BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH - - TRẦN THỊ THƠ ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN QUY TRÌNH KỸ THUẬT TIÊM TĨNH MẠCH CỦA ĐIỀU DƯỠNG, HỘ SINH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN QUỲNH LƯU NĂM 2020 BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP Nam Định - 2020 BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH - - TRẦN THỊ THƠ ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN QUY TRÌNH KỸ THUẬT TIÊM TĨNH MẠCH CỦA ĐIỀU DƯỠNG, HỘ SINH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN QUỲNH LƯU NĂM 2020 Chuyên ngành: Sản phụ khoa BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP Hướng dẫn khoa học: Ths Phạm Văn Tùng Nam Định - 2020 i LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành chun đề này, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành sâu sắc tới: ThS Phạm Văn Tùng – Giảng viên Khoa Điều dưỡng – Hộ sinh, Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định, người thầy tận tâm truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm nghiên cứu khoa học quý báu, định hướng hướng dẫn tơi suốt q trình thực chun đề; Tơi xin cảm ơn Ban Giám hiệu, thầy cô giáo Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định quan tâm, tạo điều kiện giúp đỡ tơi suốt q trình học tập nghiên cứu trường; Cuối xin gửi lời cảm ơn tới Ban Giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu nhân viên y tế khoa, phòng tạo điều kiện quan tâm giúp đỡ tơi q trình thu thập số liệu; tới gia đình, bạn bè, đồng nghiệp động viên, ủng hộ mặt để hồn thành q trình học tập nghiên cứu; Do hạn chế thời gian khả nghiên cứu, chun đề khơng tránh khỏi sai sót, mong thầy cơ, bạn thơng cảm đóng góp ý kiến Xin chân thành cảm ơn! Nam Định, ngày tháng năm 2020 HỌC VIÊN Trần Thị Thơ ii LỜI CAM ĐOAN Tôi Trần Thị Thơ xin cam đoan cơng trình riêng tơi, tơi thực hiện, tất số liệu báo cáo chưa cơng bố cơng trình khác Nếu có điều sai trái tơi xin chịu trách nhiệm NGƯỜI CAM ĐOAN Trần Thị Thơ MỤC LỤC Trang Lời cảm ơn i Lời cam đoan ii Danh mục từ viết tắt iii Danh mục bảng iv Danh mục biểu đồ iv ĐẶT VẤN ĐỀ CHƯƠNG CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Các khái niệm sử dụng chuyên đề 1.1.2 Nguyên tắc thực hành tiêm tĩnh mạch 1.1.3 Tiêu chuẩn đánh giá tiêm tĩnh mạch an toàn 1.1.4 Nguy gánh nặng việc thực tiêm không an toàn 1.1.5 Thực hành tiêm tĩnh mạch 1.2 Cơ sở thực tiễn 10 1.2.1 Thực trạng tiêm tĩnh mạch giới 10 1.2.2 Thực trạng tiêm tĩnh mạch Việt Nam 12 CHƯƠNG THỰC TRẠNG THỰC HIỆN QUY TRÌNH KỸ THUẬT TIÊM TĨNH MẠCH CỦA ĐIỀU DƯỠNG, HỘ SINH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN QUỲNH LƯU NĂM 2020 16 2.1 Thông tin chung Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu 16 2.2 Thực trạng thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch Điều dưỡng, Hộ sinh Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu 18 2.2.1 Đặc điểm đối tượng khảo sát 18 2.2.2 Thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch 20 CHƯƠNG BÀN LUẬN 23 3.1 Thực trạng thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu 23 3.1.1 Thực hành chuẩn bị người bệnh 23 3.1.2 Thực hành chuẩn bị dụng cụ, thuốc tiêm ., 23 3.1.3 Thực hành kỹ thuật tiêm thuốc , 23 3.1.4 Thực hành xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm , 24 3.2 Thuận lợi, khó khăn 24 3.2.1 Thuận lợi 24 3.2.2 Khó khăn 24 KẾT LUẬN 26 Trong công tác thực hành chuẩn bị người bệnh 26 Trong công tác thực hành chuẩn bị dụng cụ, thuốc tiêm 26 Trong công tác thực hành kỹ thuật tiêm thuốc 26 Trong công tác thực hành xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm 26 ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP 27 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC: BẢNG KIỂM ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN QUY TRÌNH KỸ THUẬT TIÊM TĨNH MẠCH iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TT Tên viết tắt Tên đầy đủ BKT Bơm kim tiêm CDC Trung tâm kiểm soát phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ ĐD Điều dưỡng HBV Vi rút viêm gan siêu vi B HCV Vi rút viêm gan siêu vi C HIV Vi rút gây suy giảm miễn dịch người HS Hộ sinh ILO Tổ chức lao động Quốc tế KSNK Kiểm soát nhiễm khuẩn 10 NB Người bệnh 11 NVYT Nhân viên y tế 12 SIGN Mạng lưới tiêm an toàn toàn cầu 13 TAT Tiêm an tồn 14 TTM Tiêm tĩnh mạch 15 UNDP Chương trình phát triển Liên Hiệp Quốc 16 WHO Tổ chức Y tế Thế giới iv DANH MỤC BẢNG TT Nội dung Trang Bảng 1.1 Bảng kiểm quy trình tiêm tĩnh mạch Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu Bảng 1.2 Tỷ lệ nhiễm khuẩn tổng số ca bệnh hàng năm việc thực tiêm thiếu an toàn gây Bảng 1.3 Thực trạng nhiễm khuẩn tiêm thiếu an toàn khu vực giới Bảng 2.1 Thực hành chuẩn bị người bệnh đạt theo tiêu chí (n=78) Bảng 2.2 Thực hành chuẩn bị dụng cụ, thuốc tiêm đạt theo tiêu chí (n=78) Bảng 2.3: Thực hành kỹ thuật tiêm thuốc đạt theo tiêu chí (n=78) Bảng 2.4 Thực hành xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm đạt theo tiêu chí (n=78) 10 11 17 18 18 19 DANH MỤC BIỂU ĐỒ TT Nội dung Trang Biểu đồ 2.1 Trình độ chuyên môn ĐD, HS (n = 78) 18 Biểu đồ 2.2 Giới tính ĐD, HS (n = 78) 19 Biểu đồ 2.3 Độ tuổi ĐD, HS (n = 78) 19 ĐẶT VẤN ĐỀ Tiêm kỹ thuật địi hỏi an tồn thực nhiều công việc người Điều dưỡng (ĐD), Hộ sinh (HS) đặc biệt tiêm tĩnh mạch (TTM) Vì vậy, việc tuân thủ quy trình kỹ thuật tiêm bắt buộc ĐD, HS nhằm đảm bảo an toàn cho người bệnh, nhân viên y tế (NVYT), cộng đồng Theo ước tính Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm trung bình có khoảng 1,5 mũi tiêm/người; phần lớn cố ngành y tế gây hậu cho người bệnh, nhân viên y tế, môi trường liên quan đến kỹ thuật tiêm Tiêm khơng an tồn dẫn đến nhiều hậu nghiêm trọng cho NB phản vệ, nguy lây nhiễm bệnh lây truyền qua đường máu: phơi nhiễm viêm gan B (HBV), viêm gan C (HCV), HIV Ngoài ra, người tiêm phơi nhiễm với tác nhân gây bệnh qua đường máu Đối với môi trường, tiêm không an tồn gây khó khăn cho cộng đồng việc xử lý chất thải y tế phát sinh trình thực Tỷ lệ nhiễm trùng bơm tiêm kim tiêm cao, dao động từ 39,6% đến 70% [10] Ở nước phát triển, hàng năm có khoảng 16 tỷ mũi tiêm có tới 50% số mũi tiêm chưa đạt tiêu chuẩn mũi tiêm