BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH TRẦN THỊ THẢO HUYỀN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI TỈNH BẾN TRE LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Tp Hồ Chí Minh - năm 2017 i BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH TRẦN THỊ THẢO HUYỀN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI TỈNH BẾN TRE LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Tài – Ngân hàng Mã số: 60 34 0201 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS LÊ VĂN HẢI Tp Hồ Chí Minh - năm 2017 ii LỜI CAM ĐOAN Tôi, Trần Thị Thảo Huyền xin cam đoan: Luận văn chưa trình nộp để lấy học vị thạc sĩ trường đại học Luận văn cơng trình nghiên cứu riêng tác giả, kết nghiên cứu trung thực, khơng có nội dung cơng bố trước nội dung người khác thực ngoại trừ trích dẫn dẫn nguồn đầy đủ luận văn TP Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2017 Người thực luận văn Trần Thị Thảo Huyền iii LỜI CẢM ƠN Tôi tên: Trần Thị Thảo Huyền Sinh ngày 30 tháng 08 năm 1989 Long An Là học viên cao học khóa niên khóa 2015-2017 trường Đại học Ngân hàng Thành p hố Hồ Chí Minh Mã học viên 60 34 0201 Tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn sâu sắc đến toàn thể Ban Giám hiệu trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh tạo điều kiện để tơi hồn thành chương trình học Trong phải kể đến hướng dẫn, dậy dỗ nhiệt tình, tận tụy thầy giáo TS Lê Văn Hải để tơi hồn thành luận văn thạc sĩ Ngồi ra, tơi xin gửi lời cảm ơn đến Ban lãnh đạo Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bến Tre tạo điều kiện thuận lợi cho học tập hoàn thành luận văn thạc sĩ Trân trọng! TP Hồ Chí Minh,ngày 10 tháng 10 năm 2017 Người viết Trần Thị Thảo Huyền iv NHẬN XÉT CỦA NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC Tp HCM, ngày …… tháng …… năm 20… TS LÊ VĂN HẢI v NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT Tp HCM, ngày …… tháng …… năm 201… Chủ tịch Hội đồng xét duyệt vi MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI 1.1 Vấn đề nghèo đói vai trị Ngân hàng Chính sách xã hội 1.1.1 Quan niệm đói nghèo 1.1.2 Nguyên nhân yếu tố đói nghèo 11 1.1.3 Đặc tính người nghèo 13 1.1.4 Sự cần thiết phải đẩy mạnh xóa đói giảm nghèo 13 1.1.5 Vai trị ngân hàng sách xã hội xóa đói giảm nghèo 15 1.1.6 Vai trị tổ chức trị xã hội cơng xóa đói giảm nghèo 17 1.2 Hoạt động tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội 19 1.2.1 Khái niệm 19 1.2.2 Đặc điểm tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội 20 1.2.3 Đối tượng phục vụ Ngân hàng Chính sách Xã hội 21 1.3 Hiệu tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội .21 1.3.1 Khái niệm hiệu tín dụng 21 1.3.2 Sự cần thiết phải nâng cao hiệu tín dụng hộ nghèo đối tượng sách khác 21 1.3.3 Tiêu chí đo lường hiệu tín dụng hộ nghèo đối tượng sách khác 22 1.4 Kinh nghiệm quốc tế học cho Việt Nam hỗ trợ cho hộ nghèo .26 Kết luận chƣơng 28 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI TỈNH BẾN TRE 29 2.1 Tổng quan hộ nghèo, tổ chức trị- xã hội Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bến Tre 29 vii 2.1.1 Điều kiện tự nhiên- kinh tế- xã hội hộ nghèo tỉnh Bến Tre 29 2.1.2 Thực trạng hộ nghèo tỉnh Bến Tre 31 2.1.3 Các tổ chức trị xã hội tỉnh Bến Tre cơng xóa đói, giảm nghèo .32 2.1.4 Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bến Tre 34 2.2.Thực trạng hoạt động tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh Bến Tre 37 2.2.1 Giới thiệu chương trình tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh Bến Tre .37 2.2.2 Thực trạng hoạt động tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh Bến Tre 41 2.3 Đo lường hiệu hoạt động tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh Bến Tre 51 2.3.1 Đo lường khả đáp ứng nhu cầu vốn cho khách hàng .51 2.3.2 Hiệu sử dụng vốn .53 2.3.3 Tỷ lệ thu hồi vốn .54 2.3.4 Tỷ lệ nợ hạn 58 2.3.5 Khả sinh lời 61 2.4 Đánh giá hiệu tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội địa bàn tỉnh Bến Tre 63 2.4.1 Ưu điểm 63 2.4.2 Hạn chế nguyên nhân 64 Kết luận chƣơng 68 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI TỈNH BẾN TRE 69 3.1 Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2017 - 2020 69 3.1.1 Mục tiêu tổng quát 69 3.1.2 Mục tiêu cụ thể 69 viii 3.1.3 Các tiêu chủ yếu cần đạt đến năm 2020 70 3.2 Định hướng hoạt động tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh Bến Tre đến năm 2020 71 3.3 Giải pháp nâng cao hiệu tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh Bến Tre 72 3.3.1 Nhóm giải pháp đẩy mạnh công tác huy động vốn địa phương 72 3.3.2 Nhóm giải pháp giảm thiểu rủi ro trình cho vay .73 3.3.3 Nhóm giải pháp khác 77 3.4 Kiến nghị 78 3.4.1 Đối với Chính phủ 78 3.4.2 Đối với Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam 79 3.4.3 Đối với Ủy ban nhân dân tỉnh 79 3.4.4 Đối với hộ nghèo đối tượng sách .80 3.4.5 Đối với tổ chức trị xã hội 80 3.4.6 Đối với tổ tiết kiệm vay vốn .81 Kết luận chƣơng 83 KẾT LUẬN 84 TÀI LIỆU THAM KHẢO 85 ix DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Số lượng khách hàng quan hệ tín dụng với Ngân hàng 41 Bảng 2.2: Dư nợ cho vay từ 2011 - 2016 42 Bảng 2.3: Dư nợ cho vay theo chương trình từ 2011 - 2016 43 Bảng 2.4: Dư nợ cho vay ủy thác từ 2011 – 2016 45 Bảng 2.5: Dư nợ hạn Ngân hàng từ 2011 – 2016 46 Bảng 2.6: Nợ hạn theo chương trình từ 2011 - 2016 48 Bảng 2.7: Dư nợ hạn cho vay ủy thác dư nợ hạn từ 2011 - 2016 49 Bảng 2.8: Nợ hạn cho vay ủy thác từ 2011 - 2016 50 Bảng 2.9: Tỷ lệ hộ nghèo đối tượng sách vay vốn từ 2011 - 2016 51 Bảng 2.10: Mức cho vay trung bình hộ từ 2011 - 2016 52 Bảng 2.11: Dư nợ cho vay trung bình hộ từ 2011 - 2016 52 Bảng 2.12: Số hộ thoát nghèo 53 Bảng 2.13: Dư nợ cho vay tổng nguồn vốn từ 2011 – 2016 53 Bảng 2.14: Doanh số cho vay theo chương trình từ 2011 – 2016 54 Bảng 2.15: Doanh số thu nợ theo chương trình từ 2011 - 2016 56 Bảng 2.16: Tỷ lệ thu hồi vốn từ 2011 – 2016 57 Bảng 2.17.Tỷ lệ nợ hạn Chi nhánh từ 2011 - 2016 58 Bảng 2.18: Tỷ lệ hạn theo chương trình từ 2011 - 2016 59 Bảng 2.19: Tỷ lệ nợ hạn cho vay ủy thác từ 2011 – 2016 60 Bảng 2.20: Thu nhập, chi phí từ 2011 - 2016 61 72 - Tích cực tham mưu cho cấp ủy, quyền, Mặt trận Tổ quốc tổ chức trị- xã hội tiếp tục thực Chỉ thị 40-CT/TW Ban Bí thư, Cơng văn số 2447-CV/TU Tỉnh ủy tăng cường lãnh đạo cấp ủy Đảng tín dụng sách Tham mưu cho cấp ủy, quyền cấp việc dành phần vốn ngân sách ủy thác qua NHCSXH vay hộ nghèo, hộ cận nghèo đối tượng sách khác hỗ trợ sở vật chất, nguồn lực, phương tiện giao dịch, điều kiện làm việc cho NHCSXH - Tham mưu UBND củng cố, kiện toàn Ban đại diện HĐQT cấp có thay đổi nhân sự, phân cơng nhiệm vụ thành viên theo đ ng quy chế Nâng cao chất lượng hoạt động Ban đại diện HĐQT cấp Hội nhận ủy thác - Tham mưu cho Trưởng Ban đại diện HĐQT cấp, UBND cấp xã phân bổ tiêu kế hoạch tín dụng kịp thời; phối hợp với quyền, cấp Hội nhận ủy thác, Tổ Tiết kiệm vay vốn bình xét cho vay công khai, dân chủ, đ ng đối tượng thụ hưởng; hồn thiện hồ sơ tín dụng, khẩn trương giải ngân chương trình tín dụng, khơng để tồn đọng nguồn vốn - Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát Ban đại diện HĐQT; cấp Hội nhận ủy thác; kiểm tra, kiểm soát nội kiểm