HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM LÊ VĂN LINH NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC, HÌNH THÁI ĐẠI THỂ VÀ VI THỂ TÚI FABRICIUS CỦA VỊT CỔ LŨNG Ngành : Thú y Mã số: 60.64.01.01 Người hướng dẫn khoa học: TS Trần Thị Đức Tám NHÀ XUẤT BẢN HỌC VIỆN NƠNG NGHIỆP - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan rằng: - Các kết nghiên cứu luận văn trung thực, khách quan chưa sử dụng để bảo vệ học vị - Mọi giúp đỡ trình thực nghiên cứu viết luận văn cảm ơn Tất thơng tin trích dẫn luận văn ghi rõ nguồn gốc Hà Nội, ngày tháng Tác giả luận văn Lê Văn Linh i năm 2017 LỜI CẢM ƠN Tôi xin trân trọng cảm ơn giúp đỡ quý báu Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Phòng Đào tạo Sau đại học, Khoa Thú y tổ chức tạo điều kiện cho tham dự khóa học Cao học Thú y K24, đồng thời giúp đỡ tơi suốt q trình học tập hoàn thành đề tài nghiên cứu Để hoàn thành luận văn này, ngồi nỗ lực thân tơi nhận nhiều giúp đỡ quý báu, bảo tận tình tập thể Bộ mơn Giải phẫu – Tổ chức, Khoa Thú y – Học viện Nông nghiệp Việt Nam Đặc biệt bảo, giúp đỡ tận tình TS Trần Thị Đức Tám, TS Nguyễn Bá Tiếp suốt trình thực đề tài nghiên cứu Cuối xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Lãnh đạo Trạm thú y Bá Thước, Chi cục Thống kê huyện Bá Thước, Phòng thí nghiệm Bộ mơn Giải phẩu - Tổ chức, Khoa Thú y Học viện Nông nghiệp Việt Nam bạn đồng nghiệp giúp đỡ suốt thời gian qua Một lần nữa, xin ghi nhớ bày tỏ lòng biết ơn tới tất giúp đỡ quý báu nhiệt tình thầy cơ, gia đình, bạn bè, đồng nghiệp Hà Nội, ngày tháng Tác giả luận văn Lê Văn Linh ii năm 2017 MỤC LỤC Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục chữ viết tắt v Danh mục bảng vi Danh mục hình vii Trích yếu luận văn viii Thesis abstract .x Phần Mở đầu 1.1 Đặt vấn đề 1.2 Mục đích nghiên cứu Phần Tổng quan tài liệu 2.1 Một số giống vịt địa .3 2.1.1 Vịt Đốm .3 2.1.2 Vịt Cỏ 2.1.3 Vịt Kỳ Lừa 2.1.4 Vịt Bầu 2.2 Một số giống vịt nhập nội 2.2.1 Vịt Bầu Cánh Trắng 2.2.2 Vịt Anh Đào 2.2.3 Vịt Bắc Kinh 2.2.4 Vịt Triết Giang 2.3 Đặc điểm ngoại hình vịt .9 2.4 Tính trạng số lượng 2.5 Sức sống khả kháng bệnh 11 2.6 Cơ sở khoa học khả sinh trưởng thủy cầm 13 2.6.1 Một số yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng 13 2.6.2 Các tiêu đánh giá sinh trưởng 16 2.7 Túi Fabricius (Bursa Fabricius) 17 2.8 Vịt cổ lũng 20 iii Phần Đối tượng - nội dung phương pháp nghiên cứu 21 3.1 Đối tượng, địa điểm thời gian nghiên cứu 21 3.2 Nội dung nghiên cứu 21 3.2.1 