ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA - DƯƠNG TẤN THÀNH NGHIÊN CỨU THUẬT TOÁN GIẤU TIN VÀO ẢNH SỐ VÀ HIỆN THỰC RESEARCH ALGORITHMS HIDING MESSAGES INTO DIGITAL IMAGES AND IMPLEMENTATION Ngành: Khoa học máy tính Mã số: 60.48.01.01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TP HỒ CHÍ MINH, tháng năm 2018 CƠNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA –ĐHQG -HCM Cán hướng dẫn khoa học : (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị chữ ký) Cán chấm nhận xét : (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị chữ ký) Cán chấm nhận xét : (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị chữ ký) Luận văn thạc sĩ bảo vệ Trường Đại học Bách Khoa, ĐHQG Tp HCM ngày tháng năm 2018 Thành phần Hội đồng đánh giá luận văn thạc sĩ gồm: (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị Hội đồng chấm bảo vệ luận văn thạc sĩ) Xác nhận Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV Trưởng Khoa quản lý chuyên ngành sau luận văn sửa chữa (nếu có) CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG TRƯỞNG KHOA KH&KTMT i ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP.HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA Độc lập - Tự - Hạnh phúc NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: Dương Tấn Thành MSHV: 7140836 Ngày, tháng, năm sinh: 20/12/1990 Nơi sinh: Bến Tre Ngành: Khoa học máy tính Mã số : 60.48.01.01 I TÊN ĐỀ TÀI: Nghiên cứu thuật toán giấu tin vào ảnh số thực II NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG: Dựa sở mục đích yêu cầu việc giấu tin, phân tích ưu khuyết điểm phương pháp giấu tin vào ảnh số, từ đề xuất thuật tốn giấu tin hiệu thực thuật toán phần mềm III NGÀY GIAO NHIỆM VỤ: 04/01/2018 IV NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ: 18/06/2018 V CÁN BỘ HƯỚNG DẪN: Tiến sĩ Nguyễn Đức Thái Tp HCM, ngày tháng năm 2018 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN (Họ tên chữ ký) TRƯỞNG KHOA KH & KTMT (Họ tên chữ ký) ii LỜI CẢM ƠN Trân trọng cảm ơn thầy TS Nguyễn Đức Thái tận tình hướng dẫn, cảm ơn thầy cô khoa KH & KTMT trường đại học Bách Khoa TP HCM, anh chị bạn khóa nhiệt tình giải đáp thắc mắc để tạo điều kiện tốt cho tôi, động viên suốt thời gian qua Cảm ơn anh chị tác giả cơng trình nghiên cứu trước nhiệt tình giải đáp thắc mắc cho qua email, định hướng giúp để tơi có điều kiện tốt thực luận văn Học viên Dương Tấn Thành iii Tóm tắt: Giấu tin nhu cầu cấp thiết có từ xa xưa Căn vào mục đích giấu tin ảnh số, chia thành hai lĩnh vực sau: giấu thơng tin bí mật thủy vân số Giấu thơng tin bí mật với mong muốn truyền tải thông điệp qua internet mà không bị phát hiện, lĩnh vực giấu thơng tin bí mật địi hỏi lượng thơng tin giấu phải lớn phải bảo mật trường hợp có bị phát giải mã Thủy vân số với mục đích bảo vệ quyền, lượng thơng tin cần giấu vào ảnh thường thấp, thường ảnh logo với kích thước nhỏ, nhiên lĩnh vực thủy vân số yêu cầu độ bền thông tin phải cao để tránh cơng phá vỡ quyền Giấu tin ảnh số thực miền không gian miền tần số ảnh, luận văn nghiên cứu thực nghiệm hai phương pháp giấu tin ảnh bitmap, đánh giá ưu điểm khuyết điểm phương pháp, từ đưa đến kết luận trường hợp nên hay không nên dùng phương pháp giấu tin Abstract: Data hiding is an urgent need that has existed in the past Based on the purpose of data hiding on digital images, it can be divided into two areas: steganography and watermarking Steganography is the hiding the confidential information into digital images with the desire to transmit messages over the internet without being detected, steganography requires large amounts of information to be kept hidden and kept confidential in the event of detection Watermarking is for the protection of copyright, so the amount of information to hide in the image is usually small, it is usually a small logo image, but watermarking requires high durability, to avoid breaking the copyright Data hiding can be done on the spatial domain or on the frequency domain of the digital image In this, i will study and experiment with these two methods of data hiding in bitmap images, as well as assess the strengths and weaknesses of each method, thus leading to a conclusion on whether or not to use the hidden method iv LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn hồn tồn tơi thực hướng dẫn thầy TS Nguyễn Đức Thái Các giải thuật, mã nguồn tham khảo luận án có nguồn gốc rõ ràng, có độ xác cao phạm vi hiểu biết Các kết nghiên cứu luận án tự tìm hiểu Nếu khơng trên, tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm đề tài Học viên Dương Tấn Thành v MỤC LỤC MỞ ĐẦU CHƯƠNG GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI 1.1 Tính cấp thiết đề tài 1.2 Mục tiêu đề tài 1.3 Phương pháp thực đề tài 1.4 Bố cục báo cáo luận văn CHƯƠNG NHỮNG CÔNG TRÌNH LIÊN QUAN CHƯƠNG CƠ SỞ LÝ THUYẾT 3.1 Giới thiệu ảnh bitmap (BMP) 3.2 Làm việc với ảnh bitmap NNLT C# 10 3.3 Phép biến đổi DCT 11 3.4 Giải thuật mã hóa Triple DES 12 3.5 Giải thuật mã hóa RSA 14 CHƯƠNG KỸ THUẬT GIẤU TIN TRÊN ẢNH BITMAP 19 4.1 Giấu tin miền không gian 19 4.2 Giấu tin miền tần số 20 4.3 So sánh ứng dụng 22 4.4 Cải tiến giải thuật giấu tin 22 CHƯƠNG CÀI ĐẶT VÀ THỬ NGHIỆM 28 5.1 Giao diện tổng quan 28 5.2 Giấu thơng tin bí mật 28 5.3 Thủy vân số 32 5.4 Chương trình sinh khóa RSA 36 CHƯƠNG ĐÁNH GIÁ GIẢI THUẬT 38 KẾT LUẬN 40 TÀI LIỆU THAM KHẢO 41 vi MỞ ĐẦU Giấu tin (data hiding) thuật ngữ kỹ thuật giấu thông tin nói chung bao gồm giấu thơng tin mật (steganography) thuỷ vân số (watermarking) Giấu tin kỹ thuật giấu (nhúng) lượng thơng tin vào đối tượng liệu số khác (ví dụ file âm thanh, file ảnh, file text, ) nhằm giữ bí mật xác thực thơng tin Với hai mục đích bảo mật cho liệu giấu đối tượng mạng bảo đảm an toàn cho đối tượng chứa liệu giấu (bảo vệ quyền) nên kỹ thuật giấu thơng tin