HỌC VIỆN NƠNG NGHIỆP VIỆT NAM NGUYỄN VĂN HỊA PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI VIỆC RA QUYẾT ĐỊNH MUA THỊT LỢN CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG Ở HUYỆN YÊN DŨNG, TỈNH BẮC GIANG Ngành: Phát triển nông thôn Mã số: 60.62.01.16 Người hướng dẫn khoa học: GS.TS Nguyễn Văn Song NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan số liệu kết nghiên cứu luận văn trung thực chưa sử dụng để bảo vệ học vị Tôi xin cam đoan giúp đỡ cho việc thực luận văn cảm ơn tất trích dẫn luận văn rõ nguồn gốc Hà Nội, ngày tháng năm 2017 Tác giả luận văn Nguyễn Văn Hòa i LỜI CẢM ƠN Trong trình thực nghiên cứu đề tài tơi nhận giúp đỡ, hướng dẫn tận tình thầy, cô thuộc khoa Kinh tế Phát triển nông thôn – Học viện Nông nghiệp Việt Nam, đồng nghiệp gia đình Tới nay, luận văn tơi hồn thành Tơi xin bày tỏ lòng cám ơn sâu sắc tới thầy giáo hướng dẫn - GS.TS Nguyễn Văn Song, người bảo hướng dẫn tơi tận tình để thực nghiên cứu Tơi xin bày tỏ lịng cảm ơn tới Thầy, cô trong khoa Kinh tế Phát triển nông thôn thuộc Học viện Nông nghiệp Việt Nam giúp đỡ tạo điều kiện tốt để tơi hồn thành nghiên cứu Tơi xin bày tỏ lòng cảm ơn tới đồng nghiệp giúp đỡ động viên tơi suốt q trình học tập thực nghiên cứu Cuối cùng, xin cảm ơn người vợ yêu quý Họ nguồn động viên cổ vũ to lớn để học tập thực tốt nghiên cứu Hà Nội, ngày tháng năm 2017 Tác giả luận văn Nguyễn Văn Hòa ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT vi DANH MỤC BẢNG vii DANH MỤC HÌNH viii DANH MỤC BIỂU ĐỒ viii DANH MỤC SƠ ĐỒ viii TRÍCH YẾU LUẬN VĂN ix THESIS ABSTRACT xi PHẦN MỞ ĐẦU 1.1 TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1 Mục tiêu chung 1.2.2 Mục tiêu cụ thể 1.3 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.3.1 Đối tượng nghiên cứu .2 1.3.2 Phạm vi nghiên cứu PHẦN CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 2.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN 2.1.1 Một số vấn đề liên quan đến hành vi mua người tiêu dùng .4 2.1.2 Các vấn đề liên quan đến thịt lợn 18 2.2 CƠ SỞ THỰC TIỄN 27 2.2.1 Thực trạng tiêu dùng thịt lợn Việt Nam 27 2.2.2 Tình hình tiêu dùng thịt lợn địa bàn huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang 29 2.2.3 Tóm tắt cơng trình nghiên cứu liên quan 30 PHẦN PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .32 3.1 ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA HUYỆN YÊN DŨNG, TỈNH BẮC GIANG 32 3.1.1 Điều kiện tự nhiên 32 3.1.2 Điều kiện kinh tế - xã hội huyện Yên Dũng 35 3.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 46 iii 3.2.1 Chọn điểm nghiên cứu 46 3.2.2 Phương pháp thu thập số liệu 46 3.2.3 Phương pháp tổng hợp xử lý số liệu .48 3.2.4 Phương pháp phân tích 48 3.2.5 Hệ thống tiêu nghiên cứu 48 PHẦN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 50 4.1 KHÁI QUÁT VỀ HỆ THỐNG CUNG ỨNG SẢN PHẨM THỊT LỢN TẠI HUYỆN YÊN DŨNG, TỈNH BẮC GIANG 50 4.1.1 Hệ thống lò mổ .50 4.1.2 Hệ thống chợ bán lẻ (chợ ngày) .50 4.1.3 Hệ thống trung tâm thương mại, siêu thị cửa hàng 50 4.1.4 Người bán hàng rong, bán lẻ thơn, xóm 51 4.2 THỰC TRẠNG TIÊU DÙNG THỊT LỢN TẠI ĐỊA BÀN HUYỆN YÊN DŨNG, TỈNH BẮC GIANG 51 4.2.1 Thông tin chung người tiêu dùng địa bàn huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang .51 4.2.2 Tình hình tiêu dùng thịt lợn thị trường địa bàn huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang .54 4.3 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI VIỆC RA QUYẾT ĐỊNH MUA THỊT LỢN CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG Ở HUYỆN YÊN DŨNG TỈNH BẮC GIANG 57 4.3.1 Hiểu biết người tiêu dùng thịt lợn .57 4.3.2 Nghề nghiệp người tiêu dùng 58 4.3.3 Mức thu nhập người tiêu dùng .60 4.3.4 Mức chi tiêu sẵn lòng chi trả người tiêu dùng 61 4.3.5 Độ tuổi người tiêu dùng 62 4.3.6 Trình độ học vấn người tiêu dùng 63 4.3.7 Địa điểm mua thịt lợn người tiêu dùng 65 4.3.8 Yếu tố cửa hàng thịt để người tiêu dùng lựa chọn 67 4.3.9 Giá bán thịt lợn .67 4.3.10 Sự lo ngại dịch bệnh 68 iv 4.4 GIẢI PHÁP VỀ TIÊU THỤ THỊT LỢN Ở HUYỆN YÊN DŨNG, TỈNH BẮC GIANG .69 4.4.1 Căn cho việc phát triển thị trường tiêu thụ thịt lợn 69 4.4.2 Một số quan điểm định hướng thị trường thịt lợn huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang thời gian