ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN LÊ THỊ ÁNH NGUYỆT HÔN NHÂN KHÁC ĐẠO CỦA NGƯỜI CÔNG GIÁO Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH (Nghiên cứu trường hợp giáo xứ Thị Nghè quận Bình Thạnh) LUẬN VĂN THẠC SỸ CHUYÊN NGÀNH: VIỆT NAM HỌC Mã số: 60.22.01.13 TP HCM – NĂM 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN LÊ THỊ ÁNH NGUYỆT HÔN NHÂN KHÁC ĐẠO CỦA NGƯỜI CÔNG GIÁO Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH (Nghiên cứu trường hợp giáo xứ Thị Nghè quận Bình Thạnh) LUẬN VĂN THẠC SỸ CHUYÊN NGÀNH: VIỆT NAM HỌC Mã số: 60.22.01.13 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC PGS.TS NGUYỄN ĐỨC LỘC TP HCM – NĂM 2016 LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng Các kết nêu luận văn trung thực chưa cơng bố cơng trình nghiên cứu khác Tôi xin cam đoan thông tin, số liệu trích dẫn luận văn thích rõ nguồn gốc Học viên thực Lê Thị Ánh Nguyệt LỜI CẢM ƠN Con người sống tách rời cộng đồng, thành lao động riêng mà khơng cần tới hướng dẫn hay trợ giúp người xung quanh Cũng tơi, suốt q trình học tập, tìm hiểu nghiên cứu đề tài luận văn, tác giả trợ giúp nhiệt tình từ phía gia đình, nhà trường, thầy nói chung giáo viên hướng dẫn nói riêng Với lịng biết ơn sâu sắc, tác giả luận văn xin phép gởi lời cảm ơn đến quý thầy cô khoa Việt Nam học trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân Đồng thời, tác giả xin gởi lời cảm ơn đến người thân, bạn bè ln ủng hộ động viên; cảm ơn cộng đồn giáo xứ Thị Nghè cung cấp thông tin, số liệu tài liệu góp phần xây dựng nên đề tài Đặc biệt, tác giả xin gởi lời cảm ơn sâu sắc tới PGS TS Nguyễn Đức Lộc Thầy theo sát đề tài, ủng hộ, động viên hướng dẫn suốt trình tác giả thực đề tài MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC CÁC CỤM TỪ SỬ DỤNG TRONG LUẬN VĂN, CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG TRÍCH DẪN KINH THÁNH MỘT SỐ CHỮ VIẾT TẮT TRONG TRÍCH DẪN KINH THÁNH MỞ ĐẦU 1.Lý – mục đích nghiên cứu 1.1.Lý chọn đề tài 1.2.Mục đích nghiên cứu 1.3.Mục tiêu nghiên cứu 2.Đối tượng phạm vi nghiên cứu 2.1.Đối tượng nghiên cứu 2.2.Khách thể nghiên cứu 2.3.Phạm vi nghiên cứu 3.Ý nghĩa khoa học thực tiễn 3.1 Ý nghĩa khoa học 3.2 Ý nghĩa thực tiễn 4.Lịch sử nghiên cứu vấn đề 4.1 Những công trình nghiên cứu nhân Cơng giáo 4.2 Những cơng trình nghiên cứu hôn nhân tự nhiên 4.3 Những cơng trình nghiên cứu nhân góc độ xã hội 5.Câu hỏi nghiên cứu giả thuyết nghiên cứu 10 5.1.Câu hỏi nghiên cứu 10 5.2.Giả thuyết nghiên cứu 10 6.Các phương pháp kỹ thuật nghiên cứu 11 6.1.Phương pháp nghiên cứu định tính 11 6.2.Phương pháp nghên cứu liên ngành 15 7.Bố cục luận văn 16 CHƯƠNG CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ TỔNG QUAN VỀ CỘNG ĐỒNG GIÁO XỨ THỊ NGHÈ 17 1.1Cơ sở lý thuyết đề tài 17 1.1.1.Thao tác hóa khái niệm 17 1.1.2.Những hướng tiếp cận lý thuyết đề tài 27 1.2 Tổng quan cộng đồng giáo xứ Thị Nghè 34 1.2.1 Lịch sử hình thành giáo xứ Thị Nghè 34 1.2.2 Kiến trúc giáo xứ Thị Nghè 36 1.2.3 Cơ cấu tổ chức giáo xứ Thị Nghè 37 1.2.4 Tình hình giáo dân giáo xứ Thị Nghè 38 CHƯƠNG CÁC NGUYÊN TẮC HÔN NHÂN THEO GIÁO LUẬT CÔNG GIÁO VÀ VIỆC ÁP DỤNG NGUYÊN TẮC NÀY Ở GIÁO XỨ THỊ NGHÈ 41 2.1 Các nguyên tắc hôn nhân nhãn quan Công giáo 41 2.1.1 Cùng niềm tin tôn giáo nhãn quan giáo dân Thị Nghè 41 2.1.2 Hiểu biết giáo lý nhân giáo lý có liên quan 51 2.1.3 Thủ tục xin cưới theo quy định giáo luật 58 2.2 Thực trạng việc áp dụng nguyên tắc hôn nhân Công giáo giáo xứ Thị Nghè 61 2.2.1 Thực trạng việc học giáo lý 61 2.2.2 Thực trạng việc tổ chức đám cưới trước hồn thành khóa học giáo lý hôn nhân 67 2.2.3 Thực trạng việc tổ chức cưới không thông báo cho linh mục 72 CHƯƠNG HÔN NHÂN KHÁC ĐẠO CỦA NGƯỜI CÔNG GIÁO VÀ NẾP SỐNG ĐẠO TRONG GIA ĐÌNH CƠNG GIÁO KHÁC ĐẠO 78 3.1 Hôn nhân khác