- Về từ ngữ: Hết sức phong phú, mỗi thể loại báo chí, mỗi lĩnh vực phản ánh có một lớp từ vựng đặc trưng1. - Về ngữ pháp: Câu văn đa dạng nhưng thường ngắn gọn, mạch lạc, sáng sủa.[r]
(1)Ngày soạn Ngày giảng
Lớp 11A3 Lớp 11A4 Tiết 45:
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍ I MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1 Kiến thức:
- Giúp HS nắm khái niệm, đặc trưng ngơn ngữ báo chí phong cách ngơn ngữ báo chí Phân biệt ngơn ngữ báo chí với ngơn ngữ văn khác đăng tải báo
- Có kĩ viết mẩu tin, phân tích phóng báo chí 2 Kĩ năng.
- Nhận diện số thể loại báo chí chủ yếu
- Nhận biết phân tích biểu đặc trưng phong cách báo chí
- Bước đầu viết tin ngắn, thông báo, vấn đơn giản 3 Thái độ:
- Có ý thức việc vận dụng thể loại báo chí vào đời sống II PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN.
- SGK, SGV, giáo án, tư liệu tham khảo, máy chiếu III PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN.
- GV tổ chức dạy theo cách kết hợp phương pháp: gợi tìm, kết hợp hình thức trao đổi thảo luận, trả lời câu hỏi
IV TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1 Ổn định lớp
2 Kiểm tra cũ: (5 phút) a Câu hỏi:
- Giá trị nội dung giá trị nghệ thuật đoạn trích “Hạnh phúc tang gia”?
b Đáp án.
- Giá trị nội dung: Vạch trần thật xấu xa xã hội thượng lưu, gọi "Âu hóa", "văn minh" Qua đoạn trích gióng lên hồi chng cảnh tỉnh tha hóa đạo đức phận người dân xã hội Việt Nam trước
- Giá trị nghệ thuật:
+ Bút pháp châm biếm mãnh liệt
+ Có nhiều tình khác nhau, tạo nên hài kịch phong phú + Thủ pháp tương phản, đối lập với phóng đại tạo nên chân dung biếm họa độc đáo
3 Bài mới.
Hoạt động (1 phút) Khởi động
(2)phong cách ngôn ngữ báo chí Vậy phong cách ngơn ngữ báo chí? Chúng ta tìm hiểu học ngày hôm
Hoạt động GV HS Nội dung cần đạt Hoạt động (15 phút)
Hướng dẫn HS tìm hiểu ngơn ngữ báo chí.
Thao tác 1: Tìm hiểu số thể loại văn báo chí.
Giới thiệu bài, cho HS quan sát tờ báo (Tuổi trẻ, Thanh niên ) mục tin, phóng sự, tiểu phẩm GV: Thế tin? Bản tin bao gồm đặc điểm nào?
GV: Phóng gì? Phóng giống khác tin nào?
GV: Tiểu phẩm có đặc điểm nào?
Thao tác 2: Nhận xét chung văn bản báo chí ngơn ngữ báo chí. GV: Báo chí tồn dạng? Đó dạng nào?
Đặc điểm ngôn ngữ thể loại?
Chức chung ngôn ngữ báp chí?
+ GV: gợi dẫn
I Ngơn ngữ báo chí
1 Tìm hiểu số thể loại ngơn ngữ báo chí.
a Bản tin
- Bản tin báo đưa tin thời - Thường có yếu tố: thời gian, địa điểm, kiện để cung cấp xác tin tức cho người đọc
b Phóng sự
- Thực chất tin, mở rộng phần tường thuật chi tiết, kiện, miêu tả hình ảnh, giúp người đọc có nhìn đầy đủ, chi tiết, sinh động vấn đề
c Tiểu phẩm
- Tiểu phẩm báo thường ngắn gọn, viết tượng thời có tính tiêu cực, giọng văn hài hước, châm biếm
- Tương đối tự đề tài, cách viết, ngôn ngữ…và thường mang dấu ấn cá nhân người viết Nó bộc lộ kiến người viết
2 Nhận xét chung văn báo chí và ngơn ngữ báo chí.
a Báo chí có nhiều thể loại.
- Tồn hai dạng chính: dạng nói dạng viết Ngồi cịn có báo hình, báo điện tử
b Mỗi thể loại có yêu cầu riêng sử dụng ngôn ngữ (bản tin: chuẩn xác, gợi hình gợi cảm; tiểu phẩm: tự do, đa nghĩa, hài hước, dí dỏm; quảng cáo: ngoa dụ, hấp dẫn, có hình ảnh…)
(3)HS: trao đổi trả lời.
+ GV: định hướng chốt lại vấn đề. Hoạt động (10 phút)
Hướng dẫn HS tìm hiểu các phương tiện diễn đạt, đặc trưng của
ngơn ngữ báo chí.
Thao tác 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu các phương tiện diễn đạt báo chí.
GV: Em có nhận xét đặc điểm từ vựng, ngữ pháp, biện pháp tu từ ngơn ngữ báo chí?
Thao tác 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu đặc trưng ngơn ngữ báo chí. GV: Đọc mục II.2 trình bày khái quát đặc trưng ngon ngữ báo chí?
Hoạt động (10 phút) Hướng dẫn luyện tập. HS luyện tập viết tin Thảo luận nhóm
Đại diện nhóm trình bày
GV chuẩn xác kiến thức Chấm điểm - Nhóm 1:Viết tin đề tài trật tự an toàn giao thơng
- Nhóm 2: Viết tin vấn đề học đường
- Nhóm 3:Viết tin phản ánh tình hình học tập lớp 11A3
- Nhóm 4: Viết tin vấn đề an ninh khu dân cư
của nhân dân, đồng thời thể kiến tờ báo, góp phần thúc đẩy XH phát triển
II Các phương tiện diễn đạt đặc trưng ngơn ngữ báo chí.
1 Các phương tiện diễn đạt.
- Về từ ngữ: Hết sức phong phú, thể loại báo chí, lĩnh vực phản ánh có lớp từ vựng đặc trưng
- Về ngữ pháp: Câu văn đa dạng thường ngắn gọn, mạch lạc, sáng sủa Tin vắn thường có câu ngắn, phóng có câu dài, kết cấu phức tạp, tiểu phẩm lại có câu văn gần với ngữ
- Biện pháp tu từ: Khơng hạn chế Ở dạng nói đòi hỏi phát âm rõ ràng, khúc chiết; báo viết phải ý đến kiểu chữ, khổ chữ, màu sắc, hình ảnh để tạo điểm nhấn thơng tin
2 Đặc trưng ngơn ngữ báo chí. - Tính thơng tin thời
- Tính ngắn gọn: Hạn định số chữ từng dòng, cột, báo. - Tính sinh động hấp dẫn
III Luyện tập.
- Viết tin ngắn, đảm bảo theo lơgíc:
(4)Báo chí coi quan quyền lực thứ tư, sau lập pháp, tư pháp hành pháp
Hoạt động (4 phút)
Hướng dẫn học sinh củng cố, luyện tập, dặn dò 4 Củng cố, luyện tập.
- Nêu số thể loại Báo chí? Đặc điểm thể loại
- Tập viết văn ngắn thuộc phong cách ngơn ngữ báo chí 5 Dặn dò.