tới 69 4.4.3 Một số giải pháp định hướng tiêu dùng thịt lợn huyện Yên Dũng thời gian tới .70 PHẦN KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ 83 5.1 KẾT LUẬN 83 5.2 KIẾN NGHỊ 84 TÀI LIỆU THAM KHẢO 87 PHỤ LỤC .89 v DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nghĩa tiếng Việt BQ Bình qn KCN Khu cơng nghiệp NN Nơng nghiệp NTD Người tiêu dùng PTNT Phát triển nông thôn TB&XH Thương binh xã hội TDTT Thể dục thể thao TT Thông tin TTCN Tiểu thủ công nghiệp VAC Vườn ao chuồng vi DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1 Các kiểu hành vi mua NTD .4 Bảng 3.1 Cơ cấu kinh tế huyện Yên Dũng 36 Bảng 3.2 Tình hình phát triển ngành chăn nuôi qua năm .39 Bảng 4.1 Giới tính mức độ sử dụng thịt lợn người tiêu dùng 52 Bảng 4.2 Trình độ học vấn theo giới tính người tiêu dùng 52 Bảng 4.3 Nghề nghiệp theo giới tính người tiêu dùng 53 Bảng 4.4 Thu nhập theo giới tính người tiêu dùng .53 Bảng 4.5 Mức chi tiêu hàng tháng theo số lượng thành viên 54 Bảng 4.6 Giá số loại thịt lợn .56 Bảng 4.7 Mức tiêu dùng thịt lợn hộ so với số lượng thành viên gia đình 56 Bảng 4.8 Nhận thức người tiêu dùng thịt lợn 58 Bảng 4.9 Mức độ ảnh hưởng chia theo nghề nghiệp người tiêu dùng 59 Bảng 4.10 Mức độ ảnh hưởng chia theo thu nhập người tiêu dùng 60 Bảng 4.11 Mức độ sẵn lòng chi trả người tiêu dùng .61 Bảng 4.12 Mức độ ảnh hưởng chia theo độ tuổi người tiêu dùng 62 Bảng 4.13 Mức độ ảnh hưởng chia theo trình độ học vấn người tiêu dùng 64 Bảng 4.14 Mức độ ảnh hưởng chia theo địa điểm mua thịt lợn người tiêu dùng 65 Bảng 4.15 Mức độ ảnh hưởng chia theo khoảng cách tới điểm bán thịt lợn 66 Bảng 4.16 Yếu tố lựa chọn cửa hàng chủ hộ 67 Bảng 4.17 Mức độ ảnh hưởng theo giá bán thịt lợn so với loại thịt khác .68 vii DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ Hình 3.1 Bản đồ hành huyện Yên Dũng 32 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 4.1 Độ tuổi người tiêu dùng .51 DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1 Quy trình định người mua Sơ đồ 2.2 Các bước đánh giá định mua Sơ đồ 2.3 Mơ hình hành vi tiêu dùng 66 Sơ đồ 2.4 Nhân tố ảnh hưởng tới hành vi mua người tiêu dùng 88 viii TRÍCH YẾU LUẬN VĂN Tên tác giả: Nguyễn Văn Hòa Tên Luận văn: Phân tích yếu tố ảnh hưởng tới việc định mua thịt lợn người tiêu dùng huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang Ngành: Phát triển nông thôn Mã số: 60.62.01.16 Tên sở đào tạo: Học viện Nơng nghiệp Việt Nam Mục đích nghiên cứu Trên sở phân tích thực trạng tiêu dùng thịt lợn yếu tố ảnh hưởng tới định mua thịt lợn người tiêu dùng địa bàn huyện Yên Dũng từ đề xuất số giải pháp cho nhà chăn nuôi lợn thịt, nhà kinh doanh thịt lợn, người tiêu dùng quan quản lý an toàn thực phẩm nhằm nâng cao chất lượng thịt lợn đẩy mạnh tiêu thụ thịt lợn địa bàn huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp chọn điểm nghiên cứu - Phương pháp thu thập số liệu: + Thu thập số liệu thứ cấp: Tài liệu/Thông tin thứ cấp thu thập từ nguồn khác như: Các sách, tạp chí, báo, báo cáo ngành, cấp, trang web… có liên quan đến nội dung nghiên cứu đề tài + Thu thập số liệu sơ cấp: Điều tra phiếu điều tra với 80 người tiêu dùng địa bàn huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang - Phương pháp tổng hợp xử lý số liệu - Phương pháp phân tích + Phương pháp thống kê mơ tả + Phương pháp so sánh Kết kết luận Sự hiểu biết người tiêu dùng ảnh hưởng đến mức tiêu dùng thịt lợn hộ Theo số liệu khảo sát có nhiều hộ hiểu rõ thịt lợn, hộ tiêu dùng thịt lợn mức tương đối cao, 12,8 kg/hộ/tháng Nghề nghiệp khác mức tiêu dùng thịt lợn khác Những người làm lao động công ty, nội trợ tiêu dùng thịt lợn nhiều người viên chức Nhà nước, người buôn bán, người nghỉ hưu Mức thu nhập cao xu hướng người tiêu dùng tiêu dùng loại thịt khác nhiều tiêu dùng thịt lợn Chỉ hộ có thu nhập triệu đồng/tháng ix + Hệ thống sổ sách ghi chép chủ hộ phải rõ ràng cần lưu giữ 01 năm kể từ ngày đàn lợn xuất bán hay chuyển nơi khác Việc xây dựng hệ thống chăn ni tốt, an tồn, quy mơ, thực quy trình chăn ni sở tạo hệ thống cung ứng thịt đảm bảo chất lượng địa bàn, tạo tâm lý an tâm tiêu dùng thịt người tiêu dùng, qua đáp ứng tốt không nhu cầu thịt địa bàn mà vùng phụ cận 4.4.3.2 Nhóm giải pháp cho tác nhân trung gian