phát triển thành hai lĩnh vực với u cầu tính chất khác giấu thơng tin bí mật thủy vân số [11] Giấu thơng tin bí mật nhu cầu có từ lâu, từ thời xa xưa người ta tìm cách giấu thông tin thiết bị, dụng cụ ngồi đời thực (bì thư, báo, giấu giày dép, dùng mực vơ hình, …) Hiện nay, với khoa học kỹ thuật phát triển, với phát triển máy tính internet tốn giấu tin địi hỏi phải có giải pháp tài liệu điện tử, để truyền tải thư thông qua internet mà không bị phát Đây đề tài vô cấp thiết lĩnh vực An ninh – Quốc phòng, khơng để áp dụng mà cịn để cảnh giác phát Khác với giấu thơng tin mật, kỹ thuật thủy vân xuất muộn (vào cuối kỷ 13 Ý) với mục đích bảo vệ quyền Thủy vân có loại: thủy vân phát mắt thủy vân phát mắt thường Luận văn quan tâm đến hai vấn đề giấu thông tin mật thủy vân phát mắt thường Việc giấu tin thực ảnh bitmap miền không gian miền tần số, so sánh đánh giá ưu điểm khuyết điểm việc giấu tin hai miền Từ đưa kết luận phạm vi áp dụng lĩnh vực CHƯƠNG GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI Giấu thơng tin bí mật nghệ thuật khoa học việc viết chuyển tải thơng điệp cách bí mật, cho ngoại trừ người gửi người nhận, đến tồn thông tin, dạng bảo mật cách che giấu Từ steganography có gốc Hy lạp có nghĩa "giấu thư" kết hợp từ hai từ steganos (στεγανός) nghĩa "ẩn nấp để bảo vệ" graphein (γράφειν) nghĩa "viết" [7] Thuật ngữ steganography Johannes Trithemius sử dụng lần đầu năm 1499 sách Steganographia, luận văn mật mã kỹ thuật giấu thư ngụy trang dạng sách ma thuật Trong kỹ thuật giấu thư, thông thường thông điệp xuất dạng khác trình truyền tải: hình ảnh, báo, danh sách mua hàng, bì thư, thơng điệp ẩn viết mực vơ hình khoảng trống thư bình thường [7] Đề tài tập trung nghiên cứu giấu tin vào ảnh bitmap, tìm hiểu cách biểu diễn ảnh bitmap máy tính, cách thể ảnh miền không gian miền tần số, tìm hiểu ứng dụng thực tiễn yêu cầu việc giấu tin ảnh số, phân tích đánh giá kỹ thuật giấu tin, từ lựa chọn giải pháp thích hợp với mục đích định, cải tiến đề xuất hướng phát triển thuật tốn 1.1 Tính cấp thiết đề tài Giấu thơng tin bí mật lĩnh vực vô cấp thiết An ninh – Quốc phịng, khơng để sử dụng mà cịn để cảnh giác phát Trong lĩnh vực địi hỏi ta phải làm chủ cơng nghệ đơi cần phải giữ bí mật với giải thuật, khơng nên sử dụng lại ứng dụng, giải thuật tổ chức hay cá nhân khác Thay vào việc cần phải nghiên cứu xây dựng phương pháp mới, thuật toán cá biệt cho riêng vơ cấp thiết Song song đó, thủy vân số sử dụng phổ biến lĩnh vực in ấn xuất bản, với mục đích bảo vệ quyền ảnh số Một thơng điệp logo thông tin quyền chèn vào bên ảnh gốc (ảnh cần bảo vệ quyền) mà khơng phát mắt thường, từ làm sở cho việc minh chứng quyền ảnh 1.2 Mục tiêu đề tài Giấu thơng tin bí mật u cầu tính bí mật hết Tính bí mật hiểu theo hai nghĩa: - Tính bí mật nội dung thông điệp: nội dung thông điệp bên ảnh tuyệt mật, trường hợp xấu có kẻ thứ ba phát khơng thể đọc nội dung - Tính bí mật việc giấu tin: tức đặc tính ẩn thơng điệp, hay nói cách khác phát tồn thông điệp bên ảnh Bên cạnh đó, lĩnh vực cịn u cầu tính tồn vẹn, tính xác thực lượng nội dung thông tin giấu bên ảnh: - Tính tồn vẹn: nội dung thơng tin phải xác tuyệt đối, khơng thừa thiếu nội dung Trong trường hợp xấu nhất, nội dung bị phá vỡ không phục hồi được, phải đảm bảo khơng làm thay đổi nội dung - Tính xác thực: trường hợp cần thiết phải xác thực danh tính người gửi, tránh mạo danh tráo đổi thông điệp - Lượng thông tin cần giấu: thông tin cần giấu thường đoạn văn bản, thơng điệp ngắn dài, lựa chọn giải thuật giấu nhiều thông tin yêu cầu không phần quan trọng Khác với giấu thơng tin bí mật, thủy vân số yêu cầu tính bền vững hết Tính bền vững có nghĩa thông tin giấu không bị truyền tải phát tán ảnh internet, thay đổi định dạng ảnh ảnh bị tác động qua phép biến đổi hình học,… Màn hình giấu tin: Hình 12: Màn hình giấu tin - Containers: ảnh mơi trường, ảnh chứa tin Ứng dụng cho phép chọn n files ảnh để chứa tin, chọn nhiều file ảnh môi trường thông điệp chia để giấu file ảnh Điều đồng nghĩa với việc dung lượng giấu tin tăng cường, tính bí mật cao - Key: khóa dùng để mã hóa thơng tin trước nhúng vào ảnh mơi trường Ứng dụng cho phép sử dụng khóa đối xứng giải thuật mã hóa Triple DES sử dụng khóa cơng khai thuật tốn mã hóa RSA để mã hóa thơng tin - Message: nội dung thơng tin cần giấu, chuỗi văn Chuỗi văn mã hóa tính tốn độ dài đơn vị bits, dung lượng thơng tin chứa ảnh mơi trường tính toán đơn vị bits, dung lượng cuối hình cho biết lượng thơng tin có vượt ngồi khả chứa ảnh môi trường hay không 29 Trong trường hợp lượng thơng tin phù hợp giấu đủ vào ảnh môi trường, sức chứa hiển thị màu xanh cho biết tỉ lệ thông tin sức chứa ảnh Hình 13: Lượng thơng tin dài 41.856 bits chiếm khoảng ¼ sức chứa ảnh môi trường Trong trường hợp lượng thông tin lớn vượt sức chứa ảnh môi trường, sức chứa hiển thị màu đỏ, đồng thời nút Encode bị khóa, trường hợp cần phải chọn thêm ảnh mơi trường để chứa hết nội dung thơng điệp Hình 14: Lượng thơng tin vượt sức chứa ảnh môi trường 30 Màn hình trích xuất thơng tin: Hình 15: Màn hình trích xuất thơng tin Tương ứng với hình giấu tin, hình trích xuất thơng tin cho phép chọn: - Containers: ảnh môi trường mang thông tin - Key: khóa đối xứng khóa bí mật giải thuật RSA tùy theo trình giấu tin - Chọn loại giải thuật mã hóa bấm nút Decode nội dung thông tin hiển thị bên Trong trường hợp: sai khóa, chọn sai giải thuật mã hóa, sai ảnh mơi trường, thiếu ảnh mơi trường, dư ảnh môi trường, ảnh môi trường bị làm nhiễu thông tin,… thông điệp phục hồi Message khơng hiển thị 31 5.3 Thủy vân số Yêu cầu quan trọng thủy vân số độ bền, chương trình demo sử dụng kỹ thuật giấu tin miền tần số để thực ứng dụng Xây dựng class DiscreteCosineTransform2D [13], thực hàm biến đổi DCT IDCT Xây dựng class ImageMatrix với liệu ma trận hai chiều, thành phần đối tượng