ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH CÙ THỊ THU HUYỀN QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TỈNH BẮC KẠN LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN - 2020 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH CÙ THỊ THU HUYỀN QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TỈNH BẮC KẠN Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Trần Chí Thiện THÁI NGUYÊN - 2020 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Luận văn nghiên cứu riêng tơi, tồn nội dung nghiên cứu tơi thực Số liệu luận văn thực khảo sát, điều tra trung thực Tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm nghiên cứu Thái Nguyên, tháng năm 2020 Học viên Cù Thị Thu Huyền ii LỜI CẢM ƠN Trước tiên, xin gửi lời cảm ơn chân thành đến tất Quý thầy cô giảng dạy chương trình Cao học Quản lý kinh tế - Trường Đại học Kinh tế & QTKD - Đại học Thái Nguyên truyền đạt cho kiến thức hữu ích giáo dục làm sở cho tơi hồn thành luận văn Tơi xin chân thành cảm ơn PGS.TS Trần Chí Thiện tận tình, tâm huyết hướng dẫn, bảo thời gian thực luận văn Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành sâu sắc tới Ban lãnh đạo, đồng chí cơng tác Ngân hàng nơng nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Bắc Kạn tận tình giúp đỡ tơi việc thu thập số liệu, khảo sát, thu thập thơng tin để tơi hồn thành luận văn Do thời gian có hạn kinh nghiệm nghiên cứu khoa học cịn hạn chế nên luận văn tơi khơng tránh khỏi tồn thiếu sót, kính mong nhận nhận xét, đóng góp ý kiến Quý thầy, cô anh, chị học viên Tôi xin chân thành cảm ơn! iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT vi DANH MỤC CÁC BẢNG vii MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Mục tiêu nghiên cứu Đối tượng phạm vi nghiên cứu đề tài Ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài Kết cấu luận văn Chương 1: LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 Lý luận quản lý tín dụng ngân hàng thương mại 1.1.1 Tín dụng ngân hàng thương mại 1.1.2 Rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại 1.1.3 Quản lý rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại 13 1.2 Kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng chi nhánh ngân hàng thương mại 28 1.2.1 Kinh nghiệm quản lý rủi ro Vietinbank chi nhánh Bắc Ninh 28 1.2.2 Kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng BIDV tỉnh Vĩnh Phúc 29 1.2.3 Bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng nông nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 33 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 35 2.1 Câu hỏi nghiên cứu 35 2.2 Phương pháp nghiên cứu 35 iv 2.2.1 Phương pháp thu thập thông tin 35 2.2.2 Phương pháp xử lý tổng hợp thông tin 37 2.2.3 Phương pháp phân tích 37 2.3 Các tiêu nghiên cứu 38 2.3.1 Các tiêu hoạt động tín dụng 38 2.3.2 Các tiêu phản ánh quản lý rủi ro tín dụng 38 Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TỈNH BẮC KẠN 41 3.1 Tổng quan Ngân hàng nông nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 41 3.1.1 Lịch sử hình thành phát triển 41 3.1.2 Chức cấu tổ chức 42 3.1.3 Tình hình hoạt động kinh doanh năm gần 46 3.2 Thực trạng rủi ro rín dụng Ngân hàng Nơng nghiệp Phát triển nông thôn - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 49 3.3 Thực trạng quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng nông nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 51 3.3.1 Xác định chiến lược quản lý rủi ro tín dụng 51 3.3.2 Xây dựng sách quản lý rủi ro tín dụng 52 3.3.3 Nhận diện rủi ro tín dụng 55 3.