BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ THANH TRÚC KHẢO SÁT MỘT SỐ VI KHUẨN GRAM ÂM TIẾT CARBAPENEMASE Ở NGƯỜI KHỎE MẠNH LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT Y HỌC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – 2016 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ THANH TRÚC KHẢO SÁT MỘT SỐ VI KHUẨN GRAM ÂM TIẾT CARBAPENEMASE Ở NGƯỜI KHỎE MẠNH CHUYÊN NGÀNH XÉT NGHIỆM Y HỌC LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT Y HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS TS VÕ THỊ CHI MAI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – 2016 ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu riêng tơi Các số liệu luận văn hoàn toàn trung thực chưa cơng bố cơng trình khác Tác giả luận văn NGUYỄN THỊ THANH TRÚC iii MỤC LỤC Trang TRANG PHỤ BÌA i LỜI CAM ĐOAN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT viii DANH MỤC BẢNG ix DANH MỤC BIỂU ĐỒ xii DANH MỤC HÌNH xiii DANH MỤC SƠ ĐỒ xiv ĐẶT VẤN ĐỀ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 Giới thiệu vi khuẩn nghiên cứu 1.1.1 Vi khuẩn E.coli 1.1.2 Klebsiella spp 1.1.3 Pseudomonas spp 1.1.4 Acinetobacter spp 10 1.2 Một số khái niệm 12 1.2.1 Môi trường MC (MacConkey) 12 1.2.2 Môi trường Chrom ID ESBL 12 1.2.3 Họ kháng sinh β-lactam 13 1.2.4 Plasmid 16 iv 1.3 Giới thiệu carbapenem 18 1.4 Giới thiệu carbapenemase 19 1.5 Các phương pháp phát vi khuẩn sinh carbapenemase 23 1.6 Tình hình vi khuẩn kháng carbapenem tiết carbapenemase Việt Nam 25 CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 29 2.1 Thiết kế nghiên cứu 29 2.2 Đối tượng nghiên cứu 29 2.2.1 Dân số mục tiêu 29 2.2.2 Dân số chọn mẫu 29 2.3 Cỡ mẫu 29 2.4 Phương pháp chọn mẫu 30 2.5 Tiêu chí chọn mẫu 31 2.5.1 Tiêu chí chọn vào 31 2.5.2 Tiêu chí loại 31 2.6 Kiểm soát sai lệch chọn lựa 32 2.7 Thu thập kiện tiêu đánh giá 32 2.7.1 Địa điểm thu thập kiện 32 2.7.2 Thời gian thu thập kiện 32 2.7.3 Phương pháp công cụ thu thập kiện 32 2.7.4 Phương pháp tiến hành phân tích mẫu 34 2.8 Liệt kê định nghĩa biến số 42 v 2.9 Xử lý kiện 49 2.10 Các biện pháp khống chế sai số 50 2.11 Đạo đức nghiên cứu 51 CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 52 3.1 Đặc điểm dân số 52 3.2 Đặc điểm tình trạng sức khỏe 53 3.3 Tỉ lệ người mang vi khuẩn tiết carbapenemase phân 54 3.4 Tỉ lệ người mang vi khuẩn kháng kháng sinh vi khuẩn 58 3.4.1 Tỉ lệ người mang vi khuẩn 58 3.4.2 Tỉ lệ kháng kháng sinh 60 3.4.3 Tỉ lệ kháng kháng sinh nhóm carbapenem vi khuẩn 67 3.4.4 Tỉ lệ kháng kháng sinh nhóm carbapenem theo số lượng loại vi khuẩn 67 3.5 Các mối liên quan người mang loại vi khuẩn tiết carbapenemase phân 69 3.5.1 Thơng số tính từ thử nghiệm Mast 69 3.5.2 Thơng số tính từ thử nghiệm Hodge 79 3.6 Các mối liên quan kháng kháng sinh nhóm carbapenem với số đặc điểm dân số nghiên cứu 84 3.6.1 Mối liên quan kháng kháng sinh nhóm carbapenem với đặc điểm dân số, tình trạng sức khỏe 84 3.6.2 Mối liên quan kháng kháng sinh nhóm carbapenem số lượng chủng vi khuẩn 86 vi 3.7 Một số hình ảnh trình thực nghiên cứu: 87 CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 91 4.1 Đặc điểm dân số 91 4.1.1 Giới tính 91 4.1.2 Tuổi 91 4.1.3 Trình độ học vấn 92 4.1.4 Nghề nghiệp 92 4.2 Đặc điểm tình trạng sức khỏe 92 4.2.1 Sử dụng kháng sinh tháng gần 92 4.2.2 Tiền sử bệnh 92 4.2.3 Tiền sử can thiệp phẫu thuật 93 4.2.4 Nhập viện 12 tháng gần 