TÌNH HÌNH THỰC TẾ VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁNCHI PHÍ SẢN XUẤTVÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP Ở CÔNG TY XÂY DỰNG HƯƠNG GIANG – BỘ QUỐC PHÒNG 1. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY XÂY DỰNG HƯƠNG GIANG : 1.1. Quá trình hình thành và phát triển : Công ty xây dựng Hương Giang – Bộ Quốc Phòng được thành lập theo quyết định số 501/QĐ-QP ngày 18/04/1996 của Bộ trưởng Bộ quốc phòng trên cơ sở sát nhập hai doanh nghiệp : Xí nghiệp xây dựng 17/5 và Xí nghiệp khai thác than 30/4 của Quân Đoàn II . Công ty có trụ sở đặt tại cụm 4 , A7 , Tân Mai – Hai Bà Trưng – Hà Nội . Công ty xây dựng Hương Giang có số vốn kinh doanh là : 9.070.900.000 Trong đó : - Vốn cố định : 8.124.900.000 - Vốn lưu động : 946.000.000 Bao gồm các nguồn vốn : - Vốn NSNN cấp : 7.470.700.000 - Vốn DN tự bổ sung : 1.262.100.000 - Vốn khác : 338.100.000 Trong những năm qua công ty luôn phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ Nhà nước giao , đạt hiệu quả cao trong sản xuất kinh doanh , tăng tích luỹ và từng bước mở rộng vốn kinh doanh . Hiện nay , thị trường kinh doanh của công ty đã mở rộng trên nhiều tỉnh thành trong cả nước . Một số chỉ tiêu cơ bản thể hiện tình hình sản xuất kinh doanh của đơn vị Chỉ tiêu ĐVT Năm 2000 Năm 2001 1. Giá trị tổng sản lượng đồng 35.678.000.000 37.360.000.000 2. Tổng doanh thu đồng 26.818.432.331 33.856.604.557 3. Tổng số nộp ngân sách đồng 1.729.453.340 2.308.766.381 4. Tổng số công nhân viên người 524 554 5. Thu nhập bình quân đồng 790.000 916.000 1.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của công ty XD Hương Giang : 1.2.1. Đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh : Sản phẩm chính của công ty XD Hương Giang là các công trình , hạng mục công trình như thi công xây dựng các công trình dân dụng , công nghiệp vừa và nhỏ , thi công giao thông , cầu đường và thuỷ lợi. Quy mô các công trình không đồng nhất , sản phẩm mang tính đơn chiếc , thời gian xây dựng thường dài . Quá trình xây dựng của công ty diễn ra ở nhiều địa điểm khác nhau và được vận động tới nơi đặt sản phẩm . 1 1 Do đặc thù của ngành nghề xây dựng nên các đội sản xuất của công ty thường độc lập , phân tán trải rộng trên nhiều địa phương từ Cao Bằng , Lạng Sơn , Bắc Giang , Hà Nội , Thanh Hoá đến Quảng Trị . Nó tác động trực tiếp đến công tác tổ chức quản lý sản xuất của công ty . Bên cạnh sự tác động của đặc điểm sản phẩm xây dựng thì việc tổ chức quản lý sản xuất , kế toán các yếu tố đầu vào còn chịu ảnh hưởng của quy trình công nghệ . Có thể khái quát quy trình xây dựng một công trình của công ty như sau : 1.2.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý và bộ máy sản xuất : Công ty Hương Giang là một doanh nghiệp nhà nước hoạt động với đầy đủ tư cách pháp nhân , hạch toán kinh tế độc lập , có bộ máy kế toán , sổ sách riêng . Công ty có 12 đội xây dựng , mỗi đội chịu sự điều hành , phân công của công ty để thực hiện chức năng xây dựng cơ bản . Để phù hợp với yêu cầu sản xuất kinh doanh trong cơ chế thị trường , phù hợp với khả năng của cán bộ , công nhân viên quản lý , cơ cấu hoạt động của công ty được tổ chức theo