BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ - VŨ THỊ MAI NGHIÊN CỨU CHẾ TẠO THAN BIẾN TÍNH TỪ LÕI NGÔ ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG XỬ LÝ AMONI TRONG NƯỚC SINH HOẠT LUẬN ÁN TIẾN SỸ KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI – 2018 i VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ …… ….***………… VŨ THỊ MAI NGHIÊN CỨU CHẾ TẠO THAN BIẾN TÍNH TỪ LÕI NGƠ ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG XỬ LÝ AMONI TRONG NƯỚC SINH HOẠT LUẬN ÁN TIẾN SỸ KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG Chuyên ngành: Kỹ thuật môi trường Mã số: 62 52 03 20 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Trịnh Văn Tuyên PGS.TS Đồn Đình Phương HÀ NỘI – 2018 i LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng không trùng lặp với cơng trình khoa học khác Các số liệu, kết nêu luận án trung thực chưa sử dụng để bảo vệ học vị nào, chưa công bố công trình nghiên cứu Tác giả luận án Vũ Thị Mai ii LỜI CẢM ƠN Luận án hoàn thành Viện Công nghệ Môi trường - Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam Trong trình nghiên cứu, tác giả nhận nhiều giúp đỡ quý báu thầy cô, nhà khoa học, đồng nghiệp, bạn bè gia đình Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc, cảm phục kính trọng tới PGS.TS Trịnh Văn Tun PGS.TS Đồn Đình Phương - người Thầy tận tâm hướng dẫn khoa học, động viên, khích lệ tạo điều kiện thuận lợi cho suốt thời gian thực luận án Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban lãnh đạo Viện Công nghệ Môi trường tập thể cán Viện quan tâm giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi cho tơi suốt q trình học tập nghiên cứu Tôi xin chân thành cảm ơn TS Trần Nguyên Hải, TS Nguyễn Tiến Vinh lời khun bổ ích góp ý q báu việc thực hồn thiện luận án Tơi xin chân thành cảm ơn tới Lãnh đạo Khoa Môi trường, Trường Đại học Tài Nguyên Môi Trường Hà Nội đồng nghiệp ủng hộ tạo điều kiện thuận lợi cho suốt thời gian làm nghiên cứu sinh Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành sâu sắc tới toàn thể gia đình, bạn bè người thân ln ln quan tâm, khích lệ, động viên tơi suốt trình học tập nghiên cứu Xin trân trọng cảm ơn! Tác giả Vũ Thị Mai iii MỤC LỤC MỞ ĐẦU Chương TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 Hiện trạng ô nhiễm amoni nước ngầm phương pháp xử lý 1.1.1 Hiện trạng ô nhiễm amoni nước ngầm 1.1.2 Các phương pháp xử lý amoni 1.2 Tổng quan trình hấp phụ 16 1.2.1 Kỹ thuật hấp phụ tĩnh 16 1.2.2 Kỹ thuật hấp phụ động 21 1.3 Tổng quan than sinh học 22 1.3.1 Nguyên liệu để sản xuất than sinh học 23 1.3.2 Phương pháp chế tạo than sinh học 24 1.3.3 Một số phương pháp biến tính bề mặt than sinh học 26 1.3.4 Đặc tính than sinh học, than biến tính 29 1.3.5 Ứng dụng than sinh học xử lý môi trường 32 1.3.6 Tổng hợp nghiên cứu giới Việt Nam phương pháp sử dụng than sinh học, than biến tính để xử lý amoni nước 35 Chương ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 40 2.1 Đối tượng nghiên cứu 40 2.2 Hóa chất, vật liệu, dụng cụ thiết bị sử dụng 40 2.2.1 Hóa chất, vật liệu 40 2.2.2 Thiết bị dụng cụ 41 2.3 Phương pháp nghiên cứu 41 2.3.1 Thực nghiệm chế tạo vật liệu 41 2.3.2 Thực nghiệm khảo sát khả hấp phụ amoni than biến tính 46 2.3.3 Phương pháp nghiên cứu đặc tính lý hóa vật liệu 49 2.3.4 Phương pháp xác định hàm lượng amoni, Fe Mn nước 53 2.4 Các phương pháp tính tốn kết quả, xử lý số liệu 53 2.4.1 Tính toán dung lượng hấp phụ tĩnh 53 2.4.2 Tính tốn giải hấp phụ 54 2.4.3 Tính tốn dung lượng hấp phụ cột, thời gian tiếp xúc, độ dài tầng chuyển khối, hiệu suất sử dụng cột 54 2.4.4 Xử lý số liệu 55 Chương KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 57 3.1 Xác định thông số công nghệ trình tạo than sinh học 57 3.1.1 Đặc điểm phân hủy nhiệt lõi ngô 57 3.1.2 Xác định nhiệt độ nhiệt phân thời gian nhiệt phân 58 3.2 Xác định thơng số q trình tạo than sinh học biến tính 59 3.2.1.Ảnh hưởng nồng độ HNO3 59 3.2.2 Ảnh hưởng tỉ lệ than dung dịch HNO3 (R/L) 60 3.2.3 So sánh than trước biến tính (Bio-400) sau biến tính (BioN, BioN-Na) 61 3.3 Xác định thơng số q trình tạo than hoạt tính biến tính 65 3.3.1 Ảnh hưởng nhiệt độ 65 3.3.2 Ảnh hưởng thời gian nhiệt phân 66 3.3.3 Ảnh hưởng nồng độ axit H3PO4 66 3.3.4 Ảnh hưởng tỉ lệ ngâm 68 3.3.5 So sánh ba loại vật liệu lõi ngô, BioP, BioP-Na 68 3.4 Tổng hợp đặc tính chất hấp phụ 72 3.4.1 Đặc điểm cấu trúc hình thái chất hấp phụ 72 3.4.2 Đặc điểm bề mặt 72 3.4.3 Đặc tính vật lý 73 iv 3.5 Khảo sát khả xử lý amoni than biến tính kỹ thuật hấp phụ tĩnh 74 3.5.1 Ảnh hưởng pH 74 3.5.2 Ảnh hưởng thời gian tiếp xúc 76 3.5.3 Đẳng nhiệt hấp phụ 77 3.5.4 Động học hấp phụ 83 3.5.5 Nhiệt động học trình hấp phụ 85 3.5.6 Một số yếu tố ảnh hưởng đến khả hấp phụ amoni môi trường nước 87 3.5.7 Nghiên cứu giải hấp phụ 88 3.6 Khảo sát khả xử lý amoni kỹ thuật hấp phụ động mơ phịng thí nghiệm 89 3.6.1 Ảnh hưởng lưu lượng nước 90 3.6.2 Ảnh hưởng hàm lượng amoni 91 3.6.3 Ảnh hưởng chiều cao cột 93 3.7 Khảo sát khả xử lý amoni kỹ thuật hấp phụ động (cột hấp phụ qui mô pilot) 95 KẾT LUẬN 99 ĐÓNG GÓP MỚI VỀ KHOA HỌC CỦA LUẬN ÁN 100 TÀI LIỆU THAM KHẢO 101 DANH MỤC CƠNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ 113 v DANH MỤC VIẾT TẮT VÀ CÁC THUẬT NGỮ THƯỜNG DÙNG ASTM American Society for Testing And Materials Tiêu chuẩn thử nghiệm vật liệu Hiệp hội Mỹ BET Brunauer – Emmett – Teller Tên riêng nhà khoa học DTA Differential Thermal Analysis Phân tích nhiệt vi sai FTIR Fourrier Transform Ingrared Spectroscopy Quang phổ hồng ngoại biến đổi MBBR Moving Bed Biofilm reactor Thiết bị màng sinh học chuyển động pHpzc Point of zero charge Điểm trung hịa điện tích QCVN National technical regulation Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia SEM Scanning Electron Microscopy Hiển vi điện tử quyét TCVN Vietnamese standard Tiêu chuẩn Việt Nam TGA Themal Gravimetric Analysis Phân tích nhiệt trọng lượng Than sinh học Biochar Than sinh học vật chất rỗng có hàm lượng cacbon lớn, sản xuất phương pháp nhiệt phân điều kiện hạn chế oxy nhiệt độ tương đối thấp < 700oC Than hoạt tính Activated carbon Than hoạt tính loại vật liệu cacbon, loại than quan tham gia phản ứng với hơi, khí đơi bổ sung hóa chất (thí dụ ZnCl2), trước, sau than hóa để làm tăng khả hấp phụ Than biến tính Modified biochar and modified activated carbon Than biến tính: bao gồm than sinh học biến tính, than hoạt tính biến tính Có nhiều cách thức biến tính bề mặt than là: biến tính hóa học (phương pháp axit hóa, bazơ hóa), biến tính vật lý (bằng nước, nhiệt độ) Đường cong Breakthrough curve thoát Đường biểu diễn phân bố nồng độ theo thời gian gọi đường cong thoát Thời thoát Là thời gian mà nồng độ amoni đầu 10% nồng độ đầu vào gian Breakthrough curve time Thời gian Saturated time bão hòa Là thời gian nồng độ amoni đầu 90% nồng độ amoni đầu vào vi DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Mối tương quan RL dạng mơ hình 18 Bảng 1.2 Tiềm sinh khối thải Việt Nam 23 Bảng 1.3 Các dạng nhiệt phân phân bố sản phẩm 25 Bảng 1.4 Các phương pháp biến tính than sinh học, than hoạt tính 27 Bảng 1.5 Một số nghiên cứu sản xuất than hoạt tính tác nhân H3PO4 28 Bảng 1.6 Một số nghiên cứu biến tính than sinh học, than hoạt tính HNO3 29 Bảng 1.7 Phạm vi tương đối thành phần than sinh học .30 Bảng 1.8 Bảng diện tích bề mặt riêng, đặc điểm cấu trúc số than sinh học .30 Bảng 1.9 Các nghiên cứu sử dụng than sinh học, than biến tính để xử lý chất hữu .33 Bảng 1.10 Các nghiên cứu biến đổi bề mặt than hoạt tính để tạo nhóm chức nhằm tăng cường khả loại bỏ kim loại nặng 34 Bảng 1.11 Các nghiên cứu hấp phụ amoni vật liệu khác 36 Bảng 3.1 Đặc điểm cấu trúc vật lý than 62 Bảng 3.2 Kết đặc điểm hóa học bề mặt than Bio-400, BioN, BioN-Na 63 Bảng 3.3 So sánh dung lượng hấp phụ than Bio-400, BioN, BioN-Na 64 Bảng 3.4 Ảnh hưởng nồng độ axit đến dung lượng hấp phụ amoni than BioP 67 Bảng 3.5 So sánh dung lượng hấp phụ lõi ngô, Than BioP BioP-Na 68 Bảng 3.6 Các thông số cấu trúc than BioP-Na 70 Bảng 3.7 Kết số đặc điểm hóa học bề mặt than 70 Bảng 3.8 Nồng độ nhóm chức chứa oxy bề mặt chất hấp phụ 73 Bảng 3.9 Đặc tính vật lý than BioN-Na BioP-Na 73 Bảng 3.10 Thông số thực nghiệm theo mơ hình Langmuir than BioN-Na 77 Bảng 3.11 Thông số thực nghiệm theo mơ hình Langmuir than BioP-Na 78 Bảng 3.12 Giá trị tham số cân RL trình hấp phụ amoni BioN-Na 79 Bảng 3.13 Giá trị tham số cân RL trình hấp phụ amoni BioP-Na 79 Bảng 3.14 Thông số thực nghiệm theo mơ hình Freudlich than BioN-Na 79 Bảng 3.15 Thơng số thực nghiệm theo mơ hình Freudlich than BioP-Na 80 Bảng 3.16 Các thông số đẳng nhiệt hấp phụ Langmuir, Freudlich than BioN-Na BioP-Na 80 Bảng 3.17 So sánh dung lượng hấp phụ số loại vật liệu 82 Bảng 3.18 Tham số phương trình động học biểu kiến bậc 84 Bảng 3.19 Tham số phương trình động học biểu kiến bậc .84 Bảng 3.20 Các thông số nhiệt động học trình hấp phụ amoni than BioN-Na BioP-Na 87 Bảng 3.21 Bảng tính tốn thơng số thí nghiệm cột 89 Bảng 3.22 Độ dài tầng chuyển khối L than BioN-Na 94 Bảng 3.23 Độ dài tầng chuyển khổi L than BioP-Na 94 Bảng 3.24 Điều kiện vận hành cột hấp phụ qui mô pilot 95 Bảng 3.25 Độ dài tầng chuyển khổi L than BioN-Na hệ pilot 96 Bảng 3.26 Dung lượng hấp phụ amoni BioN-Na hệ cột qui mô pilot 97 Bảng 3.27 So sánh dung lượng hấp phụ cột amoni loại vật liệu khác 97 vii DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Sơ đồ dây truyền xử lý amoni nước ngầm Hà Nội .12 Hình 1.2 Sơ đồ dây truyền công nghệ xử lý nước ngầm ô nhiễm amoni nhà máy nước Pháp Vân 13 Hình 1.3 Sơ đồ cơng nghệ xử lý amoni sử dụng giá thể sinh học Acrylic 14 Hình 1.4 Đường cong cột hấp phụ 22 Hình 1.5 Tình hình sản xuất ngơ Việt Nam giai đoạn 1975 – 2012 .24 Hình 1.6 Đặc tính than sinh học thay đổi theo nhiệt độ trình nhiệt phân .30 Hình 1.7 Cấu trúc đơn giản vài nhóm chức axit gắn vịng aromatic than hoạt tính 32 Hình 2.1 Sơ đồ minh họa trình chuẩn bị than sinh học biến tính than hoạt tính biến tính 41 Hình 2.2 Sơ đồ quy trình tạo than sinh học 42 Hình 2.3 Điều kiện thí nghiệm tạo than sinh học 43 Hình 2.4 Quy trình tạo than BioN BioN-Na 44 Hình 2.5 Điều kiện thí nghiệm q trình biến tính than sinh học HNO3 .44 Hình 2.6 Sơ đồ quy trình tạo than BioP, BioP-Na .45 Hình 2.7 Điều kiện thí nghiệm tối ưu hóa q trình tạo than BioP-Na 46 Hình 2.8 Hệ cột hấp phụ qui mơ phịng thí nghiệm .47 Hình 2.9 Hệ cột hấp phụ qui mô pilot 49 Hình 3.1 Kết phân tích TGA lõi ngơ 57 Hình 3.2 Ảnh hưởng nhiệt độ nhiệt phân đến dung lượng