93 4.3 Tỉ lệ người mang vi khuẩn tiết carbapenemase phân 93 4.4 Tỉ lệ người mang vi khuẩn kháng kháng sinh chúng 97 4.4.1 Tỉ lệ người mang vi khuẩn 97 4.4.2 Tỉ lệ kháng kháng sinh 98 4.4.3 Tỉ lệ kháng kháng sinh nhóm carbapenem vi khuẩn 103 4.5 Các mối liên quan người mang loại vi khuẩn tiết carbapenemase phân 105 4.5.1 Mối liên quan tính theo thơng số từ thử nghiệm Mast 105 4.5.2 Mối liên quan tính theo thơng số từ thử nghiệm Hodge 108 4.5.3 Thử nghiệm Hodge 109 vii 4.6 Mối liên quan kháng kháng sinh nhóm carbapenem với đặc điểm dân số, tình trạng sức khỏe số lượng chủng vi khuẩn 110 4.7 Tính ứng dụng, điểm mạnh hạn chế nghiên cứu: 110 4.7.1 Tính ứng dụng: 110 4.7.2 Điểm mạnh 111 4.7.3 Hạn chế 111 KẾT LUẬN 112 KIẾN NGHỊ 113 TÀI LIỆU THAM KHẢO viii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ATM Kháng sinh Aztreonam CAZ Kháng sinh Ceftazidime CTX Kháng sinh Cefotaxime CRO Kháng sinh Ceftriaxone ESBL Extended spectrum beta-lactamase (enzyme beta-lactamase phổ rộng) ETP Kháng sinh Ertapenem FEP Kháng sinh Cefepime FOX Kháng sinh Cefoxitin IMP Kháng sinh Imipenem KS Kháng sinh MEM Kháng sinh Meropenem MHA Mueller - Hinton Agar MHT Modified Hodge test NKBV Nhiễm khuẩn bệnh viện NKCĐ Nhiễm khuẩn cộng đồng TP.HCM Thành Phố Hồ Chí Minh VK Vi khuẩn VKĐR Vi khuẩn đường ruột ix DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1: Tính chất sinh hóa E.coli Bảng 1.2: Tính chất sinh hóa Klebsiella spp Bảng 1.3: Tính chất sinh hóa Pseudomonas spp 10 Bảng 1.4: Tính chất sinh hóa Acinetobacter spp 11 Bảng 1.5: Một số kháng sinh họ β-lactam[29] 15 Bảng 1.6: Một số đặc tính enzym ly giải carbapenem chủng vi khuẩn Gram âm 20 Bảng 2.1: Các kháng sinh sử dụng nghiên cứu………………… .35 Bảng 2.2: Biện luận đường kính vịng vơ khuẩn…………………………….37 Bảng 2.3: Số lượng đĩa số vi khuẩn thử nghiệm Hodge cải tiến… 40 Bảng 3.1: Đặc điểm dân số xã hội đối tượng nghiên cứu 52 Bảng 3.2: Đặc điểm tình trạng sức khỏe đối tượng nghiên cứu……… 53 Bảng 3.3: Tỉ lệ người mang vi khuẩn Gram âm chủng tiết enzym carbapenenmase đối tượng nghiên cứu (n= 519) 54 Bảng 3.4: Tỉ lệ số lượng người mang vi khuẩn phân đối tượng nghiên cứu(n=519)………………………………………………………….58 Bảng 3.5: Tỉ lệ theo thành phần chủng vi khuẩn phân (n= 519)………59 Bảng 3.6: Tỉ lệ kháng kháng sinh Ceftazidime,Cefepime , Imipenem Meropenem vi khuẩn phân đối tượng nghiên cứu (n=647) 60 Bảng 3.7: Tỉ lệ kháng kháng sinh Cefotaxime Cefoxitin vi khuẩn phân đối tượng nghiên cứu (n=596) 61 Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 106 Nhập viện vòng 12 tháng tiền sử can thiệp phẫu thuật : Trong nghiên cứu chúng tơi có khác biệt tỉ lệ người mang vi khuẩn Gram âm tiết carbapenemase phân thử nghiệm Mast đối tượng có tiền sử can thiệp phẫu thuật khơng có tiền sử can thiệp phẫu thuật với p = 0,001, nhhững đối tượng có tiền sử can thiệp phẫu thuật tỉ lệ người mang vi khuẩn Gram âm tiết carbapenemase phân thử nghiệm Mast 18,4 lần so với đối tượng khơng có tiền sử can thiệp phẫu thuật với KTC95% từ 6,5 – 51,8 có khác biệt tỉ lệ mang vi khuẩn Gram âm tiết carbapenemase phân đối tượng có tiền sử nhập viện vịng 12 tháng khơng có tiền sử nhập viện 12 tháng với p = 0,001 Những đối tượng có tiền sử nhập viện 12 tháng tỉ lệ người mang vi khuẩn Gram âm tiết carbapenemase phân với thử nghiệm Mast 43,9 lần so với đối tượng khơng tiền sử nhập viện vịng 12 tháng với KTC95% từ 16,1 – 119,7 Có khác biệt nghiên cứu chúng tơi trình nằm viện đối tượng nhiên cứu nhiễm phải vi khuẩn kháng carbapenem tiết carbapenemase mơi trường bệnh viện gen qui định kháng carbapenem tiết carbapenemase nằm plasmid truyền ngang truyền dọc xuống[13] Theo nghiên cứu tác giả Trần Huy hoàng cộng năm 2013 thực bệnh viện Việt Đức Hà Nội, vị trí lấy mẫu lựa chọn có khả có vi khuẩn mang gen NDM-1 ga trải giường bệnh, nắp bệ xí, sàn nhà, tay điều dưỡng viên hay dụng cụ y tế… Tổng số 200 mẫu thu thập môi trường bệnh viện Việt Đức phát mẫu dương t nh với vi khuẩn mang gen NDM-1 chiếm tỷ lệ 2,5%, ba loại mẫu phát có vi khuẩn mang gen NDM-1 bao gồm: ga trải giường bệnh nhân mẫu (1,5%), nắp thùng rác y tế mẫu (0,5%) mẫu nắp bệ xí nhà vệ sinh chiếm tỷ lệ 0,5% Các vị trí xét nghiệm Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 107 khác sàn giường bệnh, tủ cá nhân, xe đẩy y tế tay nhân viên… cho kết âm t nh nên đối tượng nghiên cứu nhiễm VK nhập viện điều trị phẫu thuật Đây kết đáng báo động, cần phải quan tâm đưa giải pháp hành động[4] Khơng có khác biệt tỉ lệ mang vi khuẩn Gram âm tiết carbapenemase thử nghiệm Mast phân đối tượng có giới t nh khác nhau, nhóm tuổi khác nhau, nhóm nghề nghiệp khác nhau, trình độ học vấn khác tiền sử bệnh khác so với nhóm cịn lại Sử dụng phép kiểm chi bình phương isher tìm thấy có khác biệt có ý nghĩa thống kê tỉ lệ người mang VK Gram âm tiết carbapenemase phân thử nghiệm Mast sử dụng kháng sinh vịng tháng, nhập viện vịng 12 tháng có tiền sử can thiệp phẫu thuật Các yếu tố đặc điểm dân số xã hội tiền sử bệnh mối liên hệ với việc mang VK Gram âm tiết carbapenemase Cũng đồng thời sử dụng phép kiểm chi bình phương isher cho người mang loại VK E.coli, Klebsiella spp., Pseudomonas spp Acinetobacter spp tiết carbapenemase thử nghiệm Mast ta nhận thấy có khác biệt có ý nghĩa thống kê tỉ lệ người mang loại VK tiết carbapenemase sử dụng kháng sinh vòng tháng, nhập viện vịng 12 tháng có tiền sử can thiệp phẫu thuật Vì cần phải đưa giải pháp hành động sử dụng kháng sinh hợp lý cộng đồng điều trị để hạn chế tình trạng kháng kháng sinh lan rộng Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 108 4.5.2 Mối liên quan tính theo thơng số từ thử nghiệm Hodge Khơng có khác biệt tỉ lệ người mang vi khuẩn Gram âm tiết carbapenemase phân thử nghiệm Hodge đối tượng với đăc điểm dân số, tình trạng sức khỏe Khơng có khác biệt tỉ lệ người mang vi khuẩn E.coli tiết carbapenemase phân thử nghiệm Hodge đối tượng với đăc điểm dân số, tình trạng sức khỏe Khơng có khác biệt tỉ lệ người mang vi khuẩn Acinetobacter spp tiết carbapenemase phân thử nghiệm Hodge đối tượng với đăc điểm dân số, tình trạng sức khỏe Khơng tìm thấy khác biệt tỉ lệ người mang vi khuẩn Gram âm chủng vi khuẩn nghiên cứu tiết carbapenemase phân thử nghiệm Hodge đối tượng với đặc điểm dân số xã hội, tình trạng sức khỏe chủng vi khuẩn dương t nh với thử nghiệm Hodge thấp (0,6%), đối tượng nghiên cứu kháng carbapenem theo chế khác, cần tiến hành nghiên cứu mở rộng cập nhật sử dụng nhiều thử nghiệm kiểu hình để phát vi khuẩn tiết carbapenemase thực thêm thử nghiệm sinh học phân tử để phát Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 109 4.5.3 Thử nghiệm Hodge Thử nghiệm hữu ích cho việc phát chế tiết carbapenemase qua trung gian kháng carbapenem không cần thuốc thử hóa chất đặc biệt phương tiện máy móc cần thiết