Từ thực tế đó, trong kỷ niệm tuổi thơ của cháu, hình ảnh người bà hiện lên với những nỗi lo nào?. Mong ước những gì?[r]
(1)Ngày giảng: 7A1:18/11/2020
TIẾT 43 - Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA
(Xuân Quỳnh) HDĐT: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐM (Thạch Lam) A MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1 Kiến thức:
- Nắm hình ảnh thơ đặc sắc
- Nét nội dung (trọng tâm: kỉ niệm tình bà cháu) - Nghệ thuật đặc sắc, ý nghĩa thơ
2 Kĩ năng:
- Đọc - hiểu phân tích văn thơ trữ tình có sử dụng yếu tố tự - Phân tích yếu tố biểu cảm văn
- NL: tự học, tự giải vấn đề; giao tiếp hợp tác; NL ngôn ngữ 3 Thái độ:
- Yêu thiên nhiên, quê hương, đất nước, giáo dục HS biết kính yêu quý trọng bà
B CHUẨN BỊ:
1 Giáo viên: Tranh vẽ theo sgk.
2 Học sinh: Học thuộc thơ, soạn theo HD. C TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP: 1 Ổn định tổ chức: 7A1: 7A2 2 Kiểm tra đầu giờ:
a Kiểm tra cũ:
Cảm nhận người chiến sĩ đường hành quân nghe thấy tiếng gà trưa nào?
b Kiểm tra mới:
? Những kỉ niệm tuổi thơ tâm hồn người chiến sĩ? 3 Bài mới:
Tiếng gà Xuân Quỳnh gợi nhớ tuổi thơ Vậy tuổi thơ Xuân Quỳnh gắn với kỉ niệm tìm hiểu ngày hôm
Hoạt động GV - HS Nội dung kiến thức trọng tâm GV: Khái quát nội dung tiết 1-> Nêu yêu
cầu tiết 2:
HS: HĐN cặp đôi (3p)
? Tiếng gà trưa khơi dậy h/a tâm trí người chiến sĩ qua đoạn thơ?
? Nhận xét từ ngữ biện pháp nghệ thuật tác giả sử dụng?
2 Tiếng gà trưa khơi dậy kỷ niệm ấu thơ:
* Hình ảnh gà mái với những quả trứng hồng.
- Ổ rơm hồng trứng
- Này gà mái mơ đốm trắng - Này gà mái vàng
Lơng óng màu nắng
(2)? Đoạn thơ vẽ lên trước mắt người đọc tranh gia đình nơi làng quê ntn?
GV: Nhấn mạnh:
HS: đọc lại khổ thơ 3, 4, 5,
? Kỉ niệm người chiến sĩ khổ thơ gắn liền với hình ảnh ai? ? Người bà gắn liền với kỷ niệm mà tác giả nhớ đến?
HS: HĐN bàn (2 p)
-> Trình bày, nhận xét, bổ sung
? Nỗi lo bà đoạn thơ gì? Tại bà lại lo vậy?
? Nỗi lo gợi cho em cảm nghĩ tình cảm bà dành cho cháu?
? Cách bà chăm chút trứng tg thể trực tiếp qua câu thơ nào?
GV: GT tranh Liên hệ thực tế việc soi trứng dân gian giải nghĩa từ “chắt chiu”
? Nhận xét việc sử dụng từ ngữ tác giả câu thơ?
? Qua từ ngữ cho thấy bà người ntn?
GV: Nhấn mạnh
? Từ thực tế đó, kỷ niệm tuổi thơ cháu, hình ảnh người bà lên với nỗi lo nào? Mong ước gì?
? Nhận xét giọng thơ?
? Như đức tính quý báu bà nhà thơ thể khổ thơ này? - Nghèo bà hết lịng cháu, chịu đựng nhẫn nại giàu lòng hy sinh HS: đọc khổ thơ
? Tác giả sử dụng loại câu khổ thơ này?
? Khổ thơ thể tâm trạng người cháu? Qua làm tốt lên tình cảm người cháu bà?
GV: Tình bà cháu ấm áp, sâu nặng, là tình cảm ruột thịt, tình cảm gia đình quê
=> Bức tranh gia đình lên trong tâm trí người chiến sĩ với vẻ đẹp tươi sáng, sống động, đầm ấm bình dị, quấn quýt hạnh phúc. * Hình ảnh người bà:
- Lời bà mắng yêu:
"Gà đẻ mà mày nhìn lang mặt" => Tình cảm bà dành cho cháu thật chân thật, giản dị sâu sắc.
