BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH BÁO CÁO TỔNG KẾT ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP CƠ SỞ BẢO ĐẢM QUYỀN CON NGƯỜI, QUYỀN CÔNG DÂN TRONG PHÁP LUẬT THUẾ VIỆT NAM Chủ nhiệm: TS Nguyễn Văn Vân Khoa Luật thương mại- Đại học Luật TP.HCM TP HỒ CHÍ MINH, 12-2011 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH BÁO CÁO TỔNG KẾT ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP CƠ SỞ BẢO ĐẢM QUYỀN CON NGƯỜI, QUYỀN CÔNG DÂN TRONG PHÁP LUẬT THUẾ VIỆT NAM Xác nhận quan chủ trì đề tài (ký, họ tên, đóng dấu) Chủ nhiệm đề tài (ký, họ tên) Nguyễn Văn Vân TP HỒ CHÍ MINH, 12-2011 Lời cám ơn Tác giả chân thành cám ơn ThS Phan Phương Nam ThS Trần Minh Hiệp, giảng viên mơn luật tài chính- ngân hàng, khoa Luật thương mại, Đại học Luật Tp HCM người nhiệt tình trợ giúp tác giả hồn thành đề tài Xin cám ơn Bà Dỗn Thu Thủy, Phó phịng Kiểm tra 2, Cục Thuế Tp HCM hỗ trợ tác giả thu thập số liệu, thông tin Xin cám ơn Trung tâm nghiên cứu pháp luật quyền người, quyền công dân- Đại học Luật Tp HCM tài trợ kinh phí nghiên cứu đề tài này! Chủ nhiệm đề tài TS Nguyễn Văn Vân MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU SỰ CẦN THIẾT VÀ GIÁ TRỊ ỨNG DỤNG ĐỐI TƯỢNG VÀ GIỚI HẠN NGHIÊN CỨU 3 MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU VÀ CÁC BƯỚC THỰC HIỆN 4 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG VÀ ĐỊA CHỈ ỨNG DỤNG .7 CHƯƠNG CƠ SỞ LÝ LUẬN ĐỂ NHẬN DIỆN VÀ ĐẢM BẢO QUYỀN CON NGƯỜI, QUYỀN CÔNG DÂN TRONG PHÁP LUẬT THUẾ 1.1 Khái quát quyền người quyền công dân pháp luật thuế .9 1.1.1 Nhận diện số khái niệm liên quan .9 1.1.2 Nhận diện quyền người, quyền công dân pháp luật thuế 12 1.2.3 Thuế quan hệ công dân nhà nước góc độ pháp luật thuế .15 1.2 Nguyên tắc thiết lập đảm bảo quyền người, quyền công dân lĩnh vực thuế 19 1.2.1 Nguyên tắc dung hòa lợi ích kinh tế nhà nước công dân pháp luật thuế 19 1.2.2 Ngun tắc cơng bằng, bình đẳng thực thi nghĩa vụ thuế 23 1.2.3 Nghiêm cấm gia tăng gánh nặng thuế công dân qua việc ban hành, đặt khoản thu trái luật .28 1.3 Nội dung quyền người nộp thuế pháp luật nước Việt Nam 30 1.3.1 Quyền người nộp thuế quốc gia hệ thống dân luật (civil law): 31 1.3.2 Quyền người nộp thuế quốc gia hệ thống thông luật (common law): 32 1.3.3 Cộng Hòa Liên Bang Nga 40 1.3.4 Pháp luật Việt Nam: 41 CHƯƠNG 43 THỰC TIỄN VÀ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM QUYỀN CỦA NGƯỜI NỘP THUẾ .43 2.1 Đảm bảo quyền tiếp cận thông tin phương tiện trợ giúp để kê khai, nộp thuế 43 2.1.1 Cơ sở hình thành quyền tiếp cận thông tin phương tiện để kê khai, nộp thuế 43 2.1.2 Nội dung quyền tiếp cận thông tin lĩnh vực thuế 44 2.1.3 Các biện pháp đảm bảo quyền tiếp cận thông tin thực tiễn áp dụng 45 2.2 Tôn trọng bảo đảm quyền sở hữu hợp pháp cơng dân khấu trừ, hồn thuế 51 2.2.1 Khái quát quyền hoàn thuế người nộp thuế 51 2.2.2 Những bất cập hướng khắc phục qui định pháp luật hoàn thuế, khấu trừ thuế GTGT 53 2.2.3 Những bất cập hướng khắc phục qui định pháp luật hoàn thuế thu nhập cá nhân .55 2.3 Bảo đảm chống đánh thuế trùng (đánh thuế hai lần) khoản thu nhập cá nhân 57 2.3.1 Trường hợp trùng thuế khác biệt pháp luật thuế quốc gia 58 2.3.2 Trường hợp trùng thuế quy định pháp luật nước .59 2.4 Đảm bảo quyền kinh tế, xã hội người xác định khoản thu nhập không chịu thuế, miễn giảm chiết trừ gia cảnh 62 2.5 Cơ chế đảm bảo quyền khiếu nại, khởi kiện cán thuế quan thuế 64 2.5.1 Khái quát quyền khiếu nại, khởi kiện lĩnh vực thuế .64 2.5.2 Nội dung pháp lý quyền khởi kiện quyền khiếu nại công dân lĩnh vực thuế .65 2.5.3 Thực tiễn đảm bảo quyền khiếu nại, khởi kiện người nộp thuế 68 2.6 Bảo đảm quyền người điều tra tố tụng thuế .69 2.7 Quyền bảo mật thông tin quyền riêng tư .74 KẾT LUẬN 76 TÀI LIỆU SỬ DỤNG TRONG BÁO CÁO 77 PHẦN MỞ ĐẦU SỰ CẦN THIẾT VÀ GIÁ TRỊ ỨNG DỤNG Nộp thuế nghĩa vụ công dân xã hội có nhà nước Nghĩa vụ thuế nghĩa vụ nặng nề xét mức độ, lớn xét giá trị tiền tệ, bao quát xét phạm vi điều chỉnh Nhà nước có quyền thu thuế sử dụng tồn cơng cụ quyền lực đặc biệt để thực thi quyền Ngược lại, tổ chức, cá nhân cịn lại có nghĩa vụ nộp thuế Quan niệm thuế thể hầu hết sách giáo khoa, tài liệu thuế quan điểm thống xây dựng học thuyết quyền lực nhà nước Quan điểm khơng có phải bàn thêm phương diện học thuật lẫn thực tiễn áp dụng khơng tuyệt đối hóa tính chiều nghĩa vụ thuế công dân, đặc biệt hiểu lệch lạc mối quan hệ nhà nước công dân lĩnh vực thuế Hệ tệ hại tượng tất yếu dẫn đến gia tăng gánh nặng thuế công dân, quyền lợi đối ứng phái sinh từ nghĩa vụ nộp thuế công dân không bảo vệ cách thích đáng phù hợp Tư tạo cố tình đẩy người nộp thuế sang bên “chiến tuyến”, đối trọng xung đột lợi ích với nhà nước Trầm trọng thuế trở thành gánh nặng cho người tuân thủ pháp luật, công dân “ngoan”, ngược lại thuế lại “ngồi vùng phủ sóng” tổ chức, cá nhân khác Đề tài nghiên cứu với kỳ vọng nhận diện yếu tố quyền người, quyền cơng dân qua lăng kính, vị người nộp thuế quan hệ pháp luật thuế chế đảm bảo quyền thực tế Khi chọn đề tài nhóm nghiên cứu dự báo yếu tố quyền người, quyền cơng dân pháp luật thuế mơ hồ chúng tồn gián tiếp phái sinh từ nghĩa vụ nộp thuế ĐỐI TƯỢNG VÀ GIỚI HẠN NGHIÊN CỨU a) Đối tượng nghiên cứu: Quyền người, quyền cơng dân lĩnh vực trị lĩnh vực khác đời sống xã hội quyền tự kinh doanh, quyền sở hữu tài sản, quyền học tập, quyền nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, phát minh sáng chế, quyền tự lại cư trú, quyền tự ngơn luận, tự báo chí, hội họp, lập hội, tự tín ngưỡng thể rõ nét pháp luật công ước, tuyên bố.về quyền người Trong quan hệ thuế nhà nước công dân, quyền công dân thể qua hai hình thái: i) Nhóm quyền trực tiếp phái sinh từ nghĩa vụ nộp thuế Trong trường hợp quyền người, quyền công dân thể qua khái niệm “quyền người nộp thuế”; ii) Nhóm quyền gián tiếp với tư cách công dân Song hành với nghĩa vụ nộp thuế, cơng dân có quyền tiếp nhận thụ hưởng toàn quyền trị - xã hội- kinh tế theo nghĩa rộng Trong báo cáo này, yếu tố quyền người, quyền công dân nhận diện xem xét theo hình thái thứ nhất, tức quyền người nộp thuế Các quyền công dân không gắn liền không phát sinh trực tiếp tham gia quan hệ pháp luật thuế đề cập minh họa cho nhóm quyền thứ b) Phạm vi nghiên cứu: Vấn đề bảo đảm quyền người, quyền công dân thể xuyên suốt tất giai đoạn chu trình thuế; từ việc ban hành văn pháp luật thuế, tổ chức thực thi pháp luật thuế, tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, tài phán hành liên quan thuế Tuy nhiên, khả giới hạn nguồn lực thời gian, lựa chọn đối tượng giới hạn phạm vi đề tài sau: - Nghiên cứu nội dung nhóm quyền người nộp thuế, mối quan hệ với nghĩa vụ nộp thuế ghi nhận pháp luật thuế mà không xem xét quyền trị, xã hội, kinh tế công dân - Trong báo cáo đề cập đến kinh nghiệm pháp luật nước Việc chọn mẫu để khảo sát giới hạn pháp luật quốc gia thành viên OECD Cộng Hòa Liên Bang Nga MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU VÀ CÁC BƯỚC THỰC HIỆN Mục tiêu: nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng, quyền người, quyền cơng dân khơng có giá trị ý nghĩa khơng có chế đảm bảo thực thi Xét cho cùng, việc tiếp nhận thụ hưởng quyền người, quyền công dân hữu bảo đảm công cụ phương thức cụ thể Vậy nên mục tiêu nghiên cứu đề tài này: a) Nhận diện kiến nghị bổ sung nội dung cấu thành quyền người nộp thuế; b) Phân tích biện pháp bảo đảm để người nộp thuế tiếp nhận thụ hưởng quyền cách hiệu thực tế Nhiệm vụ bước thực hiện: Để đạt mục tiêu nói trên, nhóm nghiên cứu xây dựng lộ trình thực nhiệm vụ sau: XÂY DỰNG ĐỀ CƯƠNG, KẾ HOẠCH LÀM VIỆC GIAI ĐOẠN THU THẬP TÀI LIỆU/ SỐ LIỆU/ BẢN ÁN/ KHẢO SÁT SỐ LIỆU ĐỀ CƯƠNG/ BẢN THUYẾT MINH ĐỀ TÀI NHẬN DIỆN QUYỀN CON NGƯỜI, QUYỀN CÔNG DÂN TRONG PL THUẾ GIAI ĐOẠN LÝ GIẢI SỰ TỒN TẠI, CƠ SỞ HÌNH THÀNH VÀ NGUYÊN LÝ HÌNH THÀNH QUYỀN CN, QUYỀN CD TRONG PL THUẾ CHƯƠNG I BÁO CÁO NGHIÊN CỨU SO SÁNH CÁC NỘI DUNG QUYỀN CỦA NGƯỜI NỘP THUẾ THEO PL VN VA CÁC NƯỚC PHÂN TÍCH CƠ SỞ HÌNH THÀNH CÁC QUYỀN CỦA NGƯỜI NỘP THUẾ GIỚI THIỆU NỘI DUNG CÁC QUYỀN CỦA NGƯỜI NỘP THUẾ GIAI ĐOẠN CHƯƠNG II BÁO CÁO KẾT LUẬN/ NHẬN ĐỊNH VỀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN CÁC QUYỀN NÀY BẤT CẬP VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC CÁC TỒN TẠI HOÀN TẤT HỒ SƠ/ BÁO CÁO ĐỀ TÀI GIAI ĐOẠN 4 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU HỒ SƠ/ BÁO CÁO TÓM TẮT - Để thực mục tiêu nói trên, nhóm nghiên cứu thống vận dụng quan điểm chủ nghĩa Mác – Lênin theo chủ trương, đường lối Đảng Nhà nước Việt Nam nhà nước pháp luật Phương pháp vật biện chứng, vật lịch sử sử dụng để giải thích vấn đề nhà nước pháp luật, mối liên hệ nhà nước công dân, nguồn gốc đời nhà nước thuế Cở sở lý luận hình thành quyền người nộp thuế biện pháp bảo đảm quyền xem xét, lý giải đề xuất mối liên hệ, tương tác với yếu tố nghĩa vụ cơng dân xã hội có nhà nước Kết nghiên cứu hình thành sở vận dụng phương pháp so sánh pháp lý Kinh nghiệm pháp luật nước lĩnh vực bảo vệ quyền đối tượng nộp thuế so sánh, đối chiếu áp dụng có chọn lọc theo chủ trương hội nhập Nhóm thực hiện: Đề tài nghiên cứu hoàn thành với trợ giúp cung cấp tài liệu, số liệu của: ThS Phan Phương Nam, GV Đại học Luật Tp HCM ThS Trần Minh Hiệp, GV Đại học Luật Tp HCM Bà Doãn Thu Thủy, Phó phịng Kiểm tra 2, Cục Thuế Tp HCM Hỗ trợ kinh phí: Trung tâm nghiên cứu pháp luật quyền người, quyền công dân- Đại học Luật Tp HCM ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG VÀ ĐỊA CHỈ ỨNG DỤNG Kết nghiên cứu nói