khơng cung cấp thơng tin loại carbapenemase tham gia Hơn nữa, có báo cáo kết dương t nh giả, chủ yếu tạo CTX-M sản xuất dòng virus với màng giảm thấm, dương t nh giả kết xảy phân lập sinh ESBL AmpC enzyme kết hợp với Porin số khó khăn giải thích thử nghiệm Hodge cho yếu sản xuất carbapenemase, đặc biệt sản xuất MBL Enterobacteriaceae, kết âm tính giả ghi nhận số chủng sản xuất NDM carbapenemase Theo kết nghiên cứu tác giả Girlich cộng thực năm 2012 Singapore phát 35 trường hợp tiết carbapenemase 24 dương tính, âm t nh, khơng xác định, độ nhạy độ đặc hiệu tổng thể thử nghiệm Hodge thấp 77,4% 38,9% Những kết khơng xác định tương ứng với chủng sản xuất chất colicin, ức chế tăng trưởng vi khuẩn E coli, phát sai tiết carbapenemase quan sát cho 11 số 20 mẫu phân lập [25] Thử nghiệm Hodge địi hỏi người thực phải có kỹ thuật tốt tốn nhiều thời gian, thời gian trả kết 18-48h sau có kết định danh kháng sinh đồ tạo thêm khối lượng công việc lớn cho phịng xét nghiệm vi sinh, nên khơng thích hợp thực thường quy để phát carbapenemase lâm sàng sử dụng nghiên cứu để phát chủng vi khuẩn kháng carbapenem theo chế tiết carbapenemase dạng kiểu hình Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 110 4.6 Mối liên quan kháng kháng sinh nhóm carbapenem với đặc điểm dân số, tình trạng sức khỏe số lượng chủng vi khuẩn Nghiên cứu chúng tơi tìm thấy khác biệt có ý nghĩa thống kê người mang VK Gram âm kháng kháng sinh nhóm carbapenem sử dụng kháng sinh vòng tháng, nhập viện vịng 12 tháng, có tiền sử can thiệp phẫu thuật số lượng chủng VK Ở nhóm mang đồng thời loại VK loại VK có tỉ lệ kháng kháng sinh nhóm carbapenem cao người mang nhiều loại VK kháng carbapenem chế khác tiết carbapenemase, khép mở kênh porin bơm đẩy kháng sinh đặc biệt người mang VK kháng carpapenam chế tiết carbapenamase nên VK mang gen kháng carbapenem truyền dọc hay truyền ngang gen kháng với cách nhanh chống lan tràn cộng đồng, vấn đề nhà lâm sàng cần quan tâm theo dõi để sử dụng kháng sinh hợp lý điều trị ngăn chặn lây lan 4.7 Tính ứng dụng, điểm mạnh hạn chế nghiên cứu: 4.7.1 T nh ứng dụng: - Đứng trước tình trạng thuốc kháng sinh ngày sử dụng phổ biến rộng rãi khơng kiểm sốt, dẫn đến việc xuất nhiều chủng vi khuẩn kháng kháng sinh môi trường bệnh viện chủng lan rộng cộng đồng tạo vấn đề khó khăn chun mơn kỹ thuật điều trị - Trong trình điều trị , thuốc kháng sinh sử dụng mà không đáp ứng làm cho việc điều trị kéo dài ảnh hưởng đến tâm lý người bệnh chi ph t nh mạng bệnh nhân Thông qua nghiên cứu biết tỉ lệ người mang bốn chủng vi khuẩn Gram âm E.coli, Klebsiella spp., Pseudomonas spp Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 111 Acinetobacter spp tiết carbapenemase cộng đồng nhằm có biện pháp phịng ngừa, ngăn chặn, hạn chế việc lây truyền vi khuẩn kháng thuốc gia đình cộng đồng dân cư hay có kế hoạch giám sát chặt chẽ việc sử dụng kháng sinh - Bên cạnh thơng qua nghiên cứu biết tỉ lệ kháng kháng sinh kháng sinh thường dùng điều trị: cephalosporin, aztreonam carbapenem nhằm có biện pháp phịng ngừa sử dụng kháng sinh cộng đồng chọn lựa kháng sinh đầu tay điều trị nhiễm khuẩn - Thử nghiệm Hodge hữu ch để phát chế tiết carbapenamase t tốn khơng cần phương tiện trang thiết bị nhiều đòi hỏi người thực phải có kỹ thuật thành thạo cần có thời gian nên sử dụng nghiên cứu, kiểm sốt nhiễm khuẩn giảng dạy khơng thực thường quy phòng xét