Điều tra tình hình chăn ni vịt Cổ Lũng xã huyện Bá thước 21 3.2.2 Đặc điểm sinh học vịt Cổ Lũng giai đoạn tuần, tuần tuần 21 3.2.3 Đặc điểm túi fabricius giai đoạn tuần, tuần tuần 22 3.3 Phương pháp nghiên cứu 22 3.3.1 Phương pháp điều tra, vấn 22 3.3.2 Xác định kích thước khối lượng 22 3.3.3 Phương pháp làm tiêu vi thể 23 3.3.4 Phương pháp phân tích số liệu 23 Phần Kết nghiên cứu thảo luận 24 4.1 Tình hình ni vịt cổ lũng huyện Bá Thước 24 4.1.1 Kết khảo sát tình hình chăn ni đàn vịt huyện Bá ThướcThanh Hóa 24 4.1.2 Kết điều tra tình hình chăn ni vịt Cổ Lũng số xã thuộc huyện Bá Thước 25 4.1.3 Quy mô chăn nuôi vịt Cổ Lũng nông hộ 27 4.1.4 Kết điều tra nguồn thức ăn tiêm phòng cho vịt Cổ Lũng 27 4.2 Một số đặc điểm ngoại hình vịt cổ lũng 28 4.2.1 Đặc điểm ngoại hình vịt Cổ Lũng 28 4.2.2 Kích thước phần thể theo lứa tuổi vịt Cổ Lũng 29 4.2.3 Khối lượng thể vịt Cổ Lũng theo lứa tuổi 33 4.2.4 Khối lượng số quan vịt Cổ Lũng 34 4.2.5 Chiều dài đoạn ruột vịt Cổ Lũng theo tuần tuổi 35 4.3 Đặc điểm túi fabricius 36 4.3.1 Đặc điểm đại thể túi Fabricius 36 4.3.2 Cấu trúc vi thể túi Fabricius vịt Cổ Lũng qua giai đoạn 38 4.3.3 Kích thước vi thể túi Fabricius vịt Cổ Lũng 41 Phần Kết luận kiến nghị 43 5.1 Kết luận 43 5.2 Kiến nghị 44 Tài liệu tham khảo 45 iv DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nghĩa tiếng Việt cs Cộng Đvt Đơn vị tính GSGC Gia súc gia cầm nt Ngày tuổi PPNN Phụ phẩm nông nghiệp TĂCN Thức ăn công nghiệp tt Tuần tuổi v DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1 Một số tiêu suất thịt vịt Bắc Kinh Bảng 4.1 Đàn gia cầm huyện Bá Thước từ năm 2014 đến tháng 4/2017 24 Bảng 4.2 Tình hình chăn ni vịt Cổ Lũng xã huyện Bá Thước 25 Bảng 4.3 Quy mô chăn nuôi vịt Cổ Lũng huyện Bá Thước 27 Bảng 4.4 Thức ăn tiêm phòng cho vịt Cổ Lũng 28 Bảng 4.5 Một số đặc điểm ngoại hình vịt Cổ Lũng trưởng thành 28 Bảng 4.6 Kích thước phần thể vịt Cổ Lũng tuần tuổi 30 Bảng 4.7 Kích thước phần thể vịt Cổ Lũng tuần tuổi 31 Bảng 4.8 Kích thước phần thể vịt Cổ Lũng tuần tuổi 32 Bảng 4.9 Khối lượng thể vịt Cổ Lũng 33 Bảng 4.10 Khối lượng số nội quan vịt Cổ Lũng theo giai đoạn từ đến tuần tuổi 34 Bảng 4.11 Chiều dài đoạn ruột vịt Cổ Lũng 35 Bảng 4.12 Kích thước túi Fabricius vịt Cổ Lũng giai đoạn đến tuần tuổi 37 Bảng 4.13 Khối lượng túi Fabricius vịt Cổ Lũng giai đoạn đến tuần tuổi 38 Bảng 4.14 Kích thước vi thể túi Fabricius vịt Cổ Lũng 41 vi DANH MỤC HÌNH Hình 4.1 Tỷ lệ đàn vịt Cổ Lũng tổng đàn gia cầm huyện Bá Thước 