tra chuyên đề sớm phát sai sót trình triển khai nghiệp vụ, chỉnh sửa kịp thời, nâng cao chất lượng hoạt động Chi nhánh - Hoàn thành cơng tác đối chiếu nợ, phân tích nợ vay khách hàng đ ng thời gian nh m tổng kiểm kê nợ đánh giá đ ng thực trạng tín dụng sách địa bàn để xây dựng giải pháp tiếp tục củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động Chi nhánh, đảm bảo chất lượng tín dụng thật ổn định, bền vững Xử lý nợ bị rủi ro nguyên nhân khách quan kịp thời, đ ng quy định 3.3 Giải ph p n ng c o hiệu t n dụng t i Ng n h ng Ch nh s ch X hội tỉnh Bến Tre 3.3.1 Nhóm giải pháp đẩy mạnh cơng tác huy động vốn địa phương Nguồn vốn Ngân hàng thời gian qua phản ánh đặc điểm thực tế nguồn vốn trung ương chiểm tỷ trọng 90% tổng nguồn vốn Những 73 năm tới, để tăng cường nguồn vốn cho vay hộ nghèo đối tượng sách Ngân hàng cần tập trung theo hướng tiếp tục tiếp nhận, phát triển nguồn vốn trung ương đẩy mạnh huy động vốn địa phương, bước tự chủ nguồn vốn để đảm bảo nhu cầu cho vay hộ nghèo Muốn đạt mục tiêu NHCSXH cần thực tốt nội dung sau: - Thực tốt công tác tuyên truyền, vận động làm cho tầng lớp dân cư hiểu chức Ngân hàng Chính sách xã hội có chức huy động vốn - Tích cực vận động, huy động tiết kiệm cộng đồng người nghèo b ng hình thức tổ tiết kiệm vay vốn - Tiến hành huy động vốn đơn vị kinh tế tiết kiệm dân cư - Chủ động tìm kiếm nguồn ủy thác thực dự án lồng ghép 3.3.2 Nhóm giải pháp giảm thiểu rủi ro trình cho vay * Xác định đối tượng cho vay Trong địa bàn tỉnh có số địa phương chưa xác định rõ ràng đối tượng vay vốn, nên đưa hộ nghèo có sức lao động khơng có khả sử dụng vốn tín dụng hộ già neo đơn khơng có sức lao động,… vào danh sách hộ nghèo vay vốn Điều dẫn đến quan niệm sai lầm coi tín dụng hộ nghèo hình thức cấp phát, mang tính trợ cấp xã hội làm cho hiệu sử dụng vốn thấp Theo quy định chung cho vay hộ nghèo NHCSXH, NHCSXH cấp tín dụng ngun tắc “cho vay hộ nghèo có sức lao động, có khả sản xuất kinh doanh thiếu vốn” Như cho vay hộ nghèo cần lựa chọn người vay có điều kiện sử dụng vốn, có điều kiện hồn trả, để thu hồi vốn vay tương lai tránh gây thiệt hại thất thoát vốn Ngân hàng * Xác định mức vay, thời hạn cho vay kỳ hạn nợ phù hợp Mức cho vay phải xác định dựa vào nhu cầu sản xuất, chăn nuôi hộ nghèo (giống, cây, con…) giá thị trường, nguồn vốn Ngân hàng sách, nguồn trả nợ người vay Như vậy, đáp ứng đủ nhu cầu vốn cho khách hàng 74 Thời hạn cho vay kỳ hạn thu nợ phải xác định rõ dựa vào chu kỳ sản xuất trồng, vật nuôi Thời hạn cho vay phải phù hợp với chu kỳ sản xuất theo công thức sau: Thời h n cho vay = Chu kỳ sản xu t + thời gian tiêu thụ sản phẩm Áp dụng xác cơng thức hộ nghèo đảm bảo thời gian thu hồi vốn để trả nợ Điều kiện để thực giải pháp: Cán tín dụng phải có kiến thức, kinh nghiệm trồng, vật nuôi,… đồng thời phải tâm huyết với hộ nghèo * Nâng cao chất lượng tín dụng tổ nhóm NHCSXH tỉnh Bến Tre cho vay trực tiếp tới hộ nghèo thơng qua mơ hình tổ nhóm, hoạt động tổ nhóm vay vốn giữ vai trị đặc biệt quan trọngtrong cơng tác cấp tín dụng cho hộ nghèo.Vì vậy, NHCSXH tỉnh Bến Tre cầnphối hợp với quyền địa phương cấp để đạo, nâng cao chất lượnghoạt động tổ nhóm b ng biện pháp: - Thực bình xét cơng khai, dân chủ để lựa chọn tổ trưởng lãnh đạo tổlà người có lực, có đạo đức tâm huyết hộ nghèo - Duy trì củng cố tổ nhóm nh m nâng cao chất lượng hoạt động b ng cách thường xuyên tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho tổ nhóm, để tăng nhậnthức nâng cao trách nhiệm - Chi trả đầy đủ kịp thời hoa hồng cho tổ trưởng nh m động viên họ thựchiện tốt chức năng, nhiệm vụ - Tăng cường kiểm