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 69 3.4.1 Các yếu tố khách quan 69 3.4.2 Các yếu tố chủ quan 71 3.5 Đánh giá chung quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng Nơng nghiệp Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 75 3.5.1 Thành tựu 75 v 3.5.2 Hạn chế 76 3.5.3 Nguyên nhân hạn chế 78 Chương 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TỈNH BẮC KẠN 81 4.1 Định hướng mục tiêu quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng nông nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 81 4.1.1 Định hướng quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Việt Nam- Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 81 4.1.2 Mục tiêu quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 82 4.2 Giải pháp hoàn thiện quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng nơng nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 83 4.2.1 Xây dựng hoàn thiện mục tiêu, chiến lược, sách quản lý rủi ro tín dụng 83 4.2.2 Giải pháp nhận biết xác định rủi ro tín dụng 86 4.2.3 Tiếp tục xây dựng áp dụng cơng cụ đo lường rủi ro tín dụng theo thông lệ quốc tế quy định Ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nông thôn Việt Nam 88 4.2.4 Giải pháp xử lý rủi ro tín dụng 89 4.2.5 Nâng cao chất lượng đội ngũ cán Chi nhánh 91 4.3 Kiến nghị 94 4.3.1 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 94 4.3.2 Đối với Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Việt Nam 94 KẾT LUẬN 96 TÀI LIỆU THAM KHẢO 98 PHỤ LỤC 100 vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DPRR : Dự phòng rủi ro HĐQT : Hội đồng quản trị NHNN : Ngân hàng nhà nước NHTM : Ngân hàng thương mại QLRRTD : Quản lý rủi ro tín dụng RRTD : Rủi ro tín dụng TCTD : Tổ chức tín dụng VLĐ : Vốn lưu động XHTD : Xếp hạng tín dụng XLRR : Xếp loại rủi ro vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1 Kết khảo sát máy quản lý rủi ro tín dụng AgribankChi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 46 Bảng 3.2 Tình hình huy động vốn Agribank chi nhánh tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2017-2019 47 Bảng 3.3 Tình hình sử dụng vốn Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2017-2019 48 Bảng 3.4 Kết hoạt động kinh doanh Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2017-2019 48 Bảng 3.5 Tình hình nợ hạn Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 50 Bảng 3.6 Tình hình nợ xấu Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2017-2019 51 Bảng 3.7 Kết khảo sát sách quy định Agribank chi nhánh tỉnh Bắc Kạn 54 Bảng 3.8 Công tác nhận diện rủi ro Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 55 Bảng 3.9 Nội dung thẩm định khách hàng Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 56 Bảng 3.10 Khảo sát chất lượng thẩm định tín dụng Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 57 Bảng 3.11 Kết khảo sát công tác nhận diện rủi ro Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 58 Bảng 3.12 Xếp hạng khách hàng theo hệ thống xếp hạng tín dụng nội Agribank 61 Bảng 3.13 Thang điểm chấm điểm khách hàng theo hệ thống xếp hạng tín dụng nội Agribank 62 Bảng 3.14 Kết xếp hạng tín dụng khách hàng Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 64 viii Bảng 3.15 Kết khảo sát công tác đo lường rủi ro Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 65 Bảng 3.16 Tình hình trích lập quỹ dự phịng xử lý rủi ro tín dụng Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2017-2019 68 Bảng 3.17 Kết khảo sát cơng tác xử lý rủi ro tín dụng Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 68 Bảng 3.18 Thông tin nguồn nhân lực thực quản lý rủi ro tín dụng chi nhánh 72 Bảng 3.19 Trình độ nguồn nhân lực cán tín dụng Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 73 Bảng 3.20 Khảo sát nguồn nhân lực Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn 73 Bảng 3.21 Kết khảo sát phối hợp phòng ban Agribank chi nhánh tỉnh Bắc Kạn 74 89 Hiện nay, Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn áp dụng hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ, hệ thống đo lường RRTD hàng đầu mà Ủy ban Basel khuyến cáo sử dụng, nhiên việc ứng dụng thêm nhiều công cụ đo lường giúp cho Chi nhánh có nhìn tồn diện RRTD từ khách hàng, khoản vay, ngành nghề, lĩnh vực 4.2.4 Giải pháp xử lý rủi ro tín dụng Rủi ro vấn đề tránh khỏi lĩnh vực kinh doanh tiền tệ với thông tin bất cân xứng kinh tế thị trường Vì rủi ro xảy ngân hàng cho vay phải có biện pháp khắc phục để hoạt động kinh doanh tiếp diễn Các biện pháp là: Thứ nhất, tăng cường xử lý nợ xấu - Giám sát nợ xấu cách có hiệu thơng qua hoạt động phân tích, phân loại nợ xấu theo định kỳ Để việc xử lý nợ xấu kịp thời, đạt hiệu cao khâu cảnh báo, phát sớm nợ xấu phát sinh quan trọng, định trực tiếp đến trình xử lý nợ sau Duy trì thường xun việc kiểm tra, phân tích, đánh giá thực trạng nguyên nhân phát sinh nợ xấu, làm rõ trách nhiệm cá nhân có liên quan đơn vị, cá nhân phụ trách có tỷ lệ nợ xấu tăng nhanh, gắn trách nhiệm thu hồi nợ xấu, nợ xử lý rủi ro với trách nhiệm cá nhân cho vay - Đẩy mạnh công tác thu hồi nợ trực tiếp: Trên sở kết việc phân tích phân loại nợ xấu, ngân hàng cần tiến hành biện pháp thích hợp đôn đốc khách hàng huy động nguồn vốn hợp pháp để trả nợ vay ngân hàng thời gian ngắn - Cơ cấu lại nợ cho khách hàng sở nguồn thu đảm bảo, chắn phương án trả nợ cấu khả thi: Đối với khoản nợ xấu phát sinh nguyên nhân khách quan chưa phải bất khả kháng, KH tồn hoạt động sản xuất kinh doanh bình thường NH có đủ thơng tin để đánh giá KH có khả phát triển tương lai, NH xem xét thực 90 việc cấu lại nợ cho KH nhằm giảm bớt sức ép trả nợ đến hạn, giúp cho KH có hội để tiếp tục SXKD có nguồn thu để trả nợ cho NH - Trích lập sử dụng quỹ dự phịng rủi ro hợp lý có hiệu quả: Để đảm bảo an toàn cho hoạt động kinh doanh trường hợp có rủi ro xảy ra, NH cần tuân thủ quy định phân loại nợ, trích lập sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng hoạt động NH TCTD - Phân loại nợ có hướng xử lý khoản nợ xấu Cụ thể: + Đối với khoản vay chuyển nợ hạn khách hàng gặp khó khăn tài chính, Chi nhánh cần phối hợp chặt chẽ với khách hàng khách hàng đưa phương án kinh doanh hợp lý, có khả thay đổi tình hình để tái cấu lại nợ cho khách hàng + Đối với khoản vay có tài sản đảm bảo: Chi nhánh xử lý tài sản đảm bảo biện pháp thu hồi tài sản, cho thuê tài sản, liên doanh góp vốn tài sản để trừ nợ, bán nợ cho công