25 Hình 4.2 Tình hình chăn ni vịt Cổ Lũng xã thuộc huyện Bá Thước 26 Hình 4.3 Vịt Cổ Lũng nuôi xã Cổ Lũng huyện Bá thước 29 Hình 4.4 Vịt Bầu Quỳ nuôi tỉnh Nghệ An 29 Hình 4.5 Vịt Cổ Lũng tuần tuổi 32 Hình 4.6 Vịt Cổ Lũng tuần tuổi 33 Hình 4.7 Vịt Cổ Lũng tuần tuổi 35 Hình 4.8 Sự tăng trưởng khối lượng vịt Cổ Lũng qua giai đoạn 33 Hình 4.9 Túi Fabricius Vịt cổ lũng 36 Hình 4.10 Kích thước túi Fabricius vịt Cổ Lũng giai đoạn 37 Hình 4.11 Khối lượng túi Fabricius Vịt Cổ Lũng giai đoạn 38 Hình 4.12 Lớp vỏ xung quang túi fabricius, vách ngăn giữ thùy mạch quản, nang lymph túi fabricius 39 Hình 4.13 Lớp vỏ xung quang túi fabricius, vách ngăn giữ thùy mạch quản, nang lympho túi fabricius 40 Hình 4.14 Mặt cắt ngang cấu tạo vi thể túi Fabricius 40 Hình 4.15 Các nang lympho thùy ngăn cách vách mỏng 41 vii TRÍCH YẾU LUẬN VĂN Tên tác giả: Lê Văn Linh Tên luận văn: Nghiên cứu số đặc điểm sinh học, hình thái đại thể vi thể túi Fabricius vịt Cổ Lũng Ngành: Thú y Mã số: 60.64.01.01 Cơ sở đào tạo: Học viện Nơng nghiệp Việt Nam Mục đích nghiên cứu - Xác định số yếu tố ảnh hưởng đến tình hình ni vịt Cổ Lũng huyện Bá Thước - Bổ sung liệu đặc tính sinh học vịt Cổ Lũng - Xác định đặc điểm giải phẩu đại thể vi thể túi Fabricius vịt từ đến tuần tuổi Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp điều tra cắt ngang thu thập liệu chăn nuôi vịt Cổ Lũng bao gồm: Tổng đàn, quy mô chăn nuôi, giống, nuôi dưỡng vắc xin - Phương pháp thường quy đánh giá thay đổi theo tuổi hình thái khối lượng thể kích thước thể, khối lượng kích thước quan nội tạng - Các phương pháp thường quy để nhuộm tiêu mơ học - Kích thước phần cấu tạo túi Fabricius xác định phần mềm Infinity Analysis Kết nghiên cứu - Tổng đàn vịt Cổ Lũng tăng thời gian gần Vịt nuôi với quy mô nhỏ; nuôi phụ phẩm nông nghiệp 80% tổng đàn tiêm phòng vắc xin cúm gia cầm H5N1 - Giống vịt Cổ Lũng nhận biết dựa màu lông chiều cao chân Vịt trống vịt mái phân biệt màu lơng, kích thước hộp sọ chiều dài đốt sống vùng ngực vùng hông - Khối lượng gan, dày tuyến, chiều dài ruột non, chiều dài manh tràng tỷ lệ thuận với tuổi Khối lượng lách dày vịt tuần tuổi cao vịt tuần tuổi tuần tuổi viii - Khối lượng túi Fabricius vịt tuần tuổi cao vịt tuần tuổi tuần tuổi Khơng có khác biệt chiều dài túi Fabricius vịt tuần tuổi tuần tuổi - Túi Fabricius bao gồm lớp vỏ sợi với gấp nếp sâu chia túi thành thùy chứa nhiều nang lympho Chiều dài vỏ túi Chiều dài chiều rộng nang lympho, chiều dài chiều rộng miền tủy đạt giá