nghiệm vi sinh 4.7.2 Điểm mạnh - Nghiên cứu có cỡ mẫu lớn (n=519) thực cộng đồng - Thực loại vi khuẩn với thử nghiệm Hodge thử nghiệm Mast 4.7.3 Hạn chế Mặc dù đạt kết phân t ch trên, thời gian hạn hẹp kinh phí chưa cho phép nên nghiên cứu chúng tơi cịn số hạn chế: - Nghiên cứu thực số kháng sinh định - Nghiên cứu xác định tỉ lệ chủng vi khuẩn tiết carbapenemase dạng kiểu hình chưa xác định dạng kiểu gen mã hóa tiết carbapenemase Tn thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 112 KẾT LUẬN Tỉ lệ người mang VK Gram âm tiết carbapenemase diện 20 mẫu 519 đối tượng Kết cho thấy có 3,9% người lành mạnh tham gia nghiên cứu có mang VK Gram âm tiết carbapenenase đường ruột Trong số loại VK tiết carbapenemase có VK E.coli (0,8%), VK Klebsiella spp (0,2%), 5VK Pseudomonas spp (1%) 10 VK Acinetobacter spp (1,9% ) Trong 647 VK thuộc loại tỉ lệ kháng kháng sinh cefepime 61,7%; ceftazidime 53,0%; meropenem 10,1% imipenem 7,6% Trong 596 VK thuộc loại (E.coli, Klebsiella spp Acinetobacter spp.) tỉ lệ kháng kháng sinh Cefotaxime 93,3% Ceftriaxone 81,3% Trong 540 vi khuẩn thuộc loại (E.coli, Klebsiella spp Pseudomonas spp.) tỉ lệ kháng kháng sinh Aztreonam với tỉ lệ 63,3% Trong 489 vi khuẩn thuộc loại (E.coli Klebsiella spp.) tỉ lệ kháng kháng sinh cefoxitin 26,6% ertapenem thấp 4,1% Có khác biệt tỉ lệ người mang vi khuẩn Gram âm tiết carbapenemase phân đối tượng có điều trị thuốc kháng sinh vòng tháng, tiền sử can thiệp phẫu thuật tiền sử nhập viện vòng 12 tháng so với nhóm cịn lại với p 0,001; 0,001 0,001 Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 113 KIẾN NGHỊ Qua kết nghiên cứu cho thấy vi khuẩn sinh carbapenemase khơng gói gọn môi trường bệnh viện mà ngày lan rộng cộng đồng điều đáng lo ngại ch nh người dân xem người khỏe mạnh lại có khả lây truyền VK kháng thuốc cho người khác thân họ khơng biết có mang vi khuẩn kháng thuốc hệ tiêu hóa Vì thơng qua đề tài tơi xin đưa số kiến nghị sau: - Tăng cường khả phát vi khuẩn sinh men carbapemase phòng xét nghiệm vi sinh - Thống phương pháp phát vi khuẩn sinh men carbapemase phòng xét nghiệm theo tiêu ch dễ thực hiện, giá thành phải để thực hàng ngày - Áp dụng mơ hình nghiên cứu đến địa phương khác để có đánh giá tồn cục tỉ lệ vi khuẩn đường ruột tiết carbapenemase cộng đồng dân cư với cỡ mẫu lớn - Tiến hành nghiên cứu kiểu gen mã hóa cho carbapenemase diện rộng cách thức lan truyền chủng vi khuẩn để ngăn chặn việc lây lan vi khuẩn kháng thuốc Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 114 TÀI LIỆU THAM KHẢO TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT Nguyễn Thanh Bảo, Cao Minh Nga, Trần Thị Thanh Nga, et al (2012), "Chọn lựa kháng sinh ban đầu điều trị nhiễm khuẩn bệnh viện số bệnh viện TP Hồ Chí Minh", Tạp chí Y học TP Hồ Chí Minh, 16 (1), 206 Bộ Y Tế (2010), "Báo cáo sử dụng kháng sinh kháng kháng sinh 15 bệnh viện Việt Nam", Báo cáo kháng kháng sinh GARP Việt Nam Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng ĐH Oxford Bộ Y Tế (2010), "Hợp tác toàn cầu kháng kháng sinh Việt Nam 2008-2009", Báo cáo dự án hợp tác toàn cầu kháng kháng sinh GARP Việt Nam Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng ĐH Oxford Trần Huy Hoàng (2013), "Một số đặc điểm dịch tễ học nhiễm khuẩn bệnh viện vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1 bệnh viện ViệtĐức-Hà Nội, 2010-2011", Luận án tiến sĩ chuyên