kiểu hỗn hợp trực tuyến chức năng bộ máy quản lý . Từ đó khai thác có hiệu quả 2 Thanh lý hợp đồng giao nhận CT Trang bị vật liệu , lao động , máy thi công Lập quyết toán CT hoàn thành Tiến hành hoạt động xây lắp Giao nhận hạng mục CT hoàn thành Lập dự toán công trình Đấu thầu , nhận hợp đồng công trình 2 các yếu tố về con người , cơ sở vật chất kỹ thuật hiện có nhưng vẫn tiết kiệm được chi phí quản lý , đồng thời đảm bảo tính thống nhất trong quản lý , đảm bảo chế độ một thủ trưởng . 3 3 Có thể khái quát sơ đồ bộ máy quản lý của công ty như sau : 4 Đội XD 6 Đội XD 5 Đội XD4 Đội XD 3 Đội XD 7 Đội XD 8 Đội XD 9 Đội XD 10 Đội XD 11 Đội XD 12 Đội XD 1 Đội XD 2 Phòng TC-KT Phòng TC-HC Ban vật tư xe máy Phó giám đốc Giám đốc Phòng KH-KT 4 5 5 Chức năng , nhiệm vụ của các phòng ban : a. Ban giám đốc : Bao gồm giám đốc và phó giám đốc . - Giám đốc công ty phụ trách chung toàn bộ hoạt động của công ty , trực tiếp điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty theo đúng kế hoạch và chính sách pháp luật của Nhà nước . - Phó giám đốc phụ trách trực tiếp thi công , có nhiệm vụ giám sát thi công tại các công trình , lập các biện pháp thi công , tiến độ thi công các CT , đôn đốc kiểm tra chất lượng kỹ thuật và thực hiện kế hoạch đội sản xuất . b. Phòng tổ chức hành chính : Có chức năng tổ chức quản lý hướng dẫn cán bộ công nhân viên công ty thực hiện các chính sách của Đảng và Nhà nước giao cho , tổ chức tuyển chọn lao động , phân công lao động , sắp xếp điều phối lao động cho các đội công trình . Ngoài ra còn phụ trách công tác hành chính trong DN , hình thành các chứng từ về lao động , chế độ tiền lương , tiền thưởng . c. Phòng kế hoạch kỹ thuật : Có chức năng quản lý công tác kỹ thuật trong thi công của đơn vị , phòng kế hoạch kỹ thuật có nhiệm vụ : - Khi công ty khai thác được công trình , phòng tiến hành lập tiến độ thi công , lập dự toán giám sát kỹ thuật tại CT , chịu trách nhiệm trước Nhà nước về chất lượng CT mà đơn vị đã thi công . - Quản lý các công cụ dụng cụ , lập các phiếu báo giá về công cụ dụng cụ . d. Phòng tài chính kế toán : - Cung cấp thông tin về tình hình tài chính của công ty . - Tổ chức ghi chép phản ánh đầy đủ kịp thời số hiện có và tình hình biến động tài sản , nguồn vốn cả về mặt giá trị và hiện vật . - Kiểm tra việc bảo quản sử dụng tài sản thông qua các cuộc kiểm kê . - Tổ chức thanh quyết toán các nghiệp vụ liên quan đến tài chính phát sinh trong đơn vị . - Thực hiện chế độ báo cáo kế toán tài chính định kỳ bắt buộc và các báo cáo khác theo yêu cầu quản lý của công ty . e. Ban vật tư xe máy : Có nhiệm vụ đảm bảo vật tư , máy móc , thiết bị theo yêu cầu sản xuất của các đội công trình . f. Khối sản xuất : Bao gồm các đội công trình , nhiệm vụ chính của các đội CT là đảm bảo đúng tiến độ thi công và chất lượng công trình . 1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán : Do công ty tổ chức kiểu phân cấp gồm các đội xây dựng trực thuộc nên bộ máy kế toán công ty gồm hai loại kế toán : - Kế toán tại công ty . - Kế toán thống kê tại các đội xây dựng công trình . 