NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG dạy và học THÔNG QUA áp DỤNG PHƯƠNG PHÁP dạy học dự án vào CHƯƠNG TRÌNH

Mô tả giải pháp kỹ thuật trước khi tạo ra sáng kiến 1.1 Mục tiêu tạo ra sáng kiến Sáng kiến này nhằm mục đích nghiên cứu phương pháp dạy học dự án, tìm hiểu, sáng tạo và sưu tầm các hình

Mục lục

I Điều kiện hoàn cảnh tạo ra sáng kiến 2

II Mô tả giải pháp kỹ thuật 3

1 Mô tả giải pháp kỹ thuật trước khi tạo ra sáng kiến 3

1.1 Mục tiêu tạo ra sáng kiến 3

1.2 Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến 3

2 Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến 5

2.1 Định nghĩa về phương pháp dạy học dự án 5

2.2 Tầm quan trọng của phương pháp dạy học dự án 5

2.3 Đặc trưng cơ bản của dạy học dự án 6

3 Vai trò của giáo viên và học sinh trong dạy học dự án 6

3.1 Vai trò của học sinh 6

3.2 Vai trò của giáo viên: 7

3.3 Vai trò của công nghệ: 7

4 Quy trình dạy học dự án 8

5 Đánh giá dự án 10

III Hiệu quả do sáng kiến đem lại 23

1 Hiệu quả kinh tế 23

2 Hiệu quả xã hội 23

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 26 PHỤ LỤC Error! Bookmark not defined.

BÁO CÁO SÁNG KIẾN

I Điều kiện hoàn cảnh tạo ra sáng kiến

Như chúng ta đều biết “Ngoại ngữ” là một môn học khó, đòi hỏi sự phát

huy toàn diện trí lực của thầy và trò trong mọi lĩnh vực của môn học Ngoại ngữ nói chung, đặc biệt môn Tiếng Anh nói riêng là chìa khóa để mở mang tri thức hiểu biết cho toàn thể nhân loại trong lĩnh vực khoa học tự nhiên cũng như xã

hội Chính vì lẽ đó mà phong trào học Tiếng Anh của mọi lứa tuổi và trên mọi hình thức khác nhau được lan rộng khắp mọi nơi Đối với các trường THPT dù công lập hay dân lập, tiếng Anh đã trở thành một môn học chính Những năm

gần đây ngành Giáo dục đào tạo thực hiện Nghị quyết 29-BCHTW Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục Cùng với việc đổi mới đồng bộ hình thức tổ chức và phương pháp dạy học, việc đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng

phát triển năng lực học sinh cũng là một yếu tố quan trọng Như mọi người đã biết, việc vận dụng phương pháp dạy học dự án để đánh giá học sinh là một trong những phương pháp tích cực đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng có

hiệu quả Tuy nhiên, dạy học dự án vẫn còn bộc lộ những vấn đề cần phải tiếp tục hoàn thiện để việc triển khai có hiệu quả sâu rộng góp phần nâng cao chất lượng dạy và học bộ môn này Bản thân tôi và các đồng nghiệp trong năm vừa

qua đã vận dụng phương pháp dạy học dự án và thấy rằng nó có nhiều ưu điểm đồng thời vẫn còn những băn khoăn trăn trở Đó là lý do tôi chọn đề tài:

“NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY VÀ HỌC THÔNG QUA ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ ÁN VÀO CHƯƠNG TRÌNH

TIẾNG ANH 10 THÍ ĐIỂM”

II Mô tả giải pháp kỹ thuật

1 Mô tả giải pháp kỹ thuật trước khi tạo ra sáng kiến

1.1 Mục tiêu tạo ra sáng kiến

Sáng kiến này nhằm mục đích nghiên cứu phương pháp dạy học dự án, tìm hiểu, sáng tạo và sưu tầm các hình thức thực hiện dự án (Project) để giúp

học sinh lớp 10 học chương trình tiếng Anh thí điểm phát huy tính tích cực, tự giác hơn trong học tập theo đúng tinh thần đổi mới dạy học

1.2 Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến

Chúng ta không thể phủ nhận vai trò của của môn Ngoại ngữ, đặc biệt là môn Tiếng Anh trong cuộc sống hiện đại Nhất là khi mà Đảng và Nhà nước đang xác định “ giáo dục là quốc sách hàng đầu ” Muốn giáo dục Việt Nam hội

nhập và tiếp cận với nền giáo dục tiên tiến trên thế giới thì khả năng sử dụng tiếng Anh trong công việc và giao tiếp phải chuyên nghiệp Tuy nhiên, nhìn vào thực trạng dạy ngoại ngữ của giáo dục nước nhà trong những năm qua cho ta thấy nhiều thách thức đang đặt ra cho toàn ngành giáo dục nước nhà Phần lớn

