BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO / BỘ NỘI VỤ ./ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHẠM VŨ ĐOAN TRANG CÔNG TÁC THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN NAM ĐÔNG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2018 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO / BỘ NỘI VỤ ./ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHẠM VŨ ĐOAN TRANG CÔNG TÁC THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN NAM ĐÔNG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG Chun ngành: Tài Chính - Ngân Hàng Mã số: 34 02 01 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS LÊ TOÀN THẮNG THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu khoa học riêng tơi Các tài liệu trích dẫn luận văn trung thực, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng Các kết nghiên cứu luận văn chưa cơng bố cơng trình nghiên cứu khác Thừa Thiên Huế, ngày tháng năm 2018 Học viên Phạm Vũ Đoan Trang LỜI CẢM ƠN Trong trình nghiên cứu đề tài này, tác giả nhận quan tâm, giúp đỡ thầy, cô giáo, bạn bè, đồng nghiệp gia đình Sự động viên giúp đỡ nguồn khích lệ q báu cho tác giả hoàn thành luận văn Với tình cảm trân trọng nhất, tác giả xin chân thành cảm ơn đến Tiến sĩ Lê Toàn Thắng –Thầy hướng dẫn, giúp đỡ tận tình trách nhiệm để tác giả hồn thành luận văn “Cơng tác thu bảo hiểm xã hội bắt Bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế” Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban Giám đốc Học viện hành Huế, Lãnh đạo khoa sau đại học, thầy, cô giáo Học viện tận tình giảng dạy, truyền đạt kiến thức, ln tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trình học tập nghiên cứu, hồn thành chương trình cao học Luận văn khơng thể tránh khỏi thiếu sót, tác giả mong nhận ý kiến đóng góp q báu từ thầy giáo, giáo, đồng nghiệp, bạn bè Xin trân trọng cảm ơn! Học viên Phạm Vũ Đoan Trang MỤC LỤC Trang bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục viết tắt Danh mục bảng biểu, biểu đồ LỜI MỞ ĐẦU Chương CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC5 1.1 Tổng quan Bảo hiểm xã hội 1.1.1 Khái niệm Bảo hiểm xã hội 1.1.2 Quá trình đời Bảo hiểm xã hội 1.1.3 Đặc điểm Bảo hiểm xã hội 1.1.4 Vai trò Bảo hiểm xã hội 1.1.5 Các chế độ Bảo hiểm xã hội 12 1.2 Thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 22 1.2.1 Khái niệm thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 22 1.2.2 Vai trị cơng tác thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 23 1.2.3 Nội dung tiêu chí cơng tác thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 24 1.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 34 1.3.1 Nhân tố điều kiên tự nhiên 34 1.3.2 Nhân tố điều kiên xã hội 34 1.3.3 Nhân tố điều kiện kinh tế 36 1.4 Kinh nghiệm số địa phương 37 1.4.1 Kinh nghiệm Bảo hiểm xã hội huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế 37 1.4.2 Kinh nghiệm huyện Bảo hiểm xã hội huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế 37 Chương THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN NAM ĐÔNG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ GIAI ĐOẠN 2014 – 2016 40 2.1 Giới thiệu chung bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông 40 2.1.1 Đặc điểm kinh tế - xã hội huyện Nam Đông 40 2.1.2 Vài nét quan Bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông 43 2.2 Thực trạng công tác thu bảo hiểm xã hội Bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông giai đoạn 2014-2016 48 2.2.1 Đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc 48 2.2.2 Phương thức mức thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 53 2.2.3 Quy trình thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 54 2.2.4 Quản lý tổ chức thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 57 2.2.5 Lập thực kế hoạch thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 59 2.2.6 Thanh tra, kiểm