i TÓM TẮT LUẬN VĂN Hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam phát triển nhanh chóng với nhiều hội thách thức đặc biệt điều kiện ngân hàng nước mở ngày nhiều chi nhánh Ngân hàng mắt xích quan trọng kinh tế quốc dân với việc nhận tiền gửi nhàn rỗi từ dân cư tổ chức kinh tế đồng thời tham gia tài trợ cấp tín dụng cho nhu cầu, dự án cần vốn Trong kinh tế thị trường, ngân hàng có nhiệm vụ tham gia bình ổn thị trường tiền tệ, kiềm chế đẩy lùi lạm phát để thúc đẩy phát triển kinh tế Hoạt động ngân hàng gắn liền với nhiều rủi ro như: rủi ro khoản, rủi ro tín dụng, rủi ro hối đối, rủi ro lãi suất, …Trong loại rủi ro ngân hàng thường gặp rủi ro tín dụng loại rủi ro thường xuyên gây tổn thất nặng nề cho kinh doanh ngân hàng Hoạt động tín dụng nguồn thu chủ yếu tiềm ẩn nhiều rủi ro Thực tế ngân hàng tránh thiệt hại trì hệ thống kiểm sốt nội hiệu thực kiểm soát tất mặt hoạt động ngân hàng, đặc biệt hoạt động tín dụng Chính vậy, việc tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng vấn đề ngân hàng phải quan tâm đặc biệt Để làm điều này, vai trò hệ thống kiểm soát nội ngân hàng thương mại góp phần khơng nhỏ Đối với Ngân hàng Vietcombank Thành Công – Chi nhánh cấp Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam quản lý khối lượng lớn vốn tài sản ngân hàng khách hàng hoạt động hệ thống kiểm soát nội Ban lãnh đạo Vietcombank Thành Công trọng để đảm bảo an tồn hoạt động kinh doanh nói chung hoạt động tín dụng nói riêng Nhận thức vấn đề này, tác giả lựa chọn đề tài: “ Hồn thiện hệ thống kiểm sốt nội với tăng cƣờng kiểm sốt hoạt động tín dụng Vietcombank Thành Công” làm đề tài luận văn ii Mục đích nghiên cứu Đề tài nghiên cứu vấn đề lý luận thực tiễn hệ thống kiểm soát nội mối quan hệ với kiểm sốt hoạt động tín dụng VietComBank Thành cơng từ đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động hệ thống với tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng Chi nhánh Đối tượng nghiên cứu hệ thống kiểm soát nội với việc tăng cường kiểm soát hoạt động tín dụng VietCombank Thành Cơng mối quan hệ chung với hệ thống kiểm soát nội VietCombank Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hệ thống kiểm soát nội với tăng cường kiểm soát hoạt động tín dụng VietComBank Thành Cơng Ngồi phần mở đầu kết luận, luận văn gồm ba chương: Chương 1: Cơ sở lý luận hệ thống kiểm soát nội với kiểm sốt hoạt động tín dụng ngân hàng thương mại Chương 2: Thực trạng hệ thống kiểm sốt nội với kiểm sốt hoạt động tín dụng VietcomBank Thành Công Chương 3: Phương hướng giải pháp hồn thiện hệ thống kiểm sốt nội với tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng VietcomBank Thành Cơng Trong chƣơng 1, Luận văn trình bày sở lý luận hệ thống kiểm soát nội NHTM bao gồm khái niệm, yếu tố hệ thống kiểm soát nội mục tiêu hệ thống kiểm soát nội Trước hết Luận văn nêu vấn đề NHTM khái niệm, hoạt động NHTM tác giả tập trung phân tích hoạt động tín dụng từ khái niệm tín dụng NHTM, hiệu hoạt động tín dụng rủi ro xảy hoạt động tín dụng Mặt khác Luận văn trình bày quy trình tín dụng NHTM gồm giai đoạn: lập hồ sơ đề nghị cấp tín dụng, phân tích tín dụng, định tín dụng, giải ngân, giám sát khoản vay Từ luận văn sâu vào phân tích đặc điểm hệ thống kiểm soát nội kiểm sốt hoạt động tín dụng NHTM thơng qua bốn yếu tố cấu thành nên hệ thống bao gồm: mơi trường kiểm sốt, hệ thống kế tốn, thủ tục kiểm soát kiểm toán nội iii Thứ mơi trường kiểm sốt: Mơi trường kiểm soát bao gồm nhân tố bên bên ngồi ngân hàng có tính chất mơi trường tác động đến việc thiết kế, vận hành xử lý liệu hệ thống kiểm soát nội đặc thù quản lý, cấu tổ chức, sách nhân sự, cơng tác kế hoạch, ủy ban kiểm sốt Thứ hai hệ thống kế toán: Hệ thống kế toán ngân hàng thương mại phận thiếu hệ thống kiểm soát nội Sự kiểm sốt thực thơng tin trung thực đáng tin cậy, xác kịp thời Thơng qua việc quan sát, đối chiếu, tính tốn ghi chép giao dịch phát sinh, hệ thống kế tốn khơng cung cấp thơng tin cho cấp quản lý định mà cịn có tác dụng kiểm soát nhiều mặt hoạt động ngân hàng Thứ ba thủ tục kiểm soát: Các thủ tục kiểm soát ban lãnh đạo ngân hàng thiết lập thực nhằm đạt mục tiêu quản lý cụ thể hoạt động kinh doanh Các thủ tục kiểm sốt thiết lập dựa ba nguyên tắc: nguyên tắc phân công phân nhiệm rõ ràng, nguyên tắc bất kiêm nhiệm, nguyên tắc ủy quyền phê chuẩn Kiểm soát nội thực nhờ hai yếu tố Một có thủ tục ấn định cẩm nang nhân viên phải làm theo Hai ấn định thủ tục ấy, người ta đưa vào kiểm sốt lẫn chúng trở thành nguyên tắc Thứ tƣ kiểm toán nội bộ: Kiểm toán nội hiểu phận hệ thống kiểm soát nội đơn vị có chức kiểm tra, đánh giá tính phù hợp, hiệu quả, tuân thủ pháp luật quy định hệ thống kế toán hệ thống kiểm sốt nội đơn vị Theo Liên Đồn Kế tốn Quốc tế kiểm tốn nội hoạt động đánh giá lập doanh nghiệp loại dịch vụ cho doanh nghiệp đó, có chức kiểm tra đánh giá giám sát thích hợp hiệu hệ thống kế toán kiểm soát nội Bộ phận kiểm toán nội hữu hiệu giúp cho doanh nghiệp có thơng tin kịp thời xác thực hoạt động doanh nghiệp, chất lượng hoạt động kiểm soát nhằm kịp thời điều chỉnh bổ sung qui chế kiểm sốt thích hợp hiệu Kiểm toán nội xem xét việc tuân thủ luật pháp, quy định sách quản lý đơn vị, đánh giá tính hiệu hoạt động qua phát sơ hở yếu hoạt động đưa đề xuất, tư vấn giải