BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO - BỘ Y TẾ TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y TẾ CÔNG CỘNG NGUYỄN THỊ THU HƢỜNG THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN CHĂM SÓC NGƢỜI BỆNH CỦA ĐIỀU DƢỠNG TẠI MỘT SỐ KHOA LÂM SÀNG, BỆNH VIỆN ĐA KHOA TRUNG TÂM TIỀN GIANG, NĂM 2019 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ BỆNH VIỆN MÃ SỐ CHUYÊN NGÀNH: 8720702 Hà Nội - 2020 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO - BỘ Y TẾ TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y TẾ CÔNG CỘNG NGUYỄN THỊ THU HƢỜNG THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN CHĂM SÓC NGƢỜI BỆNH CỦA ĐIỀU DƢỠNG TẠI MỘT SỐ KHOA LÂM SÀNG, BỆNH VIỆN ĐA KHOA TRUNG TÂM TIỀN GIANG, NĂM 2019 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ BỆNH VIỆN MÃ SỐ CHUYÊN NGÀNH: 8720702 Hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN THANH HƢƠNG Hà Nội - 2020 i MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT iii DANH MỤC BẢNG iv TÓM TẮT NGHIÊN CỨU vii ĐẶT VẤN ĐỀ MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Chƣơng TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 Tổng quan điều dƣỡng chăm sóc ngƣời bệnh 1.2 Vai trò, chức ngƣời điều dƣỡng số văn liên quan đến chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng viên bệnh viện 1.3 Thực trạng chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng .8 1.4 Một số yếu tố liên quan đến chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng bệnh viện 11 1.5 Khung lý thuyết 16 1.6 Giới thiệu địa bàn nghiên cứu 17 Chƣơng 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 19 2.1 Đối tƣợng nghiên cứu .19 2.2 Thời gian địa điểm nghiên cứu 20 2.3 Thiết kế nghiên cứu 20 2.4 Cỡ mẫu phƣơng pháp chọn mẫu 20 2.5 Phƣơng pháp thu thập số liệu .23 2.6 Phƣơng pháp phân tích số liệu 25 2.7 Biến số chủ đề nghiên cứu 26 2.8 Tiêu chuẩn đánh giá 27 2.9 Đạo đức nghiên cứu 30 Chƣơng 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .31 3.1 Thực trạng cơng tác chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng lâm sàng qua khảo sát ý kiến ngƣời bệnh 31 3.2 Kết quan sát thực hành chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng 50 3.3 Một số yếu tố ảnh hƣởng đến thực chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng lâm sàng 52 ii Chƣơng BÀN LUẬN 58 4.1 Cơng tác chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng số khoa lâm sàng, Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang, năm 2019 .58 4.2 Một số yếu tố ảnh hƣởng đến chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng khoa lâm sàng, Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang .67 4.3 Hạn chế nghiên cứu .70 KẾT LUẬN .72 KHUYẾN NGHỊ .74 TÀI LIỆU THAM KHẢO 75 Phụ lục 1: Biến số nghiên cứu 79 Phụ lục 2: Phiếu khảo sát ý kiến ngƣời bệnh chăm sóc điều dƣỡng Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang năm 2019 81 Phụ lục 3: Hƣớng dẫn vấn sâu chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng khoa lâm sàng Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang năm 2019 (Dành cho Lãnh đạo bệnh viện) 88 Phụ lục 4: Hƣớng dẫn vấn sâu chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng khoa lâm sàng Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang năm 2019 (Dành cho Điều dƣỡng trƣởng bệnh viện, Trƣởng/Phó khoa) 90 Phụ lục 5: Hƣớng dẫn thảo luận nhóm chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng khoa lâm sàng Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang năm 2019 (Dành cho nhóm Điều dƣỡng trƣởng khoa) 92 Phụ lục 6: Hƣớng dẫn thảo luận nhóm chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng khoa lâm sàng Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang năm 2019 (Dành cho nhóm Điều dƣỡng viên) 94 Phụ lục 7: Bảng quan sát công việc hàng ngày điều dƣỡng 96 iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BVĐK Bệnh viện Đa khoa CLS Cận lâm sàng CSĐD Chăm sóc điều dƣỡng CSNB Chăm sóc ngƣời bệnh CSSK Chăm sóc sức khỏe DVYT Dịch vụ y tế ĐDV Điều dƣỡng viên ĐDTK Điều dƣỡng trƣởng khoa ĐTV Điều tra viên GDSK Giáo dục sức khỏe NB Ngƣời bệnh PVS Phỏng vấn sâu QSV Quan sát viên SLTC Số liệu thứ cấp TLN Thảo luận nhóm iv DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1: Tiêu chuẩn chức danh nhiệm vụ nghề nghiệp điều dƣỡng……………6 Bảng 1.2: Số lƣợng điều dƣỡng viên khoa lâm sàng Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang năm 2019………………………………………………… 18 Bảng 2.1: Số lƣợng ngƣời bệnh khoa chọn vào nghiên cứu 21 Bảng 2.2: Số lƣợng điều dƣỡng viên khoa lâm sàng tham gia nghiên cứu 22 Bảng 3.1: Thông tin chung ngƣời bệnh tham gia nghiên cứu (n=150) 31 Bảng 3.2: Cơng tác tiếp đón ngƣời bệnh điều dƣỡng qua khảo sát ngƣời bệnh (n=150) 32 Bảng 3.3: Điều dƣỡng hỗ trợ cụ thể ngƣời bệnh chăm sóc dinh dƣỡng qua khảo sát ngƣời bệnh (n=150) 34 Bảng 3.4: Chăm sóc, hỗ trợ ngƣời bệnh vệ sinh cá nhân qua khảo sát ngƣời bệnh (n=150) 36 Bảng 3.5: Công tác chăm sóc, hỗ trợ tâm lý, tinh thần cho ngƣời bệnh qua khảo sát ngƣời bệnh (n=150) .37 Bảng 3.6: Kết thực nhiện vụ theo dõi, đánh giá ngƣời bệnh điều dƣỡng viên qua khảo sát ngƣời bệnh (n=150) 39 Bảng 3.7: Phân bổ mức độ thực quy trình kỹ thuật điều dƣỡng viên thực chăm sóc qua quan sát điều dƣỡng viên (n=30) 41 Bảng 3.8: Hỗ trợ điều trị phối hợp thực y lệnh Bác sĩ điều dƣỡng viên qua khảo sát ngƣời bệnh (n=150) 41 Bảng 3.9: Phân bổ mức độ thực quy trình kỹ thuật điều dƣỡng viên thực hỗ trợ điều trị phối hợp thực y lệnh bác sỹ qua quan sát điều dƣỡng viên (n=30) .44 Bảng 3.10: Tƣ vấn, hƣớng dẫn giáo dục sức khỏe cho ngƣời bệnh điều dƣỡng viên qua khảo sát ngƣời bệnh (n=150) 45 Bảng 3.11: Phân bổ mức độ thực quy trình kỹ thuật điều dƣỡng viên thực tƣ vấn, giáo dục sức khỏe ăn uống, theo dõi, chăm sóc, tập luyện cho ngƣời bệnh qua quan sát điều dƣỡng viên (n=30) 47 Bảng 3.12: Bảo đảm an tồn phịng ngừa sai xót chun mơn cho ngƣời bệnh (n=30)……………………………………………………………………… 48 v Bảng 3.13: Thông tin chung đối tƣợng nghiên cứu điều dƣỡng (n=30) 50 Bảng 3.14: Mối liên quan tuân thủ quy trình chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng viên với yếu tố nhân học 52 vi DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1: Đánh giá chung công tác tiếp đón ngƣời bệnh điều dƣỡng viên 33 Biểu đồ 3.2: Đánh giá chung chăm sóc, hỗ trợ tâm lý, tinh thần điều dƣỡng viên 38 Biểu đồ 3.3: Đánh giá chung theo dõi, đánh giá ngƣời bệnh điều dƣỡng viên 40 Biểu đồ 3.4: Đánh giá chung hỗ trợ, thực theo y lệnh Bác sĩ 43 Biểu đồ 3.5: Đánh giá chung công tác tƣ vấn, hƣớng dẫn giáo dục sức khỏe cho ngƣời bệnh 47 Biểu đồ 3.6: Đánh giá chung thực 5/8 nội dung chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng viên qua khảo sát ngƣời bệnh* .49 Biểu đồ 3.7: Đánh giá chung thực chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng viên qua quan sát điều