tra việc thu nộp Bảo hiểm xã hội bắt buộc 68 2.3 Đánh giá kết đạt hạn chế tồn công tác thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc huyện Nam Đông giai đoạn 2014-2016 70 2.3.1 Những kết đạt 70 2.3.2 Những tồn hạn chế 72 2.3.3 Nguyên nhân hạn chế 73 Tóm tắt chương 77 Chương ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM HỒN THIỆN CƠNG TÁC THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN NAM ĐÔNG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ 78 3.1 Định hướng phát triển chung Bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông 78 3.1.1 Định hướng cơng tác thực sách Bảo hiểm xã hội 78 3.1.2 Định hướng công tác thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 80 3.2 Một số biện pháp nhằm hồn thiện cơng tác thu bảo hiểm xã hội bắt buộc huyện Nam Đông 81 3.2.1 Quản lý chặt chẽ đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc 81 3.2.2 Hồn thiện quy trình tổ chức thực thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 83 3.2.3 Tăng cường phối kết hợp với ban ngành liên quan 85 3.2.4 Tăng cường truyên truyền sách Bảo hiểm xã hội 87 3.2.5 Cải cách thủ tục hành 89 3.2.6 Nâng cao lực đội ngũ cán thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 90 3.2.7 Ứng dụng công nghệ thông tin công tác thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 92 3.2.8 Tăng cường công tác tra, kiểm tra công tác thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 93 3.3 Một số khuyến nghị 94 3.3.1 Khuyến nghị với Nhà nước quan bảo hiểm xã hội Việt Nam 94 3.3.2 Khuyến nghị với quan bảo hiểm xã hội tỉnh Thừa Thiên Huế 96 KẾT LUẬN 99 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Ký hiệu BHTN BHTNLĐ-BNN Nguyên nghĩa Bảo hiểm thất nghiệp Bảo hiểm tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp BHXH Bảo hiểm xã hội BHYT Bảo hiểm y tế CCVC Công chức viên chức DN Doanh nghiệp DNNN Doanh nghiệp nhà nước GTSX Giá trị sản xuất HCSN Hành nghiệp HĐLĐ Hợp đồng lao động KBNN Kho bạc Nhà nước LĐTB&XH Lao động thương binh xã hội NLĐ Người lao đông SDLĐ Sử dụng lao động TM&DV Thương mại dịch vụ UBND Ủy ban nhân dân XHCN Xã hội chủ nghĩa DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Tình hình diện tích, dân số mật độ dân số huyện Nam Đơng tính đến năm 2016 41 Bảng 2.2: Tăng trưởng kinh tế huyện Nam Đông từ năm 2014 đến 2016 42 Bảng 2.3: Số lượng đơn vị tham gia BHXH bắt buộc BHXH 49 Bảng 2.4: Số lượng lao động tham gia BHXH bắt buộc 51 Bảng 2.5: Số lượng cấu đơn vị SDLĐ tham gia BHXH theo khối BHXH huyện Nam Đông giai đoạn 2014-2016 51 Bảng 2.6: Số lượng cấu lao động tham gia BHXH theo khối tài BHXH huyện Nam Đông giai đoạn 2014-2016 52 Bảng 2.7: Tổng quỹ lương trích nộp BHXH đơn vị địa bàn huyện Nam Đông giai đoạn 2014-2016 giai đoạn 2014-2016 61 Bảng 2.8: Kết thực kế hoạch thu BHXH huyện Nam Đông 61 Bảng 2.9: Kết thu BHXH bắt buộc phân theo khối BHXH huyện Nam Đông giai đoạn 2014-2016 63 Bảng 2.10: Tình hình nợ đọng BHXH bắt buộc BHXH huyện Nam Đông giai đoạn 2014-2016 65 Bảng 2.11: Số nợ BHXH xét theo khối BHXH huyện Nam Đông giai đoạn 20142016 66 DANH MỤC HÌNH, BIỂU ĐỒ Hình 1.1: Sơ đồ quy trình thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc 28 Hình 2.2: Cơ cấu tổ chức máy Bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông………… … 46 Biểu đồ 2.1: Chuyển dịch cấu kinh tế huyện Nam Đông giai đoạn 20142016 43 Biểu đồ 2.2: Cơ cấu tổ chức máy Bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông 46 Biểu đồ 2.3: Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch thu BHXH bắt buộc giai đoạn 20142016 61 Biểu đồ 2.4: Cơ cấu thu BHXH bắt buộc phân theo khối BHXH huyện Nam Đông năm 2014…………………………………………………………………….62 Biểu đồ 2.5: Cơ cấu thu BHXH bắt buộc phân theo khối BHXH 64 huyện Nam Đông năm 2016 64 gia BHXH cho NLĐ phần nhỏ so với việc họ phải bỏ chi phí lớn cho việc chi trả cho NLĐ gặp phải “rủi ro xã hội” họ khơng