an tồn [11] Tiêm khơng an tồn gây tác động mang tính tồn cầu bao gồm: Sức khỏe, kinh tế, gánh nặng tâm lý, xã hội lĩnh vực khác nhiều cấp độ khác (cá nhân, gia đình, cộng đồng, quốc gia ) Nghiên cứu WHO nắm 2003 cho thấy tiêm khơng an tồn gây nên khoảng 250 ngàn trường hợp nhiễm HIV năm, chiếm khoảng 5% trường hợp nhiễm HIV [8] Để hạn chế đến mức tối đa hậu tiêm khơng an tồn gây ra, Thơng tư số 07/2011/TT-BYT Bộ Y tế việc “Hướng dẫn cơng tác điều dưỡng chăm sóc người bệnh bệnh viện” đề cập nội dung liên quan đến tiêm an tồn (TAT) cơng tác chăm sóc NB; ngày 27 tháng năm 2012 Bộ Y tế ban hành Quyết định số 3671/QĐ-BYT việc “Hướng dẫn tiêm an toàn sở khám bệnh, chữa bệnh” Để thực tốt định đó, Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu tích cực triển khai nhiều hoạt động công tác tập huấn hướng dẫn quy trình thực hành có hướng dẫn TAT cho tất NVYT Bệnh viện xây dựng ban hành hướng dẫn thực quy trình kỹ thuật tiêm, bảng kiểm đánh giá thực quy trình kỹ thuật tiêm đồng thời hướng dẫn kiểm tra, giám sát trình thực hiện, trang bị tương đối đầy đủ phương tiện, dụng cụ, thuốc cho kỹ thuật tiêm Tuy nhiên, tính đến thời điểm tại, chưa có nhiều nghiên cứu đánh giá thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch Vì vậy, tơi thực chun đề “Đánh giá việc thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch Điều dưỡng, Hộ sinh Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu năm 2020” 18 Đã thiết lập thực trì hệ thống báo cáo theo dõi giám sát phòng ngừa rủi ro đo vật sắc nhọn đơn vị Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát Phòng Điều dưỡng, mạng lưới KSNK ĐD trưởng khoa việc tuân thủ vệ sinh tay, tuân thủ quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch vầ KSNK Tổ chức tập huấn cho ĐD, HS TAT, KSNK, định kỳ tổ chức thi tay nghề cho đội ngũ ĐD, HS nhằm trì củng cố kiến thức thực hành quy trình kỹ thuật nói chung quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch 2.2 Thực trạng thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch Điều dưỡng, Hộ sinh Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu Qua khảo sát từ ngày 15 tháng đến ngày 31 tháng năm 2020 việc thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch 78 ĐD, HS Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu thu kết sau: 2.2.1 Đặc điểm đối tượng khảo sát * Trình độ chuyên môn: 7.6 15.8 Đại học Cao đẳng Trung học 76.6 Biểu đồ 2.1 Trình độ chun mơn ĐD, HS (n=78) Theo kết biểu đồ 2.1: trình độ chun mơn qua khảo sát có 23 ĐD, HS đại học chiếm 15.8%; có 111 ĐD, HS cao đẳng chiếm 76.6%; 11 ĐD, HS trung học chiếm 7.6% 19 * Giới tính: 9% Nam Nữ 91% Biểu đồ 2.2 Giới tính ĐD, HS (n = 78) Theo kết biểu đồ 2.2: đa số ĐD, HS có giới tính nữ, chiếm 91%; ĐD, HS có giới tính nam tương ứng với 9% * Độ tuổi: 6% 6% 26% ≤ 25 tuổi 25 - ≤ 35 tuổi 35 - ≤ 45 tuổi > 45 tuổi 62% Biểu đồ 2.3 Độ tuổi ĐD, HS (n = 78) Theo kết biểu đồ 2.3: ĐD, HS độ tuổi từ 25 - ≤ 35 tuổi chiếm đa số với 62%, độ tuổi từ 35 - ≤ 45 tuổi chiếm 26% Trong đó, số ĐD, HS ≤ 25 tuổi số ĐD, HS > 45 tuổi chiếm tỷ lệ 6% 20 2.2.2 Thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch Bảng 2.1 Thực hành chuẩn bị NB đạt theo tiêu chí (n=78) Nội dung Số lượng Tỷ lệ (%) 71 91 Sử dụng phương tiện phòng hộ 69 88.5 ĐD, HS rửa tay thường quy/sát khuẩn tay nhanh 32 41 Thực đúng, nhận định, giải thích cho người bệnh biết việc làm, trợ giúp tư an toàn, thuận tiện Bảng 2.1 cho thấy: tiêu chí ĐD, HS thực đúng, nhận định, giải thích cho NB biết việc làm, trợ giúp tư an toàn, thuận tiện đạt tỷ lệ cao, chiếm 91%; tiêu chí sử dụng phương tiện phịng hộ đạt tỷ lệ 88.5% tiêu chí ĐD, HS rửa tay thường quy/sát khuẩn tay nhanh đạt tỷ lệ thấp 41% Bảng 2.2 Thực hành chuẩn bị dụng cụ, thuốc tiêm đạt theo tiêu chí (n=78) Nội dung Số lượng Tỷ lệ (%) 78 100 Thùng đựng vật sắc nhọn thùng đựng chất thải 75 96.2 Bông gạc tẩm cồn quy định 71 91 74 94.9 33 42.3 Xé bỏ bao bơm tiêm thay kim lấy thuốc 72 92.3 Thay kim tiêm, cho vào hộp an toàn 59 75.6 63 80.8 Hộp cấp cứu phản vệ, đủ số thuốc hạn sử dụng Chai đựng dung dịch sát khuẩn tay nhanh có sẵn xe tiêm Kiểm tra lại thuốc, sát khuẩn ống thuốc, dùng gạc vô khuẩn bẻ ống thuốc Kim lấy thuốc kim tiêm không chạm vào vùng không vô khuẩn 21 Bảng 2.2 cho ta thấy 100% ĐD, HS chuẩn bị hộp cấp cứu phản vệ, đủ số thuốc hạn sử dụng, 75 ĐD, HS chiếm tỷ lệ 96.2% có chuẩn bị thùng đựng vật sắc nhọn thùng đựng chất thải Tuy nhiên có 59 ĐD, HS thực thay kim, cho vào hộp an toàn chiếm tỷ lệ 75.9% Đặc biệt có 33 ĐD, HS tiến hành kiểm tra lại thuốc, sát khuẩn ống thuốc, dùng gạc vô khuẩn bẻ ống thuốc chiếm tỷ lệ thấp 42.3% Bảng 2.3 Thực hành kỹ thuật tiêm thuốc đạt theo tiêu chí (n=78) Nội dung Xác định vị trí tiêm, thắt dây garo quy định (dây garo vị trí tiêm 5-10 cm) Số lượng Tỷ lệ % 62 79.5 48 61.5 26 33.3 75 96.2 72 92.3 25 32.1 66 84.6 72 92.3 Sát khuẩn vùng tiêm từ ngồi theo hình xốy ốc đường kính cm (tối thiểu lần) Sát khuẩn tay nhanh mang găng tay quy định Căng da theo quy định: kim tiêm chếch 300 so với mặt da đảm bảo mũi vát kim nằm lòng ven Bơm thuốc chậm: vừa bơm vừa quan sát sắc mặt NB Hết thuốc, rút kim nhanh, kéo chệch da nơi tiêm, cho kim tiêm vào hộp sắc nhọn Dùng bơng gịn khơ đè lên vị trí tiêm phịng chảy máu Hướng dẫn NB điều cần thiết, để NB lại tư thích hợp Bảng 2.3 cho thấy: thực hành kỹ thuật tiêm thuốc, tiêu chí căng da theo quy định: kim tiêm chếch 30° so với mặt đảm bảo mũi vát 22 kim nằm lòng ven đạt tỷ lệ 96.2%; tiêu chí bơm thuốc chậm: vừa bơm vừa quan sát sắc mặt người bệnh, ĐD, HS thực đạt tỷ lệ 92.3% Trong đó, tiêu chí sát khuẩn tay nhanh mang găng tay quy định tiêu chí hết thuốc, căng da rút kim nhanh, cho bơm kim tiêm vào hộp an toàn đạt chiếm tỷ lệ thấp 33.3% 32.1% Bảng 2.4 Thực hành xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm đạt theo tiêu chí (n=78) Nội dung Không dùng hai tay để đậy nắp kim tiêm tháo kim tiêm khỏi bơm tiêm Phân loại rác thải sau tiêm quy định Rửa tay/sát khuẩn tay nhanh sau kết thúc quy trình Số lượng Tỷ lệ % 59 75.6 70 89.7 56 71.8 Theo kết bảng 2.4 thực hành xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm: Đa số ĐD, HS thực phân loại rác thải sau tiêm quy