pháp cho lãnh đạo đơn vị iv Trong chƣơng 2: Trước hết Luận văn khái quát trình hình thành phát triển Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam nói chung đời Vietcombank Thành Cơng nói riêng NHNT thức thành lập ngày tháng năm 1963, Trải qua gần 50 năm xây dựng trưởng thành, tính đến thời điểm cuối năm 2009, NHNT phát triển lớn mạnh theo mơ hình ngân hàng đa với Cơng ty trực thuộc tồn quốc; Văn phịng đại diện Cơng ty nước ngồi Ngồi ra, NHNT cịn tham gia góp vốn, liên doanh liên kết với đơn vị nước nhiều lĩnh vực kinh doanh khác kinh doanh bảo hiểm, bất động sản, quỹ đầu tư Tổng tài sản NHNT thời điểm cuối năm 2009 lên 255 nghìn tỷ VND, tổng dư nợ đạt gần 137 nghìn tỷ VND Chi nhánh Ngân hàng Ngoại Thương Thành Công (VietComBank Thành Công) thành lập ngày 21/12/2001 sở Chi nhánh cấp hai trực thuộc Chi nhánh Ngân hàng Ngoại Thương Hà Nội Tính đến VietCombank Thành Cơng thức đưa vào hoạt động phòng giao dịch phòng giao dịch với tổng huy động vốn Chi nhánh đạt 4,574 tỷ đồng, tăng 26,46% (tương đương 957 tỷ đồng) so với năm 2008, vượt 6.46% so với kế hoạch giao đạt 95,07% kế hoạch mục tiêu, tổng dư nợ tín dụng đến 31/12/2009 đạt 1,604 tỷ quy đồng, tăng 51% so với năm 2008 Tác giả tập trung vào việc phân tích thực trạng hệ thống kiểm soát nội mối quan hệ với việc tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng VietCombank Thành Cơng bao gồm việc phân tích mơi trường kiểm sốt, hệ thống kế tốn thơng tin kinh tế, thủ tục kiểm soát trước, sau cho vay cơng tác kiểm tốn nội Từ thực trạng Tác giả đánh giá kết đạt được, hạn chế tồn nguyên nhân hạn chế hệ thống kiểm soát nội với kiểm soát hoạt động tín dụng VietCombank Thành Cơng Những kết đạt đƣợc: Ban lãnh đạo Chi nhánh xây dựng máy kiểm sốt hoạt động tín dụng phù hợp với phận: Quan hệ khách hàng, Quản lý rủi ro Quản lý nợ Việc phân chia giúp phân tách rõ chức năng, nhiệm vụ công tác marketing khách hàng Quản lý rủi ro, từ giúp nâng cao chất lượng tín dụng VietCombank Thành Cơng, kiểm sốt tốt rủi ro cho Ngân hàng v tăng cường quản trị rủi ro hoạt động tín dụng theo tiêu chuẩn quốc tế Các thủ tục kiểm soát gắn liền quy trình tín dụng thiết kế vừa ngăn ngừa gian lận thông qua việc kiểm duyệt tầng kiểm sốt đảm bảo giám sát lẫn Cơng tác kiểm tra sau sau Tổ kiểm tra giám sát tuân thủ hoạt động tín dụng ngày quan tâm, cấu tín dụng Chi nhánh có chuyển biến tích cực cách giảm dần tỷ lệ cho vay doanh nghiệp nhà nước mà hoạt động hiệu quả, ngày đầu tư nhiều cho doanh nghiệp Cổ Phần, công ty TNHH, doanh nghiệp vừa nhỏ đặc biệt dự án đầu tư hợp vốn ngân hàng nhắm tới, hướng tới mục tiêu đa dạng hóa thành phần kinh tế, ưu tiên loại hình phục vụ cho phát triển cho đất nước Đồng thời Chi nhánh thực nghiêm quy trình cho vay theo quy định Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam đạt nhiều kết khả quan việc xử lý nợ tồn đọng Những hạn chế tồn tại: Thứ nhất, cấu tổ chức hệ thống kiểm soát nội hoạt động tín dụng cịn yếu việc phát gian lận sai sót hoạt động tín dụng ngân hàng Thứ hai, nguồn nhân lực hệ thống kiểm sốt nơi hoạt động tín dụng bố trí khơng hợp lý chưa thực chức việc kiểm sốt hoạt động tín dụng Cán kiểm tra, giám sát tín dụng cịn kiêm nhiệm nhiều cơng việc, trình độ chun mơn chưa cao nên chất lượng kiểm tra Thứ ba, hoạt động Tổ kiểm tra giám sát tuân thủ VietComBank Thành Công có tác dụng hồn thiện chưa có vai trị cảnh báo rủi ro: Tổ kiểm tra giám sát tuân thủ VietComBank Thành Công tiến hành kiểm tra sau việc tuân thủ nghiệp vụ phòng ban Đối với hoạt động tín dụng kiểm tra viên chưa thể chức quan trọng phát nguy tiềm ẩn rủi ro để từ đề biện pháp phịng ngừa Thứ tư, thủ tục kiểm sốt khơng chặt chẽ, chưa phát huy tác dụng: việc áp dụng thủ tục kiểm sốt VietComBank Thành Cơng thiếu đồng bộ, lỏng lẻo Thứ năm, sách tín dụng áp dụng VietComBank Thành Công dựa vào việc chấm điểm phân loại khách hàng xác định hạn mức tín dụng cho khách hàng mang tính cứng nhắc, chưa thực linh hoạt Thứ sáu, chưa xây dựng vi hệ thống cung cấp thơng tin hoạt động tín dụng: VietComBank Thành Công chưa xây dựng sở liệu thống nội chi nhánh, tình trạng cán tín dụng cho vay quản lý khoản vay, tình hình trả nợ khách hàng không lưu lại thông tin khách hàng phổ biến Nguyên nhân hạn chế Thứ nhất, hệ thống kiểm sốt nội hoạt động tín dụng chưa phân định rõ chức quản lý rủi ro quản trị tín dụng Thứ hai, nhân kiểm sốt q ít, trình độ ý thức cán tín dụng, cán quản lý tín dụng, kiểm sốt viên tín dụngchưa cao Hầu hết cán cịn trẻ, họ có chun mơn lại thiếu trải nghiệm thực tiễn, thiếu đào tạo cách chuyên sâu Thứ ba, hoạt động kiểm soát nội hoạt động tín dụng khơng tập trung, thẩm quyền phê duyệt tín dụng tập trung lớn tay giám đốc Chi nhánh Thứ tư, hoạt động tín dụng chưa tuân thủ quy trình: với quy trình nêu trên, thấy quy trình áp dụng đầy đủ đối tượng vay doanh nghiệp lớn, hay vay lớn Đối với quy trình tín dụng cho doanh nghiệp vừa nhỏ, khách hàng cá nhân ngân hàng đơn giản, dẫn tới việc cho vay nhóm khách hàng xét mục đích vay đơn thuần, phương án hồn trả nợ, lực hoạt động khách hàng không trọng thay vào yếu tố tài sản đảm bảo, nhiên lại chưa quan tâm mức công tác thẩm định tài sản chấp Trong chƣơng 3: Sau trình bày phương hướng phát triển tín dụng phương hướng hồn thiện hệ thống kiểm soát