UBND THÀNH PHỐ BÀ RỊA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỊNH HƯỚNG ÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 MÔN NGỮ VĂN TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN PHẦN MỘT: ĐỀ CƯƠNG VÀ MA TRẬN ĐỀ THI SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP THI LỚP 10 CHUYÊN TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU NĂM HỌC 2020 – 2021 Môn: NGỮ VĂN (DÀNH CHO HỌC SINH THI CHUYÊN VĂN) PHẦN CẤU TRÚC ĐỀ THI Đề gồm 02 phần với số điểm sau: - Phần I: Đọc hiểu văn (2,0 điểm) - Phần II: Tập làm văn + Câu 1: Nghị luận xã hội (3,0 điểm) + Câu 2: Nghị luân văn học (5,0 điểm) PHẦN HÌNH THỨC VÀ THỜI GIAN THI: - Hình thức: tự luận; - Thời gian: 150 phút PHẦN 3: GIỚI HẠN CHƯƠNG TRÌNH ƠN TẬP I VĂN HỌC Văn học trung đại - Chuyện người gái Nam Xương; - Truyện Kiều Nguyễn Du đoạn trích Chị em Thúy Kiều, Cảnh ngày xuân, Kiều lầu Ngưng Bích; - Truyện Lục Vân Tiên (LVT cứu KNN) Văn học đại 2.1 Truyện - Làng (Kim Lân) - Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long) - Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng) - Những xa xôi (Lê Minh Khuê) 2.2 Thơ - Đồng chí - Chính Hữu; - Bài thơ tiểu đội xe khơng kính (Phạm Tiến Duật) - Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận) - Bếp lửa (Bằng Việt) - Ánh trăng (Nguyễn Duy) - Viếng lăng Bác (Viễn Phương) - Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải) - Nói với (Y Phương) - Sang thu (Hữu Thỉnh) 2.3 Văn nghị luận - Bàn đọc sách (Chu Quang Tiềm) - Chuẩn bị hành trang vào kỷ (Vũ Khoan) - Tiếng nói văn nghệ (Nguyễn Đình Thi) TÀI LIỆN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN Lưu ý: cần ôn tập thêm cho HS kiến thức văn học mà em học chương trình lớp 6,7,8 mở rộng tác phẩm bên SGK a Kiến thức cần đạt: - Tiểu sử, phong cách sáng tác tác giả - Tác phẩm: Một số khái niệm tác phẩm văn học như: thể loại , giai đoạn văn học, hoàn cảnh sáng tác; hiểu đề tài, chủ đề, giá trị nội dung nghệ thuật ( hạn chế có); - Khi hướng dẫn học sinh phân tích, cảm nhận tác phẩm, giáo viên cần lưu ý: * Đối với truyện : + Truyện trung đại: Giá trị nội dung (hiện thực nhân đạo) nghệ thuật đặc sắc tác phẩm + Truyện đại: tư tưởng chủ đề tác phẩm, diễn biến cốt truyện, tình truyện, đặc điểm tính cách, phẩm chất nhân vật truyện nhận xét, đánh giá nhân vật * Đối với thơ trữ tình: Các yếu tố nghệ thuật nhịp thơ, biện pháp tu từ, ngôn ngữ, giọng điệu…Phân tích làm bật cảm xúc, sáng tạo tác giả Với chủ đề lớn văn học trung đại đại: cần triển khai rõ khía cạnh nắm vững nội dung cụ thể b Kĩ cần đạt: - Rèn luyện cho học sinh kĩ viết đoạn, chuyển ý, lập luận văn theo chủ đề - Vận dụng kiến thức để tạo lập văn có đề tài, chủ đề trình bày suy nghĩ giá trị sống đề cập qua văn II TIẾNG VIỆT: Các phương châm hội thoại; Lời dẫn trực tiếp, lời dẫn gián tiếp Khởi ngữ Các thành phần biệt lập Liên kết câu liên kết đoạn văn Biện pháp tu từ từ vựng Sự phát triển nghĩa từ a Kiến thức cần đạt: - Sự phát triển nghĩa từ - Hoạt động giao tiếp: phương châm hội thoại; cách dẫn trực tiếp, dẫn gián tiếp - Hệ thống hóa kiến thức câu: thành phần câu, kiểu câu - Nắm phép liên kết câu đoạn văn liên kết đoạn văn - Biện pháp tu từ: so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa, nói giảm nói tránh, nói b Kĩ cần đạt: - Rèn luyện kĩ tổng hợp nhận diện thành phần câu, kiểu câu phép liên kết câu văn bản, nghĩa câu văn - Nhận biết, phân tích hiệu nghệ thuật biện pháp tu từ (tu từ ngữ âm, từ vựng, cú pháp) tác phẩm văn học TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN - Nhận biết vận dụng hiệu phương châm hội thoại, cách dẫn trực tiếp, dẫn gián tiếp hoạt động giao tiếp III TẬP LÀM VĂN: Kiểu văn nghị luận Nghị luận xã hội: Cung cấp cho học sinh kiến thức đời sống, xã hội Từ rèn luyện cách làm nghị luận việc, tượng đời sống; tư tưởng đạo lí vấn đề xã hội tác phẩm văn học Nghị luận văn học: - Ôn tập văn văn học trung đại, đại Việt Nam theo chuyên đề - Sau gợi ý: (1) Hình ảnh người phụ nữ (2) Hình ảnh người anh hùng (3) Hình ảnh người lính qua hai kháng chiến chống Pháp chống Mỹ (4) Hình ảnh người lao động cơng xây dựng đất nước (5) Tình u quê hương, đất nước a Kiến thức cần đạt: - Trình bày suy nghĩ vấn đề xã hội gần gũi với học sinh, nghị luận vấn đề theo hướng mở, thể thái độ tình cảm người viết vấn đề cần trình bày - Nghị luận thơ ( đoạn thơ ) truyện ( đoạn trích truyện), nhân vật tác phẩm truyện - Nghị luận để làm rõ số vấn đề tác phẩm b Kĩ cần đạt: - Vận dụng lý thuyết, kĩ làm văn nghị luận xã hội nghị luận văn học - Biết cách nhận diện viết văn nghị luận theo hướng mở …………………….HẾT………………… SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU Tên chủ đề Phần I: Đọc hiểu văn - Ngữ liệu: văn nhật dung/ văn văn học - Tiêu chí MA TRẬN THI LỚP 10 CHUYÊN NĂM HỌC 2020 – 2021 Môn: NGỮ VĂN (DÀNH CHO HỌC SINH THI CHUYÊN VĂN) Vận dụng Vận dụng Nhận biết Thông hiểu Cộng cao (cấp độ 3) (cấp độ 1) (cấp độ 2) (cấp độ 4) - Nhận diện - Hiểu -Vận dụng hiểu phương thức biểu nét đặc biết tác giả, Số câu: đạt sắc nội dung tác phẩm để lý Số điểm: -Nhận diện thành nghệ thuật, giải giá trị nội 2,0 phần câu ( trạng thông điệp dung, nghệ thuật Tỉ ngữ, khởi ngữ, thể tác phẩm, lệ:20%, thành phần biệt văn để vận lập ) phép dụng vào việc liên kết câu - Giải thích ý giải văn bản, nghĩa nghĩa nhan đề, tình huống, vấn TÀI LIỆN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN lựa chọn ngữ liệu: 01 đọan trích/văn hồn chỉnh; tương đương với văn học thức chương trình câu văn -Nhận biết biện pháp tu từ (tu từ ngữ âm, từ vựng, cú pháp) tác phẩm văn học -Nhận diện phương châm hội thoại, cách phát triển từ vựng tác dụng chi tiết, hình ảnh nghệ thuật tác phẩm - Hiểu xác định phương châm hội thoại, phương thức chuyển nghĩa - Nắm cách chuyển lời dẫn trực tiếp sang gián tiếp đề thực tiễn - Cảm nhận, phân tích hiệu nghệ thuật biện pháp tu từ (tu từ ngữ âm, từ vựng, cú pháp) tác phẩm văn học Phần 2: Làm văn: - Vận dụng kiến thức, kĩ học để viết văn nghị luận tư tưởng đạo lý việc, tượng đời sống - Viết văn phân tích, cảm nhận nhân vật, vấn đề tác phẩm hay chủ đề, đề tài giai đoạn văn học Câu 1: Tạo lập văn nghị luận xã hội Câu 2: Tạo lập văn nghị luận văn học Số câu: Số điểm: Tỉ lệ: % 0,5 5% 1 0,5 1,0 5% 10% …………………….HẾT…………………… Số câu: Số điểm: 3,0 Tỉ lệ 30% Số câu: Số điểm: 5,0 Tỉ lệ 50% 8,0 80% TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 10,0 100% SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP THI LỚP 10 THPT VÀ KHÔNG CHUYÊN Môn: NGỮ VĂN Năm học 2020-2021 PHẦN CẤU TRÚC ĐỀ THI Đề gồm 02 phần với số điểm sau: - Phần I: Đọc hiểu văn (3,0 điểm) - Phần II: Tập làm văn + Câu 1: Nghị luận xã hội (2,0 điểm) + Câu 2: Nghị luận văn học (5,0 điểm) PHẦN HÌNH THỨC VÀ THỜI GIAN THI - Hình thức: tự luận; - Thời gian: 120 phút PHẦN 3: GIỚI HẠN CHƯƠNG TRÌNH ƠN TẬP I Văn học Văn học trung đại - Chuyện người gái Nam Xương Nguyễn Dữ; - Đoạn trích: Kiều lầu Ngưng Bích (Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du); Văn học đại 2.1 Truyện - Làng (Kim Lân) - Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long) - Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng) - Những xa xôi (Lê Minh Khuê) 2.2 Thơ - Đồng chí (Chính Hữu), - Bài thơ tiểu đội xe khơng kính (Phạm Tiến Duật), - Đồn thuyền đánh cá (Huy Cận), - Bếp lửa (Bằng Việt), - Ánh trăng (Nguyễn Duy), - Viếng lăng Bác (Viễn Phương), - Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải) 2.3.Văn nghị luận - Bàn đọc sách (Chu Quang Tiềm) a Kiến thức cần đạt: - Nhớ tên tác giả, văn bản, giai đoạn sáng tác, hoàn cảnh đời tác phẩm - Nêu nét đặc sắc nội dung, nghệ thuật tác phẩm - Phân tích cảm nhận số hình ảnh, chi tiết đặc sắc qua tác phẩm văn học b Kĩ cần đạt: - Nắm vững kĩ phân tích, cảm nhận nét đặc sắc nội dung, nghệ thuật tác phẩm, hình tượng nhân vật tác phẩm văn học TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN - Biết đối chiếu, phân tích thơng tin, chi tiết, ý văn với kiến thức kinh nghiệm thân giải vấn đề từ thực tế sống - Vận dụng kiến thức để tạo lập văn có đề tài, chủ đề trình bày suy nghĩ giá trị sống đề cập qua văn II Tiếng Việt: Các phương châm hội thoại Lời dẫn trực tiếp, lời dẫn gián tiếp Khởi ngữ Các thành phần biệt lập Liên kết câu liên kết đoạn văn Sự phát triển nghĩa từ Biện pháp tu từ từ vựng a Kiến thức cần đạt: - Sự phát triển nghĩa từ - Hoạt động giao tiếp: phương châm hội thoại; cách dẫn trực tiếp, dẫn gián tiếp - Nắm phép liên kết câu đoạn văn liên kết đoạn văn - Biện pháp tu từ: so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa, nói giảm nói tránh, nói b Kĩ cần đạt: - Nhận diện phép liên kết câu văn - Nhận biết, phân tích hiệu nghệ thuật biện pháp tu từ (tu từ ngữ âm, từ vựng, cú pháp) tác phẩm văn học - Nhận biết vận dụng hiệu phương châm hội thoại, cách dẫn trực tiếp, dẫn gián tiếp hoạt động giao tiếp - Nắm cách chuyển chuyển lời dẫn trực tiếp sang gián tiếp III Tập làm văn Nghị luận xã hội: Cung cấp cho học sinh kiến thức đời sống, xã hội Từ rèn luyện cách viết đoạn văn nghị luận xã hội việc, tượng đời sống; tư tưởng đạo lí vấn đề xã hội tác phẩm văn học Nghị luận văn học: Dựa văn học chương trình Ngữ văn lớp (đã giới hạn phần Văn học), rèn luyện cách viết văn nghị luận văn học thơ (đoạn thơ), truyện (đoạn trích truyện), nhân vật tác phẩm truyện a Kiến thức cần đạt: - Trình bày suy