Các tác nhân trung gian ln đóng vai trị quan trọng việc đẩy mạnh tiêu dùng thịt lợn Song song với việc tăng cường kiểm sốt giết mổ lị giết mổ tập trung, hộ kinh doanh thịt lợn ngành thú y cấp giấy xác nhận quầy bán thịt lợn an toàn Phải đánh giá, kiểm tra chất lượng sản phẩm liên tục thường xuyên để tạo niềm tin cho người tiêu dùng Các cửa hàng bán thịt lợn: - Hình thức: Cửa hàng bán thịt lợn nên chọn màu sáng, trắng xanh tạo cảm giác thân thiện gam màu tối trưng bày không bắt mắt + Mặt tiền cửa hàng cần có hệ thống biển ngang, dọc biển hướng bên vỉa hè để thu hút khách hàng + Trong cửa hàng nên treo số hình nguồn thực phẩm đầu vào, giấy chứng nhận nguồn gốc xuất xứ sản phẩm, vài câu nói khẳng định sứ mệnh, tầm nhìn tâm huyết chủ cửa hàng nơi khách hàng dễ thấy nhất… - Nhân viên bán hàng: Nhẹ nhàng, thân thiện khiến khách hàng cảm thấy hài lịng ví dụ như: Khách tới, chạy dắt xe cho họ lên lề, mỉm cười chào đón Khách mua xong cúi đầu xuống nói “cám ơn cơ/chú/anh/chị ủng hộ thịt lợn”, nói chân thành, khơng ngại ngùng Thường xun cải tiến bao bì, mẫu mã chất lượng sản phẩm, giá hợp lý Đảm bảo hàng hóa phong phú chủng loại Phải đặt vệ sinh an toàn thực phẩm lên hàng đầu Cho biết yêu cầu chất lượng, mẫu mã, xuất xứ… sản phẩm chợ siêu thị để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng 4.4.3.3 Nhóm giải pháp cho người tiêu dùng Người tiêu dùng tác nhân quan trọng tới việc tiêu dùng thịt lợn Nhờ có người tiêu dùng nhận thông tin phản hồi, phản ánh chất 76 lượng thịt lợn… để có giải pháp khắc phục; phát triển tồn diện hệ thống thị trường thịt lợn địa bàn huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang Vì vậy, đưa giải pháp cho người tiêu dùng để đảm bảo cho họ cách tốt sử dụng thịt an toàn, tốt cho sức khỏe vệ sinh an toàn thực phẩm chiến lược phát triển thị trường thịt lợn huyện Thịt lợn thức ăn chủ đạo, phổ biến gia đình người dân Việt, giúp bà nội trợ chế biến đa dạng ăn mà khơng cảm thấy chán Vì việc tiêu dùng thịt lợn cho hợp vệ sinh, an toàn thực phẩm mang lại sức khỏe cho điều mà người dân huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang nói riêng người dân nước nói chung quan tâm Để làm điều đó, người tiêu dùng ln phải có biện pháp tiêu thụ thịt lợn cho hợp lý phải nhận biết thịt lợn ngon thịt lợn nhiễm chất cấm Đặc biệt là, thời gian gần đây, thị trường xuất nhiều thông tin việc buôn bán tràn lan loại thịt lợn siêu nạc, có chứa chất kích thích tăng trưởng Clenbuterol Salbutamol, ăn vào bị ảnh hưởng sức khỏe; làm cho người tiêu dùng hoang mang lo lắng Để giúp bà nội trợ có kiến thức việc lựa chọn thực phẩm, theo tư vấn nhiều chuyên gia người ni lợn lâu năm mua thịt chợ nhỏ lẻ, để tránh tình trạng mua phải loại thịt lợn siêu nạc có chứa hóa chất kích thích, gây ảnh hưởng đến sức khỏe, biểu sau đặc biệt cần nên tránh: Khi mua thịt người tiêu dùng cần phải xem kỹ lớp mỡ bên da miếng thịt bày bán Nếu phát thấy lớp mỡ mỏng bất thường lỏng lẻo Cùng với đó, phần liên kết đoạn nạc mỡ, thấy tách rời rõ rệt Đồng thời, dấu hiệu mà người tiêu dùng nhìn phát mắt thường miếng thịt chảy chất khác thường, có nước dịch màu vàng rỉ Đây loại thịt lợn mà bà nội trợ đặc biệt nên tránh khơng mua, miếng thịt ni chất kích thích Theo tư vấn hộ chăn ni thơng thường lợn siêu nạc ăn hóa chất có lớp mỡ mỏng (có dày chưa đến 1cm), lớp mỡ thịt lợn bình thường khoảng 1,5-2 cm Chính vậy, người tiêu dùng khơng nên chọn miếng thịt nạc, mở mỏng Cùng với việc xem xét độ mỏng lớp mở da, mua thịt chợ người tiêu dùng cần đặc biệt ý đến màu sắc miếng thịt Bởi vì, thịt lợn có ăn chất kích thích thường có màu đỏ khác thường (như thịt bị), sáng bóng 77 Ngồi ra, người tiêu dùng mua thịt dùng cách thái miếng thịt đoạn dày 2-3 ngón tay, thấy thịt mềm, khơng đứng thẳng bàn thịt nhiễm chất tăng trọng Nếu người tiêu dùng không may mua phải miếng thịt lợn siêu nạc có hóa chất, nấu pháp Bởi loại thịt đun lên thường nhiều nước hao thịt Đặc biệt, mùi thịt phát khơng thơm, mà khó chịu khác thường Trong trường hợp này, người tiêu dùng không nên tiếc mà ăn Các tốt đổ Vì vậy, giải pháp tốt để giúp người tiêu dùng tránh mua phải thịt lợn có chất kích thích nên mua siêu thị chọn miếng thịt lợn ngon có màu hồng sáng, mỡ trắng, bì lợn trắng Bởi vì, thơng