ty mua bán nợ + Đối với khách hàng cố ý chây ỳ sử dụng phương pháp kiện tòa để xử lý + Bán khoản nợ xấu: Đối với khoản nợ khó có khả thu hồi xử lý việc tham gia thị trường mua bán nợ, ngân hàng xem xét bán khoản nợ xấu cho công ty mua bán nợ, ngân hàng chủ thể kinh tế khác theo quy định hành + Xóa nợ: Đây giải pháp sau tất giải pháp xử lý nợ để làm bảng tổng kết tài sản NH cho khoản nợ khơng có khả thu hồi Thứ hai, phân tán rủi ro cách sử dụng công cụ bảo hiểm tiền vay, tài sản bảo đảm đa dạng hóa việc cấp tín dụng cho vay đồng tài trợ với ngân hàng khác Đối với việc sử dụng công cụ bảo hiểm tiền vay Rủi ro tín dụng xuất phát từ nhiều nguyên nhân đa dạng mà đơi rủi ro ngân hàng khơng thể lường trước Vì sử dụng 91 công cụ bảo hiểm áp dụng biện pháp bảo đảm tiền vay để hạn chế tổn thất rủi ro xảy quan trọng Vì vậy, để giảm thiểu rủi ro tín dụng Chi nhánh cần yêu cầu khách hàng vay phải mua bảo hiểm q trình xây dựng bảo hiểm cơng trình (đối với dự án đầu tư), bảo hiểm hàng hóa… Trên thực tế thời gian qua, nhờ sử dụng yêu cầu mà tổn thất vốn vay thiên tai gây quan bảo hiểm toán, giảm thiểu đáng kể tổn thất Đối với việc sử dụng công cụ tài sản đảm bảo tiền vay - Hoàn thiện mặt pháp lý tài sản bảo đảm tiền vay để thuận lợi xử lý tài sản bảo đảm, nguồn thu nợ thứ hai rủi ro tín dụng xảy Qua xử lý số tài sản bảo đảm tiền vay cho thấy sở hữu tài sản không rõ ràng, khơng có giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu nên việc bán tài sản khó khăn (cơ quan cơng chứng không chịu công chứng hợp đồng, người mua e ngại…) Nguyên nhân tình trạng khách hàng ngại tốn chi phí nên khơng đăng ký sở hữu tài sản (đặc biệt nhà xưởng, cơng trình đất), ngân hàng khơng đơn đốc khách hàng hoàn thiện thủ tục tài sản bảo đảm, việc đăng ký sở hữu tài sản đất gặp nhiều khó khăn thủ tục…nên nhiều tài sản đất, đặc biệt nhà xưởng, cơng trình xây dựng đất chấp Chi nhánh chưa có giấy tờ sở hữu tài sản Do hồ sơ bảo đảm tiền vay không đầy đủ, gây khó khăn cho q trình xử lý tài sản thu hồi nợ Ðể giảm rủi ro mặt pháp lý, cần thỏa thuận việc hoàn thiện thủ tục đăng ký sở hữu tài sản sau dự án hồn thành điều kiện tín dụng, đồng thời thực nghiêm túc công tác kiểm tra, liên tục rà soát hồ so pháp lý thực trạng tài sản bảo đảm 4.2.5 Nâng cao chất lượng đội ngũ cán Chi nhánh Đội ngũ cán yếu tố định hiệu hoạt động kinh doanh ngân hàng Nâng cao chất lượng đội ngũ cán nâng cao hiệu cơng tác nghiệp vụ ngân hàng nói chung nghiệp vụ tín dụng nói 92 riêng nhằm mang lại kết kinh doanh tốt cho ngân hàng, giảm thiểu tổn thất xảy Trong giải pháp này, cần trọng số nội dung sau: - Cải tiến khâu tuyển dụng, bố trí cán bộ: Đây khâu đầu vào quan trọng, cần xây dựng công khai tiêu chuẩn để tuyển chọn cán tín dụng, cán kiểm sốt, khơng có kiến thức mặt chun mơn nghiệp vụ ngân hàng mà cịn có kiến thức mặt xã hội, kiến thức luật pháp, sức khoẻ, khả giao tiếp… có tuyển dụng nhân viên giỏi, có khả làm việc Đồng thời, bố trí cán vào vị trí cơng việc phù hợp với lực trình độ chun mơn khai thác tối đa hiệu công việc Sau cán tuyển dụng, Chi nhánh nên bố trí thời gian đào tạo nghiệp vụ cho cán mới, đánh giá đạt tiêu chuẩn cho làm cơng tác tín dụng nhằm giảm rủi ro hoạt động cho vay ngân hàng - Cần có đánh giá chất lượng, kết tập huấn đào tạo, bồi dưỡng cán Chi nhánh Trong thời gian