LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài luận văn sản phẩm nghiên cứu riêng cá nhân Các số liệu kết luận văn hoàn toàn trung thực chưa cơng bố tất cơng trình trước Tất trích dẫn ghi rõ nguồn gốc Hà Nội, ngày 17 tháng 02 năm 2017 Tác giả luận văn Đàm Mạnh Dương i LỜI CẢM ƠN Tác giả xin chân thành cảm ơn Trường Đại học Thủy lợi suốt thời gian nghiên cứu vừa qua, trang bị thêm kiến thức cần thiết vấn đề kinh tế kỹ thuật, hướng dẫn nhiệt tình thầy trường giúp tác giả hồn thiện trình độ chuyên môn Đặc biệt, tác giả xin chân thành cảm ơn tới thầy giáo PGS.TS Lê Văn Hùng trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tác giả tận tình suốt q trình nghiên cứu hồn thành luận văn Đồng thời, tác giả xin chân thành cảm ơn thầy giáo Khoa Cơng trình cung cấp kiến thức chuyên ngành, giúp tác giả có đủ sở lý luận thực tiễn để hồn thành luận văn Do trình độ, kinh nghiệm thời gian nghiên cứu hạn chế nên Luận văn khó tránh khỏi thiếu sót, tác giả mong nhận ý kiến đóng góp quý độc giả Xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, ngày 17 tháng 02 năm 2017 Tác giả luận văn Đàm Mạnh Dương ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC DANH MỤC HÌNH VẼ DANH MỤC BẢNG BIỂU DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CHẤT LƯỢNG HỒ SƠ MỜI THẦU 1.1 Tổng quan trình phát triển đấu thầu xây dựng 1.1.1 Một số khái niệm 1.1.2 Q trình phát triển cơng tác đấu thầu từ năm 1999 đến 1.1.3 Sự tiến phát triển đấu thầu xây dựng 14 1.2 Vai trò công tác đấu thầu hiệu thực dự án đầu tư xây dựng cơng trình 16 1.3 Tổng quan công tác tổ chức lập hồ sơ mời thầu xây dựng Việt Nam giới 18 1.3.1 Công tác tổ chức lập hồ sơ mời thầu xây dựng Việt Nam 18 1.3.2 Công tác tổ chức lập hồ sơ mời thầu xây dựng sử dụng vốn nước 22 Kết luận Chương 25 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐẤU THẦU VÀ KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG HỒ SƠ MỜI THẦU 26 2.1 Cơ sở pháp lý công tác đấu thầu 26 2.1.1 Các văn liên quan tới đấu thầu 26 2.1.2 Phạm vi áp dụng luật đấu thầu 27 2.1.3 Một số nguyên tắc đấu thầu 28 2.2 Các nội dung liên quan đến hình thức đấu thầu qua mạng 29 2.2.1 Tầm quan trọng mục tiêu đấu thầu qua mạng 29 2.2.2 Quy trình đấu thầu qua mạng 31 2.3 Quy trình nội dung lập hồ sơ mời thầu xây dựng 32 2.3.1 Quy trình lập hồ sơ mời thầu xây dựng 32 iii 2.3.2 Nội dung lập hồ sơ mời thầu xây dựng 36 2.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến giai đoạn lập hồ sơ mời thầu gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn 39 2.4.1 Về hệ thống văn pháp luật liên quan đến đấu thầu 39 2.4.2 Năng lực chủ đầu tư 40 2.4.3 Năng lực nhà thầu 42 2.4.4 Năng lực tổ chức tư vấn thiết kế 43 2.4.5 Năng lực tư vấn đấu thầu 44 2.5 Nội dung cách xây dựng tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ mời thầu 47 Kết luận chương 51 CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG HỒ SƠ MỜI THẦU THUỘC BAN QLDA SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT BẮC NINH 52 3.1 Thực trạng công tác tổ chức đấu thầu lập hồ sơ mời thầu Ban quản lý dự án thời gian qua 52 3.1.1 Giới thiệu Ban QLDA sở Nông nghiệp PTNT Bắc Ninh cần thiết phải nghiên cứu đề tài 52 3.1.2 Kế hoạch đấu thầu 55 3.1.3 Công tác tổ chức đấu thầu gói thầu dịch vụ tư vấn 57 3.2 Đánh giá chung công tác đấu thầu lập hồ sơ mời thầu dự án “Nạo vét kênh tiêu Hiền Lương, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh” thuộc Ban quản lý dự án thời gian qua 66 3.2.1 Đánh giá chung công tác đấu thầu lập hồ sơ mời thầu dự án 66 3.2.2 Những học cụ thể công tác đấu thầu lập hồ sơ mời thầu dự án 69 3.3 Một số sở để nghiên cứu