thường thịt lợn siêu thị quan kiểm tra đóng dấu đỏ an tồn Ngồi ra, người tiêu dùng mua thịt lợn kiểm tra an toàn, địa rõ quan chức đóng dấu đảm bảo Nghĩa người tiêu dùng nên mua thịt nơi thịt có xuất xứ, nguồn gốc, nơi cung cấp rõ ràng Để người tiêu dùng hiểu biết rõ tầm quan trọng việc tiêu dùng thịt lợn ảnh hưởng xấu việc tiêu dùng phải thịt lợn chất lượng cấp cần có biện pháp sau: + Tăng cường tuyên truyền ảnh hưởng xấu thịt lợn khơng an tồn Khi người tiêu dùng có hiểu biết họ chọn lựa thịt lợn với tinh thần tự nguyện sẵn sàng trả giá cao để mua thịt lợn Các chương trình tuyên truyền phải thực thời gian dài với sách đồng bộ, chương trình phù hợp chương trình ti vi, quảng cáo, Điều giúp thị trường thịt lợn phát triển mạnh mẽ + Cung cấp thông tin thị trường giá cả, địa điểm bán, nguồn hàng, quảng bá thương hiệu sản phẩm cho đối tượng quan tâm, kích thích tiêu dùng sản phẩm an tồn có thịt lợn + Tổ chức hội chợ, triển lãm sản phẩm thịt lợn an toàn năm từ – lần vị trí thuận lợi, đủ rộng để sở sản xuất tiêu thụ thịt lợn an toàn huyện Yên Dũng huyện lân cận tham gia + Tổ chức hội thảo, hội nghị khách hàng tạo điều kiện giao lưu người sản xuất – người lưu thông phân phối – người tiêu dùng Thông qua hội thảo, hội nghị khách hàng, người sản xuất, người kinh doanh thịt lợn thu nhận 78 nhiều thông tin nhận thấy trách nhiệm họ sản xuất, cung ứng chủng loại, mẫu mã chất lượng thịt lợn an toàn theo yêu cầu người tiêu dùng 4.4.3.4 Nhóm giải pháp cho cấp quyền huyện - Thực tốt cơng tác thú y, phịng dịch, đầu tư phát triển ngành chăn ni lợn Cả hệ thống trị cần vào cuộc, lãnh đạo, đạo giáo dục toàn dân tự giác thực Pháp lệnh Thú y, bảo vệ mơi trường, vệ sinh an tồn thực phẩm, có chế tài đủ mạnh bắt buộc người dân thay đổi hành vi nếp sống tùy tiện: vận chuyển gia súc bệnh, vật nuôi chết vứt bừa bãi môi trường, giấu dịch… làm ô nhiễm môi trường, lây lan dịch bệnh Nâng cao trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp, lực chuyên môn cán ngành chức tham mưu cấp Không tùy tiện xảy dịch diệt, chôn, đền bù Thực tiễn nhiều năm xử lý ổ dịch bệnh virut (siêu trùng) như: lợn tai xanh, lở mồm long móng, dịch tả lợn,…và loại bệnh dịch vi trùng (vi khuẩn) như: bệnh tụ huyết trùng lợn, Salmonella, Mycoplasma, E.Coli… tiêu hủy xử lý đun sơi, luộc chín, chế biến, sử dụng Cần có đổi mạnh mẽ tổ chức quản lý để phối hợp chặt chẽ cơng tác thú y với cơng tác chăn ni Có sách cho nhân dân vay vốn mở rộng sản xuất chăn nuôi, kinh doanh thịt lợn cách lập quỹ tín dụng, kêu gọi doanh nghiệp,các nhà đầu tư từ bên huy động vốn cho chăn ni tiêu thụ thịt lợn Các quan có thẩm quyền cần phải tăng cường công tác kiểm tra lò mổ địa bàn huyện Tất lị giết mổ trái phép lị mổ khơng đạt yêu cầu vệ sinh thực phẩm bị đóng cửa Song song với việc kiểm tra công tác giết mổ, Chi cục Thú y huyện phải thường xuyên kiểm tra chất cấm chăn nuôi trang trại đồn kiểm tra chất cấm chăn ni công ty, sở sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y địa bàn Nếu phát sở sử dụng chất cấm, yêu cầu công an vào từ đầu để xác minh, điều tra nguồn gốc thu thập chứng cứ, xử lý nghiêm khắc với trường hợp sử dụng chất cấm chăn nuôi lợn Thực triệt để sách việc nói khơng với chất cấm 79 - Quy hoạch tổng thể hệ thống thị trường cung cấp thịt lợn Vần đề huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang trọng làm từ trước tập trung quy hoạch mạng lưới chợ chưa quy hoạch tổng thể hệ thống Hiện nay, hệ thống thị trường bán lẻ thịt lợn đánh giá cung cấp đủ phần lớn nhu cầu cho người tiêu dùng Tuy nhiên cấu tổ chức thị trường đơn giản, tác nhân tham gia thị trường cịn đa dạng Các tác nhân chủ yếu hộ gia đình, tham gia công ty, tổ chức tập thể… Thời gian tới huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang cần tập trung quy hoạch đồng bộ, toàn diện từ hệ thống chợ, siêu thị, cửa hàng, góp phần đa dạng hóa hình thức hoạt động hệ thống thị trường nói chung hệ thống thị trường lẻ thịt lợn nói riêng Trước mắt, thành phố quy hoạch chợ có, đầu tư nâng cấp, sữa chữa, hoàn thiện dịch vụ nhằm tạo mạng lưới chợ đại hơn, q trình bn bán thuận lợi Trong chợ, cần xếp lại quầy hàng, ngành hàng hợp lý, kiên không để hộ gia đình kinh doanh bên ngồi lấn chiếm đường giao thơng Đối với