qua, công tác bồi dưỡng cán bộ, có cán tín dụng thực hàng năm, chủ yếu thông qua buổi tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ, mở lớp học đào tạo nghiệp vụ ngân hàng bản…Tuy nhiên, việc đánh giá hiệu buổi học chưa thực thường xuyên Chi nhánh cần có cách thức đánh giá kết buổi học, khơng cơng tác đào tạo mang tính hình thức Việc đánh giá giúp Chi nhánh đưa nội dung học, phương pháp, thời gian, đối tượng học để nâng cao hiệu quả, đạt mục đích cơng tác đào tạo - Ngồi ra, Chi nhánh cần tăng cường thời gian giao lưu cán làm công tác tín dụng với ngân hàng khác để học hỏi kinh nghiệm thực tiễn thực cho vay Thơng qua việc giao lưu trao đổi, học hỏi kinh nghiệm, kiến thức Điều quan trọng, lẽ công tác cho vay kinh nghiệm đóng vai trị quan trọng - Yêu cầu cán tín dụng phải tự tìm hiểu, nắm bắt thơng tin khách hàng, thông tin kinh tế - xã hội, thị trường, giá cả…nhằm có 93 kiến thức tổng hợp phục vụ cho cơng tác cho vay (nhất tìm hiểu tạp chí Thơng tin tín dụng, thực tế cán tín dụng đọc loại tài liệu nảy hữu ích cho cơng tác cho vay) Thông tin phương tiện truyền thông đầu mối quan trọng để cán tín dụng sử dụng hoạt động cho vay Yêu cầu cán phải nâng cao tính xác tác nghiệp, kỹ thuật nghiệp vụ trách nhiệm cán hoạt động cho vay - Rèn luyện, nâng cao đạo đức nghề nghiệp cho cán bộ, thực tốt “Chuẩn mực văn hóa Agribank” để nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng Để làm điều này, Chi nhánh cần thực tốt công tác thưởng, phạt cán bộ, phải rõ ràng, gắn kết hiệu làm việc với tiền lương, thưởng Đối với cán có thành tích tốt, cần biểu dương, khen thưởng vật chất lẫn tinh thần tương xứng với kết họ mang lại, chí đề xuất nâng lương trước hạn đề bạt, bổ nhiệm lên vị trí cao Đối với cán có sai phạm, tuỳ theo tính chất, mức độ mà giáo dục phải xử lý kỷ luật Thông qua nâng cao tinh thần trách nhiệm cán công việc hiệu làm việc - Tăng cường lực điều hành hoạt động Ban lãnh đạo Lãnh đạo Chi nhánh hay phòng giao dịch phải người có lực điều hành, quản trị nhân tốt có kiến thức tổng hợp nghiệp vụ ngân hàng Thơng qua đó, việc bố trí người, việc đảm bảo thực tốt, nhờ việc điều hành cơng tác tín dụng thực theo qui định pháp luật, NHNN Agribank, đối phó với khó khăn hoạt động cho vay Người lãnh đạo cần có tư cách đạo đức tốt để đảm bảo hoạt động tín dụng hiệu quả, an tồn Do vậy, thân người lãnh đạo Chi nhánh, phòng giao dịch phải thường xuyên học tập,tự nâng cao trình độ chun mơn, tích luỹ kinh nghiệm quản trị nhằm nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh nói chung, hoạt động tín dụng nói riêng 94 4.3 Kiến nghị 4.3.1 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - Chống cạnh tranh không lành mạnh ngân hàng, NHNN cần có kiểm tra, kiểm sốt có hiệu tồn hoạt động kinh doanh NHTM, đảm bảo phát triển bền vững an toàn, pháp luật, tránh tối đa rủi ro xảy hoạt động tín dụng - Ứng dụng nguyên tắc giám sát ngân hàng hữu hiệu (25 nguyên tắc giám sát ngân hàng Ủy ban Basel) thực thi chức quan quản lý nhà nước giám sát thị trường, hoàn thiện phương pháp kiểm soát kiểm toán nội tổ chức tín dụng hướng tới chuẩn mực quốc tế Hệ thống giám sát ngân hàng hoàn thiện theo hướng nâng cao chất lượng phân tích tình hình tài phát triển hệ thống cảnh báo sớm tiềm ẩn hoạt động kinh doanh nói chung cấp tín dụng nói riêng, thực cảnh báo sớm