hồn thiện cơng tác đấu thầu lập hồ sơ mời thầu gói thầu tư vấn thiết kế xây dựng cơng trình thuộc Ban quản lý dự án 71 3.3.1 Xây dựng kế hoạch đấu thầu sở đáp ứng tiến độ dự án 71 3.3.2 Đa dạng hóa nâng cao tính cạnh tranh nhà thầu 72 3.3.3 Tiêu chuẩn hóa tiêu chí lựa chọn nhà thầu 73 3.3.4 Vấn đề chung cho đấu thầu tư vấn 75 3.4 Đề xuất số giải pháp kiểm soát chất lượng hồ sơ mời thầu thuộc Ban QLDA sở Nông nghiệp PTNT Bắc Ninh 77 iv 3.4.1 Từng bước kiện toàn máy xét thầu Ban 77 3.4.2 Nâng cao chất lượng lập Hồ sơ mời thầu 82 3.4.3 Vận dụng phương pháp tiêu tổng hợp không đơn vị đo để định cho thang điểm kỹ thuật xét thầu 84 3.4.4 Một số đề xuất hỗ trợ khác 87 Kết luận chương 93 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 94 KẾT LUẬN 94 KIẾN NGHỊ 95 Kiến nghị với Ban QLDA Sở Nông nghiệp PTNT Bắc Ninh 95 Kiến nghị với Nhà nước ngành xây dựng 96 Kiến nghị đơn vị tư vấn tham gia lập HSMT 96 v DANH MỤC HÌNH VẼ Hình 1.1 Khái quát hoạt động đấu thầu Hình 3.1: Sơ đồ tổ chức máy quản lý tổ chức Ban 53 Hình 3.2: Sơ đồ tổ chức máy quản lý tổ chức Ban (Sau thay đổi) 79 vi DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 Thang điểm Tiêu chuẩn đánh giá kỹ thuật .48 Bảng 3.1 Bảng Kế hoạch đấu thầu số dự án tiêu biểu Ban quản lý năm 2016 .56 Bảng 3.2: Danh sách nhà thầu mua nhận HSMT từ bên mời thầu 59 Bảng 3.3: Danh sách nhà thầu nộp HSDT 60 Bảng 3.4: Danh sách kết kiểm tra thống HSĐXKT nhà thầu 60 Bảng 3.5: Kết đánh giá tính hợp lệ HSĐXKT 61 Bảng 3.6: Kết đánh giá chi tiết HSDDXKT nhà thầu 62 Bảng 3.7: Danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật 62 Bảng 3.8 Đáp ứng điều kiện tiên nêu HSMT .63 Bảng 3.9: Các thông tin chủ yếu lễ mở HSĐX Tài 64 Bảng 3.10: Bảng điểm đánh giá HSĐXTC xét 65 Bảng 3.11: Bảng điểm tiêu chuẩn đánh giá tổng hợp 66 Bảng 3.12 Phân chia công việc tổ đấu thầu 80 Bảng 3.13: Kết cho điểm chuyên gia 85 Bảng 3.14: Thang điểm kỹ thuật tiêu 86 vii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Bộ KH-ĐT Bộ Kế hoạch-Đầu tư BXD Bộ Xây dựng CP Chính phủ DVTV Dịch vụ tư vấn HSMT Hồ sơ mời thầu HSDT Hồ sơ dự thầu HSĐX Hồ sơ đề xuất HSĐX KT Hồ sơ đề xuất kỹ thuật HSĐX TC Hồ sơ đề xuất tài NĐ Nghị định NQ Nghị NN PTNT Nông nghiệp phát triển nông thôn QLDA Quản lý dự án QH Quốc hội QĐ Quyết định TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam TCĐG Tiêu chuẩn đánh giá TT Thông tư TTLT Thông tư liên tịch TTg Thủ tướng TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam UBND Uỷ ban nhân dân XDCB Xây dựng viii MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Trong tình hình cơng tác đấu thầu đóng góp thành tựu to lớn cho phát triển kinh tế, thể vai trò quan trọng hoạt động kinh tế thị trường Bên cạnh đó, hoạt động đấu thầu góp phần tạo động lực cho phát triển nhờ tăng cường cơng khai, cơng bằng, bình đẳng, hiệu thúc đẩy cạnh tranh hoạt động mua sắm, đặc biệt cơng trình xây dựng đầu tư nguồn vốn Nhà nước Là công cụ quan trọng giúp phủ quản lý chi tiêu, sử dụng nguồn vốn Nhà nước cho có hiệu chống thất thốt, lãng phí Việc chi tiêu, sử dụng tiền Nhà nước thông qua đấu thầu giúp quan quản lý có điều kiện xem xét, quản lý đánh giá cách minh bạch khoản chi tiêu, trình đấu thầu phải tuân thủ quy trình chặt chẽ với tham gia nhiều bên Quá trình phát triển hồn thiện cơng tác đấu thầu từ có Nghị định số 52/1999/NĐ-CP ngày 08/7/1999 Thủ tướng Chính phủ việc ban hành quy chế quản lý đầu tư xây dựng có nhiều thay đổi tiến rõ rệt Tại điều 43 Nghị định số 52/1999/NĐ-CP nêu nguyên tắc quản lý đấu thầu định thầu đầu tư xây dựng, dừng lại mức độ chung chung, chưa có quy định giá trị giới hạn để phân loại