siêu thị có, cần đầu tư quầy hàng bán thịt hợp lý hơn, bắt mắt Tránh tượng bày bán cho có, khơng ý đến vấn đề doanh thu bán thịt nên khơng đầu tư Thời gian đầu người dân chưa có thói quen mua thịt lợn siêu thị nên cần kết hợp công tác tuyên truyền, chiến lược cạnh tranh chất lượng sản phẩm, nêu rõ nguồn gốc, xuất xứ thịt lợn… để thu hút người dân mua thịt lợn siêu thị Tiếp theo sau đầu tư mở rộng quy hoạch thêm số chợ mới, siêu thị huyện Hiện huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang có siêu thị bán thực phẩm nên cần đầu tư thêm vài siêu thị bán thực phẩm nói chung bán thịt lợn nói riêng Bên cạnh cần đầu tư xây dựng thêm nhiều chợ bán lẻ để phục vụ tốt nhu cầu nhân dân huyện - Tăng cường đầu tư xây dựng sở hạ tầng, đổi cấu tổ chức Cần triệt để tranh thủ đầu tư, quan tâm cấp quyền dự án quy hoạch chợ, siêu thị để đầu tư nâng cấp sở hạ tầng chợ Ngồi kết hợp nguồn đóng góp, hỗ trợ từ tổ chức, cá nhân nước, hộ kinh doanh chợ… 80 Đối với chợ quy hoạch, cần đầu tư thêm số quầy đặc biệt quầy có mái che, tránh mưa dột Ngồi số chợ cần cải thiện hệ thống điện, hệ thống thoát nước, hệ thống vệ sinh Ở chợ huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang nay, hệ thống điện chưa ổn định, hệ thống thoát nước vệ sinh bẩn Những ngày trời mưa, nước khơng gây vệ sinh, ảnh hưởng đến người bán người mua Chợ nơi diễn hoạt động trao đổi buôn bán hàng hóa, tập trung nhiều đối tượng khác nên quan hệ chợ phức tạp Việc phát sinh mâu thuẫn tranh chấp vấn đề xảy thường xuyên Điều đòi hỏi người quản lý phải có trình độ, có nghiệp vụ đứng giải thõa đáng Nhưng thực tế cho thấy, ban quản lý chợ chưa trọng đào tào trình độ chun mơn nghiệp vụ quản lý, đặc biệt quản lý kinh doanh chợ Các sách kinh doanh, thương mại dịch vụ nhà nước ban hành xuống cần tới tận người kinh doanh nhỏ lẻ Hơn quy chế hoạt động chợ cần phải thường xuyên cập nhập, thay đổi cho phù hợp với tình hình thực tế Do người quản lý cần có hiểu biết sách, quy định để có biện pháp chỉnh sửa, tuyên truyền cho người hiệu Hầu hết chợ chưa có quyền tự chủ tài chính, hoạt động kinh doanh chợ nên phát huy khả sáng tạo, khả quản lý người làm công tác quản lý chợ Thời gian tới huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang cần có chế độ bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán quản lý chợ trao quyền tự chủ cho họ hoạt động kinh doanh chợ Bên cạnh cần nghiên cứu để chuyển giao dần chợ cho tổ chức hợp tác xã, doanh nghiệp đứng quản lý - Tăng cường công tác tuyên truyền Tuyên truyền người dân văn minh kinh doanh chợ siêu thị, người kinh doanh tham gia buôn bán kinh doanh pháp luật, quy định, giữ gìn trật tự giữ gìn vệ sinh chung Người tiêu dùng, vào mua hàng cần để xe quy định, tránh lấn chiếm đường giao thông, tiện đâu để Giao tiếp kinh doanh chợ mực, văn minh, lịch sự, có văn hóa Tăng cường tuyên truyền cơng tác vệ sinh an tồn thực phẩm, để người dân tham gia thị trường bán lẻ thịt lợn phải có ý thức trách nhiệm sản 81 phẩm an tồn cộng đồng Cần tẩy chay ý thức xấu, biết chạy theo lợi nhuận mà không quan tâm đến người tiêu dùng Nếu làm tốt công tác tuyên truyền, người dân có ý thức trách nhiệm cao tham gia kinh doanh, mua bán chợ, siêu thị Điều đóng góp lớn làm cho thị trường bán lẻ phát triển văn minh, đại - Mở rộng sách người tham gia thị trường Giải vấn đề tín dụng cho hộ có nguyện vọng vay vốn mở rộng sản xuất kinh doanh thịt lợn Cần có sách kêu gọi đầu tư từ bên vào huyện nhằm phát triển hệ thống thị trường bán lẻ thịt lợn Khuyến khích tập thể cá nhân đầu tư xây dựng chợ, siêu thị, cửa hàng… Có thể hỗ trợ hành lang pháp lý thơng thống cho người có nguyện vọng đầu tư kinh doanh lĩnh vực Đối với dự án đầu tư, xây dựng chợ, siêu thị cần cải tiến, giải nhanh thủ tục pháp lý quy hoạch quỹ đất hợp lý, Luật đơn giản giúp việc xây dựng chợ, siêu thị… tiến độ thi công Tạo mối liên kết nhà: nhà nước, nhà khoa học, người chăn nuôi doanh nghiệp 82 PHẦN KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ 5.1 KẾT LUẬN Qua nghiên cứu đề tài “Phân tích yếu tố ảnh hưởng tới việc định mua thịt lợn người tiêu dùng huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang”, tác giả rút số kết luận sau: Thứ nhất, Qua nghiên cứu sở lý luận thực tiễn yếu tố ảnh