cho NHTM, đảm bảo thị trường phát triển bền vững - Nghiên cứu triển khai công cụ bảo hiểm tín dụng hốn đổi tín dụng (Credit swap) Đây công cụ thị trường tài phát triển cao nhằm giúp NHTM phòng ngừa bảo hiểm RRTD, san sẻ rủi ro tạo tính linh hoạt quản lý danh mục khoản cho vay ngân hàng - Hoàn thiện hệ thống thơng tin tín dụng Trung tâm CIC Ngân hàng Nhà nước: Để nâng cao tính hiệu thúc đẩy động lực làm việc, nghiên cứu chuyển đổi Trung tâm sang hình thức cơng ty cổ phần có góp vốn NHTM Nghiên cứu cho áp dụng mơ hình cơng ty xếp hạng tín nhiệm độc lập Việt Nam để hỗ trợ cho ngân hàng hoạt động kinh doanh, thu hút chuyển giao công nghệ học tập kinh nghiệm công ty xếp hạng tín dụng giới 4.3.2 Đối với Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Việt Nam - Thường xuyên tiến hành công tác kiểm tốn nội nhằm lành mạnh hóa hoạt động toàn hệ thống Agribank 95 - Xây dựng chuẩn mực quản lý tồn diện theo thơng lệ quốc tế - Nâng cao chất lượng cán tín dụng, thường xuyên mở lớp tập huấn đào tạo nâng cao nghiệp vụ, đặc biệt kiến thức pháp luật kỹ nghiệp vụ - Thiết lập cung cấp cho toàn hệ thống sở liệu khách hàng, ngành kinh tế, dự án đầu tư để Chi nhánh dễ dàng tiếp cận tạo điều kiện thuận lợi cho việc thẩm định trước cho vay - Thực phân cấp uỷ quyền hoạt động tín dụng cách hợp lý, nâng cao quyền lợi trách nhiệm cá nhân làm giảm áp lực công việc cho cán quản lý cấp - Xây dựng chương trình hóa hệ thống cảnh báo, hệ thống thơng tin quản lý nhóm khách hàng liên quan - Nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin ngày đại hơn, áp dụng tin học hóa quản lý rủi ro tín dụng tồn hệ thống - Nâng cấp hệ thống quản lý TSĐB toàn hệ thống Agribank nhằm phục vụ tốt công tác định giá TSĐB cán tín dụng hạn chế rủi ro tín dụng phát sinh từ TSĐB 96 KẾT LUẬN Hoạt động ngân hàng lĩnh vực kinh doanh ẩn chứa nhiều rủi ro, rủi ro tín dụng rủi ro gây nên bất định khơng mong đợi NHTM, gây nên đỗ vỡ dẫn đến phá sản gây thiệt hại cho kinh tế Nhất bối cảnh vận động kinh tế Việt Nam cạnh tranh gây gắt lĩnh vực ngân hàng mà nhiều lĩnh vực khác rủi ro ngày gia tăng trở nên phức tạp Vì vậy, QLRRTD cơng tác tối quan trọng quản lý kinh tế Luận văn “Quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng Nơng nghiệp Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn” đạt số kết sau: Thứ nhất, luận văn xây dựng sở lý luận quản lý rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại, tác giả tiến hàng phân tích kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại Vietinbank chi nhánh Bắc Ninh ngân hàng BIDV tỉnh Vĩnh Phúc, từ tác giả rút học kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng cho Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn Thứ hai, luận văn tiến hành đánh giá hoạt động quản lý rủi ro tín dụng Agribank Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn khâu lập kế hoạch nhận diện rủi ro tín dụng; tổ chức thực quản lý rủi ro tín dụng tra, giám sát xử lý rủi ro tín dụng Đồng thời tác giả nhóm yếu tố yếu tố khách quan (cơ chế sách, mơi trường kinh tế, mơi trường tự nhiên, thị trường tài chính) yếu tố chủ quan (nguồn nhân lực, công tác thẩm định, sách quy định ngân hàng, phối hợp phòng ban) ảnh hưởng đến hoạt động quản lý rủi ro chi nhánh Từ tác giả có đánh giá chung kết hạn chế hoạt động quản lý rủi ro tín dụng