Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau.... Luyện tập III..[r]
(1)(2)I Nhận xét.
I Nhận xét.
1 Tìm nghĩa cột B thích hợp với từ cột A:
1 Tìm nghĩa cột B thích hợp với từ cột A:
Răng Răng Mũi Mũi Tai Tai A
A BB
Bộ phận hai bên đầu người động vật,
Bộ phận hai bên đầu người động vật,
dùng để nghe.
dùng để nghe.
Phần xương cứng, màu trắng, mọc hàm,
Phần xương cứng, màu trắng, mọc hàm,
dùng để cắn, giữ nhai thức ăn
dùng để cắn, giữ nhai thức ăn
Bộ phận nhô lên mặt người động
Bộ phận nhô lên mặt người động
vật có xương sống, dùng để thở ngửi.
(3)Răng Răng Mũi Mũi
Tai Tai
I Nhận xét.
I Nhận xét.
Nghĩa Nghĩa
(4)Răng
Răng của càocủa cào Làm nhai
Làm nhai được??
Mũi
Mũi thuyền rẽ nướcthuyền rẽ nước Thì ngửi
Thì ngửi gì ? ? Cái
Cái ấmấm khơng nghekhông nghe
Sao
Sao tai lại mọctai lại mọc ? ? Răng
Răng
Mũi
Mũi
tai
tai
(5)I Nhận xét
I Nhận xét
Răng
Mũi
Tai
Nghĩa Nghĩa chuyển chuyển
(6)
Cùng phận mọc
Cùng phận mọc
bên, chĩa tai.
bên, chĩa tai.
Cùng phận nhọn,
Cùng phận nhọn,
nhơ phía trước.
nhơ phía trước.
đều vật nhọn, sắc,
đều vật nhọn, sắc,
đều thành hàng.
đều thành hàng.
Giống Giống nhau nhau về về hình hình dạng, dạng, vị trí, vị trí, chức chức năng. năng. Nghĩa gốc
Nghĩa gốc Nghĩa chuyểnNghĩa chuyển
Nét nghĩa giống nhau
Nét nghĩa giống nhau: :
Nét nghĩa giống nhau
Nét nghĩa giống nhau: :
Nét nghĩa giống nhau
(7)II Ghi nhớ
II Ghi nhớ
(8)III Luyện tập III Luyện tập
1: Trong câu nào, từ mắt, chân, đầu mang nghĩa gốc câu nào, chúng mang nghĩa chuyển?
a)
a) MắtMắt - - Đôi mắt bé mở to.Đôi mắt bé mở to.
- Quả na mở mắt.- Quả na mở mắt.
b) Chân - Lòng ta vững kiềng ba chân.
b) Chân - Lòng ta vững kiềng ba chân.
- Bé đau chân.- Bé đau chân.
c) Đầu - Khi viết, em đừng ngoẹo đầu.
c) Đầu - Khi viết, em đừng ngoẹo đầu.
(9)
Quả na mở mắt. Quả na mở mắt. nghĩa
nghĩa
chuyển
chuyển
Đôi mắt bé mở to. Đôi mắt bé mở to.
nghĩa gốc
nghĩa gốc
mắt
mắt
mắt
(10)Bé đau chân. Bé đau chân.
nghĩa nghĩa
gốc gốc chân chân Lòng ta vững
Lòng ta vững kiềng ba chân.
kiềng ba chân. nghĩa
nghĩa
chuyển
chuyển
(11)Khi viết, em đừng ngoẹo đầu.
Khi viết, em đừng ngoẹo đầu. nghĩa gốc nghĩa gốc
Nước suối
Nước suối đầu nguồn nguồn trong.
nghĩa chuyển
nghĩa chuyển
đầu
đầu
đầu
(12)
Thu để lại bên thềmThu để lại bên thềm Nghìn
Nghìn mắtmắt nhìn đâu nhìn đâu..
(Lâm Huy Nhuận)
(Lâm Huy Nhuận)
Có Có lẽlẽ bắt đầu thở bắt đầu thở mùa mùa thu thu hương na Những na mở
hương na Những na mở mắtmắt
tròn xoe, đu đưa nắng thu. tròn xoe, đu đưa nắng thu.
(Lê Hải Anh)
(13)III Luyện tập III Luyện tập
2
2 Các từ phận thể người động vật Các từ phận thể người động vật thường từ nhiều nghĩa Hãy tìm số ví dụ
thường từ nhiều nghĩa Hãy tìm số ví dụ
sự chuyển nghĩa từ sau:
sự chuyển nghĩa từ sau: lưỡi, miệng, cổ, lưỡi, miệng, cổ, tay, lưng.
tay, lưng.
Thảo luận
Thảo luận
nhóm
(14)(15)cổ
cổ cổcổ kính kính
cổ
cổ áo áo
(2)
(2) (1)(1) (3)(3)
-
- Cổ (1) cổ (2) Cổ (1) cổ (2) là từ nhiều nghĩa là từ nhiều nghĩa
- Cổ (3)
(16)PHÂN BIỆT TỪ ĐỒNG ÂM VÀ TỪ NHIỀU NGHĨA:
PHÂN BIỆT TỪ ĐỒNG ÂM VÀ TỪ NHIỀU NGHĨA:
Từ đồng âm Từ nhiều nghĩa Giống nhau
Khác nhau
Đọc giống nhau, viết giống nhau.
Đọc giống nhau, viết giống nhau.
Nghĩa
Nghĩa khác hẳn khác hẳn nhau.
nhau.
Các nghĩa từ
Các nghĩa từ
bao có mối
bao có mối
liên hệ với (có
liên hệ với (có
nét nghĩa chung).
(17)Trong kết hợp
Trong kết hợp
từ:
từ: bún mọc, mọc bún mọc, mọc răng, mọc mầm
răng, mọc mầm, , “
“mọcmọc” từ ” từ
nhiều nghĩa
nhiều nghĩa??
a “mọc” “bún mọc,
a “mọc” “bún mọc,
mọc răng”
mọc răng”
c “mọc” “mọc răng,
c “mọc” “mọc răng,
mọc mầm”
mọc mầm”
b “mọc” “bún mọc,
b “mọc” “bún mọc,
mọc mầm”
mọc mầm”
Câu hỏi 1
(18)“
“Mọc” Mọc”
trường hợp
trường hợp
sau đồng
sau đồng
âm?
âm?
c Khơng có từ nào
c Khơng có từ nào
b bún mọc, mọc răng
b bún mọc, mọc răng
a mọc răng, mọc mầm
a mọc răng, mọc mầm
5 54 43 32 21 10 0 HẾT GIỜ HẾT GIỜ
Câu hỏi 2
(19)“
“Tai” tập Tai” tập hợp từ từ hợp từ từ
nhiều nghĩa: nhiều nghĩa:
c tai, tai ấm, tai chén, tai
c tai, tai ấm, tai chén, tai
to mặt lớn.
to mặt lớn.
b tai, tai ấm, tai chén, tai
b tai, tai ấm, tai chén, tai
nạn.
nạn.
a tai, tai ấm, tai chén, tai
a tai, tai ấm, tai chén, tai
họa. họa. 5 54 43 32 21 10 0 HẾT GIỜ HẾT GIỜ
Câu hỏi 3
(20)