hưởng tới hành vi mua hàng người tiêu dùng phân tích yếu tố ảnh hưởng đến hành vi mua thịt lợn người tiêu dùng huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang Trên sở đề xuất số giải pháp cho nhà chăn nuôi lợn thịt, nhà kinh doanh thịt lợn, người tiêu dùng quan quản lý an toàn thực phẩm nhằm nâng cao chất lượng thịt lợn đẩy mạnh tiêu thụ thịt lợn địa bàn huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang Thứ hai, đánh giá thực trạng tiêu dùng thịt lợn huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang Tác giả có số nhận định sau: (1) Người tiêu dùng huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang chủ yếu nữ giới có độ tuổi từ 25 tuổi trở lên, người tiêu dùng có độ tuổi từ 41 đến 55 tuổi chiếm tỷ lệ cao Trình độ học vấn người tiêu dùng tương đối thấp, theo khảo sát có tới 46,25% người tiêu dùng có trình độ trung học phổ thơng trở xuống Mức thu nhập người tiêu dùng tương đối thấp, theo khảo sát có tới 50% người tiêu dùng có thu nhập từ đến triệu, 16,25% người tiêu dùng có thu nhập từ đến triệu Do mức chi tiêu người tiêu dùng địa bàn huyện tương đối thấp, 80 người điều tra có tới 24 hộ chi tiêu mức từ đến triệu đồng/ tháng, có 35 hộ chi tiêu mức từ đến triệu đồng/ tháng có 12 hộ chi tiêu mức triệu đồng/tháng (2) Qua khảo sát 80 người tiêu dùng địa bàn huyện thấy việc định mua thịt lợn người tiêu dùng bị ảnh hưởng yếu tố giá thịt lợn, khoảng cách đến nơi mua thịt lợn, vệ sinh cửa hang bán thịt lợn, thu nhập người tiêu dùng, trình độ học vấn hiểu biết người tiêu dùng độ tuổi người tiêu dùng Trong ảnh hưởng lớn đến việc định mua thịt lợn người tiêu dùng địa bàn huyện mức thu nhập, mức chi tiêu người tiêu dùng giá thịt lợn 83 Thứ ba, Dựa phân tích thực trạng nhân tố ảnh hưởng đến việc định mua thịt lợn người tiêu dùng huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang, đưa số giải pháp nhằm thúc đẩy tiêu thụ thịt lợn địa bàn huyện; nhóm giải pháp chủ yếu tập trung vào: (1) Nhóm giải pháp cho người chăn ni; (2) Nhóm giải pháp cho tác nhân trung gian gồm giải pháp cho cửa hàng, siêu thị nơi bày bán thịt lợn; (3) Nhóm giải pháp cho người tiêu dùng; (4) Nhóm giải pháp cho cấp quyền huyện 5.2 KIẾN NGHỊ 5.2.1 Đối với nhà sản xuất, phân phối Hình thành mối liên kết chặt chẽ nhà sản xuất, giết mổ hệ thống phân phối, phát triển rộng rãi điểm bán thịt lợn vị trí thuận lợi cho người mua nhằm đa dạng hóa hệ thống phân phối, góp phần thúc đẩy mạng lưới tiêu thụ rộng khắp Ngồi việc đảm bảo ln có mặt đầy đủ siêu thị việc đưa hàng hóa phân phối chợ đầu mối, chợ truyền thống, cửa hàng thực phẩm nhỏ lẻ cần đẩy mạnh nhằm đảm bảo tính sẵn có sản phẩm yếu tố có tác động mạnh tới định mua người tiêu dùng Ngoài ra, mở thêm cửa hàng thực phẩm gần khu dân cư nhằm thu hút nhiều người tiêu dùng Việc hoàn thiện kênh phân phối cách nhằm giảm thiểu chi phí trung gian để từ giảm giá thành thịt lợn, giúp nhiều đối tượng tiếp cận sản phẩm Về chất lượng, nhà sản xuất phân phối nên kết hợp xây dựng thương hiệu lòng trung thành thương hiệu cho sản phẩm nhằm làm tăng lòng tin khách hàng sản phẩm Theo nhận định tác giả chưa có thương hiệu thịt lợn người tiêu dùng ưa chuộng tìm mua Gắn chất lượng với thương hiệu giúp nâng cao vị trí thịt lợn mắt người tiêu dùng từ làm tăng nhu cầu thịt lợn thực đơn hàng ngày dịp đặc biệt gia đình Do vậy, việc xây dựng thương hiệu cho sản phẩm thịt lợn cần nhà sản xuất phân phối trọng đầu tư Ngoài ra, cần lưu ý tới số thông tin bao bì sản phẩm mà người tiêu dùng cần biết thêm nơi chăn nuôi quan chứng nhận sản phẩm đạt tiêu chuẩn Các chứng quốc tế vệ sinh an toàn thực phẩm mà nhà cung cấp đạt mạnh mà nhà cung cấp cần khai thác để đưa thông tin sản phẩm nhiều tới người tiêu dùng 84 5.2.2 Một số kiến nghị quan chức quản lý nhà nước Các quan chức nắng cần tiếp tục có biện pháp hỗ trợ hộ chăn ni cơng tác thú y, tiêm phịng dịch bệnh, tư vấn giống chăn nuôi Trong năm vừa qua, Trạm chăn nuôi thú y Yên Dũng xã thị trấn tiến hành tổ chức phun tiêu độc theo kế hoạch huyện, tiêm phòng làm nhiều đợt cho loại gia súc, gia cầm, vật nuôi địa bàn huyện Thực tiến sản xuất cho thấy cơng tác tiêm phịng, khử trùng chăn ni có tác dụng rõ rệt việc nâng cao xuất, giảm rủi ro dịch bệnh, đảm bảo chất lượng thịt