ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN KHOA CƠNG TÁC XÃ HỘI CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN CẤP TRƯỜNG NĂM 2015 Tên cơng trình: VẤN ĐỀ HỌC TẬP CỦA TRẺ NHIỄM HIV TẠI MÁI ẤM MAI TÂM Phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh Sinh viên thực hiện: Chủ nhiệm: Trần Thị Thắm Thành viên: Sầm Thị Bảy Lê Thị Oanh Lê Thị Phượng Hồ Thị Ngọc Thùy (lớp k06, khóa 2012 – 2016) (lớp k06, khóa 2012 – 2016) (lớp k06, khóa 2012 – 2016) (lớp k06, khóa 2012 – 2016) (lớp k06, khóa 2012 – 2016) Người hướng dẫn: Thạc sĩ Nguyễn Thụy Diễm Hương – phó trưởng khoa Công tác xã hội trường Đại học khoa học xã hội nhân văn – Đại học quốc gia thành phố Hồ Chí Minh TP Hồ Chí Minh tháng 3/2015 MỤC LỤC TĨM TẮT CƠNG TRÌNH…………………………………………………………… MỞ ĐẦU……………………………………………………………………………… TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI……………………………………………… TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU………………………………… LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI, MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU………… 3.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI………………………………………………… 3.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU……………………………………………… 3.2.1 Mục tiêu tổng quát…………………………………………………… 3.2.2 Mục tiêu cụ thể……………………………………………………… 3.3 NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU…………………………………………… CƠ SƠ LÍ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU…………………… 4.1 CƠ SỞ LÍ LUẬN………………………………………………………… 4.1.1 Các khái niệm liên quan……………………………………………… 4.1.1.1 HIV………………………………………………………………… 4.1.1.2 Trẻ em……………………………………………………………… 10 4.1.1.3 Học tập…………………………………………………………… 10 4.1.2 Lý thuyết hệ thống sinh thái………………………………………… 11 4.1.3 Thuyết xung đột……………………………………………………… 12 4.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU……………………………………… 13 4.2.1 Thu thập thông tin qua liệu sẵn có…………………………… 13 4.2.3 Phương pháp định tính……………………………………………… 13 4.3 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU……………………………………………… 13 ĐỐI TƯỢNG, GIỚI HẠN CỦA ĐỀ TÀI…………………………………… 13 5.1 ĐỐI TƯỢNG, KHÁCH THỂ, PHẠM VI NGHIÊN CỨU……………… 14 5.1.1 Đối tượng…………………………………………………………… 14 5.1.2 Khách thể…………………………………………………………… 14 5.1.3 Phạm vi nghiên cứu………………………………………………… 14 5.2 GIỚI HẠN……………………………………………………………… 14 ĐÓNG GÓP MỚI CỦA ĐỀ TÀI…………………………………………… 14 Ý NGHĨA LÍ LUẬN, Ý NGHĨA THỰC TIỄN……………………………… 14 7.1 Ý NGHĨA LÍ LUẬN…………………………………………………… 15 7.2 Ý NGHĨA THỰC TIỄN………………………………………………… 15 KẾT CẤU CỦA BÀI NGHIÊN CỨU……………………………………… 15 NỘI DUNG………………………………………………………………………… 17 CHƯƠNG I: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ HỌC TẬP CỦA TRẺ NHIỄM HIV TẠI MÁI ẤM MAI TÂM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH…………………………… 17 Trẻ mẫu giáo không học trường……………………………… 17 Học lực em kém…………………………………………… 20 Giáo dục kĩ mềm hạn chế……………………………………… 23 CHƯƠNG II: NHỮNG NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN THỰC TRẠNG KHÓ KHĂN TRONG VẤN ĐỀ HỌC TẬP CỦA TRẺ NHIỄM HIV TẠI MÁI ẤM MAI TÂM……………………………………………………………………………… 26 Nguyên nhân chủ quan…………………………………………………… 26 Nguyên nhân khách quan………………………………………………… 31 KẾT LUẬN………………………………………………………………………… 38 KIẾN NGHỊ………………………………………………………………………… 39 Đối với Nhà nước ban nghành có thẩm quyền………………………… 39 Đối với nhà trường…………………………………………………………… 40 Đối với mái