chỉ dừng lại ở các câu, từ chào hỏi, giới thiệu tên tuổi và những câu nói xã giao thông thường chứ không thể kể lại được một câu chuyện khoảng ngắn bằng tiếng Anh khoảng 100 từ Cách dạy trên lớp vẫn theo phương pháp truyền thống,

giáo viên đọc sao thì học sinh đọc vậy Trong khi, sĩ số lớp học hiện nay khá đông nên sự tương tác giữa giáo viên và học sinh không hiệu quả Vì thế, kỹ năng nghe, nói đều bị hạn chế Hơn thế, điều này được thể hiện rất rõ trong kết

quả thi hằng năm Môn Tiếng Anh bao giờ cũng có tỉ lệ cao nhất về học sinh yếu kém Trong kì thi phổ thông quốc gia điểm thi Tiếng Anh năm nào cũng thấp Mặc dù, việc dạy và học tiếng Anh trong nhà trường đang còn rất nhiều hạn chế

do lịch sử để lại Tuy nhiên, thời gian qua, ngành giáo dục đã và đang triển khai việc dạy theo chương trình thí điểm trong ở cấp phổ thông nhằm nâng cao khả năng tiếng Anh cho học trò và cả đội ngũ giáo viên đứng lớp Và cuối mỗi bài học, học sinh có được học một tiết Project, đây là điểm khác biệt nổi bật so với

sách giáo khoa cũ – xuất phát từ thực trạng này việc tìm giải pháp để học một

tiết Project sao cho hiệu quả là điều vô cùng cần thiết Luật Giáo dục –

2005 (điều 5) quy định “ Phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng cho người học năng lực

tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên.”

Với mục tiêu giáo dục phổ thông là “Giúp học sinh phát triển toàn diện về

đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá

nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam Xã

hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh

tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ tổ

quốc” ( Điều 27, Luật Giáo dục, 2005) Chương trình giáo dục phổ thông ban

hành kèm theo quyết định số 16/2006/QĐ–BGDĐT ngày 05/05/2006 của Bộ

trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã nêu: “Phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc trưng môn học, đặc điểm

đối tượng học sinh, điều kiện từng lớp học, bồi dưỡng cho học sinh phương pháp

tự học, khả năng hợp tác, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tế, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú và trách nhiệm học tập cho học sinh.” Phương pháp dạy học dự án được xem là phương pháp dạy học tích cực do nhà triết học người Mỹ John Dewey (1859 – 1952) khởi xướng Với học thuyết “learning by doing” (học thông qua hành động), Dewey chủ trương

dạy cho học sinh phương pháp học tập thông qua việc xây dựng một dự án cụ thể

và tìm những giải pháp hợp lý để đưa dự án đến thành công Dạy học theo dự án

là một mô hình dạy học lấy học sinh làm trung tâm, thông qua những nhiệm

vụ mang tính mở, khuyến khích học sinh tìm tòi, hiện thực hóa những kiến thức

đã học trong quá trình thực hiện và tạo ra những sản phẩm của chính mình Ngày nay, phương pháp dạy học theo dự án lại được vận dụng nhiều ở các nước có nền giáo dục phát triển và gần đây là ở Việt Nam Trong dạy học tiếng Anh thì phương pháp này được đánh giá là hiệu quả vì thông qua việc thực

hiện dự án (Project), học sinh được nắm bắt kĩ năng ngôn ngữ và sử dụng ngoại

ngữ trong hoạt động giao tiếp bằng chính năng lực giao tiếp của mình Trên thực

tế, sách giáo khoa Tiếng Anh 10 thí điểm đã có một hệ thống các chủ đề rất

phong phú và đa dạng, tuy nhiên chính điều này lại khiến cho giáo viên gặp khó

khăn trong quá trình tiếp cận nội dung và truyền đạt lại cho học sinh Việc giáo

viên hướng dẫn học sinh cách tiếp cận các chủ đề chủ điểm sao cho thật sự hiệu quả, từ đó giúp học sinh lĩnh hội tri thức phát triển tốt các kĩ năng là một vấn đề cấp thiết Phương pháp dạy học dự án được đánh giá là một trong những hình

thức dạy học vừa có tính hợp tác, vừa có tính thực tiễn cao đáp ứng được những yêu cầu đổi mới về phương pháp giảng dạy ngoại ngữ và cách kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực người học Hiện nay, rất cần thiết phải cho giáo viên và học sinh trở nên quen thuộc với các kĩ thuật dạy học mới có hiệu quả cao trong việc thực hiện các mục tiêu giáo dục Chính vì vậy, nhằm thỏa mãn những nội dung trên tôi muốn chia sẻ kinh nghiệm của mình thông qua sáng kiến này