nghĩ vấn đề xã hội gần gũi với học sinh, nghị luận vấn đề theo hướng mở, thể thái độ tình cảm người viết vấn đề cần trình bày - Nghị luận thơ (đoạn thơ) truyện (đoạn trích truyện), nhân vật tác phẩm truyện b Kĩ cần đạt: - Vận dụng lý thuyết, kĩ viết đoạn văn nghị luận xã hội văn NL văn học - Biết cách nhận diện cách viết đoạn văn, văn nghị luận theo hướng mở …………………….HẾT…………………… TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TỈNH BÀ RỊA- VŨNG TÀU MA TRẬN ĐỀ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT VÀ KHÔNG CHUYÊN MÔN: NGỮ VĂN Vận dụng Tên chủ đề Nhận biết I.Phần đọc - Nhận diện hiểuvăn phương thức biểu đạt -Nhận diện - Ngữ liệu: thành phần câu, văn phép nhật dụng/ liên kết câu văn văn văn bản, học nghĩa câu văn - Tiêu chí -Nhận biết lựa chọn biện pháp tu từ ngữ liệu: (tu từ ngữ âm, 01 đọan từ vựng, cú trích/văn pháp), hồn thành phần câu, chỉnh; cách phát tương triển từ vựng đương với văn học thức chương trình Thơng hiểu - Hiểu nét đặc sắc nội dung nghệ thuật, thông điệp thể văn - Đặt nhan đề giải thích ý nghĩa nhan đề, tác dụng chi tiết, hình ảnh nghệ thuật tác phẩm - Hiểu xác định phương châm hội thoại, phương thức chuyển nghĩa tình giao tiếp cụ thể - Nắm cách chuyển chuyển lời dẫn trực tiếp sang gián tiếp Vận dụng Vận dụng cao - Vận dụng hiểu biết tác giả, tác phẩm để lý giải giá trị nội dung, nghệ thuật tác phẩm, để vận dụng vào việc giải vấn đề thực tiễn - Cảm nhận, phân tích hiệu nghệ thuật biện pháp tu từ (tu từ ngữ âm, từ vựng, cú pháp) văn bản/ đoạn trích -Vận dụng hiệu phương châm hội thoại, cách dẫn trực tiếp, dẫn gián tiếp hoạt động giao tiếp - Vận dụng kiến thức để đặt câu đoạn văn (Từ đến câu) nhằm bày tỏ suy nghĩ, quan điểm vấn đề đề cập ngữ liệu TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN Cộng câu, tỉ lệ 30%= 3,0 điểm II.Phần Tập làm văn Câu1: Nghị luận xã hội Câu2: Nghị luận văn học - Xác định vấn đề nghị luận, nắm kĩ làm văn để viết đoạn văn nghị luận (khoảng trang giấy thi) tư tưởng đạo lí tượng đời sống Tạo Tạo lập nghị luận đoạn thơ, thơ nhân vật, vấn đề tác phẩm truyện 70% 7,0 câu tỉ lệ 20%= 2,0 điểm câu tỉ lệ 50%= 5,0 điểm Tổng số câu 1 Tỉ lệ% 10% 10% 10% 100% Số điểm 1,0 1,0 1,0 10,0 * Một số lưu ý: I Phần đọc hiểu: - Đề tuyển sinh sử dụng ngữ liệu SGK phần đọc hiểu để học sinh tiếp cận xử lý tình giải vấn đề thực tiễn Những yêu cầu ngữ liệu - Ngữ liệu phải trích từ nguồn minh bạch, có độ tin cậy cao; - Ngữ liệu phải có dung lượng vừa phải; - Ngữ liệu phải có ý nghĩa xã hội, ý nghĩa giáo dục, tính nhân văn II Phần tập làm văn: Tạo lập đoạn văn nghị luận xã hội - Đối với đoạn văn NLXH khoảng trang giấy thi, thí sinh phải trình bày theo hình thức đoạn văn nội dung thường biểu đạt ý hoàn chỉnh - Cấu trúc đoạn văn gồm: mở đoạn - khai triển đoạn - kết thúc đoạn TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN - Thường có câu chủ đề mang nội dung khái quát, ngắn đứng đầu cuối đoạn văn Các câu khai triển đoạn có nhiệm vụ triển khai làm sáng tỏ chủ đề đoạn Câu kết thúc đoạn thường rút ý nghĩa học nhận thức - Đoạn văn trình bày theo cách: diễn dịch, quy nạp, tổng-phânhợp (Thầy cô cần bám sát để hướng dẫn cho HS cách trình bày đoạn văn, tránh việc trình bày đoạn văn giống văn thu nhỏ) …………………….HẾT…………………… TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 10 THAM KHẢO ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH LỚP 10 CÁC NĂM PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THÀNH PHỐ BÀ RỊA NĂM HỌC 2015-2016 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút Câu 1(1.0 điểm):Trong hai câu thơ sau Nguyễn Du, từ tận, điểm có tác dụng miêu tả tranh mùa xuân: Cỏ non xanh tận chân trời Cành lê trắng điểm vài hoa… (Trích Truyện Kiều) Câu (1.0 điểm): a Câu ca dao sau khuyên thực tốt phương châm hội thoại giao tiếp? Lời nói chẳng tiền mua, Lựa lời mà nói cho vừa lịng b.Xác định thành phần phụ câu: “Người nói viết thạo nhiều thứ tiếng ngoại quốc: Pháp, Anh, Hoa, Nga … Người làm nhiều nghề.” (Lê Anh Trà, Phong cách Hồ Chí Minh) Câu (3.0 điểm): Một lần đường phố có hai bạn học sinh không quen biết đạp xe Chẳng may hai xe va chạm, hai người ngã Sau họ đứng dậy, vừa hỏi thăm nhau, vừa nói lời xin lỗi, gật đầu chào lên xe tiếp Hãy viết văn ngắn nêu suy nghĩ em cách ứng xử hai bạn học sinh Câu (5,0 điểm): Phân tích tình yêu làng, yêu nước nhân vật ông Hai truyện ngắn Làng (Kim Lân) qua tình nghe tin làng chợ Dầu ông theo giặc -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2015-2016 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút Câu 1: (1.0 điểm) Chép lại nguyên văn khổ cuối thơ “Bài thơ tiểu đội xe khơng kính”của Phạm Tiến Duật Câu 2: (1.0 