nội với tăng cường kiểm soát hoạt động tín dụng, Tác giả đề xuất giải pháp hồn thiện hệ thống kiểm soát nội để tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng VietComBank Thành Cơng Nhóm giải pháp hồn thiện mơi trƣờng kiểm sốt: Mơi trường kiểm sốt có tác động trực tiếp đến việc thực kết thủ tục kiểm sốt áp dụng Một mơi trường kiểm sốt tốt hạn chế phần thiếu hụt số thủ tục kiểm soát Thứ nhất, hoàn thiện cấu tổ chức để phân định rõ chức nhiệm vụ phận tham gia quy trình tín dụng Mơ hình tổ chức hoạt động tín vii dụng Chi nhánh cần tách bạch, phân định rõ chức khởi tạo tín dụng, chức quản lý rủi ro tín dụng quản trị rủi ro tín dụng Thứ hai, xếp tăng cường sách đào tạo cán tín dụng, cán quản lý tín dụng, cán kiểm sốt thiết lập chế tài thưởng phạt Một là, nâng cao lực đạo đức nghề nghiệp đội ngũ cán quản lý, điều hành Hai là, nâng cao chất lượng cán tín dụng kiểm sốt viên tín dụng q trình tuyển dụng đào tạo Ba là, thiết lập chế tài thưởng phạt để tạo sách động lực người lao động Thứ ba, xây dựng lại mơ hình tính điểm phân tích tín dụng xác định giới hạn tín dụng: Chi nhánh áp dụng mơ hình tính điểm phân tích đánh giá tín dụng để xác định hạng doanh nghiệp cần nghiên cứu điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế đưa quan điểm đánh giá khác hạng doanh nghiệp cụ thể Sử dụng Giới hạn tín dụng cấp tín dụng cụ thể cho khách hàng: có GHTD, phận thực tín dụng, bảo lãnh đặc biệt phận khách hàng nắm quan điểm đánh giá ngân hàng khách hàng Quan điểm lượng hoá cụ thể mức giá trị cụ thể, GHTD Từ đó, phận tiến hành đối chiếu GHTD với mức dư nợ thực tế khách hàng Nếu GHTD lớn mức giao dịch khách hàng phải tăng dư nợ chi nhánh tập trung biện pháp cần thiết để thực mục tiêu Nếu GHTD mức giao dịch cho vay trả nợ cũ dừng tham gia vào phương án hiệu chuyển sang tập trung phương án có hiệu Nếu GHTD nhỏ mức giao dịch chi nhánh tuyệt đối khơng cho vay mà tập trung biện pháp giảm dư nợ xuống mức GHTD Chi nhánh phải chuẩn bị phương án từ chối khách hàng giai đoạn này, cho vừa bảo đảm mục tiêu giảm dư nợ, không gây ấn tượng xấu cho khách hàng Đối với khách hàng có GHTD nhỏ nhiều so với mức giao dịch (do phải điều chỉnh giảm GHTD so với kỳ trước) Chi nhánh phải có biện pháp theo dõi thường xuyên khách hàng loại này, bảo đảm thu hồi vốn nhanh, tránh thất viii Nhóm giải pháp hồn thiện thủ tục kiểm sốt: Thứ nhất, xây dựng kế hoạch kiểm tra, kiểm sốt hoạt động tín dụng: việc kiểm tra kiểm sốt thường xun góp phần giúp cho hoạt động tín dụng thêm lành mạnh, chấn chỉnh vấn đề xảy gây nguy rủi ro cho hoạt động tín dụng Tăng cường bổ xung thêm thủ tục kiểm soát để ngăn ngừa gian lận phát sai sót như: cán tín dụng nên có kiểm tra chéo định kỳ thực luân chuyển cán tín dụng việc quản lý khách hàng vay Chi nhánh Thứ hai, hồn thiện cơng tác phân cơng phân nhiệm để phân chia trách nhiệm phân cấp quyền phán tín dụng: dự án lớn vượt quyền phán tín dụng Giám đốc Chi nhánh Hội đồng tín dụng sở thường chuyển Hội sở để thẩm định Nhưng việc giải ngân, cho vay lại ngân hàng cấp nên phận kiểm soát sở thường chủ quan khơng thấy trách nhiệm Do trách nhiệm phận thẩm định, phận quản trị chi nhánh Hội sở phải thể rõ báo cáo thẩm định với tiêu, ghi rõ nguồn số liệu cung cấp kết luận Thứ ba, nâng cao khả xác định nguy rủi ro khách hàng việc cấp tín dụng: có nhiều yếu tố gây rủi ro doanh nghiệp Tuy nhiên, doanh nghiệp thường không gặp phải tất nguy rủi ro mà có số nguy rủi ro Vấn đề quan trọng phải xác định nguy rủi ro Để xác định nguy rủi ro, cán tín dụng phải áp dụng kỹ thuật phân tích tổng hợp tình hình doanh nghiệp: phân tích định tính, phân tích số tài chính,phân tích dịng tiền Thứ tư, tăng cường quản lý giám sát vốn vay để ngăn ngừa việc sử dụng vốn vay sai mục đích: Chi nhánh cần phải tổ chức theo dõi chặt chẽ tiến độ hoàn thành hạng mục dự án đầu tư, tiến độ thi cơng đối chiếu với hoạt động tốn cho cơng trình, cập nhật hoạt động sản xuất kinh doanh đơn vị, theo dõi chặt chẽ dòng tiền toán, kiểm tra sử dụng vốn quy định Theo dõi tình hình trả nợ đơn vị, đảm bảo tiến độ trả nợ cam kết Đối với tài sản đảm bảo yêu cầu đơn vị hoàn thiện thủ tục pháp lý theo quy định hành tài sản đảm bảo đáp ứng đủ điều kiện cầm cố, chấp, đăng ký giao dịch đảm bảo, khuyến nghị mua bảo hiểm cho sở kinh doanh đơn vị ngân hàng người thụ hưởng ix hợp đồng bảo hiểm Nếu phát vi phạm trình sử dụng vốn vay sai mục đích, cán giám sát kiến nghị thu hồi nợ trước hạn chuyển nợ hạn Ngoài ra, việc nhận diện rủi ro thông qua dấu hiệu cảnh báo công việc quan trọng định đến hiệu kinh doanh Chi nhánh, địi hỏi cán tín dụng phải ln theo dõi, giám sát khoản vay để phát kịp thời dấu hiệu phát sinh rủi ro Nhóm giải pháp hồn thiện cơng tác kiểm toán nội bộ: hoạt động kiểm toán nội hoạt động tín dụng cơng cụ hữu hiệu để phát ngăn ngừa chấn chỉnh sai phạm trình cho vay Hiện phận kiểm toán nội thuộc điều hành ban kiểm soát thuộc hội đồng quản trị ngân hàng ngoại thương, phận kiểm tra giám sát tn thủ theo mơ hình chịu điều hành Tổng giám đốc (Giám đốc chi nhánh) tính độc lập chưa cao nên hiệu hệ thống không đạt mong muốn Do để tăng cường vai trị hoạt động kiểm tra kiểm sốt nội Ngân hàng ngoại thương Việt Nam cần cấu lại hệ thống kiểm tra, kiểm toán nội trực thuộc Ban kiểm soát Hội đồng