đạo – quan niệm người Công giáo 78 3.1.1 Quan niệm giới giáo sĩ hôn nhân khác đạo người Công giáo 78 3.1.2 Quan niệm giáo dân hôn nhân khác đạo người Công giáo 84 3.2 Quan niệm người khác tôn giáo hôn nhân khác đạo người Công giáo 93 3.2.1 Quan niệm gia đình chồng Cơng giáo vợ tơn giáo khác 94 3.2.2 Quan niệm gia đình vợ Cơng giáo chồng tơn giáo khác 97 3.3 Nếp sống đạo gia đình người Công giáo khác đạo 102 3.3.1 Nếp sống đạo gia đình người Cơng giáo khác đạo thể qua việc tơn kính tổ tiên 103 3.3.2 Nếp sống đạo thể qua cầu nguyện ngày gia đình 108 3.3.3 Nếp sống đạo thể qua hình thức giáo dục gia đình 115 3.3.4 Nếp sống đạo thể qua hình thức ứng xử với gia đình hai bên 121 KẾT LUẬN 127 TÀI LIỆU THAM KHẢO 130 CÁC CỤM TỪ SỬ DỤNG TRONG LUẬN VĂN, CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG TRÍCH DẪN KINH THÁNH CÁC CỤM TỪ SỬ DỤNG TRONG LUẬN VĂN Biên vấn BBPV Cao đài CĐ Công giáo CG Chồng trả lời Đ1 Đạo thờ ông bà (những người không theo tơn giáo nào) ĐTOB Gia đình GĐ Giáo lý Hội thánh GLHT Giáo luật GL Hỏi H Hội đồng Giám mục Việt Nam HĐGMVN Linh mục LM Linh mục trả lời Đ Mục vụ MV Nhà xuất NXB Nhật ký điền dã NKDD Phật giáo PG Phụ lục PL Thành phố Hồ Chí Minh TP HCM Vợ trả lời Đ2 Nhóm thăm viếng (những thành viên giáo khu phụ trách thăm viếng gia đình Cơng giáo giáo xứ Thị Nghè) NTV MỘT SỐ CHỮ VIẾT TẮT TRONG TRÍCH DẪN KINH THÁNH I Cr: Thư gởi tín hữu Cơ - rin – tơ Ep: Thư Ê - phê - sơ 1Ga: Thư gởi tín hữu Ê phê sô Hc: Sách Huấn ca Mc: Mát – cô Rm: Rô ma Mt: Tin mừng theo thánh Mát – thêu St: Sáng ký Tv: Sách Thánh vịnh … MỞ ĐẦU Lý – mục đích nghiên cứu 1.1 Lý chọn đề tài Hôn nhân tiền đề đời sống gia đình, bước phát triển tất yếu tình yêu, luyến người nam người nữ Vì thế, nhân phải dựa sở tình u, hôn nhân vợ chồng Cha ông tán dương tình yêu bình đẳng nhân nói: “Thuận vợ thuận chồng tát bể Đông cạn”, đồng thời quan tâm đến quyền bình đẳng vợ chồng việc thực thi nghiêm chỉnh luật nhân gia đình (Phan Đăng Thanh & Trương Thị Hòa, 2000) Một bước vào đời sống nhân gia đình, ước ao có gia đình hạnh phúc trọn vẹn Hạnh phúc lứa đôi bền vững mong ước chung xã hội Hầu hết người đã, ước ao có tình u đẹp, kết thúc có hậu, sống nhân hạnh phúc, bền chặt, gắn kết với đến đầu bạc long Nhiều nhà nghiên cứu, nhà tâm lý học, văn nhân, thi sĩ tìm yếu tố để có sống nhân tốt đẹp, mĩ mãn Nhiều người kết luận yếu tố góp phần trì tính ổn định, bền vững hạnh phúc nhân tơn giáo Vì tơn giáo có chức thúc đẩy cố kết xã hội, kiểm soát xã hội tạo ý nghĩa mục đích cho đời sống (John J Macionis, 2003) Với người Cơng giáo nói riêng, u, tự lựa chọn người bạn đời có niềm tin cử hành bí tích phối nhà thờ hạnh phúc lớn lao với thân gia đình người giáo dân mà cịn mong muốn Hội thánh Công giáo (Nguyễn Đức Lộc, 2008) Bởi vì, bên cạnh tình u, niềm tin tơn giáo có tác động mạnh mẽ sống hôn nhân người Trên thực tế, việc hai người không niềm tin tôn giáo trở thành sợi dây vơ hình gây trở ngại lớn, khiến cho đôi lứa không đến với Dù biết, nhân hai người có niềm tin tôn giáo điều quan trọng người Công giáo Thế nhưng, số người Công giáo lý mà khơng thể gắn bó mật thiết với cộng đồng giáo xứ Họ phải đến ... THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN LÊ THỊ ÁNH NGUYỆT HÔN NHÂN KHÁC ĐẠO CỦA NGƯỜI CÔNG GIÁO Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH (Nghiên cứu trường hợp giáo xứ Thị Nghè quận Bình. .. cứu? ? ?Hôn nhân khác đạo người Công giáo Thành phố hồ chí Minh? ?? (Nghiên cứu trường hợp giáo xứ Thị Nghè, quận Bình Thạnh) nhằm phân tích, tìm hiểu để làm rõ quan niệm Công giáo vấn đề hôn nhân khác. .. nhiều trường hợp nhân khác đạo 3 Xuất phát từ lý trên, chọn đề tài nghiên cứu Hôn nhân khác đạo người Cơng giáo Thành phố Hồ Chí Minh (nghiên cứu trường hợp giáo xứ Thị Nghè quận Bình Thạnh)