đóng BHXH Vì NLĐ gặp rủi ro như: ốm đau, thai sản, tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp quan BHXH đứng để chi trả khoản chi phí cho NLĐ Bên cạnh tham gia BHXH cho NLĐ cịn hình thức giữ chân NLĐ cách văn minh từ việc sản xuất kinh doanh doanh nghiệp ổn định, NLĐ gắn bó lâu dài với doanh nghiệp 3.2.4.2.Về hình thức tuyên truyền - Cần thực đa dạng hóa hình thức, biện pháp tuyên truyền để đối tượng NLĐ có điều kiện tiếp cận hiểu sách BHXH BHXH huyện Nam Đông cần phối hợp với ban Tuyên giáo huyện ủy để biên soạn tài liệu tuyên truyền BHXH theo chủ đề, phù hợp với đối tượng NLĐ lao động nữ cần tuyên truyền sâu chế độ thai sản; doanh nghiệp xây dựng, sản xuất gạch tuyên truyền sâu chế độ tai nạn lao động -bệnh nghề nghiệp - Liên hệ với Đoàn niên, chi hội phụ nữ để tổ chức buổi tuyên truyền, trao đổi với cán đoàn, cán chi hội địa phương sách, chế độ BHXH BHXH huyện Nam Đơng tiến hành kí kết với đài truyền huyện, xã, thị trấn đưa chuyên mục BHXH vào buổi phát để tuyên truyền đến người dân toàn huyện Các viết gửi đến quan phát cần phải theo chủ đề để người dân hiểu dễ dàng Các viết cần biểu dương đơn vị tham gia BHXH đầy đủ, trường hợp thực tế NLĐ tham gia BHXH họ lợi ích Đặc biệt, huyện Nam Đông xây dựng trang Web riêng, có nhiều người thường xuyên theo dõi tin tức BHXH huyện Nam Đơng nên kí kết với ban biên tập trang Web để đưa viết tuyên truyền BHXH, đưa tin hoạt động BHXH huyện vào mục kinh tế xã hội - BHXH huyện nên tuyên truyền trực tiếp đến xã, thị trấn để tận dụng tối đa hội nghị, hội thảo đơn vị để lồng ghép tuyên truyền chế độ, sách BHXH.Tổ chức hội thảo, tập huấn tuyên truyền BHXH cho cán làm 88 sách BHXH sở, cán cơng đồn để họ thực tun truyền cho NLĐ địa phương, doanh nghiệp - Liên hệ với cơng đồn doanh nghiệp, với chủ sử dụng lao động tổ chức buổi nói chuyện trực tiếp, giải đáp thắc mắc sách BHXH, chế độ BHXH cho NLĐ - Dựng pano, áp phích khu vực đông dân cư, đặc biệt tuyến đường phố địa bàn huyện, số cụm cơng nghiệp.Phát hành tờ rơi có hình ảnh hấp dẫn, nội dung ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, dễ nhớ Treo băng rôn, biểu ngữ kỉ niệm ngày truyền thống ngành BHXH - BHXH huyện Nam Đông cần giao nhiệm vụ tuyên truyền cho cán có am hiểu sách BHXH, tín nhiệm quan Cán tuyên truyền phải người nổ, hoạt bát, có khả giao tiếp tốt, tạo lập mối quan hệ với quan, đơn vị khác toàn huyện tạo điều kiện cho công tác tuyên truyền thực vào chiều sâu - Nguồn kinh phí hàng năm mà BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế cấp cho công tác tun truyền xuống BHXH huyện cịn hạn chế cần tranh thủ lãnh đạo ủy ban nhân dân huyện Nam Đông để đề xuất huyện hỗ trợ kinh phí bổ sung để cơng tác tun truyền có hiệu Qua sách BHXH thực tốt, góp phần ổn định sống nhân dân tiền đề để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế huyện Nam Đông 3.2.5 Cải cách thủ tục hành Bất kỳ quan HCSN bị chi phối tâm lý làm việc thủ tục, hành rườm rà, số cán cịn cố ý gây phiền hà, thời gian người dân Trong trình độ dân trí ngày nâng cao, nhu cầu tham gia vào hệ thống BHXH tăng lên đáng kể Để phục vụ cho đối tượng tham gia, thụ hưởng chế độ BHXH ngày tốt hơn, tạo tin tưởng cho đại phận người dân cần phải đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thay đổi tác phong làm việc xơ cứng thông qua số công việc cụ thể sau: 89 - Từ quy định chung Luật BHXH, Thơng tư, Nghị định, BHXH xây dựng quy trình nghiệp vụ phù hợp với đăc điểm quan mình, làm cho hoạt động BHXH trở lên dễ dàng, thuận tiện - Thực tốt chế “một cửa” theo tiến trình cải cách thủ tục hành Chính phủ, giảm bớt gánh nặng thủ tục cho người tham gia, tránh tâm lý ngần ngại đến quan BHXH giải chế độ Mặc dù, BHXH huyện Nam Đông tiến hành thực sách “một cửa” hiệu làm việc phòng cửa chưa cao Đây phận tiếp xúc trực tiếp với người tham gia tiếp nhận giấy tờ liên quan đến sách BHXH nên cán đảm nhiệm công tác phải