ĐỀ TÀI KHOA HỌC SỐ: 2.2.8-CS07 NGHIÊN CỨU HỆ THỐNG PHỔ BIẾN SỐ LIỆU TIÊU CHUẨN RIÊNG (SDDS) VÀ KHẢ NĂNG THAM GIA CỦA VIỆT NAM Cấp đề tài : Cơ sở Thời gian nghiên cứu : 2007 Đơn vị chủ trì : Trung tâm Thơng tin Tƣ liệu thống kê Đơn vị quản lý : Viện Khoa học Thống kê Chủ nhiệm đề tài : CN Nguyễn Bá Khoáng Những ngƣời phối hợp nghiên cứu: Lê Thị Phƣợng Nguyễn Văn Nông Dƣơng Tiến Bích Điểm đánh giá nghiệm thu đề tài: 8,3 PHẦN I SỰ CẦN THIẾT VÀ CÁC ĐIỀU KIỆN KHI THAM GIA HỆ THỐNG SDDS, THỰC TRẠNG THỐNG KÊ VIỆT NAM QUA NĂM THAM GIA GDDS I Sự cần thiết điều kiện tham gia hệ thống SDDS I.1 Sự cần thiết việc nghiên cứu đề tài Chuẩn phổ biến số liệu riêng (SDDS) Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF) xây dựng từ tháng 10 năm 1995 nhằm hƣớng dẫn nƣớc thành viên có quyền muốn tìm kiếm quyền truy cập vào thị trƣờng vốn quốc tế việc cung cấp số liệu thống kê kinh tế tài cho cộng đồng Ban điều hành IMF phê chuẩn SDDS vào tháng năm 1996 từ trở IMF tiến hành rà soát chuẩn SDDS, thực thay đổi nhằm đảm bảo tính phù hợp môi trƣờng phát triển Cả hệ thống phổ biến số liệu chung (GDDS) SDDS đƣợc dự kiến nâng cao khả có sẵn số liệu thống kê mang tính đầy đủ kịp thời góp phần vào việc theo đuổi sách kinh tế vĩ mô ổn định Chuẩn SDDS đƣợc dự kiến đóng góp vào việc hồn thiện chức hoạt động thị trƣờng tài Chuẩn SDDS xác định khuôn khổ phổ biến số liệu: - Số liệu: phạm vi bao quát, tính định kỳ thời hạn + Phạm vi bao quát: tuỳ theo lựa chọn mang tính linh hoạt phạm vi bao quát áp dụng phù hợp đƣợc chuẩn SDDS phê duyệt đƣợc nƣớc đăng ký tham gia thực hành, nƣớc đăng ký phải phổ biến cho cộng đồng toàn cấu thành theo quy định loại số liệu + Định kỳ: Tuỳ theo lựa chọn linh hoạt định kỳ cung cấp số liệu đƣợc SDDS chuẩn y nƣớc đăng ký thực hiện, nƣớc đăng ký phải cơng bố tồn cấu thành phân loại số liệu theo quy định nêu định kỳ công bố + Thời hạn: Tuỳ theo lựa chọn linh hoạt thời hạn cung cấp số liệu đƣợc SDDS chuẩn y nƣớc đăng ký thực hiện, nƣớc đăng ký phải cơng bố tồn cấu thành phân loại số liệu theo quy định nêu thời hạn công bố - Quyền truy cập cộng đồng - Tính thống số liệu đƣợc công bố - Chất lƣợng số liệu công bố IMF khuyến cáo nƣớc tham gia thực SDDS có lợi ích chung là: SDDS tác động tốt đến chức hoạt động thị trƣờng tài SDDS tác động đến việc cảnh báo sớm tái định hƣớng sách kinh tế SDDS tác động đến việc giảm thiểu chi phí vay mƣợn Với khn khổ chuẩn SDDS quy định từ đến yếu tố giám sát thực tế tốt quan sát giám sát đƣợc ngƣời sử dụng số liệu thống kê Khuôn khổ số liệu lên danh sách 18 loại số liệu cung cấp mức độ cho phạm vi bao quát khu vực kinh tế quy định tính định kỳ (tần suất) nhƣ thời hạn theo số liệu thuộc loại phải đƣợc công bố Thừa nhận khác biệt cấu kinh tế nhƣ xếp thể chế quốc gia, chuẩn SDDS đem lại khả linh hoạt việc cung cấp số liệu Một số loại số liệu đƣợc đánh dấu để phổ biến sở phù hợp Một số loại khác đƣợc xác định khuyến khích phổ biến không bắt buộc phải phổ biến Về định kỳ thời hạn cung cấp số liệu nƣớc thành viên thực theo cách lựa chọn linh hoạt xem xét việc tuân thủ đầy đủ theo chuẩn SDDS Các yếu tố giám sát thuộc chuẩn SDDS quyền truy cập, tính tồn vẹn thống chất lƣợng số liệu nhấn mạnh tính minh bạch việc biên soạn phổ biến số liệu thống kê * Để hỗ trợ tính sẵn sàng quyền truy cập bình đẳng SDDS (a) quy định phải công bố trƣớc lịch phát hành số liệu cơng bố đồng thời đến tất bên có liên quan * Để hỗ trợ ngƣời sử dụng số liệu việc đánh giá tính tồn vẹn số liệu đƣợc công bố theo chuẩn SDDS, SDDS yêu cầu phải công bố điều kiện điều khoản cho việc thu thập biên soạn phổ biến số liệu thống kê thức; (b) Xác định quyền truy cập số liệu nội quan nhà nƣớc trƣớc công bố; (c) Xác định ý kiến Bộ công bố số liệu thống kê (d) Cung cấp thông tin điều chỉnh nhƣ thông báo trƣớc thay đổi lớn phƣơng pháp luận * Để hỗ trợ ngƣời sử dụng việc đánh giá chất lƣợng số liệu, SDDS yêu cầu (a) phải phổ biến tài liệu phƣơng pháp luận thống kê (b) phải phổ biến chi tiết cấu thành phƣơng pháp luận, tính hịa hợp số liệu liên quan khung thống kê giúp cho việc kiểm tra chéo nhƣ kiểm tra tính hợp lý số liệu thống kê I.2 Các điều kiện tham gia SDDS Trƣớc tiên, nghiên cứu, xem xét yêu cầu hai hệ thống GDDS SDDS có đặc điểm gì? GDDS cung cấp cho nƣớc tìm kiếm phƣơng hƣớng phát triển hệ thống thống kê khung tiêu chuẩn, hƣớng tới mục tiêu phổ biến số liệu tồn diện có độ tin cậy cao, kết hợp với tiêu chí khác nhằm đáp ứng đƣợc yêu cầu SDDS SDDS hƣớng dẫn nƣớc có tìm kiếm cách tiếp cận với thị trƣờng vốn để phổ biến số liệu mà ngƣời sử dụng nói chung, ngƣời tham gia thị trƣờng tài nói riêng đánh giá tốt tình hình kinh tế nƣớc Các yêu cầu bản: Các yêu cầu GDDS: GDDS khung mẫu hƣớng dẫn nƣớc việc phát triển hệ thống kê tốt làm cho việc phổ biến số liệu đến công chúng GDDS giúp nƣớc tham gia: - Áp dụng phƣơng pháp luận thích hợp - Đảm bảo biên soạn thực hành phổ biến số liệu đƣợc tốt - Tuân thủ quy trình nhằm đảm bảo tính chuyên