chi nhánh 97 Thứ ba, từ hạn chế hoạt động quản lý rủi ro tín dụng chi nhánh tác giả đề xuất giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác quản lý rủi ro tín dụng chi nhánh giải pháp nhận biết xử lý rủi ro tín dụng; Tiếp tục xây dựng áp dụng cơng cụ đo lường rủi ro tín dụng theo thơng lệ quốc tế quy định Ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nông thôn Việt Nam; Giải pháp xử lý rủi ro tín dụng; Nâng cao chất lượng đội ngũ cán Chi nhánh 98 TÀI LIỆU THAM KHẢO Đào Minh Phúc, Giới thiệu số mơ hình xếp hạng tín dụng khách hàng - giải pháp giảm thiểu nợ xấu Đinh Xuân Hạng, Nguyễn Văn Lộc (2012), Giáo trình quản lý tín dụng ngân hàng thương mại, NXB Tài J oel Bessis (2012), Quản lý rủi ro ngân hàng, NXB Lao động Việt Nam Nguyễn Hữu Hạnh (2014), Quản lý rủi ro ngân hàng kinh tế toàn cầu, NXB Lao động Nguyễn Thanh Hương (2001), Giáo trình tín dụng ngân hàng, Nhà xuất Thống kê Ngân hàng nhà nước Việt Nam (2013), Thông tư 02/2013/TT-NHNN ngày 22/01/2013 quy định phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phịng rủi ro việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro hoạt động tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước Ngân hàng TMCP Đầu tư Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hải Dương (2011), Tổng kết hoạt động kinh doanh năm 2011, phương hướng nhiệm vụ năm 2012 Ngân hàng TMCP Đầu tư Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hải Dương (2012), Tổng kết hoạt động kinh doanh năm 2012, phương hướng nhiệm vụ năm 2013 Ngân hàng TMCP Đầu tư Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hải Dương (2013), Tổng kết hoạt động kinh doanh năm 2013, phương hướng nhiệm vụ năm 2014 10 Ngân hàng TMCP Đầu tư Phát triển Việt Nam (2006), Quyết định số 9365/QĐ-BIDV ngày 25/11/2006 v/v Ban hành Chính sách phân loại nợ trích lập dự phịng rủi ro 99 11 Ngân hàng TMCP Đầu tư Phát triển Việt Nam (2012), Quy định số 4599/QĐ-NHBL2 ngày 02/11/2012 Quy định cấp tín dụng bán lẻ 12 Ngân hàng TMCP Đầu tư Phát triển Việt Nam (2012), Sổ tay tín dụng BIDV 13 Ngân hàng TMCP Đầu tư Phát triển Việt Nam (2013), Quy định 379/QĐ- QLTD ngày 08/02/2013 Về trình tự, thủ tục, thẩm quyền cấp tín dụng khách hàng doanh nghiệp 14 Nguyễn Thị Hoài Phương (2011), "Áp dụng nguyên tắc Basel quản lý nợ xấu Ngân hàng thương mại Việt Nam", Tạp chí Ngân hàng, số 10, trang 10 - 12 15 Nguyễn Thị Hoài Phương (2012), Quản lý nợ xấu Ngân hàng thương mại Việt Nam, Luận án Tiến sĩ, Trường Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội 16 Nguyễn Văn Tiến (2005), Quản lý rủi ro kinh doanh ngân hàng, Nhà xuất Thống kê 17 Nguyễn Đào Tố (2008), “Xây dựng mơ hình quản lý rủi ro tín dụng từ ứng dụng nguyên tắc Basel quản lý nợ xấu”, Tạp chí Ngân hàng, (5), tr.17-22 18 Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2010), Luật tổ chức tín dụng 19 Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2010), Luật tổ chức tín dụng, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 20 Trần Thanh Tùng (2016), Nâng cao hiệu công tác quản lý nợ xấu ngân hàng thương mại Việt Nam, Luận án Thạc sĩ, Trường Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội 100 PHỤ LỤC PHIẾU ĐIỀU TRA ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH TỈNH BẮC KẠN Phiếu điều tra phần đề tài nghiên cứu “ Quản lý rủi ro tín dụng Ngân Hàng Nơng Nghiệp Phát Triển Nông Thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn”” Kết điều tra sử dụng mục đích khoa học đề tài nghiên cứu Thơng tin người xin ý kiến đánh giá giữ kín cơng bố có đồng ý người Phần I: Thơng tin chung Họ tên: Chức vụ: Địa điểm làm việc: Phần II: Đánh giá công tác quản lý rủi ro tín dụng Ơng/bà chọn điểm số cách khoanh trịn vào số từ đến theo quy ước sau: Điểm Hồn tồn Ý nghĩa khơng đồng Không đồng ý ý Trung lập Đồng ý Rất đồng ý TT Tiêu chí I Tổ chức máy quản lý rủi ro tín dụng Bộ máy quản lý rủi ro tín dụng xây dựng cách hợp lý Quy định rõ quyền hạn trách nhiệm cá nhân máy quản lý rủi ro tín dụng Điểm 101 II Các kế hoạch hoạt động phận quy định cụ thể, rõ ràng Kết công tác tổ chức quản lý rủi ro tín dụng phù hợp với diễn biến thực tế Chi nhánh qua năm Chính sách quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng có văn bản, quy đinh hướng dẫn rõ ràng hoạt động quản lý rủi ro cho Chi nhánh III Các quy định, văn có tính đồng cao Các quy định, văn ban hành kịp thời Nhận diện rủi ro Các dấu hiệu để nhận diện rủi ro tín dụng đầy đủ Thơng tin thu thập phục vụ cơng tác nhận diện rủi ro tín dụng đầy đủ đáng tin cậy Nhận dạng rủi ro từ dấu hiệu liên quan đến đối tượng cho vay thực tốt Nhân viên thực công việc nhận diện rủi ro tín dụng thể khả phân tích dự đốn xác IV Thẩm định khách hàng Công tác thẩm định thực đầy đủ tất nội dung Quy trình thẩm định chặt chẽ Cơng tác đánh giá, thẩm định tài sản thực tốt 102 V Kết thẩm định, đánh giá tài sản xác Đo lường rủi ro tín dụng Phương pháp đo lường rủi ro tín dụng sử dụng Chi nhánh phù hợp Mơ hình đo lường rủi ro tín dụng sử dụng Chi nhánh hợp lý Chỉ tiêu đo lường rủi ro tín dụng sử dụng Chi nhánh phù hợp với thực tế Chi nhánh VI Hoạt động đo lường rủi ro tín dụng tính tốn cách xác Xử lý rủi ro tín dụng Cơng tác xử lý rủi ro tín dụng thực cách hợp lý Chi nhánh quan tâm đến quỹ tài trợ cho rủi ro tín dụng Chi nhánh ln trọng đến phương án xử lý rủi ro tín dụng Đối với trường hợp cụ thể Chi nhánh lựa chọn phương thức xử lý rủi ro phù hợp, tránh thất thoát VII 1.1 1.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý rủi ro tín dụng Nguồn nhân lực Nhân viên ngân hàng có trình độ chun mơn nghiệp vụ tốt Nhân viên ngân hàng thể tinh thần trách nhiệm cao công việc 103 1.3 1.4 2.1 Công tác đào tạo nâng cao nghiệp vụ cho nhân viên ngân hàng thực tốt Nhân viên thể đạo đức nghề nghiệp tính trung thực cao cơng việc Sự phối hợp phòng ban Cơ cấu tổ chức phịng ban có khoa học, chặt chẽ Sự phân cấp, phân quyền trách nhiệm 2.2 phòng ban phận ngân hàng rõ ràng 2.3 Có phân cấp chun mơn hóa cao nhân viên vị trí cơng tác Anh (chị) có ý kiến khác để hạn chế rủi ro tín dụng cho Ngân hàng? Xin cảm ơn anh (chị)! ... TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TỈNH BẮC KẠN 3.1 Tổng quan Ngân hàng nông nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh. .. THIỆN QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TỈNH BẮC KẠN 81 4.1 Định hướng mục tiêu quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng nông nghiệp phát triển. .. tác quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng nơng nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Kạn nào? - Có yếu tố ảnh hưởng tới quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nông