CHƯƠNG 1: DI TRUYỀN HỌC CHUYÊN ĐỀ 1: CƠ CHẾ DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ CẤP PHÂN TỬ AXIT NUCLÊIC PHẦN 1: LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM ADN (Axit đêơxiribơnuclêic) ADN có cấu tạo đa phân, đơn phân nuclêôtit  Cấu tạo đơn phân Mỗi đơn phân gồm thành phần: Đường đêôxiribôzơ, gốc phôtphat, bazơ nitơ Các nuclêơtit gọi theo tên bazơ nitơ • Cấu trúc không gian Phân tử ADN gồm chuỗi pôlinuclêôtit song song ngược chiều Một mạch có chiều 3’ - 5’, mạch cịn lại có chiều 5’ - 3’ Có loại bazơ nitơ: A, T, G, X Cấu trúc ADN tạo thành chu kì xoắn Mỗi chu  có loại nuclêơtit A, T, G, X kì xoắn gồm 10 cặp nuclêơtit, cao 34Ao  Mỗi nuclêơtit cao 3,4Ao ADN có N nuclêơtit, C chu kì xoắn  Chiều dài phân tử ADN Một chu kì xoắn gồm: N L  3, Ao  C.3, Ao Các nuclêôtit mạch đơn liên kết với liên kết hóa trị + 10 cặp nuclêơtit + Cao 34Ao + Đường kính: 20 Ao Các nuclêơtit đối diện mạch liên kết với liên kết hiđrô theo nguyên tắc bổ sung (NTBS) A liên kết với T liên kết hiđrô G liên kết với X liên kết hiđrơ • Ngun tắc bổ sung thể hiện: Số liên kết hiđrô phân tử ADN là: A mạch liên kết với T mạch ngược lại H  A  3G Gọi số nuclêôtit phân tử ADN N Từ NTBS G mạch liên kết với X mạch ngược lại N A = T, G = XA + G = T + X =  A1 = T2, A2 = T1  G1= X2, G2 = X1 Tổng số liên kết hóa trị phân tử ADN là: HT  N  Trang Trong phân tử ADN có liên kết hóa trị nuclêơtit liên kết hóa trị nuclêơtitvới Gen • Khái niệm Gen Hemoglobin anpha (Hb α) mã hóa chuỗi Gen đoạn phân tử ADN, mang thông tin mã polipeptit α, cấu tạo nên phân tử Hb tế bào hóa cho sản phẩm định Sản phẩm hồng cầu ARN chuỗi pôlipeptit Gen tARN mã hóa phân tử tARN, • Dựa vào chức năng, có loại gen: Gen cấu trúc: Gen Hb α Gen cấu trúc: Mang thông tin quy định sản phẩm tham gia vào cấu trúc Gen điều hòa: Gen R cấu trúc Operon Lac Gen điều hịa: Mang thơng tin mã hóa sản phẩm tham gia vào điều hịa hoạt động gen khác • Mỗi gen gồm vùng: Theo chiều 3’ - 5’ mạch mã gốc: Vùng điều hịa: Chứa trình tự khởi đầu phiên mã trình tự điều hịa phiên mã Vùng mã hóa: Mang thơng tin mã hóa axit amin • Ở sinh vật nhân sơ: Gen khơng phân mảnh, vùng mã hóa liên tục • Ở sinh vật nhân thực: Hầu hết gen phân mảnh, vùng mã hóa chứa êxơn intron Vùng kết thúc: Mang tín hiệu kết thúc phiên mã Mã di truyền • Khái niệm Trên mARN: Mã di truyền mã ba: ba nuclêôtit đứng kế Có 43 = 64 ba tiếp tạo thành mã di truyền Bộ ba mở đầu là: 5’AUG 3’ • Đặc điểm mã di truyền ba kết thúc là: 5’UAA3’, 5’UAG3’, 5’UGA3’ Mã di truyền đọc từ điểm xác định liên tục, không chồng gối lên Trang Mã di truyền có tính phổ biến: tất lồi có chung mã di truyền (trừ vài ngoại lệ) Mã di truyền có tính đặc hiệu: ba mã hóa cho loại axit amin Mã di truyền có tính thối hóa: có nhiều ba khác mã hóa cho loại axit amin Trừ ba: AUG (mã hóa axit amin mở đầu) UGG (mã hóa axit amin triptơphan) PHẦN 2: CÁC CƠNG THỨC TÍNH NHANH Cơng thức thường gặp Công thức hệ N = 2A + 2G = 2T + 2X (nuclêôtit) AG T  X  H = 2A + 3G = 2T + 3X (liên kết) N N H=N+G=N+X L  C.20 3, L N N L 3, 4( AO ); C   2 34 A = A1 + A2 = T1 + T2 = T A = A1 + T1 = A2 + T2 = T G = G1 + G2 = X1 + X2 = X G = G1 + X1 = G2 + X2= X %A  %T  %G  %X  % A1  % A2 % T1  % T2  2 %A  %T  % G1  % G % X1  % X  2 %G  %X  % A1  % T1 % A  % T2  2 % G1  % X1 % G  % X  2 PHẦN 3: CÁC DẠNG BÀI TẬP Dạng 1: Bài tập mã di truyền Bài toán 1: Xác định số loại ba mã hóa, khơng mã hóa axit amin Phương pháp giải Sử dụng tốn tổ hợp Chú ý: Có 64 mã ba, có: • ba mở đầu: 5' AUG 3' mã hóa cho axit amin mêtiơnin foocmin mêtiơnin • ba kết thúc khơng mã hóa axit amin là: 5' UAG 3', 5' UGA 3', 5' UAA 3' Ví dụ minh họa Ví dụ 1: Với loại ribơnuclêơtit A, U, G, X, tổng hợp loại ba mã hóa axit amin? A B 64 C 61 D 60 Trang Hướng dẫn Có tất 43 = 64 ba Trong có ba khơng mã hóa axit amin là: 5'UAG3', 5'UGA3', 5'UAA3'  Có 61 ba mã hóa axit amin  Chọn C Ví dụ 2: Người ta tiến hành tổng hợp đoạn ARN nhân tạo từ loại nuclêôtit A, U, X Phân tử ARN tạo thành có loại ba mã hóa axit amin? A 27 B 61 C 26 D Hướng dẫn Từ loại nuclêôtit A, U, X tạo thành 33 = 27 loại ba Trong có ba khơng mã hóa axit amin là: 5' UAA 3'  Có 26 ba mã hóa axit amin  Chọn C Bài tập tự luyện Câu Người ta tiến hành tổng hợp đoạn ARN nhân tạo từ loại nuclêôtit A, U, G Phân tử ARN tạo thành có loại ba mã hóa axit amin? A 24 B 27 C 63 D Câu Có tất loại ba tạo thành từ loại nuclêôtit A, X, T? A 61 B 26 C 27 D Câu Từ loại nuclêơtit U, G, X tạo thành ba