định chiếm 89.7% ; 59 ĐD, HS thực đạt tiêu chí khơng dùng hai tay để đậy nắp kim tiêm tháo kim tiêm khỏi bơm tiêm chiếm tỷ lệ 75.6%; Thấp tiêu chí ĐD, HS thực đạt rửa tay/sát khuẩn tay nhanh sau kết thúc quy trình chiếm 71.8% 23 Chương BÀN LUẬN 3.1 Thực trạng thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu 3.1.1 Thực hành chuẩn bị người bệnh Đa số tiêu chí đề ra, ĐD, HS tuân thủ quy trình kỹ thuật đạt tỷ lệ cao từ 88.5 - 91%; nhiên, tiêu chí ĐD, HS rửa tay thường quy/sát khuẩn tay nhanh đạt mức thấp 41% Tỷ lệ tương đồng với nghiên cứu tác giả Ninh Vũ Thành (2015) Bệnh viện Đa khoa Xanh Pơn có đến 41,79% số ĐD không sát khuẩn tay nhanh trước chuẩn bị thuốc Nhưng tỷ lệ thấp nghiên cứu tác giả Nguyễn Thị Hoài Thu (2017) thực trạng thực hành tiêm tĩnh mạch Điều dưỡng Bệnh viện Nhi Trung ương 74% 3.1.2 Thực hành chuẩn bị dụng cụ, thuốc tiêm Các ĐD, HS thực tiêu chí đạt tỷ lệ cao từ 75.6-100% ; nhiên, tiêu chí kiểm tra lại thuốc, sát khuẩn ống thuốc, dùng gạc vô khuẩn bẻ ống thuốc đạt tỷ lệ thấp 42.3% Tỷ lệ tương đồng với nghiên cứu tác giả Nguyễn Thị Hoài Thu (2017) 41,8% 3.1.3 Thực hành kỹ thuật tiêm thuốc ĐD, HS thực tiêu chí đạt tỷ lệ cao từ 61.5 -96.25%; nhiên, tiêu chí ĐD, HS đạt tỷ lệ thấp tuân thủ thực sát khuẩn tay nhanh mang găng tay quy định 33.3% hết thuốc, căng da rút kim nhanh, cho bơm kim tiêm vào hộp an tồn 32.1% Tỷ lệ tiêu chí sát khuẩn tay nhanh mang găng tay quy định tương đồng với nghiên cứu tác giả Ninh Vũ Thành (2015) với 44.77% nghiên cứu tác giả Vũ Thị Liên (2015) Bệnh viện Đa khoa khu vực Định Quán 34.44% 24 3.1.4 Thực hành xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm Đa số ĐD, HS thực phân loại rác thải sau tiêm quy định chiếm 89.7% Tiêu chí rửa tay sát khuẩn tay nhanh sau kết thúc quy trình chiếm tỷ lệ thấp 71.8% Tỷ lệ tương đồng với nghiên cứu tác giả Nguyễn Thị Hoài Thu (2017) Bệnh viện Nhi Trung ương 72.6% Tiêu chí khơng dùng hai tay để đậy nắp kim tiêm tháo kim tiêm khỏi bơm tiêm đạt 75.6% Tỷ lệ tương đồng với nghiên cứu tác giả Vũ Thị Liên (2015) 88.89% 3.2 Thuận lợi, khó khăn 3.2.1 Thuận lợi - Bệnh viện có tỷ lệ ĐD, HS có trình độ chun mơn kỹ thuật cao - Bệnh viện có tổ giám sát phịng Điều dưỡng, khoa Kiểm sốt nhiễm khuẩn thành viên mạng lưới KSNK, Điều dưỡng trưởng khoa thực kiểm tra, giám sát, đôn đốc, nhắc nhở NVYT tuân thủ thực quy trình tiêm tĩnh mạch đánh giá tỷ lệ NVYT tuân thủ thực quy trình tiêm tĩnh mạch đưa biện pháp can thiệp kịp thời - Phần lớn ĐD, HS động cơng việc, tích cực không ngừng học tập trau dồi kỹ năng, kiến thức tận tình phục vụ người bệnh Ln nêu cao tinh thần trách nhiệm hết lịng cơng tác chăm sóc người bệnh, tuân thủ chặt chẽ, nghiêm túc Quy chế chuyên môn khám bệnh, chữa bệnh - ĐD, HS Bệnh viện thực tốt quy tắc ứng xử, ân cần, niềm nở tạo niềm tin chỗ dựa tinh thần cho người bệnh, đổi phong cách hướng tới hài lịng người bệnh 3.2.2 Khó khăn Qua khảo sát cơng tác thực hành quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch, bên cạnh yếu tố thuận lợi góp phần khơng nhỏ vào việc nâng cao hiệu chăm sóc người bệnh, cịn số tồn cần