sử dụng cho chủ thể mục đích sau: - Cơ quan lập pháp để sửa đổi, bổ sung quy định liên quan quyền đối tượng nộp thuế Luật quản lý thuế văn pháp luật thuế Thu nhập cá nhân, thuế GTGT; -Tổng cục thuế, cục thuế tỉnh tổ chức thực hiện, tra giám sát hoạt động thu nộp thuế giải tranh chấp liên quan; -Các công ty cá nhân người nộp thuế theo Luật quản lý thuế nhằm nâng cao nhận thức, hiểu tiếp nhận quyền để tư bảo vệ tốt hơn, hiệu quan hệ thu nộp thuế; Đối với quyền khởi kiện định hành chính, hành vi hành quan quản lý thuế công chức ngành thuế, Điều 117 Luật quản lý thuế Việt Nam dẫn chiếu sang pháp luật thủ tục giải vụ án hành chính61 Ngồi ra, Luật Tố tụng hành thể nguyên tắc chung để đảm bảo quyền thực thi thực tế thông qua việc quy định quyền người khởi kiện: Cá nhân, quan, tổ chức có quyền khởi kiện vụ án hành để u cầu Tịa án bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp mình62 Cá nhân, quan, tổ chức có quyền định việc khởi kiện vụ án hành Tịa án thụ lý giải vụ án hành có đơn khởi kiện người khởi kiện Trong trình giải vụ án hành chính, người khởi kiện có quyền rút, thay đổi, bổ sung yêu cầu khởi kiện mình63 Trong hệ thống quan tài phán quốc gia, thẩm quyền thụ lý giải đơn kiện người nộp thuế có khác nhau: Ở Australia, có hệ thống tịa án chun ngành thuế, Canada New Zealand người nộp thuế tận dụng ưu điểm phiên điều trần Chỉ có Canada, người nộp thuế có quyền hỗn lại việc nộp thuế bị cáo buộc chờ thủ tục tịa án Tại Đức có tịa án chun biệt thuế, tài liên bang hoạt động quan phúc thẩm cuối giải tranh chấp thuế trừ tranh chấp liên quan đến hiến pháp Ở Nhật Bản, tòa án thuế quốc gia giải tranh chấp thuế người nộp thuế bị thiệt hại có hội kháng cáo theo thủ tục luật định64 Khác với vụ kiện dân kinh tế, vụ kiện hành nghĩa vụ chứng minh thu thập chứng quy định sau: Cá nhân, quan, tổ chức phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thời hạn cho đương sự, Tòa án, Viện kiểm sát tài liệu, chứng mà lưu giữ, quản lý có yêu cầu đương sự, Tòa 61 Luật Tố tụng hành Quốc hội nước Cộng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XII, kỳ họp thứ tám thông qua ngày 24-11-2010 62 Điều Luật Tố tụng hành ngày 24 tháng 11 năm 2010 63 Điều Luật Tố tụng hành ngày 24 tháng 11 năm 2010 64 Adrian J Sawyer University of Canterbury A comparison of New Zealand taxpayers' rights with selected civil law and common law countries - have New Zealand taxpayers been "short-changed” Vanderbilt Journal of Transnational Law, Vol 32, P 1345, 1999 66 án, Viện kiểm sát; trường hợp không cung cấp phải thơng báo văn cho đương sự, Tòa án, Viện kiểm sát biết nêu rõ lý việc không cung cấp tài liệu, chứng cứ65 Quy định đảo ngược nghĩa vụ thu thập chứng chứng minh từ người nộp thuế sang quan thuế công chức ngành thuế biện pháp hữu hiệu để bảo vệ quyền người nộp thuế66 Bởi lẽ, tranh chấp này, người nộp thuế khơng có điều kiện, khả năng, phương tiện hội để thu thập minh chứng Nếu pháp luật dừng lại việc ghi nhận quyền công dân người nộp thuế khơng có chế bảo đảm thực thi quyền quyền vơ nghĩa Pháp luật thuế nước thể cụ thể rằng, bảo đảm quyền người nộp thuế sử dụng công cụ: hành tư pháp Ví dụ: Điều 22 Bộ Luật thuế CH LB Nga quy định: - Quyền lợi ích hợp pháp người nộp thuế lệ phí bảo đảm biện pháp hành tòa án - Quyền người nộp thuế đảm bảo nghĩa vụ quan chức/ chuyên gia Pháp luật Việt Nam khơng có tun bố mang tính nguyên tắc mà quy định trách nhiệm quyền hạn quan quản lý thuế việc giải khiếu nại, tố cáo thuế, cụ thể: - Cơ quan quản lý thuế nhận khiếu nại việc thực pháp luật thuế phải xem xét, giải thời hạn theo quy định pháp luật khiếu nại, tố cáo - Cơ quan quản lý thuế nhận khiếu nại việc thực pháp luật thuế có quyền yêu cầu người khiếu nại cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc khiếu nại; người khiếu nại từ chối cung cấp hồ sơ, tài liệu có quyền từ chối xem xét giải khiếu nại - Cơ quan quản lý thuế phải hoàn trả số tiền thuế, số tiền phạt thu không cho người nộp thuế, bên thứ ba thời hạn mười lăm ngày, kể từ ngày 65 Điều Luật Tố tụng hành ngày 24 tháng 11 năm 2010 66 Quy định tương tự tim thấy luật số nước Xem thêm: Adrian J Sawyer University of Canterbury A comparison of New Zealand taxpayers' rights with selected civil law and common law countries - have New Zealand taxpayers been "short-changed” Vanderbilt Journal of Transnational Law, Vol 32, P 1345, 1999 67 nhận định xử lý quan quản lý thuế cấp quan có thẩm quyền theo quy định pháp luật 2.5.3 Thực tiễn đảm bảo quyền khiếu nại, khởi kiện người nộp thuế Qua khảo sát thực tiễn thực quyền khiếu nại, khởi kiện người nộp thuế, nhóm nghiên cứu có nhận định sau: Một là, thẩm quyền giải khiếu nại, đơn kiện thuộc thẩm quyền quan quản hành nhà nước vừa