mã hóa? A 61 B 26 C 27 D Đáp án: 1-A 2–C 3-C Bài toán 2: Xác định tỉ lệ loại mã ba Phương pháp giải Sử dụng tốn tổ hợp xác suất Ví dụ minh họa Ví dụ 1: Người ta tiến hành tổng hợp ARN nhân tạo với nguyên liệu gồm loại nuclêôtit là: A, U, X với tỉ lệ : : Tỉ lệ xuất ba AUX bao nhiêu? A 0,03 B 0,018 C 0,1 D 0.06 Hướng dẫn Tỉ lệ loại nuclêôtit là: A : U : X = 0,2 : 0,3 : 0,5  Tỉ lệ xuất ba AUX là: 0,2 0,3 0,5 = 0,03  Chọn A Ví dụ 2: Người ta tiến hành tổng hợp ARN nhân tạo với nguyên liệu gồm loại nuclêôtit A, U, X với tỉ lệ : : Tỉ lệ xuất ba có chứa nuclêơtit loại A Trang A 0,036 B 0,06 C 0,096 D 0,08 Hướng dẫn Tỉ lệ loại nuclêôtit là: A: U : X = 0,2 : 0,3 : 0,5 Bộ có chứa nu loại A, vị trí cịn lại U X với tỉ lệ 0,3 + 0,5 = 0,8 Số cách xếp vị trí nu loại A ba C32 Vậy, tỉ lệ ba có nu loại A 0,22 0,8 C32 = 0,096  Chọn C Bài tập tự luyện Câu Trong ống nghiệm, có tỉ lệ loại nuclêơtit A, U, G, X với tỉ lệ A : U : G : X = : : : Người ta tổng hợp phân tử ARN nhân tạo Theo lý thuyết, phân tử ARN nhân tạo này, xác suất xuất ba kết thúc bao nhiêu? A 32 B 128 C 128 D 256 Câu Người ta tiến hành tổng hợp phân tử mARN nhân tạo từ loại nuclêôtit với tỉ lệ: A: U : G : X = : : : Tỉ lệ ba có nuclêôtit loại A A 0,271 B 0,028 C 0,037 D 0,091 Câu Trong ống nghiệm, có loại nuclêôtit A, U, G, X với tỉ lệ A: U : G : X = : : : Từ loại nuclêôtit người ta tổng hợp nên phân tử ARN nhân tạo Nếu phân tử mARN có 3000 nuclêơtit có ba AAG? A 48 B 32 C 16 D Đáp án: 1-A 2–A 3-C Dạng 2: Xác định thành phần nuclêôtit gen, ADN Bài toán 1: Xác định thành phần nuclêôtit gen biết chiều dài, khối lượng, số liên kết hóa trị, số liên kết hiđrơ, Phương pháp giải Ví dụ: Một gen có 5998 liên kết hóa trị 3600 liên kết hiđrơ Tính số nuclêôtit loại gen Cách 1: Lập hệ phương trình • Hướng dẫn Bước 1: Xác định tổng số nuclêôtit gen, ADN (N) Cách 1: Bước 2: Lập hệ phương trình chứa ẩn đơn phân gen, ADN N = (HT + 2) : = (5998 + 2) : = 3000 (nucleotit) Ta có hệ phương trình với tổng số nuclêơtit gen với số liên kết hiđrơ Bước 3: Giải hệ phương trình Tổng số nuclêôtit gen  N  A  2G  3000   H  A  3G  3600 Trang Cách 2: Tính nhanh 2 A  2G  3000 G  X  600   2 A  3G  3600  A  T  900 Bước 1: Xác định tổng số nuclêôtit gen, ADN Cách 2: Bước 2: Tính số lượng nuclêơtit loại G Tổng số nuclêơtit gen N  A  2G   H  N G H  A  3G  N = (HT + 2) : = (5998 + 2) : = 3000 G = H - N = 3600 - 3000 = 600 = X  AT  N 3000 G   600  900 2 Ví dụ minh họa Ví dụ 1: Một gen có tổng số 2120 liên kết hiđrơ Tổng số liên kết hóa trị gen 3598 liên kết Số lượng loại nuclêôtit gen là: A A = T = 360, G = X = 540 B A = T = 540, G = X = 360 C A = T = 320, G = X = 580 D A = T = 580, G = X = 320 Hướng dẫn: Tổng số nuclêôtit gen N  Ta có hệ phương trình: HT  3598    1800 2 2 A  2G  1800 G  X  320   2 A  3G  2120  A  T  580  Chọn D Ví dụ 2: Một gen có khối lượng 540000 đvC có 2320 liên kết hiđrô Số lượng loại nuclêôtit gen bằng: A A = T = 520, G = X = 380 B A = T = 360, G = X = 540 C A = T = 380, G = X = 520 D A = T = 540, G = X = 360 Hướng dẫn: Tổng số nuclêôtit gen là: N gen  M 540000   1800 ( nuclêơtit) 300 300 Ta có G = H - N = 2320 - 1800 = 520  A  T  N 1800 G   520  380 2  Chọn C Ví dụ 3: Một ADN có số liên kết hiđrơ cặp G X 1,5 số liên kết hiđrô cặp A T Tỉ lệ % tương ứng nuclêôtit ADN là: A A = T = G = X = 25% B A= T = 15%, G = X = 35% C A = T = 30%, G = X = 20% D A = T = 20%, G = X = 30% Hướng dẫn: Trang Theo ta có 3G = 1,5 A  G = A Mà G + A = 50%  A = G = T = X = 25%  Chọn A Bài tập tự luyện o Câu Một gen có chiều dài 5100 A có 3600 liên kết hiđrơ Số lượng loại nuclêơtit gen nói là: A A = T = 900, G = X = 600 B A = T = 600, G = X = 900 C A = T = 720, G = X = 480 D A = T = 480, G = X = 720 Câu Một gen có khối lượng 9.10 đvC có 3800 liên kết hiđrơ Số lượng nuclêơtit loại A gen A 700 Câu Một B 800 C 600 D 900 gen có 2398 liên kết hóa trị đơn phân Số liên kết hiđrô cặp A - T lớn số liên kết hiđrô cặp G - X 400 liên kết Số lượng nuclêôtit loại gen là: A A = T = 400, G = X = 800 B A = T = 560, G = X = 640 C A = T = 800, G = X = 400 D A = T = 640, G = X = 560 Đáp án: 1-A 2–A 3-C Bài toán : Xác định thành phần nuclêôtit gen, mARN biết tỉ lệ loại nuclêơtit Phương pháp giải Ví dụ: Một phân tử mARN có chiều dài 4080 Ao mARN có tỉ lệ loại nuclêôtit G : X : U : A = : : : Số nuclêôtit loại mARN là? Bước 1: Xác định tổng số nuclêôtit gen Bước 2: So sánh tỉ lệ đơn phân với tổng số nuclêôtit gen (N), xác định số nuclêôtit