giải như: - Đơn vị bệnh viện đa khoa giao quyền tự chủ; nhiên, nguồn kinh phí cịn hạn hẹp, sở vật chất, trang thiết bị thiếu chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu NB 25 - Công tác kiểm tra, giám sát chưa thường xuyên, chặt chẽ - Đội ngũ ĐD, HS chưa hiểu rõ tầm quan trọng việc tuân thủ thực tiêm an toàn - Trong thực tế, người ĐD, HS coi việc thực kỹ thuật chăm sóc người bệnh công việc đơn phải làm hàng ngày, mà chưa xác định vai trò tầm quan trọng việc tuân thủ thực hành quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch Nên có thói quen khơng tốt: làm tắt, làm ẩu, làm mang tính đối phó - Bệnh viện chưa tổ chức lớp tập huấn đào tạo cho ĐD, HS hướng dẫn tiêm an toàn thường xuyên, nên kiến thức kỹ thực hành chưa cập nhật liên tục - Do nguồn nhân lực thiếu, người bệnh lại đơng nên việc thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch đơi ĐD, HS cịn làm tắt bỏ bước - Bệnh viện chưa có chế tài xử phạt đủ mạnh ĐD, HS không tuân thủ thực tiêm an tồn, cịn nể nang xử phạt, đơi cịn dung túng nên ĐD, HS không nghiêm túc chấp hành 26 KẾT LUẬN Thực trạng thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch ĐD, HS Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu: Trong công tác thực hành chuẩn bị người bệnh Đa số tiêu chí đề ra, ĐD, HS tuân thủ quy trình kỹ thuật đạt tỷ lệ cao từ 88.5 - 91%; nhiên, tiêu chí ĐD, HS rửa tay thường quy/sát khuẩn tay nhanh đạt mức thấp 41% Trong công tác thực hành chuẩn bị dụng cụ, thuốc tiêm Các ĐD, HS thực tiêu chí đạt tỷ lệ cao từ 75.6 - 100%; bên cạnh đó, tiêu chí kiểm tra lại thuốc, sát khuẩn ống thuốc, dùng gạc vô khuẩn bẻ ống thuốc đạt tỷ lệ thấp 42.3% Trong công tác thực hành kỹ thuật tiêm thuốc Điều dưỡng, Hộ sinh thực tiêu chí đạt tỷ lệ cao từ 61.5 96.25%; nhiên, tiêu chí ĐD, HS đạt tỷ lệ thấp tuân thủ thực sát khuẩn tay nhanh mang găng tay quy định 33.3% hết thuốc, căng da rút kim nhanh, cho bơm kim tiêm vào hộp an tồn 32.1% Trong cơng tác thực hành xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm Đa số tiêu chí đề ra, ĐD, HS tuân thủ quy trình kỹ thuật đạt tỷ lệ cao từ 71.8 – 89.7% Trong đó, tiêu chí phân loại rác thải sau tiêm quy định chiếm tỷ lệ cao 89.7% Tiêu chí rửa tay sát khuẩn tay nhanh sau kết thúc quy trình chiếm tỷ lệ 71.8% 27 ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP * Đối với Bệnh viện: - Bệnh viện thường xuyên tổ chức tập huấn cho ĐD, HS Hướng dẫn tiêm an tồn chăm sóc người bệnh, tăng cường cơng tác truyền thơng tiêm an tồn để ĐD, HS hiểu thực tiêm an toàn, đặc biệt tiêm tĩnh mạch - Phát động phong trào thực “mũi tiêm an toàn” toàn bệnh viện - Giảm loại bỏ mũi tiêm không cần thiết với biện pháp hành chính: giám sát việc kê đơn thuốc cho người bệnh - In ấn tờ rơi, pa nơ, áp phích để tun truyền bệnh viện phương tiện truyền thông giáo dục sức khỏe tác hại lạm dụng tiêm tiêm khơng an tồn - Định kỳ tổ chức thi tay nghề nhằm nâng cao kỹ thực hành quy trình kỹ thuật - Đào tạo đội ngũ ĐD, HS có trình độ chun mơn quản lý giỏi, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát - Bệnh viện cần tăng