thuộc thẩm quyền tịa hành Tịa hành với ưu việt định qua số liệu thống kê ngành tòa án cho thấy số vụ việc giải tịa hành nhiều so với vụ việc giải theo thủ tục hành quan quản lý nhà nước Thứ hai, vụ việc liên quan đến lĩnh vực thuế giải tòa án chưa nhiều so với lĩnh vực đất đai, nhà Số liệu sau thể nhận định này67 Bảng tổng hợp số liệu Tịa hành thụ lý giải TAND TPHCM từ năm 2002-2006 50 45 40 35 30 25 20 15 10 2002 tranh chấp đất đai 2003 đền bù giải tòa 2004 2005 cấp, thu hồi giấy phép Thuế 2006 Lê phí thơi việc Số liệu cho thấy, thời điểm 2006, Tịa hành chưa phải địa lựa chọn để người nộp thuế bảo vệ quyền lợi Giải thích cho 67 Nguồn báo cáo tổng kết hoạt động TAND TP.HCM 68 tượng có nhiều nguyên nhân nguyên nhân quan trọng thủ tục nhận thức người dân68 Minh chứng cho nhận định vụ việc mà nhóm nghiên cứu khảo sát như: Vụ Cơng ty lương thực thực phẩm Vĩnh Long khiếu nại Cục thuế Vĩnh Long , Công ty Thành Long kiện Chi cục Hải quan Yên Viên TAND huyện Gia Lâm70 69 Tóm lại, quyền người nộp thuế quan hệ pháp luật thuế được ghi nhận thực tế góp phần khẳng định quyền lợi ích công dân lĩnh vực cụ thể Tuy nhiên để những quyền khả thi thực tế phụ thuộc nhiều vào chế bảo đảm Những quy định chế đảm bảo phần lớn quy đinh pháp luật giải khiếu nại tố cáo pháp luật tố tụng hành 2.6 Bảo đảm quyền người điều tra tố tụng thuế Phát hiện, xử lý hành vi vi phạm pháp luật thuế công việc nhà nước cần phải thực nhằm bảo vệ lợi ích nhà nước, đảm bảo cơng q trình thu thuế Đồng thời, người sinh có quyền sống mơi trường an tồn có an toàn pháp lý Xã hội trở nên bất công quyền người bị xâm phạm người nộp thuế cảm thấy bất an cảm giác bị đưa vào vịng quay hoạt động tố dụng thuế với tư cách người bị tình nghi, bị can, bị cáo lúc Do vậy, để đảm bảo việc phát hiện, xử lý hành vi vi phạm pháp luật thuế vừa phải đảm bảo không xâm phạm quyền người mâu thuẫn Việc giải hài hòa mâu thuẫn biểu kiểu tố tụng nhà nước văn minh71 68 Lê Anh Hồng (2011) Mơ hình tổ chức quan tố tụng hành nước ta- thực trạng định hướng Luận văn cao học quản lý hành cơng- Học viện Chính trị- Hành HCM 69 http://cafef.vn/20110719111329509CA36/vlf-tong-cuc-thue-quyet-dinh-truy-thu-313-ty-dong-thue-tndn.chn http://www.khoinghiep.info/phap-luat-kinh-doanh/cau-chuyen-phap-luat/5568-bi-ap-thue-sai-doanh-nghiep-thangkien-hai-quan.html 70 71 Th.s Đinh Thế Hưng, Bảo vệ quyền người tố tụng hình sự, Tham luận Hội thảo: Các điều kiện đảm bảo quyền người Việt Nam Đồn TNCS Hồ Chí Minh, Viện NN Pháp luật tổ chức ngày 27/8/2010 theo 69 Những qui định nhằm bảo đảm quyền người hoạt động tố tụng tội phạm thuế nói riêng hoạt động tố tụng hình nói chung bước ghi nhận văn kiện Quốc tế quyền người TTHS Tuyên ngôn nhân quyền giới năm 1948 (UHDR); Công ước quốc tế quyền dân sự, trị năm 1966 (ICCPR); Những nguyên tắc việc đối xử với tù nhân; Công ước chống tra tấn, đối xử vô nhân đạo hạ nhục người năm 1985….Ví dụ: quyền người TTHS bao gồm quyền sau (Điều 10, 11 UHDR, Điều 14, 15 11 ICCPR) gồm: quyền xét xử công thủ tục TTHS tịa án cơng bằng, cơng khai; quyền bất khả xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự , nhân phâm quyền tự cá nhân khác; quyền suy đốn vơ tội; quyền bào chữa biện hộ, quyền không bị xét xử mức chạm trễ; quyền kháng cáo án để xét xử phúc thẩm, quyền nhanh chóng minh oan; quyền không bị kết tội hai lần hành vi… Ở quốc gia khác nhau, tùy thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh mà qui định pháp luật hoạt động tố tụng thuế nhằm đảm bảo quyền người có khác Có quốc gia, qui định nhằm bảo đảm quyền người vừa qui định văn qui phạm pháp luật tố tụng hình vừa qui định pháp luật tố tụng hành Có quốc gia lại có ý định ban hành văn riêng qui định quyền đối tượng nộp thuế có chứa đựng qui định nhằm bảo đảm quyền người hoạt động tố tụng thuế Ví dụ: dự thảo Luật bảo vệ quyền đối tượng nộp thuế Canada có qui định quyền đối tượng nộp thuế quyền khiếu nại cung cấp thông tin điều tra; quyền 13 đối tượng nộp thuế quyền cung cấp thông tin tiêu chuẩn phục vụ báo cáo hàng năm… Ở Việt nam, để đảm bảo quyền người hoạt động điều tra tố tụng thuế, pháp luật Việt nam có qui định Bộ luật tố tụng Hình năm 2003 (BLTTHS 2003)và Luật quản lý thuế năm 2006 Theo đó, hoạt động tố tụng hình tội phạm thuế nói riêng hành vi phạm tội nói chung, BLTTHS 2003 có nguyên tắc như: thừa nhận Tòa án quan có quyền xét xử vụ án hình sự, nguyên tắc bảo vệ quyền công dân; bảo vệ quyền bất khả xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự nhân http://luatviet.org/Home/nghien-cuu-trao-doi/hinh-su-to-tung-hinh-su/2010/9054/Bao-ve-quyen-con-nguoi-trong-To-tung-Hinhsu.aspx 70 phẩm, suy đốn vơ tội, quyền bào chữa, quyền kháng cáo, quyền minh oan…72 Đồng thời, nguyên tắc cụ thể