động chưa cao, đa phần ơng bà bố mẹ nng chiều, việc làm giúp nên em khơng có kĩ tự phục vụ thân tự rửa tay, tự cất đồ dùng học tập, đồ chơi vào nơi quy định, vứt rác nơi quy định Như đưa nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào chương trình giáo dục mầm non hợp lí với hình thức khác thơng qua khai thác nội dung chủ đề giáo dục Chương trình Giáo dục mầm non thiết kế theo hướng tích hợp thơng qua chủ đề giáo dục tạo ưu cho Cơ sở thực tiễn 2.1 Thuận lợi BGH nhà trường quan tâm tạo điều kiện cho giáo viên tham gia buổi hội thảo chuyên đề Trang thiết bị dạy học BGH nhà trường đầu tư đầy đủ, quan tâm giúp đỡ khuyến khích tìm tịi sáng tạo giáo viên, tạo điều kiện sở vật chất phương tiện thực hoạt động cho trẻ Môi trường lớp học sẽ, thoáng mát tạo điều kiện cho trẻ có mơi trường học tập tốt Giáo viên có lực sư phạm nhiệt tình, có trách nhiệm, yêu nghề mến trẻ phối hợp ăn ý cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ, có tinh thần học hỏi bạn bè, đồng nghiệp, có lực sư phạm Và lớp điểm dạy kiến tập chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường, tạo môi trường thân thiện cho trẻ trường tổ chức 2.2 Khó Khăn - Trường nằm khu phố cổ nên có nhiều điểm lẻ khiến cho giáo viên điểm gặp khó khăn cơng tác giao lưu, học hỏi chia sẻ kinh nghiệm - Việc áp dụng lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường giáo viên dạy theo phương pháp truyền thống chưa linh hoạt đổi gây hứng thú cho trẻ - Trẻ độ tuổi nhỏ nên ý thức bảo vệ mơi trường cịn chưa thường xun, ổn định, số phụ huynh cịn nng chiều hay làm hộ trẻ từ việc vưt rác - Nhiều phụ huynh chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng việc bảo vệ mơi trường cịn số trường hợp vứt rác trước cổng trường, dẫm vào xanh, hút thuốc 2.3 Khảo sát thực tế Thông qua quan sát hành vi, ý thức trẻ lớp hoạt động, phối hợp phụ huynh kiểm tra thực tế để đánh giá thực trạng ý thức bảo vệ môi trường trẻ, phân tích làm rõ nguyên nhân để xây dựng biện pháp tốt nhằm nâng cao ý thức trẻ - tuổi bảo vệ môi trường Trường mầm non Đinh Tiên Hoàng Kết cho thấy trẻ biết bảo vệ môi trường không thường xuyên số nguyên nhân khách quan Kết khảo sát trẻ đầu năm học TỔNG SỐ (36 trẻ) STT NỘI DUNG Đạt % Chưa đạt % Biết chăm sóc bảo vệ 15 = 41% 21 = 59% Có ý thức giữ gìn vệ sinh công cộng, vệ sinh 17 = 47% 19 = 53% trường lớp Có ý thức lấy, cất dọn đồ dùng, đồ chơi 16 = 44% 20 = 56% nơi quy định Có ý thức khơng vứt rác đường, biết nhặt 15 = 41% 21 = 59% rác vào thùng Phân biệt hành động đúng, 18 = 50% 18 = 50% hành động sai để bảo vệ mơi trường Có ý thức tiết kiệm điện, nước sử dụng 17 = 47% 19 = 53% Nhắc nhở người lớn không vứt rác bừa bãi 16 = 44% 20 = 56% Biết phân biệt loại rác thải ( Rác dễ phân hủy, rác khó phân hủy, rác tái chế) 14 = 39% 22 = 61% Phụ huynh chưa thực quan tâm đến việc hình thành ý thức cho trẻ bảo vệ môi trường cho trẻ nên trẻ lơ chưa thực nghĩ bảo vệ môi trường việc cần thiết Thêm khả nhận thức trẻ chênh lệch, việc lồng ghép giáo