ấm……………………………………………………………… 40 Đối với xã hội………………………………………………………………… 41 TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………………………………… 42 PHỤ LỤC…………………………………………………………………………… 43 TĨM TẮT CƠNG TRÌNH Do đặc điểm thân môi trường sống, trẻ nhiễm HIV chịu ảnh hưởng HIV trung tâm bảo trợ nuôi dưỡng nước gặp nhiều vấn đề học tập Những vấn đề bên cạnh việc xuất phát từ thân trẻ cịn xuất phát từ môi trường xã hội Đứng trước vấn đề này, trung tâm bảo trợ, nuôi dưỡng trẻ nhiễm HIV có số giải pháp nhằm hạn chế khắc phục, nhiên giải pháp chưa thực trọng nhiều trung tâm, sở chưa làm Cuộc nghiên cứu thực mái ấm Mai Tâm, phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh với mục tiêu tìm hiểu vấn đề mà trẻ nhiễm HIV mái ấm gặp phải học tập với nguyên nhân vấn đề Qua đây, đưa số kiến nghị nhằm giúp trẻ nhiễm HIV có giải pháp phù hợp để có điều kiện tốt phục vụ cho việc học tập, từ học tập đạt kết cao dễ dàng vấn đề hòa nhập với xã hội Để đề tài đạt kết xác cao nhất, chúng tơi sử dụng phương pháp nghiên cứu phương pháp định tính vấn sâu số cơng cụ nghiên cứu tài liệu, quan sát Đối tượng vấn đề tài giám đốc; nhân viên làm việc mái ấm bao gồm phụ trách, cố vấn, nhân viên giám sát; bà mẹ trẻ nhiễm HIV trẻ nhiễm HIV mái ấm Chúng sử dụng trung bình 14 – 18 câu hỏi vấn cho cá nhân cụ thể tùy thuộc vào công việc mối tương quan cá nhân mái ấm để đảm bảo đề tài mang tính khách quan Từ phương pháp cụ thể trên, chúng tơi tìm vấn đề học tập trẻ nhiễm HIV mái ấm Mai Tâm sau: Một là, trẻ mẫu giáo mái ấm Mai Tâm không tham gia học tập trường mầm non Vì lý trường mầm non ngồi thành phố khơng nhận em vào học nên mái ấm Mai Tâm phải mở lớp học cho em học mẫu giáo khơng gian mái ấm Diện tích không gian lớp học nhỏ đủ giáo viên dạy nên em mẫu giáo mái ấm chịu nhiều thiệt thòi Hai là, điều kiện chủ quan khách quan, học lực trẻ mái ấm Mai Tâm yếu Kết học tập 70% trẻ tiểu học mái ấm Mai Tâm tham gia học tập trường thành phố đạt mức học lực trung bình - khá, 20% trẻ có học lực yếu, chậm hiểu 10% trẻ đạt học sinh giỏi Nguyên nhân chủ yếu đặc thù bệnh phải sử dụng thuốc thường xuyên nên trí nhớ trẻ so với trẻ khác Bên cạnh đó, mái ấm Mai Tâm có khơng gian nhỏ mà số lượng trẻ đông nên điều kiện học tập trẻ chưa thật hỗ trợ công việc học tập trẻ Ba trẻ mái ấm có điều kiện giáo dục kĩ mềm cịn hạn chế Với điều kiện tài nhân lực mái ấm Mai Tâm việc tiến hành hoạt động giáo dục kĩ mềm cho trẻ khó khăn lớn Những nguyên nhân gây vấn đề nhóm chúng tơi chia làm nhóm nguyên nhân chủ quan nguyên nhân khách quan Qua trình tương tác với trẻ nhân viên phụ huynh trẻ, nhận thấy nguyên nhân chủ quan trẻ mái ấm cịn lười biếng học tập, khơng có hứng thú với học tập, khả tập trung trẻ cịn thấp trẻ khơng tự tin vào thân Các tác động trường mẫu giáo tiểu học; kì thị, phân biệt cộng đồng xã hội với người nhiễm HIV; trẻ mái ấm thiếu kèm cặp phụ huynh, nhân viên mái ấm; đặc biệt tình trạng thiếu nguồn tài nhân lực mái ấm nguyên nhân khách quan chủ yếu Ngoài ra, tác dụng không tốt thuốc điều trị ARV mà trẻ mái ấm phải dùng hàng ngày ảnh hưởng lớn đến vấn đề học tập em Từ tìm hiểu phân tích dựa sở lý thuyết sử dụng chuyên ngành cơng tác xã hội, nhóm chúng tơi nhận thấy trẻ nhiễm HIV mái ấm Mai Tâm thành phố Hồ Chí Minh cịn gặp nhiều vấn đề học tập Những vấn đề có nhiều nguyên nhân khác xuất phát từ thân trẻ nhiễm HIV mái ấm mái ấm, trường