loại Hướng dẫn N mARN  4080  1200 ( nuclêôtit) 3, G  A 3 N  1200  300 ( nuclêôtit) 12 12 X 4 N  1200  400 ( nuclêôtit) 12 12 U 2 N  1200  300 ( nuclêôtit) 12 12 Ví dụ minh họa Ví dụ 1: Một ADN có tổng hai loại nuclêôtit chiếm 90% tổng số nuclêôtit số nuclêơtit loại A Trang nhiều số nuclêôtit loại G Tỉ lệ phần trăm loại nuclêôtit ADN là: A A = T = 10%, G = X = 90% B A = T = 5%, G = X = 45% C A = T = 45%, G = X = 5% D A = T = 90%, G = X = 10% Hướng dẫn Trong ADN có tổng loại nuclêơtit = 90%  tổng loại nuclêôtit bổ sung cho Trường hợp 1: G + X = 90%  G = X = 45%  A = T = 5%  loại A > G Trường hợp 2: A + T = 90%  A = T = 45%  G = X = 5%  Chọn C Ví dụ 2: Một gen có 2346 liên kết hiđrơ Hiệu số Ađênin gen với loại nuclêôtit khác 20% tổng số nuclêơtỉt gen Khối lượng gen A 1224000 B 306000 C 612000 D 224400 Hướng dẫn % A  %G  20% N  A  35% N   % A  %G  50% N G  15% N A  3G  2346  2.35% N  3.15% N  2346  115% N  2346  N  2040 Khối lượng gen là: M = N.300 = 2040.300 = 612000 đvC  Chọn C Bài tập tự luyện Câu Một gen có chiều dài 0,51 µm có A = 20% tổng số nuclêơtit Số nuclêôtit loại gen là: A A = T = 600, G = X = 900 B A = T = 900, G = X = 600 C A = T = 300, G = X = 450 D A = T = 450, G = X = 300 Câu Một gen có 2346 liên kết hiđrơ Hiệu số Ađênin gen với loại nuclêôtit khác 20% tổng số nuclêơtit gen Chiều dài gen o A 3468 A o o o B 5100 A C 4080 A D 3060 A Câu Một phân tử ADN sinh vật nhân thực có số nuclêơtit loại Ađênin chiếm 20% tổng số nuclêôtit Tỉ lệ số nuclêôtit loại Guanin phân tử ADN A 40% Câu B 20% C 30% D 10% Một gen có chiều dài 0,51 µm, số liên kết hiđrơ cặp A - T nhiều số liên kết hiđrô cặp G - X 260 liên kết Số nuclêôtit loại gen là: A A = T = 548, G = X = 952 B A = T = 952, G = X = 548 C A = T = 652, G = X = 848 D A = T = 848, G = X = 652 Câu Một gen có 900 cặp nuclêơtit có tỉ lệ loại nuclêôtit Số liên kết hiđrô gen A 2250 B 1798 C 1125 D 3060 Trang Đáp án: 1-A 2–A 4–B 3-C 5-A Bài tốn 3: Xác định thành phần nuclêơtit gen biết thành phần nuclêôtit mạch gen Phương pháp giải Sử dụng công thức sau: A1 = T2, A2 = T1 G1 = X2, G2 = X1 A = A1 + A2 = T1 + T2 = T A = A1 + T1 = A2 + T2 = T G = G1 + G2 = X1 + X2 = X G = G1 + X1 = G2 + X2 % A1  % T1 % A  % T2  2 % G1  % X1 % G  % X %G  %X   2 % A1  % A % T1  % T2  2 % G1  % G % X1  % X %G  %X   2 % A  %T  % A  %T  Chú ý: %A1, %T1… tỉ lệ loại nuclêôtit so với số nuclêôtit mạch %A, %T tỉ lệ loại nuclêôtit so với số nuclêơtit gen Ví dụ minh họa Ví dụ 1: Một gen có chiều dài 0,306 micrơmet mạch đơn gen có 35%X 25%G Số lượng loại nuclêôtit gen là: A A = T = 360, G = X = 540 B.A = T = 540, G = X = 360 C A = T = 270, G = X = 630 D A = T = 630, G = X = 270 Hướng dẫn Số nuclêôtit gen N ADN  L  1800 (nuclêôtit) 3, Số lượng loại nuclêôtit %G  % X  % G1  % X1 25%  35%   30% 2 %A + %G = 50%  %A = 20% A = T = 20% 1800 = 360, G = X = 30% 1800=540  Chọn A Ví dụ 2: Trên mạch gen có chứa 120Avà 180T Gen nói có chứa 20% số nuclêơtit loại X Số liên kết hiđrơ gen nói A 990 B 1020 C 1200 D 1120 Hướng dẫn Ta có %A + %X = 50%, mà %X = 20%%A = 30% A = A1 + T1 = 120 + 180 = 300  N = 1000  G = X = 20%N = 200 Số liên kết hiđrô gen nói H = 2A + 3G = 2.300 + 3.200 = 1200 (liên kết) Trang  Chọn C o Ví dụ 3: Một đoạn ADN có chiều dài 4080 A có số nuclêơtit loại A chiếm 20% tổng số nuclêôtit gen Trên mạch gen có số nuclêơtit loại G 200 số nuclêôtit loại A 320 Số nuclêôtit loại mạch gen A A = T = 320, G = X = 200 B A = 320, T = 200, G = 200, X = 480 C A = 320, T = 160, G = 200, X = 520 D A = 320, T = 200, G = 200, X = 320 Hướng dẫn N 4080  2400  A  2400.20%  480; G  X  30%.2400  720 3, G1 + X1 = G  X1 = G - G1 = 520 A1 + T1 = A  T1 = A - A1 = 160  Chọn C Bài tập tự luyện Câu Mạch thứ gen có tỉ lệ nuclêơtit 10% Ađênin, 20% Timin 25% Xitozin so với tổng số nuclêôtit mạch Tỉ lệ loại nuclêôtit so với tổng số nuclêôtit gen A %A = %T = 30%, %G = %X = 20% B %A = %T = 25%, %G = %X= 15% C %A = %T = 15%, %G = %X = 35% D %A = %T = 20%, %G = %X= 30% Câu Một phân tử ADN có chiều dài 510nm Trên mạch gen có số lượng nuclêơtit loại A + T = 900 nuclêôtit Số nuclêôtit loại ADN là: A A = T = 300, G = X = 1200 B A = T = 1200, G = X = 300 C A = T = 900, G = X = 600 D A = T = 600, G = X = 900 Câu Tỉ lệ loại nuclêôtit mạch 25%G 35%X Chiều dài gen 0,306 micrômet Số lượng loại nuclêôtit gen là: A A = T = 360, G = X = 540 B A = T = 540, G = X = 360 C A = T = 270, G = X = 630 D A = T = 630, G = X = 270 Câu Một gen sinh vật nhân sơ có