7 7 Kế toán thống kê tại các đội xây dựng công trình có trách nhiệm tập hợp chứng từ ban đầu , ghi chép lập nên các bảng kê chi tiết . sau đó chuyển tất cả các chứng từ liên quan lên phòng tài chính kế toán của công ty theo định kỳ . Kế toán tại công ty sẽ căn cứ vào các chứng từ này để ghi chép vào các sổ sách cần thiết , sau đó kế toán tổng hợp và lập báo cáo tài chính . Tất cả các sổ sách và chứng từ đều phải có sự kiểm tra phê duyệt của kế toán trưởng . Tại công ty bộ máy kế toán được phân công , phân nhiệm rõ ràng : - Kế toán trưởng kiêm trưởng phòng kế toán : Phụ trách chung theo nhiệm vụ chức năng của phòng .Ngoài ra , kế toán trưởng còn tổng hợp số liệu để tiến hành phân tích hoạt động kinh doanh , chỉ đạo chuyên môn các nhân viên kế toán trong phòng - kế toán đội , tổ chức kiểm kê đánh giá tài sản , giải quyết những vướng mắc chung về tài chính của công ty . - Kế toán tổng hợp theo dõi TSCĐ : Có nhiệm vụ tổng hợp tất cả các chi phí sản xuất cho toàn công ty , theo dõi TSCĐ , trích khấu hao , mở sổ chi tiết theo dõi tiền mặt , công nợ cho cá nhân , các đội sản xuất và chủ động lập báo cáo theo quy định của công ty . - Kế toán ngân hàng và vật tư sản xuất : Theo dõi tình hình tăng giảm vật tư , mở sổ theo dõi nhập xuất vật tư sản xuất , theo dõi tiền vay ngân hàng , chịu trách nhiệm giao dịch với ngân hàng và lập kế hoạch cũng như báo cáo mà ngân hàng quy định . - Kế toán tiền lương và bảo hiểm : Được phân công nhiệm vụ theo dõi chấm công , nghỉ ốm , thai sản , lập bảng lương hàng tháng , theo dõi các khoản thu và nộp BHXH , BHYT của người lao động và thu nộp lên cơ quan chủ quản , quyết toán chi bảo hiểm với cấp trên . - Thủ quỹ : Mở sổ theo dõi tiền mặt , thu chi theo lệnh giám đốc , sắp xếp bảo quản chứng từ theo phát sinh hàng tháng . Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán tại công ty Hương Giang 9 Kế toán tổng hợp , kế toán TSCĐ Kế toán ngân hàng vật tư sản xuất Kế toán đội Thủ quỹKế toán tiền lương , bảo hiểm Kế toán trưởng 9 1.4. Chính sách kế toán áp dụng tại công ty : 1.4.1. Chế độ kế toán : Công ty áp dụng chế độ kế toán của bộ tài chính ban hành theo quyết định số 1141/TC/QĐ/CĐKT ngày 1/11/1995 . Theo đó , công ty áp dụng hệ thống tài khoản kế toán cũng theo QĐ 1141 và kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên . 1.4.2. Hình thức sổ kế toán mà công ty áp dụng : Công ty xây dựng Hương Giang lựa chọn hình thức “Nhật ký – Sổ cái” vì công ty có quy mô kinh doanh không lớn , số lao động kế toán ít trong điều kiện kế toán thủ công . Các loại sổ sách kế toán công ty đang dùng gồm : - Sổ kế toán tổng hợp : Nhật ký – sổ cái . - Các sổ , thẻ kế toán chi tiết . Sơ đồ hạch toán theo hình thức “Nhật ký – sổ cái” tại công ty XD Hương Giang Ghi chú : Ghi hàng ngày 11 Sổ quỹ Báo cáo tài chính Bảng tổng hợp chi tiết Chứng từ gốc Nhật ký – sổ cái Sổ kế toán chi tiết Bảng tổng hợp chứng từ gốc 11 Ghi cuối tháng Quan hệ đối chiếu 2. TÌNH HÌNH THỰC TẾ VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY XÂY DỰNG HƯƠNG GIANG : 2.1. Đối tượng và phương pháp tập hợp chi phí sản xuất : Hiện nay ở công ty các công trình đều do công ty đứng ra nhận thầu , sau đó giao cho các đơn vị tiến hành thi công . Công ty áp dụng hai hình thức khoán : - Khoán thẳng . - Khoán ba yếu tố : Chi phí nguyên vật liệu , chi phí nhân công , chi phí sản xuất chung . Ngoài các công trình do công ty giao , các đội tự tìm thêm các công trình nếu có thể . Khi ký kết hợp đồng giao nhận thầu phải đứng tên công ty mới có tư cách pháp nhân .Trường hợp các công trình lớn các đội xây dựng có thể hợp tác để đảm bảo đúng tiến độ thi công , kỹ thụât thi công công trình . Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất của công ty là các công trình , hạng mục công trình hoặc là các đơn đặt hàng . - Đối với các sản phẩm mang tính xây lắp , việc tập hợp chi phí sản xuất được thực hiện trên cơ sở các chi phí sản xuất phát sinh đối với công trình , hạng mục công trình nào thì tập hợp cho công trình , HMCT đó . - Đối với các đơn đặt hàng thì toàn bộ chi phí liên quan đến thi công lắp đặt thì được tập hợp theo từng đơn đặt hàng . Công ty sử dụng phương pháp tập hợp chi phí sản xuất trực tiếp . Các chi phí có liên quan trực tiếp đến đối tượng nào thì được tập hợp trực tiếp vào đối tượng đó . Với các chi phí không thể tập hợp trực tiếp vì liên quan đến nhiều dự toán chịu chi phí thì được tập hợp riêng cho từng nhóm đối tượng có liên quan , đến cuối kỳ hạch toán kế toán tiến hành phân bổ theo các tiêu thức thích hợp như : Phân bổ theo định mức tiêu hao vật tư , định mức chi phí nhân công trực tiếp , theo tỷ lệ sản lượng , theo giá trị dự toán . 2.2. Đối tượng và phương pháp tính giá thành : Đối tượng tính giá thành của công ty là các sản phẩm đã hoàn thành . Khi đó giá thành thực tế của sản phẩm hoàn thành là toàn bộ chi phí phát sinh có liên quan trực tiếp tới công trình , hạng mục công trình từ lúc khởi công đến khi hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng . Đối với các phần việc cần tính giá thành thực tế thì đối tượng là từng phần việc có kết cấu riêng , dự toán riêng , và đạt tới điểm dừng kỹ thuật hợp lý theo quy định trong hợp đồng . Để xác định giá thành thực tế của đối tượng này thì ta phải xác định giá trị sản phẩm dở dang , công ty xây dựng Hương Giang xác định giá trị sản phẩm dở dang là toàn bộ chi phí cho phần việc chưa đạt tới điểm dừng kỹ thuật hợp lý. 2.3. Phân loại chi phí sản xuất và công tác quản lý chi phí sản xuất : 13 13 Cũng như mọi DN , để tiến hành sản xuất công ty cũng phải bỏ ra các chi phí sản xuất như chi phí vật liệu , chi phí nhân công , chi phí sử dụng máy thi công , chi phí chung khác . Với đặc đỉêm hoạt động của mỗi loại hình xây dựng cơ bản khác nhau mà quy mô , tỷ trọng từng loại chi phí cũng khác nhau Để quản lý chặt chẽ các chi phí dùng cho sản xuất , đồng thời để xác định giá thành sản phẩm xây lắp một cách chính xác , việc nhận biết phân tích ảnh hưởng của từng loại nhân tố chi phí sản xuất trong cơ cấu giá thành là rất quan trọng .Bất kỳ công trình nào trước khi bắt đầu thi công đều phải lập dự toán thiết kế để các cấp xét duyệt theo phân cấp và để các bên làm cơ sở lập hợp đồng kinh tế . Các dự toán công trình xây dựng được lập theo từng hạng mục công trình và được phân tích theo từng khoản mục chi phí , từ đó có thể so sánh , kiểm tra việc thực hiện các khoản mục chi phí với từng khoản mục trong giá thành dự toán và giúp