nghiệp GDDS yêu cầu nƣớc tham gia phải chuẩn bị liệu giải thực tế thống kê nƣớc mình, xây dựng kế hoạch hồn thiện giai đoạn ngắn hạn trung hạn đồng thời xác định nhu cầu hỗ trợ kỹ thuật việc thực kế hoạch Các nƣớc tham gia phải cập nhật liệu giải năm lần để mô tả hoạt động phổ biến biên soạn số liệu diễn nhƣ để theo kịp với việc thực hành thống kê tốt Đồng thời phổ biến liệu giải nƣớc tham gia GDDS Các yêu cầu SDDS: SDDS tiêu chuẩn phổ biến số liệu để xác định thực tế tốt việc phổ biến số liệu kinh tế tài Yêu cầu thể liệu giải miêu tả thực tế phổ biến số liệu tin điện tử IMF SDDS quy định 24 mục số liệu đƣợc phổ biến, mục tần xuất cụ thể thời gian quy định Những số liệu bao gồm lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực tiền tệ, lĩnh vực tài lĩnh vực đối ngoại SDDS yêu cầu nƣớc tham gia phổ biến số liệu sở kịp thời quy định SDDS yêu cầu nƣớc tham gia cung cấp trƣớc lịch thông cáo (ARCs) để đăng tải DSBB IMF, ngày phát thơng báo mục tháng SDDS tính đến khác việc bố trí chƣơng cách đƣa lựa chọn linh hoạt; mẫu chuẩn không theo khuynh hƣớng “một cỡ cho tất cả” Sẵn có lựa chọn linh hoạt cho mục định kỳ hay thời điểm đƣợc thay đổi phù hợp với mục số liệu Để giúp ngƣời sử dụng sẵn sàng tiếp cận đƣợc với số liệu nƣớc đăng ký cung cấp dài hạn, trang web IMF có đƣờng dẫn siêu liên kết tới DSBB Ngƣời sử dụng tiếp cận với số liệu (đối với số liệu gần kỳ) thông qua đƣờng siêu liên kết tới NSDP đƣợc trì nƣớc cung cấp số liệu dài hạn II Thực trạng thống kê Việt Nam qua năm tham gia GDDS Việt Nam tham gia GDDS IMF năm, cần thiết đánh giá thực trạng phát triển hệ thống thống kê Việt Nam năm qua sản xuất phổ biến số liệu theo mục tiêu, nội dung khuyến nghị GDDS để chuẩn bị cho việc tham gia SDDS IMF (gồm: nội dung mục số liệu công bố; phạm vi, định kỳ, hệ thống phân loại; tính kịp thời; phổ biến số liệu gắn với giải phƣơng pháp luận ) theo số khu vực sau đây: Thống kê khu vực sản xuất 1.1 Tài khoản quốc gia Tổng cục thống kê đƣa tính tốn GDP quí theo phƣơng pháp sử dụng theo giá thực tế giá so sánh Xuất tài liệu phƣơng pháp luận Hệ thống TKQG có sửa đổi ”Sổ tay hệ thống tài khoản quốc gia Việt Nam” Hiện tiến hành biên soạn số tài khoản theo khu vực thể chế, GDP thử nghiệm theo vùng Thu thập số liệu cập nhật bảng nguồn sử dụng theo năm Ngày 30/7/2007 TCTK có Quyết định số 840/QĐ- TCTK việc sử dụng hệ thống số giá thay cho Bảng giá cố định để tính giá trị sản xuất, giá trị tăng thêm theo giá so sánh Xây dựng ban hành Hệ thống tiêu thống kê quốc gia 1.2.Chỉ số sản xuất Phƣơng pháp điều tra công bố số liệu thống kê công nghiệp hàng tháng - Chỉ số khối lƣợng sản phẩm công nghiệp hàng tháng sở khối lƣợng sản phẩm công nghiệp chủ yếu thay cho phƣơng pháp tính số sản xuất cơng nghiệp cũ (sử dụng giá cố định 1994), đƣợc TCTK nghiên cứu áp dụng thử nghiệm thành công 25 tỉnh/TP nƣớc Chỉ số phù hợp với chuẩn mực quốc tế Điều tra chọn mẫu đƣợc tiến hành hàng tháng với cỡ mẫu đƣợc chọn đại diện ngành công nghiệp cấp sở SX sản phẩm đại diện cho ngành công nghiệp địa bàn tỉnh/TP Chỉ số sản xuất công nghiệp áp dụng cho cấp tỉnh tồn quốc đƣợc tính khối lƣợng SX sản phẩm chủ yếu qua điều tra mẫu so với khối lƣợng sản xuất kỳ gốc theo quyền số sản phẩm 1.3 Các số giá TCTK cập nhật phƣơng pháp tính CPI, lấy năm 2005 năm gốc với 500 danh mục mặt hàng dịch vụ, quyền số đƣợc tổng hợp từ kết điều tra Mức sống dân cƣ Việt Nam 2004 Soạn thảo phát hành “Sổ tay điều tra viên” để cung cấp kiến thức kỹ thu thập giá cho điều tra viên Các tỉnh/TP thức áp dụng phƣơng pháp từ quí năm 2006 1.4 Các tiêu thị trƣờng lao động Thống kê khu vực tài chính phủ Những cải tiến đạt đƣợc thống kê khu vực tài Chính phủ cụ thể nhƣ: Hiện Kho bạc Nhà nƣớc trở thành kế tốn tổng hợp Bộ Tài Chính trung tâm hệ thống quản lý tài tích hợp (IFMS) Các báo cáo hàng quí cho tổ chức quốc tế nhà tài trợ hoàn thiện đƣợc phổ biến cơng khai có kèm phần giải phƣơng pháp luận Công bố rộng rãi tài khoản toán hàng năm ngân sách nhà nƣớc thông qua ấn phẩm Niên giám thống kê hàng năm với độ trễ năm Bộ Tài Chính tiếp tục chỉnh sửa việc phân tổ ngân sách nhà nƣớc theo tiêu chuẩn quốc tế cải tiến việc hạch tốn viện trợ khơng hồn lại, vay cho vay nƣớc ngồi Bộ Tài Chính định việc báo cáo kê tài doanh nghiệp nhà nƣớc Thống kê khu vực tài ngân hàng Hiện để phát triển hệ thống ngân hàng cạnh tranh, Việt Nam bƣớc áp dụng tiêu chuẩn kế toán quốc tế ngân hàng phù hợp với SNA 1993 để giúp biên soạn số liệu theo phƣơng pháp luận đƣợc khuyến nghị MFSM Ngân hàng Nhà nƣớc (NHNN) mở rộng phạm vi ngân hàng thƣơng mại đƣợc sử dụng việc thống kê biên soạn số liệu từ 28 ngân hàng trƣớc (trƣớc 12/1999) tồn hệ thống tổ chức tín dụng Việt Nam Hiện nay, phƣơng pháp luận đƣợc điều chỉnh thời điểm đƣợc thể thích quốc gia VN ấn phẩm IFS NHNN biên soạn công bố số liệu với thích định chế ngân hàng, điều tra ngân hàng lãi suất Hàng tháng mức lãi suất lãi suất tái cấp vốn NHNN đƣợc công bố báo Nhân dân vào ngày