nắm chun mơn nghiệp vụ, có tác phong làm việc nhanh nhẹn Do đó, để nâng cao hiệu làm việc phận cửa BHXH huyện Nam Đông cần nâng cao chất lượng đội ngũ cán phận thông qua mở lớp tập huấn, bổ túc chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác cửa cán toàn đơn vị - Hiện nay, hàng tháng sau tính tốn số tiền mà đơn vị SDLĐ trích nộp cho quan BHXH, cán làm công tác quản lý thu BHXH thường gửi thông báo Kết đóng BHXH đến đơn vị tham gia qua đường bưu điện Trong thời gian tới, BHXH huyện Nam Đông nên tiến hành gửi thông báo qua địa Email, Gmail đơn vị tham gia để giảm bớt chi phí thời gian cho quan BHXH Riêng số đơn vị chưa xây dựng trang điện tử để liên lạc, trước mắt BHXH huyện Nam Đơng thực chuyển phát qua hình thức cũ dần tiến tới tin học hóa tất 3.2.6 Nâng cao lực đội ngũ cán thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc Tại BHXH huyện Nam Đông số cán công chức, viên chức đa phần trẻ tuổi, kinh nghiệm thiếu, hầu hết cán chưa đào tạo chuyên ngành BHXH nên công việc cịn gặp nhiều khó khăn, có lúc kéo dài thời gian chờ đợi đối tượng đến đăng kí tham gia BHXH Do vậy, việc nâng cao trình độ cho cán bộ, công chức quan cần thiết 90 - BHXH huyện Nam Đông cần tiếp tục tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức quan tham gia lớp tập huấn nghiệp vụ BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế BHXH Việt Nam tổ chức - Khuyến khích tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức tiếp tục học tập nâng cao trình độ - Phối kết hợp với BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức hội thi cán BHXH giỏi để cán bộ, công chức, viên chức quan tham gia học hỏi, trao đổi kinh nghiệm phương pháp làm việc với cán BHXH khác toàn tỉnh - Học hỏi kinh nghiệm huyện bạn địa phương khác toàn quốc để nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ cơng tác thu BHXH bắt buộc - BHXH huyện Nam Đông cần tạo điều kiện cho cán tham gia khóa đào tạo công nghệ thông tin, tham gia lớp tập huấn sử dụng phần mềm quản lí thu, phần mềm xét duyệt, chi trả BHXH - Giám đốc BHXH huyện Nam Đông nên tiếp tục giao nhiệm vụ cụ thể cho cán bộ, phận quan đồng thời xây dựng định mức sở để thường xuyên kiểm tra đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ cán bộ, công chức, viên chức, phận làm đề nghị BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế, BHXH Việt Nam, UBND huyện Nam Đơng, khen thưởng phê bình, xử phạt; cần thực kiểm tra, đánh giá công việc theo tháng, quý nhằm mục đích để cán bộ, công chức, viên chức tự rút kinh nghiệm hoạt động thực tiễn, thay đổi phương thức thực cho phù hợp với điều kiện thực tế thời kì, có biện pháp thích hợp để nâng cao mức độ hoàn thành - Mỗi cán bộ, công chức, viên chức quan cần đề cho chương trình kế hoạch làm việc cụ thể, tự học hỏi, tham khảo, nghiên cứu kiến thức BHXH để hoàn thành nhiệm vụ giao qua góp phần hồn thành mục tiêu chung quan BHXH huyện Nam Đông 91 3.2.7 Ứng dụng công nghệ thông tin công tác thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc Việc quản lý lưu trữ hồ sơ, xử lý nghiệp vụ công tác quản lý thu BHXH bắt buộc nhiệm vụ quan trọng, sở để giải sách, chế độ cho người lao động người lao động có đủ điều kiện yêu cầu hưởng chế độ BHXH theo luật định Vì cơng việc quản lý địi hỏi phải cập nhật, lưu trữ khối lượng chứng từ lớn khoảng thời gian dài đơn vị SDLĐ NLĐ, cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết công tác thu nộp BHXH Mặt khác giúp lãnh đạo BHXH cấp kịp thời đạo công tác quản lý thu BHXH cung cấp cho phòng ban nghiệp vụ có liên quan để giải sách chế độ cho người lao động có tham gia BHXH bắt buộc - Tăng cường đổi sở vật chất theo hướng đại hố cơng sở, trang bị đầy đủ máy tính có kết nối mạng internet nhằm tăng hiệu quản lý thông tin, xử lý công việc, tính tốn, giải chế độ máy tính Tiến hành tin học hoá, trang bị lại đầy đủ hệ thống máy vi tính mới, đại nhằm nâng cao hiệu