dục trẻ bảo vệ mơi trường cịn chưa sáng tạo nên trẻ cịn chưa khắc sâu, hay qn Chính từ thực trạng địi hỏi giáo cần có nhiều tìm tịi để có biện pháp tốt để trẻ học hỏi cách nhẹ nhàng, vừa học vừa chơi khơng gượng ép để từ nâng cao hành vi ý thức bảo vệ môi trường trẻ nhỏ Xuất phát từ đặc điểm tình hình lớp trường với thuận lợi khó khăn tơi ln suy nghĩ trăn trở cần có biện pháp thích hợp để nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ từ đồng thời tuyên truyền phụ huynh việc bảo vệ môi trường quan trọng thời điểm tất nơi Chính tơi mạnh dạn đưa ra: “Một số biện pháp giáo dục ý thức cho trẻ mẫu giáo - tuổi bảo vệ môi trường” sau: Biện pháp 1: Tự bồi dưỡng nâng cao chuyên môn, ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy Biện pháp 2: Giáo dục trẻ bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua hoạt động lúc nơi a Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua hoạt động học hoạt động khác b Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua hoạt động góc hoạt động tập thể Biện pháp Cô trẻ làm đồ dùng đồ chơi nguyên liệu phế thải Biện pháp tiến hành Biện pháp 1:Tự bồi dưỡng nâng cao chuyên môn, ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy Là giáo viên có nhiều năm kinh nghiệm nghề, tơi chịu khó học hỏi thiết kế giảng điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy Tiết học “Bé tiết kiệm điện” vào giảng dạy gặt hái nhiều thành công bước đầu thu hút trẻ Nhờ mà tiết học khám phá không bị nhàm chán khô khan, trẻ hứng thú kiến thức cung cấp cho trẻ sâu Hình ảnh sinh động Powerpoint giúp trẻ thích nhờ hình thức lạ Từ trẻ biết khỏi phịng phải tiết kiệm điện, khơng bật qúa nhiều đèn không sử dụng, không sử dụng nhiều đồ điện để dẫn đến cháy chập, nổ… tuyên truyền nhắc nhở trẻ hưởng ứng trái đất Bên cạnh tơi sử dụng cơng nghệ thơng tin để đưa hàng loạt hình ảnh nhiễm mơi trường cho trẻ xem để phân tích giáo dục trẻ nhận biết hành động sai Khi đưa hình ảnh để trẻ nhận biết tơi đưa hình thức trị chơi vào dạy trẻ Sau hình ảnh tơi chốt kết qủa hình mặt mếu cười sinh động kèm theo âm “Bé chọn rồi” “Bé chọn sai rồi” để giảng đạt hiệu qủa cao Các clip lũ lụt, cháy rừng, ô nhiễm khói bụi, nước bẩn , vứt rác không nơi quy định thể thật hình máy tính Phương pháp phần hỗ trợ cho nhiều việc giáo dục trẻ bảo vệ mơi trường Bằng cách tìm tịi học hỏi thêm từ bạn đồng nghiệp, hoàn thành giảng điện tử phù hợp với nhận thức trẻ lớp thu hút kích thích suy luận hành động sai Trẻ lĩnh hội kiến thức mang lại trẻ hiểu cần phải sử dụng điện tiến kiệm, suy đốn hậu qủa khơng tiết kiệm điện từ hiểu cần làm để tiết kiệm điện Bên cạnh tơi dạy trẻ cần tiết kiệm điện mà cịn cần tiết kiệm nước, tránh lãng phí, sử dụng nguồn lượng từ thiên nhiên sức gió, ánh sáng mặt trời… Trong tiết học này, tơi thấy sử dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy thu hút nhiều ý thích thú trẻ Khi đưa hình ảnh cần học máy đến với trẻ, tơi thấy hình ảnh sinh động mang lại hiệu qủa cao dạy Với hoạt động học