hình thức đấu thầu định thầu đấu thầu xây lắp, mua sắm hàng hóa đấu thầu tư vấn xây dựng Cùng với tình hình phát triển kinh tế, hội nhập, cạnh tranh kinh tế thị trường, công tác đấu thầu quy định chung Luật đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013 Quốc hội khóa XIII quy định chi tiết thi hành số điều Luật đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư nghị định số 30/2015/NĐ-CP ngày 17/3/2015 Trong q trình hồn thiện phát triển công tác đấu thầu, hàng loạt văn pháp quy xây dựng đời, việc chuẩn bị đầy đủ kiến thức, hoàn thiện lại máy quản lý Chủ đầu tư, nhà thầu cho phù hợp với tình hình xây dựng chung điều quan trọng Như thông qua hoạt động đấu thầu mà chủ đầu tư lựa chọn đơn vị đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, công nghệ, thực dự án với chất lượng cao nhất, chi phí thấp Trong q trình đấu thầu để lựa chọn nhà thầu giai đoạn lập, đánh giá, kiểm soát chất lượng hồ sơ mời thầu giai đoạn có vai trị quan trọng việc tìm nhà thầu có đủ lực, phù hợp với dự án Hồ sơ mời thầu toàn tài liệu sử dụng cho hình thức đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, bao gồm yêu cầu cho dự án, gói thầu, làm để nhà thầu, nhà đầu tư chuẩn bị hồ sơ dự thầu để bên mời thầu tổ chức đánh giá hồ sơ dự thầu nhằm lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư Ban QLDA sở Nông nghiệp PTNT Bắc Ninh đơn vị nghiệp kinh tế trực thuộc Sở Nông nghiệp PTNT tỉnh Bắc Ninh, với nhiệm vụ trực tiếp làm chủ đầu tư dự án ngành Nông nghiệp Phát triển nông thôn cấp có thẩm quyền giao; quản lý, điều hành dự án đầu tư Sở Nông nghiệp Phát triển nông thôn giao làm chủ đầu tư Với lĩnh vực quản lý chủ yếu cơng trình đê điều thủy lợi phục vụ cho phát triển nông nghiệp địa bàn tỉnh Bắc Ninh Cho nên, cơng trình mà Ban quản lý chủ yếu dự án nhóm B, nhóm C có cấp cơng trình cấp I trở xuống, tập trung quản lý cơng trình cấp II, cấp III Do cách quản lý có số điểm khác quản lý dự án nhóm A, dự án quan trọng quốc gia Một điểm có tính đặc thù nữa, dự án thuộc Ban quản lý dự án địa bàn tỉnh Bắc Ninh, điều kiện kinh tế, xã hội, địa hình, địa chất vùng dự án tương đối giống Tuy nhiên, thiết kế xây dựng cơng trình đê điều, thủy lợi điều kiện địa hình, địa chất vùng khác đoạn, km đê, vùng dự án, nên sử dụng chung tài liệu dự án vị trí gần Do việc điều tra, khảo sát trước thực dự án yếu tố quan trọng, cần thực nghiêm túc, quy trình, hướng dẫn theo quy định Nhà nước Trong trình lựa chọn nhà thầu Ban QLDA sở Nông nghiệp PTNT Bắc Ninh, kiểm soát, kiểm tra chặt chẽ công tác lựa chọn nhà thầu Nhưng tránh khỏi số bất cập xảy ra, chưa quản lý tình trạng “quân xanh, quân đỏ” đấu thầu nhà thầu liên kết với nhau; tình trạng cục địa phương cơng tác lựa chọn nhà thầu… Chính vậy, việc kiểm sốt chất lượng hồ sơ mời thầu Ban có vai trò quan trọng giai đoạn đầu trình đấu cho Chủ đầu tư nhà thầu sau Bản điều kiện hợp đồng mà chung chung, sơ sài dẫn đến việc có phát sinh khơng biết phải xử lý Nhà thầu thối thác, lúc thiệt hại thuộc Ban QLDA Nhưng điều kiện lập cách cứng nhắc, đẩy trách nhiệm cho Nhà thầu hạn chế Nhà thầu tham gia gói thầu Trong HSMT phải quy định cụ thể biện pháp xử lý có tình phát sinh xảy chậm tiến độ so với kế hoạch mà nhà thầu thỏa thuận với Ban QLDA Trong HSMT nên nêu rõ trách nhiệm Nhà thầu: quy định trách nhiệm tổng quát trách nhiệm cụ thể số vấn đề Trách nhiệm cụ thể kế hoạch biện pháp đảm bảo chất lượng, khắc phục vi phạm chất lượng, tuân thủ quản lý giám sát chất lượng Ban QLDA, trách nhiệm phải nêu cụ thể đầy đủ Ban QLDA cần phải dự tính trước tình xảy để có quy định vấn đề Tuy nhiên lập HSMT khơng nên u cầu cách q máy móc