Guanin chiếm 20% tổng số nuclêôtit gen Trên mạch gen có 150 Ađênin 120 Timin, số liên kết hiđrô gen A 1120 B 1080 C 990 D 1020 Câu Một gen có tổng số 2128 liên kết hiđrơ Trên mạch gen có số nuclêôtit loại A số nuclêôtit loại T Số nuclêôtit loại G gấp lần số nuclêôtit loại A, số nuclêôtit loại X gấp lần số nuclêôtit loại T Số nuclêôtit loại A gen A 112 B 448 C 224 D 336 Đáp án: 1-C 2–C 3-A 4–B 5-C Trang 10 o Câu 26 Một phân tử mARN có chiều dài 2142 A tỉ lệ A: U : G : X = 1: 2: 2: Sử dụng phân tử mARN làm khuôn để phiên mã ngược tổng hợp nên phân tử ADN mạch kép Nếu phân tử ADN tổng hợp có chiều dài chiều dài phân tử ARN số nuclêôtit loại ADN A A = T = 420, G = X = 210 B A = T = 210, G = X = 420 C A = 70, T = 140, G = 140, X = 280 D A = 140, T = 70, G = 280, X = 140 Câu 27 Phân tử mARN có chiều dài 0,3162 μm Tỉ lệ loại nuclêôtỉt mARN A: U : G : X = : : : mã kết thúc UGA Số nuclêôtit loại A, U, G, X đối mã tARN tổng hợp chuỗi pôlipeptit là: A 371, 185, 278, 93 B 371, 185, 278, 92 C 92, 185, 278, 371 D 185, 371,93, 278 Câu 28 Gen có G = 20% 720 nuclêôtit loại T Mạch đơn thứ gen có X = 276 nuclêơtit 21% A Q trình phiên mã gen cần môi trường cung cấp 1404 nuclêôtit loại U Mạch khuôn mạch gen phiên mã lần? A Mạch : lần B Mạch : lần C Mạch : lần D Mạch : lần Câu 29 Hai gen A B có chiều dài tổng chiều dài hai gen 0,918 micrômet Hai gen tổng hợp ARN Trên đoạn mARN có ribơxơm trượt qua lượt tổng số axit amin tự môi trường nội bào cung cấp 17960 axit amin Tính số lần phiên mã hai gen Biết số phân tử prôtêin dịch mã từ gen A số phân tử dịch mã từ gen B A lần B lần C lần D 10 lần số A gen II Cả hai gen nhân đôi số lần môi trường cung cấp tất 4590 nuclêôtit loại X Số lần nhân đôi gen I gen II o Câu 30 Hai gen I II dài 3060 A Gen I có 35% A A B C D Câu 31 Một gen có chiều dài 2550 A Khi gen mã đề tổng hợp nên mARN có U= 60%, hai mạch đơn gen tách Người ta biết mạch có G1 = 14% số nuclêôtit mạch; T1 = 150; X1 = 45 Cho biết mạch I hay mạch II gen mạch mã gốc Tính số nu loại mARN? o A Mạch mạch mã gốc, rU = 540, rA= 150, rG = 105, rX = 45 B Mạch mạch mã gốc, rU = 450, rA= 150, rG = 45, rX = 105 C Mạch mạch mã gốc, rU = 450, rA= 150, rG = 105, rX = 45 D Mạch mạch mã gốc, rU = 450, rA= 350, rG = 115, rX = 85 Đáp án: 1–A 2–A 3–A 4–D 5–A 6–C 7–C 8–A 9–B 10 - A 11 – B 12 – D 13 –A 14 –B 15 –A 16 –A 17 – D 18 –B 19 –D 20 –B 21 –A 22 -C 23 –C 24 –C 25 –C 26- B 27 –D 28 –D 29 –B 30-C 31-B Trang 31 Trang 32 ĐỘT BIẾN GEN PHẦN 1: LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM Khái niệm Đột biến gen biến đổi cấu trúc gen Đột biến điểm đột biến gen, liên quan đến cặp nuclêôtit Các cá thể mang đột biến biểu thành kiểu hình thể đột biến Trong tự nhiên, gen có thề bị đột biến với tần số thấp (10-6 - 10-4) • Các dạng đột biến điểm • Đột biến thêm cặp nuclêơtit • Đột biến cặp nuclêơtit • Đột biến thay cặp nuclêôtit Nguyên nhân, chế đột biến gen Trang 33 • Do kết cặp không nhân đôi ADN Các bazơ nitơ dạng có vị trí liên kết hiđrơ bị thay đổi làm cho chúng kết cặp không tái dẫn đến phát sinh đột biến gen • Tác động tác nhân vật lí, hóa học sinh học mơi trường Tác nhân vật lí: tia tử ngoại (tia UV) làm cho timin mạch ADN liên kết chặt với (dimer timin) dẫn tới phát sinh đột biến gen Tác nhân hóa học: - brơm uraxin (5BU) chất đồng đẳng Timin gây thay A - T G - X Acridin chèn vào mạch gây đột biến cặp nuclêôtit, chèn vào mạch khuôn gây đột biến thêm cặp nuclêôtit Tác nhân sinh học: Một số virut gây đột biến gen virut viêm gan B, virut hecpet Gen đột biến phát sinh tái qua chế nhân đôi ADN Biểu di truyền đột biến gen • Đột biến phát sinh nguyên phân • Biểu hiện: Đột biến tiền phôi: Đột biến xảy lần Đột biến gen trội  biểu thành thể đột biến phân bào hợp tử, di truyền qua Đột biến gen lặn  gen tồn trạng thái tiềm ẩn, sinh sản hữu tính vơ tính biểu hệ sau xuất gen đồng hợp lặn Đột biến xôma: Đột biến xảy nguyên phân tế bào sinh dưỡng, nhân lên mô quan Đột biến xơma di truyền qua sinh sản vơ tính Đột biến gen trội biểu phần thể tạo thành thể khảm Đột biến gen lặn không biểu hiện, bị thể chết Trang 34 • Đột biến phát sinh giảm phân tạo giao tử Đột biến gen trội: biểu thành kiểu hình (Đột biến giao tử) đời Đột biến phát sinh giảm phân tạo giao tử, qua Đột biến gen lặn: biểu thành kiểu hình trạng thụ tinh vào hợp tử thái đồng hợp tử lặn (aa); trạng thái dị hợp Đột biến giao tử di truyền qua sinh sản hữu tính khơng biểu vơ tính Hậu • Hậu đột biến điểm: Đột biến nhầm nghĩa (sai nghĩa): Thay đổi ba UUA mã hóa cho axit amin lơxin  sau đột biến quy định axit amin thành ba quy định axit thành UUX mã hóa cho axit amin phêninalanin amin khác  thay đổi axit amin chuỗi pôlipeptit Đột biến vô nghĩa: Thay đổi ba quy định axit UUA - axit amin lơxin  sau đột biến thành UAA amin thành ba kết thúc  Quá trình dịch mã kết kết thúc thúc sớm  chuỗi pơlipeptit ngắn bình thường Đột biến đồng nghĩa: Thay đổi ba không UUA - axit amin lơxin  sau đột biến thành UUG làm thay đổi axit amin tính thối hóa mã di quy định axit amin lơxin truyền  không làm thay đổi chuỗi pôlipeptit Đột biến dịch khung: Đột biến thêm nuclêôtit làm thay đổi chuỗi pơlipeptit kể từ vị trí xảy đột biến Ví dụ: Đột biến gen kháng thuốc trừ sâu côn trùng Trong điều kiện mơi trường khơng có thuốc Điều kiện mơi trường: gen đột biến gây hại trừ sâu có hại làm thể phát triển yếu, mơi trường lại có lợi điều kiện có thuốc trừ sâu lại trở trung tính mơi trường khác thành có lợi kháng thuốc Tổ hợp gen: tổ hợp gen có hại tổ hợp gen khác có thề có lợi trung tính • Mức độ gây hại đột biến phụ thuộc vào Ý nghĩa Tạo alen cung cấp ngun liệu cho q trình tiến hóa chọn giống Đột biến gen cung cấp nguồn nguyên liệu sơ cấp cho q trình tiến hóa PHẦN 2: CÁC DẠNG BÀI TẬP Dạng 1: Nhận biết đột biến gen, thể đột biến Phương pháp giải Chú ý: Với dạng em cần ý phân biệt: • Đột biến gen biến đổi cấu trúc gen Trang 35 • Đột biến điểm đột biến gen liên quan đến cặp nuclêơtit • Một thể coi thể đột biến gen đột biến biểu thành kiểu hình Ví dụ minh họa Ví dụ 1: Cho biết gen A đột biến thành gen a, gen b đột biến thành gen B Hai cặp gen qui định hai cặp tính trạng trội lặn hồn tồn Cho cá thể mang kiểu gen sau đây: (1) AABB (2) aaBB (3) Aabb (4) aabb (5) AaBb Những cá thể thể đột biến là: A (1), (2), (4), (5) B (1), (2), (4) C (3), (4) D (2), (3), (4), (5) Hướng dẫn Thể đột biến thể mang đột biến biểu kiểu hình Gen A đột biến thành gen a thể đột biến có kiều gen aa Gen b đột biến thành gen B  thể đột biến có kiểu gen BB Bb  Các kiểu gen phù hợp là: AABB, aaBB, aabb, AaBb  Chọn A Ví dụ 2: Cho trường hợp sau, có trường hợp coi đột biến gen? (1) Gen tạo sau tái ADN bị cặp nuclêôtit (2) mARN tạo sau phiên mã bị nuclêôtit (3) Chuỗi pôlipeptit tạo sau dịch mã bị axit amin (4) Đột biến gen NST số (5) Đột biến thay cặp A - T cặp G - X A B C D Hướng dẫn Đột biến gen biến đổi cấu trúc gen  (1), (5) (2), (3) Sai biến đổi cấu trúc mARN, prơtêin Sự biến đổi xảy sai sót q trình phiên mã, dịch mã (4) Sai Đây đột biến đoạn NST, liên quan đến nhiều gen  Chọn C Bài tập tự luyện Câu Cho ví dụ sau: (1) Gen tạo sau tái ADN bị thay cặp nuclêôtit (2) mARN tạo sau phiên mã bị nuclêôtit (3) Đột biến gen NST số (4) Đột biến thay cặp A - T cặp G - X Có trường hợp coi đột biến điểm? A B C D Trang 36 Câu Cho biết gen a đột biến thành gen A, gen B đột biến thành gen b Hai cặp gen qui định hai cặp tính trạng, trội lặn hồn tồn Kiểu gen sau thể đột biến? (1) AABB A (2) AaBB (3) Aabb (4) aabb B C D (5)AaBb Đáp án: 1–C 2-D Dạng 2: Xác định dạng đột biến gen Bài toán 1: Cho thay đổi số nuclêôtit, chiều dài, số liên kết hiđrô gen, xác định dạng đột biến xảy với gen Phương pháp giải Chú ý: Với dạng em cần ý đến thay đổi đặc trưng gen — Mất cặp nuclêôtit Thay cặp nuclêôtit o o Lgen N Thêm cặp nuclêôtit - 3,4 A Không đổi + 3,4 A -1(A - T) + 1(G - X) +1 (A - T) Tăng cặp nuclêôtit Giảm cặp nuclêôtit - 1(G - X) không đổi thay A – T T – A +1 (thay A - T G - X) H - (mất 1A - T) -3 +2 (thêm 1A-T) +3 -1 (thay G - X A - T) (mất 1G - X) không đổi thayA - T T - A (thêm 1G - X) G - X X - G Hậu Đột biến dịch khung Đột biến vô nghĩa, đột biến nhầm nghĩa, đột biến đồng nghĩa Ví dụ minh họa Ví dụ 1: Loại đột biến điểm xảy làm tăng liên kết hiđrô gen? A Thêm cặp nuclêôtit A - T B Thay cặp A - T cặp G - X C Thay cặp A - T cặp T - A D Mất cặp nuclêôtit A - T Hướng dẫn Đối chiếu với bảng bên, dạng đột biến làm tăng liên kết hiđrô gen đột biến thêm cặp A-T  Chọn A Ví dụ 2: Gen A bị đột biến thành gen a có chiều dài khơng đổi, số liên kết hiđrơ gen tăng thêm liên kết Dạng đột biến xảy với gen A thêm cặp nuclêôtit A - T B thay cặp A - T cặp G - X Trang 37 C thay cặp A - T cặp T - A D cặp nuclêôtit A - T Hướng dẫn Gen có chiều dài khơng đổi  Đột biến thay Mặt khác, số liên kết hiđrô gen tăng liên kết  đột biến thay cặp A - T cặp G - X  Chọn B Bài tập tự luyện Câu Những dạng đột biến đột biến dịch khung? A Thêm thay