class MyPixel (R, G, B) Mục đích việc tránh phải đọc ghi liên tục ảnh thực qua thao tác tách khối ảnh, biến đổi DCT, biến đổi IDCT, ghép khối ảnh, thay vào cơng việc xử lý ma trận số, kết cuối chuyển bitmap lưu vào ổ cứng Màn hình nhúng thủy vân: Hình 16: Màn hình nhúng thủy vân Ảnh watermark thường chọn ảnh mức xám nhỏ so với ảnh gốc (trong ví dụ này, ảnh watermark ảnh 64x64 pixels) Giấu tin miền tần số độ bền thường cao, bù lại lượng thơng tin giấu 32 Trong ví dụ này, ảnh gốc có kích thước 2048x1138 pixels, chứa lượng thơng tin 36.352 bits Hình 17: Kết sau nhúng thủy vân Màn hình trích xuất thủy vân: Hình 18: Màn hình trích xuất thủy vân Sau load ảnh có chứa thủy vân, ảnh thủy vân trích xuất phục hồi khu vực ảnh watermark hình Ảnh watermark sau phục hồi khơng đạt chất lượng ban đầu có giá trị lĩnh vực bảo vệ quyền 33 Điểm bật giấu tin miền tần số độ bền cao, ảnh watermark phục hồi mức độ chất lượng định ảnh gốc bị thay đổi định dạng, biến đổi hình học,… Hình 19: Trích xuất thủy vân sau ảnh bị thay đổi định dạng từ BMP sang JPG 34 Hình 20: Trích xuất thủy vân scale ảnh giảm 50% phục hồi trở lại Hình 21: Trích xuất thủy vân sau chèn Text lên ảnh 35 Hình 22: Trích xuất thủy vân sau xóa phần ảnh 5.4 Chương trình sinh khóa RSA Chương trình hỗ trợ sinh khóa RSA, lần chạy lên sinh cặp khóa dùng giải thuật RSA Các khóa biểu diễn định dạng XML, lưu file để sử dụng 36 Hình 23: Màn hình sinh khóa RSA phục vụ cho mã hóa 37 CHƯƠNG ĐÁNH GIÁ GIẢI THUẬT Giấu tin miền không gian với cải tiến giải thuật, độ phức tạp việc phá mã tăng lên nhiều lần Do đặc điểm giải thuật giấu thông tin vào số pixels ngẫu nhiên khơng liên tục để trích xuất chuỗi nhị phân khó Giả sử file ảnh có kích thước 1000x800 pixels độ dài thơng tin bí mật có kích thước 3.000 bits Khi 3.000 bits thơng tin nằm rải rác 800.000 điểm ảnh Việc chọn điểm ảnh để trích xuất thơng tin tương đương với việc chọn 3.000 800.0000 điểm ảnh, số lượng cách chọn tổ hợp chập 3.000 800.000 số khổng lồ Đặt vấn đề: - Giả sử có kẻ thứ ba nghi ngờ ảnh có chứa thơng tin bí mật, họ có khả kiểm chứng hay khơng? Câu trả lời khơng thể, giấu thơng tin bí mật giấu bit nhị phân vào LSB điểm ảnh Nếu nghi ngờ ảnh có chứa tin, trích xuất LSB chuỗi nhị phân, biết có phải thơng tin bí mật hay không Mặt khác, với giải thuật cải tiến, không giấu thơng tin vào pixel liên tục mà có chọn lọc, để trích xuất chuỗi nhị phân ban đầu gần - Bằng cách có kẻ thứ ba phát ảnh chứa tin trích xuất chuỗi nhị phân ban đầu Vậy có khả kẻ đọc nội dung thơng tin hay không? Câu trả lời Để đọc nội dung thơng điệp bí mật cần phải có khóa thích hợp (là khóa giải thuật mã hóa tương ứng) - Vậy liệu có hay khơng việc kẻ thứ ba làm thay đổi nội dung thơng tin bí mật bên ảnh? Hoặc bị nhiễu trình truyền nhận file có khả dẫn đến nội dung thơng điệp bị thay đổi hay không? Câu trả lời khơng thể Nội dung thơng điệp bí mật mã hóa giải thuật DES RSA