NỒNG ĐỘ NỘI ĐỘC TỐ TRONG BỤI VÀ TỈ LỆ MẮC BỆNH HƠ HẤP MẠN TÍNH Ở CÁC KIỂU NHÀ ĐIỂN HÌNH TẠI TPHCM Trần Ngọc Thanh – Trần Bảo Ngọc cộng Khái niệm • Bệnh hơ hấp mãn tính (CRD)*: bệnh mãn tính đường dẫn khí cấu trúc bên phổi • Các bệnh hơ hấp mãn tính*: thường hen phế quản, COPD, dị ứng đường hô hấp, bệnh phổi nghề nghiệp số bệnh gặp tăng áp phổi, giãn phế quản … • COPD & Hen phế quản**: bệnh lý xác định hô hấp ký – COPD với đặc trưng có tắc nghẽn mãn tính đường dẫn khí làm ảnh hưởng đến hoạt động hơ hấp bình thường khơng có hồi phục hồn tồn – Hen phế quản tình trạng viêm mãn tính đường dẫn khí co thắt trơn tiểu phế quản có hồi phục * WHO (2007) Global surveillance, prevention and control of chronic respiratory diseases: a comprehensive approach 2007 http://www.who.int/gard/publications/gard book 2007.pdf ** http://www.who.int/respiratory/copd/definition/en/ Những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu Tỉ lệ mắc COPD ước đoán nước Châu Á – Thái Bình Dương Tỉ lệ mắc COPD (%) 10 6.5 5.6 4.7 6.7 6.3 6.1 5.9 5.4 4.7 3.5 5.0 3.5 Mơ hình dự đốn tỉ lệ mắc COPD từ vừa đến nặng người ≥30 tuổi 12 nước khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, dựa tổng quan hệ thống tài liệu công bố việc xác định định lượng yếu tố nguy COPD Regional COPD Working Group Respirology 2003 Tần suất COPD dân số chung > 40 tuổi Việt Nam * Tỉ lệ mắc COPD (%) 10 7.1 4.7 4.2 3.6 1.9 Chung Nam Nữ Nông thôn Thành thị * Trần Ngọc Sỹ cs (2011) Tần suất mắc bệnh Việt Nam Yếu tố nguy bệnh hô hấp mạn tính Thuốc nguyên nhân chính?? Yếu tố nguy bệnh hơ hấp mạn tính Thuốc ngun nhân chính? Ơ nhiễm khơng khí nhà yếu tố nguy quan trọng đứng sau hút thuốc * - Hút thuốc thụ động - Các chất đốt sinh học củi, than đá … - Các hợp chất bay - Khí cacbonic - Nội độc tố khơng khí CẤU TRÚC CĂN NHÀ !? * Global Strategy for the Diagnosis, Management, and prevention of COPD, 2018 Các giai đoạn nghiên cứu • Giai đoạn 1: Xác định phân bố nội độc tố loại nhà • Giai đoạn 2: Xác định tỉ lệ mắc bệnh hô hấp mạn tính người sống loại nhà 10 Đặc điểm yếu tố nguy môi trường nhà 16 Đặc điểm yếu tố nguy môi trường nhà 17 Nội độc tố bụi • Nội độc tố bụi nhà TP.HCM 126.0 (52.5-328.5) EU/mg bụi nhà • Có khác biệt nồng độ nội độc tố bụi loại nhà • Mơ hình: RUR, SLU, REN >> TUB, APA • Các yếu tố liên quan: vật nuôi, nấu củi, không dùng máy lạnh, vị trí nhà, số người nhà, nhiệt độ độ ẩm phịng 18 Tóm tắt Chỉ số Thứ tự giá trị giảm dần Khác biệt Endo LR SLU > RUR > REN > TUB > APA Yes Endo BR RUR > SLU > REN > APA > TUB Endo KR RUR > SLU > REN > TUB > APA Yes Yes 19 Giai đoạn N = 1561 người Số nhà : 506 Microloops FEV1/FVC < 0,7 (obstructive syndrome) Obstructive CRD (COPD / Asthma) CRD people FEV1/FVC ≥ 0,7 FEV1 < 0,8 FEV1 ≥ 0,8 CRD symptoms No symptoms Non-obstructive CRD Non-CRD people 20 Tần suất mắc CRD HCTN (Hen + COPD) cộng đồng n/N (%) Tần suất mắc bệnh hơ hấp mãn tính - Có HCTN (COPD + Hen) (FEV1/FVC