2 Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến

2.1 Định nghĩa về phương pháp dạy học dự án Dạy học dự án

sinh làm trung tâm, hướng học sinh đến việc lĩnh hội kiến thức và kĩ năng thông qua việc giải quyết vấn đề, mô phỏng những hoạt động có thật của đời sống xã hội

2.2 Tầm quan trọng của phương pháp dạy học dự án

Dạy học dự án giúp phát triển năng lực người học, cụ thể là giúp cho học

➢ Chuyển từ nghe và đáp ứng sang truyền đạt và dám chịu trách nhiệm ➢

2.3 Đặc trưng cơ bản của dạy học dự án

- Người học là trung tâm của quá trình dạy học

- Dự án tập trung vào những mục tiêu học tập quan trọng gắn với các

chuẩn

- Dự án được định hướng theo bộ câu hỏi khung chương trình

- Dự án đòi hỏi các hình thức đánh giá đa dạng và thường xuyên

- Dự án có tính liên hệ với thực tế

- Người học thể hiện sự hiểu biết của mình thông qua sản phẩm và quá

trình thực hiện

- Công nghệ hiện đại hỗ trợ và thúc đẩy việc học của người học

- Kĩ năng tư duy là yếu tố không thể thiếu trong phương pháp dạy học dự án

3 Vai trò của giáo viên và học sinh trong dạy học dự án

3.1 Vai trò của học sinh

- Học sinh là người quyết định cách tiếp cận vấn đề cũng như phương

pháp và các hoạt động cần phải tiến hành để giải quyết vấn đề đó

- Học sinh tập giải quyết các vấn đề của cuộc sống thực bằng các kĩ năng của người lớn thông qua làm việc theo nhóm

- Chính học sinh là người lựa chọn các nguồn dữ liệu, thu thập dữ liệu từ những nguồn khác nhau đó, rồi tổng hợp (synthesize), phân tích (analyze) và

tích lũy kiến thức từ quá trình làm việc của chính các em

- Học sinh hoàn thành việc học với các sản phẩm cụ thể (dự án) và có thể

bày của các em theo những tiêu chí đã xây dựng trước đó

3.2 Vai trò của giáo viên:

- Khác với phương pháp dạy học truyền thống, giáo viên đóng vai trò trung tâm, là chuyên gia và nhiệm vụ chính là truyền đạt kiến thức, trong

DHDA, GV là chỉ là người hướng dẫn (guide) và tham vấn (advise) chứ không

phải là “cầm tay chỉ việc” cho HS của mình Theo đó, giáo viên không dạy nội dung cần học theo cách truyền thống mà từ nội dung nhìn ra sự liên quan của nó tới các vấn đề của cuộc sống, hình thành ý tưởng về một dự án liên quan đến nội dung học, tạo vai trò cho học sinh trong dự án, làm cho vai trò của học sinh gắn

với nội dung cần học (thiết kế các bài tập cho học sinh)…

- Tóm lại, giáo viên không còn giữ vai trò chủ đạo trong quá trình dạy học

mà trở thành người hướng dẫn, người giúp đỡ học sinh, tạo môi trường thuận lợi

nhất cho các em trên con đường thực hiện dự án

3.3 Vai trò của công nghệ:

- Mặc dù công nghệ không phải là vấn đề cốt yếu đối với phương pháp

DHDA nhưng nó có thể nâng cao kinh nghiệm học tập và đem lại cho học sinh

cơ hội để hòa nhập với thế giới bên ngoài, tìm thấy các nguồn tài nguyên và tạo

ra sản phẩm Một vài giáo viên có thể không cảm thấy thoải mái với những công

nghệ mới hoặc có thể cảm thấy lớp học chỉ với một máy tính sẽ là trở ngại đối

với việc phải dùng máy tính như là một phần của công việc dự án Những thử

thách này có thể vượt qua Nhiều giáo viên cần sẵn sàng chấp nhận rằng họ

không phải là chuyên gia trong mọi lĩnh vực và học sinh của họ có thể biết nhiều

hơn họ, đặc biệt là khi tiếp cận với công nghệ Cùng học các kỹ năng mang tính

kỹ thuật với học sinh hoặc nhờ học sinh giúp đỡ như một người cố vấn kỹ thuật

là một vài cách để vượt qua chướng ngại này

4 Quy trình dạy học dự án

Bước 1: Chọn đề tài, chia nhóm

- Tìm trong chương trình học tập các nội dung cơ bản có liên quan hoặc có

quyết, phù hợp với các em, trong đó có sự liên hệ nội dung học tập với hoàn

cảnh thực tiễn đời sống xã hội Giáo viên cũng có thể giới thiệu một số hướng đề

tài để người học lựa chọn

Bước 2: Xây dựng đề cương dự án

- Giáo viên hướng dẫn người học xác định mục đích, nhiệm vụ, cách tiến

hành, kế hoạch thực hiện dự án; xác định những công việc cần làm, thời gian dự kiến, vật liệu, kinh phí…