ngành Y tế cơng cộng Trần Huy Hồng, Trần Như Dương, Nguyễn Bình Minh, et al (2013), "Vi khuẩn Gram âm sinh New Delhi metallo-betalacmase kháng carbapenem: thách thức Việt Nam", Tạp chí y học dự phịng, Tập XXIII (6), 142 Nguyễn Phú Lan Hương, Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Đinh Nguyễn Huy Mẫn, et al (2012), "Khảo sát mức độ đề kháng kháng sinh Acinetobacter Pseudomonas phân lập bệnh viện Nhiệt đới năm 2010", Thời y học, 68 (9-12) Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 115 Nguyễn Lân (2012), "Ảnh hưởng sữa bổ sung Pre-Probiotic lên tình trạng dinh dưỡng, nhiễm khuẩn hệ vi khuẩn ch đường ruột trẻ 612 tháng tuổi huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên", Luận án tiến sĩ, Viện dinh dưỡng quốc gia Phạm Đình Luyến, Nguyễn Ngọc Tất (2010), "Khảo sát lựa chọn dịch vụ y tế thói quen sử dụng kháng sinh hộ gia đình thị xã Tây Ninh tình Tây Ninh", Tạp chí Y Học TPHCM, 14 (2), 122-125 Đào Văn Phan (2011), "Dược Lý Học", Nhà xuất Giáo dục Việt Nam, pp 110-122 10 Ngô Thị Hồng Phương (2013), "Khảo sát kháng kháng sinh Acinetobacter baumannii chủng Acinetobacter spp viện Pasteur TPHCM ", Luận văn thạc sĩ sinh học, Trường Đại học sư phạm TP.HCM 11 Nguyễn Sâm (2009), " Đánh giá số phương pháp phát betalactamse phổ rộng( ESBL) E.coli-Klebsiella", Vi sinh vật, Trường Đại Học Y Dược Hà Nội, 1-92 12 Phạm Duy Thái (2015), "Một số đặc tính chủng Acinetobacter baumannii gây nhiễm khuẩn bệnh viện mang gen NDM-1 kháng carbapenem", Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Vi sinh vật học, Trường đại học Khoa học tự nhiên ĐHQG Hà Nội 13 Trường Đại Học Y Hà Nội (2003), "Vi Sinh Y Học", Nhà xuất Y học Hà Nội pp 44-43, 188-191 14 Nguyễn Sử Minh Tuyết, Nguyễn Thuỳ Trang, Trần Thị Hồng Ngọc, et al (2009), "Khảo sát tính nhạy cảm carbapenem vi khuẩn Gram âm gây nhiễm khuẩn bệnh viện nồng độ ức chế tối thiểu Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 116 Meropenem Imipenem bệnh viện nhân dân Gia Định", Tạp chí Y học TP Hồ Chí Minh, 13 (6), 301 15 Phạm Hùng Vân nhóm nghiên cứu MIDAS (2010), "Nghiên cứu đa trung tâm tình hình đề kháng IMIPENEM MEROPENEM trực khuẩn Gram [-] dễ mọc kết 16 bệnh viện Việt Nam", Tạp chí Y học TP Hồ Chí Minh, 14 (2), 279 TÀI LIỆU TIẾNG ANH 16 Albiger B., Glasner C., Struelens M J., et al (2015), "Carbapenemaseproducing Enterobacteriaceae in Europe: assessment by national experts from 38 countries, May 2015", Euro Surveill, 20 (45) 17 Amjad A., Mirza Ia, Abbasi S., et al (2011), "Modified Hodge test: A simple and effective test for detection of carbapenemase production", Iran J Microbiol, (4), 189-93 18 BioMérieux (2007), "chromID™ ESBL agar (ESBL) Selective chromogenic medium for the screening of Extended Spectrum ßLactamase-producing enterobacteria (ESBL)", BioMérieux RSA, 19 Bou G., Vila J., Seral C., et al (2014), "Detection of carbapenemaseproducing Enterobacteriaceae in various scenarios and health settings", Enferm Infecc Microbiol Clin, 32 Suppl 4, 24-32 20 Bush K., Jacoby G A (2010), "Updated functional classification of betalactamases", Antimicrob Agents Chemother, 54 (3), 969-76 21 Chihara S., Okuzumi K., Yamamoto Y., et al (2011), "First case of New Delhi metallo-beta-lactamase 1-producing Escherichia coli infection in Japan", Clin Infect Dis, 52 (1), 153-4 Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 117 