tra giám sát tổ trưởng tránh tình trạng tổ trưởng thu nợ,thu lãi khơng nộp vào Ngân hàng * Cấp tín dụng phải kết hợp với hình thức chuyển giao kỹ thuật Việc cấp tín dụng cho hộ nghèo muốn đạt mục tiêu xóa đói giảm nghèo đảm bảo khả thu hồi nợ Ngân hàngthì cần phải nâng cao trình độ sản xuất, chăn nuôi hộ nghèo Thực tế chovay hộ nghèo NHCSXH tỉnh Bến Tre cho thấy: việc cấp tín dụng cho hộnghèo khơng kết nối chương trình chuyển giao kỹ thuật đemlại hiệu chưa cao Vì đồng thời với việc cấp tín dụng cho hộ nghèocần phải ch ý đến vấn đề sau: 75 - Cung cấp kiến thức sản xuất, chăn nuôi - Tạo điều kiện cho người nghèo tiếp cận khoa học kỹ thuật, phương thức sản xuất - Kết hợp đồng thời việc cấp tín dụng với hướng dẫn khoa học kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, cách làm ăn, sử dụng vốn vay Thực đồng sách xóa đói giảm nghèo, lồng ghép chương trình tín dụng với chương trình khuyến nơng, khuyến lâm, khuyến ngư,… giải pháp có hiệu là: Thực chuyển vốn cho nông dân nghèo qua dự án khả thi, dự án phải phù hợp với chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế địa phương * Đẩy mạnh công tác đào tạo Yếu tố người yếu tố quan trọng định thành bại hoạt động nào, lĩnh vực Trong hoạt động tín dụng ưu đãi hộ nghèo yếu tố người lại đóng vai trị quan trọng, định đến chất lượng, hiệu tín dụng, uy tín vị NHCSXH Vì vậy, để tín dụng hộ nghèo có hiệu cao, việc đào tạo nghiệp vụ cho đội ngũ cán làm công tác cho vay hộ nghèo đối tượng sách khác NHCSXH công tác phải làm thường xuyên, liên tục Tập huấn nghiệp vụ cán NHCSXH, cán tổ chức nhận uỷ thác, ban quản lý tổ vay vốn  Đào tạo cán NHCSXH - Đối với cán NHCSXH kiến thức chun mơn nghiệp vụ gi i phải có chun mơn sản xuất kinh doanh, để giúp hộ nghèo sử dụng vốn đ ng mục đích có hiệu quả, tư vấn cho khách hàng nên vay vốn để làm gì? Số tiền vay bao nhiêu?, - Coi trọng công tác đào tạo cán ngân hàng, làm cho tất cán nhân viên ngân hàng tinh thông nghiệp vụ, nắm vững chủ trương Đảng nhà nước tín dụng sách Đặc biệt phải nắm vững quy trình nghiệp vụ giao dịch quy trình đại hóa ngân hàng Core Banking nâng cao trình độ tin học Hàng tuần cán NHCSXH học nghiệp vụ, hàng quý tập huấn nghiệp vụ như: Tín dụng, kế tốn, kiểm tra, tin học 76  Đào tạo ban quản lý tổ vay vốn Để ban quản lý tổ vay vốn hoạt động tốt NHCSXH tổ chức hội thường xuyên tập huấn cho ban quản lý tổ nghiệp vụ tín dụng ngân hàng, ghi chép sổ sách tổ; thành thạo việc tính lãi thành viên, trích hoa hồng ; để thành viên ban quản lý tổ nắm vững nghiệp vụ tín dụng NHCSXH cán ngân hàng Đào tạo ban quản lý tổ vay vốn thành cán NHCSXH “không chuyên” thực cánh tay nối dài NHCSXH Từ đó, hướng dẫn hộ vay làm thủ tục liên quan đến vay vốn, trả nợ, xử lý nợ hạn, xử lý nợ gặp rủi ro, Đồng thời, thành viên ban quản lý tổ cán tuyên truyền sách cho vay NHCSXH Ban quản lý tổ phải thường xuyên dự lớp tập huấn khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư Các văn nghiệp vụ ban hành có liên quan đến cho vay, thu nợ NHCSXH, tổ chức hội NHCSXH huyện gửi kịp thời đến tất tổ trưởng tổ vay vốn Hình thức đào tạo cán tổ nên theo hình thức cầm tay việc, hướng dẫn trực tiếp việc ghi chép, lưu trữ hồ sơ sổ sách, sai sót kịp thời  Đào tạo cán nhận ủy thác Trong thời gian qua, việc tập huấn nghiệp vụ cho vay NHCSXH đội ngũ cán nhận làm dịch vụ ủy thác cấp huyện, xã thực hiệnthường xuyên hàng năm Tuy nhiên, số cán đào tạo với nhiều lý khác nhau, có số người không làm Nên việc đào tạo cho cán nhận ủy thác phải làm thường xuyên; đồng thời với việc mở lớp tập huấn nghiệp vụ, định kỳ hàng quý thông qua họp giao ban NHCSXH