cường nguồn nhân lực đủ có trình độ để nâng cao cơng tác chăm sóc, điều trị người bệnh - Bệnh viện cần đảm bảo đầy đủ số vật tư tiêu hao cho khoa phịng, để người ĐD, HS có đầy đủ dụng cụ, vật tư thực quy trình kỹ thuật tiêm - Bệnh viện cần xây dựng quy chế khen thưởng, xử phạt nghiêm minh ĐD, HS khơng tn thủ thực quy trình kỹ thuật tiêm chăm sóc người bệnh - Các Quy định ngành bệnh viện phổ biến rộng rãi, thường xuyên cho ĐD, HS khoa phòng * Đối với phòng ĐD: - Lập kế hoạch kiểm tra, giám sát việc tuân thủ thực quy trình kỹ thuật tiêm có tiêm tĩnh mạch 28 - Phối hợp với khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn, Điều dưỡng trưởng khoa, mạng lưới kiểm soát nhiễm khuẩn tăng cường kiểm tra, giám sát thường xuyên việc tuân thủ thực quy trình kỹ thuật tiêm ĐD, HS - Cần nhắc nhở ĐD, HS ý đến bước thực có tỷ lệ mắc lỗi cao như: rửa tay thường quy/sát khuẩn tay nhanh; kiểm tra lại thuốc, sát khuẩn ống thuốc, dùng gạc vô khuẩn bẻ ống thuốc; hết thuốc, căng da rút kim nhanh, cho bơm kim tiêm vào hộp an toàn - Định kỳ tập huấn lại cho ĐD, HS kiến thức, kỹ năng, tầm quan trọng việc tuân thủ thực quy trình kỹ thuật tiêm, vệ sinh bàn tay lồng ghép buổi sinh hoạt chun mơn khoa/phịng bệnh viện tổ chức * Đối với ĐD, HS: - Mỗi ĐD, HS cần nhận thức sâu sắc tầm quan trọng việc tuân thủ thực quy trình kỹ thuật tiêm, để tạo an tồn cho người bệnh, thân cộng đồng - Phải thực đầy đủ bước quy trình kỹ thuật tiêm, từ bỏ thói quen làm tắt, làm ẩu, làm mang tính đối phó - Khơng ngừng học tập nâng cao trình độ chun mơn, trau dồi kiến thức, kỹ tận tình phục vụ người bệnh, tuân thủ hướng dẫn tiêm an toàn TÀI LIỆU THAM KHẢO * Tiếng Việt Bộ Y tế (2012), Quyết định số 3671/QĐ-BYT ngày 27/9/2012 việc phê duyệt hướng dẫn kiểm soát nhiễm khuẩn Bộ Y tế (2017), Thông tư 51/2017/TT-BYT năm 2017 Hướng dẫn phịng, chẩn đốn xử trí phản vệ Vũ Thị Liên (2015), “Khảo sát thực hành mũi tiêm an toàn Điều dưỡng – Hộ sinh bệnh viện đa khoa Định Quán năm 2015” Website: benhviendinhquan.vn (5) Ninh Vũ Thành, Nguyễn Thị Thu Thực (năm 2015), Thực trạng thực mũi tiêm tĩnh mạch an toàn Điều dưỡng Bệnh Viện Đa Khoa Xanh Pơn Website:123doc Nguyễn Thị Hồi Thu (2017), “Thực trạng thực hành tiêm tĩnh mạch an toàn Điều dưỡng bệnh viện Nhi Trung ương”, Tạp chí nghiên cứu y học, số 112 (3) * Tiếng Anh Adejumo, P O & Dada, F (2013), "A comparative study onknowledge, attitude, and practice of injection safety among nurses in two hospitals in Ibadan, Nigeria", International Journal of Infection Control, 9(1) Hauri, A., Armstrong, Geogory, Hutin, Yvan J.F (2004), “The global 48 burden of disease attributable to contaminated injectims given in health care settings”, International Journal of STD & AIDS, 15: pp 7-16 Hicks et al (2006), “An overview of IV–related medication administration errors as reported to MEDMARX, a nation medication error as reported program”, J.Infus Nurs, 29 (1):pp.20-27 Janjua, N (2003), "Injection practices and sharp waste disposal by general practitioners of Murree, Pakistan", JOURNAL-PAKISTAN MEDICAL ASSOCIATION, 53(3):pp 104-110 