trị cao vịt tuần tuổi Tuy nhiên diện tích chu vi nang lympho cao vịt tuần tuổi Kết luận - Một vài yếu tố ảnh hưởng đến nuôi vịt Cổ Lũng huyện Bá Thước bao gồm dinh dưỡng quản lý - Giống vịt Cổ Lũng có số ngoại hình đặc biệt thay đổi khối lượng số quan lách, dày túi Fabricius gợi ý cho nghiên cứu - Sự thối hóa túi Fabricius vịt Cổ Lũng bắt đầu sau tuần tuổi khoảng tuần tuổi Điều gợi ý cho nghiên cứu đáp ứng miễn dịch phụ thuộc lứa tuổi giống vịt ix Qua hình cho thấy vịt Cổ Lũng trống mái phát triển đồng qua giai đoạn Tuy nhiên vịt trống tăng trưởng nhanh so với vịt mái Thể rõ tuần tuổi, vịt trống đạt khối lượng 1,8 kg Cịn vịt mái có 1,58 kg (chênh lệch khối lượng thể 220g) 4.2.4 Khối lượng số quan vịt Cổ Lũng Khối lượng kích thước nhiều quan nội tạng thường tỷ lệ thuận với q trình tăng trưởng khối lượng kích thước thể Kết xác định khối lượng quan vịt Cổ Lũng tuần tuổi 3; trình bày bảng 4.10 Bảng 4.10 Khối lượng số nội quan vịt Cổ Lũng theo giai đoạn từ đến tuần tuổi Khối lượng Các quan (g) Lách Gan Dạ dày tuyến Dạ dày Mean SD Mean SD Mean SD Mean SD tuần Vịt trống Vịt mái (n=5) (n=5) 0,21 0,05 9,61 0,60 1,60 0,02 10,16 0,60 0,18 0,08 7,17 0,72 1,38 0,15 9,57 0,63 tuần Vịt trống Vịt mái (n=5) (n=5) 1,18 0,13 28,87 4,45 5,05 1,02 42,8 4,53 0,88 0,18 27,63 2,71 4,76 0,55 30,46 8,05 tuần Vịt trống Vịt mái (n=5) (n=5) 0,62 0,13 29 4,71 28,3 4,71 27,6 4,71 0,86 0,05 25,2 2,02 24,46 2,08 23,9 1,89 Số liệu cho thấy lách vịt tăng khối lượng giai đoạn tuần tuổi; lách vịt trống nặng 1,18g, cao vịt mái (0,88g) Ở giai đoạn tuần tuổi, khối lượng quan giảm hai nhóm vịt trống vịt mái (khối lượng tương ứng 0,62g vịt mái 0,86g) Lách vịt trống tăng khối lượng nhanh giảm khối lượng nhanh lách vịt mái Gan vịt có tăng sinh khối lượng mạnh mẽ tuần tuổi thứ Ở tuần thứ gan vịt trống 9,61g đến tuần thứ 28,87g (tăng 19,26g) Ở vịt mái, tuần thứ khối lượng gan 7,17g đến tuần thứ 27,63g (tăng 20,46g, gần gấp lần so với tuần thứ 3) Đến tuần thứ gan vịt tăng theo phát triển thể Dạ dày tuyến vịt phát triển nhanh khối lượng giai đoạn từ đến tuần tuổi thể vịt trống giai đoạn tuần tuổi 5,05g đến tuần tuổi 28,3g tăng 23,25g Ở vịt mái tuần tuổi 4,76g đến tuần tuổi 24,46g tăng 19,7g Tăng gần gấp lần so với tuần thứ 34 Dạ dày vịt lại phát triển mạnh tuần tuổi thứ Khi tuần tuổi vịt trống 10,16g đến tuần thứ đạt 42,8g tăng 32,64g Còn vịt mái từ 9,57g tuần tuổi thứ 3, đến tuần thứ đạt 30,46g (tăng 20,89g) Dạ dày vịt trống ỏ tuần thứ 27,6g; giảm khối lượng so