tháng tơi ln tìm đề tài đưa ứng dụng cơng nghệ thơng tin thơng qua hình ảnh minh họa, trò chơi máy phù hợp với lứa tuổi trẻ hấp dẫn trẻ chơi: + Trị chơi “Ai giỏi nhất” tơi đưa hình hành vi có liên quan đến cơng việc bé lớp Trong có hành vi hành vi sai Đầu tiên cho trẻ phân tích hình ảnh máy sau tự suy nghĩ đưa kết Bằng cách kiểm tra kết máy tơi sử dụng hiệu ứng nối hành động với mặt cười hành động sai vào mặt mếu + Trò chơi Cùng bé trổ tài vậy: Các hình ảnh rác thải đưa tự động chạy thùng rác qui định Từ đây, trẻ nắm rõ cách phân loại rác Và điều nhận rõ trẻ hứng thú với trị chơi + Trị chơi bé thơng minh: Tơi đưa hình ảnh đồ dùng điện, sau đồ dùng hình ảnh việc sử dụng điện, đặt thời gian chạy máy âm sinh động để tạo mẻ Trẻ suy nghĩ giơ hình mặt mếu mặt cười với hành vi sai xuất mặt mếu Giáo viên người trực tiếp đứng lớp, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục trẻ lớp Vì thân tơi ln tích cực học tập, tham khảo tài liệu sách vở, học hỏi từ đồng nghiệp, tích cực tham gia sinh hoạt tổ nhóm chun mơn, mạnh dạn xây dựng hoạt động lên tiết chuyên đề cấp trường Trong buổi họp khối chuyên môn, mạnh dạn đưa ý kiến cá nhân lồng ghép bảo vệ môi trường vào chủ đề, hoạt động để dạy trẻ bạn khối thảo luận đưa ý kiến thống nội dung lồng ghép, tìm biện pháp, phương pháp đưa vào dạy trẻ để phát huy hiệu cao trẻ Qua buổi học khối chun mơn mà đồng chí tổ trưởng lên kế hoạch tổ chức tập huấn thân tơi u thích ln đăng ký xây dựng hoạt động có lồng ghép bảo vệ mơi trường để tơi phát huy tìm tòi nội dung đưa vào lồng ghép cho đa dạng, phù hợp sáng tạo để bạn bè đồng nghiệp trao đổi rút kinh nghiệm Qua tơi học hỏi mở rộng kinh nghiệm giảng dạy chăm sóc trẻ đặc biệt kinh nghiệm lồng ghép vấn đề bảo vệ môi trường vào dạy trẻ cho phù hợp để trẻ thấy hứng thú tích cực tham gia có ý thức, hành vi bảo vệ mơi trường phù hợp lứa tuổi trẻ Trong năm học này, thân Ban giám hiệu tin trưởng giao cho xây dựng chuyên đề cấp trường hoạt động khám phá có lồng ghép bảo vệ môi trường cho trẻ Mặc dù lần giao nhiệm vụ thân tơi mạnh dạn, ln cố gắng tìm tịi, xây dựng hoạt động, nội dung phù hợp với trẻ lớp mình, đồng thời sáng tạo hình thức lồng ghép mẻ để tạo hứng thú cho trẻ hoạt động chọn đề tài :“Bé phân loại rác” Qua dạy trẻ biết phân loại loại rác: Tôi sử dụng Powerpin clip môi trường + Rác dễ phân hủy : Các loại rau củ quả, quả, thức ăn thừa, giấy ăn + Rác khó phân hủy: túi nilon, đồ gốm sứ + Rác tái chế : Sách báo cũ, thùng giấy, loại vỏ lon, quần áo Kết hợp cho trẻ chơi số trị chơi máy tính“ Bé phân rác loại nhé” , “ Ai đoán đúng” trị chơi tơi tổ chức cho trẻ chơi theo nhóm thảo luận nêu kết đội Bên cạnh đó, tơi cịn ln tích cực tham khảo thêm sách vở, tài liệu liên quan đến vấn đề môi trường để làm Powepoint, dạy trẻ hát clip bổ ích “ Câu chuyện vỏ hộp sữa” lồng ghép tổ chức vào học vơ bổ ích, giúp bé hiểu rõ hộp sữa học đường hàng ngày bé sử dụng tái chế 100%- Thân thiện với mơi trường (Hình ảnh 1: Ứng công nghệ thông tin dạy trẻ câu chuyện vỏ sữa) Qua giáo hướng dẫn bé cách thu gom vỏ sữa sử dụng nhà gia đình để bé hiểu cách bảo vệ môi trường hiệu Những vỏ hộp sau thu gom, dán miếng dán chống vi khuẩn đưa đến nhà máy để xử lý Mỗi vỏ hộp sữa giấy nguyên sinh từ bột gỗ, tất trở thành giấy tái chế sử dụng nhiều lần Nếu tái chế, giúp tiết kiệm chi phí nguyên liệu sản xuất giấy nhiều ( Hình ảnh 2: Cơ dạy trẻ bước gấp vỏ sữa) Qua đề tài thấy trẻ hứng thú tham gia hoạt động có thêm nhiều kiến thức bổ ích để góp phần nhỏ bảo vệ mội trường Bước đầu bạn bè đồng nghiệp, tổ khối chuyên môn dự nhận xét đánh giá khiến say sưa, tự tin việc bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao nghiệp vụ “Học, học nữa, học mãi” câu nói nhắc việc học mãi, khơng dừng Chính thế, khơng riêng mà tất giáo viên trường cần hồn thiện để mang lại kết cao việc giáo dục dạy trẻ Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch lồng ghép bảo vệ môi trường vào hoạt động lúc nơi Dựa kết khảo sát ý thức bảo vệ môi trường trẻ lớp, 10 ăn sau vệ sinh - Góc thiên nhiên: Trẻ tự tay chăm sóc cây, trồng cây, chơi với cát nước Kết qủa mang lại lồng ghép trẻ bảo vệ môi trường hoạt động góc đạt hiệu cao, trẻ có ý thức biết cất đồ dùng đồ chơi gọn gàng Đặc biệt góc chơi tơi thiết kế thùng rác xinh xắn từ đồ phế thải không dùng nên trẻ lớp có ý thức thấy rác lớp học * Lao động giúp trẻ hình thành tính cần cù, chịu khó, biết yêu thiên nhiên, yêu cảnh vật xung quanh Chính mà tơi cho trẻ quanh Hồ Gươm cầu Thê Húc muốn giáo dục cho trẻ lịng “u lao động” thơng qua điều Bác Hồ dạy: “Học tập tốt, lao động tốt ….” Ngay lứa tuổi mẫu giáo thông qua hoạt động như: nhặt rụng , tưới cây, nhìn thấy rác biết nhặt rác vào thùng…( Hình ảnh 11, 12: Cơ cho trẻ quanh Hồ Gươm Cầu Thế Húc cho trẻ lao động tập thể) Sau hoạt động học, trẻ giao lưu với thiên nhiên thơng qua hoạt động ngồi trời Hoạt động giúp trẻ quan sát trực tiếp từ môi trường điều kiện tự nhiên Từ hoạt động ngồi trời tơi ln tạo hội cho trẻ trực tiếp tiếp xúc với tự nhiên xã hội, sống xung quanh lựa chọn nội dung giáo dục bảo vệ môi trường phù hợp để đưa vào sau: + Cho trẻ sưu tầm, nhặt lá, quả, hạt… làm thành sưu tập góc thiên nhiên + Thực số cơng việc lao động đơn giản: nhặt rụng, giấy, rác có sân trường, vườn trường, giúp nhổ cỏ, tưới nước… + Khám phá, phát thay đổi cối, tính chất thiên nhiên vơ sinh, tượng thời tiết, số vật, tượng xã hội (người lớn trường xung quanh…); phương tiện giao thơng lại ngồi cổng trường… tất hoạt động thích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường phù hợp + Tổ chức cho trẻ làm thí nghiệm: với thực vật (sự phát triển cây, cần có ánh sáng, khơng khí; hạt nảy mầm, khơng nảy mầm?) Động vật cần có khơng khí để thở… + Trải nghiệm cảm giác khác nhau: cảm giác nóng đứng ánh nắng mặt trời, cảm giác lạnh đứng trước gió, cảm giác nặng giúp đỡ bác làm vườn… Thơng qua nhiều hoạt động ngồi trời tổ chức tạo hội cho trẻ có kinh nghiệm thực tiễn biết vận dụng vào tình cụ thể sống bảo vệ môi