hấp phụ than sinh học .58 Hình 3.3 Ảnh hưởng thời gian nhiệt phân đến dung lượng hấp phụ than sinh học .59 Hình 3.4 Ảnh hưởng nồng độ HNO3 đến dung lượng hấp phụ than BioN-Na 60 Hình 3.5 Ảnh hưởng tỉ lệ R/L đến dung lượng hấp phụ than BioN-Na 60 Hình 3.6 Hình ảnh SEM Bio-400 BioN-Na 62 Hình 3.7 Ảnh phổ FTIR than Bio-400, BioN BioN-Na .63 Hình 3.8 Ảnh hưởng nhiệt độ nhiệt phân đến dung lượng hấp phụ amoni than BioP 65 Hình 3.9 Ảnh hưởng thời gian nhiệt phân đến dung lượng hấp phụ amoni than BioP 66 Hình 3.10 Ảnh hưởng nồng độ axit đến dung lượng hấp phụ amoni than BioP-Na .67 Hình 3.11 Ảnh hưởng tỉ lệ R/L đến dung lượng hấp phụ amoni than BioPNa 68 Hình 3.12 Ảnh chụp SEM lõi ngơ than BioP-Na 69 Hình 3.13 Hình ảnh phổ hồng ngoại lõi ngơ, than BioP, BioP-Na 71 Hình 3.14 Ảnh chụp SEM (a) BioN-Na (b) BioP-Na 72 Hình 3.15 Hỉnh ảnh phổ FTIR chất hấp phụ .73 Hình 3.16 Ảnh hưởng pH đến dung lượng hấp phụ amoni than BioN-Na 74 Hình 3.17 Ảnh hưởng pH đến khả hấp phụ amoni than BioP-Na .74 Hình 3.18 Ảnh hưởng thời gian hấp phụ amoni đến dung lượng hấp phụ BioNNa 76 Hình 3.19 Ảnh hưởng thời gian đến dung lượng hấp phụ amoni than BioPNa 77 viii Hình 3.20 Đường đẳng nhiệt hấp phụ theo mơ hình Langmuir, Freundlich dung lượng hấp phụ thực nghiệm amoni than BioN-Na .81 Hình 3.21 Đường đẳng nhiệt hấp phụ theo mơ hình Langmuir, Freundlich dung lượng hấp phụ thực nghiệm amoni than BioP-Na 81 Hình 3.22 Đẳng nhiệt hấp phụ amoni lõi ngô (CC), than sinh học (Bio), than oxy hóa (BioN), than sinh học biến tính(BioN-Na), than hoạt tính (BioP), and than hoạt tính biến tính (BioP-Na) 82 Hình 3.23 Động học trình hấp phụ than BioN-Na theo mơ hình bậc 1, bậc 2, liệu thực nghiệm 85 Hình 3.24 Động học q trình hấp phụ than BioP-Na theo mơ hình bậc 1, bậc 2, liệu thực nghiệm 85 Hình 3.25 Ảnh hưởng nhiệt độ đến trình hấp phụ amoni than (a) BioN-Na (b) BioP-Na 86 Hình 3.26 Ảnh hưởng ion khác đến ảnh hưởng dung lượng hấp phụ amoni than BioN-Na BioP-Na 88 Hình 3.27 Phần trăm amoni giải hấp phụ dùng nhiều dung dịch giải hấp phụ khác 89 Hình 3.28 Đường cong thoát cho hấp phụ amoni lưu lượng khác nhau, than BioN-Na 90 91 Hình 3.29 Đường cong amoni lưu lượng nước, than BioP-Na .91 Hình 3.30 Đường cong q trình hấp phụ amoni nồng độ amoni đầu vào khác nhau, than BioN-Na 92 Hình 3.31 Đường cong trình hấp phụ amoni nồng độ amoni đầu vào khác nhau, than BioP-Na 92 Hình 3.32 Đường cong q trình hấp phụ amoni chiều cao cột khác nhau, than BioN-Na 93 Hình 3.33 Đường cong q trình hấp phụ amoni chiều cao cột khác nhau, than BioP-Na 93 Hình 3.34 Đường cong q trình hấp phụ amoni than BioN-Na .96 ix KẾT LUẬN Luận án tập trung nghiên cứu phương pháp chế tạo khảo sát tính chất, khả hấp phụ amoni nước sinh hoạt than biến tính từ lõi ngơ Trên sở kết nghiên cứu nhận được, rút số kết luận sau:  Điều kiện tối ưu để tạo than sinh học biến tính (BioN-Na) là: nhiệt phân nhiệt độ 400oC với thời gian nhiệt phân 60 phút, ngâm axit HNO3 6M với tỉ lệ R/L (khối lượng than/thể tích dung dịch axit, w/v) 5/1, ngâm NaOH 0,3M (20/1, v/w) Đối với than hoạt tính biến tính (BioN-Na): lõi ngơ ngâm H3PO4 50% (1.5/1, v/w), sau nung 400°C thời gian 90 min, ngâm NaOH 0,3M (20/1, v/w)  Phân tích nhiệt động học điểm nhiệt độ để q trình tạo thành than từ lõi ngơ xấp xỉ 400°C Kết phân tích FTIR, pHPZC, chuẩn độ Boehm khẳng định than BioP-Na BioN-Na sở hữu nhóm chức bề mặt chứa oxy Than BioP-Na BioP-Na xem vật liệu cacbon mao quan trung bình Ngồi ra, than BioP-Na BioN-Na có hàm lượng ẩm, hàm lượng tro thấp, có hàm lượng cacbon cố định cao  Quá trình hấp phụ amoni than chế tạo trạng thái tĩnh diễn thuận lợi mơi trường pH trung tính kiềm nhẹ, đạt cân sau 60 phút tuân theo phương trình động học biểu kiến bậc Dung lượng hấp phụ amoni cực đại đạt 22,6 mg/g than BioN-Na 16,6 mg/g than BioP-Na Dung lượng gấp từ 3-5 lần so với than không biến tính có điều kiện nhiệt phân  Dung lượng hấp phụ amoni nước bị giảm có mặt yếu tố cạnh tranh (Mn, Fe, Ca) Kết nghiên cứu giải hấp phụ cho thấy, trình hấp phụ amoni vật liệu than biến tính theo chế trao đổi ion lực hút tĩnh điện  Quá trình hấp phụ N-NH4 than chế tạo mơ hình dạng cột bị ảnh hưởng nồng độ amoni đầu vào, chiều cao cột tốc độ dịng chảy Đã xác định thời gian dài 3700 phút than BioN-Na 3000 phút với BioPNa vận hành lưu lượng Q = ml/phút, nồng độ amoni đầu vào 10 mgN/l Đã xác định dung lượng hấp phụ cột qui mơ phịng thí nghiệm than BioN-Na 10,8 mg/g than BioP-Na 7,8 mg/g  Đã thử nghiệm mơ hình hấp phụ dạng cột qui mơ pilot than BioN-Na Ở qui mô (Q=154 – 205ml/phút, nồng độ amoni đầu vào 10 mgN/l), 99 dung lượng hấp phụ than 7,05 mg/g Điều mở khả ứng dụng than sinh học từ lõi ngô để xử lý amoni nước sinh hoạt Việt Nam ĐÓNG GÓP MỚI VỀ KHOA HỌC CỦA LUẬN ÁN Đã chế tạo thành công 02 loại than biến tính BioP-Na BioN-Na, vật liệu chế tạo có khả xử lý amoni nước sinh hoạt với hiệu cao Đã đánh giá khả hấp phụ amoni 02 loại than biến tính chế tạo kỹ thuật hấp phụ tĩnh hấp phụ động Đối với mơ hình tĩnh, dung lượng hấp phụ 02 loại than BioP-Na BioN-Na 16,6 mg/g 22,6 mg/g, lớn từ 3-5 lần so với than sinh học Đối với mơ hình động quy mơ: (i) quy mơ phịng thí nghiệm cho dung lượng than biến tính BioP-Na, BioN-Na 7,8 10,8mg/g; (ii) quy mô pilot