quản trị Hội đồng quản trị định bổ nhiệm miễn nhiệm đánh giá hiệu công việc Đồng thời quyền lợi trách nhiệm cán kiểm tra nội phải quy định rõ ràng để từ quy định trách nhiệm cán thực cơng việc kiểm sốt hoạt động tín dụng Ngân hàng Ngoại thương cần xây dựng chương trình kiểm tra để giám sát phịng ngừa gian lận sai sót đồng thời kiên xử lý trường hợp vi phạm hoàn chỉnh ban hành quy chế, quy trình kiểm tra kiểm tốn nội Nhóm giải pháp hồn thiện ứng dụng cơng nghệ thơng tin hoạt động kiểm sốt tín dụng: loại báo cáo phục vụ cho công tác quản lý ban giám đốc, báo cáo phục vụ yêu cầu Ngân hàng nhà nước yêu cầu khách hàng, báo cáo phục vụ tác nghiệp cán tín dụng việc phân tích quản trị tín dụng phải lấy từ phần mềm kế tốn Do việc xây dựng hệ thống báo cáo hợp lý giúp cán tín dụng có nhiều thời gian nguồn lực tập trung cho việc kiểm sốt hoạt động tín dụng Trong cơng tác tín dụng, thơng tin yếu tố đóng vai trị định giúp cho Ngân hàng x định có đầu tư hay khơng Các thơng tin từ phía khách hàng cung cấp nhiều lại thiếu đầy đủ, xác, cán tín dụng khơng thể dựa vào luồng thơng tin khách hàng cung cấp dự án mà cần phải nắm bắt, xử lý thông tin vấn đề liên quan đến phương án, dự án từ nhiều nguồn khác Vì việc đầu tư triển khai hệ thống lưu trữ liệu tập trung cung cấp thơng tin cho tồn hệ thống cần thiết Đồng thời xây dựng hệ thống thông tin để quản lý danh mục tín dụng, hạn mức tín dụng khách hàng vay vốn đảm bảo cho cấp quản lý kiểm sốt thơng qua việc phê duyệt hệ thống máy tính Để giải pháp đưa hiệu quả, Tác giả có số kiến nghị với Nhà nước, Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam Ngân hàng Nhà nước Ngân hàng Ngoại thương cần phối hợp với đơn vị liên quan thường xuyên tổ chức khóa đào tạo bồi dưỡng kiến thức để nâng cao lực đánh giá, phân tích tín dụng, đo lường rủi ro cho cán Ngân hàng nhà nước cần nâng cao chất lượng thông tin Trung tâm thơng tin tín dụng Ngân hàng thương mại (CIT) Mặt khác tăng cường hiệu tra kiểm soát hoạt động tín dụng ngân hàng thương mại với mơ hình tổ chức máy tra ngân hàng theo ngành dọc từ Trung ương xuống sở có độc lập tương đối điều hành hoạt động nghiệp vụ nhằm hạn chế phòng ngừa rủi ro tín dụng Nhà nước cần tạo lập hồn thiện mơi trường pháp lý bảo đảm an tồn tín dụng Chính phủ cần giao cho Bộ Tài sớm ban hành khn khổ pháp lý cho hoạt động Cơng ty xếp hạng tín nhiệm Nhà nước cần quy định cụ thể vấn đề liên quan đến phát mại tài sản như: quyền nghĩa vụ Ngân hàng, quyền nghĩa vụ quan, ban ngành có liên quan Đồng thời sớm ban hành khung giá nhà đất để làm sở khách quan cho phận thẩm định tài sản đảm bảo thành lập quan chuyên trách định giá tài sản để đảm bảo đầy đủ tính pháp lý khách quan 86 trở thành cán có trình độ nghiệp vụ kỹ chun mơn kiểm sốt kiểm tốn nội Một đội ngũ kiểm toán nội đủ trình độ tự xây dựng kế hoạch làm việc chương trình phương pháp kiểm tốn thích hợp ngân hàng Về chất hệ thống kiểm sốt nội tồn sơ hở nhân viên tận dụng sơ hở để thực hành vi sai phạm Do đó, để hạn chế rủi ro tín dụng có hiệu quả, Chi nhánh cần trang bị cho mình, thơng qua q trình tuyển dụng, sử dụng, đào tạo đội ngũ cán chun mơn hố có kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng Cụ thể : + Đưa sách tuyển dụng, sử dụng, đãi ngộ đề bạt cán thích hợp với yêu cầu trách nhiệm cơng việc, đồng thời q trình tuyển dụng nên hợp tác với tổ chức bên ngân hàng có chun mơn, uy tín nhân để giảm thiểu tiêu cực trình thi tuyển + Định kỳ tổ chức phối hợp với ngân hàng cấp ngân hàng nước mở lớp học, tập huấn đào tạo để cập nhật kiến thức ngân hàng đặc biệt cán thể khả năng, lực tốt + Nâng cao trình độ kỹ thuật, lực chun mơn, am hiểu thị trường, kiến thức pháp luật cho cán tín dụng để có góc nhìn khái qt, tồn diện giúp đưa nhận xét, đánh giá sát thực, khách quan đinh cho vay + Các kiến thức kỹ phục vụ khách hàng, kỹ tìm hiểu thơng tin, kỹ đàm phán, kỹ phân tích, tổng hợp, kỹ suy diễn yêu cầu bắt buộc, đánh giá hàng kỳ bảng chấm điểm chi tiết tiêu thức + Kiên loại bỏ cán yếu tư cách đạo đức, thiếu trung thực điều chuyển sang phận công tác khác thiếu chuyên môn nghiệp vụ + Cần áp dụng phương pháp, phân tích thẩm định tín dụng theo hướng tính toán khoa học, chuyên nghiệp để hỗ trợ cho cán công việc Nâng cao hiểu biết cán đánh giá rủi ro kiến thức pháp luật để xử lý công việc chặt chẽ, tránh tình trạng bị khách hàng lợi dụng 87 Chi nhánh cần tạo kênh hợp tác với chuyên gia, nhà khoa học để lắng nghe, học hỏi áp dụng nghiên cứu kiểm soát tín dụng phịng ngừa rủi ro tín dụng giúp cho lãnh đạo ngân hàng việc ban hành, sửa đổi sách quản trị rủi ro Chi nhánh cập nhật thông tin kinh tế liên quan đến rủi ro, đặc biệt rủi ro tín dụng Qua việc giảng dạy nâng cao kiến thức kiểm soát đội ngũ kiểm soát viên Chi nhánh thường xuyên Ba là, thiết lập chế tài thƣởng phạt để tạo sách động lực ngƣời lao động Trước mắt cần có sách đãi ngộ tích cực cán tín dụng phù hợp, động viên kịp thời cán có thành tích cơng tác tiền lương,tiền thưởng Có chế tài quy định trách nhiệm cán tín dụng để đảm bảo an toàn vốn đồng thời tạo đảm bảo cho cán tín dụng yên tâm làm việc Đồng thời việc cụ thể hóa quyền hạn trách nhiệm cán tín dụng quy trình tín dụng giúp cán tín dụng có quyền tiếp xúc với nguồn thơng tin doanh nghiệp góp phần giảm thiểu rủi ro