với tuần thứ 15,2g Cũng vậy, dày vịt mái tuần thứ 23,9g giảm 6,56g so với tuần thứ Khi thể tăng trưởng kích thước khối lượng, quan thuộc hệ tiêu hóa thường tăng kích thước nhằm đáp ứng cho trình tiêu hóa thức ăn vá hấp thu chất dinh dưỡng Sự tăng khối lượng gan dày tuyến theo tuổi vịt cho thấy rõ điều Tuy nhiên, giảm khối lượng dày vịt từ tuần thứ đến tuần thứ điều lý thú cần giải thích nghiên cứu Lách quan có vài trị điều hịa lượng máu lưu thơng, phân giải hồng cầu hình thành lympho Trong nghiên cứu này, khối lượng lách giảm tuần tuổi thứ so với tuân tuổi thứ 6, ngược chiều với biến đổi khối lượng thể Có thể vịt Cổ Lũng, loài gia cầm khác, chức lách từ tuần tuổi có thay đổi lớn dấn đến biến đổi cấu trúc khối lượng quan Cần nghiên cứu để chứng minh điều 4.2.5 Chiều dài đoạn ruột vịt Cổ Lũng theo tuần tuổi Chúng tơi tiến hành đo kích thước số quan thể thể qua bẳng 4.11: Bảng 4.11 Chiều dài đoạn ruột vịt Cổ Lũng tuần Chiều dài (cm) Vịt trống tuần Vịt mái (n=5) (n=5) Vịt trống Vịt mái (n=5) (n=5) tuần Vịt trống Vịt mái (n=5) (n=5) Tá tràng Mean SD 20,41 0,66 17,98 0,50 28,37 3,99 26,46 3,54 31,32 1,61 28,38 0,63 Không tràng Mean SD 83,33 2,44 81,50 3,51 118,4 5,96 118 8,45 132,66 2,45 127,07 1,67 Manh tràng Mean SD 8,63 0,21 8,18 0,59 15,12 0,83 14,78 0,97 16,42 2,68 15,1 0,82 Tá tràng vịt trống tuần tuổi dài vịt trống tuần tuổi 7,96 cm, vịt mái tuần tuổi vịt mái tuần tuổi 8,48 cm Đến tuần thứ tá tràng vịt trống tăng thêm 2,95 cm Ở vịt mái tăng thêm 1,92 cm 35 Không tràng vịt trống tuần tuổi có chiều dài tăng 35,07 cm so với vịt tuần tuổi vịt mái tuần tuổi tăng thêm 36,5 cm, đến tuần thứ chiều dài tăng thêm so với tuần thứ Đối với vịt trống tăng lên 14,26 cm, vịt mái tăng lên 9,07 cm Manh tràng vịt trống tuần tuổi dài 8,63 cm đến tuần thứ 15,12 cm tăng lên 6,49 cm Đến tuần thứ manh tràng vịt trống 16,42 cm tăng 1,3 cm so với tuần thứ Còn vịt mái tuần tuổi 8,18 cm đến tuần thứ 14,78cm tăng lên 6,6 cm so với tuần thứ 3, đến tuần thứ tăng lên thêm 0,32 cm so với tuần thứ Sự thay đổi chiều dài đoạn ruột vịt Cổ Lũng theo tuần tuổi phù hợp với quy luật phát triển quan thc hệ tiêu hóa 4.3 ĐẶC ĐIỂM CỦA TÚI FABRICIUS 4.3.1 Đặc điểm đại thể túi Fabricius Hình thái kích thước: Mổ đánh giá mắt túi Fabricius vịt Cổ Lũng tuần tuổi (hình 4.5) cho thấy: Túi Fabricius vịt giống gấp nếp dài nằm phía đoạn cuối trực tràng Đỉnh túi hướng phía trước Phần miệng túi phía sau, gần với ổ nhớp Chiều dài túi nhiều so với chiều rộng khác so với túi