22 CLSI (2014), "Performance Standards for Antimicrobial Susceptibility Testing; Twenty-Fourth Informational Supplement.", Clinical and Laboratory Standards Institute, pp 23 Dortet L., Poirel L., Nordmann P (2014), "Worldwide dissemination of the NDM-type carbapenemases in Gram-negative bacteria", Biomed Res Int, 2014, 249856 24 Gijon D., Curiao T., Baquero F., et al (2012), "Fecal carriage of carbapenemase-producing Enterobacteriaceae: a hidden reservoir in hospitalized and nonhospitalized patients", J Clin Microbiol, 50 (5), 1558-63 25 Girlich D., Poirel L., Nordmann P (2012), "Value of the modified Hodge test for detection of emerging carbapenemases in Enterobacteriaceae", J Clin Microbiol, 50 (2), 477-9 26 http://www.mastgrp.com/ "MAST Carbapenemase Detection Set" 27 Jesús Oteoa Elisenda Miró, María Pérez-Vázquez and Ferran Navarro (2014), "Evolution of carbapenemase-producing Enterobacteriaceae at the global and national level: What should be expected in the future?", Enferm Infecc Microbiol Clin, 32 (4), 17-23 28 Jin Y., Shao C., Li J., et al (2015), "Outbreak of multidrug resistant NDM-1-producing Klebsiella pneumoniae from a neonatal unit in Shandong Province, China", PLoS One, 10 (3), e0119571 29 Joumana NS and Araj, G (2003), "Recent Developments in βLactamases and Extended Spectrum β-Lactamases", Br Med J , 327 (7425), 1209-1213 Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 118 30 Liras P and Mart n, J (2006), "Gene clusters for β-lactam antibiotics and control of their expression: why have clusters evolved, and from where did they originate", International Microbiology , 9, 9-19 31 Merlino J., S Siarakas, G J Robertson, G R Funnell, T Gottlieb, and R Bradbury (1996), " Evaluation of CHROMagar orientation for differentiation and presumptive identification of gram-negative bacilli and Enterococcus species ", J Clin Microbiol, 34, 1788-1793 32 Nordmann P., Gniadkowski M., Giske C G., et al (2012), "Identification and screening of carbapenemase-producing Enterobacteriaceae", Clin Microbiol Infect, 18 (5), 432-8 33 Nordmann P., Poirel L., Walsh T R., et al (2011), "The emerging NDM carbapenemases", Trends Microbiol, 19 (12), 588-95 34 Poirel L., Naas T., Nordmann P (2010), "Diversity, epidemiology, and genetics of class D beta-lactamases", Antimicrob Agents Chemother, 54 (1), 24-38 35 Public Health England (2014), "Laboratory Detection and Reporting of Bacteria with Carbapenem-Hydrolysing β-lactamases (Carbapenemases)", UK Standards for Microbiology Investigations 36 Queenan A M., Bush K (2007), "Carbapenemases: the versatile betalactamases", Clin Microbiol Rev, 20 (3), 440-58, table of contents 37 Ramana K V., Rao R., Sharada Ch V., et al (2013), "Modified Hodge test: A useful and the low-cost phenotypic method for detection of carbapenemase producers in Enterobacteriaceae members", J Nat Sci Biol Med, (2), 346-8 Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 119 38 Robledo I E., Aquino E E., Sante M I., et al (2010), "Detection of KPC in Acinetobacter spp in Puerto Rico", Antimicrob Agents Chemother, 54 (3), 1354-7 39 Saegeman V., Van den Eynde J., Niclaes L., et al (2015), "Performance of different culture methods and of a commercial molecular assay for the detection of carbapenemase-producing Enterobacteriaceae in nursing homes and rehabilitation centers", Eur