cho dung lượng hấp phụ than BioN-Na 7,05mg/g DANH MỤC CÁC CƠNG TRÌNH CƠNG BỐ Thi Mai Vu, Van Tuyen Trinh, Dinh Phuong Doan, Huu Tap Van, Tien Vinh Nguyen, Saravanamuthu Vigneswaran, Huu Hao Ngo, Removing ammonium from water using modified corncob-biochar, Science of the Total Environment, 2017, (579): 612-619 Vũ Thi Mai , Trinh Van Tuyen, Experimental treatment of groundwater in Hanoi by carbonized products from corn-cob waste, Tạp chí Khoa học Cơng nghệ, Viện HL KHCN Việt Nam, 2014, 52 (3A): 104-110 Vũ Thi Mai, Trinh Van Tuyen, Modification of Charcoal from Corn-cob for Enhancement of Ammonium Removal from Ground Water, Proceedings of the 7th VAST – AIST workshop, Research collaboration: review and perspective, 2015, Hà Nội Vũ Thị Mai, Trịnh Văn Tuyên, Nghiên cứu khả xử lý amoni môi trường nước than sinh học từ lõi ngơ biến tính H3PO4 NaOH, Tạp chí Khoa học Đại học Quốc Gia Hà Nội, Các khoa học Trái đất Môi trường, 2016, (321S): 274-281 100 TÀI LIỆU THAM KHẢO Báo cáo kết thực chương trình Nước vệ sinh môi trường nông thôn định hướng giai đoạn 2016-2020, Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn, 2014, Hà Nội Thông báo diễn biến tài nguyên nước đất tháng đầu năm 2013 dự báo xu diễn biến tài nguyên nước đất tháng cuối năm 2013 tháng đầu năm 2014, Trung tâm quan trắc dự báo tài nguyên nước, 2014, Hà Nội Báo cáo trạng môi trường quốc gia, Bộ Tài Nguyên Môi trường, 2016, Hà Nội Báo cáo trạng môi trường thành phố Hồ Chí Minh, Sở Tài ngun Mơi trường Thành phố Hồ Chí Minh, 2015, Thành phố Hồ Chí Minh Malekian R, Abedi-Koupai J, Eslamian S.S, Mousavi S.F, Karim C.A, Afyuni M, Ion-exchange process for ammonium removal and release using natural Iranian zeolite, Applied Clay Science, 2011, 51: 323–329 Asada T, Ohkubo T, Kawata K and Olkawa K, Ammonia adsorption on Bamboo charcoal with acid treatment, Journal of health science, 2006, 52 (5): 585-589 Zhu Y, Kolar P, Shah S B, Cheng J J and Lim P K, Avocado seed-derived activated carbon for mitigation of aqueous ammonium, Industrial Crops and Products, 2016, 92: 34-41 Zhu K, Fu H, Zhang J, Lv X, Tang J and Xu X, Studies on removal of NH4+N from aqueous solution by using the activated carbons derived from rice husk, Biomass and Bioenergy, 2012, 43: 18-25 Boopathy R, Karthikeyan S, Mandal A B and Sekaran G, Adsorption of ammonium ion by coconut shell-activated carbon from aqueous solution: kinetic, isotherm, and thermodynamic studies, Environmental Science and Pollution Research, 2013, 20(1): 533-542 10 Shi M, Wang Z and Zhen , Effect of Na+ impregnated activated carbon on the adsorption of NH+4-N from aqueous solution, Journal of Environmental Sciences, 2013, 25(8): 1501-1510 11 Mohamed A.W, Salah J, Naceur J, Ammonium biosorption onto sawdust: FTIR analysis, kinetics and adsorption isotherms modeling, Bioresource Technology, 2010, 101: 5070–5075 101 12 Zeng Z, Zhang S.D, Li T.Q, Zhao F.L, He Z.L, Zhao H.P, Yang X, Hai-long W, Zhao H.L, Rafiq M.T, Sorption of ammonium and phosphate from aqueous solution by biochar derived from phytoremediation plants, Journal of Zhejieng University Science, 2013, 14 (12): 1152-1161 13 Huang H; Xiao X; Yan B; Yang L, Ammonium removal from aqueous solutions by using natural Chinese (Chende) zeolite as adsorbent, J Hazard Mater, 2010, 175(1): 247-252 14 El-Hendawy A A; Samra S E; Girgis B S, Adsorption characteristics of activated carbons obtained from corncobs, Colloids Surf, 2001, 180(3): 209– 221 15 Aworn A; Thiravetyan P, Nakbanpote W, Preparation of CO2 activated carbon from corncob for monoethylene glycol adsorption, Colloids and Surfaces A: Physicochemical and Engineering Aspects, 2009, 333(1-3):1925 16 Liu X, Zhang Y, Li Z, Feng R, Zhang Y, Characterization of corncob-derived biochar and pyrolysis kinetics in comparison with corn stalk and sawdust, Bioresource Technology 170 (2014) 76–82 17 Trần Viết Cường, Nghiên cứu ứng dụng than sinh học từ phụ phẩm lúa để cải tạo môi trường đất xám bạc màu, luận án tiến sĩ, Đại học Quốc Gia Hà Nội, 2015, Hà Nội 18 Trần Lệ Minh, Nghiên cứu xử lý kim loại nặng nước vật liệu nguồn gốc thực vật, luận án tiến sĩ, Trường Đại học Bách Khoa, 2012, Hà Nội 19 Niên giám thống kê Việt Nam năm 2015, Tổng cục Thống kê, 2016, Hà Nội 20 Phạm Quý Nhân, Nguồn gốc phân bố amoni asenic tầng chứa nước đồng sông Hồng, Trường Đại học Mỏ - Địa chất, 2008, Hà Nội 21 Lê Văn Cát, Xử lý nước thải giàu hợp chất nitơ phốtpho, Nhà xuất khoa học tự nhiên công nghệ, 2007, Hà Nội 22 Vũ Thị Nguyệt, Trần Văn Tựa, Nguyễn Trung Kiên, Đặng Đình Kim, Nghiên cứu sử dụng bèo tây Eichhornia crassipes (Mart.) Solms để xử lý nito photpho nước thải chăn nuôi sau công nghệ biogas, Tạp chí sinh học 2014, 37(1):53-59 23 Freseius W, Wschneider W, Waste water technology, Springer Verl, 1989, Berlin Heidenbeg 102 24 Lê Văn Cát, Hấp phụ trao đổi ion kỹ thuật xử lý nước nước thải, Nhà xuất Thống kê, 2002 25 Lều Thọ Bách, Nghiên cứu mơ hình đề xuất phương án khả thi xử lý sinh học Nitơ – Amoni nước ngầm Hà Nội, Đại học Xây dựng Hà Nội, 2008, Hà Nội 26 Nguyễn Văn Khôi, Cao Thế Hà, Nghiên cứu xử lý N-amoni nước ngầm Hà Nội, Sở Khoa học Công nghệ Hà Nội, 2002, Hà Nội 27 Nguyễn Việt Anh, Phạm Thúy Nga, Nguyễn Hữu