điểm) Tìm lời dẫn đoạn trích sau cho biết lời nói hay ý nghĩ dẫn, lời dẫn trực tiếp hay lời dẫn gián tiếp: TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 35 “Anh hạ giọng, nửa tâm sự, nửa đọc lại điều rõ ràng ngẫm nghĩ nhiều: … Và, ta làm việc, ta với công việc đơi, gọi được? Huống chi việc cháu gắn liền với việc bao anh em, đồng chí Cơng việc cháu gian khổ đấy, cất đi, cháu buồn đến chết mất….” (Nguyễn Thành Long-Lặng lẽ Sa Pa) Câu 3: (3,0 điểm) Viết văn nghị luận (khoảng trang giấy thi) trình bày suy nghĩ em ý nghĩa mẩu chuyện sau: Gia đình q mến ơng lão mù nghèo khổ rách rưới - người hàng tuần mang rau đến bán cho họ Một hôm, ông lão khoe: “Không biết để trước cửa nhà tơi thùng quần áo cũ” Gia đình biết ông lão thiếu thốn nên vui:“Chúc mừng ơng! Thật tuyệt!” Ơng lão mù nói:“ Tuyệt thật! Nhưng tuyệt vừa lúc tơi biết có gia đình thực cần quần áo đó.” (Phỏng theo Những lòng cao cả) Câu 4: (5,0 điểm) Phân tích nhân vật Vũ Nương Chuyện người gái Nam Xương Nguyễn Dữ Từ em cảm nhận điều thân phận vẻ đẹp người phụ nữ chế độ phong kiến -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2016-2017 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút Câu (1 điểm): Vẫn biết trời xanh mãi Mà nghe nhói tim! a Hai dịng thơ trích từ tác phẩm nào, tác giả ai? b Nêu ngắn gọn cảm nhận em hình ảnh “trời xanh” Câu (1 điểm): Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi Hàng xóm bốn bên trở Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh Vẫn vững lòng bà dặn cháu đinh ninh: “Bố chiến khu bố cịn việc bố Mày có viết thư kể này, kể nọ, Cứ bảo nhà bình yên!” (Bếp lửa – Bằng Việt) Trong đoạn thơ trên, lời bà dặn cháu (gạch chân) vi phạm phương châm hội thoại nào? Việc vi phạm có tác dụng gì? TÀI LIỆN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 36 Câu (3 điểm): …Chị Đỗ Thu Trang (Hoàng Minh Giám, Hà Nội) cho hay: “Gia đình tơi vừa phen náo loạn việc gái lớp mê muội, cuồng si hai nhóm nhạc SNSD T-ara Hàn Tơi bắt đầu thấy lo lắng địi mua quần, váy ngắn cũn cỡn, định diện học vào ngày trường không bắt mặc đồng phục Tôi nhìn thấy chướng mắt q, tóm lấy váy áo ném vào sọt rác, mắng: “Vớ vẩn cho ăn mặc đến trường, lại bắt chước ca sĩ vớ vẩn gì, dẹp, dẹp hết” Thế gân cổ lên cãi mẹ: “Mẹ lạc hậu, biết mà nói Con làm sai mà mẹ ném quần áo con? Đã mẹ không ném hết quần áo ln đi, khỏi cần” Nói lao đến bên bàn cầm kéo vơ quần áo tủ cắt, xé tơi tả Tôi điên quá, giằng lấy kéo, lúc nóng giận, tát Thế bé lao khỏi cửa vừa khóc, vừa nói: “Con chết không để động đến thần tượng Mẹ ích kỉ lắm” (Minh Dương – Báo Phụ nữ, ngày 21/4/2016) Viết văn khoảng trang giấy thi trình bày suy nghĩ em tượng gợi từ việc Câu Hình ảnh người lính lái xe khơng kính qua “Bài thơ tiểu đội xe khơng kính” Phạm Tiến Duật -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2017-2018 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút Câu (1,0 điểm) Chân phải bước tới cha Chân trái bước tới mẹ Một bước chạm tiếng nói Hai bước tới tiếng cười a Đoạn thơ trích từ thơ nào? Ai tác giả? b Nêu nội dung đoạn thơ? Câu (1,0 điểm) - Trời cịn có năm phút ! Chính anh niên giật nói to, giọng cười đầy tiếc rẻ Anh chạy nhà phía sau, trở vào liền, tay cầm Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy… (Trích Lặng lẽ Sa Pa – Nguyễn Thành Long) TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 37 a Xác định thành phần biệt lập có câu: “Chính anh niên giật nói to, giọng cười đầy tiếc rẻ.” ? b Câu văn “Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy.” có hàm ý ? Câu (3,0 điểm) Một thói quen xấu cần phải thay đổi học sinh (Viết thành văn khoảng trang giấy thi) Câu (5,0 điểm) Tình đồng chí anh đội kháng chiến chống Pháp qua thơ Đồng chí Chính Hữu -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2017-2018 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút Câu 1: (1,0 điểm) Truyện ngắn Làng (Kim Lân) xây dựng tình truyện nào? Nêu ý nghĩa tình đó? Câu 2: (1,0 điểm) “Ơng trồng chè khoe họ uống chè từ khu trồng nhà qy riêng dành cho gia đình, khu cịn lại tất nhiên trà bẩn để bán Bà bán rau hân hoan nói nhà ăn rau khu trồng sạch, khu nhiều thuốc để bán Ông bán thịt lợn Nhưng họ đời uống trà, ăn rau hay ăn thịt, họ uống trà phải ăn rau bẩn kẻ khác, ăn rau nhà ăn thịt bẩn kẻ khác… Chúng ta giết cảm thấy an tâm bảo vệ gia đình góc nhỏ hẹp hịi…” (Chia sẻ Trần Nhất Hoàng - cựu thành viên ban nhạc Bức Tường nhắc đến kỷ niệm cố nhạc sỹ Trần Lập) a Từ in đậm đoạn trích phương tiện liên kết thuộc phép liên kết nào? b Viết câu văn có sử dụng khởi ngữ nêu quan điểm em biện pháp thực tốt vệ sinh an toàn thực phẩm Câu 3: (3,0 điểm) Từ hình vẽ bên, em viết văn nghị