Fabricius gà (ở gà túi có hình trịn) Tuần tuổi thứ 3, túi Fabricius có kích thước nhỏ nhất, kích thước túi tăng tuần tuổi thứ tuần thứ Đa số túi Fabricius vịt Cổ Lũng tuần tuổi nhỏ tuần tuổi Hình 4.9 Túi Fabricius Vịt cổ lũng Số 1-7: túi Fabricius vịt Cổ Lũng tuần tuổi; số 8-11: túi Fabricius vịt tuần tuổi; số 12-16: túi Fabricius vịt tuần tuổi 36 Chiều dài túi Fabricius vịt Cổ Lũng giai đoạn đến tuần tuổi thể qua bảng 4.12 Bảng 4.12 Kích thước túi Fabricius vịt Cổ Lũng giai đoạn đến tuần tuổi tuần Kích tuần tuần thước (cm) Vịt trống (n=5) Vịt mái (n=5) Vịt trống (n=5) Vịt mái (n=5) Vịt trống (n=5) Vịt mái (n=5) Mean 2,03 3,6 3,083 4,12 3,9 SD 0,109 0,05 0,374 0,075 1,094 0,418 Hình 4.10 Kích thước túi Fabricius vịt Cổ Lũng giai đoạn Qua bảng 4.12 hình 4.6 cho thấy kích thước túi Fabricius tăng mạnh tuần thứ đến tuần thứ Ở vịt trống, kích thước túi tăng từ cm lên 3,6 cm Ở vịt mái, kích thước túi Fabricius từ 2,03 cm (ở tuần tuổi) lên đến 3,083 cm tuần tuổi (tăng 1,053 cm) Từ tuần thứ đến tuần thứ 9, chiều dài túi Fabricius tăng so với giai đoạn đến tuần Ở tuần thứ vịt trống kích thước túi Fabricius 4,12 cm tăng 0,52 cm so với tuần thứ Cịn vịt mái túi Fabricius có kích thước 3,9 cm tăng 0,817 cm so với tuần thứ Khối lượng túi Fabricius vịt Cổ Lũng giai đoạn đến tuần tuổi thể qua bảng 4.13 biến đổi khối lượng túi trình bày hình 4.7 37 Bảng 4.13 Khối lượng túi Fabricius vịt Cổ Lũng giai đoạn đến tuần tuổi Khối lượng (g) Mean SD tuần tuần tuần Vịt trống (n=5) Vịt mái (n=5) Vịt trống (n=5) Vịt mái (n=5) Vịt trống (n=5) Vịt mái (n=5) 0,283 0,04 0,35 0,05 1,442 0,319 1,2 0,268 1,12 0,465 1,06 0,296 Hình 4.11 Khối lượng túi Fabricius Vịt Cổ Lũng giai đoạn Khối lượng túi Fabricius vịt Cổ Lũng trống mái tăng mạnh tuần thứ Ở vịt trống tuần tuổi, khối lượng túi 1,442g tăng 1,092g so với tuần thứ Ở vịt mái, túi Fabricius tuần thứ có khối lượng 1,2g tăng 0,917g so với tuần thứ Khối lượng túi Fabricius tuần tuổi thứ thấp tuần tuổi thứ 4.3.2 Cấu trúc vi thể túi Fabricius vịt Cổ Lũng qua giai đoạn Lấy mẫu mô túi Fabricius, làm tiêu vi thể, nhuộm HE quan sát kính hiển vi Kniss MBL-2000T (Olympus, Japan) Dưới vật kính 10 (độ phóng đại cuối đạt 100), túi Fabricius có đặc điểm vi thể bao gồm: Túi chứa nhiều thùy lympho (lymphoid lobules) gấp nếp dạng khe (crypt-like folds) thùy Những cấu trúc bao xung quanh lớp mỏng biểu mơ mỏng Lịng túi thơng với vùng sau niêm mạc ổ nhớp (proctodeum) Giống tuyến ức, thùy lympho có miền vỏ miền tủy tế