Thắng, Trần Đức Hạ, Trần Hiếu Nhuệ cộng sự, Nghiên cứu xử lý nước ngầm nhiễm amoni phương pháp Nitrification kết hợp với Denitrificatuon bể phản ứng sinh học theo nguyên tắc màng vi sinh vật ngập nước với vật liệu mang sợi Acrylic, Trường Đại học Xây Dựng Hà Nội, 2004 28 Soil and Water LTD, Revised deign for ammonia removal, Draft final design report Volumn 1, Hanoi water supply an Environment Project, Stage 1A, Nam Du water treatment plant, 2002, Hà Nội 29 Mơ hình xử lý amoni trao đổi ion sử dụng vật liệu zeolite, Đề tài công ty Vicem, Sở nông nghiệp phát triển nông thôn Hà Nội, 2014, Hà Nội 30 Lưu Minh Đại, Dương Thị Lịm, Đào Ngọc Nhiệm, Đào Văn Tiến, Nguyễn Gia Hưng, Nguyễn Thị Tố Loan, Phạm Ngọc Chức, Vũ Thế Ninh, Tổng hợp ứng dụng vật liệu oxit hỗn hợp kich thước nanomet hệ đất hiếm-mangan hấp phụ đồng thời amoni, asen, sắt, mangan nước sinh hoạt, Viện Hàn Lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam, 2011, Hà Nội 31 Nguyễn Trọng Uyển, Trần Hồng Côn, Đỗ Thị Thủy, Nghiên cứu chế tạo vật liệu hấp phụ sở than hoạt tính nano titan dioxit ứng dụng xử lý mơi trường, Tạp chí hóa học, 2011, 50(3): 286-289 32 Phạm Thị Ngọc Lan, Nghiên cứu biến tính than hoạt tính chế tạo từ phế phẩm nơng nghiệp làm vật liệu hấp phụ xử lý amoni nước, Tạp chí Khoa học kỹ thuật Thủy lợi Mơi trường, 2016, 52: 129-137 33 Langmuir I, The sorption of gases on plane surface of glass, mica, and platinum, Journal of the American Chemical Society, 1918, 40 (9): 1361– 1403 34 Freundlich H.M.F, Over the adsorption in solution, Journal of Physical Chemistry, 1906, 57: 370–485 103 35 Hardiljeet K.B Kinetics and thermodynamics of cadmiumi on removal by adsorption onto nano Zerovalent iron particles, Journal of Hazardous Materials, 2010 186: 458 – 465 36 Huo H, Lin H, Dong Y, Cheng H, Wang H, Cao L, Ammonia-nitrogen and phosphates sorption fromsimulated reclaimed waters by modified clinoptilolite”, Journal of Hazardous Materials, 2012, 229: 292-297 37 Kumar K.V, Sivanesan S, Selection of optimum sorption kinetics: comparison of linear and non-linear method, Journal of Hazardous Materials, 2006, 134 (1-3): 277–279 38 Tseng J.Y, Chang C.Y, Chang C.F, Chen Y.H, Chang C.C, Ji D.R, Chiu C.Y, Chiang P.C, Kinetics and equilibrium of desorption removal of copper from magnetic polymer adsorbent, Journal of Hazardous Materials, 2009, 171 (1– 3): 370-377 39 Lagergren, S, About the theory of so-called adsorption of soluble substances, Kungliga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar, 1898, 24(4): 1-39 40 Blanchard, G, M Maunaye, and G Martin, Removal of heavy metals from waters by means of natural zeolites, Water Research, 1984, 18(12):15011507 41 Weber W.J and Morris J.C, Kinetics of adsorption on carbon from solution, Journal of the Sanitary Engineering Division, 1963, 89(2): 31-60 42 Aksu Z, Găonen F, Biosorption of phenol by immobilized activated sludge in a continuous packed bed: prediction of breakthrough curves, Process Biochem, 2004, 39: 599–613 43 Nguyễn Đình Quân, Khung cảnh thị trường ngành sản xuất viên gỗ nén Việt Nam 2014-2015, Tham luận hội thảo chuyên đề “Tổng quan thị trường Biomass định hướng phát triển năm, 2015, Hà Nội 44 Nguyễn Kim Chi, Phát triển công nghệ chuyển hóa tài ngun sinh khối, Tạp chí Khoa học Công nghệ, 2013, 14: 30-33 45 World Agricultural Supply and Demand Estimates, United States Department of Agriculture, 2014, World Agricultural Outlook Board, WASDE 526 46 Một số tiến kỹ thuật phục vụ sản xuất ngô tỉnh miền núi phía Bắc Bản tin khoa học cơng nghệ, Trang tin xúc tiến thương mại- Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn Số 01+02, 2014, Hà Nội 104 47 Adilah S, Nur S M A, Nur.I I and Nurhayati A, Corn Cob as a Potential Feedstock for Slow Pyrolysis of Biomass Journal of Physical Science, 2016, 27(2): 123–137 48 Lehmann J, Joseph S, Biochar for environmental management: an introduction- Biochar for Environmental Management Science and Technology, Earthscans, 2009, UK, 1–12 49 Scholz S M, Sembres T, Roberts K, Whitman T, Wilson K and Lehmann J, Biochar Systems for Smallholders in Developing Countries, World Bank, 2014 50 Brown R, Lehmann J, Joseph S, Biochar production technology - Biochar for Environmental Management Science and Technology, Earthscans, 2009, 127–146 51 Huang F C, Lee C K, Han Y L, Chao W.C and Chao H P, Preparation of activated carbon using micro-nano carbon spheres through chemical activation Journal of the Taiwan Institute of Chemical Engineers, 2014, 45(5): 2805–2812 52 Tran H N, You S.J and Chao H.P 2016a, Effect of pyrolysis temperatures and times on the adsorption of cadmium onto orange peel derived biochar, Waste Management & Research,2016, 34(2): 129–138 53 Sahin O, Taskin M B, Kaya E C, Atakol O, Emir E, Inal A, Gunes A, Effect of acid modification of biochar on nutrient availability and maize growth in a calcareous soil., Soil Use and Management, 2017, 33(3): 397-512 54 Ahiduzzaman Md, Sadrul Islam A.K.M, Preparation of porous bio-char and activated carbon from rice husk by leaching ash and chemical activation, Springer plus, 2016, (5)1:1248 55 Tran H N, You S.J and Chao H, P 2017c, Activated carbons from golden shower upon