phương pháp thực công việc cụ thể, loại nguyên vật liệu mà để tự Nhà thầu tìm cách thực mà theo họ hợp lý lại đảm bảo chất lượng Có phát huy tính sáng tạo Nhà thầu 3.4.3 Vận dụng phương pháp tiêu tổng hợp không đơn vị đo để định cho thang điểm kỹ thuật xét thầu Phương pháp chấm thầu ảnh hưởng lớn tới chất lượng công tác đấu thầu Để hạn chế việc ảnh hưởng không tốt phương pháp chấm thầu không công Ban QLDA nên áp dụng giải pháp dùng tiêu tổng hợp không đơn vị đo để định lựa chọn phương pháp chấm điểm mặt kỹ thuật Nội dung giải pháp bao gồm vấn đề sau: Bước 1: Xác định danh mục tiêu ảnh hưởng đến khả lựa chọn nhà thầu thắng thầu: Việc Ban phải vào kinh nghiệm thân, quy định pháp luật quy chế đấu thầu hành để xác định danh mục tiêu đặc trưng cho nhân tố có ảnh hưởng đến yếu tố kỹ thuật Các tiêu sát với 84 thực tế áp dụng vào thi công tốt Số lượng tiêu tuỳ ý, tối thiểu phải bao quát đầy đủ tiêu thường dùng để đánh giá hồ sơ dự thầu Ví dụ có tiêu áp dụng cho cơng trình sau: Chỉ tiêu 1: Kinh nghiệm lực nhà thầu Chỉ tiêu 2: Giải pháp phương pháp luận kỹ thuật Chỉ tiêu 3: Hệ thống tổ chức nhân Chỉ tiêu 4: Sáng kiến, sáng tạo khảo sát, giải pháp thiết kế Chỉ tiêu 5: Tiến độ thực dự án Bước 2: Xây dựng thang điểm Tổng điểm áp dụng tiêu chuẩn đánh giá mặt kỹ thuật theo phương pháp chấm điểm gói thầu xây dựng 100 điểm Bước 3: Xác định tầm quan trọng (trọng số) tiêu Trong số tiêu lựa chọn để đưa vào tính tốn rõ ràng tiêu có mức độ ảnh hưởng riêng đến khả chọn nhà thầu thắng thầu Do vậy, kinh nghiệm, quy định pháp luật quy chế đấu thầu hành, thông lệ tiêu chuẩn thường dùng để đánh giá hồ sơ dự thầu, kết hợp với việc sử dụng phương pháp chuyên gia để đánh giá mức độ ảnh hưởng tiêu Tầm quan trọng tiêu (được gọi trọng số) thể thể số thập phân 100% thể % Bảng 3.13: Kết cho điểm chuyên gia TT Chỉ Chỉ Chỉ Chỉ Chỉ tiêu tiêu tiêu tiêu tiêu Tổng Trọng số Pi Chỉ tiêu 2 0,18 Chỉ tiêu 2 2 10 0,2 Chỉ tiêu 3 3 14 0,28 Chỉ tiêu 2 2 0,18 Chỉ tiêu 2 1 0,16 50 85 Bước 4: Tính tốn tiêu tổng hợp cho gói thầu cụ thể Khi xuất gói thầu cụ thể, nghiên cứu gói thầu, phân tích, đánh giá dự đốn để xác định trạng thái tiêu bảng danh mục số điểm tương ứng với trạng thái Cuối tính tốn tiêu tổng hợp theo công thức sau : n ∑ A i * Pi TH= i =1 ( 3.1) Trong : TH: Chỉ tiêu tổng hợp n : Số tiêu danh mục Ai : Điểm số tiêu thứ i Pi :Trọng số tiêu thứ i Bước 5: Đánh giá định thực Trên sở danh mục tiêu thang điểm trọng số tiêu rút kết luận áp dụng phương án cụ thể Bảng 3.14: Thang điểm kỹ thuật tiêu Điểm Điểm cho nhà thầu tối đa Kinh nghiệm lực nhà thầu 18 18 16 15 16 17 Giải pháp phương pháp luận kỹ thuật 20 18 16 18 15 16 Hệ thống tổ chức nhân 28 26 25 25 23 22 thiết kế 18 16 15 15 15 14 Tiến độ thực dự án 16 16 15 14 14 14 Tổng điểm 100 94 87 87 83 83 Chỉ tiêu đánh giá Sáng kiến, sáng tạo khảo sát, giải pháp 86 Thang điểm áp dụng tiêu chuẩn đánh giá mặt kỹ thuật theo phương pháp chấm điểm gói thầu xây dựng 100 điểm, dựa vào Pi xác định số điểm cho tiêu Đánh giá mặt kỹ thuật chủ đầu tư thực theo nguyên tắc đánh giá độc lập thành viên tổ chuyên gia chấm thầu, sau lấy điểm tổng hợp dựa sở điểm bình quân chuyên gia chấm thầu Nếu có yếu tố có điểm q chênh lệch tiến hành chấm lại, sau thảo luận định tập thể Thang điểm mặt kỹ thuật là: Kinh nghiệm lực nhà thầu (tối đa 18 điểm); Giải pháp phương pháp luận kỹ thuật ( tối đa 20 điểm); Hệ thống tổ chức nhân (tối đa 28 điểm); Sáng kiến, sáng tạo khảo sát, giải pháp thiết kế ( tối đa 18 điểm); Tiến độ thực dự án (tối đa 16 điểm) Như nhà thầu có số điểm 70 điểm vượt qua mặt kỹ thuật vào vòng để đánh giá lựa chọn nhà thầu Ưu điểm: Như vậy, phương