cho ngân hàng Tạo lập môi trường làm việc vui vẻ, xây dựng văn hóa doanh nghiệp để tạo động lực giúp người lao động hăng say làm việc Đồng thời Chi nhánh xây dựng quy trình bổ nhiệm, miễn nhiệm rõ ràng, công khai để tạo mơi trường cạnh tranh bình đẳng, tất người có hội phấn đấu Thứ ba, xây dựng lại mơ hình tính điểm phân tích tín dụng xác định giới hạn tín dụng Mặc dù tại, Ngân hàng Ngoại thương Việt nam ban hành Sổ tay tín dụng có hướng dẫn áp dụng phương pháp tính điểm phân tích tín dụng triển khai đến VietComBank Thành Công Nhưng VietComBank Thành Cơng áp dụng phương pháp tính điểm để xác định hạng doanh nghiệp cần nghiên cứu điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế đưa quan điểm đánh giá khác hoạt động tín dụng loại hạng doanh 88 nghiệp Qua đó, tác giả xin đề suất vài quan điểm đánh giá Ngân hàng việc cấp tín dụng cho khách phụ lục 3.1 Khi có GHTD, phận thực tín dụng, bảo lãnh đặc biệt phận khách hàng nắm quan điểm đánh giá ngân hàng để sử dụng Giới hạn tín dụng cấp tín dụng cụ thể cho khách hàng Quan điểm lượng hoá cụ thể mức giá trị cụ thể, GHTD Từ đó, phận tiến hành đối chiếu GHTD với mức dư nợ thực tế khách hàng Sẽ có trường hợp xảy ra: + GHTD lớn mức giao dịch khách hàng Đối với khách hàng loại này, chiến lược đặt phải tăng dư nợ chi nhánh tập trung biện pháp cần thiết để thực mục tiêu + GHTD mức giao dịch Trường hợp này, chi nhánh trì quan hệ với khách hàng chủ động chuẩn bị xử lý nhu cầu phát sinh làm dư nợ vượt GHTD theo hướng: (i) cho vay trả nợ cũ, (ii) dừng tham gia vào phương án hiệu chuyển sang tập trung phương án có hiệu + GHTD nhỏ mức giao dịch Đối với khách hàng loại này, chi nhánh tuyệt đối không cho vay mà tập trung biện pháp giảm dư nợ xuống mức GHTD Chi nhánh phải chuẩn bị phương án từ chối khách hàng giai đoạn này, cho vừa bảo đảm mục tiêu giảm dư nợ, không gây ấn tượng xấu cho khách hàng Để quản lý danh mục khách hàng, chi nhánh phải lập bảng kê danh sách khách hàng GHTD theo năm Danh sách cho phép theo dõi biến động GHTD khách hàng, qua đánh giá chất lượng khách hàng chi nhánh Nếu số khách hàng có GHTD tăng nhiều số khách hàng có GHTD giảm nói chung chất lượng khách hàng chi nhánh tăng lên, ngược lại Trên sở phân tích mức độ rủi ro xác định GHTD, chi nhánh nắm khách hàng có 89 mức độ rủi ro cao Đối với khách hàng có GHTD nhỏ nhiều so với mức giao dịch (do phải điều chỉnh giảm GHTD so với kỳ trước) Chi nhánh phải có biện pháp theo dõi thường xuyên khách hàng loại này, bảo đảm thu hồi vốn nhanh, tránh thất 3.2.2 Nhóm giải pháp hồn thiện thủ tục kiểm sốt Thứ nhất, xây dựng kế hoạch kiểm tra, kiểm sốt hoạt động tín dụng Việc kiểm tra kiểm sốt thường xun góp phần giúp cho hoạt động tín dụng thêm lành mạnh, chấn chỉnh vấn đề xảy gây nguy rủi ro cho hoạt động tín dụng Tăng cường bổ xung thêm thủ tục kiểm soát để ngăn ngừa gian lận phát sai sót như: cán tín dụng nên có kiểm tra chéo định kỳ thực luân chuyển cán tín dụng việc quản lý khách hàng vay Chi nhánh Thứ hai, hồn thiện cơng tác phân cơng phân nhiệm để phân chia trách nhiệm phân cấp quyền phán tín dụng Như phân tích, cịn có nhiều vấn đề phân cấp quyền phán tín dụng Những dự án lớn thường chuyển trụ sở để thẩm định Nhưng việc giải ngân, cho vay lại ngân hàng cấp thực nên phận kiểm soát sở thường chủ quan khơng thấy trách nhiệm Do trách nhiệm phận thẩm định, phận quản trị chi nhánh Hội sở phải thể rõ báo cáo thẩm định với tiêu, ghi rõ nguồn số liệu cung cấp kết luận Theo trách nhiệm phận phân chia rõ ràng tạo chun mơn hóa cơng việc, sai sót xảy xảy thường dễ phát Thứ ba, nâng cao khả xác định nguy rủi ro khách hàng việc cấp tín dụng 90 Có nhiều yếu tố gây rủi ro doanh nghiệp Tuy nhiên, doanh nghiệp thường không gặp phải tất nguy rủi ro mà có số nguy rủi ro Vấn đề quan trọng phải xác định nguy rủi ro Để xác định nguy rủi ro, cán tín dụng phải áp dụng kỹ thuật phân tích tổng hợp tình hình doanh nghiệp: phân tích định tính, phân tích số tài chính,phân tích dịng tiền…Dưới liệt kê tập hợp tất loại rủi ro mà doanh nghiệp gặp phải cơng cụ phân tích tương ứng để xác định nguy có thực doanh nghiệp cụ thể Khi đánh giá mức độ rủi ro doanh nghiệp, cán tín dụng nên tham khảo nguy rủi ro sử dụng công cụ để phát xác rủi ro: Rủi ro hoạt động: Dấu hiệu phát hiện: Bộ máy quản lý khơng kiểm sốt kinh doanh gây thất thoát tài sản, lỗ; Tổ chức sản xuất, kinh doanh khơng hợp lý làm tăng chi phí, gây lỗ; Sự gián đoạn sản xuất hỏng hóc cơng nghệ, thiếu đầu vào ( lao động, nguyên vật liệu, điện nước…) Hoạt động bán hàng không hiệu làm giảm doanh thu, gây lỗ Cơng cụ phân tích để phát rủi ro: Phân tích thơng tin định tính: trình độ, kinh nghiệm, đội ngũ quản lý; Cơ cấu tổ chức sản xuất, kinh doanh; Năng lực điều hành doanh nghiệp; Đạo đức doanh nghiệp; Các yếu tố sở hạ tầng, đầu vào Rủi ro tài chính: dấu hiệu phát hiện: Vốn vay lớn với lãi suất thay đổi làm chi phí lãi vay biến động lớn; Nghĩa vụ trả nợ khơng hợp lý, lớn nguồn trả nợ; Rủi ro tỷ giá Cơng cụ phân tích để phát rủi ro: Phân tích định lượng số liệu tài chính, đặc biệt ý mức độ biến động theo thời gian của: Hệ số đòn bẩy, hệ số khoản, hệ số lợi nhuận, cấu nợ vay, đặc thù kinh doanh (vay ngoại tệ doanh thu tiền đồng) Rủi ro quản lý: dấu hiệu phát dịng tiền khơng đảm bảo, chi phí tăng Cơng