different chemical activation methods: Synthesis and characterizations Adsorption Science & Technology, 2017 (0): 1–19 56 Tran H N, You S J and Chao H P 2017d, Fast and efficient adsorption of methylene green on activated carbon prepared from new chemical activation method, Journal of Environmental Management, 2017, 188: 322– 336 57 Jirka S and Tomlinson T, 2013 State of the biochar industry: A survey of commercial activity in the biochar field, International Biochar Initiative, 2014 105 58 Carrier M, Hardie A G, Uras U, Gorgens J and J Knoetze, Production of char from vacuum pyrolysis of South-African sugar cane bagasse and its characterization as activated carbon and biochar, Journal of Analytical and Applied Pyrolysis, 2012, 96: 24–32 59 Dai L, Fan L, Liu Y, Ruan R, Wang Y, Zhou Y, Zhao Y and Yu Z, Production of bio-oil and biochar from soapstock via microwave-assisted co-catalytic fast pyrolysis, Bioresource Technology, 2017, 225: 1–8 60 Anushka U R.S, Chen S, Daniel C.W, Tsang M.Z, Meththika V, Sanchita M, Bin G, Nanthi S.B, Yong S, Engineered/designer biochar for contaminant removal/immobilization from soil and water: Potential and implication of biochar modification, Chemosphere, 2016, 148 (2016) 276 – 291 61 Liou T.H, Wu S J, Characteristics of microporous/mesoporous carbons prepared from rice husk under base- and acid-treated conditions J Hazard Mater, 2009, 171, 693-703 62 Qian K, Kumar A, Zhang H, Bellmer D, Huhnke R, Recent advances in utilization of biochar Renew Sustain, Energy Rev, 2015, 42, 1055-1064 63 Evans M.J.B, Halliop E, Mac Donald J.A.F, The production of chemicallyactivated carbon, Carbon, 1999, 37: 269-274 64 Franz M, Arafar H.A, Pinto N.G, Effects of chemical surface heterogeneity on the adsorption mechanism of dissolved aromatics on activated carbon, Carbon, 2000, 38:1807-1919 65 Gonzalez Y.M, R, Acuna A, G, Garrido S, R, Lovera G, Chem J, Activated carbons from peach stones and pine sawdust by phosphoric acid activation used in clarification and decolorization processes, Biotechnol, 2009, 84: 39– 47 66 Lim W.C, Srinivasakannan C, Balasubramanian N, Activation of palm shells by phosphoric acid impregnation for high yielding activated carbon, Journal of Analytical and Applied Pyrolysis, 2010, 88: 181–186 67 Girgis B.S, Ishak M F, Activated carbon from cotton stalks by impregnation with phosphoric acid, Materials Letters, 1999, 39: 107–114 68 Baccara R, Bouzida J, Fekib M, Montiela A, Preparation of activated carbon from Tunisian olive-waste cakes and its application for adsorption of heavy metal ions, Journal of Hazardous Materials, 2009, 162 :1522–1529 106 69 Yakout S.M, El-Deen G S, Characterization of activated carbon prepared by phosphoric acid activation of olive stones, Arabian Journal of Chemistry, 2016, 9: 1155–1162 70 Garrido G.S, Aguilar C, García R, Arriagada R, A peach stone activated carbon chemically modified to adsorb aqueous ammonia, J Chil Chem Soc, 2003, 48(3): 1–9 71 Vassileva P, Tzvetkova P, Nickolov R, Removal of ammonium ions from aqueous solutions with coal-based activated carbons modified by oxidation, Fuel, 2008, 88: 387–390 72 Jiang Z, Liu Y, Sun X, Tian F, Sun F, Liang C, You W, Han C, Li C, Activated carbons chemically modified by concentrated H2SO4 for the adsorption of the pollutants from wastewater and the dibenzothiophene from fuel oils, Langmuir, 2003, 19: 731–736 73 Li J H, Lv G h, Bai W b, Liu Q, Zhang Y c, Song J q, 2014c, Modification and use of biochar from wheat straw (Triticum aestivum L.) for nitrate and phosphate removal from water, Desalination Water Treat, 2014, 1-13 74 Li Y, Sha J, Wang X, Deng Y, Yang H, Chen H, 2014d, Characterization of modified biochars derived from bamboo pyrolysis and their utilization for target component (Furfural) adsorption, Energy & Fuels, 2014, 28: 51195127 75 Tan Z, Qiu J, Zeng H, Liu H, Xiang J, Removal of elemental mercury by bamboo charcoal impregnated with H2O2, Fuel, 2011, 90: 1471-1475 76 Xue Y, Gao B, Yao Y, Inyang M, Zhang M, Zimmerman A.R, Ro K.S, Hydrogen peroxide modification enhances the ability of biochar (hydrochar) Produced from hydrothermal carbonization of peanut hull to remove aqueous heavy metals: batch and column tests, Chem Eng J, 2012, 200-202, 673-680 77 El-Wakil A.M, Abou E.W.M and wad F.S, Removal of Lead from Aqueous Solution on Activated Carbonand Modified Activated Carbon Prepared from Dried Water Hyacinth Plant, J Anal Bioanal Tech, 2014, 5:187 78 Wu Wg, Li J, Niazi N K, Müller K, Chu Y, Zhang L, Yuan G, Lu K, Song Z, Wang H, Influence of pyrolysis temperature on lead immobilization by chemically modified coconut fiber-derived biochars in aqueous environments Environ Sci Pollut Res, 2016 (23): 22890–22896 107 79 Sobhy M Y, Abd E H, Daifullah M, Sohair A, El-Reefy, Pore structure characterization of chemically modified biochar derived from rice straw, Environmental engineering and management journal, 2015, 14(2):473-480 80 Verheijen F G A, Jeffery S, Bastos A C, Velde M, Diafas I, Biochar application to soils - A critical scientific review of effects on soil properties, JRC scientific and Technical report, 2010 81 Gai X, Wang H Liu J, Zhai L, Liu S Ren