cuối tháng Chỉ số chứng khốn VN Index đƣợc cơng bố hàng ngày (ngày có giao dịch) phƣơng tiện thơng tin đại chúng Website NHNN Thống kê khu vực kinh tế đối ngoại Nhìn chung số liệu thuộc khu vực ngày đƣợc cải thiện tuân thủ theo chuẩn BPM5 Số liệu đầu tƣ vào giấy tờ có giá bắt đầu đƣợc thu thập báo cáo mục đầu tƣ vào giấy tờ có giá Chính phủ VN phát hành trái phiếu thị trƣờng quốc tế tháng 11 năm 2005 Từ năm 2006 NHNN ƣớc tính số liệu đầu tƣ vào giấy tờ có giá khu vực tƣ nhân, nhiên ƣớc tính cịn hạn chế vì, thống kê hành khơng phân biệt nhà đầu tƣ nƣớc ngồi (ngƣời khơng cƣ trú) ngƣời cƣ trú Năm 2007 tiến hành nghiên cứu phƣơng pháp luận thống kê vị đầu tƣ quốc tế Đã lập cơng bố báo cáo hàng q hàng năm vay trả nợ nƣớc doanh nghiệp Đã công bố phƣơng pháp luận biên soạn số liệu xuất, nhập hàng hoá ấn phẩm đƣợc xuất TCTK Thống kê khu vực xã hội Các điều tra biến động dân số hàng năm đƣợc mở rộng nội dung nhƣ thu thập thêm thông tin phục vụ nghiên cứu sâu giới, lực lƣợng lao động… Chế độ báo cáo thống kê định kỳ đƣợc cải tiến ban hành cho địa phƣơng Cuộc điều tra mức sống hộ gia đình xác định mẫu ổn định tiến hành điều tra định kỳ năm lần cung cấp số liệu chi tiết khu vực xã hội nhƣ crú giải phƣơng pháp luận đƣợc công bố rộng rãi PHẦN II YÊU CẦU NỘI DUNG HỆ THỐNG CHỈ TIÊU THỐNG KÊ KHI THAM GIA HỆ THỐNG PHỔ BIẾN SỐ LIỆU TIÊU CHUẨN RIÊNG (SDDS) Các nƣớc tham gia Hệ thống phổ biến số liệu chung (GDDS) nhận thấy GDDS nhƣ chuyển tiếp cho yêu cầu Hệ thống phổ biến số liệu tiêu chuẩn riêng (SDDS) I Cấu trúc SDDS bao gồm: Chƣơng chƣơng cung cấp tổng quan hoạt động trì SDDS Các chƣơng 3,4,5 đề cập cụ thể nội dung phạm vi, thời kỳ dãy số liệu, tính kịp thời gian với số liệu khu vực: (1) Khu vực sản xuất; (2) Khu vực ngân sách; (3) Khu vực tài ngân hàng; (4) Khu vực kinh tế đối ngoại Các chƣơng 7,8,9,10 nhằm giải thích khía cạnh hoạt động SDDS bao gồm: Bảng tin phổ biến số liệu tiêu chuẩn, trang phổ biến tóm tắt quốc gia, lịch cơng bố số liệu Metadata Ngoài để thực SDDS cần theo phụ lục Với nƣớc chuyển từ GDDS sang SDDS cần thấy rõ yêu cầu sau: - Cần thực đắn việc tuân thủ quán nƣớc tham gia SDDS nhằm nâng cao lòng tin tiêu chuẩn số liệu cho nhà hoạch định sách, ngƣời tham gia thị trƣờng vốn, nhà đầu tƣ công chúng - Phạm vi đƣợc mở rộng để đáp ứng nhu cầu số liệu ngƣời sử dụng, qui định bảng mẫu số liệu dự trữ quốc tế khả toán ngoại tệ - Qui định danh mục số liệu nợ nƣớc với thời gian thời kỳ phổ biến số liệu hàng quí - Khuyến khích xây dựng Metadata mô tả chi tiết hoạt động sản phẩm dầu khí ga - Thực thống sổ tay hƣớng dẫn mà IMF xây dựng để hoàn thiện khái niệm, định nghĩa phƣơng pháp sử dụng để biên soạn số liệu kinh tế, tài quốc gia - Thực theo sổ tay thống kê tài tiền tệ (năm 2000) - Thực theo hƣớng dẫn bảng mẫu số liệu dự trữ quốc tế khả toán ngoại tệ (năm 2001) - Thực theo hƣớng dẫn nguồn số liệu vị đầu tƣ quốc tế (năm 2003) - Thực theo hƣớng dẫn biên soạn tiêu đầy đủ tài năm 2003 - Tăng cƣờng hoạt động để bảo vệ tin cậy tiêu chuẩn đƣợc kiểm soát SDDS nhƣ yêu cầu nƣớc thuê bao SDDS theo dõi lịch trình báo cáo tự động - Phải sử dụng Khung đánh giá chất lƣợng số liệu để trình bày Metadata SDDS Trong thực SDDS, quốc gia có lựa chọn linh hoạt Đối với SDDS nhƣ tiêu chuẩn thông lệ tốt nhất, linh hoạt đƣa cho thời kỳ tính kịp thời số liệu không để mở Thời gian vƣợt đƣợc cho phép với việc biên soạn phổ biến số liệu với lựa chọn linh hoạt, nhƣng không vƣợt thời kỳ tham chiếu số liệu đƣợc phổ biến không chậm thời gian định thời kỳ tới, trừ mục số liệu cụ thể đƣợc riêng biệt Thí dụ số liệu nhập hàng hố q I khơng đƣợc để chậm sau số liệu nhập quý II phải cơng bố Sự linh hoạt cịn đƣợc thể việc số liệu thời kỳ tham chiếu cần bao gồm giao dịch, chuyển nhƣợng số liệu phát sinh kỳ đó, khơng tính cộng dồn từ thời kỳ sang thời kỳ khác Ví dụ, phổ biến số liệu thống kê hàng tháng thƣơng mại hàng hố, nƣớc tham gia SDDS khơng cơng bố số liệu thống kê cộng dồn thời kỳ liên tiếp mà cho tháng cụ thể Yêu cầu cụ thể SDDS đƣợc thể cụ thể theo cấu trúc chƣơng nhƣ sau: Chƣơng 1, 2: Thể yêu cầu việc nâng cao yêu cầu thời kỳ, tính kịp thời, phạm vi cho mục số liệu, tóm tắt vấn đề liên quan đến truy cập lựa chọn linh hoạt áp dụng mục số liệu khác Chƣơng 3: Khu vực sản xuất Các số liệu Tài khoản quốc gia; số sản xuất; số giá tiêu dùng; số liệu dân số Chƣơng 4: Khu vực tài ngân sách Các tiêu tài hoạt động phủ nói chung tài hoạt động phủ trung ƣơng Phân loại phạm vi số liệu mơ tả khuyến khích cơng bố số liệu nợ phủ trung ƣơng Số liệu tài chính phủ tổng thể (GCO) phủ trung ƣơng (CGO), tài tổng hợp cần phân tổ theo (1) nƣớc, ngồi nƣớc; (2) Kỳ hạn; cơng cụ tài tiền phát hành Đối với phủ trung ƣơng (CGO), tổng nợ CGO phân tổ theo (1) Kỳ hạn; (2) lãnh thổ; (3) công dụng; (4) tiền phát hành Chƣơng 5: Khu vực tài chính: - Nội dung theo sổ tay thống kê tài chính; tài khoản thu chi cân đối ngân sách, nguồn chi trả bội chi theo danh mục khoản mục - Số liệu