- Xác định mục tiêu học tập cụ thể bằng cách dựa vào chuẩn kiến thức và

-Việc xây dựng đề cương cho một dự án là công việc hết sức quan trọng

vì nó mang tính định hướng hành động cho cả quá trình thực hiện, thu thập kết

quả và đánh giá dự án

Bước 3: Thực hiện dự án

- Các nhóm phân công nhiệm vụ cho mỗi thành viên

- Các thành viên trong nhóm thực hiện kế hoạch đã đề ra Khi thực hiện dự

án, các hoạt động trí tuệ và hoạt động thực hành, thực tiễn xen kẽ và tác động

qua lại với nhau; kết quả là tạo ra sản phẩm của dự án

- Học viên thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau rồi tổng hợp, phân

tích và tích lũy kiến thức thu được qua quá trình làm việc Như vậy, các kiến

4: Thu thập kết quả - Kết quả thực hiện dự án có thể được viết dưới dạng

- Tất cả học viên cần được tạo điều kiện để trình bày kết quả cùng với kiến

thức mới mà họ đã tích lũy thông qua dự án (theo nhóm hoặc cá nhân)

- Sản phẩm của dự án có thể được trình bày giữa các nhóm người học, giới thiệu

giá dự án, rút kinh nghiệm - Giáo viên và người học đánh giá quá trình thực

Những bài học kinh nghiệm để dạy học dự án thành công

- Việc phân chia các bước trong dạy học dự án chỉ có tính tương đối Trong thực tế chúng có thể xen kẽ và thâm nhập lẫn nhau

- Giáo viên phải phác họa trước các ý tưởng cơ bản của dự án Nếu không bám sát vào mục tiêu dạy học, mục đích của dự án sẽ mơ hồ và kết quả học tập

có thể bị hiểu sai

- Hãy để cho nội dung trong mỗi Unit định hướng việc lựa chọn và thiết

kế dự án Dựa vào mục đích, mục tiêu và chuẩn kiến thức, kĩ năng; giáo viên sẽ lựa chọn các Unit cần ưu tiên trong chương trình Khi thiết kế dự án, phải chắc chắn rằng việc lập kế hoạch hành động sẽ giúp cho người học xác định được

mục tiêu học tập dự kiến

Giáo viên nên luôn nhớ rằng mình là người hướng dẫn và hỗ trợ, không

- Trong suốt dự án, nên tạo nhiều cơ hội để đánh giá và kiểm soát sự tiến

bộ của học viên Sau mỗi dự án cần đánh giá và rút kinh nghiệm nghiêm túc

1 Những kiến thức, kĩ năng thu được sau dự án

2 Lượng kiến thức gắn với môn học trong dự án

3 Tạo điều kiện cho mọi thành viên tham gia

4 Chỉ rõ những công việc người học cần làm

5 Tính hấp dẫn với người học của dự án

6 Phù hợp với điều kiện thực tế

7 Phù hợp với năng lực của người học

8 Áp dụng công nghệ thông tin

9 Sản phẩm có tính khoa học

10 Sản phẩm có tính thực tiễn, thiết thực

+ Hoặc có thể đánh giá dự án theo bộ câu hỏi khung sử dụng Bloom’s

Sau đây là một số động từ và các loại câu hỏi được sử dụng cho từng mức

độ giúp học sinh tư duy tốt hơn

➢ Level I: Knowledge

11

Who do you think ?

➢ Level III: Application

own ?

instructions about…?

Would this information be useful if you had a ?

➢ Level IV: Analysis

identify How was this similar to ?

➢ Level V: Synthesis

➢ Level VI: Evaluation

Ví dụ bộ câu hỏi khung hướng dẫn làm dự án bài 5 chương trình sách

tiếng Anh lớp 10 thí điểm

Unit 5: Inventions.

Project: Describing an imaginary invention.

Teacher asks students to work in groups to design a poster of the best

invention on a large-sized sheet of paper and make a presentation to persuade others to vote for it In this task, Ss are free to create their own invention -

something they have wished to have To inspire Ss'imagination, teacher may

give some examples of imaginary inventions based on objects owned by the characters in a cartoon or story: Harry Porter's invisibility cloak, Doraemon's magic pocket, Aladdin's magic lamp etc Then teacher ( with students) gives

3 What is it used for?

4 Who can use it?

5 Where may it be used?

6 Is it expensive?

7 Is it easy to use?

❖

Level II: Comprehension

1 Can you distinguish it with other inventions?

2 Can you compare it with other inventions?

3 Why do you invent it?