cụ phân tích để phát rủi ro: Phân tích định lượng số liệu tài để đánh giá chất lượng quản lý doanh nghiệp: Dòng tiền; Các khoản phải thu, phải trả; Hệ số lợi nhuận 91 Rủi ro thị trƣờng, ngành: dấu hiệu phát hiện: Mức độ cạnh tranh cao làm doanh nghiệp dễ dàng khách: Ngành phát triển, chưa có vị trí ổn định; Đặc thù ngành mức độ biến động cao Công cụ phân tích để phát rủi ro: Phân tích định tính định lượng: Tình hình cạnh tranh ngành (đối thủ cạnh tranh chính), Phân tích chất ngành, Tốc độ tăng trưởng doanh nghiệp (so với doanh nghiệp khác) Rủi ro sách: dấu hiệu phát hiện: Sự thay đổi sách có hại cho doanh nghiệp Cơng cụ phân tích để phát rủi ro: Phân tích thơng tin: Mơi trường sách địa bàn có ảnh hưởng đến doanh nghiệp; Xu hướng sách có tác động đến doanh nghiệp (như tự hóa thương mại, quy định hải quan…) Kết thúc q trình phân tích trên, cán tín dụng cần phải trả lời số câu hỏi chính: doanh nghiệp kinh doanh hiệu hay khơng, so với kỳ trước, hiệu doanh nghiệp tăng, giảm đi, hay ổn định? yếu tố/ nguy gây rủi ro cho doanh nghiệp vịng năm (liệt kê yếu tố đó)? Thứ tƣ, tăng cƣờng quản lý giám sát vốn vay để ngăn ngừa việc sử dụng vốn vay sai mục đích: Chi nhánh cần phải tổ chức theo dõi chặt chẽ tiến độ hoàn thành hạng mục dự án đầu tư, tiến độ thi công đối chiếu với hoạt động tốn cho cơng trình, cập nhật hoạt động sản xuất kinh doanh đơn vị, theo dõi chặt chẽ dịng tiền tốn, kiểm tra sử dụng vốn quy định Theo dõi tình hình trả nợ đơn vị, đảm bảo tiến độ trả nợ cam kết Việc cấp tín dụng thực dựa ngun tắc lựa chọn cơng trình khả thi hiệu quả, có nguồn tốn đảm bảo chi nhánh có khả kiểm sốt nguồn tiền toán, yêu cầu đơn vị cam kết chuyển tiền tài khoản mở chi nhánh cho cơng trình vay chi nhánh Đối với tài sản đảm bảo yêu cầu đơn vị hoàn thiện thủ tục pháp lý theo quy định hành tài sản đảm bảo đáp ứng đủ điều kiện cầm cố, chấp, đăng ký giao dịch đảm bảo, khuyến nghị mua bảo hiểm cho sở kinh doanh đơn vị ngân hàng người thụ hưởng hợp đồng bảo hiểm 92 Nếu phát vi phạm trình sử dụng vốn vay sai mục đích, cán giám sát kiến nghị thu hồi nợ trước hạn chuyển nợ hạn Ngoài ra, việc nhận diện rủi ro thông qua dấu hiệu cảnh báo công việc quan trọng định đến hiệu kinh doanh Chi nhánh, địi hỏi cán tín dụng phải ln theo dõi, giám sát khoản vay để phát kịp thời dấu hiệu phát sinh rủi ro Việc phát dấu hiệu rủi ro cần phải có thơng tin liên lạc hệ thống, cán có trách nhiệm thơng báo cho cán tín dụng, cán rủi ro dấu hiệu rủi ro, tạo chế thông tin linh hoạt Ngoài ra, việc báo cáo kịp thời theo yêu cầu rủi ro công cụ hỗ trợ đắc lực cho cơng tác kiểm sốt, quản trị rủi ro tín dụng Báo cáo có kèm theo biểu đồ, sơ đồ, bảng số liệu tổng hợp thể cấp độ rủi ro tín dụng Các báo cáo phải thể rõ điểm nóng tình hình, chi tiết danh mục khách hàng, kế hoạch hành động cụ thể, kết việc xử lý tồn đặt lần trước để tiếp tục tránh lặp lại sai lầm có định hướng hành động Định kỳ báo cáo tuần, tháng, quý định kỳ báo cáo hàng ngày báo cáo tức thời Việc kiểm tra giám sát vốn vay khái quát sau: Lập kế hoạch kiểm tra sử dụng vốn vay  Được lập chậm đến thời điểm lập Thông báo tác nghiệp  Nội dung bao gồm (i) Lịch kiểm tra (ii) Phương thức kiểm tra (iii) Các loại giấy tờ cần chụp lưu giữ  Trường hợp không lập kế hoạch, CBTD phải thực theo hướng dẫn Cẩm nang tín dụng Thực kiểm tra  Phòng QHKH chịu trách nhiệm thực Kế hoạch kiểm tra vốn vay  Sau kiểm tra phải có Ghi chép Biên phải trình Trưởng/ Phó phịng QHKH có ý kiến  Ghi chép/ Biên kiểm tra phải lưu giữ phận quản lý nợ 93 Nội dung kiểm tra  Kiểm tra mục đích sử dụng vốn vay  Kiểm tra việc tuân thủ cam kết hợp đồng tín dụng  Kiểm tra tình trạng thực tế tài sản hình thành vốn vay (có so sánh giá trị với giá trị cho vay)  Phát dấu hiệu bất thường … 3.2.3 Nhóm giải pháp hồn thiện cơng tác kiểm tốn nội Hoạt động kiểm toán nội hoạt động tín dụng cơng cụ hữu hiệu để phát ngăn ngừa chấn chỉnh sai phạm q trình cho vay Kiểm tốn nội Ngân hàng ngoại thương thường xuyên phối hợp với đoàn tra Ngân hàng nhà nước công ty kiểm tốn độc lập q trình đơn vị tiến hành tra kiểm toán ngân hàng Hiện phận kiểm toán nội thuộc điều hành ban kiểm soát thuộc hội đồng quản trị ngân hàng ngoại thương, phận kiểm tra giám sát tn thủ theo mơ hình chịu điều hành Tổng giám đốc (Giám đốc chi nhánh) tính độc lập chưa cao nên hiệu hệ thống không đạt mong muốn Do để tăng cường vai trị hoạt động kiểm tra, kiểm sốt nội Ngân hàng ngoại thương Việt Nam cần: + Cơ cấu lại mô hình tổ chức: hệ thống kiểm tra giám sát tuân thủ, kiểm toán nội trực thuộc Ban kiểm soát Hội đồng quản trị Hội đồng quản trị định bổ nhiệm miễn nhiệm, đánh giá hiệu công việc + Quyền lợi trách nhiệm cán kiểm tra nội phải quy định rõ ràng để từ quy định trách nhiệm cán thực cơng việc kiểm sốt hoạt động tín dụng + Hồn chỉnh ban hành quy chế, quy trình kiểm tra kiểm toán nội Xây dựng chương trình kiểm tra để giám sát phịng ngừa gian lận sai sót đồng thời kiên xử lý trường hợp vi phạm 94 3.2.4 Nhóm giải pháp hồn thiện ứng dụng cơng nghệ thơng tin hoạt động kiểm sốt tín dụng Hàng tháng VietComBank Thành Công phải gửi nhiều báo cáo cho Hội sở Ngân hàng ngoại thương Việt Nam, cho Ngân hàng Nhà nước Việc hoàn thành hệ thống báo cáo chiếm nhiều thời gian cán chi nhánh Hội sở phải thực Do việc