với tổ chức hội cấp huyện, xã; ngân hàng thơng báo sách tín dụng cho cán hội biết * Tăng cường hệ thống kiểm tra, giám sát Công tác kiểm tra, giám sát có ý nghĩa quan trọng hoạt động tín dụng, điều kiện để đảm bảo hiệu tín dụng Đối với NHCSXH nay, chế cho vay hộ nghèo thực ủy thác qua tổ chức trị xã hội địa bàn; việc bình xét hộ vay, mức vay, thời hạn vay thực 77 tổ vay vốn; có kiểm tra tổ chức hội phê duyệt UBND cấp xã; hộ nhận tiền vay, trả nợ (gốc), trực tiếp điểm giao dịch NHCSXH xã Do đó, việc kiểm tra giám sát có ý nghĩa quan trọng hoạt động NHCSXH, việc kiểm tra giám sát s đánh giá thực trạng trình triển khai tổ chức trị - xã hội thực cơng việc ủy thác Nó giúp ngân hàng ngăn chặn, phát xử lý kịp thời sai sót hoạt động tín dụng Nâng cao hiệu hoạt động quan giám sát, phát huy vai trò kiểm tra, giám sát Ban đại diện HĐQT cấp, tổ chức trị - xã hội nhận ủy thác người dân s gi p cho hoạt động tín dụng sách hiệu hơn, hạn chế nợ hạn 3.3.3 Nhóm giải pháp khác * Mở rộng mạng lưới dịch vụ Phát triển dịch vụ yêu cầu hàng đầu ngân hàng Dịch vụ phát triển mạnh giúp cho Ngân hàng Chính sách xã hội có thêm nguồn vốn toán, tăng nguồn thu đảm bảo khả tài chính, ngồi phát triển dịch vụ cịn cầu nối Ngân hàng Chính sách xã hội hộ vay vốn Dịch vụ phát triển mạnh, lượng khách hàng tăng lên, thành phần khách hàng đa dạng hơn, từ tạo thuận lợi cho Ngân hàng Chính sách xã hội việc tiếp thị, phát triển nghiệp vụ nhiều đối tượng khách hàng * Phải xây dựng đƣợc mối quan hệ thật tốt với quyền đị phƣơng Để tổ chức Hội, đoàn thể làm tốt nội dung công việc ủy thác, quan tâm đạo quyền địa phương tổ chức Hội, đoàn thể nhận ủy thác quan trọng Vì vậy, xây dựng mối quan hệ tốt với quyền địa phương s giúp phịng giao dịch tranh thủ đạo UBND huyện, xã Hội đoàn thể cấp huyện cấp xã Xây dựng mối quan hệ tốt quyền cấp huyện s tạo điều kiện thuận lợi để tranh thủ nguồn vốn địa phương ủy thác cho NHCSXH vay *Làm tốt ho t động phối hợp với UBND huyện/xã, Hội đo n thể nhận ủy thác, Tổ TK&VV Quá trình triển khai chương trình tín dụng sách hiệu hoạt động ủy thác ảnh hưởng lớn đến hiệu tín dụng địa bàn Vì vậy, Ngân 78 hàng cần phối hợp tốt với quyền địa phương, tổ chức Hội đoàn thể nhận ủy thác TổTK&VV nh m đảm bảo tất cơng đoạn qui trình cho vay triển khai cách có chất lượng để nâng cao hiệu tín dụng địa phương 3.4 Kiến nghị 3.4.1 Đối với Chính phủ - Đề nghị cấp đủ kịp thời nguồn vốn cho Ngân hàng Chính sách xã hội để có tài thực tốt chức năng, nhiệm vụ - Xóa đói giảm nghèo có tính nhạy cảm cao, thể chất ưu việt chế độ xã hội chủ nghĩa Tuy nhiên nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, lâu dàitrách nhiệm khơng riêng mà phải có phối hợp trách nhiệm cấp, ngành từ Trung ương đến địa phương; đề nghị Chính phủ có đạo chặt ch để Bộ, Ngành liên quan nâng cao trách nhiệm việc phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay xóa đói giảm nghèo, bước tiến tới xã hội hóa việc cho vay hộ nghèo - Có sách đồng việc phát triển kinh tế xã hội gắn với xóa đói giảm nghèo Xóa đói giảm nghèo nhiệm vụ phạm vi quốc gia quốc tế hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội quốc gia vùng lãnh thổ phải coi trọng vị trí, nhiệm vụ cơng tác xóa đói giảm nghèo Đối với giai đoạn lịch sử khác nhau, địa phương khác phải có kế hoạch, chương trình xóa đói giảm nghèo cụ thể hiệu quả; phải đặt công tác cho vay hộ nghèo tổng thể nhiệm vụ xóa đói giảm nghèo, bên cạnh cho vay phải hỗ trợ người nghèo cơng nghệ, kỹ thuật, thuế… - Ngồi việc cho vay hỗ trợ trực tiếp người nghèo nên hỗ trợ thêm chế khác số doanh nghiệp ưu tiên tuyển lao động người nghèo