10 Khan, A J., Luby, S P., Fikree, F., Karim, A., Obaid, S., Dellawala, S., Mirza, S., Malik, T., Fisher-Hoch, S & McCormick, J B (2000), "Unsafe injections and the transmission of hepatitis B and C in a periurban community in Pakistan", Bulletin of the World Health Organization, 78(8):pp 956-963 11 Panel summary from the emerging infectious diseases, 1/2001 12 WHO (2003), Safety of Injections Global facts and figures, pp.1-2 PHỤ LỤC BẢNG KIỂM ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN QUY TRÌNH KỸ THUẬT TIÊM TĨNH MẠCH Khoa: Bệnh viện đa khoa huyện Quỳnh Lưu Thời điểm quan sát: ngày .tháng .năm 2020 Họ tên người đánh giá: I THÔNG TIN CHUNG Họ tên Điều dưỡng đánh giá: Trình độ chun mơn □ Trung cấp Giới tính Tuổi □ ≤ 25 tuổi □ Nam □ 25 - ≤ 35 tuổi □ □ Đại học Cao đẳng □ Nữ □ 35 - ≤ 45 tuổi □ > 45 tuổi II ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN QUY TRÌNH KỸ THUẬT TIÊM TĨNH MẠCH STT I Các bước tiến hành Chuẩn bị người bệnh Thực đúng, nhận định, giải thích cho NB biết việc làm, trợ giúp tư an tồn, thuận tiện Sử dụng phương tiện phòng hộ ĐD, HS rửa tay thường quy/sát khuẩn tay nhanh II Chuẩn bị dụng cụ, thuốc tiêm Hộp cấp cứu phản vệ, đủ số thuốc hạn sử dụng Thùng đựng vật sắc nhọn thùng đựng chất thải Bông gạc tẩm cồn quy định Chai đựng dung dịch sát khuẩn tay nhanh có sẵn xe tiêm Thực Thực Không thực sai Kiểm tra lại thuốc, sát khuẩn ống thuốc, dùng gạc vô khuẩn bẻ ống thuốc Xé bỏ bao bơm tiêm thay kim lấy thuốc 10 Thay kim tiêm, cho vào hộp an toàn 11 III 12 Kim lấy thuốc kim tiêm không chạm vào vùng không vô khuẩn Kỹ thuật tiêm thuốc Xác định vị trí tiêm, thắt dây garo quy định (dây garo vị trí tiêm 5-10 cm) Sát khuẩn vùng tiêm từ ngồi theo hình 13 xốy ốc đường kính cm (tối thiểu lần) 14 Sát khuẩn tay nhanh mang găng tay quy định Căng da theo quy định: kim tiêm chếch 300 15 so với mặt da đảm bảo mũi vát kim nằm lòng ven 16 17 18 19 IV 20 21 22 Bơm thuốc chậm: vừa bơm vừa quan sát sắc mặt người bệnh Hết thuốc, rút kim nhanh, kéo chệch da nơi tiêm, cho kim tiêm vào hộp sắc nhọn Dùng bơng khơ đè lên vị trí tiêm phòng chảy máu Hướng dẫn người bệnh điều cần thiết, để người bệnh lại tư thích hợp Xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm Không dùng hai tay để đậy nắp kim tiêm tháo kim tiêm khỏi bơm tiêm Phân loại rác thải sau tiêm quy định Rửa tay/sát khuẩn tay nhanh sau kết thúc quy trình ... Chương THỰC TRẠNG THỰC HIỆN QUY TRÌNH KỸ THUẬT TIÊM TĨNH MẠCH CỦA ĐIỀU DƯỠNG, HỘ SINH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN QUỲNH LƯU NĂM 2020 2.1 Thông tin chung Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu Huyện Quỳnh. .. thuật tiêm tĩnh mạch Vì vậy, tơi thực chuyên đề ? ?Đánh giá việc thực quy trình kỹ thuật tiêm tĩnh mạch Điều dưỡng, Hộ sinh Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu năm 2020? ?? 3 MỤC TIÊU Đánh giá việc thực. .. CHƯƠNG THỰC TRẠNG THỰC HIỆN QUY TRÌNH KỸ THUẬT TIÊM TĨNH MẠCH CỦA ĐIỀU DƯỠNG, HỘ SINH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN QUỲNH LƯU NĂM 2020 16 2.1 Thông tin chung Bệnh viện Đa khoa huyện Quỳnh Lưu