dƣỡng viên 51 vii LỜI CẢM ƠN Qua năm học tập, hoàn thành luận văn tốt nghiệp Thạc sỹ quản lý bệnh viện xin trân trọng tri ân đến: Thầy cô trường Đại học Y tế Cơng cộng tận tình giảng dạy, hướng dẫn, giúp đỡ tơi hồn thành chương trình học tập hoàn thành đề tài nghiên cứu PGS.TS Nguyễn Thanh Hương, người thầy hết lòng hướng dẫn, chia với lịng nhiệt tình, nhiệt huyết giúp tơi hồn thành luận văn tốt nghiệp Lãnh đạo bệnh viện, lãnh đạo khoa phòng, nhân viên điều dưỡng nơi công tác Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang tạo điều kiện giúp đỡ, hướng dẫn tham gia vào nghiên cứu Những người thân, bạn bè giúp đỡ, chia suốt q trình học năm để tơi hồn thành khóa học Một lần tơi xin trân trọng cảm ơn! Nguyễn Thị Thu Hƣờng viii TÓM TẮT NGHIÊN CỨU Cơng tác chăm sóc ngƣời bệnh (CSNB) điều dƣỡng viên (ĐDV) đóng vai trị quan trọng trụ cột hệ thống dịch vụ y tế Nghiên cứu đƣợc tiến hành với mục tiêu nhằm mô tả thực trạng số yếu tố ảnh hƣởng đến công tác CSNB (ĐDV) Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang, năm 2019 Nghiên cứu áp dụng thiết kế mô tả cắt ngang, kết hợp định lƣợng định tính Số liệu định lƣợng đƣợc thu thập qua khảo sát ý kiến 150 ngƣời bệnh đƣợc chọn ngẫu nhiên theo tỷ lệ giƣờng bệnh 10 khoa lâm sàng quan sát 30 ĐDV thực hoạt động CSNB khoa lâm sàng Số liệu định tính có đƣợc qua vấn sâu, thảo luận nhóm với 24 ngƣời: đại diện lãnh đạo bệnh viện, điều dƣỡng trƣởng bệnh viện, trƣởng/phó khoa, điều dƣỡng trƣởng khoa ĐDV Số liệu định lƣợng đƣợc phân tích mơ tả phần mềm SPSS 18.0, số liệu định tính đƣợc gỡ băng phân tích theo chủ đề Kết nghiên cứu cho thấy có 53,3% ĐDV 10 khoa lâm sàng thực đạt nội dung CSNB đánh giá chung mức độ thực nội dung theo nội dung CSNB ĐDV Trong đó, nhiệm vụ phối hợp thực y lệnh bác sĩ đạt kết cao (84,0%), tiếp đến cơng tác đón tiếp ngƣời bệnh (77,3%), theo dõi đánh giá NB (75,3%), chăm sóc tâm lý hỗ trợ tinh thần cho ngƣời bệnh (71,3%) công tác tƣ vấn giáo dục sức khỏe đạt kết thấp 54,7% Nghiên cứu định tính số yếu tố ảnh hƣởng đến kết CSNB ĐDV nhƣ: nhân lực điều dƣỡng chƣa đáp ứng đƣợc đầy đủ nhiệm vụ CSNB; Quá tải NB, thủ tục hành giấy tờ, hồ sơ bệnh án cho ngƣời bệnh vào điều trị chiếm nhiều thời gian ĐDV; Công tác kiểm tra, giám sát CSNB ĐDV chƣa thực đƣợc thƣờng xuyên hiệu quả; Cơ sở vật chất, máy móc trang thiết bị cịn thiếu khơng đồng hạn chế cơng tác CSNB ĐDV Để cải thiện công tác CSNB ĐDV bệnh viện cần tăng cƣờng đào tạo, cập kiến thức, kỹ CSNB cho ĐDV đặc biệt tƣ vấn, hƣớng dẫn giáo dục sức khỏe, tăng cƣờng kiểm tra, giám sát thực CSNB, xây dựng chế phối hợp khoa phòng cải thiện sở vật chất đáp ứng đồng thực nhiệm vụ CSNB ... ngƣời bệnh chăm sóc điều dƣỡng Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang năm 2019 81 Phụ lục 3: Hƣớng dẫn vấn sâu chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng khoa lâm sàng Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang. .. Những yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động CSNB ĐDV khoa lâm sàng, tiến hành nghiên cứu "Thực trạng số yếu tố ảnh hƣởng đến chăm sóc ngƣời bệnh điều dƣỡng số khoa lâm sàng, Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền. .. tâm Tiền Giang, năm 2019 Phân tích số yếu tố ảnh hƣởng đến chăm sóc NB điều dƣỡng số khoa lâm sàng, Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang, năm 2019 4 Chƣơng TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 Tổng quan điều