học hay cộng đồng xã hội nói chung Do chúng tơi đưa kiến nghị khác dựa vào nhiều khía cạnh nguyên nhân, kiến nghị cấp quyền, kiến nghi trường học, kiến nghị mái ấm xã hội Dựa tất yếu tố trên, đề tài chúng tơi hồn thành mục tiêu đề ban đầu tìm hiểu phân tích vấn đề học tập, nguyên nhân vấn đề trẻ nhiễm HIV mái ấm Mai Tâm Đồng thời đưa kiến nghị, giải pháp khắc phục vấn đề MỞ ĐẦU TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI HIV/AIDS phát lần vào năm 1981 nhanh chóng lan rộng toàn cầu, trở thành đại dịch nguy hiểm lịch sử loài người Trong 32 năm qua, HIV/AIDS khiến 60 triệu người giới bị lây nhiễm trở thành nguyên nhân gây tử vong cho 30 triệu người khác Đến thời điểm này, đại dịch HIV/AIDS giới diễn biến phức tạp Theo ước tính UNAIDS, trung bình ngày giới có thêm khoảng 7.000 người nhiễm HIV Theo số liệu thống kê năm 2012, giới có khoảng 2,3 triệu trường hợp nhiễm HIV người lớn trẻ em Tại Việt Nam, số liệu thống kê Cục Phòng chống HIV/AIDS, Bộ Y tế (theo báo điện tử Đảng cộng sản Việt Nam ngày 19/12/2013) cho biết, nước có 206.000 người nhiễm HIV cịn sống, có 52.700 bệnh nhân chuyển sang giai đoạn AIDS, có 53.000 người tử vong AIDS Hiện nay, tình hình lây nhiễm HIV tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp Số người phát nhiễm HIV năm lên tới số 10.000 Sự lây truyền HIV qua quan hệ tình dục có xu hướng gia tăng, kéo theo gia tăng nhiễm HIV phụ nữ trẻ em, đồng thời cảnh báo việc kiểm soát lây nhiễm HIV cộng đồng dân cư ngày trở nên khó khăn Ở Việt Nam, tỉ lệ nhiễm HIV toàn quốc theo số liệu báo cáo 243 người 100.000 dân, tỉnh Điện Biên địa phương có tỉ lệ nhiễm HIV 100.000 dân cao nước (1015,8), đứng thứ thành phố Hồ Chí Minh (677) Đứng trước tỷ lệ lây nhiễm này, thành phố Hồ Chí Minh có nhiều mái ấm, trung tâm mở để cưu mang giúp đỡ người bị nhiễm HIV là: trung tâm nuôi dưỡng trẻ em Linh Xuân, trung tâm nuôi dưỡng bảo trợ trẻ em Tam Bình, mái ấm Mai Tâm,… Mái ấm Mai Tâm nằm hẻm nhỏ, số 23 đường 15, khu phố 1, phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh, thuộc giáo xứ Bình Triệu Đã thành lập năm (2005- 2014), mái ấm Mai Tâm có sứ mạng nơi trú chân ni sống, chăm sóc em nhỏ bà mẹ bị nhiễm HIV/AIDS; nơi tạo điều kiện cho em có sống học tập tốt hơn, tạo công ăn việc làm cho bà mẹ; nơi người bị nhiễm HIV không bị kì thị, phân biệt đối xử Cho đến nay, mái ấm có sở: Một nhà trung tâm (quận Thủ Đức) có 74 em bé từ sơ sinh đến 12 tuổi linh mục, tu sĩ, dòng tu Camelo Sơ thuộc dòng Mến Thánh Giá, dịng Phaolo phụ trách trực tiếp ni dưỡng, chăm sóc Hai nhà tự lập (quận Thủ Đức) gồm em từ 13 đến 20 tuổi, em sống tự lập sinh hoạt, tự lo cho thân tự nấu ăn, giặt quần áo, tự học, tự uống thuốc phụ giúp việc nhà Ba nhà Gò Vấp gồm em từ mẫu giáo đến lớp bao gồm 14 em có bà mẹ nhiễm HIV sống chung với em Ở có bà mẹ, có người mẹ ruột em có người mẹ ni em Các bà mẹ mái ấm mở nhà may nhà để tạo công ăn việc làm nuôi sống thân tạo niềm vui để quên bệnh tật sống có ý nghĩa Mong muốn mái ấm em sau học xong lớp 12 cho em học nghề khuyến khích thi đại học Vì trẻ mái ấm độ tuổi học nên việc học tập trẻ mái ấm đặt lên hàng đầu Tuy nhiên, việc học tập trẻ mái ấm cịn gặp nhiều vấn đề khó khăn, vấn đề em mẫu giáo không học trường, tác động thuốc môi trường xã hội bên nên kết học tập em cịn yếu Bên cạnh mái ấm Mai Tâm không nhận trợ giúp từ phủ Việt Nam mà thực hoạt động