cặp nuclêôtit B Mất thêm cặp nuclêôtit C Mất thay cặp nuclêôtit D Thay cặp nuclêôtit Câu Loại đột biến điểm xảy làm tăng liên kết hiđrô gen A thêm cặp nuclêôtit G - X B thay cặp A - T cặp G - X C thay cặp A - T cặp T-A D thêm cặp nuclêôtit G - X Câu Gen A đột biến thành gen a Chiều dài gen không đổi số liên kết hiđrơ gen sau đột biến gen A liên kết hiđrô Đột biến thuộc dạng A đảo cặp nuclêôtit B thay cặp (G - X) cặp (A - T) C thay cặp (A - T) cặp (G - X) D thay cặp (A - T) cặp (A - T) Đáp án: 1–B 2–D 3–B Bài toán 2: Cho sản phẩm gen đột biến, xác định dạng đột biến xảy với gen Phương pháp giải Ví dụ: Một gen có 3000 nuclêơtit T chiếm 30% Đột biến điểm xảy làm cho gen sau đột o biến dài 5100 A có 3599 liên kết hiđrô Loại đột biến xảy ra? Hướng dẫn Cách 1: Cách 1: Bước 1: Xác định thành phần nuclêôtit gen ban Xét gen trước đột biến: đầu A = T = 30%  G = X = 20% N = 3000  A = T = 900, G = X = 600 Bước 2: Xác định thành phần gen sau đột biến Xét gen sau đột biến: N = 3000 nuclêôtit G = H - N = 3599 - 3000 = 599 Bước 3: So sánh gen ban đầu gen đột biến, xác A = T = 901 Trang 38  Đột biến thay cặp G - X cặp A - T định dạng đột biến Cách 2: Bước 1: Xác định chiều dài, số liên kết hiđrô, Cách 2: gen trước sau đột biến A = T = 30%  G = X = 20% N = 3000  A = T = 900, G = X = 600 Số liên kết hiđrô gen: H = 2A + 3G = 900 + 600 = 3600 Chiều dài gen trước đột biến: Bước 2: So sánh chiều dài, số liên kết hiđrô, o L = (3000 : 2) 3,4 = 5100 A gen trước sau đột biến Sau đột biến chiều dài gen không thay đổi, số Bước 3: Xác định dạng đột biến gen liên kết hiđrô giảm  Đột biến thay cặp G - X cặp A - T Ví dụ minh họa Ví dụ 1: Gen A có 3000 nuclêôtit 3900 liên kết hiđrô Gen A bị đột biến điểm trở thành gen a Gen a nhân đôi lần, môi trường nội bào cung cấp 4193 nuclêôtit loại A 6300 nuclêôtit loại G Dạng đột biến xảy với gen trên? A Mất cặp nuclêôtit loại G - X B Thêm cặp nuclêôtit loại A - T C Mất cặp nuclêôtỉt loại A - T D Thêm cặp nuclêơtít loại G - X Hướng dẫn Ta có: G = 3900 - 3000 = 900 = X  A=T = 600 Khi gen tự nhân đơi lần số nuclêơtit loại môi trường cần cung cấp cho gen đột biến là:   Aa  Ta  599 nuclêôtit  Amtcc  Tmtcc  Aa (2  1)  4193    Gmtcc  X mtcc  Ga (2  1)  6300 Ga  X a  900 nuclêôtit Vậy đột biến đột biến cặp A - T  Chọn C Bài tập tự luyện Câu Một gen có 9.105đvC, có 4050 liên kết hiđrơ Sau đột biến chiều dài gen không đổi Nếu tỷ lệ G : A gen đột biến xấp xỉ 2,348 dạng đột biến thuộc loại A thêm cặp nuclêôtit B thay cặp G - X cặp A - T C thay cặp nulêôtit khác loại D thay cặp A - T cặp G - X Trang 39 Câu Gen A có tổng số 3240 liên kết hiđrô Guanin chiếm 35% tổng số nuclêôtit gen Gen A bị đột biến thành gen a Cả hai gen tự nhân đôi lần cần môi trường cung cấp 11753 Xitozin 5040 Ađênin Đây dạng đột biến A cặp G - X B thêm cặp G - X C cặp A - T D thay cặp G - X cặp A - T Câu Gen B dài 221 nm có 1669 liên kết hiđrô, gen B bị đột biến thành gen b Từ tế bào chứa cặp gen Bb qua hai lần ngun phân bình thường, mơi trường nội bào cung cấp cho q trình nhân đơi cặp gen 1689 nuclêôtit loại Timin 2211 nuclêôtit loại Xitozin Dạng đột biến xảy với gen B A cặp G - X B thay cặp G - X cặp A - T C cặp A - T D thay cặp A - T cặp G - X Câu Một gen có 1498 liên kết hóa trị nuclêơtit có A = 20% tổng số nuclêôtit gen Sau đột biến điểm, số liên kết hiđrô gen 1953 Gen bị đột biến A thêm cặp G - X B cặp G - X C thêm cặp A - T D cặp A - T Đáp án: 1- D 2–A 3–B 4-A Dạng 3: Xác định thành phần nuclêôtit gen trước sau đột biến Phương pháp giải Ví dụ: Một gen dài 510nm, có 3900 liên kết hiđrô Gen bị đột biến cặp A - T Xác định thành phần nuclêôtit loại sau đột biến Hướng dẫn Bước 1: Xác định cấu trúc gen cho Tổng số nuclêôtit gen là: N = 3000  G = H - N = 3900 - 3000 = 900  A = T = 600 Bước 2: Xác định dạng đột biến Gen bị đột biến cặp A - T Bước 3: Xác định u cầu tốn Số nuclêơtit loại gen đột biến là: A = T = 599, G = X = 900 Ví dụ minh họa o Ví dụ 1: Gen A dài 5100 A có hiệu số tỷ lệ A với loại nuclêôtit khác 10% Gen bị đột biến điểm thành gen a có số liên kết giảm so với gen A Số lượng nuclêôtit loại gen a là: A A = T = 898, G = X = 602 B A = T = 902, G = X = 598 C A = T = 900, G = X = 600 D A = T = 899, G = X = 600 Hướng dẫn Trang 40 Xét gen ban đầu: N  L 5100   3000 (nuclêôtit) 3, 3, Hiệu số tỷ lệ A với nuclêôtit khác loại 10%, ta có hệ phương trình % A  %G  50% % A  30%  A  T  900    % A  %G  10% %G  20% G  X  600 Đột biến điểm xảy gen làm số