pháp lượng hoá ảnh hưởng nhân tố cần xem xét cho phép phản ứng nhanh định thực lựa chọn thang điểm dựa ý kiến chuyên gia Đây phương pháp có tính khả thi cao cho việc định dùng cho việc lên thang điểm dùng cho chấm thầu nêu HSMT Nhược điểm: Khi sử dụng phương pháp cần lưu ý rằng, tính đắn định đưa phụ thuộc lớn vào việc phân tích xác định xác tầm quan trọng tiêu Để tránh việc chọn lựa khơng xác gây thiệt hại cần có biện pháp đảm bảo độ tin cậy phân tích cẩn thận tiêu 3.4.4 Một số đề xuất hỗ trợ khác 3.4.4.1 Áp dụng công nghệ thông tin vào tổ chức đấu thầu Đấu thầu qua mạng thực trực tuyến thông qua hệ thống mạng Việc đăng tải thông báo mời thầu, phát hành hồ sơ mời thầu, nộp hồ sơ dự thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu thông báo kết lựa chọn nhà thầu thực hệ thống mạng đấu thầu quốc gia quan quản lý nhà nước đấu thầu xây dựng thống quản 87 lý Theo Cục Quản lý đấu thầu, Bộ KH&ĐT đánh giá sau năm thí điểm đầu thầu qua mạng, số lượng gói thầu thực đấu thầu qua mạng thấp dừng lại số 1.100 gói thầu nhỏ so với tổng số gói thầu thực theo Luật đấu thầu hàng năm Đây cản trở không nhỏ áp dụng phương thức đầu thầu qua mạng Trong xu hội nhập với nước giới, việc áp dụng đấu thầu qua mạng vào công tác đấu thầu, mang lại ưu điểm đáng kể cịn khuyết điểm, cụ thể: Ưu điểm: Sự phát triển mơ hình đấu thầu điện tử làm thay đổi phương thức đấu thầu truyền thống đem lại lợi ích to lớn cho xã hội đặc biệt tiết giảm chi phí cho quan, tổ chức, doanh nghiệp chi phí in ấn tài liệu, chi phí lại, Hiện giới, đấu thầu qua mạng trở thành xu tất yếu nhiều quốc gia Theo báo cáo nước phát triển, đấu thầu qua mạng tiết kiệm chi phí từ 3%-20% giá trị đấu thầu mua sắm, trung bình 10% Tại Việt Nam, tổng giá trị gói thầu thực theo Luật Đấu thầu hàng năm khoảng 20% GDP (hơn 20 tỷ USD) tăng lên 2-3 lần theo quy định Luật đấu thầu số 43/2013/QH13 Như vậy, mở rộng áp dụng đấu thầu qua mạng góp phần tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước hàng tỷ USD, góp phần to lớn thực Nghị 11 Chính phủ Áp dụng hình thức đấu thầu qua mạng giúp công khai, minh bạch thông tin đấu thầu, hạn chế tiêu cực phát sinh đấu thầu trực tiếp gây Ngồi ra, hình thức cịn đảm bảo an tồn bảo mật thơng tin, tạo chế bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, đảm bảo thống quy trình đấu thầu điện tử đơn giản hóa thủ tục hành Nhược điểm: Tuy có ưu điểm trội, hình thức đấu thấu qua mạng gặp nhược điểm định Những rủi ro hay gặp phải trình hoạt động đấu thầu mạng như: Tội phạm mạng công trang web, sở liệu phát tán virus tội phạm lợi dụng môi trường mạng để ăn cắp, tống tiền tổ chức hoạt động 88 Mặc dù, q trình đấu thầu cơng khai thơng tin tối đa từ HSMT, biên mở thầu, báo cáo đánh giá, báo cáo thẩm định, định phê duyệt, Tuy nhiên, công đoạn chấm thầu phải tiến hành theo phương thức thủ cơng chưa có quy định cơng thức tính tốn cụ thể, đồng thời chưa có đủ sở liệu liên quan sở liệu nhà thầu, hợp đồng tương tự, hồ sơ lực, để có đánh giá, so sánh, thẩm định Vì hệ thống đấu đấu thầu qua mạng chưa áp dụng cách phổ biển, rộng rãi, nên văn quy phạm pháp luật liên quan đến bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ cịn thiếu như: bảo vệ người tiêu dùng thương mại điện tử xử lý tranh chấp thương mại điện tử Cùng với hạ tầng cơng nghệ thơng tin ngành chưa đáp ứng, đặc biệt hạ tầng hóa cơng khai, bao gồm chứng thư số, chứng thực số Đây vấn đề, đảm bảo tính cơng khai, minh bạch đấu thầu qua mạng * Nhiệm vụ giải pháp cụ thể việc áp dụng đấu thầu qua mạng Đứng trước thực trạng vậy, quan quản lý nhà nước, cần có nhiệm vụ giải pháp cụ thể, để hướng dẫn cách chi