thơng qua đóng góp cá nhân, chủ tài chính, khoản tài trợ từ bên ngồi nên nguồn tài mái ấm để chăm lo sống hàng ngày với việc học tập hoạt động ngoại khóa cho trẻ gặp nhiều khó khăn, làm hạn chế chất lượng sống, kết học tập ảnh hưởng đến tương lai sau em Từ lí cho thấy vấn đề học tập trẻ nhiễm HIV đề tài đáng quan tâm thực Và việc tiến hành nghiên cứu vấn đề học tập trẻ nhiễm HIV mái ấm Mai Tâm cần thiết TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU Vấn đề trẻ em bị nhiễm HIV/AIDS đề tài nóng bỏng nhiều nhà nghiên cứu quan tâm, thực tế thấy có nhiều tài liệu nói trẻ em bị nhiễm HIV/AIDS Trong trình nghiên cứu, nhóm chúng tơi tìm hiểu nhiều tài liệu sử dụng sách “Sự thật trẻ em HIV/AIDS” Bộ Giáo dục đào tạo phối hợp với Liên Hợp Quốc tổ chức công bố giới thiệu sáng ngày 23/8 nhà xuất Thông ấn hành năm 2010 Cuốn sách đề cập đến việc lây nhiễm HIV nào, có đáng sợ nhiều người nghĩ hay khơng, ranh giới phịng tránh kì thị Cuốn sách giải đáp số câu hỏi bản, đường lây không lây, người có HIV có nên học khơng Cuốn tài liệu cịn đề cập khơng phải tất bà mẹ nhiễm HIV sinh nhiễm HIV, trẻ em nhiễm HIV chăm sóc điều trị thích hợp có khả học tập, phát triển sống bình thường đứa trẻ khác Năm 2002, Ủy ban phịng chống AIDS thành phố Hồ Chí Minh, Sở Lao động Thương binh - Xã hội tổ chức Cứu trợ Trẻ em Anh thực khảo sát “Tình hình trẻ nhiễm bị ảnh hưởng HIV/AIDS” địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, Bs Jamie Uhrig, chuyên gia người Canada làm trưởng nhóm viết báo cáo Đây khảo sát có tham gia dựa quyền em nên phương pháp sử dụng để khảo sát mơ tả định tính (thơng qua vấn sâu thảo luận nhóm với nhiều thành phần khác xã hội như: Bác sĩ, nhân viên y tế, đại diện ban ngành đoàn thể đến người dân, người có HIV gia đình họ, chí bao gồm trẻ có HIV trẻ bị ảnh hưởng HIV/AIDS) Kết khảo sát nhấn mạnh đến việc trẻ HIV trẻ bị ảnh hưởng HIV bị phân biệt kì thị chăm sóc y tế, học hành, vui chơi giải trí Tác giả minh chứng cho người việc trẻ có HIV trẻ bị ảnh hưởng HIV bị tước quyền quyền học hành, vui chơi, chăm sóc y tế, yêu thương… Năm 2005, với ngân sách tài trợ tổng thống G.Bush (Mỹ) qua chương trình kế hoạch viện trợ khẩn cấp cho chương trình phịng chống AIDS ( gọi tắt PEPFAR), Ủy ban Dân số Gia đình Trẻ em Trung ương phối hơp với Tổ chức Cứu trợ trẻ em Mỹ thực nghiên cứu đánh giá “Tình hình trẻ mồ cơi dễ bị tổn thương Việt Nam 12/2005-10/2007, đánh giá tình hình trẻ em HIV/AIDS Việt Nam, suy nghĩ trẻ sống chung với HIV , trẻ chịu ảnh hưởng HIV/ AIDS người chăm sóc” trẻ độ tuổi từ 6-18, khảo sát tiến hành tỉnh thành trọng điểm có số người nhiễm HIV cao nước: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, thành phố Hồ Chí Minh An Giang Thơng qua nghiên cứu định tính với vấn sâu thảo luận nhóm tiêu điểm , kết khảo sát cho thấy hầu hết trẻ mồ côi AIDS nuôi dạy ông bà, người bà họ hàng Đa số trẻ em bị HIV trẻ bị ảnh hưởng HIV sống hoàn cảnh kinh tế khó khăn Các em trở thành gánh nặng kinh tế gia đình cho người ni nên nguy bỏ học em cao Tâm lí em cảm thấy bị cô lập, thiếu người quan tâm chăm sóc Việc kì thị, phân biệt đối xử hệ thống y tế, trường học tồn “Hãy để trẻ em yêu thương” Nguyễn Lê Hà Nguyên (lớp 6A1 Trường Trung học sở Nguyễn Trãi Thanh Xuân- Hà Nội đạt giải nhì thi viết quyền trẻ em) viết: HIV có quyền học, chăm sóc yêu thương, có quyền bảo vệ, có quyền bày tỏ ý kiến, nguyện vọng thân, em cố gắng học tập trở thành người chân góp phần xây dựng cộng đồng xã hội Bài viết nói người mẹ xin cho học nhiều nơi nhận ánh mắt nhìn ngại lời từ chối thẳng thừng trường, khơng có trường mầm non giám nhận biết trẻ có HIV Cuốn sách “Điều tra quốc gia vị thành niên niên Việt Nam” Bộ Y tế, dành nguyên chương để nói HIV/AIDS SAVY (Survey Assessment of Vietnamese Youth) tìm hiểu cách cư xử với người HIV cách hỏi thiếu niên xem liệu học giúp đỡ người bị nhiễm HIV/AIDS cộng đồng họ khơng Nhìn chung thiếu niên có thái độ tích cực người có HIV Có 13,4% nói họ khơng giúp đỡ người có HIV cộng đồng, nhiên đa số giúp đỡ tiếp xúc bình thường với người nhiễm đề phòng lây nhiễm (83,7%) Một số cho biết giúp đỡ khơng điều kiện 0,5%, 2% khác cho họ giúp đỡ giữ khoảng cách Điều cho thấy có nhóm nhỏ thiếu niên sợ hãi hay thiếu thơng tin kì thị người có HIV 66 PVV: Dạ em cảm ơn chị ạ! BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SỐ 1.Thông tin người vấn Họ tên: N.T.T Giới tính: nam Học sinh lớp trường tiểu học Lê Thị Hồng Gấm Chỗ ở: nhà Gò Vấp Phỏng vấn viên: Trần Thị Thắm 2.Nội dung PVV: Em học trường gì? Lớp gì? NTL: Dạ thưa chị em học trường Lê Thị Hồng Gấm, em học lớp 4-1 PVV: Một tuần em học buổi? Học nhường em có thấy vất vả khơng? NTL: Dạ, tuần em học buổi, em không thấy mệt đâu PVV: Em có thích học khơng? NTL: Dạ có! (cười) PVV: Vì em lại thích học? NTL: Vì học trường vui (cười) PVV: Em tự thấy học cịn giỏi hay học cịn yếu? Học lực em năm qua? NTL: Em thấy học cịn yếu À, (cười) lớp em học sinh giỏi, lớp với lớp trung bình thơi 67 PVV: Em học tất mơn? Gồm mơn gì? NTL: Em học tất mơn tốn, tiếng việt, khoa học, lịch sử, địa lý PVV: Đã có em bị ốm phải nghỉ học nhà chưa? Có nhiều lần chưa? Lúc thầy có ý kiến khơng? NTL: Dạ, Em hay nghỉ ốm để chơi Thầy khơng có nói hết PVV: Ở lớp bạn bè thầy có hay chơi với em khơng? NTL: Bạn bè có cịn thầy khơng PVV: Ra chơi em thường chơi chơi với ai? NTL: Dạ em chơi đủ thứ trò chơi nhiều bạn lắm, khoảng 5- bạn trai gái Nếu khơng chơi em ngồi (giọng buồn) PVV: Ở lớp thầy giáo bạn bè có hay giúp đỡ em khơng? Nếu giúp giúp nào? NTL: Dạ có khơng phải nhờ giúp đâu chị Cô bạn coi cho em PVV: Em có thích cơ, sơ, chị sinh viên đến dạy cho em khơng? Vì sao? NTL: Dạ có Dạ để em đỡ học PVV: Em thấy tiếp thu kiến thức đâu tốt hơn? Vì sao? NTL: Dạ trường, trường em có bạn giúp đỡ vui PVV: Ước mơ sau em muốn làm gì? NTL: Em ước làm nhà chữa cháy, em thích xịt nước vơ nhà (cười) PVV: Ở nhà mẹ có kiểm cho em khơng? Mẹ em có hay khen thưởng cho em điểm tốt không? Điểm bố mẹ có đánh em khơng? NTL: Dạ khơng Tồn cha em thưởng khơng chị Dù điểm mẹ khơng đánh em đâu (tự hào) 68 PVV: Cảm ơn em! BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SỐ 10 1.Thông tin người vấn Họ tên: D.N.H Giới tính: nữ Học sinh lớp trường tiểu học Lê Thị Hồng Gấm Chỗ ở: nhà Gò Vấp Phỏng vấn viên: Trần Thị Thắm 2.Nội dung PVV: Em học trường gì? Lớp gì? NTL: Em học trường Lê Thị Hồng Gấm, lớp 5-1 PVV: Một tuần em học buổi? Học nhường em có thấy vất vả khơng? NTL: Dạ buổi Dạ mệt PVV: Em có thích học khơng? Vì sao? NTL: Dạ thích Vì nhiều bạn bè PVV: Em tự thấy học giỏi hay học cịn yếu? Học lực em năm qua? NTL: Em học yếu Lớp em học sinh giỏi, lớp tiên tiến, lớp em trung bình thơi (giọng buồn) PVV: Em học trường tất mơn? Gồm mơn NTL: Dạ mơn, tốn, tiếng việt, tập