hóa điều khoản cụ thể qui định hoạt động tố tụng hình BLTTHS 2003 Tương tự, Luật quản lý thuế 2006 có qui định thể bảo đảm quyền người hoạt động tố tụng thuế hành vi vi phạm chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình qui định quyền người nộp thuế (điều Luật quản lý thuế 2006), quyền người nộp thuế kiểm tra thuế ( khoản điều 79 Luật quản lý thuế 2006), quyền đối tượng tra thuế có quyền ( khoản điều 86 Luật quản lý thuế 2006) như: quyền nhận văn kết luận kiểm tra thuế, tra thuế quan quản lý thuế; yêu cầu giải thích nội dung kết luận kiểm tra thuế, tra thuế; bảo lưu ý kiến biên kiểm tra thuế, tra thuế Trên thực tế, qui định nhằm đảm bảo quyền người hoạt động tố tụng thuế nói riêng hoạt động tố tụng nói chung dần qui định thực có hiệu Theo đó, qui định tố tụng Toà án, nâng cáo vai trò luật sư…ngày thể tầm quan trọng hoạt động bảo vệ đảm bảo quyền người tố tụng thuế nói riêng hoạt động tố tụng nói chung Bên cạnh đó, qui định bồi thường cho người bị oan hoạt động tố tụng thể tính thiết thực việc bảo đảm quyền người nộp thuế hoạt động tố tụng thuế Tuy vậy, đánh giá công tác tư pháp, Nghị số 08/NQTW ngày 2/1/2002 Bộ Chính trị nêu rõ: “Cơng tác tư pháp nói chung chưa ngang tầm với u cầu địi hỏi nhân dân; nhiều trường hợp bỏ lọt tội phạm, làm oan người vô tội, vi phạm quyền tự do, dân chủ công dân, làm giảm sút lòng tin nhân dân với Đảng, Nhà nước quan tư pháp Khi cịn tình trạng bỏ lọt tội phạm, làm oan người vô tội, vi phạm quyền tự do, dân chủ nhân dân khơng thê nói quyền người TTHS đảm bảo tốt nhất” Do vậy, để bảo vệ tốt quyền người tố tụng thuế, xin đưa số đánh giá vài giải pháp sau: - Pháp luật tố tụng Việt Nam cần ghi nhận đầy đủ quyền người hoạt động tố tụng sở chuẩn mực quốc tế quyền người hoạt động tố tụng Ở góc độ lý luận, theo chúng tơi, số quyền người người bị buộc tội hoạt động tố tụng chưa pháp luật tố tụng hình Việt Nam ghi nhận như: quyền im lặng, quyền không buộc phải đưa chứng 72 Các nội dung ghi nhận từ điều đến điều 32 BLTTHS 2003 71 chống lại mình, quyền thu thập đưa chứng cứ, quyền bào chữa vấn chưa quy định cụ thể - Bảo vệ quyền người hoạt động tố tụng không dừng lại qui định cá quyền Pháp luật tố tụng thuế nói riêng pháp luật tố tụng nói chung cần phải qui định chặt chẽ, cụ thể tạo nên chế thực quyền bảo vệ người cách hiệu như: quyền bào chữa, quyền thu thập chứng người bào chữa, quyền gặp luật sự, người bào chữa bước hoạt động tố tụng…Trên thực tế, quyền BLTTHS 2003 qui định Nhưng chế để thực có hiệu hoạt động chưa đảm bảo Điều xuất phát từ nhiều lý do: người bị buộc tội chưa biết rõ quyền hưởng; quan tố tụng cố tình khơng tạo điều kiện thuận lợi cho người bị buộc tội tiếp xúc với người bảo chữa nhằm tạo điều kiện nhanh chóng cho trình xét xử…Vì vậy, cần phải ban hành qui định rõ ràng, tạo sở pháp lý vững cho hoạt động trên, chế thực cách hiệu như: quan có thẩm quyền ban hành văn qui phạm pháp luật hướng dẫn việc thực quyền người bị buộc tội, chế kiểm tra, giám sát nhằm hạn chế hoạt động “mớm cung” người bào chữa nhằm cản trở trình điều tra, tạo sở pháp lý cho hoạt động thu thập chứng cho luật sư, người bào chữa… - Pháp luật tố tụng cần có qui định xác định rõ ràng trách nhiệm chế tài cụ thể chủ thể có liên quan hoạt động tố tụng làm ảnh hưởng đến quyền người hoạt động tố tụng thuế Ví dụ: Trách nhiệm chủ thể tiến hành tố tụng thuế để xảy trường hợp “oan, sai”, chủ thể định áp dụng biện pháp ngăn chặn không hợp lý hợp pháp …Trong hoạt động tố tụng thuế, hành vi tác động không nhỏ đến quyền lợi người nộp thuế Một định áp dụng biện pháp ngăn chặn không hợp lý, định hành xử lý vi phạm thuế sai gây tổn thất lớn cho người nộp thuế Vì vậy, cần xác định rõ trách nhiệm, chế tài chủ thể trình thực hoạt động tố tụng nhằm bảo đảm tốt quyền người hoạt động tố tụng thuế - Ở góc độ định, chúng tơi cho pháp luật tố tụng thiếu qui định chi tiết, rõ ràng hoạt động bồi thường cho người bị oan, bị thiệt hại quan tố tụng gây Trên thực tế điều 29, 30 BLTTHS 2003, khoản điều Luật quản lý thuế 2006 có ghi nhận nội dung Trên thực tế, Nghị số 388/2003/UBTVQH11, sau Thông tư liên tịch số 72 01/2004/TTLT-VKSNDTC-BCA-TANDTC-BTP-BQP-BTC ( Thông tư thay Thông tư số 04/2004/TTLT-VKSNDTC-BCA-TANDTC-BTPBQP-BTC) qui định bồi thường thiệt hại cho người bị oan người có thẩm quyền hoạt động tố tụng hình gây ra; hoạt động bồi thường người bị thiệt hại quan người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hình gây thực theo qui định Bộ luật dân 2005.