khảo sát tổ chức nhận tiền gửi (DCS) - Số liệu ngân hàng trung ƣơng (CBS) bao gồm tiền theo nghĩa rộng - Tín dụng nƣớc phân theo (1) Cho vay rịng phủ (phạm vi nhà nƣớc TW địa phƣơng); (2) Cho vay khu vực phi tài cơng (nếu hoạt động khu vực tài cơng đƣa khn khổ tồn diện khu vực ngân sách; (3) Cho vay khu vực khác kinh tế - Các đại lƣợng tiền hiểu theo nghĩa hẹp M1 M2 - Cho vay khu vực cƣ trú khác; tổ chức phi tài Phạm vi mô tả số liệu khảo sát tổ chức nhận tiền gửi: (1) Tiền tệ bản, tín dụng nƣớc phân tổ theo: Cho vay rịng phủ; Cho vay khu vực phi tài chính; Cho vay khu vực khác kinh tế Chƣơng 6: Khu vực đối ngoại: Phạm vi mở rộng cán cân toán thực theo Cẩm nang cán cân toán gồm: Kết hợp bảng mẫu số liệu dự trữ quốc tế khả toán ngoại tệ Phân tổ chi tiết khoản cán cân toán khuyến nghị vị đầu tƣ quốc tế Mở rộng tiêu mô tả phân loại tiêu nợ nƣớc Thực xây dựng sở liệu theo thiết kế IMF để phổ biến lại bảng số liệu quốc gia dự trữ quốc tế khả toán ngoại tệ theo đồng tiền chung USD theo mẫu chuẩn Cơ sở liệu làm cho việc so sánh số liệu nƣớc dễ dàng biên soạn dòng số phụ tổ chức nhận tiền gửi khác Hệ thống tài khoản quốc gia 1993 Ở mức tối thiểu, hệ thống qui định thành phần bao gồm: tổng cung tiền, nợ nƣớc phân theo quyền chung / phần lại kinh tế nƣớc khu vực doanh nghiệp / tƣ nhân công cộng phủ chung / phi tài khu vực cơng cộng / khu vực tƣ nhân; vị trí đối ngoại khu vực ngân hàng sở tổng - Chu kỳ: hàng tháng - Thời hạn: tháng Các tài khoản phân tích ngân hàng trung ƣơng - Phạm vi: Đây loại theo dõi, cung cấp tiêu điều kiện tiền tệ tín dụng kịp thời tài khoản phân tích khu vực ngân hàng Hệ thống qui định thành phần bao gồm: tiền dự trữ, tiền bản, số tiền tệ; nợ nƣớc, đƣợc phân theo quyền chung / phần lại kinh tế nƣớc khu vực doanh nghiệp / tƣ nhân cơng cộng phủ chung / phi tài khu vực cơng cộng / khu vực tƣ nhân; vị trí đối ngoại ngân hàng trung ƣơng sở tổng - Chu kỳ: hàng tháng (khuyến khích hàng tuần) - Thời hạn: tuần (khuyến khích tuần) Tỷ lệ lãi suất - Phạm vi: Hệ thống qui định việc phổ biến tỷ lệ công trái nhà nƣớc ngắn hạn dài hạn (ví dụ tỷ lệ trái phiếu kho bạc kỳ hạn tháng tỷ lệ trái phiếu phủ kỳ hạn 10 năm) tỷ lệ thay đổi theo sách (ví dụ, tỷ lệ cho vay ngân hàng trung ƣơng) Khuyến khích phổ biến tỷ lệ cho vay tiền gửi - Chu kỳ: hàng ngày - Thời hạn: không qui định chặt chẽ ngày với nguồn từ khu vực tƣ nhân, không xác định thời hạn cho phép quan phổ biến linh động kết hợp số liệu vào sản phẩm khác (có tần suất cao tốt nhất) Thị trƣờng chứng khoán - Phạm vi: quốc gia có thị trƣờng chứng khốn, hệ thống kêu gọi phổ biến lại số giá cổ phiếu - Chu kỳ: hàng ngày 30 - Thời hạn: không qui định chặt chẽ ngày với nguồn từ khu vực tƣ nhân, không xác định thời hạn cho phép quan phổ biến linh động kết hợp số liệu vào sản phẩm khác (có tần suất cao tốt nhất) III.3 Thực trạng thống kê khu vực tiền tệ Theo Quyết định số 153/2002/QĐ-TTg ngày 7/11/2002 Thủ tƣớng Chính phủ việc phối hợp Bộ, ngành Tổng cục Thống kê - quan điều phối Việt Nam việc tham gia Hệ thống phổ biến số liệu chung, nay, Việt Nam có nhiều tiến thực điều khoản cam kết với Quỹ tiền tệ quốc tế Trong khuôn khổ thực Quyết định trên, Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam hoàn thành bảng Metadata sau: Bảng A: Khn khổ tồn diện - Khu vực ngân hàng khảo sát tổ chức nhận tiền gửi Bảng B: Các đại lƣợng tiền tệ theo nghĩa rộng tín dụng (Vị đối ngoại, tín dụng nƣớc, tiền tệ theo nghĩa rộng hẹp) Bảng B: Số liệu tổng hợp ngân hàng trung ƣơng (tiền dự trữ) Bảng B: lãi suất (lãi suất tín phiếu kho bạc, lãi suất bản, lãi suất tái cấp vốn lãi suất chiết khấu) Bảng A: Khn khổ tồn diện khu vực kinh tế đối ngoại: cán cân toán Bảng B: Số liệu tổng hợp cán cân toán Bảng B: Tỷ giá hối đoái Bảng B: Nợ trả nợ nƣớc Bảng B: Dự trữ quốc tế Bảng C: Thống số liệu tiếp cận công chúng NHNNVN Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam có kế hoạch tổng thể ngắn hạn trung hạn GDDS: - Các kế hoạch hoàn thiện tổng thể: • Cơng bố số liệu thống kê kinh tế vĩ mô (bằng tiếng Việt tiếng Anh) với tần suất cao Báo cáo hàng năm • Ban hành phần giải cho thay đổi vế số liệu phƣơng pháp luận - Khảo sát tổ chức nhận tiền gửi - Các đại lƣợng tiền tệ theo nghĩa rộng tín dụng - Các số liệu tổng hợp Ngân hàng Nhà nƣớc trung ƣơng - Cán cân toán - Khảo sát tổ chức nhận tiền gửi Trên thực tế, cân đối tiền tệ toàn ngành bảng tổng hợp tài khoản kế toán Ngân hàng Nhà nƣớc 76 tổ chức tín dụng bao gồm ngân hàng thƣơng mại nhà nƣớc ngân hàng sách xã hội, 34 ngân hàng cổ phần, ngân hàng liên doanh, 28 chi nhánh ngân hàng nƣớc ngoài, cơng ty cho th tài hệ thống quỹ tín dụng nhân dân Việc phân tổ DNNN chƣa phù hợp với (MFSM) IMF Vị đối ngoại đƣợc phân biệt với vị đối nội sở cƣ trú, phù hợp với cẩm nang toán (BPM5) IMF - Các đại lƣợng tiền tệ theo nghĩa rộng tín dụng Trong GDDS, vị đối ngoại rộng, tín dụng nƣớc, tiền tệ theo nghiã rộng hẹp Còn thực tế, phạm vi bao quát nhƣ kiến nghị - Các