lưu trữ hồ sơ, thông tin, cách thức xử lý cơng việc hiệu quả, nhanh chóng, tiết kiệm thời gian Máy tính phải kết nối phần mềm quản lý thu, soạn thảo văn mẫu để cần giải công việc thực nhanh chóng dễ dàng - Việc ứng dụng cơng nghệ thông tin công tác thu BHXH đáp ứng đầy đủ yêu cầu công tác thu Đó là: quản lý tồn NLĐ tham gia đóng BHXH bắt buộc để đảm bảo quyền lợi hợp pháp họ BHXH theo luật; quản lý mức lương, phụ cấp điều kiện làm việc NLĐ để giải chế độ BHXH bắt buộc cho họ cách xác, cơng hợp lý nhất, cung cấp liệu làm để giải nhiều vấn đề xã hội khác liên quan đến việc hoạch định phát triển đất nước, quản lý số tiền nộp BHXH đơn vị SDLĐ thực nhiệm vụ đầu tư tăng trưởng quỹ… 92 3.2.8 Tăng cường công tác tra, kiểm tra công tác thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc - Để khắc phục tình trạng đơn vị sử dụng lao động không tuân thủ quy định Nhà nước BHXH đòi hỏi cần tiến hành nhiều giải pháp đồng bộ, cần thiết phải tăng cường cơng tác tra, kiểm tra việc chấp hành sách, pháp luật BHXH Thông qua tra, kiểm tra, quan BHXH huyện Nam Đông đưa tác động phù hợp với đơn vị sử dụng lao động có hành vi vi phạm pháp luật BHXH nhằm thay đổi nhận thức, thái độ, hành vi đơn vị vi phạm; góp phần bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp NLĐ BHXH Thanh tra, kiểm tra cịn có tác động tích cực việc phát hiện, ngăn chặn, phòng ngừa hành vi vi phạm pháp luật BHXH BHXH huyện Nam Đông cần đưa công tác tra, kiểm tra vào kế hoạch hoạt động hàng năm quan bên cạnh công tác thu, chi Cần đưa số lượng cụ thể số đơn vị sử dụng lao động tiến hành thanh, kiểm tra năm kế hoạch - Bố trí cán có kinh nghiệm cơng tác thu BHXH bắt buộc để thực kiểm tra, tra đơn vị sử dụng lao động; khơng xếp cán BHXH có quen biết với chủ sử dụng lao động thanh, kiểm tra đơn vị Ngồi phương thức thanh, kiểm tra thường xuyên định kì cần tăng cường kiểm tra, tra đột xuất tra đột xuất phản ánh thực tế việc thực BHXH chủ sử dụng lao động NLĐ làm việc đơn vị Phối hợp với tra lao động – thương binh xã hội, hệ thống kiểm tra công đoàn để việc thanh, kiểm tra tiến hành nhanh có hiệu Trong q trình tra, kiểm tra cán BHXH cần nắm vững tình hình đưa ngun nhân tình trạng nợ đóng BHXH bắt buộc đơn vị có số nợ lớn kéo dài để từ tìm cách tháo gỡ khó khăn, nhằm giải số nợ thời gian nhanh Đối với số đơn vị cố tình trì hỗn việc đóng BHXH bắt buộc gửi cơng văn thơng báo nợ nhiều lần áp dụng chế tài xử phạt theo quy định Nhằm giải dứt điểm tình trạng nợ kéo dài, từ góp phần tăng nguồn thu cho BHXH Các trường hợp mà doanh nghiệp cố tình trốn đóng BHXH bắt buộc đóng BHXH khơng đủ, 93 khơng đảm bảo thời gian ngồi việc gửi thơng báo truy nộp BHXH tới doanh nghiệp, cần thiết, quan BHXH huyện Nam Đông cần phối hợp với quan Nhà nước có thẩm quyền để có biện pháp xử lí nhanh Cần kiên xử lí doanh nghiệp cố tình vi phạm, né tránh trách nhiệm thực Luật BHXH biện pháp hành mà biện pháp truy tố tịa án nhân dân Ngồi ra, quan BHXH đề nghị ngân hàng phong tỏa tài khoản doanh nghiệp trốn đóng, nợ đóng với số tiền lớn thời gian dài Chỉ doanh nghiệp thực nghĩa vụ nộp BHXH BHXH huyện Nam Đơng tài khoản mở trở lại - Tuy nhiên, BHXH huyện Nam Đông cần tạo điều kiện cho đơn vị sử dụng lao động gặp khó khăn sản xuất kinh doanh nên khơng đóng BHXH đầy đủ để NLĐ doanh nghiệp n tâm làm việc Đến tình hình sản xuất kinh doanh họ ổn định trở lại tiến hành truy thu số tiền nợ đọng - Bổ sung chức tra đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho ngành BHXH, hành lang pháp lý quan trọng để quan BHXH chủ động kiểm tra, tra, xử lý kịp thời hiệu đơn vị, doanh nghiệp cố tình trốn, chậm đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp buộc khắc phục hậu phải chịu mức lãi suất chậm đóng lần mức lãi suất đầu tư tăng trưởng quỹ BHXH (tương đương 1,5 đến 1,8 lần lãi suất tiền vay ngân hàng), đơn vị SDLĐ có ý thức thực việc đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp hạn Qua đó, tăng tính răn đe để tổ chức, cá nhân nghiêm chỉnh thực đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp đảm bảo quyền lợi cho NLĐ 3.3 Một số khuyến nghị 3.3.1 Khuyến nghị với Nhà nước quan bảo hiểm xã hội Việt Nam 3.3.1.1 Đối với Nhà nước - Sớm triển khai đưa Luật BHXH thực vào sống, muốn có điều này, trước hết phải làm tốt công tác tuyên truyền BHXH, đồng thời hệ thống văn đạo Luật ngày phải cụ thể hoá hơn, đồng để tạo điều 94 kiện đầy đủ, thuận tiện cho việc thực sách, chế độ BHXH Nhà nước tăng cường đạo ngành chức năng, tỉnh, thành phố công tác quản lý nhà nước BHXH địa phương, gắn trách nhiệm phối hợp với quan BHXH việc quản lý đối tượng tham gia BHXH từ thành lập doanh nghiệp - Nhà nước cần nghiên cứu, điều chỉnh chế sách BHXH cách hợp lý, khắc phục sớm bất cập, đồng thời xem xét tính khả thi văn pháp quy mà Chính phủ Bộ ngành ban hành Bên cạnh đó, có tiêu khen thưởng, tuyên dương đơn vị, cá nhân thực tốt sách BHXH, quy định chế tài xử lý trường hợp vi phạm pháp luật việc giải chế độ BHXH cho NLĐ Cần nâng cao mức xử phạt doanh nghiệp nợ đọng BHXH 3.3.1.2 Đối với Bảo hiểm xã hội Việt Nam -Trên sở thực đổi đạo, điều hành kinh tế xã hội Chính phủ, BHXH Việt Nam cần đổi đạo, điều hành để đạt kết mong muốn Sự thay đổi phân công, phân cấp rõ chức năng, nhiệm vụ quan BHXH trung ương BHXH tỉnh, thành phố nhằm nâng cao trách nhiệm, chiến lược quản lý phục vụ ngày tốt đảm bảo thống hướng dẫn sách, chế độ BHXH Nhà nước đạo nghiệp vụ quan BHXH Việt Nam - BHXH Việt Nam kịp thời sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện văn đạo, hướng dẫn sở quy định Nhà nước, nhằm tháo gỡ vướng mắc tạo điều kiện thuận lợi công tác tổ chức thu BHXH - Xây dựng tiêu chí, cơng khai cách thức giao kế hoạch thu theo hướng phát triển tăng số người tham gia BHXH; điều chỉnh, giao kế hoạch thức cho BHXH tỉnh, thành phố BHXH Bộ Quốc phịng, Bộ Cơng an, Ban yếu Chính phủ để đơn vị chủ động tổ chức thực Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam thường xuyên đạo, đồng thời chấn chỉnh BHXH tỉnh, thành phố tăng cường biện pháp thực nhằm hoàn thành nhiệm vụ giao 95 - Trong năm tới cần đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, quản lý chặt chẽ không ngừng nâng cao quỹ BHXH, tập trung thu quốc doanh theo quy định Luật Lao động Kiện toàn máy tổ chức cách xếp, bố trí sử dụng nhân sự, đào tạo đào tạo lại, hoàn chỉnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng cơng nghệ thơng tin vào hoạt động BHXH Theo dõi việc triển khai ứng dụng chương trình phần mềm quản lý thu BHXH BHXH tỉnh, thành phố để phối hợp với trung tâm thông tin chỉnh sửa kịp thời phần mềm quản lý theo quy định Đổi tác phong làm việc từ hành vụ sang tác phong phục vụ, động công tác thu, đặc biệt coi trọng việc cải cách thủ tục hành theo hướng tăng tính phục vụ, hỗ trợ, giảm tối đa phiền hà thời gian đơn vị người lao động - Công tác tra, kiểm tra chuyên ngành BHXH cần trọng tất tỉnh, thành phố địa phương nước Nâng cao lực đội ngũ tuyên truyền viên cán BHXH từ trung ương đến địa phương nhằm phổ biến thực tốt sách BHXH cho NLĐ BHXH Việt Nam thường xuyên cử cán địa phương nắm bắt tình hình thực nhằm xử lý giải kịp thời vướng mắc nảy sinh địa phương, kịp thời chấn chỉnh việc làm chưa đúng, làm trái với quy định Ngành 3.3.2 Khuyến nghị với quan bảo hiểm xã hội tỉnh Thừa Thiên Huế - BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế đơn vị trực tiếp có trách nhiệm đạo hướng dẫn giám sát công tác thực sách BHXH, nên BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế cần tích cực ban hành hệ thống văn hướng dẫn thực chế độ, sách NLĐ, tạo sở pháp lý thuận lợi cho hoạt động thu BHXH đồng thời tạo tin tưởng cho NLĐ vào sách BHXH - BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế cần có kế hoạch phân bổ cán ngành BHXH làm việc quan BHXH cấp huyện cách hợp lý, hàng năm