tiết theo lộ trình, thời gian cụ thể, cho đơn vị thực cách có hiệu nhất: - Chính phủ cần hoàn thiện khung pháp lý cho đấu thầu qua mạng, việc xây dựng ban hành thông tư quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu qua mạng; biểu mẫu quy trình cung cấp cơng khai thơng tin q trình thực hợp đồng Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia; hướng dẫn quy trình mua sắm thường xuyên, mua sắm tập trung qua mạng Rà soát, đánh giá việc áp dụng văn quy phạm pháp luật cho đấu thầu qua mạng, kiến nghị Chính phủ, Quốc hội sửa đổi bổ sung quy định hành (nếu cần) cho phù hợp với tình hình - Vận hành, trì hệ thống mạng đấu thầu quốc gia hoạt động an toàn, ổn định: Thường xuyên kiểm tra, nâng cấp hệ thống đáp ứng với nhu cầu thực tế người dùng quy định pháp luật đấu thầu Nâng cấp, kiện toàn phận hỗ trợ người dùng để giải đáp, hỗ trợ người dùng hệ thống - Quyết liệt đôn đốc, hướng dẫn giám sát triển khai áp dụng đấu thầu qua mạng Xây dựng ban hành chế khuyến khích chủ đầu tư, bên mời thầu, nhà thầu 89 tích cực áp dụng đấu thầu qua mạng chế tài xử phạt trường hợp không triển khai áp dụng đấu thầu qua mạng theo lộ trình quy định - Tuyên truyền, nâng cao nhận thức, đào tạo nâng cao lực thúc đẩy tham gia bên liên quan Thường xuyên tổ chức khóa đào tạo cho đối tượng liên quan tham gia hệ thống mạng đấu thầu quốc gia bao gồm chủ đầu tư, bên mời thầu, nhà thầu, tra, kiểm tốn, quan có thẩm quyền việc phê duyệt, phân bổ giám sát chi tiêu công Thực chiến lược truyền thông nâng cao nhận thức tồn xã hội lợi ích đấu thầu qua mạng, nêu bật lợi ích đấu thầu qua mạng hội doanh nghiệp vừa nhỏ, doanh nghiệp địa phương 3.4.4.2 Đầu tư phát triển nguồn nhân lực cho công tác đấu thầu Đội ngũ cán tham gia công tác đấu thầu có vai trị quan trọng, theo phân tích đội ngũ cán phụ trách đấu thầu Ban QLDA phân thành tổ đấu thầu, có nhiệm vụ chuyên trách, có nhiều đóng góp tích cực cịn số mặt hạn chế Do đó, cần loại bỏ tiêu cực xuất phát từ khía cạnh nhân để nâng cao trình độ kinh nghiệm thực tế cán phụ trách đấu thầu Các cán Ban cần bồi dưỡng nâng cao kiến thức quản lý dự án, quản trị nhân lực, quản lý đấu thầu Thứ nhất: Ban QLDA cần đề xuất với Sở Nông nghiệp PTNT thời gian tới mở lớp tập huấn dài hạn, giải thích quy định nhà nước liên quan tới đấu thầu, Luật, thông tư nghị định đời thay văn pháp luật cũ, trình bày cách thức xây dựng phương pháp đấu thầu cách khoa học Qua giúp cho cán Ban cập nhật quy định có phương pháp khoa học việc tổ chức đấu thầu Thứ hai: Ban QLDA cử cán học khóa đào tạo chuyên sâu ngắn hạn dài hạn quản lý dự án, tổ chức đấu thầu; bổ sung thêm kiến thức thuỷ lợi, giao thông, dân dụng quản lý dự án để đảm nhiệm cơng việc như: tự làm kiểm tra công tác lập hồ sơ mời thầu đơn vị tư vấn, chấm thầu, kiểm tra dự án trước trình cấp có thẩm quyền phê duyệt 90 Thứ ba: Ngoài làm việc, Ban cần tổ chức buổi sinh hoạt ngoại khóa, nói chuyện trao đổi chia sẻ kinh nghiệm chuyên gia có kinh nghiệm quản lý dự án, tổ chức đấu thầu thành viên Ban Từ đó, tạo điều kiện khuyến khích nhân viên học nâng cao thêm trình độ kiến thức quản lý Giải pháp đầu tư phát triển nguồn nhân lực cho đấu thầu giải pháp có tính phát huy kế thừa, chi phí khơng cao đem lại hiệu tích cực Giải pháp giải tình trạng cán chấm thầu kém, cán giám sát chun mơn chưa cao Qua đó, cân trình độ cán Ban, thúc đẩy giao lưu chia sẻ kinh nghiệm công việc, tạo tiền đề cho phát triển Ban, đem lại lợi ích kinh tế cho Ban cho thân thành viên Ban QLDA 3.4.4.3 Xử lý nghiêm sai phạm hành cơng tác đấu thầu Về vấn đề xử lý sai phạm hành cơng tác đấu thầu, Thủ tướng Chính phủ ban hành nghị định số 