bào lympho, tế bào biểu mô Các lympho B phát triển từ tiền lympho tập trung miền vỏ, miền vỏ thùy nhuộm màu đậm miền tủy 38 Túi Fabricius có cấu tạo gồm lớp vỏ bao quanh bao bọc bên (a) tiếp đến vách ngăn thùy (b) Mỗi thùy lại gồm nhiều nang lympho (lymphoid lobules) (c), hai nang có vách ngăn mỏng bao quanh (d) Giữa thùy lympho mạch quản (e) Trong túi có gấp nếp theo chiều dọc, sâu vào bên bao bọc biểu mô túi (f) gọi gấp nếp dạng khe (crypt-like folds) Những cấu trúc bao xung quanh lớp mỏng biểu mơ mỏng Lịng túi thông với vùng sau niêm mạc ổ nhớp (proctodeum) (hình 4.8; hình 4.9; hình 4.10 hình 4.11) Các nghiên cứu túi Fabricius gà cho biết gấp nếp có khoảng 10000 nang lympho ngăn cách mô liên kết lỏng lẻo Mỗi nang túi bao gồm vùng vỏ (v) miền tủy (t) Tổ chức mô liên kết với tế bào miền vỏ tủy Giống tuyến ức, thùy lympho có miền vỏ miền tủy tế bào lympho, tế bào biểu mô Các lympho B phát triển từ tiền lympho tập trung miền vỏ, miền vỏ thùy nhuộm màu đậm miền tủy Hình 4.12 Lớp vỏ xung quang túi fabricius, vách ngăn giữ thùy mạch quản, nang lymph túi fabricius ( HE 10x10) 39 Hình 4.13 Lớp vỏ xung quang túi fabricius, vách ngăn giữ thùy mạch quản, nang lympho túi fabricius ( HE 10x10) Hình 4.14 Mặt cắt ngang cấu tạo vi thể túi Fabricius ( HE 10x4) 40 Hình 4.15 Các nang lympho thùy ngăn cách vách mỏng ( HE 10x10) 4.3.3 Kích thước vi thể túi Fabricius vịt Cổ Lũng Kết đánh giá kích thước khối lượng túi Fabricius cho thấy kích thước túi vịt tuần tuổi tương đương kích thước túi vịt tuần tuổi Tuy nhiên, khối lượng túi Fabricius vịt tuần tuổi nhỏ khối lượng túi Fabricius vịt tuần tuổi Nguyên nhân biến đổi “không đồng biến” cấu trúc bên túi Kích thước phần cấu trúc giúp tìm câu trả lời! Kết đo kích thước phần cấu tạo túi Fabricius trình bày bảng 4.14 Bảng 4.14 Kích thước vi thể túi Fabricius vịt Cổ Lũng Chỉ tiêu Túi Fabricius vịt Túi Fabricius vịt Túi Fabricius vịt tuần tuần tuần Dày vỏ (µm) 92,25 ± 27,36 80,25±23,36 110,91±31,24b Xoang vỏ (µm) Dài nang (µm) 77,84±18,11a 916,69 ±56,19a 64,93±8,95a 1330,59±65,01b 53,13±19,3b 1561,60±62,82c Rộng nang (µm) Dài miền tủy (µm) 513,53±67,08a 739,48±50,83a 565,89±51,08a 1045,1±67,46b 751,84±65,79b 1259,74±78,1c Rộng miền tủy (µm) Diện tích nang (µm2) Chu vi nang lympho (µm) a a 285,71±43,42a 309,75±38,64a 462,63±36,5b 92954,05±497,59a 894484,56±829,64b 570699,62±452,68c 1112,5±89,9a 3877,24 ± 289,39b 3488,74±420,27c Ghi chú: Các số hàng mang chữ khác sai khác có ý nghĩa thống kê với P