(sau viết gọn Nghị số 388) Cụ thể hoá quy định Nghị số 388, ngày 25/3/2004, liên tịch Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Bộ Quốc phịng Bộ Tài ban hành Thơng tư liên tịch số 01/2004/TTLT-VKSNDTC-BCATANDTC-BTP-BQP-BTC hướng dẫn thi hành số quy định Nghị số 388 nêu (sau viết gọn Thông tư liên tịch số 01) Nhìn chung, qui định nội dung phần đáp ứng yêu cầu bảo đảm quyền người hoạt động tố tụng thuế Theo đó, người bị buộc “oan, sai” bị thiệt hại hoạt động tố tụng thuế phần bảo vệ quyền, lợi ích đáng thông qua hoạt động bồi thường thiệt hại chủ thể tiến hành tố tụng Tuy nhiên, qui định vấn đề pháp luật tố tụng số hạn chế làm ảnh hưởng đến quyền người như: (i) Nghị số 388 bộc lộ hạn chế định như: việc xác định trường hợp bồi thường thiệt hại, không bồi thường thiệt hại chưa rõ ràng; mức bồi thường thiệt hại, quan chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại Nghị văn hướng dẫn thi hành chưa thống nhất, dẫn đến nhận thức khác nhau, gây khó khăn cho việc áp dụng thực tiễn; (ii) quy định Nghị số 388 việc thương lượng quan có trách nhiệm bồi thường với người bị oan cần thiết, nhằm đơn giản hóa thủ tục bồi thường bảo đảm tối đa mức bồi thường cho người bị oan nhận thức pháp luật khơng trường hợp cơng dân bị oan hạn chế nên việc thương lượng đạt kết khơng cao; (iii) Nghị số 388 cịn quy định trách nhiệm bồi hoàn cán bộ, cơng chức có liên quan đến việc làm oan chưa có hướng dẫn cụ thể vấn đề nên khó khăn q trình thực thực tế; 73 (iv) nhiều trường hợp, chưa có quy định cụ thể trách nhiệm duyệt kinh phí bồi thường thuộc đơn vị nào, nên gây khó khăn cho việc chi bồi thường cho người bị oan, dẫn đến việc bồi thường bị kéo dài Vì vậy, chúng tơi kiến nghị quan nhà nước có thẩm quyền nghiên cứu, ban hành văn thay sửa đổi vấn đề chưa rõ Nghị 388 nhằm phát huy tốt yêu cầu bảo đảm quyền người hoạt động tố tụng thuế 2.7 Quyền bảo mật thông tin quyền riêng tư Khi đề cập đến quyền thơng tin quan tâm đến quyền bảo mật thông tin Điều 19 khoản Công ước quốc tế quyền dân sự, trị năm 1966 quy định: “Việc thực quyền thông tin kèm theo nghĩa vụ trách nhiệm đặc biệt dẫn tới số hạn chế định pháp luật quy định Những giới hạn là: Tơn trọng quyền uy tín người khác; Bảo vệ an ninh quốc gia trật tự công cộng, sức khoẻ đạo đức công chúng73 Điều Luật bảo vệ quyền đối tượng nộp thuế (Taxpayer Bill Of Right) Canada, quy định “Đối tượng nộp thuế bảo vệ thông tin cá nhân tài theo quy định pháp luật Chỉ có nhân viên ngành thuế liên quan đến việc xử lý thông tin thu thuế tiếp cận thông tin cá nhân đối tượng nộp thuế Cơ quan thu thuế quốc gia có nghĩa vụ đảm bảo thơng tin bảo mật việc tuân thủ theo quy định quốc gia nội liên quan đến việc bảo mật thông tin này” Khoản điều Luật Quản lý thuế Việt Nam quy định “Được giữ bí mật thơng tin theo quy định pháp luật” Cơ quan thuế có nghĩa vụ giữ bí mật thông tin theo quy định Luật Quản lý thuế74 Điều 73 Luật Quản lý thuế quy định nghĩa vụ bảo mật thông tin người nộp thuế trừ số trường hợp theo yêu cầu quan nhà nước thẩm quyền75 73 Các văn kiện quốc tế quyền người, Học viện trị quốc gia Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị quốc gia, H 1998, tr 187) 74 Khoản Điều Luật quản lý thuế 75 Khoản điều 73 Luật Quản lý thuế quy định: Cơ quan quản lý thuế có trách nhiệm cung cấp thông tin người nộp thuế cho quan sau đây: a) Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án; b) Cơ quan tra, quan kiểm toán nhà nước; c) Các quan quản lý khác Nhà nước theo quy định pháp luật; 74 Vấn đề bảo mật thông tin người nộp thuế phát sinh vấn đề đáng quan tâm Pháp luật chưa quy định thông tin coi bí mật khơng phép cơng bố Đó ngun nhân dẫn đến tuỳ tiện công bố thông tin lợi dụng không rõ ràng quy định pháp luật để hạn chế công bố thông tin cho người nộp thuế Thực tế trước đây, có phản ứng trái ngược xã hội, quan thuế công bố danh tính mức thuế cá nhân có thu nhập cao địa phương Có ý kiến cho rằng, việc làm vi phạm ngun tắc tơn trọng bảo vệ bí mật đời tư, thiết lập luật dân sự; ngược lại, ý kiến khác, cơng chúng có quyền “tị mị” sung túc người này, người nọ, suy cho cùng, “tò mò” mang ý nghĩa lành mạnh ngưỡng mộ, tôn vinh xã hội người thành công tài năng, trí tuệ riêng xã hội, nghề nghiệp Thực tiễn áp dụng pháp luật thuế Việt Nam chưa trọng nhiều đến quyền người nộp thuế Mặt khác, bị xâm hại, người nộp thuế khó thu thập chứng để chứng minh trách nhiệm quan, cá nhân có hành vi vi phạm Tóm lại, quyền người nộp thuế lĩnh vực pháp luật thuế nói riêng luật pháp nói chung thể thống Giữa chúng có mối liên hệ, chi phối lẫn bảo đảm biện pháp hành tư pháp Việc đảm bảo thực quyền tiền đề, điều kiện để người nộp thuế thụ hưởng quyền lại Tương ứng quyền này, pháp luật thuế quy định chi tiết nghĩa vụ cụ thể quan thuế công chức ngành thuế đảm bảo để người nộp thuế thực quyền d) Cơ quan quản lý thuế nước phù hợp với điều ước quốc tế thuế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thành viên 75 KẾT LUẬN Với trợ giúp