cần tạo điều kiện ưu đãi xuất nhập khẩu, thuế, chuyển giao công nghệ, chuyển giao kỹthuật,… Cho doanh nghiệp Thực tốt việc làkết hợp trách nhiệm doanh nghiệp xã hội người nghèo 79 3.4.2 Đối với Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam - Sớm hoàn thiện chế cho vay đồng hộ nghèo, đảm bảo hành lang pháp lý giúp Chi nhánh cho vay thuận lợi, đ ng pháp luật, có hiệu - Đầu tư trang bị sở vật chất như: vốn xây dựng trụ sở làm việc, tơ chun d ng, máy vi tính Đặc biệt nghiên cứu cung cấp phần mềm tiện ích phục vụ giao dịch thuận tiện, sớm kết nối mạng tốn tồn quốc để thực dịch vụ toán nh m tăng nguồn vốn tốn mở rộng quy mơ hoạt động, tăng thu nhập đảm bảo tài - Đề nghị nâng cấp phịng giao dịch lên Chi nhánh huyện để thực đầy đủ chức Ngân hàng theo yêu cầu nhiệm vụ giao - Để tăng nguồn vốn cho vay hộ nghèo với lãi suất đầu vào thấp giảm cấp bù lãi suất, Hội đồng quản trị Ngân hàng Chính sách xã hội đề xuất với Chính phủ Bộ, Ngành liên quan đạo Kho bạc Nhà nước mở tài khoản tiền gửi Ngân hàng Chính sách xã hội Thực nội dung Ngân hàng Chính sách s có hàng ngàn tỷ đồng với lãi suất đầu vào thấp có điều kiện đáp ứng nhu cầu vay vốn hộ nghèo - Đề nghị thực khóan chế tiền lương theo kết lao động (ưu tiên huyện nghèo, xã nghèo ) để tăng động lực làm việc, khuyến khích người hăng say lao động, cải tiến tăng suất hiệu lao động 3.4.3 Đối với Ủy ban nhân dân tỉnh - Chỉ đạo cấp, ngành có liên quan điều tra, thống kê xác sốhộ nghèo để Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay đ ng đối tượng, cóhiệu - UBND tỉnh hàng năm trích phần ngân sách địa phương tiết kiệm chi tiêu chuyển NHCSXH để bổ sung nguồn vốn cho vay hộnghèo - giải việc làm Chỉ đạo cấp, ngành quy hoạch cácvùng, ngành, cây, tổ chức tốt việc khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư, chuyển giao công nghệ kỹ thuật, giúp người vay vốn NHCSXH có hội đầu tư dự án có hiệu - Đảm bảo an tồn đồng vốn cho vay đề nghị UBND tỉnh đạo cấp, cácngành có liên quan phối, kết hợp tốt với NHCSXH việc kiểm tra, giám sát 80 việc sử dụng vốn vay Xử lý nghiêm tập thể, cá nhân, tham ơ, lợi dụng, vay ké, chây ì cố tình không trả nợ Ngân hàng 3.4.4 Đối với hộ nghèo đối tượng sách 3.4.4.1 Sử dụng vốn vay mục đích Việc sử dụng vốn vay đ ng mục đích ảnh hưởng lớn đến khả trả nợ vay hộ nghèo Nhiều hộ nghèo vay vốn với mục đích chăn ni, trồng trọt cuối c ng khơng sử dụng tiền vào mục đích mà d ng để sửa chữa nhà ở, xây nhà Cuối c ng đến hạn trả nợ vay cho Ngân hàng khơng có nguồn thu nhập để hồn trả Do đó, hộ gia đình vay vốn cần phải sử dụng số tiền vay đ ng mục đích thực tốt việc trả nợ cho Ngân hàng 3.4.4.2 Cần nâng cao ý thức trả nợ vay Hộ nghèo có tâm lý ỷ lại, họ nhận tiền vay từ Hội, tổ nên nghĩ nguồn vốn trợ cấp nhà nước cho Từ đó, hình thành nên ý nghĩ hành động không cần phải thực việc trả nợ gốc lãi Do đó, Hội, tổ chức phải giải thích cho người dân hiểu để nâng cao ý thức hoàn trả gốc lãi cho Ngân hàng 3.4.4.3 Tham gia đầy đủ lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật Nếu nhận vốn vay mà không tham gia lớp tập huấn công tác khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư việc sử dụng vốn hộ nghèo s có hiệu thấp chí khơng có hiệu Do đó, hộ nghèo muốn sử dụng vốn có hiệu cao phải tăng cường tham gia lớp tập huấn khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư 3.4.5 Đối với tổ chức trị xã hội 3.4.5.1 Thực tốt Hợp đồng ủy thác ký kết với NHCSXH Việc thực tốt hợp đồng ủy thác ký kết với NHCSXH giải pháp làm tăng hiệu chất lượng hoạt động cho vay sách Việc ủy thác s làm tăng trách nhiệm bên thứ ba, giúp cho Ngân