trường… Tôi trẻ khám phá trường Từ phân tích cho trẻ hiểu sống cần yếu tố gì? Tác dụng xanh môi trường? Tác dụng rau xanh thể? Bảo vệ xanh bảo vệ mơi trường Qua hoạt động dạo thăm quan, trẻ nhận nhiều điều đắn môi trường: Vườn trường, sân trường, lớp học, đường đi, công viên 24 đẹp khơng cịn vứt rác đường, vỏ hộp sữa, bim bim vứt bừa bãi hoa nở đẹp chăm sóc tốt bảo vệ… Sân trường tơi có thùng rác bồn cây, nhấn mạnh với trẻ thấy rác hay đổ rác nhớ vứt nơi quy định Điều giúp gặt hái nhiều kết qủa tốt Biện pháp Cô trẻ làm đồ dùng đồ chơi nguyên liệu phế thải Sau học phân loại loại rác thải ( Rác dễ phân hủy, rác khó phân hủy, rác tái chế) tơi cho trẻ trải nhiệm chương trình ngày hội xanh đưa vào học trẻ Từ nguyên liệu phế liệu tưởng vứt chai lọ nhựa, vỏ sữa , vỏ chai nước ngọt, nắp chai, chịu khó thu lượm, góp nhặt khơng bảo vệ mơi trường mà cịn tái sử dụng tạo đồ dùng, đồ chơi, cá vật dụng ứng dụng tích cự ctrong sống.Thay vứt gây lãng phí nhiễm mơi trường, thỏa thích theo sức sáng tạo chúng ( Hình ảnh 13: Cơ trẻ tận dụng vỏ sữa để sáng tạo thành đồ chơi) Mỗi vỏ chai dù hình dáng, mẫu mã kích thước có khác biệt gồm cách phần : nắp chai, miệng chai, thân chai đáy chai Tùy theo ý tưởng mà có sử dụng phần hay tất phần Những khái niệm rác thải nhựa, ô nhiễm môi trường trở nên dễ hiểu hết Các “chiến sĩ mơi trường nhí” ứng dụng sáng tạo vào thực tiễn sống qua trò chơi Giờ đây, vui tới trường ngày khơng kiến thức mới, mà cịn niềm đam mê tái chế Những thứ khơng dùng biến thành nhiều đồ chơi thú vị, vừa thỏa sức sáng tạo, vừa gìn giữ mơi trường Chính mà tơi nghiên cứu mẫu đồ chơi đơn giản làm phế liệu dễ tìm, dễ kiếm, phù hợp với khả trẻ để dạy trẻ hoạt động ngồi học Từ đồ chơi trẻ làm đáp ứng nhu cầu chơi đồ chơi trẻ, ngồi cịn có tác dụng củng cố kỹ tạo hình trẻ học (Hình ảnh 14 : Trẻ sáng tạo bàn tay robot từ bìa giấy) Sau làm xong đưa cho trẻ xem, trẻ hứng thú, xúm xít quanh để nhìn, sờ mó xem làm ngun liệu, chất liệu gì? tơi thật bất ngờ vui mừng phát khả trẻ Tôi hiểu điều trẻ khơng thích chơi đồ chơi mà trẻ cịn muốn tự làm đồ chơi mà thích (Hình ảnh 15 : Trẻ hứng thú chơi đồ chơi mà làm ra) 25 4.Cơng tác tun truyền Góc tun truyền ln tận dụng triệt để để đưa tới cho bậc phụ huynh thực trạng biện pháp bảo vệ mơi trường Bên cạnh nhờ có góc tuyên truyền mà phụ huynh lớp biết em học lớp học Treo tranh ảnh thực trạng ô nhiễm môi trường nay, bệnh truyền nhiễm môi trường mang lại: Ảnh ô nhiễm nguồn nước, ảnh nhà máy xả khói khơng khí, gần gũi tơi đưa ln hình ảnh nhiễm xã địa bàn trẻ sống, để từ họ nhận ô nhiễm môi trường cần người quan tâm đưa biện pháp tích cực giúp bảo vệ mơi trường Bên cạnh góc tuyên truyền treo tranh ảnh lồng ghép bảo vệ môi trường trao đổi với phụ huynh qua đón trả trẻ phối hợp với giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường Trong buổi họp phụ huynh đầu năm kỳ đưa vấn đề ô nhiễm môi trường ảnh hưởng ô nhiễm môi trường đến sống người Tôi nhận thấy công việc tuyên truyền việc giáo dục bảo vệ môi trường tới trẻ lớp thực đạt hiệu qủa cao nhận ủng hộ phụ huynh phối hợp cô nhà cho tự phân loại rác gia đình , mang đến lớp số nguyên vật liệu chai lọ, hộp sữa, giấy báo, hộp giấy để cô trẻ làm đồ chơi giúp trẻ học tiết kiệm nhiều kinh phí Điều khẳng định công tác phối kết hợp với phụ huynh lớp, nhà trường với phụ huynh nhận đồng thuận đạt kết cao Hiệu sáng kiến kinh nghiệm 5.1 Đối với giáo viên Với biện pháp làm để lồng ghép việc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường, thu kết sau: - Đã biết xây dựng kế hoạch giáo dục bảo vệ môi trường cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ - Lựa chọn nội dung phù hợp với chủ đề để đưa vào tiết dạy - Giáo viên có kỹ việc lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường vào hoạt động cách linh hoạt, mềm dẻo - Với việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thường xuyên lồng ghép hoạt động, kết hợp với buổi sinh hoạt ngoại khóa, tổ chức cho trẻ hoạt động hấp dẫn, lý thú, bổ ích, thu hút tập trung ý trẻ mang thơng điệp: Vì mơi trường xanh - - đẹp - an tồn 5.2 Đối với trẻ - Đa số trẻ lớp có ý thức việc vệ sinh cá nhân có ý thức tập thể bảo vệ mơi trường, hiểu ý nghĩa việc bảo vệ môi trường đến sống người tác dụng việc bảo vệ mơi trường 26 - Trẻ có thái độ đắn với môi trường tự nhiên môi trường xã hội mà trẻ sống Biết yêu quí xanh, chăm sóc bảo vệ xanh quanh lớp trường Biết u q loại động vật từ biết bảo vệ mơi trường sống chúng Trẻ có ý thức cất dọn đồ dùng đồ chơi lớp nhà, từ biết vệ sinh đồ dùng, đồ chơi, u thích cơng việc chăm sóc cối bảo vệ môi trường xanh không bẻ cành chặt phá - Trẻ có kỹ sống giao tiếp, ứng xử với người xung quanh, có ý thức hành vi bảo vệ mơi trường Trẻ thích tham gia vào hoạt động tập thể: Trồng xanh, quét lớp…, có ý thức bảo vệ mơi trường chung: Vứt rác vào thùng, không khạc nhổ bừa bãi, không hái hoa bẻ cành, vệ sinh nơi qui định, biết tiết kiệm điện, nước, biết phân loại rác - Trẻ có thói quen hành vi văn minh giao tiếp: Mời cô bạn trước ăn, chào hỏi người lớn vào lớp, biết xin lỗi cảm ơn, biết nhặt cơm vãi vào khay… Kết qủa cụ thể sau thực sáng kiến STT CUỐI NĂM (36 trẻ) NỘI DUNG Đạt % CĐ % Biết chăm sóc bảo vệ 31=86% 5=14% Có ý thức giữ gìn vệ sinh cơng cộng, vệ sinh trường lớp 30=83% 6=17% Có ý thức lấy, cất dọn đồ dùng, đồ chơi nơi quy định 33=91% 3=9% Có ý thức khơng vứt rác đường, biết nhặt rác vào thùng 32=88% 4=12% Phân biệt hành động đúng, hành động sai để bảo vệ mơi trường 31=86% 5=14% Có ý thức tiết kiệm điện, nước sử dụng 33=91% 3=9% Nhắc nhở người lớn không vứt rác bừa bãi Biết phân biệt loại rác thải ( Rác dễ phân hủy, rác khó phân hủy, rác tái chế) 32=88% 4=12% 30=83% 6=17% 27 5.3 Đối với phụ huynh Từ hành động tưởng chừng nhỏ bé trẻ giao tiếp ứng xử, ý thức nhận biết môi trường bảo vệ môi trường tác động tích cực đến người xung quanh trẻ: Nhắc phụ huynh không xe máy vào sân, không vứt rác bừa bãi, nhắc nhở hành vi sai không nên làm Qua năm học 2019 - 2020 với việc lồng ghép