cho việc phân tích đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh . Nội dung cụ thể của từng khoản mục chi phí như sau : - Khoản mục chi phí nguyên vật liệu bao gồm toàn bộ giá trị vật liệu cần thiết tạo ra sản phẩm hoàn thành . Chi phí nguyên vật liệu bao gồm giá trị thực tế của vật liệu chính , vật liệu phụ , nhiên liệu , phụ tùng lao động bảo hộ lao đồng cần thiết cho việc thực hiện và hoàn thành công trình ( trong đó không kể đến vật liệu phụ , nhiên liệu động lực , phụ tùng phục vụ cho máy móc phương tiện thi công ). Các loại vật liệu sử dụng phục vụ cho thi công thường được mua bên ngoài về nhập kho hoặc xuất thẳng tới công trường . Ngoài ra , công ty còn tự sản xuất vật liệu xây dựng là những thành phẩm như gạch , bê tông được đóng vai trò là vật liệu sử dụng cho các công trình khác nhau . - Khoản mục chi phí nhân công trực tiếp : Khoản mục chi phí này là những khoản tiền lương , tiền công được trả theo số ngày làm của công nhân trực tiếp thực hiện khối lượng công trình . Số ngày công bao gồm cả lao động chính lao động phụ cả công tác chuẩn bị , kết thúc dọn hiện trường thi công . Trong chi phí nhân công có chi phí tiền lương cơ bản , chi phí phụ cấp lương và các khoản tiền công trả lao động thuê ngoài . Tiền lương cơ bản căn cứ vào cấp bậc công việc cần thiết để thực hiện khối lượng công việc ghi trong đơn giá và phù hợp với quy định của bảng lương A6 của Nghị định 05/CP đã quy định . Là đơn vị thuộc BQP có nhiệm vụ quản lý XDCB , công ty còn cho công nhân hưởng một số phụ cấp theo thông tư số 03/BXD – Vụ KT như phụ cấp làm thêm giờ . Việc tính đầy đủ các chi phí nhân công , phân phối hợp lý tiền lương , tiền thưởng sẽ khuyến khích thích đáng cho những người đạt năng suất , chất lượng và hiệu quả công tác cao . - Khoản mục chi phí máy thi công : 15 15 [...]... 2.4.2.2 Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp : 27 27 Công ty XD Hương Giang đặc biệt chú trọng đến công tác hạch toán chi phí nhân công trực tiếp vì nó không chỉ ảnh hưởng đến độ chính xác của giá thành sản phẩm xây lắp mà còn ảnh hưởng đến thu nhập của người lao động Chi phí nhân công tại công ty XD Hương Giang bao gồm : lương chính , lương phụ và các khoản phụ cấp tính theo lương cho số công. .. quy mô giá thành Vì vậy công ty rất chú trọng đến việc kế toán loại chi phí này Công ty XD Hương Giang áp dụng phương thức khoán xuống các đội xây dựng công trình nên vật tư xuất dùng cho thi công công ty cũng giao khoán cho các đội Với hình thức khoán này ở công ty không còn kho chứa vật tư để xuất cho các đội thi công , điều này đã giúp công ty giảm bớt chi phí vận chuyển vật liệu từ kho đến công. .. lắp ở công ty xây dựng Hương Giang : 2.4.1 Tài khoản kế toán sử dụng : TK 621 , TK 622 , TK 623 , TK 627 , TK 154 được sử dụng chủ yếu trong công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất của công ty Hương Giang Các TK này được mở các tài khoản chi tiết theo từng công trình cụ thể 2.4.2 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất của từng khoản mục chi phí : Sau đây em xin được trình bày phương pháp tập hợp chi phí. .. và tính giá thành sản phẩm theo một đối tượng cụ thể là công