trước giấu vào ảnh, có biến động ảnh nội dung khơng thể phục hồi lại Tiêu chuẩn DES công bố vào năm 1977 khóa 56 bít xem đủ an tồn (mặc dù có thơng tin bên lề Cơ quan An ninh Quốc gia 38 Hoa Kỳ (National Security Agency - NSA) can thiệp giảm độ dài khóa xuống để phá vỡ hệ thống này) Đến năm cuối kỷ 20 có chứng rõ ràng DES bị phá vỡ vòng vài ngày với thiết bị chun biệt có giá thành khơng q lớn (với cơng ty lớn) Vì hệ thống mật mã hóa 56 bít xem khơng an tồn [14] Thuật tốn Triple DES dùng thay DES có khóa dài 168 bits hiệu thực 112 bits lý thuyết phá Thuật tốn AES cơng bố năm 2001 sử dụng khóa có độ dài từ 128 tới 256 bít Khóa 128 bits xem đủ an tồn thuật tốn mã hóa khóa đối xứng tương lai gần Chính phủ Hoa Kỳ yêu cầu dùng khóa 192 256 bits cho tài liệu tối mật Hiệu hệ thống mật mã khóa bất đối xứng phụ thuộc vào độ khó (lý thuyết tính tốn) vấn đề tốn học chẳng hạn tốn phân tích thừa số ngun tố Giải tốn thường nhiều thời gian thông thường nhanh thử khóa theo kiểu duyệt tồn Vì thế, khóa dùng hệ thống cần phải dài hệ thống mật mã khóa đối xứng Tại thời điểm năm 2002, độ dài 1024 bít xem giá trị tối thiểu cho hệ thống sử dụng thuật toán RSA Năm 2003, cơng ty RSA Security cho khóa RSA 1024 bít có độ an tồn tương đương với khóa 80 bít, khóa RSA 2048 bít tương đương với khóa 112 bít khóa RSA 3072 bít tương đương với khóa 128 bít hệ thống mật mã khóa đối xứng Họ đánh giá rằng, khóa 1024 bít bị phá vỡ khoảng từ 2006 tới 2010 khóa 2048 bít an tồn tới 2030 Các khóa 3072 bít cần sử dụng trường hợp thơng tin cần giữ bí mật sau 2030 Các hướng dẫn quản lý khóa NIST gợi ý khóa RSA 15360 bít có độ an tồn tương đương với khóa đối xứng 256 bít 39 KẾT LUẬN Luận văn xây dựng thành công giải thuật giấu thông tin bí mật miền khơng gian thủy vân miền tần số ảnh số Các giải thuật đáp ứng tiêu chí ban đầu đề Ưu điểm giải thuật giấu thơng tin bí mật mà luận văn đề xuất tăng cường đặc tính ẩn cách giấu chọn lọc vào số pixel, gia tăng dung lượng chứa tin tính bí mật cách giấu thơng điệp lúc vào nhiều tệp tin ảnh khác nhau, tiêu chí tính bí mật thơng tin đáp ứng giải thuật mã hóa Bằng cách lựa chọn pixel giấu tin khác cho giải thuật giấu tin chuyên biệt, đảm bảo tính bí mật việc giấu tin Thủy vân miền tần số hạn chế độ bền thực thử nghiệm biến đổi ảnh như: xoay ảnh, thay đổi độ sáng ảnh, chất miền tần số miền thể độ sáng ảnh phân tích theo khối ảnh 8x8, nên xoay ảnh làm chuyển dịch nội dung khối ảnh, dẫn đến thủy vân bị Điều cần nghiên cứu phát triển thêm 40 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Blossom Kaur, Amandeep Kaur, Jasdeep Singh, Steganographic approach for hiding image in DCT domain - International Journal of Advances in Engineering & Technology, July 2011 [2] Dương Anh Đức, Dương Minh Đức, Nâng cao hiệu kỹ thuật ẩn thông tin ảnh số, Kỷ yếu hội thảo Quốc gia - Một số vấn đề chọn lọc Công nghệ thông tin Truyền thông lần thứ VII (2004) [3] Monika