t, Liu H, Effects of Feedstock and Pyrolysis Temperature on Biochar Adsorption of Ammonium and Nitrate, Plos one, 2014, 9(12) 82 Mohammad S S, Wan M A W D, Amirhossein H, Ahmad S, A review on surface modification of activated carbon for carbon dioxide adsorption, Journal of Analytical and Applied Pyrolysis, 2010, 89:143–151 83 Lima I.M, Boateng A.A, Klasson K.T, Physicochemical and adsorptive properties of fast-pyrolysis bio-chars and their steam activated counterparts, J Chem Technol Biotechnol, 2010, 85:1515–152 84 Novak J.M, Spokas K.A, Cantrell K, Ro K.S, Watts D.W, Glaz B, Busscher W.J, Hunt P.G, (2014), Effects of biochars and hydrochars produced from lignocellulosic and animal manure on fertility of a Mollisol and Entisol, 2014, Soil Use Manag, 30: 175–181 85 Cantrell K.B, Hunt P.G, Uchimiya M, Novak J.M, Ro K.S, Impact of pyrolysis temperature and manure source on physicochemical characteristics of biochar, Bioresour Technol, 2012, 107: 419–428 86 Shen W, Li Z, Liu Y, Surface Chemical Functional Groups Modification of Porous Carbon, Recent Pat Chem Eng, 2008, (1) 27- 40 87 Milonjic S.K, Babic B.M, Polovina M.J, Kaludierovic B.V, Point of zero charge and intrinsic equilibrium constants of activated carbon cloth, Carbon, 1999, 37: 477- 481 88 Barrow C.J, Biochar-potential for countering land degradation and for improving agriculture, Appl Geogr, 2012, 34: 21–28 89 Inyang M, Dickenson E, The potential role of biochar in the removal of organic and microbial contaminants from potable and reuse water: A review, Chemosphere, 2015, 134: 232–240 108 90 Bùi Minh Quí, Nghiên cứu tổng hợp compozit PANi phụ phẩm nông nghiệp để xử lý kim loại nặng Pb(II), Cr(VI), Cd(II), luận án tiến sĩ, Học viện Khoa học Công nghệ Việt Nam, 2015, Hà Nội 91 Nguyễn Thị Thanh Hải, Nghiên cứu chế tạo vật liệu hấp phụ sở biến tính than hoạt tính ứng dụng xử lý thủy ngân môi trường nước, khơng khí, luận án tiến sĩ, Học viện Khoa học Công nghệ Việt Nam, 2016, Hà Nội 92 Ali U.F.M, Aroua M.K, Daud W.M.A.W, Modification of a granular palm shell based activated carbon by acid pre-treatment for enhancement of copper adsorption, Proceedings of the Third Technical Postgraduate Symposium Kuala Lumpur, Malaysia, 2004, 75–79 93 Alvarez-Merino M.A, Lopez-Ramon V, Moreno-Castilla C, A study of the static and dynamic adsorption of Zn(II) ions on carbon materials from aqueous solutions, J Colloid Interface Sci, 2005, 288: 335–341 94 Zhao N, Na W, Li J, Qiao Z, Jing C, Fei H, Surface properties of chemically modified activated carbons for adsorption rate of Cr(VI), Chem Eng J, 2005, 115:133–138 95 Vladimir S.J, Malik D, Characterization and metal sorptive properties of oxidized active carbon, J Colloid Interface Sci, 2002, 250: 213–220 96 Karadag D, Akkaya E, Demir A, Saral A, Turan M, Ozturk M, Ammonium removal from municipal landfill leachate by clinoptilolite bed columns: breakthrough modeling and error analysis, Ind Eng Chem Res, 2011, 47 (23): 9552–9557 97 Wang Y X, Liu B S and Zheng C, Preparation and Adsorption Properties of Corncob-Derived Activated Carbon with High Surface Area, J Chem Eng Data, 2010, 55, 4669–4676 98 Gamal O, Mohamed M, AmanyA, Assessment of activated carbon prepared from corncob by chemical activation with phosphoric acid, Water Resources and Industry, 2014, (7): 66–75 99 Cui X, Hao H, Zhang C, He Z, Yang X, Capacity and mechanisms of ammonium and cadmium sorption on different wetland-plant derived biochars Science of The Total Environment, 2016, (539): 566-575 100 Hou J, Huang L, Yang Z, Zhao Y, Deng C, Chen Y, Adsorption of ammonium on biochar prepared from giant reed Environmental Science and Pollution Research, 2016, 23(19): 19107-19115 109 101 Halim A.A., Latif M.T., Ithnin A, Ammonia removal from aqueous solution using organic acid modified activated carbon, World Applied Sciences Journal, 2013, 24(01):1-6 102 Zhang L.Y, Zhang H.Y, Guo W, Tian Y.L, Sorption characteristics and mechanisms of ammonium by coal by-products: slag, honeycomb-cinder and coal gangue, Int J Environ Sci Technol, 2013, 10:1309–1318 103 Moradi, O, Applicability comparison of different models for ammonium ion adsorption by multi-walled carbon nanotube Arabian Journal of Chemistry, 2016, 9: S1170-S11760 104 Kiyoshi O, Jadambaa T, Yoshikazu K, Kenneth J.D, MacKenzie, Simultaneous uptake of ammonium and phosphate ions by composites of γalumina/potassium aluminosilicate gel Materials Research Bulletin, 2003, 38(5): 749-756 105 Vinay K, Yoshikazu K, Akira N, Kiyoshi O, Utilization of steel-making slag for the uptake of ammonium and phosphate ions from aqueous solution Journal of Hazardous Materials, 2008 156(1): 156-162 106 Maran˜on E, Ulmanu M, Fernandez Y, Anger I, Castrillon L, Removal of ammonium from aqueous solutions with volcanic tuff Journal of Hazardous Materials, 2006, 137(3): 1402-1409 107 Bargmann I, Rillig M.C, Kruse A, Greef J.M, Kücke M, Effects of hydrochar application on the dynamics of soluble nitrogen in soils and on plant availability, J Plant Nutr Soil Sci, 2014, 177: 48-58 108 Spokas K.A, Novak J.M, Venterea R.T, Biochar's role as an alternative Nfertilizer: ammonia capture, Plant Soil, 2011, 350: 35- 