J Clin Microbiol Infect Dis, 34 (5), 991-7 40 Samra Z, M Heifetz, J Talmor, E Bain, and J Bahar (1998), "Evaluation of use of a new chromogenic agar in detection of urinary tract pathogens", J Clin Microbiol, 36, 990-994 41 Sidjabat H., Nimmo G R., Walsh T R., et al (2011), "Carbapenem resistance in Klebsiella pneumoniae due to the New Delhi Metallobeta-lactamase", Clin Infect Dis, 52 (4), 481-4 42 Smith C A., Antunes N T., Toth M., et al (2014), "Crystal structure of carbapenemase OXA-58 from Acinetobacter baumannii", Antimicrob Agents Chemother, 58 (4), 2135-43 43 Tada T., Miyoshi-Akiyama T., Shimada K., et al (2014), "Dissemination of 16S rRNA methylase ArmA-producing acinetobacter baumannii and emergence of OXA-72 carbapenemase coproducers in Japan", Antimicrob Agents Chemother, 58 (5), 2916-20 44 Tenover F C., Canton R., Kop J., et al (2013), "Detection of colonization by carbapenemase-producing Gram-negative Bacilli in patients by use of the Xpert MDRO assay", J Clin Microbiol, 51 (11), 3780-7 45 Thomson KS (2010), "Extended-spectrum-beta-lactamase, AmpC, and Carrbapenemase issues 48:1019-25.", JClin Microbiol Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn Bản quyền tài liệu thuộc Thư viện Đại học Y Dược TP.HCM 120 46 Todorova B., Velinov T., Ivanov I., et al (2014), "First detection of OXA24 carbapenemase-producing Acinetobacter baumannii isolates in Bulgaria", World J Microbiol Biotechnol, 30 (4), 1427-30 47 Wiskirchen D E., Nordmann P., Crandon J L., et al (2014), "Efficacy of humanized carbapenem and ceftazidime regimens against Enterobacteriaceae producing OXA-48 carbapenemase in a murine infection model", Antimicrob Agents Chemother, 58 (3), 1678-83 48 Yang Q., Wang H., Sun H., et al (2010), "Phenotypic and genotypic characterization of Enterobacteriaceae with decreased susceptibility to carbapenems: results from large hospital-based surveillance studies in China", Antimicrob Agents Chemother, 54 (1), 573-7 49 Yong D., Toleman M A., Giske C G., et al (2009), "Characterization of a new metallo-beta-lactamase gene, bla(NDM-1), and a novel erythromycin esterase gene carried on a unique genetic structure in Klebsiella pneumoniae sequence type 14 from India", Antimicrob Agents Chemother, 53 (12), 5046-54 50 Zeka A N., Poirel L., Sipahi O R., et al (2014), "GES-type and OXA-23 carbapenemase-producing Acinetobacter baumannii in Turkey", J Antimicrob Chemother, 69 (4), 1145-6 51 Zhao Z C., Xu X H., Liu M B., et al (2014), "Fecal carriage of carbapenem-resistant Enterobacteriaceae in a Chinese university hospital", Am J Infect Control, 42 (5), e61-4 Tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ Quy định truy cập tài liệu điện tử Ghi rõ nguồn trích dẫn ... CHÍ MINH NGUYỄN THỊ THANH TRÚC KHẢO SÁT MỘT SỐ VI KHUẨN GRAM ÂM TIẾT CARBAPENEMASE Ở NGƯỜI KHỎE MẠNH CHUYÊN NGÀNH XÉT NGHIỆM Y HỌC LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT Y HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS... tình trạng sức khỏe 53 3.3 Tỉ lệ người mang vi khuẩn tiết carbapenemase phân 54 3.4 Tỉ lệ người mang vi khuẩn kháng kháng sinh vi khuẩn 58 3.4.1 Tỉ lệ người mang vi khuẩn 58... sát số vi khuẩn Gram âm tiết carbapenemase người khỏe mạnh? ?? Kết nghiên cứu nhằm đưa thông tin thực trạng lây lan vi khuẩn kháng thuốc cộng đồng dân cư biểu qua tỉ lệ người lành mang vi khuẩn kháng