Gunjal, Jasmine Jha, Image Steganography Using Discrete Cosine Transform (DCT) and Blowfish Algorithm - International Journal of Computer Trends and Technology (IJCTT) – volume 11 number – May 2014 [4] Hồ Thị Hương Thơm, Nghiên cứu số kỹ thuật phát ảnh giấu tin Luận án Tiến sỹ (2012), Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội [5] Nguyễn Xuân Huy, Trần Quốc Dũng, Một thuật toán thủy vân ảnh miền DCT (2002) [6] Nguyễn Lê Cường, Nghiên cứu giải pháp nâng cao chất lượng thủy vân sử dụng biến đổi cosine rời rạc ảnh JPEG – Luận án tiến sĩ kỹ thuật (2012), Học viện cơng nghệ bưu viễn thơng Tài liệu internet: [7] https://vi.wikipedia.org/wiki/Kỹ_thuật_giấu_thư - Giới thiệu kỹ thuật giấu thư (steganography) (truy cập ngày 17/06/2018) [8] https://vi.wikipedia.org/wiki/RSA_(mã_hóa) – Thuật tốn mã hóa cơng khai (truy cập ngày 17/06/2018) [9] https://vi.wikipedia.org/wiki/DES_(mã_hóa) – Thuật tốn mã hóa khóa bí mật (truy cập ngày 17/06/2018) [10] https://viblo.asia/p/tong-quan-ve-giau-tin-trong-anh-phan-iZK1ov1p6G5b9 - Tổng quan giấu tin ảnh phần (truy cập ngày 17/06/2018) [11] http://antoanthongtin.vn/Detail.aspx?CatID=c251d538-7a3c-4fc7-81df44a2de35883f&NewsID=a634f953-5d58-44ea-921b-60f91a3ea8a2 – Giới thiệu kỹ thuật giấu thông tin (truy cập ngày 17/06/2018) [12] https://vi.wikipedia.org/wiki/BMP – Giới thiệu ảnh BITMAP (truy cập ngày 17/06/2018) 41 [13] https://codeproject.com/script/Articles/ViewDownloads.aspx?aid=43782 – DCT Implementation in C# (DCT of Image) (truy cập ngày 17/06/2018) [14] https://vi.wikipedia.org/wiki/Độ_lớn_khóa – Độ lớn khóa (truy cập ngày 17/06/2018) 42 PHẦN LÝ LỊCH TRÍCH NGANG Họ tên: Dương Tấn Thành Ngày, tháng, năm sinh: 20/12/1990 Nơi sinh: Bến Tre Địa liên lạc: 297/26 Lý Thường Kiệt, P15, Q11, TP HCM Số điện thoại: 0169 736 4746 Email: duongtanthanh.mail@gmail.com QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO  Năm 2008 – 2012: học đại học ngành Công Nghệ Thông Tin trường Đại Học Cửu Long (tỉnh Vĩnh Long)  Năm 2014 – nay: học cao học ngành Khoa Học Máy Tính trường Đại Học Bách Khoa TP HCM QUÁ TRÌNH CƠNG TÁC  08/2012 – 12/2012: lập trình viên NET cơng ty TNHH Nhóm Mua  01/2013 – 08/2014: lập trình viên NET cơng ty CP ĐTPT Địa Ốc Việt  09/2014 – nay: chuyên viên phát triển ứng dụng tập đoàn Vingroup ... cho giải thuật ứng dụng 1.3 Phương pháp thực đề tài Căn vào phạm vi giấu tin ảnh số, kỹ thuật giấu tin chia làm hai loại chính: giấu tin miền không gian giấu tin miền tần số - Giấu tin miền không... thay thơng tin giấu vào giá trị màu sắc điểm ảnh, miền tần số thông tin giấu vào hệ số phép biến đổi Để thực đề tài này, cần nghiên cứu cấu trúc ảnh bitmap, nghiên cứu cách biểu diễn ảnh miền không... KỸ THUẬT GIẤU TIN TRÊN ẢNH BITMAP Giấu tin ảnh việc thực giấu thông tin với phương tiện chứa file ảnh Hiện nay, giấu tin ảnh chiếm tỉ lệ lớn ứng dụng giấu tin liệu đa phương tiện lượng thơng tin