tiêu tổng hợp Ngân hàng trung ƣơng Trong GDDS tiền dự trữ thực tế, tiền dự trữ bao gồm tiền nắm giữ dân cƣ số dƣ tiền gửi tổ chức tín dụng Ngân hàng nhà nƣớc - Lãi suất Trong GDDS, lãi suất chứng khốn ngắn hạn, dài hạn phủ, chế điều hành lãi suất Còn thực tế, chế lãi suất cho vay theo thoả thuận đƣợc thông qua tháng 6/2002 Lãi suất đồng Việt Nam tiếp tục đƣợc Ngân hàng Nhà nƣớc công bố hàng tháng để tổ chức tín dụng tham khảo định hƣớng thị trƣờng NHNN quy định mức lãi suất tiền gửi tối đa USD pháp nhân tổ chức tín dụng - Thị trƣờng chứng khoán Trong GDDS số giá cổ phiếu tƣơng ứng, nhƣng thực tế, số giá cổ phiếu Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM VN-Index; Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội HASTC-Index Các số phản ánh biến động giá trị thị trƣờng 14 công ty cổ phần đƣợc đƣa vào rổ số Các hệ thống Văn pháp luật chứng khoán thị trƣờng chứng khoán Nhà xuất Tài in năm 2004 Cơng bố thông tin TTGDCK công bố theo qui định TT số 57/2004/TT-BTC ngày 17/6/2004 tin hàng ngày Mặc dù có nhiều tiến bộ, nhiên trình độ thống kê Việt Nam khu vực tài chính, ngân hàng chƣa đáp ứng đƣợc đầy đủ yêu cầu GDDS; số tiêu thống kê tiền tệ, tài đến chƣa phổ biến thơng tin nhƣ: chƣơng trình trả nợ Nhà nƣớc cộng đồng; nợ nƣớc tƣ nhân khơng có đảm bảo Nhà nƣớc; nợ có liên quan đến dự trữ; vị đầu tƣ; số liệu chi tiết phƣơng pháp, nguồn cung cấp dịch vụ y tế; tiền lƣơng thu nhập khu vực kinh tế… Nhiều tiêu, bảng metadata thiếu, chƣa đáp ứng đƣợc u cầu Chính thế, so với u cầu phạm vi, tính tồn diện GDDS khuyến cáo IMF việc tham gia SDDS hệ thống GDDS Việt Nam cịn nhiều bất cập Nhƣ vậy, với vấn đề chung SDDS, khác GDDS SDDS với thực tiễn Việt Nam tham gia vào GDDS, lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng thời gian qua, nhận thấy, Việt Nam chƣa đủ khả tham gia vào SDDS, vài năm tới Mặc dù việc tham gia vào SDDS có phạm vi hẹp so với GDDS nhƣng để tham gia vào SDDS, bên tham gia phải tuân thủ chặt chẽ điều kiện IMF đƣa mặt thời gian lẫn tiêu, metadata cung cấp Trong đó, với GDDS, bên tham gia khơng bị ràng buộc, có đến đâu cung cấp đến Với điều kiện linh động nhƣ vậy, nhƣng mảng tiền tệ, ngân hàng, Việt Nam chƣa đáp ứng đầy đủ yêu cầu GDDS việc đăng ký tham gia SDDS thật xa vời Sẽ cần thời gian để Việt Nam chuẩn bị tốt nhằm tham gia đầy đủ GDDS tiến tới tham gia đƣợc vào SDDS IV NỘI DUNG THỐNG KÊ KHU VỰC XÃ HỘI IV.1 Phạm trù thống kê khu vực xã hội Khu vực xã hội – nhân học lĩnh vực SDDS Số liệu thống kê Khu vực xã hội SDDS có số đặc điểm sau: - Về phạm vi: Tiêu chuẩn xác định cho khu vực kinh tế gồm có: a Khn khổ thống kê toàn diện b Số liệu cho phép theo dõi thƣờng xuyên phƣơng pháp nguyên tắc khuôn khổ c Số liệu khác liên quan đến khu vực - Về chu kỳ: tần suất biên soạn: Hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng - Về thời hạn: Khoảng thời gian tối đa ngày tham chiếu ngày phổ biến, ví dụ tháng IV.2 Nội dung thống kê khu vực xã hội Lĩnh vực xã hội – nhân học SDDS gồm mảng sau: Dân số - Phạm vi: Là khuôn khổ thống kê tồn diện quy mơ số liệu dân số Việt Nam nhƣ: Sinh, chết, di cƣ tiêu phân tổ chi tiết khác Có nguồn số liệu: (1) tổng điều tra dân số 10 năm/lần, (2) điều tra hàng năm biến động dân số KHHGĐ, (3) điều tra mẫu chuyên đề nhân học thƣờng xuyên không thƣờng xuyên, (4) báo cáo hành Tổng điều tra dân số gần vào năm 1999, lấy ngày điều tra 1/4/1999 Tiếp theo TĐT có dự báo dân số năm 2024 đƣợc biên soạn cho nƣớc cho vùng Năm 2009 Tổng điều tra dân số Chu kỳ: từ đến tháng cho số cập nhật hàng năm; từ đến 12 tháng Tổng điều tra - Thời hạn: 10 năm lần (TĐT dân số); năm (giới tính, độ tuổi /thành thị, nông thôn, tỉnh, thành phố); hàng năm (về biến động dân số KHHGĐ) Kết TĐT dân số đƣợc công bố vào tháng năm sau; kết ĐT tồn đƣợc cơng bố vào tháng đầu năm năm Điều tra dân số KHHGĐ: tháng hàng năm Lao động việc làm Phạm vi: Có nguồn số liệu việc làm Việt Nam: Điều tra mẫu hàng năm lao động việc làm Bộ Lao động, Thƣơng binh Xã hội (BLĐTB&XH) phối hợp với Tổng cục Thống kê thực hiện; Điều tra mức sống định kỳ Tổng cục Thống kê thực hiện; báo cáo lần năm tất DNNN quan Nhà nƣớc Tổng cục Thống kê tổng hợp; điều tra dân số 10 năm lần Tổng cục Thống kê thực Điều tra Bộ LĐTB XH Tổng cục Thống kê lao động việc làm điều tra mẫu với qui mô mẫu đủ đại diện cho 64 tỉnh Việt Nam Thời hạn điều tra 15 ngày Thời điểm điều tra tháng hàng năm Điều tra hàng năm đƣợc tổ chức lần vào năm 1996 Từ đến nay, có thay đổi đôi chút phƣơng pháp điều tra Thực trạng cấu việc làm lực lƣợng lao động chia theo ngành kinh tế, trình độ chun mơn kỹ thuật thành phần kinh tế Các định nghĩa việc làm thất nghiệp tuân thủ khuyến nghị tổ chức lao động quốc tế Tính định kỳ: - Lao động việc làm: Thực hàng năm - Mức sống dân cƣ: năm lần - Lao động khu vực Nhà nƣớc thu nhập lao động khu vực Nhà nƣớc tháng lần (1/1 1/7 hàng năm) - Tổng điều tra dân số 10 năm lần Tính kịp thời: Họp báo vào cuối tháng 10 để công bố kết chủ yếu điều tra lao động việc làm BLĐTB&XH TCTK tổ chức Kết chi tiết công bố vào tháng năm Điều tra Mức sống hộ gia đình Việt Nam năm lần Các kết lao động khu vực Nhà nƣớc đƣợc công bố tháng sau ngày tham chiếu Có nguồn số liệu việc làm Việt Nam: Điều tra mẫu hàng năm lao động việc làm BLĐTB&XH phối hợp với TCTK thực hiện; Điều tra mức sống định kỳ TCTK thực hiện; báo cáo lần năm tất DNNN quan Nhà nƣớc TCTK tổng hợp; điều tra dân số 10 năm lần TCTK thực Y tế Số liệu sở – giƣờng bệnh, cán y tế đƣợc tổng hợp qua hệ thống báo cáo định kỳ ngành y tế Số liệu đƣợc tính đến 31/12 hàng năm Số liệu hoạt động khám chữa bệnh đƣợc tổng hợp từ báo cáo định kỳ ngành y tế Số liệu đƣợc tính theo năm báo cáo Hệ thống báo cáo ngành y tế đƣợc tổng hợp nhƣ sau: Các báo cáo sở nhƣ trạm y tế xã/ phƣờng, sở y tế huyện đƣợc tổng hợp theo mẫu báo cáo Bộ Y tế gửi trung tâm y tế quận/ huyện, trung tâm y tế quận/huyện tổng hợp theo mẫu báo cáo Bộ Y tế gửi báo cáo lên Sở y tế tỉnh/thành phố, tỉnh/thành phố tổng hợp báo cáo gửi Vụ Kế hoạch Bộ Y Tế đồng thời gửi cục Thống kê tỉnh/thành phố Vụ Kế hoạch Bộ Y tế tổng hợp số liệu biên soạn gửi cho Vụ Xã hội – Môi trƣờng Tổng cục Thống kê Kết hợp nguồn số liệu Bộ Y tế cục Thống kê, vụ Xã hội Môi trƣờng tổng hợp gửi báo cáo cho vụ Tổng hợp Tổng cục Thống kê để biên soạn niên giám xuất hàng năm Giáo dục Số liệu sở vật chất, học sinh giáo viên đƣợc tập hợp thông qua hệ thống báo cáo hành Bộ GD&ĐT: - Số liệu đƣợc tính đến ngày 31/12 hàng năm - Số liệu giáo dục mầm non giáo dục phổ thông đƣợc thu thập từ sở giáo dục, đƣợc gửi phòng giáo dục huyện quận Bộ GD&ĐT, sau từ phịng giáo dục huyện quận gửi lên sở giáo dục tỉnh thành phố, từ Sở giáo dục tỉnh thành phố gửi lên Bộ GD&ĐT đồng thời gửi đến Cục Thống kê tỉnh, thành phố - Số liệu giáo dục đào tạo đƣợc thu thập từ sở đào tạo, sau đƣợc gửi lên sở Giáo dục tỉnh, thành phố đồng thời gửi cho Cục Thống kê tỉnh, thành phố, Bộ chủ quản (trực tiếp quản lý sở này) Bộ GD&ĐT - Sau Bộ GD&ĐT tổng hợp số liệu gửi cho Tổng cục Thống kê Tổng cục Thống kê kết hợp hai nguồn số liệu giáo dục từ Bộ GD&ĐT gửi sang từ Cục Thống kê chuyển lên Tổng cục Thống kê để tổng hợp đƣợc xuất niên giám thống kê hàng năm - Số liệu tổng hợp trực tiếp từ sở giáo dục 64 tỉnh, thành phố thuộc hệ thống giáo dục quốc dân - Số liệu thu thập đầy đủ lọai hình: Cơng lập, bán cơng, dân lập, tƣ thục - Số liệu tỷ lệ đến trƣờng, biết chữ, trình độ giáo dục, chi tiêu cho giáo dục đƣợc tập hợp điều tra Mức sống Việt Nam Số liệu chi tiêu cho giáo dục đƣợc tập hợp điều tra Hộ Gia đình Đa Mục tiêu - Đây số liệu đƣợc thu thập điều tra chọn mẫu - Điều tra Hộ Gia đình Đa mục tiêu - Điều tra Mức sống Việt Nam năm lần Tính định kỳ: Số liệu quản lý hành Bộ GD&ĐT đƣợc tập hợp hàng năm Tính kịp thời: Số liệu quản lý hành Bộ GD&ĐT đƣợc xuất Niên giám Thống kê TCTK vào tháng năm IV.3 Thực trạng thống kê khu vực xã hội Trong khuôn khổ thực Quyết định Quyết định số 153/2002/QĐTTg, Bộ Lao động – Thƣơng binh xã hội; Bộ Y tế; Bộ giáo dục; Vụ Dân số – Tổng cục Thống kê hoàn thành bảng Metedata sau: Bảng B: Các số thị trƣờng lao động: Việc làm thất nghiệp Bảng B: Các số thị trƣờng lao động tiền lƣơng thu nhập Bảng B: Các số nhân học: dân số, sức khoẻ, giáo dục, mức sống dân cƣ Bảng C: Thống số liệu tiếp cận công chúng TCTK, Bộ Lao động – Thƣơng binh xã hội; Bộ Y tế; Bộ giáo dục Theo đánh giá báo cáo hoạt động tuân thủ GDDS quan điều phối Metedata bộ, ngành thực đƣợc theo yêu cầu IMF nội dung cam kết tham gia GDDS Cùng với việc cập nhật Metedata, bộ, ngành thực việc phổ biến số liệu theo kế hoạch ghi Metedata Hệ thống số liệu khu vực xã hội thƣờng xuyên đƣợc công bố theo tháng, quý, năm ấn phẩm nhƣ: Niên giám bộ, ngành; báo cáo tháng, quý, năm Website bộ, ngành Thực tế tham gia GDDS Việt Nam năm qua yêu cầu để thực SDDS, đánh giá thơng tin thống kê lĩnh vực xã hội theo mặt sau: Thứ nhất: Thống số liệu lực lƣợng lao động, việc làm thất nghiệp Số liệu cung cấp đầy đủ kịp thời ấn phẩm website Bộ Lao động Thƣơng binh xã hội Chỉ tiêu lƣơng thu nhập phạm vi khu vực Nhà nƣớc Thứ hai: GDDS thực bối cảnh với Hệ thống tiêu quốc gia làm gốc nên có thay đổi lực lƣợng lao động nên phải dựa vào kết điều tra lực lƣợng lao động Vụ Dân số – TCTK (từ năm 2006) Số liệu mức sống dân cƣ điều tra năm lần để tham khảo Số liệu trình độ học vấn theo độ tuổi giới có Tổng điều tra dân số 10 năm lần điều tra chọn mẫu Thứ ba: Số liệu y tế dựa vào báo cáo hành thuộc hệ thống sở y tế nhà nƣớc Còn hệ thống y tế tƣ nhân kinh doanh chƣa thu thập đƣợc số liệu nên có bệnh dịch, bệnh truyền nhiễm báo cáo bị muộn khơng đầy đủ Vì cần có phối hợp Bộ Y tế TCTK tiêu dịch vụ y tế Thứ tư: Số liệu Giáo dục văn hố cịn có nhiều hoạt động bên ngồi chƣa thu thập đƣợc nên phải bƣớc hoàn thiện dần Thứ năm: Hiện thống kê bộ, ngành nhiều bất cập tổ chức, số lƣợng chất lƣợng cán Các bộ, ngành cần tăng cƣờng công tác thống kê đào tạo chuyên sâu, nâng cao trình độ để theo kịp