cần có khoản kinh phí riêng dùng để khen thưởng cho cán công nhân viên ngành BHXH, đặc biệt cán có thành tích cao, có nhiều sáng kiến cơng việc Đồng thời có biện pháp khiển trách, nhắc nhở có hình thức xử 96 phạt thích đáng cá nhân mắc khuyết điểm, có hành vi sai trái cơng việc - Ngồi BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế cần có kế hoạch phân bổ đầu tư sở vật chất, trang thiết bị cho quan BHXH huyện nam Đông như: cần bổ sung thêm hệ thống máy tính đại, máy in, thiết bị khác nhằm đáp ứng tốt nhu cầu công việc - BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế cần đẩy mạnh công tác tổ chức tuyên truyền sâu rộng sách BHXH tới NLĐ NSDLĐ nhằm nâng cao hiểu biết pháp luật BHXH cho toàn thể nhân dân Phối hợp với Liên đồn lao động, phịng Thanh tra lao động thuộc Sở LĐTB & XH tổ chức thành lập đồn tra, kiểm tra giám sát chặt chẽ tình hình tham gia BHXH cho đối tượng theo Luật định Đặc biệt quản lý chặt chẽ đối tượng tham gia, tình hình thu nộp khối DN ngồi quốc doanh khối chiếm tỷ trọng lớn số thu tình trạng nợ đọng BHXH cịn phổ biến 97 Tóm tắt chương Tại chương 3, sở sâu phân tích lý luận thực trạng công tác thu BHXH bắt buộc năm qua sở chiến lược phát triển BHXH huyện Nam Đông, BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế năm đến, tác giả đề xuất số giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác thu BHXH bắt buộc tập trung vào số nội dung sau: Quản lý chặt chẽ đối tượng tham gia BHXH bắt buộc Phải hồn thiện quy trình tổ chức thực thu BHXH bắt buộc, tăng cường phối kết hợp với ban ngành liên quan, tăng cường truyên truyền sách BHXH, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao lực đội ngũ cán thu BHXH bắt buộc, ứng dụng công nghệ thông tin công tác thu BHXH bắt buộc, tăng cường công tác tra, kiểm tra công tác thu BHXH bắt buộc Từ cần thực đầy đủ đồng giải pháp tăng hiệu cơng tác thu BHXH bắt buộc, góp phần quan trọng nghiệp phát triển BHXH kinh tế xã hội huyện Nam Đông 98 KẾT LUẬN BHXH sách xã hội lớn Đảng Nhà nước ta, góp phần quan trọng để ổn định sống mặt vật chất tinh thần cho người lao động, đồng thời đảm bảo an toàn xã hội, đẩy nhanh nghiệp phát triển kinh tế - xã hội đất nước Trong đó, hoạt động thu BHXH bắt buộc hoạt động quan trọng góp phần làm tốt cơng tác BHXH Kể từ BHXH huyện Nam Đông thành lập đạt kết đáng khích lệ, số đối tượng tham gia BHXH bắt buộc số thu BHXH bắt buộc năm sau cao năm trước Đơn vị chủ động cơng tác thu BHXH có biện pháp đạo phù hợp với tình hình thực tế địa phương Số thu vượt tiêu thu BHXH tỉnh giao, số thu năm sau cao năm trước góp phần tích cực vào việc tăng trưởng quỹ BHXH, đảm bảo quyền lợi cho người lao động Việc quản lý, giải chế độ BHXH bắt buộc triển khai, thực kịp thời, điều lệ BHXH, văn quy định khác BHXH Việt Nam, góp phần vào việc hồn thiện kế hoạch chung toàn ngành BHXH tỉnh ThừaThiên Huế thúc đẩy kinh tế huyện Nam Đông phát triển Phát huy ưu điểm đạt khắc phục mặt tồn công tác quản lý thu BHXH bắt buộc BHXH huyện Nam Đơng cần có giải pháp tích cực phù hợp với thực tiễn để mở rộng nguồn thu hạn chế tối đa hỗ trợ ngân sách Nhà nước BHXH huyện Nam Đơng góp phần ổn định Ngân sách Nhà nước, giảm gánh nặng cho Ngân sách, giúp Nhà nước tập trung vốn đầu tư phát triển kinh tế xã hội, giúp người lao động ổn định sống, an tâm lao động Có kết BHXH huyện Nam Đông biết tranh thủ lãnh đạo, đạo BHXH tỉnh, cấp uỷ, quyền phối hợp giúp đỡ ban ngành liên quan huyện, đặc biệt gắn kết chặt chẽ mối quan hệ ba bên người lao động, người sử dụng lao động quan BHXH, tạo phối hợp đồng kịp thời 99 việc tổ chức thu, nộp giải chế độ sách BHXH bắt buộc thực điều lệ BHXH văn quy định thu quản lý thu BHXH bắt buộc Tuy nhiên, tình trạng nợ đọng BHXH dù giảm nhiều song cịn tương đối lớn, khơng tập trung ý giải quyết, truy thu, đốc thu số nợ ngày tăng lên, gây ảnh hưởng đến kết thu, ảnh hưởng đến quyền lợi người lao động Công