50/2016/NĐ-CP ngày 01/6/2016 quy định xử phạt vi phạm hành chĩnh lĩnh vực kế hoạch đầu tư Trong mục Nghị định nêu rõ hành vi vi phạm hành lĩnh vực quản lý đấu thầu, hình thức xử phạt biện pháp khắc phục hậu Cụ thể, công tác lập hồ sơ mời thầu, điều 19 Nghị định số 50/2016/NĐ-CP nêu rõ: Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng hành vi sau: Không tổ chức thẩm định hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu trước phê duyệt; Lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu không thẩm quyền Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hành vi phê duyệt hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu không phù hợp với kế hoạch lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư phê duyệt Mặc dù có quy định chế tài xử phạt hành cơng tác đấu thầu, lập hồ sơ mời thầu Tuy nhiên, tình trạng tiêu cực xảy xã hội, Chủ đầu tư gần đến đối tượng, nhà thầu vi phạm pháp luật bị xử lý Thông báo định xử lý kỷ luật trang mạng điện tử lại chung chung, biết số định, người ký, tên người đơn vị vi phạm, hình thức xử lý kỷ luật 91 Để khắc phục tình trạng vậy, trước vi phạm pháp luật đấu thầu ngành đơn vị chủ quản ngành phải người cung cấp thơng tin xác nhất, đáng tin cậy để hoạt động đấu thầu ngành đó, có thơng tin cần thiết, xác để phục vụ công tác đấu thầu ngành đạt hiệu Vì xử phạt nghiêm khắc tượng móc ngoặc, thỏa thuận ngầm bên tham gia đấu thầu, tình trạng “quân xanh, quân đỏ” Cụ thể, ngồi việc xử phạt hành chính, cần có biện pháp mạnh hơn, đình cơng tác đấu thầu đơn vị từ 3- tháng tùy theo mức độ vi phạm, thông báo rộng rãi phương tiện thơng tin đại chúng Có đủ sức răn đe, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, để hoạt động đấu thầu nói riêng diễn minh bạch, cơng bằng, hoạt động đầu tư nói chung mang lại hiệu lớn xây dựng phát triển đất nước 92 Kết luận chương Bằng việc phân tích thực trạng cơng tác đấu thầu lập hồ sơ mời thầu Ban QLDA Sở Nông nghiệp PTNT Bắc Ninh thời gian qua, tác giả đá có đánh giá chung cơng tác đấu thầu lập hồ sơ mời thầu dự án thuộc Ban quản lý, đặc biệt gói thầu tư vấn: Tư vấn khảo sát, lập dự án đầu tư thuộc dự án đầu tư xây dựng cơng trình nạo vét kênh tiêu Hiền Lương, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh Bằng đánh giá khách quan, vào thực trạng công tác đấu thầu lập hồ sơ mời thầu Ban, tác giả số sở để nghiên cứu hồn thiện cơng tác đấu thầu lập hồ sơ mời thầu Ban, đặc biệt gói thầu dịch vụ tư vấn khảo sát, thiết kế xây dựng cơng trình Trong đề xuất mà tác giả đưa ra, giải pháp mang lại hiệu tích cực việc kiểm soát chất lượng hồ sơ mời thầu Tuy nhiên đề xuất quan trọng mang lại tính ưu việt hai đề xuất: - Từng bước kiện toàn máy xét thầu Ban: người đóng vai trị đặc biệt quan trọng, trước kiểm soát chất lượng lập hồ sơ mời thầu, việc kiểm sốt, quản lý người mục tiêu hàng đầu Việc cải tiến máy tổ chức cho phù hợp với thay đổi mới, đôi với việc nâng cao lực chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức, tính kỷ luật cho cán Ban việc làm cần thiết - Nâng cao chất lượng lập hồ sơ mời thầu: mục tiêu trọng tâm, xuyên suốt nội dung Luận văn, hồ sơ mời thầu yếu tố chủ đạo định đến kết hoạt động đấu thầu hoạt động đầu tư Chính vậy, việc nghiên cứu hồn thiện công tác lập hồ sơ mời thầu thuộc Ban việc làm đắn cần thiết giúp nâng cao hiệu kiểm soát chất lượng lập hồ sơ mời thầu công tác quản lý dự án, quản lý đấu thầu Ban thời gian tới, nhằm phục vụ cho công tác quản lý đầu tư có hiệu vốn ngân sách Nhà nước 93 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ KẾT LUẬN Trong xu phát triển, năm 2015 vừa qua có hai kiện lớn tác động đến doanh