42 109 Cheung W.H, Lau S.S.Y, Leung S.Y and G McKay G, Characteristics of Chemical Modified Activated Carbons from Bamboo Scaffolding, Chinese Journal of Chemical Engineering, 2012, 20 (3): 515- 523 110 Liang P, Yu H, Huang J, Zhang Y and Cao H, The Review on Adsorption and Removing Ammonia Nitrogen with Biochar on its Mechanism, Matec Web of Conferences, 2016, (67) 111 Nguyễn Tiến Tài, Phân tích nhiệt ứng dụng nghiên cứu vật liệu, NXB KHTN CN, 2008, Hà Nội 112 Âu Duy Thành, Phân tích nhiệt khoáng vật mẫu địa chất, Nhà xuất Khoa học Kỹ thuật, 2001, Hà Nội 110 113 Boehm H.P, Surface oxides on carbon and their analysis: a critical assessment, Carbon, 2002, 40: 145–149 114 Chubaakum P, Daniel K, Kaza S R, Raijib L G and Dipak S, Synthesis and Characterization of Activated Carbon from the Biowaste of the Plant Manihot Esculenta, Chemical Science Transactions 2015, 4(1), 59-68 115 Alvarez-Silva M, Uribe-Salas A, Mirnezami M, Finch J.A, The point of zero charge of phyllosilicate minerals using the Mular–Roberts titration technique, Minerals Engineering, 2010, 23 (5): 383-389 116 Leyva-Ramos R, Berber-Mendoza M.S, Salazar-Rabago J, GuerreroCoronado R.M, Mendoza-Barron J, Adsorption of lead (II) from aqueous solution onto several types of activated carbon fibers, Adsorption, 2011, 17 (3): 515 - 526 117 Kumar KV, Optimum sorption isotherm by linear and non-linear methods for malachite green onto lemon peel Dyes and Pigments, 2007, 74(3): 595– 597 118 Kizito S, Wu S, Wandera S.M, Guo L, Dong R, Evaluation of ammonium adsorption in biochar- fi xed beds for treatment of anaerobically digested swine slurry: Experimental optimization and modeling, Science of the Total Environment, 2016, 563-564: 1095-1104 119 ParkN G, Lee J.K, Ryu S.K, and Kim J.H, Effect of Two-step Surface Modification of Activated Carbon on the Adsorption Characteristics of Metal Ions in Wastewater I Equilibrium and Batch Adsorptions, Carbon Science, 2002, 3(4) :219-225 120 Caramalău C, Bulgariu L, Macoveanu M, Cobalt (II) Removal from Aqueous Solutions by Adsorption on Modified Peat Moss, Chem Bull "Politehnica" Univ, 2009, 54: 68 121 Liu J, Fan H, Gong G and Xie Q, Influence of Surface Modification by Nitric Acid on Activated Carbon’s Adsorption of Nickel Ions, Materials Science Forum, 2013, 743-744: 545-550 122 Yusofa A.M, Keata L.K, Ibrahimb Z, Majida Z.A, Nizamb N.A, Kinetic and equilibrium studies of the removal of ammonium ions from aqueous solution by rice husk ash-synthesized zeolite Y and powdered and granulated forms of mordenite, 2010, Journal of Hazardous Materials, 174: 380-385 123 Chung Y.C; Lin Y.Y, Tseng C.P, Removal of high concentration NH3 and coexistent H2S by biological activated carbon (BAC) biotrickling filter, Bioresour Technol, 2005, 96: 1812-1820 111 124 Goncalves M; Sanchez-Garcia L; Jardim O.E; Silvestre-Albero J.; Rodriguez R, Ammonia removal using activated carons: Effects of the surface chemistry in dry and moist conditions, Envion Sci Technol, 2011, 45:10605-10610 125 Mashal A, Dahrieh J.A, Ahmed A.A, Oyedele L, Haimour N, Ali A A, Rooney D, Fixed-bed study of ammonia removal from aqueous solutions using natural zeolite, World Journal of Science, Technology and Sustainable Development, 2014, 11(2):144-158 126 Widiastuti N, Prasetyoko D, Fansuri H and Widiastuti Y.K, Ammonium Removal using Batch and Fixed Bed Column by Zeolite A-carbon Synthesized from Coal Bottom Ash, 14th Asia Pacific confederation of Chemical engineering congress, 2012, 644-645 127 Langwaldt J, Ammonium Removal From Water by Eight Natural Zeolites: A Comparative Study, Separation Science and Technology, 2008, 43: 2166– 2182 112 NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN Đã chế tạo thành công than sinh học biết tính (BioN-Na) than hoạt tính biến tính (BioP-Na) từ lõi ngơ, vật liệu chế tạo có khả xử lý amoni nước sinh hoạt Đã đánh giá khả hấp phụ amoni 02 loại than biến tính chế tạo kỹ thuật hấp phụ tĩnh hấp phụ động Đối với mơ hình tĩnh, dung lượng hấp phụ 02 loại than BioP-Na BioN-Na 16,6 mg/g 22,6 mg/g, lớn từ 3-5 lần so với than sinh học Đối với mơ hình động quy mơ: (i) quy mơ phịng thí nghiệm cho dung lượng than biến tính BioP-Na, BioN-Na 7,8 10,8mg/g; (ii) quy mô pilot cho dung lượng hấp phụ than BioN-Na 7,05mg/g DANH MỤC CƠNG TRÌNH CƠNG BỐ Thi Mai Vu, Van Tuyen Trinh, Dinh Phuong Doan, Huu Tap Van, Tien Vinh Nguyen, Saravanamuthu Vigneswaran, Huu Hao Ngo, Removing ammonium from water using modified corncob-biochar, Science of the Total Environment, 2017, (579): 612-619 Vũ Thi Mai , Trinh Van Tuyen, Experimental treatment of groundwater in Hanoi by carbonized products from corn-cob waste, Tạp chí Khoa học Cơng nghệ, Viện HL KHCN Việt Nam, 2014, 52 (3A): 104-110 Vũ Thi Mai, Trinh Van Tuyen, Modification of Charcoal from Corn-cob for Enhancement of Ammonium Removal from Ground Water, Proceedings of the 7th VAST – AIST workshop, Research collaboration: review and perspective, 2015, Hà Nội Vũ Thị Mai, Trịnh Văn Tuyên, Nghiên cứu khả xử lý amoni môi trường nước than sinh học từ lõi ngơ biến tính H3PO4 NaOH, Tạp chí Khoa học Đại học Quốc Gia Hà Nội, Các khoa học Trái đất Môi trường, 2016, (321S): 274-281 113