thiết kế phần mềm kế tốn để chiết suất loại báo cáo phục vụ cho công tác quản lý ban giám đốc, báo cáo phục vụ yêu cầu Ngân hàng nhà nước yêu cầu khách hàng, báo cáo phục vụ tác nghiệp cán tín dụng việc phân tích quản trị tín dụng Việc xây dựng hệ thống báo cáo hợp lý giúp cán tín dụng có nhiều thời gian nguồn lực tập trung cho việc kiểm sốt hoạt động tín dụng Nâng cao chất lượng hệ thống thơng tin tín dụng: Từ nội hệ thống ngân hàng Ngoại Thương: Việc khách hàng có quan hệ lúc với điểm giao dịch khác hệ thống việc thường xuyên Trong cơng tác tín dụng, thơng tin yếu tố đóng vai trị định giúp cho Ngân hàng định có đầu tư hay khơng Các thơng tin từ phía khách hàng cung cấp nhiều lại thiếu đầy đủ, xác, cán tín dụng dựa vào luồng thông tin khách hàng cung cấp dự án mà cần phải nắm bắt, xử lý thông tin vấn đề liên quan đến phương án, dự án từ nhiều nguồn khác Vì việc đầu tư triển khai hệ thống lưu trữ liệu tập trung cung cấp thơng tin cho tồn hệ thống cần thiết Mặt khác, tổ chức lưu trữ, thu thập thông tin khách hàng, thông tin thị trường, thông tin công nghệ, xây dựng hệ thống cung cấp thông tin chấm điểm xếp hạng tín dụng khách hàng,… dựa việc sử dụng phần mềm tin học Đây để đánh giá xác khách hàng vay vốn nâng cao khả năng, tốc độ xử lý, định cho vay đầu tư Xây dựng hệ thống thông tin để quản lý danh mục tín dụng, hạn mức tín dụng khách hàng vay vốn đảm bảo cho cấp quản lý kiểm sốt thơng qua việc phê duyệt hệ thống máy tính 95 3.3 Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm sốt nội với kiểm sốt hoạt động tín dụng 3.3.1 Kiến nghị với Ngân hàng Ngoại thƣơng Trung Ƣơng Ngân hàng Ngoại thương cần phối hợp với đơn vị liên quan thường xuyên tổ chức khóa đào tạo bồi dưỡng kiến thức để nâng cao lực đánh giá, phân tích tín dụng, đo lường rủi ro cho cán Theo lời khuyên chun gia thẩm định tín dụng khơng có phương pháp phân tích phức tạp thay kinh nghiệm đánh giá chuyên môn quản lý rủi ro tín dụng Chú trọng đến đầu tư công nghệ thông tin nhằm phục vụ cho việc phân tích, đánh giá hoạt động tín dụng đặc biệt đo lường rủi ro tín dụng Tăng cường tính hỗ trợ, cơng cụ lọc liệu phần mềm sử dụng, mang tính tương tác hỗ trợ sử dụng Đẩy mạnh công tác kiểm tra, kiểm sốt tín dụng tồn hệ thống Cần quan tâm việc xây dựng chiến lược phát triển Về chiến lược hoạt động, cần chuyển từ định hướng theo số lượng sang định hướng theo lợi nhuận (hiệu kinh doanh), không nên trọng đến việc tăng số lượng tài sản, khách hàng thị phần mà nên ý đến tiêu hiệu khách hàng có lựa chọn phân đoạn sản phẩm, không nên ý vào việc phát triển hoạt động đa (làm tất nghiệp vụ tài chính, ngân hàng, đầu tư…) mà nên lựa chọn tập trung vào số sản phẩm hạt nhân mạnh ngân hàng Cần tập trung tới thị trường khách hàng truyền thống mình, cần đặc biệt trọng đến khách hàng doanh nghiệp vừa nhỏ, sản phẩm mạnh có lợi cạnh tranh ngân hàng, việc tăng trưởng doanh số hoạt động kinh doanh cần đảm bảo tiêu hiệu tiêu an toàn ROE (thu nhập ròng tổng số vốn), ROA (thu nhập tổng tài sản) Ngân hàng Ngoại thương Việt nam cần tìm biện pháp để nâng cao lực tài tồn hệ thống điều chỉnh tốc độ tăng trưởng tín dụng cho phù hợp với khả vốn tự có để đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn mức độ cao hơn, đạt chuẩn mực quy định, tích cực xử lý nợ tồn đọng để thu hồi vốn, đồng thời hạn chế 96 khoản nợ xấu phát sinh để tăng tỷ trọng khoản cho vay sinh lời Đồng thời tăng cường lực quản trị điều hành cần trọng công tác đào tạo nguồn nhân lực, đội ngũ cán quản lý tín dụng trọng tăng cường công tác quản lý rủi ro, cần ý công tác thông tin theo dõi, đánh giá khách hàng, phục vụ công tác cho vay (hạn mức tín dụng), xây dựng hệ thống đo lường tín dụng, phân loại khoản vay, phương pháp lập sử dụng dự phòng rủi ro cho phù hợp với nhu cầu Ngân hàng Nhà nước 3.3.2 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nƣớc Một Ngân hàng nhà nước cần nâng cao chất lượng thông tin Trung tâm thơng tin tín dụng Ngân hàng thương mại ( CIT), nhằm đáp ứng yêu cầu thông tin cập nhật khách quan Trung tâm phòng ngừa rủi ro ngân hàng thương mại vào hoạt động nhiều năm chưa thật hiệu quả, thu thập thông tin chưa nhanh nhạy, phong phú xác Do ngân hàng chưa khai thác nhiều nguồn thông tin doanh nghiệp thường xuyên cảnh báo khách hàng có vấn đề để ngân hàng thương mại biết Đồng thời cần có biện pháp tun truyền thích hợp để ngân hàng nhận thấy rõ quyền lợi nghĩa vụ việc cung cấp sử dụng thơng tin tín dụng phối hợp với đơn vị liên quan thường xuyên tổ chức khóa đào tạo bồi dưỡng kiến thức cập nhật để nâng cao lực đánh giá, đo lường phân tích, kiểm sốt hoạt động tín dụng Hai tăng cường hiệu tra kiểm sốt hoạt động tín dụng ngân hàng thương mại nhằm hạn chế phòng ngừa rủi ro tín dụng Cụ thể như: Phối hợp với Bộ, Ngành hồn thiện hệ thống kế tốn theo chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS) Xây dựng giải pháp sách để hồn thiện phương pháp kiểm sốt kiểm tốn nội tổ chức tín dụng tiến tới theo chuẩn mực quốc tế Đồng thời hồn thiện mơ hình tổ chức máy tra ngân hàng theo ngành dọc từ Trung ương xuống sở có độc lập tương đối điều hành hoạt động nghiệp vụ tổ chức máy Ngân hàng Nhà nước, ứng dụng nguyên 97 tắc giám sát hiệu hoạt động Ngân hàng ủy ban Basel, tuân thủ nguyên tắc thận trọng công tác