phương pháp nghiên cứu mô tả phần trên, cơng trình nghiên cứu thực việc khảo sát đạt kết sau đây: Căn vào khái niệm quyền người, quyền công dân tài liệu học thuật pháp luật hành, tác giả nhận diện lý giải yếu tố quyền người, quyền công dân lĩnh vực thuế pháp luật thuế Những kiến thức lý luận thuế, nguồn gốc thuế, mối liên hệ thuế, nhà nước, mối liên hệ nhà nước cơng dân luận giải để chứng quan hệ thuế, nghĩa vụ nộp thuế song hành với quyền người nộp thuế Đề tài đề xuất nguyên tắc để thiết lập đảm bảo quyền người nộp thuế pháp luật thuế Bằng phương pháp so sánh pháp lý, đề tài lựa chọn khảo sát quy định quyền người ghi nhận pháp luật Việt Nam pháp luật nước Kết so sánh kinh nghiệm nước tham khảo nghiên cứu vận dụng điều kiện cụ thể Việt Nam Những quyền người nộp thuế lĩnh vực pháp luật thuế nói riêng luật pháp nói chung thể thống Giữa chúng có mối liên hệ, chi phối lẫn bảo đảm biện pháp hành tư pháp Việc đảm bảo thực quyền tiền đề, điều kiện để người nộp thuế thụ hưởng quyền lại Tương ứng quyền này, pháp luật thuế quy định chi tiết nghĩa vụ cụ thể quan thuế công chức ngành thuế đảm bảo để người nộp thuế thực quyền Thơng qua nội dung quyền người nộp thuế lựa chọn để khảo sát cơng trình tạm kết luận thực trạng đảm bảo quyền người nộp thuế Việt Nam thời điểm nghiên cứu 76 TÀI LIỆU SỬ DỤNG TRONG BÁO CÁO TÀI LIỆU CHUYÊN MÔN 10 11 12 Adrian J Sawyer University of Canterbury (1999) A comparison of New Zealand taxpayers' rights with selected civil law and common law countries have New Zealand taxpayers been "short-changed” Vanderbilt Journal of Transnational Law, Vol 32, P 1345, Ăng ghen (1962) Nguồn gốc gia đình, chế độ tư hữu nhà nước, NXB thật, Hà nội, 1962 Báo cáo Cục thuế Tp.HCM năm 2010 việc chấp hành Luật Quản lý thuế Báo Cáo Tổng kết Cục Thuế Tp HCM công bố ngày 29/11/2011, đánh giá công tác phối hợp tuyên truyền Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2005 - 2010 kế hoạch tuyên truyền Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011 – 2020 Báo cáo tổng kết hoạt động TAND TP.HCM 2002-2006 Bùi Trinh & Dương Mạnh Hùng (2009) Hiệu đầu tư thông qua hệ số ICOR Tạp chí Kinh Tế Dự Báo Số (Số 447) năm 2009 Bùi Xuân Phái, Quyền lực tha hóa quyền lực http://thongtinphapluatdansu.wordpress.com/2009/10/13/3910/ ĐH Luật Tp HCM (2009) Tập Bài giảng Luật Thuế, NXB Đại học Quốc Gia TpHCM, Chủ biên TS Nguyễn Thị Thủy Đinh Thế Hưng (2010) Bảo vệ quyền người tố tụng hình sự, Tham luận Hội thảo: Các điều kiện đảm bảo quyền người Việt Nam Đồn TNCS Hồ Chí Minh, Viện NN Pháp luật tổ chức ngày 27/8/2010 Doãn Thu Thủy (2011) Luận văn cao học – ĐH Luật Tp HCM (2011) Pháp luật hoàn thuế GTGT thực tiễn áp dụng, trích xuất từ số liệu Tổng cục thuế cung cấp Hiến pháp, pháp luật quyền người – Kinh nghiệm Việt Nam Thụy Điển (2001)Hà Nội, 2001 Hoàng Văn Hảo, Hiến pháp Việt Nam vấn đề quyền người, quyền công dân Trung tâm Nghiên cứu quyền người - Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Viện Raoul Wallenberg Quyền người Luật nhân đạo – Đại học Lund – Thụy Điển 77 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (1997) Trung tâm nghiên cứu quyền người, Các văn kiện quốc tế quyền người, Nxb TP Hồ Chí Minh 1997 Houng Lee II, Trưởng đại diện Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF) Việt Nam Thuế cần đơn giản, minh bạch http://vietbao.vn/The-gioi-giai-tri/Thue-can-dongian-minh-bach/50763806/411/ Jinyan Li, Taxpayers’s Right in Canada, Revenue Law Journal, Volume 7, Issue 1, 1997, Article Khoa Luật – ĐHQGHN (2009) Giáo Trình Lý Luận Và Pháp Luật Về Quyền Con Người H, NXB Chính trị quốc gia Khoa Luật, ĐH Quốc Gia Hà Nội [2010] Hỏi đáp quyền người, Hà Nội NXB CAND Lê Anh Hồng (2011) Mơ hình tổ chức quan tố tụng hành nước tathực trạng định hướng Luận văn cao học quản lý hành cơng- Học viện Chính trị- Hành quốc gia Mác-Ăng ghen tuyển tập (1961), NXB thật, Hà nội, 1961 Michel Bouvier (2005)Nhập môn luật thuế đại cương học thuyết thuế, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội Nguyên Hằng (2011) http://www.thanhnien.com.vn/pages/20111003/batthuong Nguyễn Hồng Thắng, (1998) Thuế, NXB Thống kê, Hà Nội, Tr 27.) Nguyễn Thị Thủy (2011) Đảm bảo quyền bình đẳng thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản Nguyễn Thị Thủy ThS Phan Phương Nam (2007) Vận dụng nguyên tắc công ban hành thuế Thu nhập cá nhân, Tạp chí nghiên cứu lập pháp số 02/2007 Nguyễn Văn Tuyến (2009) Bản chất thuế – Sự tiếp cận từ học thuyết thuế cổ điển đại Tạp chí Luật học, Số 4/2009 Organization For Economic Cooperation And Development (1990) Taxpayers' Rights And Obligations: A Survey Of The Legal Situation In Oecd Countries para 1.4 Phan Phương Nam (2007)Vận dụng nguyên tắc công pháp luật thuế thu