hàng kiểm sốt tốt chất lượng tín dụngcủa đối tượng sách vay vốn 81 3.4.5.2 Cần phải bố trí, phân cơng rõ cán chun trách theo dõi công tác ủy thác, hạn chế việc thay đổi nhân cán Hội đoàn thể Việc thay đổi nhân cán Hội đoàn thể s ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng hoạt động cho vay sách, cán thay Ngân hàng s phải đào tạo lại cán mới, làm ảnh hưởng lớn tới việc theo dõi, thu hồi khoản nợ vay cũ 3.4.5.3 Tăng cường xây dựng lực cho cán Hội, đoàn thể cấp (bao gồm nghiệp vụ ủy thác kiến thức tổ chức quản lý để họ điều phối tốt hoạt động thành lập tổ, tổ chức tốt việc tập huấn cho Hội đoàn thể cấp Tổ TK&VV) Luôn không ngừng đào tạo đạo tạo lại cán Hội, đoàn thể cấp, đâylà yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng tín dụng ngân hàng sách Các Hội đồn thể cấp cần phối hợp chặt ch với NHCSXH để tập huấn nghiệp vụ ủy thác cho vay Hội cấp Tổ TK&VV Đặc biệt việc phối hợp tốt công tác kiểm tra, giám sát sử dụng vốn vay Hội đoàn thể nhận ủy thác cần giám sát chặt ch Tổ TK&VV Hội quản lýđể đảm bảo việc đơn đốc trả nợ gốc thu lãi tiền vay, thu tiết kiệm thực cách có hiệu 3.4.6 Đối với tổ tiết kiệm vay vốn 3.4.6.1 Tăng cường lực tinh thần trách nhiệm ban quản lý Tổ TK&VV Bên cạnh tập huấn thường xuyên tập huấn bổ sung nghiệp vụ ủy thác, ban quản lý tổ cần phải trang bị thêm kiến thức quản lý kỹ làm việc: Ghi chép sổ sách, điều hành họp tổ, giao tiếp với ngân hàng BQL tổ cần tăng cường theo dõi, quản lý chặt địa bàn để biết rõ hoàn cảnh củatừng hộ vay; tổ chức sinh hoạt tổ thường xuyên qui định biên họp thànhlập tổ Thông qua buổi sinh hoạt tổ giúp thành viên chia sẻ kinh nghiệm để sử dụng vốn tốt hơn, đồng thời giúp cho ban quản lý tổ thu lãi d dàng hơn, tăng cường gắn bó tổ viên với tổ viên, với ban quản lý Tổ TK&VV 82 3.4.6.2 Nâng cao chất lượng việc bình xét cho vay Bình xét xác hộ vay vừa đảm bảo thực đ ng mục tiêu sách tín dụng ưu đãi phủ đồng thời bảo tồn nguồn vốn, tránh tượng sử dụng vốn sai mục đích Vì nâng cao chất lượng bình xét cho vay vấn đề mà ban quản lý Tổ TK&VV Hội đoàn thể nhận ủy thác cần trọng 3.4.6.3 Phối hợp tốt chịu quản lý Trưởng thôn (trưởng ấp) Trưởng thôn (trưởng ấp) người có tiếng nói thơn NHCSXH ủy thác việc tuyên truyền phổ biến sách tín dụng ưu đãi, giám sát việc bình xét cho vay sử dụng vốn vay, xử lý nợ bị rủi ro địa bàn thơn, Vì ban quản lý Tổ TK&VV cần phải phối hợp tốt với trưởng thôn phải chịu quản lý trưởng thơn q trình thực hoạt động ủy nhiệm tổ quản lý 3.4.6.4 Kiên trì giải thích, hướng dẫn hộ vay, khơng làm thay làm hộ hộ vay Bài học số địa phương cho thấy Tổ trưởng điền hộ vào đơn xin vay vốn phương án sử dụng vốn vay dẫn đến hộ vay không nhớ rõ số tiền vay thời điểm trả nợ nên bị động, l ng t ng đến hạn trả Vì vậy, ban quản lý Tổ TK&VV tuyệt đối không làm hộ, làm thay hộ vay mà phải kiên trì giải thích hướng dẫn hộ vay hoàntất thủ tục xin vay vốn 3.4.6.5 Làm rõ trách nhiệm hộ vay từ kết nạp vào tổ (khi vay lần đầu) Thực tế cho thấy nhiều địa phương, nhiều hộ vay vốn (đặc biệt hộ nghèo) có suy nghĩ r ng nguồn vốn Nhà nước gi p người nghèo nên chưa nhận thức rõ trách nhiệm phải hồn trả vốn vay Vì vậy, ban quản lý tổ tổ chức Hội đoàn thể nhận ủy thác cần tuyên truyền, phổ biến rõ trách nhiệm trả lãi nợ gốc tiền vay hộ vay từ ban đầu kết nạp vào tổ bình xét cho vay vay 83 Kết luận chƣơng Từ việc phân tích thực trạng hoạt động tín dụng NHCSXH Bến Tre, nhận xét mặt làm được, r t hạn chế tìm hiểu nguyên nhân gây hạn chế Sau nghiên cứu định hướng hoạt động tín dụng NHCSXH tỉnh Bến Tre, từ để xuất giải pháp đưa kiến nghị nh m nâng cao hiệu hoạt động tín