liên kết hiđrô giảm liên kết  Đây đột biến cặp A T  Số nuclêôtit loại gen a là: A = T = 899 G = X = 600  Chọn D Ví dụ 2: Một gen bình thường dài 408 nm, có 3120 liên kết hiđrơ, bị đột biến thay cặp nuclêôtit không làm thay đổi số liên kết hiđrô gen Số nuclêôtit loại gen đột biến là: A A = T = 270, G = X = 840 B A = T = 840, G = X = 270 C A = T = 480, G = X = 720 D A = T = 720, G = X = 480 Hướng dẫn Số cặp nuclêôtit gen là: N  L 4080   2400 (nuclêôtit) 3, 3, G = H - N = 3120 - 2400 = 720 Đột biến thay cặp nuclêôtit mà không làm thay đổi số liên kết hiđrô đột biến đồng hoán (thay A - T thành T - A ngược lại, thay G - X thành X - G (hoặc ngược lại)  Số nuclêôtit loại không thay đổi  Chọn C Bài tập tự luyện Câu Ở sinh vật nhân sơ, xét gen M có chiều dài 0,51 micromet có tỉ lệ A/G = 2/3 Gen M bị đột biến điểm thành gen m, so với gen M gen m giảm liên kết hiđrô Số lượng nuclêôtit loại gen m là: A A = T = 900, G = X = 599 B A = T = 719, G = X = 481 C A = T = 599, G = X = 900 D A = T = 600, G = X = 899 Câu Một gen dài 0,51 μm, mạch gốc gen có A = 300, T = 400 Nếu gen xảy đột biến điểm thay cặp A - T cặp G - X số liên kết hiđrô gen đột biến A 3799 B 3800 C 3801 D 3699 Câu Gen B có 390 Guanin có tổng số liên kết hiđrơ 1670, bị đột biến thay cặp nuclêôtit cặp nuclêôtit khác thành gen b Gen b nhiều gen B liên kết hiđrô Số nuclêôtit loại gen b là: A A = T = 250, G = X = 390 B A = T = 251, G = X = 389 C A=T = 610, G = X = 390 D A = T = 249, G = X = 391 o Câu Một gen cấu trúc dài 4080 A , có tỉ lệ A/G = 1,5 Gen bị đột biến thay cặp A - T cặp G - X Số lượng nuclêôtit loại gen sau đột biến là: Trang 41 A A = T = 720, G = X = 480 B A = T = 719, G = X = 481 C A = T = 419, G =x = 721 D A = T = 721, G = X = 479 o Câu Một gen dài 3060 A , mạch gốc gen có thành phần nuclêơtit gồm 100 Ađênin 250 Timin Gen bị đột biến cặp G - X số liên kết hiđrơ gen sau đột biến A 2350 B 2352 C 2353 D 2347 Câu Trong chế điều hòa hoạt động opêron Lac, kiện sau diễn mơi trường khơng có lactơzơ? A Prôtêin ức chế liên kết với vùng vận hành B Gen điều hịa tổng hợp prơtêin ức chế C Các gen cấu trúc Z, Y, A liên tục phiên mã D ARN polimeraza liên kết với vùng khởi động A  , gen bị đột biến thay G cặp G - X G cặp A - T Số lượng nuclêôtit loại gen sau đột biến là: o Câu Một gen cấu trúc dài 4080 A , có tỉ lệ A A = T = 720, G = X = 480 B A = T = 419, G = X = 721 C A = T = 719, G = X = 481 D A = T = 481, G = X = 719 Câu Một gen dài 408nm có 3100 liên kết hiđrơ Sau xử lí 5-BU thành cơng điểm số nuclêơtit loại gen đột biến là: A A = T = 501, G = X = 699 B A = T = 503, G = X = 697 C A = T = 500, G = X = 700 D A = T = 499, G = X = 701 Câu Một gen có 3000 liên kết hiđrơ có số nuclêơtit loại guanin (G) hai lần số nuclêôtit loại o Ađênin (A) Một đột biến xảy làm cho chiều dài gen giảm 85 A Biết số nuclêơtit bị có nuclêôtit loại Xitozin (X) số nuclêôtit loại A G gen sau đột biến A 370 730 B 375 745 C 375 725 D 355 745 Câu 10 Gen B bị đột biến đoạn trở thành gen b Do tượng này, phân tử prôtêin gen b mã hóa giảm 220 axit amin so với prơtêin gen B mã hóa Gen b có G = 30% đoạn có G = 20% Khi gen B gen b nhân đôi lần lấy từ môi trường 4680 nuclêôtit Số lượng loại nuclêôtit gen b A A = T = 456, G = X = 684 B A = T = 420, G = X = 720 C A = T = 480, G = X = 720 D A = T = 360, G = X = 840 Đáp án: 1–C 2–C 3–D 4–B 5–D 6–A 7–D 8–D 9–D 10 - A PHẦN 3: BÀI TẬP TỔNG HỢP Câu Đột biến gen A biến đổi cấu trúc gen, liên quan đến cặp nuclêôtit B biến đổi cấu trúc phân tử mARN phiên mã C biến đổi cấu trúc chuỗi pôlipeptit D biến đổi cấu trúc gen, biểu kiểu hình thể Trang 42 Câu Đột biến điểm đột biến gen A liên quan đến gen nhiễm sắc thể B liên quan đến cặp nuclêôtit gen C xảy đồng thời nhiều điểm gen D gây hậu nghiêm trọng Câu Thể đột biến A cá thể mang đồng thời nhiều đột biến B biểu kiểu hình tế bào bị đột biến C quần thể có nhiều cá thể mang đột biến D cá thể mang gen đột biến biểu kiểu hình Câu Xử lí ADN chất acridin gây biến đổi gì? A Làm cặp nuclêơtit B Thay cặp nuclêôtit cặp nuclêôtit khác C Làm thêm cặp nuclêôtit D Làm thêm cặp nuclêơtit Câu Hố chất 5-Brơm Uraxin làm biến đổi cặp nu sau đây? A A - T G - X B T - A G - X C G - X A - T D G – X  T - A Câu Loại đột biến gen sau không di truyền đường sinh sản hữu tính? A Đột biến giao tử B Đột biến hợp tử C Đột biến giai đoạn tiền phôi D Đột biến xôma Câu Cơ thể mang gen đột biến chưa biểu thành thể đột biến A đột biến gen trội, trạng thái dị hợp