nhập cá nhân, Luận văn Thạc sỹ; Phan Thị Thành Dương (2005) Một số vấn đề pháp lý quyền đối tượng nộp thuế, Tạp chí Khoa Học Pháp Lý, số 01 năm 2005 Predrag Goranovic (1996) Taxpayers' Rights and Tax Administration in Montenegro, Public Law 104–168—July 30, 1996 TS Đinh Văn Mậu- TS Phạm Hồng Thái, (1997) Lịch sử học thuyết pháp lý, NXB TP HCM 78 31 United Nations, UNHCHR, Freequently Asked Questions on a Human Rightsbased Approach to Development Cooperation, New York and Geneva, 2006 32 United Nations: Human Rights: Question and Answers, Geneva, 1994 33 Vengerơp A.B (2000) Giáo trình Lý luận nhà nước pháp luật- Phần 1, Matcơva, NXB Iuricprudensia; VĂN BẢN PHÁP LUẬT 34 Luật thuế thu nhập cá nhân ( số 04/2007/QH12) ngày 21/11/2007 35 Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 08/09/7/2008 quy định chi tiết thi hành Luật thuế thu nhập cá nhân (được sửa đổi Nghị định số 106/2010/NĐ-CP ngày 28/10/2010 sửa đổi, bổ sung số điều Nghị định số 85/2007/NĐCP ngày 25/5/2007 quy định chi tiết thi hành số điều Luật Quản lý thuế Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 08/9/2008 quy định chi tiết số điều Luật Thuế thu nhập cá nhân) 36 Thông tư số 84/2008/TT-BTC Bộ Tài ngày 30/09/2008 hướng dẫn thi hành Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 08/09/7/2008 quy định chi tiết thi hành Luật thuế thu nhập cá nhân 37 Thông tư 62/2009/TT-BTC (27/03/2009) Hướng dẫn sửa đổi, bổ sung Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 Bộ Tài hướng dẫn thi hành số điều Luật Thuế thu nhập cá nhân hướng dẫn thi hành Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 08/9/2008 Chính phủ quy định chi tiết số điều Luật Thuế thu nhập cá nhân (được sửa đổi Thông tư 113/2011/TT-BTC Bộ Tài việc sửa đổi, bổ sung Thơng tư số 62/2009/TT-BTC ngày 27/03/2009, Thông tư số 02/2010/TT-BTC ngày 11/01/2010 Thông tư số 12/2011/TT-BTC ngày 26/01/2011 Thông tư 20/2010/TT-BTC Bộ Tài hướng dẫn sửa đổi, bổ sung số thủ tục hành Thuế thu nhập cá nhân 38 Luật Thuế giá trị gia tăng (13/2008/QH12 ) ngày 03/06/2008 39 Nghị định số 123/2008/NĐ-CP ngày 08/12/2008 qui định chi tiết thi hành Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2008 40 Thông tư số 129/2008/TT-BTC Bộ Tài ngày 26/12/2008 Hướng dẫn thi hành Nghị định số 123/2008/NĐ-CP ngày 08/12/2008 qui định chi tiết thi hành Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2008 41 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (14/2008/QH12) ngày 03/06/2008 42 Nghị định số 124/2008/NĐ-CP ngày 11/12/2008 Qui định chi tiết thi hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 43 Luật Thuế xuất khẩu, Thuế nhập (số 45/2005/QH11) ngày 14/6/2005 44 Nghị định số 87/2010/NĐ-CP ngày 13/8/2010 quy định chi tiết thi hành số điều Luật Thuế xuất khẩu, Thuế nhập 45 Luật thuế Thu nhập cá nhân năm 2007 79 46 47 Luật Tố tụng hành ngày 24-11-2010 Quyết định số 78/2007/QĐ-BTC Bộ trưởng Bộ Tài Quy chế hướng dẫn giải đáp vướng mắc sách thuế, quản lý thuế giải thủ tục hành thuế người nộp thuế theo chế cửa 48 Thông tư số 133/2004/TT-BTC ngày 31/12/2004 hướng dẫn thực Hiệp định tránh đánh thuế hai lần 49 Taxpayer Bill Of Right http://www.cra-arc.gc.ca/menu-eng.html 50 The California Taxpayers’ Bill of Rights (Stats 88, Ch 1573) 51 Bộ Luật Thuế CHLB Nga, (Phần I ban hành ngày 31/7/1998, Phần II ban hành ngày 5/8/2000 Налоговый кодекс Российской Федерации часть первая от 31 июля 1998 г N 146-ФЗ и часть вторая от августа 2000 г N 117-ФЗ http://base.garant.ru/10900200/ CÁC WEBSITE 52 53 54 55 56 57 58 http://cafef.vn/20110719111329509CA36/vlf-tong-cuc-thue-quyet-dinh-truythu-313-ty-dong-thue-tndn.chn http://laws.justice.gc.ca/eng/charter/page-1.html http://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/I-3.3/ http://thongtinphapluatdansu.wordpress.com/2009/07/08/3271/ http://vi.wikipedia.org/wiki/Thuế#Xem_th.C3.Aam; http://www.info.gov.za/documents/constitution/1996/96cons2.htm#7 http://www.khoinghiep.info/phap-luat-kinh-doanh/cau-chuyen-phap-luat/5568bi-ap-thue-sai-doanh-nghiep-thang-kien-hai-quan.html http://www.ohchr.org/RU/Issues/Pages/WhatareHumanRights.aspx 80 ... hỏi sau: Trong lĩnh vực thuế cơng dân có quyền gì? Nội dung dạng thức tồn quyền người, quyền công dân pháp luật thuế? Kết nghiên cứu cho thấy, quyền người, quyền công dân pháp luật thuế không... khác, quyền người, quyền cơng dân đảm bảo thực thi nhà nước với hệ thống pháp luật thuế hoàn hảo để đảm bảo cơng dân tn thủ nghĩa vụ thuế 1.2 Nguyên tắc thiết lập đảm bảo quyền người, quyền công dân. .. 1.2.3 Thuế quan hệ công dân nhà nước góc độ pháp luật thuế Để cung cấp sở lý luận cho nhận định nói quyền người, quyền công dân pháp luật thuế, để chứng minh nhu cầu phải đảm bảo quyền người, quyền