dụng Ngân hàng 84 KẾT LUẬN Trong chiến chống đói nghèo cịn nhiều khó khăn gian khổ khơng thể giải sớm, chiều mà cần xác định lâu dài tâm thực B ng biện pháp cho vay hộ nghèo biện pháp cần thiết để người nghèo suy nghĩ, trăn trở tìm cách sản xuất, kinh doanh có hiệu đảmbảo khả trả nợ.Việc Ngân hàng Chính sách xã hội cấp khoản tín dụng thực sách cho người nghèo vay biện pháp tích cực, tác động tốt tới việc xóa đói giảm nghèo Cho vay hộ nghèo Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bến Tre cho thấy mơ hình vào hoạt động cịn giai đoạn hồn thiện, bước đầu khẳng định vai trò trách nhiệm cộng đồng người nghèo thiết thực Qua nghiên cứu thực trạng cho vay hộ nghèo Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bến Tre, đề xuất số giải pháp kiến nghị nh m nâng cao hiệu tín dụng cho vay hộ nghèo đối tượng sách địa phương Kết cho vay hộ nghèo Ngân hàng sách xã hội thực có hiệu đời sống hộ nghèo nâng lên, hộ đói nghèo giảm 85 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1) Lê Văn Tề 2013, Tín dụng ngân hàng, Nhà xuất Lao động 2) Nguy n Văn Tiến 2013, Quản trị Ngân hàng thương mại, Nhà xuất Thống kê 3) Đỗ Tất Ngọc 1994, Tín dụng nông dân nghèo Việt Nam giai đoạn nay, Luận án Tiến sĩ kinh tế, Đại học Kinh tế quốc dân 4) Đỗ Tất Ngọc 2002, Mơ hình Ngân hàng Chính sách giải pháp nâng cao hiệu hoạt động Ngân hàng sách, đề tài khoa học ngành Ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 5) Đỗ Quế Lượng 2001, Thực trạng giải pháp tín dụng Ngân hàng h trợ cho cơng xóa đói giảm nghèo, đề tài khoa học ngành Ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 6) Hà Thị Hạnh 2004, Giải pháp hồn thiện mơ hình tổ chức chế hoạt động Ngân hàng Chính sách xã hội, Luận án tiến sĩ kinh tế, Đại học Kinh tế quốc dân 7) Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam số 14/1999/QH10 có hiệu lực thi hành ngày 12 tháng 06 năm 1999 8) Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam số 75/2015/QH13 có hiệu lực thi hành ngày 01 tháng 01 năm 2016 9) Quyết định số 131/2002/QĐ-TTg ngày 04 tháng 10 năm 2002 Thủ tướng Chính phủ thành lập NHCSXH 10) Quyết định 170/2005/QĐ-TTg, ngày 08 Tháng 07 năm 2005 việc ban hành chuẩn nghèo áp dụng cho giai đoạn 2006 – 2010 11) Quyết định số 09/2011/QĐ-TTg, ngày 30 tháng 01 năm 2011, Quyết định việc ban hành chuẩn hộ nghèo, hộ cận nghèo áp dụng cho giai đoạn 2011-2015 12) Quyết định số 78/2002/NĐ-CP, Quyết định tín dụng người nghèo đối tượng sách khác 13) Quyết định 852/QĐ-TTg, Quyết định việc phê duyệt chiến lược phát triển Ngân hàng sách xã hội giai đoạn 2011 – 2020 86 14) Quyết định 1722/QĐ-TTg, Quyết định phê duyệt chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016 – 2020 15) Báo cáo tổng kết hoạt động năm 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 2016 Ngân hàng Chính sách xã hội Chi nhánh tỉnh Bến Tre 16) Các mô hình giảm nghèo bền vững Bến Tre, báo Biên Phòng, 15/08/2016, http://www.bienphong.com.vn/cac-mo-hinh-giam-ngheo-ben-vung-o-ben-tre/ ... xã hội tỉnh Bến Tre 34 2.2.Thực trạng hoạt động tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh Bến Tre 37 2.2.1 Giới thiệu chương trình tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh Bến. .. Bến Tre .37 2.2.2 Thực trạng hoạt động tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh Bến Tre 41 2.3 Đo lường hiệu hoạt động tín dụng Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh Bến Tre. .. THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI TỈNH BẾN TRE 29 2.1 Tổng quan hộ nghèo, tổ chức trị- xã hội Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bến Tre 29 vii