B đột biến gen lặn, trạng thái dị hợp C đột biến gen lặn, alen trội tương ứng D đột biến gen lặn, trạng thái đồng hợp Câu Loại đột biến gen xảy không làm thay đổi số liên kết hiđrô gen A thay cặp A - T cặp G - X B thay cặp A - T cặp T - A C cặp nuclêôtit D thêm cặp nuclêôtit Câu Gen B có 2400 nuclêơtit, gen B bị đột biến đoạn thành gen b, gen b có A = 426, G = 684 Số ba đoạn gen A 60 B 90 C 30 D 215 Câu 10 Đột biến thêm cặp nuclêơtit sau cặp nuclêơtit số gen prơtêin hoàn chỉnh gen đột biến tổng hợp thay đổi A toàn axit amin B từ axit amin thứ trở C từ axit amin thứ trở D từ axit amin thứ trở Câu 11 Cho nhận định sau: Trang 43 (1) Trong số đột biến điểm phần lớn đột biến thay cặp nuclêơtít gây hại cho thể sinh vật (2) Đột biến điểm biến đổi đồng thời nhiều điểm khác gen cấu trúc (3) Trong trường hợp nào, tuyệt đại đa số đột biến điềm có hại (4) Đột biến điểm cung cấp nguyên liệu cho q trình tiến hóa sinh vật (5) Mức độ gây hại alen đột biến phụ thuộc vào điều kiện mơi trường tổ hợp gen mà tồn Có nhận định nói đột biến điểm? A B C D Câu 12 Một đột biến gen làm cặp nu vị trí số 5, 10 31 Cho ba ba cũ khơng mã hóa loại axit amin đột biến không ảnh hưởng đến ba kết thúc Hậu đột biến A axit amin làm thay đổi 10 axit amin liên tiếp sau axit amin thứ chuỗi pôlipeptit B axit amin làm thay đổi 10 axit amin chuỗi pôlipeptit C axit amin làm thay đổi axit amin liên tiếp sau axit amin thứ chuỗi pôlipeptit D axit amin làm thay đổi tồn chuỗi pơlipeptit Câu 13 Khi nói đột biến gen, phát biểu sau đúng? (1) Đột biến thay cặp nuclêôtit dẫn đến kết thúc sớm trình dịch mã (2) Đột biến gen tạo alen làm phong phú vốn gen quần thể (3) Đột biến điểm dạng đột biến gen liên quan đến số cặp nuclêôtit (4) Đột biến gen có lợi, có hại trung tính thể đột biến (5) Mức độ gây hại alen đột biến phụ thuộc vào tổ hợp gen điều kiện môi trường A (3), (4), (5) B (1), (3), (5) C (2), (4), (5) D (1), (2), (3) Câu 14 Một gen có 110 chu kì xoắn có tổng 2700 liên kết hiđrơ Gen bị đột biến điểm làm giảm liên kết hiđrô Số nuclêôtit loại gen đột biến là: A A = T = 599, G = X = 500 B A = T = 401, G = x = 424 C A = T = 424, G = X = 400 D A = T = 600, G = X = 499 A  Gen bị đột biến cặp G nuclêơtit giảm liên kết hiđrơ so với gen bình thường Số lượng loại nuclêơtit gen hình thành sau đột biến là: Câu 15 Một gen sinh vật nhân sơ có 3000 nuclêơtit có tỉ lệ A A = T = 600, G = X = 899 B A = T = 600, G = X = 900 C A = T = 900, G = X = 599 D A = T = 599, G = X = 900 Câu 16 Gen B có 900 nuclêơtit loại A có tỉ lệ  A  T   Gen B bị đột biến thay cặp G - X G  X  cặp A - T trở thành alen b Tổng số liên kết hiđrô alen b A 3899 B 3601 C 3599 D 3600 Trang 44 Câu 17 Giả sử gen B sinh vật nhân thực gồm 2400 nuclêơtit có số nuclêơtit loại A gấp lần số nuclêôtit loại G Một đột biến điểm xảy làm cho gen B bị đột biến thành gen b Alen b có chiều dài khơng đổi giảm liên kết hiđrô so với gen B Số lượng loại nuclêôtit alen b là: A A = T = 301, G = X = 899 B A = T = 299, G = X = 901 C A = T = 901, G = X = 299 D A = T = 899, G = X = 301 Câu 18 Alen B dài 476 nm có 3600 liên kết hiđrơ, alen B bị đột biến thành alen b Từ tế bào chứa cặp gen Bb qua hai lần nguyên phân bình thường, mơi trường nội bào cung cấp cho q trình nhân đôi cặp gen 3597 nuclêôtit loại Ađênin 4803 nuclêôtit loại Guanin Dạng đột biến xảy với alen B A cặp G - X B thay cặp A - T cặp G - X C cặp A - T D thay cặp G - X cặp A - T Câu 19: Prôtêin bình thường có 90 axit amin Khi gen mã hóa prơtêin bị đột biến axit amin thứ 60 bị thay axit amin Cho phát biểu sau: (1) Đột biến xảy với gen đột biến cặp nuclêôtit o (2) Gen có chiều dài 938,4 A (3) Gen có 276 cặp nuclêơtit (4) Đột biến xảy ba thứ 60 gen Có phát biểu đúng? A B C D Đáp án: 1–C 2–B 3–D 4–D 5–A 6–D –B 8–B 9–C 11 – C 12 – D 13 – C 14 – A 15 – D 16 – C 17 – C 18 – B 19 – C 10 – C Trang 45 ... qua chế nhân đôi ADN Biểu di truyền đột biến gen • Đột biến phát sinh nguyên phân • Biểu hiện: Đột biến tiền phôi: Đột biến xảy lần Đột biến gen trội  biểu thành thể đột biến phân bào hợp tử, di. .. đoạn phân tử ADN A mang thông tin mã hố chuỗi pơlipeptit hay phân tử ARN B mang thơng tin di truyền lồi C mang thông tin quy định cấu trúc phân tử prôtêin D chứa mã hoá axit amin Câu Mã di truyền. .. giống (2) Trong phân tử ADN tạo ra, có 15 phân tử cấu tạo hồn tồn từ ngun liệu mơi trường nội bào (3) Phân tử ADN nói nhân đơi lần liên tiếp (4) Trong phân tử ADN tạo ra, có 14 phân tử cấu tạo hồn