luận xã hội (không 01 trang giấy thi) bày tỏ suy nghĩ em việc sử dụng công nghệ thông tin sống TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 38 Câu 4: Phân tích đoạn thơ sau nêu suy nghĩ em tình bà cháu “Bếp lửa” Bằng Việt “… Lận đận đời bà nắng mưa Mấy chục năm rồi, đến tận Bà giữ thói quen dậy sớm Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn bùi Nhóm nồi xơi gạo sẻ chung vui Nhóm dậy tâm tình tuổi nhỏ Ơi kì lạ thiêng liêng – bếp lửa !” (Bếp lửa – Bằng việt) -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2018-2019 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút Câu 1: (2.0 điểm) 1.1 Người cha thơ “Nói với con” – Y Phương, muốn nhắn nhủ với điều qua đoạn thơ sau: “Dẫu cha muốn Sống đá khơng chê đá gập gềnh Sống thung không chê thung nghèo đói Sống sơng suối Lên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọc.” 1.2 Chỉ hai thành phần biệt lập có đoạn tin sau: “Khơng thể đi, khơng thể nói, giao tiếp với người phải qua thiết bị máy móc, mà ơng - người khuyết tật thiên tài Stephen Hawking - vừa nghiên cứu vừa dạy học quản lý trung tâm nghiên cứu khoa học Rõ ràng, khiếm khuyết thể chất không cản khát vọng sống ý chí người.” (Anh Thư – Phụ nữ chủ nhật, số 8, ngày 18.3.2018) Câu 2: (3.0 điểm) Viết văn ngắn (khoảng trang giấy thi), trình bày suy nghĩ em nạn bạo hành trẻ em nước ta thời gian gần Câu 3: (5.0 điểm) Bài thơ cảm nhận tinh tế thi nhân khoảnh khắc thiên nhiên giao mùa cuối hạ sang đầu thu Phân tích hai khổ thơ mà em thích “Sang thu” Hữu Thỉnh để làm rõ nhận xét TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 39 -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2018-2019 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút Câu (2.0 điểm) “Ông trồng chè khoe họ uống chè từ khu trồng nhà quây riêng dành cho gia đình, khu cịn lại tất nhiên trà bẩn để bán[1] Bà bán rau hân hoan nói nhà ăn rau khu trồng sạch, khu nhiều thuốc để bán[2] Ông bán thịt lợn vậy[3] Nhưng họ đời uống trà, ăn rau hay ăn thịt, họ uống trà phải ăn rau bẩn kẻ khác, ăn rau nhà ăn thịt bẩn kẻ khác…[4] Chúng ta giết cảm thấy an tâm bảo vệ gia đình góc nhỏ hẹp hịi…[5]” (Trích “Chia sẻ Trần Nhất Hoàng - cựu thành viên ban nhạc Bức Tường nhắc đến kỷ niệm cố nhạc sỹ Trần Lập.”) 1.1 Xác định phép phép nối sử dụng đoạn văn trên? 1.2 Viết câu văn có sử dụng khởi ngữ bày tỏ quan điểm em tượng nêu từ đoạn văn trên? [Gạch chân khởi ngữ câu văn] Câu 2: (3.0 điểm) Báo Tuổi trẻ ngày 11/6/2017, trang Góc nhìn bạn đọc, nội dung “Hãy văn minh dùng mạng xã hội”, Anh Andrew W (người Mỹ) nêu suy nghĩ sau: “Tơi biết nhiều người Việt Nam hay có thói quen dùng từ “chơi” thay “sử dụng” Facebook Ngay cách gọi cho thấy bạn có nhìn khơng đắn mạng xã hội Mạng xã hội khơng phải trị chơi Đó nơi để bạn kết nối, giao lưu, học hỏi thêm nhiều kiến thức mới, nguyên nhân đẩy người đó, bạn, đến rắc rối hiểm nguy.” Và anh đề nghị: “Hãy nghiêm túc văn minh sử dụng mạng xã hội.” Viết văn khoảng trang giấy thi trình bày suy nghĩ em lời đề nghị Câu (5.0 điểm) Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai nghe tin làng chợ Dầu theo Tây để thấy tình yêu làng thống với tình yêu nước nhân vật thể qua truyện ngắn “Làng” - Kim Lân -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2019-2020 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút I Đọc hiểu: (3.0 điểm) Đọc văn sau: TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 40 Tại vận hội đặc biệt Seattle (dành cho người tàn tật) có chín vận động viên bị tổn thương thể chất tinh thần, tập trung trước vạch xuất phát để tham dự đua 100m Khi súng hiệu nổ, tất lao với tâm chiến thắng Trừ cậu bé Cậu vấp té liên tục đường đua Và cậu bật khóc Tám người nghe tiếng khóc, giảm tốc độ ngối lại nhìn Rồi họ quay trở lại tất cả, khơng trừ Một cô gái bị hội chứng down dịu dàng cúi xuống hôn cậu bé: - Như này, em thấy tốt Cơ gái nói xong, chín người khốc tay sánh bước vạch đích Khán giả sân vận động đồng loạt đứng dậy Tiếng vỗ tay hoan hô vang dội nhiều phút liền Mãi sau, người chứng kiến truyền tai câu chuyện cảm động (Theo Pháp luật sống) Câu Nêu phương thức biểu đạt văn bản? Tại tất khán giả sân vận động đứng dậy vỗ tay hoan hô không dứt ? Câu Xác định phép liên kết câu cho từ in đậm văn Câu Chỉ nêu tác dụng thành phần biệt lập câu văn: Tại vận hội đặc biệt Seattle (dành cho người tàn tật) có chín vận động viên bị tổn thương thể chất tinh thần, tập trung trước vạch xuất phát để tham dự đua 100m II Tập làm văn: (7.0 điểm) Câu Từ văn phần đọc hiểu, viết đoạn văn khoảng trang giấy thi, trình bày suy nghĩ em chiến thắng (2.0 điểm) Câu Phân tích đoạn thơ sau thơ “Bếp lửa” Bằng Việt: (5.0 