tác tra, kiểm tra, xử kí vi phạm quan BHXH vi phạm sách BHXH đơn vị SDLĐ hạn chế, chế tài xử phạt chưa đồng bộ, tính pháp chế chưa đề cao, nhiều chủ SDLĐ ln tìm cách tránh né, không thực BHXH cho NLĐ dây dưa, chậm nộp, nợ đọng thời gian dài Trong trình thực cơng tác thu BHXH chế sách, chế độ ban hành chưa đồng bộ, chậm triển khai, hướng dẫn Từ kết nghiên cứu đề tài tổng hợp phân tích đánh giá thực trạng công tác thu BHXH bắt buộc huyện Nam Đông đồng thời mặt hạn chế, khó khăn tồn cơng tác thu sở đề xuất giải pháp quản lý, quy trình, nguồn lực nhằm hồn thiện cơng tác thu BHXH bắt buộc đảm bảo phát triển bền vững hiệu BHXH 100 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Nguyễn Thị Kiều Anh (2014), Công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2011-2013, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học kinh tế Huế Bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông (2014) (2015) (2016), Báo cáo công tác kiểm tra Bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông (2014) (2015) (2016), Báo cáo tổng kết công tác BHXH Bảo hiểm xã hội Thừa Thiên Huế (2017), Về việc triển khai thực Quy trình thu BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT theo Quyết đinh số 595/QĐ-BHXH Bảo hiểm xã hội Việt Nam (2015), Quyết định 959/QĐ-BHXH Quản lý thu BHXH, BHYT, BHTN Bảo hiểm xã hội Việt Nam (2017), Quyết định 595/QĐ-BHXH Quản lý thu BHXH, BHYT, BHTN Bộ Chính trị (2012), Tăng cường lãnh đạo Đảng công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 – 2020, Hà Nội Bộ lao động Thương binh xã hội (2015), Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH Quy định chi tiết hướng dẫn thi hành số điều Luật BHXH BHXH bắt buộc Nguyễn Văn Cường (2012), Quản lý thu BHXH bắt buộc BHXH tỉnh Đăk Nông giai đoạn 2010 – 2012, Luận văn thạc sĩ, Học viện hành Hà Nội 10 Chi cục Thống kê (2014) (2015) (2016), Báo cáo kết điều tra lao động việc làm, Huyện Nam Đơng 11 Chính phủ Cộng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2015), Nghị định 115/2015/NĐ-CP Quy định chi tiết số điều Luật Bảo hiểm xã hội Bảo hiểm xã hội bắt buộc 12 Nguyễn Dương (2010), Giải pháp nâng cao chất lượng quản lý thu BHXH Bảo hiểm xã hội Thành phố Hà Nội, Luận văn thạc sĩ kinh tế, Trường đại học Kinh doanh Công nghệ Hà Nội 13 Trần Ngọc Qn (2015), Hồn thiện cơng tác thu bảo hiểm xã hội bắt buộc huyện Krông Nô tỉnh Đăk Nông, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Đà Nẵng 14 Quốc hội (2014), Luật số 58/2014/QH13 15 Tạp chí BHXH Việt Nam năm 2014 – 2016 16 Trần Thị Thúy (2015), Quản lý thu Bảo hiểm xã hội Bảo hiểm xã hội Hà Nội, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Kinh tế Hà Nội 17 Uỷ ban nhân dân huyện Nam Đông (2014) (2015) (2016), Báo cáo tổng kết tình hình thực kinh tế xã hội 18 Nguyễn Hữu Vinh (2010), Giải pháp nhằm hạn chế tình trạng nợ đọng trốn đóng BHXH Hà Nội , Luận văn Thạc sỹ kinh tế, Trường ĐH kinh tế quốc dân 19 Website Tạp chí BHXH http://www.tapchibaohiemxahoi.gov.vn 20 Website: https://baohiemxahoi.gov.vn; https://baohiemxahoidientu.vn; http://bhxhthuathienhue.vn; http://bhxhtphcm.gov.vn ; http://bhxhhn.com.vn; http://tailieu.vn; http://www1.napa.vn ... nghiệm huyện Bảo hiểm xã hội huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế 37 Chương THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN NAM ĐÔNG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ... tác thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc Bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông - tỉnh Thừa Thiên Huế Chương CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC 1.1 Tổng quan Bảo hiểm xã hội 1.1.1 Khái niệm Bảo hiểm. .. CƠNG TÁC THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN NAM ĐÔNG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ 78 3.1 Định hướng phát triển chung Bảo hiểm xã hội huyện Nam Đông 78 3.1.1 Định hướng cơng tác