đọc, khoa học, lịch sử địa lý 69 PVV: Em thấy bạn khác học em hay có học nhiều em không? NTL: Các bạn học em PVV: Đã có em ốm phải nghỉ học nhà chưa, có nào? Khi nhà trường, thầy giáo có ý kiến khơng? NTL: Dạ chưa (cười) PVV: Em thấy sở vật chất trường có tốt khơng, đáp ứng nhu cầu học tập em chưa? Nếu chưa, em ước muốn khơng? NTL: Em thấy khơng tốt, phịng khơng rộng Em muốn phịng to, rộng, cao lên lầu (cười) PVV: Em thấy sở vật chất nhà có tốt khơng? NTL: Dạ khơng ạ, nhà cịn chật PVV: Ra chơi em thường chơi gì, chơi với ai? Nếu khơng chơi em làm gì? NTL: Em hay chơi với bạn nữ, em chơi đố câu hỏi PVV: Thầy cô giáo bạn lớp có hay giúp đỡ em học tập hay sinh hoạt khác khơng? Nếu có việc gì? Có giúp tận tình khơng? NTL: Dạ có Cơ giáo giúp em nhiều hơn, giúp tận tình PVV: Em có thích sơ, cô, anh chị sinh viên đến dạy em khơng? NTL: Em thích chị đến dạy em (ánh mắt âu yếm), em khơng thích học sơ đâu PVV: Vì em? NTL: Em khơng biết PVV: Em có hay đến nhà sơ học khơng? NTL: Dạ không, em đến nhà cô Hồng học thơi Cơ dạy miễn phí chị Cơ làm giáo viên trường Lam Sơn chị Mõm học PVV: Vậy em thích học trường hay nhà này, nhà hơn? 70 NTL: Em thích chị đến dạy em PVV: Học nhà em thấy tốt hay học trường tốt NTL: Dạ trường, em thấy học trường tốt PVV: Em có ước muốn nhà trường, thầy cô, bạn bè hay chị nào? NTL: Em muốn chị đến dạy thường xuyên PVV: Em thấy cha thầy, cô quan tâm em khơng? NTL: Dạ có Cha cho em balo, sữa, kẹo bánh nhiều (cười) PVV: Ước mơ sau em muốn làm gì? NTL: Dạ nghề may (cười) BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SỐ 11 1.Thông tin người vấn Họ tên: C.V.Đ Giới tính: nam Học sinh lớp trường tiểu học Lê Thị Hồng Gấm Chỗ ở: nhà Gò Vấp Phỏng vấn viên: Trần Thị Thắm 2.Nội dung PVV: Em học trường gì? Lớp gì? NTL: Em học trường Lê Thị Hồng Gấm Em học lớp 5-1 PVV: Một tuần em học buổi? Học nhường em có thấy vất vả không? NTL: Dạ buổi Em thấy học nhường nhiều PVV: Em có thích học trường khơng khơng? 71 NTL: Dạ có Vì học dạy nhiều kiến thức PVV: Em tự thấy học giỏi hay học cịn yếu? Học lực em năm qua? NTL: Em Học lớp 1,2 em học giỏi, cịn lớp trung bình (giọng buồn) PVV: Em học trường tất mơn? Gồm mơn gì? Em thích mơn nhất? NTL: Em học mơn Em thích học mơn vẽ, mơn tốn với mơn võ, bơi PVV: Đã có em ốm phải nghỉ học nhà chưa, có nào? NTL: Em bị ốm mà mẹ bắt em học PVV: Khi nhà trường, thầy giáo có ý kiến khơng? NTL: Cơ giáo hỏi em có bị sốt khơng xong gọi cho mẹ em mẹ đến đón em PVV: Ở lớp thầy cơ, bạn bè có hay chơi với em khơng? NTL: Dạ không (giọng chùng xuống) PVV:Em ngồi bàn với bạn? Ra chơi em thường chơi gì, chơi với ai? Nếu khơng chơi em làm gì? NTL: Em ngồi với bạn tên Minh Em hay chơi bạn khơng chơi với em Em thường hay ngồi nhìn học PVV: Em có hay học nhà cơ, nhà sơ khơng? NTL: Dạ nhà sơ em không học nhà PVV: Em có thích sơ, anh chị sinh viên đến dạy em khơng? Vì vậy? 72 NTL: Dạ khơng Vì em thích ngủ (giọng bướng bỉnh) PVV: Em thích học trường hay nhà hơn? NTL: Dạ trường À khơng em thích học PVV: Học nhà sơ, nhà cô với học nhà so với học trường học chỗ hiệu hơn? NTL: Em thấy hiệu PVV: Em có thấy học gặp khó khăn khơng? NTL: Dạ em thấy bình thường sáng phải dậy sớm hết Đang ngủ ngon lành tự nhiên mẹ kêu dậy, em khơng thích PVV: Ước mơ sau em muốn làm nghề gì? NTL: Em nữa… em muốn làm nghề hốt rác chị (cười lớn) PVV: Cảm ơn em! BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SỐ 12 1.Thông tin người vấn Họ tên: T.T.V Giới tính: nam Tuổi: 14 Học sinh lớp trường tiểu học Vinh Sơn Chỗ ở: nhà Bình Triệu Phỏng vấn viên: Sầm Thị Bảy 2.Nội dung PVV: Em học trường gì? Lớp mấy? NTL: Dạ em học lớp trường Vinh Sơn 73 PVV: Một tuần em học buổi? Học nhường em có thấy vất vả khơng? NTL: Một tuần em học buổi, học em thấy bình thường, khơng thấy vất vả chị PVV: Em có thích học khơng? NTL: Em thích học Đi học để biết chữ nè, lớn lên kiếm việc làm chị (cười) PVV: Em tự thấy sức học nào? NTL: Em thấy học bình thường (hơi buồn) PVV: Học lực em năm qua sao? NTL: Học lực hồi học lớp em loại giỏi PVV: Em học trường tất môn? Gồm môn gì? NTL: Em học trường tất mơn Mỗi ngày mơn khác chị ạ.Những mơn là: tự nhiên xã hội, tả, luyện từ câu, tập đọc, toán, tập chép, rèn chữ PVV: Em thích mơn nhất? Vì em thích mơn vậy? NTL: Em thích tả em viết chữ đẹp, viết đúng, hay điểm 10 (cười) PVV: Vậy số em có ghét học mơn khơng? Vì vậy? NTL: Em ghét Luyện từ câu chị Tại khó, cho nhiều đề khác em làm PVV: Em thấy bạn khác học em hay có học nhiều em? NTL: Mấy bạn em học thêm ngồi nhiều chị ạ, cịn em, em học trường thơi, ngồi học trường em khơng có học đâu (hơi buồn), có thầy tình nguyện dạy thêm nhà thơi PVV: Đã có em ốm phải nghỉ học nhà chưa, có nào? Khi nhà trường, thầy giáo có ý kiến khơng? 74 NTL: Dạ có Em nghỉ ốm khám bệnh có giấy xin phép nên thầy khơng nói PVV: Ở lớp thầy cơ, bạn bè có hay chơi với em khơng? NTL: Ở lớp, bạn bè hay chơi với em cịn thầy không Thầy cô lại chơi với học sinh chị PVV: Em ngồi bàn với bạn? NTL: Em ngồi bàn khơng đủ người để ghép đơi Lúc trước em có ngồi với bạn hay nói chuyện nên thầy chuyển em xuống (ngượng ngùng) PVV: Ra chơi em thường chơi gì, chơi với ai? NTL: Khi chơi em chơi với bạn Thường em hay chơi xì tốp, chơi u… PVV: Em có thích sơ, cơ, anh chị sinh viên đến dạy em không? NTL: Các sơ, cơ, chị sinh viên lúc thích lúc khơng thích PVV: Vì lại lúc thích lúc khơng thích ? NTL: (Lúng túng) Vì khơng có cảm tình nên em khơng thích Em khơng biết PVV: Vậy em thích học trường hay nhà sơ, nhà hơn? NTL: Em thích học trường trường vui hơn,có nhiều bạn bè, chơi nhiều trị PVV: Học nhà sơ, nhà em thấy tốt học trường không? NTL: Em thấy nhà học trường, đâu tốt PVV: Các sơ, thường dạy em gì? NTL: Ở nhà làm tập, có sơ dạy 75 PVV: Em có dạy kĩ sống cho khơng? Em có thích học kĩ sống không? NTL: Kĩ sống thầy dạy em quên Em không thích học lớp kĩ sống tí em khơng thích PVV: Các sơ, có thương em không? NTL: Em thầy cô có thương em khơng chị (suy nghĩ) PVV: Em ước mơ sau làm gì? Tại em có ước mơ đó? NTL: Ước mơ em làm giáo em thích em thích dạy học cho người khác PVV: Em có thích thầy đến dạy khơng? Tại sao? NTL: Em thích thầy dạy thầy dạy nhiệt tình, em hiểu PVV: Cảm ơn em nha! BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SỐ 13 1.Thông tin người vấn Họ tên: N.V.L 11 tuổi Giới tính: nam Học sinh lớp trường tiểu học Vinh Sơn Chỗ ở: nhà Bình Triệu Phỏng vấn viên: Hồ Thị Ngọc Thùy 2.Nội dung PVV: Em học trường gì? Lớp gì? Một tuần em học buổi? Học nhường em có thấy vất vả khơng? NTL: Dạ em học trường Vinh Sơn quận Bình Thạnh lớp Một tuần em học buổi sáng buổi chiều em học nhà Em không thấy vất vả chị 76 PVV: Em có thích học khơng? Thích khơng thích lại vậy? NTL: Em thích học (cười) PVV: Em tự thấy học giỏi hay học cịn yếu? Học lực