điểm) “…Lận đận đời bà nắng mưa Mấy chục năm rồi, đến tận Bà giữ thói quen dậy sớm Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm Nhóm niềm yêu thương khoai sắn bùi Nhóm nồi xơi gạo sẻ chung vui Nhóm dậy tâm tình tuổi nhỏ Ơi kì lạ thiêng liêng - bếp lửa !” -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THÀNH PHỐ BÀ RỊA NĂM HỌC 2019-2020 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút I Đọc hiểu: (3.0 điểm) Đọc văn sau: [1] Đọc báo ngày đông, thấy ấm áp lan tỏa … TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 41 [2] Đó học trò nghèo nhặt nhiều tiền (khá nhiều) đem trả lại cho người đánh rơi Nếu bạn nhặt tiền nhiều, liệu lịng có chút gì… luyến tiếc định mang trả? Ở bàn việc trả lại rơi, lòng trung thực người Đây lựa chọn sống tử tế, an bình (để tối khơng phải nơm nớp lo, khơng phải suy nghĩ nhiều tiền khơng phải mình) Có người có điều kiện tham lam lấy trộm có hội Nên cậu học trò làm việc ấy, em trở thành điểm sáng đêm, sưởi ấm lòng người vốn nhiều thiếu vắng niềm tin vào lịng tốt trung thực [3] Suy nghĩ “Không phải khơng lấy” cậu học trị khiến xã hội giật mình, câu chuyện, học sống động tử tế, không sáo rỗng (Lưu Đình Long - báo Tuổi trẻ ngày 3/1/ 2019) Câu Đặt nhan đề nêu phương thức biểu đạt văn trên? Câu Ở đoạn thứ hai văn bản, xác định thành phần biệt lập phép liên kết câu (chọn liệu)? Câu Nêu nhận xét em cậu học trị nói đến văn câu văn có sử dụng thành phần phụ khởi ngữ? II Tập làm văn: (7.0 điểm) Câu (2.0 điểm) Từ suy nghĩ “Khơng phải khơng lấy” đến hành động “nhặt nhiều tiền đem trả lại cho người đánh rơi” cậu học trò (trong văn phần đọc hiểu) khẳng định giá trị lòng trung thực, lối sống tử tế, lương thiện sống Viết đoạn văn (khoảng trang giấy) trình bày suy nghĩ em giá trị Câu (5.0 điểm) Phân tích hình ảnh ơng Hai đoạn trích sau: “ … Ơng lão ơm thằng út lên lịng, vỗ nhè nhẹ vào lưng nó, khẽ nói: - Húc kia! Thầy hỏi nhé, ai? - Là thầy lị u - Thế nhà ta đâu? - Nhà ta làng Chợ Dầu - Thế có thích làng Chợ Dầu không? Thằng bé nép đầu vào ngực bố khe khẽ: - Có Ơng lão ơm khít thằng bé vào lịng, lúc lâu ơng lại hỏi: - À, thầy hỏi Thế ủng hộ ai? Thằng bé giơ tay lên, mạnh bạo rành rọt: - Ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh mn năm! Nước mắt ông lão giàn ra, chảy ròng ròng hai má Ông nói thủ thỉ: - Ừ rồi, ủng hộ Cụ Hồ Mấy hôm ru rú xó nhà, lúc buồn khổ chẳng biết nói ai, ông lão lại thủ thỉ với Ơng nói để ngỏ lịng mình, để lại minh oan cho Anh em đồng chí biết cho bố ơng TÀI LIỆN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 42 Cụ Hồ đầu cổ xét soi cho bố ông Cái lịng bố ơng đấy, có dám đơn sai Chết chết có dám đơn sai Mỗi lần nói đơi câu nỗi khổ lịng ơng vợi đơi phần.” (Trích Làng – Kim Lân) -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2019-2020 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút I Đọc – Hiểu: (3,0 điểm) Đọc đoạn văn thực yêu cầu bên dưới: “Với cách nói ví von qua hình ảnh cụ thể diễn tả mộc mạc, gợi cảm mạnh mẽ, thơ lời khuyên bảo ân cần người cha ước muốn người cha thể xuyên suốt thơ [1] Con lớn lên tình yêu thương, nâng đỡ cha mẹ, sống lao động nhiều vất vả, gian lao thử thách; sống dân tộc với truyền thống đức tính tốt đẹp [2] Khơng thế, tác giả nêu lên lòng tự hào sức sống mạnh mẽ quê hương mong ước người kế tục truyền thống tốt đẹp quê nhà [3] Cả thơ lời tâm cùa người cha, giàu cảm xúc, cách diễn tả mộc mạc giúp người đọc cảm nhận hết thần, hồn [4].” (Theo Vũ Tuấn Anh) Câu Xác định phương thức biểu đạt đoạn văn? Câu Đoạn văn bàn thơ học chương trình Ngữ văn 9? Tác giả thơ ai? Câu Chép thuộc lòng đoạn thơ thơ (vừa kể tên câu 2) để thấy người cha “mong ước người kế tục truyền thống tốt đẹp quê nhà”? Câu Những từ in đậm đoạn văn thuộc phép liên kết nào? II Tập làm văn: (7,0 điểm) Câu (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn văn phần Đọc hiểu, em viết đoạn văn (khoảng trang giấy thi) trình bày suy nghĩ em vai trị quê hương người Câu (5,0 điểm) Cảm nhận em vẻ đẹp tình phụ tử ơng Sáu bé Thu đoạn trích sau: “Tơi cịn nhớ buổi chiều hơm - buổi chiều sau ngày mưa rừng, giọt mưa đọng lá, rừng sáng lấp lánh Đang ngồi làm việc ni lơng nóc, tơi nghe tiếng kêu Từ đường mòn chạy lẫn rừng sâu, anh hớt hải chạy về, tay cầm khúc ngà đưa lên khoe với Mặt anh hớn hở đứa trẻ quà Sau anh lấy vỏ đạn hai mươi li Mĩ, đập mỏng làm thành cưa nhỏ, cưa khúc ngà thành miếng nhỏ Những lúc rỗi, anh cưa lược, thận trọng tỉ TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 43 mỉ cố công người thợ bạc Chẳng hiểu tơi thích ngồi nhìn anh làm cảm thấy vui vui thấy bụi ngà rơi lúc nhiều Một ngày, anh cưa vài Không sau, lược hoàn thành Cây lược dài