giáo dục trẻ bảo vệ môi trường đưa kết khảo sát sau: - Phụ huynh lớp yên tâm giao cho cơ, phấn khởi thấy em có nhận thức đắn mơi trường, có ý thức bảo vệ môi trường - Thường xuyên phối hợp với giáo viên lớp cho học sinh mang nguyên vật liệu phế thải để trị tận dụng làm đồ dùng đồ chơi chí ủng hộ lớp mà tự trồng nhà Bên cạnh phụ huynh ý thức vấn đề môi trường địa bàn xã hoạt động: Con đường tự quản Hội phụ nữ Đồn niên… góp phần nhiều việc bảo vệ mơi trường địa phương ( Hình ảnh 13: Phụ huynh ủng hộ lớp mà tự trồng nhà) III KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận Trẻ em búp cành Biết ăn ngủ, biết học hành ngoan Trẻ em “Búp măng non” bé nhỏ cần chăm sóc giúp đỡ gia đình, nhà trường xã hội Trước thực trạng ô nhiễm môi trường nặng nề nay, từ lứa tuổi chung tay giáo dục trẻ nhận thức đắn mơi trường sống bảo vệ chúng Ngay từ lứa tuổi nhỏ, cần giáo dục trẻ biết yêu thiên nhiên, yêu đẹp sống nhận thức rõ hành vi đúng, sai với môi trường để sống ngày xanh - - đẹp Để giúp trẻ có kiến thức kĩ thực hành bảo vệ môi trường phù hợp với khả trẻ, điều quan trọng giáo viên gương mẫu, tận tình bảo hướng dẫn cho trẻ Trên sở giáo dục trẻ yêu thiên nhiên yêu mơi trường sống từ giáo dục trẻ có lối sống lành mạnh, tích cực nhằm bảo vệ mơi trường Giáo dục trẻ lời nhắc nhở với người lớn cần phải quan tâm đến môi trường bảo vệ môi trường Hiện ngành giáo dục đẩy mạnh phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện - Học sinh tích cực” việc giáo dục ý thức bảo vệ mơi trường cho trẻ có ý nghĩa quan trọng Nó giúp trẻ hồn thiện nhân cách, lối sống, trẻ tích cực hơn, mạnh dạn hơn, tự tin hơn, đoàn kết Trẻ học cách yêu thương, trách nhiệm, hợp tác, hòa đồng, đồng cảm chia sẻ với người xung quanh biết sống tốt, sống có ý nghĩa có niềm tin với ước mơ Sáng kiến kinh nghiệm đề tài “Một số biện pháp giáo dục ý thức cho trẻ - tuổi bảo vệ môi trường” mang ý nghĩa quan trọng công việc cần thiết ngành giáo dục nói 28 chung bậc học mầm non nói riêng Bởi lẽ trẻ học cách rèn luyện rút kinh nghiệm sống, kỹ sống đứa trẻ cần có, học quý báu mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc để trẻ có ý thức hồn thiện sống tương lai Kiến nghị - Phòng giáo dục tạo điều kiện tổ chức lớp tập huấn, chuyên đề rèn luyện kỹ giáo dục bảo vệ môi trường cho nhiều giáo viên tham gia học hỏi nâng cao kiến thức bảo vệ môi trường giảng dạy - Xây dựng tiết kiến tập giáo dục bảo vệ môi trường nhiều chị em giáo viên tham gia học hỏi lẫn - Đầu tư trang thiết bị có nội dung giáo dục bảo vệ môi trường Phát động nhiều thi tìm hiểu mơi trường để từ có sức tun truyền sâu rộng - Nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên tham gia học có lớp bồi dưỡng chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường - Nhà trường cần có nhiều hình thức tun truyền tới phụ huynh có hiệu tìm hiểu kiến thức môi trường, tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa để phụ huynh trẻ biết rõ tầm quan trọng môi trường đời sống người - Bên cạnh