tra Ba đưa biện pháp hoàn thiện hệ thống giám sát ngân hàng theo hướng sau: nâng cao chất lượng phân tích tình hình tài phát triển hệ thống cảnh báo sớm tiềm ẩn hoạt động tổ chức tín dụng, bao gồm việc thành lập Đoàn khảo sát trực nguyên tắc chọn mẫu ngẫu nhiên, phân tích báo cáo tài xác định “điểm” nhạy cảm Phát triển thống cách thức giám sát ngân hàng sở lý luận thực tiễn xây dựng cách tiếp cận tới công việc đánh giá chất lượng hoạt động kiểm sốt tín dụng nội tổ chức tín dụng Bốn tổ chức nâng cao vai trò Hiệp hội ngân hàng Việt nam nhằm đưa kiến nghị, tiếng nói chung để tránh động cạnh tranh thiếu lành mạnh gây hậu xấu cho hoạt động Ngân hàng Đồng thời tiến nói Hiệp hội đại diện cho hệ thống ngân hàng phản ánh, kiến nghị sách yếu tố cần thiết trước quan quản lý nhà nước… 3.3.3 Kiến nghị với Nhà Nƣớc Việc xây dựng xếp hạng tín dụng nội ngân hàng thương mại gặp nhiều khó khăn việc tiếp cận thơng tin giúp cho việc đánh giá, xếp hạng tín dụng khách hàng (như tình hình kinh doanh, tài chính, tài sản, uy tín NHTM giao dịch trước đây) cịn nhiều hạn chế Hiện có Công ty xếp hạng tín nhiệm Vietnamnet thành lập, nhiên khuôn khổ pháp lý cho hoạt động Cơng ty xếp hạng tín nhiệm nước hồn thiện, đó, ngân hàng thương mại chưa thể tham khảo kết xếp hạng doanh nghiệp Cơng ty xếp hạng tín nhiệm nước thực phân tích, đánh giá, xếp hạng tín nhiệm Vì vậy, Chính phủ cần giao cho Bộ Tài sớm ban hành khuôn khổ pháp lý cho hoạt động Cơng ty xếp hạng tín nhiệm 98 Nhà nước cần tạo lập hồn thiện mơi trường pháp lý bảo đảm an tồn tín dụng bao gồm: ban hành quy định cụ thể bảo hiểm cho hoạt động tín dụng huy động vốn lẫn cho vay để đảm bảo an toàn cho người gửi tiền tạo ổn định chung cho kinh tế quốc dân; ban hành văn luật hướng dẫn chấp cầm cố tài sản, đặc biệt việc đăng ký giao dịch đảm bảo thực địa phương tài sản chấp nhà đất; sớm ban hành luật sở hữu văn hướng dẫn thi hành nhằm xác định rõ chủ sở hữu tài sản liên quan đến chấp, cầm cố, bảo lãnh chuyển quyền sở hữu phát mại tài sản Nghiêm cấm việc cấp phát sử dụng nhiều giấy đăng ký quyền sử dụng để cầm cố, chấp nhiều ngân hàng Nhà nước cần quy định cụ thể vấn đề liên quan đến phát mại tài sản như: quyền nghĩa vụ Ngân hàng, quyền nghĩa vụ quan, ban ngành có liên quan Đồng thời sớm ban hành khung giá nhà đất để làm sở khách quan cho phận thẩm định tài sản đảm bảo thành lập quan chuyên trách định giá tài sản để đảm bảo đầy đủ tính pháp lý khách quan 99 KẾT LUẬN Với việc Việt Nam trở thành thành viên WTO, việc mở cửa thị trường với bước mở cửa thị trường bán lẻ, sau bước mở rộng sâu mà đặc biệt thị trường tài ngân hàng, doanh nghiệp Việt Nam ngày tham gia sâu vào q trình tồn cầu hóa Mọi diễn biến thị trường Quốc tế ảnh hưởng tới nước ta cách rõ ràng, đặc biệt khủng hoảng tài tồn cầu Mỹ từ năm 2008 lan tỏa toàn giới tác động nặng nề đến kinh tế, trị, xã hội Quốc gia theo mức độ khác Hoạt động NHTM nói chung, NHTM VN nói riêng chịu tác động khơng yếu tố tài chính-kinh tế bên ngồi, mà cịn yếu tố từ nội kinh tế Đánh giá nguy rủi ro dễ có, tăng cường kiểm soát tốt cách để phát triển bền vững trình sử dụng vốn ngân hàng Được xem hoạt động kinh doanh có thu lợi nhuận, tín dụng ngân hàng đương nhiên tồn rủi ro tiềm ẩn vốn có Các NHTM chấp nhận tồn rủi ro sở đưa sách, cơng cụ, biện pháp kiểm sốt cần thiết nhằm hạn chế tối đa hậu phát sinh tạo tăng trưởng tín dụng cách ổn định, bền vững Từ nghiên cứu lý luận thực tiễn, Luận văn hoàn thành nhiệm vụ sau: - Làm rõ sở lý thuyết hệ thống kiểm soát nội mối quan hệ hệ thống việc tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng - Đã phân tích, đánh giá thực trạng hệ thống kiểm soát nội VietComBank Thành Cơng Qua đó, rõ mặt hạn chế nguyên nhân hạn chế việc tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng Chi nhánh 100 - Trên sở lý thuyết thực tiễn, Luận văn đề xuất hệ thống giải pháp nhằm hồn thiện kiểm sốt nội với tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng VietComBank Thành Công, tăng lợi nhuận cho ngân hàng với phương châm phát triển tín dụng an tồn bền vững Kiểm sốt tín dụng kinh doanh NHTM nói chung, VietComBank Thành Cơng nói riêng vấn đề phức tạp, khó dự đốn rủi ro cách chuẩn xác Tác giả cố gắng tối đa, song thời gian nghiên cứu có hạn, luận văn khơng tránh khỏi thiếu sót Tác giả xin trân trọng cảm ơn thầy cô giáo, đặc biệt PGS, TS Đinh Trọng Hanh tận tình giúp đỡ q trình hồn thành Luận văn Tác giả mong nhận ý kiến đóng góp thầy giáo, cô giáo, quan tâm đến vấn đề để tác giả tiếp tục hồn thiện cơng trình nghiên cứu cấp độ cao ... pháp hồn thiện hệ thống kiểm sốt nội với tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng VietcomBank Thành Công CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ VỚI KIỂM SOÁT HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TRONG... tiễn hệ thống kiểm soát nội mối quan hệ với kiểm sốt hoạt động tín dụng VietComBank Thành cơng từ đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động hệ thống với tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng. .. triển tín dụng phương hướng hồn thiện hệ thống kiểm sốt nội với tăng cường kiểm sốt hoạt động tín dụng, Tác giả đề xuất giải pháp hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội để tăng cường kiểm soát hoạt động