với thống kê tiên tiến Thứ sáu: Về phối hợp TCTK – quan điều phối với quan ngành cần xây dựng chế, quy chế phối hợp để nâng cao chất lƣợng số liệu, đồng thời gian cam kết công bố số liệu Metedata PHẦN IV KẾT LUẬN VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ I Kết luận Chuyển dần từ Hệ thống phổ biến số liệu chung (GDDS) sang Hệ thống phổ biến số liệu riêng (SDDS) mục tiêu quan trọng thống kê nƣớc nhà việc tham gia SDDS góp phần tích cực việc thực định hƣớng phát triển ngành Thống kê đƣợc Thủ tƣớng phủ phê duyệt Tham gia SDDS góp phần để thống kê Việt Nam đổi nội dung hình thức nhằm kịp thời cung cấp thơng tin kinh tế - xã hội đầy đủ nội dung, toàn diện phạm vi, tin cậy chất lƣợng phục vụ tốt yêu cầu Đảng, Nhà nƣớc nghiệp xây dựng phát triển đất nƣớc, đáp ứng ngày đầy đủ, thuận lợi nhu cầu sử dụng thông tin đối tƣợng dùng tin; đƣa Thống kê Việt Nam đạt trình độ thống kê tiên tiến nƣớc khu vực phù hợp với thơng lệ quốc tế, góp phần tích cực vào việc thực lộ trình hội nhập kinh tế đất nƣớc Tham gia SDDS yêu cầu minh bạch thông tin thống kê thời kỳ nƣớc ta nhập WTO hội nhập sâu vào kinh tế quốc tế Từ Hệ thống phổ biến số liệu chung (GDDS) sang Hệ thống phổ biến số liệu riêng (SDDS) có yêu cầu cụ thể rõ rệt sau: Đối với hạng mục số liệu, việc biên soạn phổ biến lại GDDS đƣợc tóm tắt hệ thống Khung kiểm tra chất lƣợng phổ biến số liệu so với yêu cầu SDDS xác định: - Các kế hoạch cải tiến hoạt động thống kê SDDS bao gồm điểm khác biệt với GDDS - Thời gian thông tin với IMF hỗ trợ kỹ thuật liên quan cho dự án phát triển thống kê đƣợc xác định - Một số nội dung sau SDDS nằm khung kế hoạch GDDS: + Thông tin danh mục tiêu thống kê (hoạt động ngân sách phủ, dự trữ, vị đầu tƣ, nợ nƣớc ngoài) + Công bố hạng mục tiêu số liệu theo định kỳ kịp thời + Khả truy cập số liệu + Trang ghi số liệu SDDS + Những yêu cầu SDDS khác nhƣ công bố trƣớc lịch phát hành, trang tóm tắt số liệu quốc gia Để thực SDDS quốc gia cần biên soạn toàn danh mục số liệu nêu theo phân tích thống kê yêu cầu: - Khu vực sản xuất - Khu vực tài - Khu vực tiền tệ - Khu vực ngoại thƣơng GDDS cung cấp cho nƣớc tìm kiếm phƣơng hƣớng phát triển hệ thống thống kê khung tiêu chuẩn hƣớng tới mục tiêu phổ biến số liệu tồn diện có độ tin cậy cao, kết hợp với tiêu chí khác nhằm đáp ứng đƣợc yêu cầu SDDS SDDS hƣớng dẫn nƣớc có tìm kiếm cách tiếp cận với thị trƣờng vốn để phổ biến số liệu mà ngƣời sử dụng nói chung, ngƣời tham gia thị trƣờng tài nói riêng đánh giá tốt tình hình kinh tế nƣớc SDDS tiêu chuẩn phổ biến số liệu để xác định thực tế tốt việc phổ biến số liệu kinh tế tài Nó u cầu thể liệu giải miêu tả thực tế phổ biến số liệu tin điện tử - DSBB - internet SDDS quy định 24 mục số liệu đƣợc phổ biến, mục tần xuất cụ thể thời gian quy định Những số liệu bao gồm mục sản xuất, mục tiền tệ, mục tài mục đối ngoại SDDS yêu cầu nƣớc thuê bao phổ biến số liệu sở kịp thời quy định, thứ tiêu chuẩn, trang tin điện tử quốc gia đƣợc định “Trang tóm tắt số liệu quốc gia” (NSDP) SDDS yêu cầu nƣớc thuê bao cung cấp trƣớc lịch thông cáo (ARCs) để đăng tải DSBB IMF ngày phát thơng cáo mục phải cho tháng SDDS tính đến khác việc bố trí chƣơng cách đƣa lựa chọn linh hoạt, mẫu chuẩn không theo khuynh hƣớng “một cỡ cho tất cả” Sự sẵn sàng lựa chọn linh hoạt cho mục định kỳ hay thời điểm đƣợc thay đổi cho phù hợp với mục số liệu Để giúp ngƣời sử dụng sẵn sàng tiếp cận đƣợc với số liệu nƣớc đăng ký cung cấp dài hạn, NSDP đƣờng dẫn siêu liên kết tới DSBB Ngƣời sử dụng tiếp cận với số liệu (đối với số liệu gần kỳ) thông qua đƣờng siêu liên kết tới NSDP đƣợc trì nƣớc cung cấp số liệu dài hạn SDDS đặt mục tiêu sản xuất phổ biến số liệu Những tiêu chuẩn kết hợp với Khung đánh giá chất lƣợng số liệu IMF (DQAF) đƣa khung tiêu chuẩn sau: 5.1 Điều kiện tiên chất lƣợng 5.2 Đảm bảo tính nguyên vẹn số liệu 5.3 Phƣơng pháp luận hợp lý 5.4 Tính xác đáng tin cậy 5.5 Có tính phục vụ thiết thực 5.6 Dễ tiếp cận, truy cập Đối với khía cạnh, DQAF xác định 3-5 yếu tố có tính thực tế cao, yếu tố xác định rõ số tiêu có liên quan Bên cạnh đó, cấu phân lớp, chi tiết cụ thể đƣợc cung cấp theo vấn đề trọng tâm điểm then chốt Trong mục, số liệu tài kinh tế quan trọng việc đánh giá sách thực sách đƣợc xác định theo mức độ khác nhau: + Khung chi tiết + Đƣờng dẫn đến hạng mục (các tiêu cốt lõi) + Những phân loại thích hợp khác 6.1.Khung chi tiết – Khu vực sản xuất vật chất 40 – Khu vực tài cơng – Khu vực tài – Khu vực ngoại thƣơng 6.2 Đƣờng dẫn đến hạng mục – Chỉ số sản xuất (SDDS/GDDS) – Hoạt động nhà nƣớc trung ƣơng (SDDS) – Tài khoản ngân hàng TW (SDDS/GDDS) – Dự trữ quốc tế (SDDS/GDDS) – Hàng hố thƣơng mại (SDDS/GDDS) – Nợ nƣớc ngồi (SDDS) 6.3 Các hạng mục thích hợp khác – Chỉ số giá (SDDS/GDDS) – Số liệu thị trƣờng lao động (SDDS/GDDS) – Nợ phủ TW (SDDS/GDDS) – Tỉ lệ lãi suất (SDDS/GDDS) – Thị trƣờng chứng khoán (SDDS/GDDS) – Vị đầu tƣ trƣờng quốc tế (SDDS/GDDS) – Tỉ giá ngoại hối (SDDS/GDDS) – Nợ nƣớc (GDDS) Đối với số liệu nhân xã hội học SDDS cung cấp số liệu dân số nhƣ phần phụ lục, sử dụng để tính số bình quân nhƣ GDP bình quân đầu ngƣời… Sự khác biệt SDDS GDDS SDDS SDDS tiêu chuẩn giám sát GDDS GDDS khung mẫu hƣớng dẫn nƣớc việc phát triển hệ thống kê SDDS mô tả thực tế cụ thể GDDS đƣa hƣớng dẫn thực mà nƣớc đăng ký dài hạn phải thực tế nhìn chung tn thủ địi hỏi SDDS Những nhà tham gia dài hạn SDDS phải đáp ứng đầy đủ yêu cầu SDDS thời điểm tham gia GDDS không cố định thời gian, yêu cầu nƣớc tham gia phải hoàn thiện thực tế thời mình; nƣớc tham gia GDDS đặt ƣu tiên thời gian phát triển hệ thống thống kê riêng Tập trung vào mức độ thƣờng xuyên tính cập nhật số liệu Những khung số liệu thống kê chi tiết sẵn sàng đầy đủ hoàn thiện (tại thời điểm đăng ký SDDS) Tập trung vào việc cải tiến chất lƣợng số liệu Hỗ trợ nƣớc phát triển hệ thống thống kê thông qua việc lập kế hoạch cải tiến xác định nhu cầu trợ giúp kỹ thuật Tới số 115 nƣớc thành viên có 86 nƣớc tham gia Hệ thống phổ biến số liệu chung (GDDS) có 69 nƣớc tham gia Hệ thống phổ biến số liệu riêng (SDDS), chia 26 kinh tế phát triển, 14 nƣớc thuộc Trung Âu Đông Âu, 10 quốc gia châu Mỹ La tinh, nƣớc nằm Khối thịnh vƣợng chung, nƣớc châu Á phát triển, nƣớc thuộc Châu Phi quốc gia Trung Đông Sự tham gia rộng rãi góp phần vào q trình tƣ vấn hỗ trợ phát triển chƣơng trình làm việc hồn chỉnh xem xét đến lực nƣớc xây dựng thủ tục giám sát hiệu nhằm đảm bảo tính tin cậy chuẩn hố nhà hoạch định sách, thị trƣờng vốn cơng chúng Tham gia SDDS tạo xu hƣớng nâng cao kiểm sốt, tính cân đối khả giải trình cao Những nghiên cứu điều tra cho thấy tham gia SDDS giúp cải thiện tiếp cận quốc gia với thị trƣờng vốn giới Báo cáo công tác IMF chi cho vay nƣớc phát triển kinh tế thị trƣờng phát chứng rõ rang sụt giảm quyền tối cao nƣớc phát hành trái phiếu tham gia GDDS nhƣ tham gia SDDS Số lƣợng sụt giảm lên tới 8% nƣớc tham gia GDDS 20% nƣớc tham gia SDDS hay tƣơng đƣơng với 20 50 điểm cho loại II.Kiến nghị Tham gia SDDS phù hợp với phát triển kinh tế giới mở nhƣ nay, góp phần giúp cho nƣớc ta tiếp cận tốt với thị trƣờng vốn giới, làm cho nhà đầu tƣ tin tƣởng vào đƣờng lối phát triển kinh tế hội nhập với kinh tế giới Việt Nam Song, để đăng ký tham gia Hệ thống phổ biến số liệu riêng (SDDS), cần có lộ trình cụ thể, định hƣớng nhƣ sau: Nhanh chóng đáp ứng đầy đủ yêu cầu tính kịp thời, phạm vi số lƣợng khu vực tham gia GDDS, cụ thể với khu vực sản xuất cần nghiên cứu để có thơng tin lao động nhƣ tiền lƣơng bình quân lao động (cả khu vực nhà nƣớc tƣ phân); tiêu khu vực ngân hàng nhƣ vị đầu tƣ; lãi suất ngân hàng cần cải tiến tính lãi suất bình quân theo quyền số; cải tiến thị trƣờng chứng khốn Tổng cục Thống kê cần có văn trình với Thủ tƣớng phủ việc thiết lập tổ công tác liên ngành phục vụ cho Việt Nam tham gia vào SDDS sau năm Tổ công tác liên ngành gồm: (1) Tổng cục Thống kê – quan điều phối GDDS trƣởng ban, (2) Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam, (3) Bộ Tài Có đề án cụ thể để giải nội dung, yêu cầu tham gia SDDS Trong đề án cần nêu cụ thể trách nhiệm bộ, ngành phải thực Kiến nghị với IMF cử chuyên gia vào trợ giúp kỹ thuật cho Việt Nam tham gia SDDS cử cán sau phải thực SDDS Việt Nam khảo sát học tập kinh nghiệm nƣớc tham gia SDDS Tổ công tác liên ngành cần giúp lãnh đạo bộ, ngành nghiên cứu, xây dựng văn trình Thủ tƣớng Chính phủ việc giải mật số chi tiêu tài ngân hàng tham gia SDDS phải công bố rộng rãi nhƣ: tổng phƣơng tiện toán, điều tra tổ chức ngân hàng… TÀI LIỆU THAM KHẢO Luật Thống kê Nghị định số 40/2004/NĐ-CP ngày 13 tháng 02 năm 2004 Chính phủ quy định chi tiết hƣớng dẫn thi hành số điều Luật Thống kê Quyết định số 141/2002/QĐ-TTG Thủ tƣớng Chính phủ ngày 21 tháng 10 năm 2002 phê duyệt Định hƣớng phát triển thống kê Việt Nam đến năm 2010 Quyết định 153/2002/QĐ-TTg ngày tháng 11 năm 2002 Thủ tƣớng Chính phủ quan điều phối Việt Nam việc tham gia Hệ thống phổ biến số liệu chung quỹ tiền tệ quốc tế Báo cáo thực việc tham gia Hệ thống phổ biến số liệu chung (GDDS) năm 2005 việc cần làm năm 2006 - Tổng cục Thống kê, tháng 11 năm 2006 Tài liệu Hội thảo tiêu chuẩn số liệu IMF diễn từ ngày 11 đến ngày 15 tháng 12 năm 2006 thành phố Dajeon - Hàn Quốc Website Quỹ tiền tệ quốc tế IMF, chuyên trang Hệ thống phổ biến số liệu chung GDDS Hệ thống phổ biến số liệu riêng SDDS ... HỆ THỐNG CHỈ TIÊU THỐNG KÊ KHI THAM GIA HỆ THỐNG PHỔ BIẾN SỐ LIỆU TIÊU CHUẨN RIÊNG (SDDS) Các nƣớc tham gia Hệ thống phổ biến số liệu chung (GDDS) nhận thấy GDDS nhƣ chuyển tiếp cho yêu cầu Hệ. .. SDDS tiêu chuẩn phổ biến số liệu để xác định thực tế tốt việc phổ biến số liệu kinh tế tài Yêu cầu thể liệu giải miêu tả thực tế phổ biến số liệu tin điện tử IMF SDDS quy định 24 mục số liệu. .. VÀ CÁC ĐIỀU KIỆN KHI THAM GIA HỆ THỐNG SDDS, THỰC TRẠNG THỐNG KÊ VIỆT NAM QUA NĂM THAM GIA GDDS I Sự cần thiết điều kiện tham gia hệ thống SDDS I.1 Sự cần thiết việc nghiên cứu đề tài Chuẩn phổ