cần xử lý tốt nguồn nước thải rác thải trường Phát huy mô hình vườn rau cung cấp thực phẩm cho trẻ đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm - Giáo viên tích cực tìm tịi, sáng tạo việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ngày linh hoạt, có hiệu - Giáo viên cần có trách nhiệm tun truyền sâu rộng khơng trường, lớp phụ trách mà cịn với xã hội địa phương sống sinh hoạt Tích cực hưởng ứng tham gia, phát động nhiều phong trào liên quan đến môi trường nhiều nữa: Tết trồng cây, thi tìm hiểu mơi trường, tham gia hoạt động vệ sinh đường làng ngõ xóm… Sưu tầm nhiều tranh ảnh có tác dụng tuyên truyền bảo vệ môi trường đến người Trên số kinh nghiệm giáo dục ý thức cho trẻ mẫu giáo - tuổi bảo vệ môi trường trường mầm non Với sáng kiến khơng thể tránh khỏi thiếu xót Tơi mong đóng góp ý kiến cấp lãnh đạo, đồng nghiệp để sáng kiến tơi hồn thiện đạt kết cao Xin chân thành cảm ơn Người viết Nguyễn Thị Bích 29 IV PHỤ LỤC (Ảnh minh họa) Hình ảnh 1: Ứng cơng nghệ thơng tin dạy trẻ câu chuyện vỏ sữa Hình ảnh 2: Cơ dạy trẻ bước gấp vỏ sữa 30 Hình ảnh 3: Dạy trẻ bảo vệ môi trường thông qua dạy thơ Hình ảnh 4: Dạy trẻ bảo vệ mơi trường lồng ghép vào tiết âm nhạc 31 Hình ảnh 5: Dạy trẻ phân loại rác: Rác dễ phân hủy ; Rác khó phân hủy ; Rác tái chế sử dụng thùng ngăn Hình ảnh 6: Trẻ trồng chăm sóc góc thiên nhiên 32 Hình ảnh 7: Trẻ trải việc bảo vệ mơi trường thơng qua hoạt động ngoại khóa trường Hình : Trẻ tự tay trồng mang chăm sóc trang trại Hải Đăng 33 Hình ảnh 9:Trẻ lắng nghe kể chuyện vương quốc rác rối bóng tay Hình ảnh 10 : Trẻ vẽ nhóm hưởng ứng trái đất “ tiết kiệm điện” 34 Hình ảnh 11: Cơ cho trẻ quanh Hồ Gươm Cầu Thế Húc cho trẻ lao động tập thể Hình ảnh 12: Cơ cho trẻ quanh Hồ Gươm Cầu Thế Húc cho trẻ lao động tập thể 35 Hình ảnh 13: Cô trẻ tận dụng vỏ sữa để sáng tạo thành đồ chơi Hình ảnh 14 : Trẻ sáng tạo bàn tay robot từ bìa giấy 36 Hình ảnh : Trẻ hứng thú chơi đồ chơi mà làm 37 V TÀI LIỆU THAM KHẢO Tài liệu tham khảo Mơi trường tồn cầu tương lai nhân loại NXB trị quốc gia Mùa xuân vắng lặng NXB giới Bảo vệ quản lí tài nguyên nước NXB khoa học kĩ thuật An ninh môi trường NXB an ninh truyền thơng Kĩ thuật xử lí chất thải mơi trường NXB nông nghiệp Sức khỏe môi trường NXB lao động xã hội Đánh giá rủi ro môi trường NXB khoa học kĩ thuật Độc chất môi trường NXB khoa học kĩ thuật 38 ... vệ môi trường cải thi? ??n môi trường sống Môi trường sống người vũ trụ bao la, hệ mặt trời trái đất phận có ảnh hưởng trực tiếp rõ nét Môi trường thi? ?n nhiên bao gồm nhân tố thi? ?n nhiên : đất,... thi? ?n nhiên hành lang lớp để trẻ tự tay chăm sóc chúng Tất cối góc thi? ?n nhiên lớp tơi phụ huynh ủng hộ cho trẻ tự mang chậu đến để trẻ trồng xếp hợp lý ( Hình ảnh 6: Trẻ trồng chăm sóc góc thi? ?n... dục đẩy mạnh phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thi? ??n - Học sinh tích cực” việc giáo dục ý thức bảo vệ mơi trường cho trẻ có ý nghĩa quan trọng Nó giúp trẻ hồn thi? ??n nhân cách, lối sống,