em năm qua? NTL: Em học yếu chị (giọng buồn) PVV: Em thích học mơn nhất? NTL: Dạ em thích học mơn Tốn tư duy, cịn em khơng thích mơn Văn dài dòng PVV: Em thấy bạn khác học em hay có học nhiều em khơng? NTL: Dạ em thấy bạn học em PVV: Đã có em ốm phải nghỉ học nhà chưa, có nào? NTL: Dạ chưa PVV: Em ngồi bàn với bạn? NTL: Em ngồi với bạn PVV: Em có thích sơ, đến dạy em khơng? NTL: Dạ có Em thích thầy, sơ nhà thờ đến dạy PVV: Vậy em thích học trường hay nhà hơn? NTL: Dạ ạ, em thấy học nơi vui vẻ thoải mái PVV: Em có ước muốn nhà trường, thầy cơ, bạn bè hay sơ nào? NTL: Dạ PVV: Cảm ơn em nha 77 BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SỐ 14 1.Thông tin người vấn Họ tên: H.C Giới tính : nữ Tuổi: 10 tuổi Học sinh lớp trường tiểu học Đào Sơn Tây Chỗ ở: nhà Bình Triệu Phỏng vấn viên: Lê Thị Oanh 2.Nội dung PVV: Một tuần em học buổi? Học nhường em có thấy vất vả không? NTL: Một tuần em học buổi từ thứ đến thứ 6, thứ với chủ nhật em nghỉ nhà Em không thấy mệt đâu, em thấy bình thường thơi PVV: Em có thích học khơng em? Vì sao? NTL: Dạ có Vì học có nhiều bạn khu vui chơi rộng rãi PVV: Em tự thấy học giỏi hay học cịn yếu? Học lực em năm qua? NTL: Dạ em học cịn yếu ạ, năm vừa em trung bình PVV: Em học trường tất môn? Gồm mơn gì? NTL: Ở trường em bạn đươc học mơn: tốn, tiếng việt ,tiếng anh, tin học, tự nhiên xã hội, đạo đức… em học tốn, tiếng việt Cịn mơn em học có thầy đến dạy học PVV: Đã có em ốm phải nghỉ học nhà chưa, có nào? Khi nhà trường, thầy giáo có ý kiến khơng? 78 NTL: Em bị bệnh nằm nhà tuần Khi nghỉ nhà cha Hồng Thu xin phép cho em nghỉ Sau khỏi bệnh em lên mượn bạn để chép có chỗ khơng hiểu em nhờ cơ, thầy mái ấm kèm cho (hạnh phúc) PVV: Em thấy sở vật chất trường có tốt khơng, đáp ứng nhu cầu học tập em chưa? NTL: Em thấy sở vật chất trường tốt Em thấy học tiếng anh có máy nghe, học máy tính có đủ máy cho bạn lớp PVV: Ở lớp thầy cơ, bạn bè có hay chơi với em không? Em ngồi bàn với bạn? Ra chơi em thường chơi gì, chơi với ai? NTL: Ở trường bạn hay chơi với em Bàn em ngồi người, chơi em chơi trò chơi “rượt đuổi “ với bạn (cười) PVV: Thầy cô giáo bạn lớp có hay giúp đỡ em học tập hay sinh hoạt khác không? NTL: Dạ có PVV: Em có thích sơ, cô, anh chị sinh viên đến dạy em khơng? Vì sao? NTL: Em thích sơ thầy thực tập đến dạy cho em có khơng hiểu có sơ anh chị sinh viên kèm cho học PVV: Vậy em thích học trường hay nhà sơ, nhà cô hơn? Em thích học trường mái ấm, trường chơi học với bạn, mái ấm sơ thầy bảo tận tình, đâu em thích Em quý người mái ấm ạ, dạy em em quý (vui vẻ) PVV: Em có học thêm nhà thầy khơng? NTL: Dạ khơng PVV: Cảm ơn em! 79 HÌNH ẢNH TRẺ TẠI MÁI ẤM MAI TÂM Trung thu em nhỏ mái ấm Mai Tâm 80 Các em học mái ấm ... CHƯƠNG I: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ HỌC TẬP CỦA TRẺ NHIỄM HIV TẠI MÁI ẤM MAI TÂM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nghiên cứu thực trạng vấn đề học tập trẻ nhiễm chịu ảnh hưởng HIV mái ấm Mai Tâm nhóm nghiên cứu... cứu đề tài vấn đề học tập trẻ em nhiễm HIV mái ấm Mai Tâm thành phố Hồ Chí Minh 5.1.2 Khách thể Trẻ nhiễm HIV mái ấm, phụ huynh em mái ấm, giám đốc, nhân viên mái ấm, tình nguyện viên mái ấm 5.1.3... quát Đề tài nghiên cứu tìm hiểu vấn đề học tập trẻ em nhiễm HIV mái ấm Mai Tâm thành phố Hồ Chí Minh 3.2.2 Mục tiêu cụ thể Tìm hiểu thực trạng vấn đề học tập trẻ em nhiễm HIV mái ấm Mai Tâm,