an tồn Cơng tác phịng dịch khơng tốt dẫn đến dịch bệnh diện rộng, trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng thịt lợn địa bàn Đặc biệt điều kiện chăn nuôi nhỏ lẻ cơng tác tun truyền, vận động người nông dân chăn nuôi thực tốt công tác phòng dịch, phối hợp với quan chức có dịch bệnh xảy điều quan trọng Theo đó, huyện cần tranh thủ hỗ trợ sở tự hỗ trợ cho công tác tiêm phịng, phun thuốc người chăn ni, hạn chế dịch bệnh xảy gây thiệt hại lớn Chăn nuôi giống tốt đem lại hiệu lớn so với giống cũ phẩm chất Các giống lai mới, giống siêu nạc có tỷ lệ nạc cao, tăng trưởng nhanh nghiên cứu đưa vào đại trà Vì cần có phối hợp với quan, viện nghiên để lựa chọn giống tốt vận động, tư vấn cho người chăn nuôi sử dụng, nâng cao hiệu sản xuất Tuyên truyền, vận động người chăn ni tn thủ quy trình kỹ thuật chăn nuôi Việc thực tốt quy trình kỹ thuật chăn ni trước hết đảm bảo cho lợn đạt suất cao, lợn khỏe mạnh, bệnh tật, nâng cao chất lượng thịt Tuyên truyền vận động, hướng dẫn người chăn nuôi sử dụng kỹ thuật mới, hạn chế ảnh hưởng đến môi trường xung quanh mơ hình chăn ni VAC, sử dụng hầm khí Biogas, tận dụng chất thải chăn ni Quy hoạch vùng sản xuất chăn nuôi, khu giết mổ đảm bảo tiêu chuẩn Hiện sản xuất chăn nuôi địa bàn cịn nhỏ lẻ, manh mún có quy mô nhỏ, vậy, trước hết nhằm nâng cao tính cơng nghiệp, tăng suất chăn ni cần phải có sở chăn ni quy mơ lớn hơn, đảm bảo đầy đủ quy trình an tồn, kỹ thuật chăn ni, hình thành nguồn cung cấp có nguồn gốc, chất lượng cho địa bàn 85 Cùng với cần xây dựng khu giết mổ tập trung, hạn chế ảnh hưởng đến môi trường, đồng thời kiểm soát nguồn thịt cung ứng địa bàn dễ dàng Việc xây dựng hệ thống chăn nuôi tốt, an tồn, quy mơ, sở tập trung tạo hệ thống chăn nuôi cung ứng thịt đảm bảo chất lượng địa bàn, tạo tâm lý an tâm tiêu dùng thịt người tiêu dùng, qua đáp ứng tốt khơng nhu cầu thịt địa bàn mà vùng phụ cận Tăng cường công tác quản lý thị trường cung ứng thực phẩm địa bàn huyện, kiểm soát chặt chẽ đầu mối cung cấp, tích cực kiểm tra sở giết mổ địa bàn Một cảm nhận đáng lưu ý người tiêu dùng họ chưa tin tưởng vào chứng nhận kiểm dịch sản phẩm Người viết cho việc kiểm tra kiểm soát quan chức lỏng lẻo, thường phát vụ việc xảy đông đảo người biết Cải thiện vấn đề này, lấy lại lòng tin người tiêu dùng, đồng thời nhà sản xuất, phân phối có thêm lợi ích kinh tế nhiều người tiêu dùng sẵn lòng trả thêm tiền so với mức giá thông thường đảm bảo chất lượng, theo kết khảo sát thu Có hình thức xử lý nghiêm khắc trường hợp vận chuyển, lưu thông thực phẩm không đạt tiêu chuẩn vệ sinh an tồn, trước hết khơng có chứng nhận kiểm dịch nguồn gốc rõ ràng Tuyên truyền, giáo dục người dân nâng cao ý thức việc tiêu thụ thực phẩm cho bữa ăn hàng ngày, hạn chế sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc chưa qua kiểm tra chất lượng quan chức năng, cảnh báo nguy hại thực phẩm không đạt tiêu chuẩn vệ sinh sức khỏe người Các nguy cúm gia cầm ngộ độc thực phẩm đưa vào chương trình giáo dục nhà trường buổi sinh hoạt tổ dân phố Đối với tiểu thương kinh doanh mặt hàng thịt lợn chợ truyền thống, cần tổ chức buổi họp mặt với tiểu thương, phát tờ rơi tới gian hàng để bước nâng cao nhận thức đạo đức kinh doanh, cụ thể việc mua bán thịt lợn không rõ nguồn gốc khơng có chứng nhận kiểm dịch Đối với đơn vị chăn nuôi, cần cung cấp thông tin nguy hại việc sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc tăng trưởng chăn nuôi tới sức khỏe người tiêu dùng 86 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tài liệu tiếng Việt Đội Quản lý Giao thông huyện Yên Dũng (2016) Báo cáo thực trạng hệ thống giao thông huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang 2016 Lê Thế Giới cộng (2014) Quản trị Marketing định hướng giá trị NXB Lao động xã hội, Hà Nội Nguyễn Hà Anh (2012) Thực trạng tiêu dùng thịt lợn huyện Yên Mỹ tỉnh hưng Yên Luận văn Thạc sĩ Đại học Nông nghiệp Hà Nội Nguyễn Thị Cúc (2014) Tìm hiểu yếu tố ảnh hưởng đến định tiều dùng thịt lợn khu vực Xuân Mai - Chương Mỹ - Hà Nội Luận văn Thạc sĩ Đại học Nông nghiệp Hà Nội Nguyễn Thị Hằng (2013) Phân tích yếu tố ảnh hưởng đến hành vi mua sữa người tiêu dùng địa bàn quận Hoàn Kiếm- Hà Nội Luận văn Thạc sĩ Đại học Nông nghiệp Hà Nội Nguyễn Xuân Lan (2013) Thịt lợn tác dụng thịt lợn NXB Thống kê, Hà Nội Nguyễn Xuân Lãn cộng (2011) Hành vi người tiêu dùng NXB Tài chính, Hà Nội Nguyễn Hồng Minh (2012) Xác định yếu tố ảnh hưởng đến định mua thịt lợn người tiêu dùng nội thành Hà Nội Luận văn Thạc sĩ Đại học Nông nghiệp Hà Nội Nguyễn Đỗ Anh Tuấn (2014) Nghiên cứu thịt trường tiêu thụ thịt lợn huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương Luận văn Thạc sĩ Đại học Nơng nghiệp Hà Nội 10 Phịng Giáo dục Đào tạo huyện Yên Dũng (2016) Báo cáo Về sở vật chất dạy học trường địa bàn huyện năm 2016 11 Phòng Kinh tế hạ tầng huyện Yên Dũng (2016) Báo cáo phát triển kinh tế - xã hội huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2012 – 2016 12 Phòng Lao động TB & XH (2016) Báo cáo tình hình lao động việc làm huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang năm 2016 13 Phòng NN PTNT huyện Yên Dũng (2016) Báo cáo kết hoạt động nông nghiệp huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2012 – 2016 87 14 Phòng NN PTNT huyện Yên Dũng (2016) Khái quát địa hình đặc điểm đất nơng nghiệp huyện n Dũng, tỉnh Bắc Giang 15 Phịng Văn hóa Thơng tin huyện Yên Dũng (2016) Báo cáo kết hoạt động văn hóa thơng tin 16 Phịng Y tế huyện n Dũng (2016) Báo cáo công tác khám chữa bệnh năm 2016 17 Trần Minh Đạo (2009) Giáo trình Marketing NXB Nông Nghiệp, Hà Nội 18 Trung tâm Văn hóa – TT huyện n Dũng (2016) Thành tích thể thao 19 Trương Đình Chiến (2013) Quản trị Marketing NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội 20 Vương Ngọc Hoa (2012) Sự hiểu biết người tiêu dùng NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội Tài liệu tiếng Anh 21 Kotler P G Armstrong (2014) Nguyên lý tiếp thị (Lại Hồng Vân cộng dịch) NXB Lao động xã hội, Hà Nội 88 PHỤ LỤC PHIẾU ĐIỀU TRA PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI VIỆC RA QUYẾT ĐỊNH MUA THỊT LỢN CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG Ở HUYỆN YÊN DŨNG, TỈNH BẮC GIANG Xin chào anh (chị)! Hiện nay, thực đề tài: “Phân tích yếu tố ảnh hưởng tới việc định mua thịt lợn người tiêu dùng huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang.” Xin anh (chị) vui lòng giành chút thời gian tham gia trả lời câu hỏi vấn tôi: Họ tên: Tuổi: Dưới 25 tuổi Từ 25 – 40 Từ 41 – 55 Trên 55 Giới tính: Nam Nữ Địa chỉ: Mỗi tháng gia đình ơng/bà mua trung bình kg thịt lợn? kg Trình độ học vấn ông/bà mức nào? Trên đại học Đại học – Cao đẳng Trung cấp THPT Dưới THPT Nghề nghiệp ông/bà gì? Lao động Viên chức Thương nhân/buôn bán công ty Nhà nước Người nghỉ hưu Nông nghiệp Nội trợ Khác Thu nhập ông/bà bao nhiêu? 8 triệu đồng Gia đình ông/bà có người? 1 người 2 người 3 người 4 người 5 người 6 người > người 10 Mức chi tiêu hàng tháng gia đình ơng/ bà bao nhiêu? Dưới 0,5 triệu 0,5 – triệu – triệu – triệu >5 triệu 11 Ơng/ bà có thường xun sử dụng thịt lợn không? Thường xuyên Thỉnh thoảng Khơng dùng 12 Ơng bà cho biết mức độ hiểu biết thịt lợn? Hiểu rõ Bình thường Khơng biết 13 Ơng/bà có sẵn lịng chi trả để tiêu dùng thịt lợn khơng? Sẵn lịng chi trả Khơng sẵn lịng 14 Ông/bà thường mua thịt lợn đâu? 89 Siêu thị Cửa hàng thịt lợn Chợ gần nhà 15 Ông/bà sẵn sàng mua thịt lợn khoảng cách đến nơi mua là: < km – km > 2km 16 Ông/bà lựa chọn cửa hàng để mua thịt lợn? Cửa hàng uy tín Hàng xóm bạn bè Cửa hàng rẻ chỗ cửa hàng khác Cửa hàng chủng loại thịt Cửa hàng người Cửa hàng gần nhà phong phú quen 17 Theo ông/bà giá bán thịt lợn so với loại thịt khác? Đắt Bình thường Rẻ Xin Trân trọng cảm ơn! 90 ... tài: ? ?Phân tích yếu tố ảnh hưởng tới việc định mua thịt lợn người tiêu dùng huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang? ?? 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1 Mục tiêu chung Trên sở phân tích yếu tố ảnh hưởng tới định. .. nghiệp người tiêu dùng Đề tài phân tích thực trạng tiêu dùng thịt lợn người tiêu dùng huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang mức độ ảnh hưởng yếu tố đến việc tiêu dùng thịt lợn người tiêu dùng huyện Yên Dũng,. .. sở lý luận thực tiễn yếu tố ảnh hưởng tới hành vi mua hàng người tiêu dùng - Phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới định mua thịt lợn người tiêu dùng huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang - Đề xuất giải