trình Quốc Lộ 18 2.4.2.1 Kế toán tập hợp chi phí nguyên liệu , vật liệu : Đối với ngành xây lắp nói chung và công ty XD Hương Giang nói riêng thì chi phí nguyên vật liệu trực tiếp chiếm tỷ trọng rất lớn trong giá thành công trình Do đó sử dụng vật tư tiết kiệm hay lãng phí , kế toán chi phí nguyên vật liệu chính xác hay không có ảnh hưởng... điều hành sản xuất thi công Khi công ty trúng thầu một công trình xây dựng , phòng kỹ thuật tiến hành lập thiết kế thi công và cải tiến kỹ thuật nhằm hạ giá thành còn phòng kế 17 17 hoạch lập các dự toán phương án thi công cho từng giai đoạn công việc và giao nhiệm vụ sản xuất thi công cho các đội thông qua hợp đồng giao nhận khoán Tại đội xây dựng , các đội trưởng sẽ tiến hành triển khai công việc... trả cho lực lượng công nhân trong biên chế của công ty được hạch toán vào bên Có TK 334 ( chi tiết : Phải trả cho công nhân viên ) Công ty XD Hương Giang áp dụng hai hình thức trả lương : - Trả lương theo sản phẩm : Hình thức trả lương theo sản phẩm áp dụng cho đội ngũ công nhân trực tiếp tham gia thi công Đây là hình thức tiền lương tính cho những công việc có định mức hao phí nhân công và nó được... phí khác bằng tiền phục vụ cho công tác giao nhận mặt bằng , đo đạc bàn giao công trình giữa các bên liên quan Với tính chất chi phí phát sinh chung toàn đội nên đối tượng chịu khoản mục chi phí này là tất cả các công trình , do đó hạch toán chi tiết xác định chi phí chung toàn công trình , kế toán sẽ tiến hành phân bổ theo tiêu thức phù hợp 2.4 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất sản phẩm xây lắp ở. .. từng công trình , hạng mục công trình - Khoản mục chi phí sản xuất chung : Khoản mục chi phí sản xuất chung được tính trong giá thành sản phẩm là những chi phí phục vụ cho quá trình sản xuất nhưng mang tính chất chung của toàn đội quản lý Đó là các chi phí liên quan đến nhân viên quản lý , các khoản trích KPCĐ , BHXH , BHYT theo tỷ lệ quy định trên tổng số tiền lương phải trả công nhân viên xây lắp. .. đồng giao khoán và bảng chấm công là chứng từ ban đầu làm cơ sở để tính lương và trả lương theo sản phẩm Tiền lương theo sản phẩm = Đơn giá khoán x Khối lượng thi công thực tế - Hình thức trả lương theo thời gian : được áp dụng cho số cán bộ gián tiếp trên công ty , bộ phận quản lý gián tiếp tại các đội và nhân viên tạp vụ trên các công trường Các chứng từ ban đầu cho việc tính lương và trả lương theo... bút toán kết chuyển chi phí nhân công lái máy thi công sang TK 154 và ghi sổ NK-SC ( biểu 2.20 ) - Đối với chi phí khấu hao máy thi công : Việc tính khấu hao máy thi công , công ty thực hiện theo QĐ 1062 TC/QĐ/CSTC Đầu tháng căn cứ vào bảng tính khấu hao công ty lập cho các TSCĐ đã đăng ký với cục quản lý vốn tài sản , kế toán TSCĐ thông báo số khấu hao và trích trước sửa chữa lớn máy thi công cho . TÌNH HÌNH THỰC TẾ VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁNCHI PHÍ SẢN XUẤTVÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP Ở CÔNG TY XÂY DỰNG HƯƠNG GIANG – BỘ QUỐC PHÒNG. định giá thành thực tế của đối tượng này thì ta phải xác định giá trị sản phẩm dở dang , công ty xây dựng Hương Giang xác định giá trị sản phẩm dở dang