- Cách bà chăm chút trứng: Tay bà khum soi trứng Dành chắt chiu
-> Từ ngữ gợi tả, gợi cảm - Nỗi lo bà:
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương Để cuối năm bán gà Cháu quần áo -> Giọng thơ xúc động, bùi ngùi. => Bà người cẩn thận, chịu thương, chịu khó, tần tảo, chắt chiu, để đem niềm vui cho cháu.
- Cảm xúc cháu:
Ôi! quần chéo go, áo cánh trúc bâu
-> Sử dụng câu cảm thán
(3)hương, cội nguồn thiếu trong mỗi người.
HS: HĐ nhóm (1p)
? Tuổi thơ cháu gắn liền với niềm vui nào?
? NX tình bà cháu qua đoạn thơ này? HS: đọc khổ 7,
? Hai khổ thơ cuối người cháu suy tư điều gì?
? Vì người chiến sĩ nghĩ rằng: Tiếng gà trưa - Mang hạnh phúc? ? Trong “Giấc ngủ hồng trứng”, người cháu mơ thấy gì?
-> Mơ thấy điều tốt lành, hạnh phúc
? Ở khổ cuối, người cháu chiến đấu mục đích nào?
? Nhận xét từ ngữ BPTT?
? Khổ thơ khẳng định tình cảm người cháu?
HS: HĐN lớn (2p): Gắn nội dung phù hợp vào sơ đồ cây/ bảng phụ
? Nét NT tiêu biểu làm nên thành công tác giả thơ?
? Nội dung thơ?
? Ý nghĩa thơ?
* Tuổi thơ cháu gắn liền với niềm vui bé nhỏ, trẻo gia đình, làng q, thương u chăm sóc bà
=> Tình bà cháu thật gắn bó, ấm áp, sâu nặng.
3 Những suy tư gợi lên từ tiếng gà trưa. * Suy tư hạnh phúc trẻ thơ:
- Tiếng gà -> mang hạnh phúc -> Tiếng gà hình ảnh sống ấm no, bình yên nơi làng quê
* Suy tư chiến đấu hôm nay: - Cháu chiến đấu vì: Lịng u tổ quốc - Xóm làng - Bà - Tiếng gà - Ổ trứng hồng
-> NT: Điệp ngữ, từ gợi cảm
=> Tình cảm u thương kính trọng, biết ơn bà tình yêu quê hương đất nước rộng lớn, sâu sắc, cao cả. III Tổng kết:
1 Nghệ thuật:
- Sử dụng hiệu phép điệp ngữ Tiếng gà trưa có tác dụng nối mạch cảm xúc, gợi nhắc kỉ niệm
- Viết theo thể tiếng phù hợp với việc vừa kể vừa bộc lộ tâm tình
2 Nội dung:
- Tiếng gà trưa gợi kỉ niệm đẹp đẽ tuổi thơ tình bà cháu - Tình cảm gia đình làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương, đất nước
3 Ý nghĩa:
- Những kỉ niệm người bà tràn ngập yêu thương làm cho người chiến sĩ thêm vững bước đường trận B HDĐT: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON “ CỐM”
(4)GV: Cung cấp thông tin tác giả,văn
GV: HDHS đọc
GV: Cung cấp nội dung, NT VB
HS: đọc diễn cảm VB
II Đọc, tìm hiểu từ khó. III Nội dung, nghệ thuật. 1 Nghệ thuật:
- Lời văn sáng, tinh tế, đầy cảm xúc, giàu chất thơ
- Các chi tiết gợi nhiều liên tưởng, kỉ niệm
- Xen lồng kể, tả suy ngẫm 2 Nội dung:
- Những cảm giác lắng đọng, tinh tế mà sâu sắc Thạch Lam văn hóa lối sống người Hà Nội III Luyện tập
4 Củng cố - Dặn dò: 4.1 Củng cố:
- GV khái quát nội dung học 4.2 Dặn dò:
- Học thuộc thơ: Tiếng gà trưa; nắm NT, ND, Ý nghĩa thơ - Viết đoạn văn ngắn ghi lại kỉ niệm bà
- Soạn bài: Ôn tập tác phẩm thơ trữ tình + Trả lời câu hỏi 1, (bài 16), câu (bài 17)