độ tấc, bề ngang độ ba phân rưỡi, lược cho gái, lược dùng để chải mái tóc dài, lược có hàng thưa Trên sống lưng lược có khắc dịng chữ nhỏ mà anh gị lưng, tẩn mẩn khắc nét: “Yêu nhớ tặng Thu ba” Cây lược ngà chưa chải mái tóc con, gỡ rối phần tâm trạng anh Những đêm nhớ con, anh nhớ hối hận đánh con, nhớ con, anh lấy lược ngắm nghía mài lên tóc cho lược thêm bóng, thêm mượt Có lược, anh mong gặp lại Nhưng chuyện không may xảy Một ngày cuối năm năm mươi tám - năm ta chưa võ trang - trận càn lớn quân Mĩ - ngụy, anh Sáu bị hi sinh Anh bị viên đạn máy bay Mĩ bắn vào ngực Trong phút cuối cùng, khơng cịn đủ sức trăng trối lại điều gì, có tình cha khơng thể chết được, anh đưa tay vào túi, móc lược, đưa cho tơi nhìn tơi hồi lâu Tơi khơng đủ lời lẽ để tả nhìn ấy, biết rằng, bây giờ, nhớ lại đôi mẳt anh - Tôi mang trao tận tay cho cháu - Tôi cúi xuống gần anh khẽ nói Đến lúc ấy, anh nhắm mắt xi.” (Trích Chiếc lược ngà, Nguyễn Quang Sáng, Ngữ văn 9, Tập một) -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2020-2021 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút I Đọc hiểu (3.0 điểm) : Đọc kỹ văn sau thực yêu cầu bên dưới: [I] Cái khó, nỗi khổ người lao động “làm ngày ăn ngày nấy” ngày rõ nét ngày nước thực cách ly phòng dịch Thấu cảm điều này, nhiều người kêu gọi tay thiện nguyện, giúp người vượt qua khó khăn trước mắt Cùng với câu chuyện cảm động lòng thơm thảo, có chuyện khơng vui khiến bao người phải suy nghĩ chuyện “của cho không cách cho” [II] (…) Mới thơi, tổ chức Bình Dương quảng cáo rầm rộ trang mạng quà tặng người nghèo Điều đáng nói q ít, quảng cáo tung trời Kết buổi sáng nhận quà, nhiều người khó khăn tìm đến phải tay không [III] Và câu chuyện khác cách tiếp nhận cho khiến nhiều người ngi giận Có nơi để q tặng hàng chữ “Nếu bạn cần, lấy phần Nếu bạn ổn, nhường cho người khác” Dòng nhắn nhủ chưa mực cá nhân thuộc “lực lượng” chuyên săn quà thiện nguyện nhào tới cố hốt nhiều tốt Những người có khó khăn thật có tìm đến đành đứng nhìn … TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 44 [IV] Giúp lúc khó khơng cốt hay nhiều mà tâm thật muốn giúp Vậy đừng nên làm người nhận phải bẽ bàng Và xin đừng “giành giật” ân tình trao qua quà khốn khó Hành vi có khác kiểu phá hoại, làm xấu hình ảnh đẹp người Việt Nam đồng lòng chống dịch (Trích từ Báo Tuổi trẻ ngày 7/4/2020 - Tạ Như Vũ) Câu Đặt nhan đề nêu phương thức biểu đạt văn Câu Ở đoạn văn thứ ba văn bản, lời dẫn trực tiếp phép liên kết câu Câu Ở đoạn văn thứ tư văn bản, người viết nêu hai ý kiến (phần in đậm) Ý kiến làm em tâm đắc, sao? Trả lời câu hỏi cách viết đoạn văn khoảng 4-5 dòng II Tập làm văn (7.0 điểm) Câu (2.0 điểm) Ở văn (phần “Đọc - hiểu”), người viết đề cập đến quan điểm:“của cho không cách cho” Viết đoạn văn khoảng trang giấy thi trình bày suy nghĩ em quan điểm Câu (5.0 điểm) Phân tích hai khổ thơ sau để làm rõ cảm xúc nhà thơ Viễn Phương miền Bắc viếng lăng Bác: Bác nằm giấc ngủ bình yên Giữa vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh mãi Mà nghe nhói tim! Mai miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương Muốn làm tre trung hiếu chốn (Viếng lăng Bác – Viễn Phương) -HẾT - PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2020-2021 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút I Đọc hiểu (3.0 điểm) Đọc văn sau thực yêu cầu bên dưới: TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 45 SỨC MẠNH CỦA MỘT BỨC THƯ CẢM ƠN Giáo sư Wiliam L Stidger ngồi xuống viết thư cảm ơn cho giáo viên động viên lớn lao mà bà dành cho ơng ơng cịn học sinh bà 30 năm trước Một tuần sau, ông nhận thư hồi âm với nét chữ run rẩy, rằng: “Wiliam yêu quý ta! Ta muốn em biết lời nhắn em vô ý nghĩa với ta Một cụ già cô đơn 80 tuổi ta, sống đơn độc phòng nhỏ, nấu ăn mình, dường lay lắt cuối Có lẽ, em bất ngờ, Wiliam ạ, biết ta dạy học 50 năm khoảng thời gian dài đằng đẵng đó, thư em thư cảm ơn ta nhận Ta nhận buổi sáng lạnh lẽo hiu hắt buồn Chính thư sưởi ấm trái tim già nua cô đơn ta niềm vui mà trước ta chưa lần cảm nhận.” Câu Bà giáo nhận thư cảm ơn hoàn cảnh nào, với tâm trạng sao? Câu Thông điệp văn gì? Câu Chỉ gọi tên hai thành phần biệt lập khác văn trên? Câu Biện pháp tu từ sử dụng câu văn sau: “Chính thư sưởi ấm trái tim già nua cô đơn ta niềm vui mà trước ta chưa lần cảm nhận.” II Tập làm văn (7.0 điểm) Câu Từ văn phần đọc hiểu, viết đoạn văn khoảng trang giấy thi, nêu suy nghĩ em nội dung: biết nói lời cám ơn (2.0 điểm) Câu Cảm nhận tình yêu làng, yêu nước nhân vật ông Hai nghe tin đồn làng chợ Dầu theo giặc qua truyện ngắn Làng Kim Lân -HẾT - TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 46 PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2020-2021 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút I Đọc hiểu: (3.0 điểm) Đọc văn sau: THÊM NHIỀU MÁY “ATM GẠO” CHO NGƯỜI NGHÈO Chiếc máy anh Hoàng Tuấn Anh làm việc CEO Công ty PHGLock (quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh) tận dụng máy móc có sẵn công ty chế tạo Máy hoạt động ATM, cần nhấn nút, gạo tự động tuôn ra, lần 1,5kg gạo, dành cho 2-3 người ăn khoảng tuần Tại địa điểm nhận gạo thiết kế thành khu vực đo thân nhiệt, rửa tay sát khuẩn đường riêng cho người Bên cạnh đó, Ban tổ chức cịn bố trí khu vực ưu tiên nhận gạo mà xếp hàng dành cho người già yếu, người khuyết tật phụ nữ mang thai Vì mục đích hỗ trợ người lao động nghèo, khó khăn dịch COVID-19, thời gian ngắn sau “ATM gạo” đời, mơ hình nhanh chóng lan tỏa yêu thương, mạnh thường quân giúp đỡ lắp đặt thêm hệ thống huyện Bình Chánh, quận 12, quận Thủ Đức Anh Tuấn Anh tiết lộ, điểm "ATM gạo" phát gạo/ngày, phục vụ gần 10.000 người dân nghèo Hơn nữa, vượt khỏi phạm vi Thành phố, “ATM gạo” có mặt nhiều tỉnh, thành khác nước như: Hà Nội, Hà Nam, Thừa Thiên Huế, Bình Định, Khánh Hồ, Đà Nẵng, Đắk Lắk,… “ATM gạo” người dân đồng lòng hưởng ứng, nhà hảo tâm khắp nơi tích cực chở gạo tới tới hỗ trợ người nghèo Đây hoạt động chung tay góp sức đáng trân trọng Hi vọng với tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, nghĩa cử tiếp tục nhận đóng góp tồn xã hội, chia sẻ khó khăn với người dân mùa dịch (Báo Điện tử - ngày 19/4/ 2020) Câu Nêu phương thức biểu đạt văn bản? Tại máy “ATM gạo” anh Hoàng Tuấn Anh lại “được nhanh chóng lan tỏa yêu thương”? Câu Ở đoạn thứ văn bản, nêu tác dụng thành phần biệt lập? Câu Xác định phép liên kết câu cho từ in đậm văn II Tập làm văn: (7.0 điểm) Câu (2.0 điểm) Từ việc làm có ý nghĩa nêu văn trên, khẳng định giá trị tinh thần đoàn kết; tương thân, tương người sống Viết đoạn văn (khoảng trang giấy) trình bày suy nghĩ em hai giá trị Câu (5.0 điểm) Cảm nhận em tình cha đoạn trích sau: TÀI LIỆN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 47 “Đến lúc chia tay, mang ba lô vai, sau bắt tay hết người, anh Sáu đưa mắt nhìn con, thấy đứng góc nhà Chắc anh muốn ơm con, con, lại sợ giẫy lên lại bỏ chạy, nên anh đứng nhìn Anh nhìn với đơi mắt trìu mến lẫn buồn rầu Tơi thấy đôi mắt mênh mông bé xôn xao - Thôi! Ba nghe con! – Anh Sáu khe khẽ nói Chúng tơi, người – kể anh, tưởng bé đứng n thơi Nhưng thật lạ lùng, đến lúc ấy, tình cha dậy người nó, lúc khơng ngờ đến kêu thét lên: - Ba…a…a… ba! Tiếng kêu tiếng xé, xé im lặng xé ruột gan người, nghe thật xót xa Đó tiếng “ba” mà cố đè nén năm nay, tiếng “ba” vỡ tung từ đáy lịng nó, vừa kêu vừa chạy xơ tới, nhanh sóc, chạy thót lên dang hai tay ơm chặt lấy cổ ba Tơi thấy tóc tơ sau ót dựng đứng lên Nó vừa ôm chặt lấy cổ ba vừa nói tiếng khóc: - Ba! Không cho ba nữa! Ba nhà với con! Ba bế lên Nó ba khắp Nó tóc, cổ, vai vết thẹo dài bên má ba nữa.” (Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà, Ngữ văn 9, Tập 1) -HẾT PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BÀ RỊA ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2020-2021 MÔN NGỮ VĂN LỚP Thời gian làm bài: 120 phút I Đọc hiểu: (3.0 điểm) Đọc văn sau: “Thỉnh thoảng gặp người cho quyền phán xét người khác theo định kiến có sẵn Những người khơng chấp nhận khác biệt Đó khơng phải điều tồi tệ Điều tồi tệ chấp nhận bng vào lưới định kiến Cuộc sống bị chi phối định kiến thân điều tệ, nên bị điều khiển định kiến người khác tệ nhiều Sao ta khơng thơi sợ hãi thử nghe theo mình?” (Theo Phạm Lữ Ân, Nếu biết trăm năm hữu hạn…) Câu Xác định phương thức biểu đạt văn Câu Từ bng (trong văn trên) từ vựng phát triển theo cách nào? Câu Xác định phép liên kết câu cho từ in đậm văn Câu Trình bày ý nghĩa văn đoạn văn khoảng 3-5 dòng II PHẦN TẬP LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu (2,0 điểm ) TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 48 Dịch bệnh Covid-19 giới nước diễn biến phức tạp khó lường Việt Nam ta nói khống chế dịch thành cơng tháng qua khơng có ca lây nhiễm vi-rut từ cộng đồng Trong giai đoạn phòng chống dịch khó khăn nhất, nước nhanh chóng truyền thông điệp từ y, bác sĩ - “chiến sĩ áo trắng” tuyến đầu chống dịch: “ Chúng tơi làm bạn, xin bạn nhà chúng tơi.” Hãy viết đoạn văn, khoảng trang giấy thi, trình bày suy nghĩ em thông điệp Câu (5,0 điểm ) Anh niên làm cơng tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu đỉnh Yên Sơn (trong Lặng lẽ Sapa Nguyễn Thành Long) người đáng để ta trân trọng ngợi ca Em làm sáng tỏ nhận định -HẾT - TÀI LIỆUÔN THI TUYỂN SINH LỚP 10 - HỘI ĐỐNG BỘ MÔN NGỮ VĂN PGD&ĐT THÀNH PHỐ BÀ RỊA BIÊN SOẠN 49