nghiệp Việt Nam: tham gia hiệp định TPP thành viên Cộng đồng kinh tế chung ASEAN Với kinh tế hội nhập ngày sâu rộng vậy, hội lớn để phát triển, thách thức doanh nghiệp Việt Nam vươn biển lớn Trong lĩnh lực xây dựng, cơng tác đấu thầu có ý nghĩa quan trọng đến thành bại ngành Công tác lập hồ sơ mời thầu đấu thầu xây dựng vấn đề then chốt mà doanh nghiệp phải quan tâm, đặc biệt Chủ đầu tư quản lý dự án nguồn vốn Ngân sách Nhà nước Với mục đích nghiên cứu hoàn thiện để đưa số giải pháp kiểm sốt cơng tác đấu thầu lập hồ sơ mời thầu Ban QLDA Sở Nông nghiệp PTNT Bắc Ninh Luận văn đưa sở thực tiễn quản lý đấu thầu, đặc biệt công tác quản lý đấu thầu, đặc biệt kiểm soát chất lượng hồ sơ mời thầu Bên cạnh đó, Luận văn nêu thực trạng công tác đấu thầu lập hồ sơ mời thầu Ban thông qua dự án, phân tích gói thầu dịch vụ tư vấn cụ thể Qua đó, đánh giá số sở nghiên cứu hồn thiện cơng tác lập hồ sơ mời thầu, từ đề xuất giải pháp hiệu quả, sát thực mang lại lợi ích tốt công tác quản lý đấu thầu Ban Các đề xuất mà Luận văn đưa bao gồm: - Đề xuất bước kiện toàn máy xét thầu Ban: việc cải tiến máy tổ chức cho phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ quan trọng Bởi vì, việc thành lập Tổ đấu thầu thuộc phòng kỹ thuật tư vấn xây dựng, tạo tính chun nghiệp, chun mơn cao cơng tác đấu thầu Từ đó, Ban lãnh đạo dễ dàng quản lý, tập trung nâng cao lực chuyên môn cho phận, đặc biệt lĩnh vực đấu thầu, lập hồ sơ mời thầu Ban - Đề xuất nâng cao chất lượng lập Hồ sơ mời thầu: đề xuất có ý nghĩa quan trọng, làm tốt điều giúp Chủ đầu tư thuận lợi kiểm sốt cơng tác đấu thầu, tạo minh bạch tham gia đấu thầu nhà thầu 94 - Đề xuất, vận dụng phương pháp tiêu tổng hợp không đơn vị đo để định cho thang điểm kỹ thuật xét thầu: Đây đề xuất hay, có tính khả thi cao việc lựa chọn nhà thầu có lực điểm kỹ thuật Để đề xuất có hiệu quả, cần có biện pháp đảm bảo độ tin cậy phân tích cẩn thận xác định tầm quan trọng tiêu - Một số đề xuất hỗ trợ khác: bao gồm áp dụng công nghệ thông tin vào tổ chức đấu thầu; đầu tư phát triển nguồn nhân lực cho công tác đấu thầu; xử lý nghiêm sai phạm hành công tác đấu thầu Trong đề xuất này, đề xuất áp dụng cơng nghệ thơng tin vào tổ chức đấu thầu quan trọng Bởi tương lai hình thức đấu thầu qua mạng áp dụng cách rộng rãi Do việc áp dụng cơng nghệ thơng tin công tác đấu thầu việc làm phải làm Chủ đầu tư nhà thầu tham gia đấu thầu Mặc dù có nhiều cố gắng điều kiện hạn chế thời gian số liệu thu thập nên luận văn cịn có khiếm khuyết Tác giả mong nhận góp ý nhà khoa học, thầy giáo, cô giáo để luận văn hoàn thiện thực tài liệu tham khảo hữu ích việc kiểm sốt chất lượng lập hồ sơ mời thầu Ban KIẾN NGHỊ Kiến nghị với Ban QLDA Sở Nông nghiệp PTNT Bắc Ninh - Ban QLDA phải tăng cường công tác kiểm soát, điều chỉnh hành vi thực đấu thầu, đặc biệt công tác lập hồ sơ mời thầu Thiết lập đơn vị, tổ chức có lực để kiểm soát, điều chỉnh hành vi thành phần bên mời thầu, bên tham dự thầu Tránh tình trạng mua bán thầu - Xây dựng đội ngũ cán quản lý dự án có trình độ cao, động, tăng cường tính chuyên nghiệp,đáp ứng tất yêu cầu công việc Cần gắn trách nhiệm cho cán đảm bảo tính cơng bằng, cơng khai minh bạch cho dự án 95 - Cần trọng tới việc xử lý tình trạng hành diễn đấu thầu, xây dựng tính quán quản lý đấu thầu từ lúc bắt đầu kết thúc dự án - Có chế độ đãi ngộ hợp lý cán công nhân viên Ban, tạo môi trường làm việc thoải mái, giúp người lao động nâng cao suất chất lượng công việc Kiến nghị với Nhà nước ngành xây dựng - Hoàn thiện hệ thống văn pháp luật đấu thầu ban hành thông tư hướng dẫn mẫu hồ sơ mời thầu cách cụ thể tiêu chí đánh giá nhóm cơng tác lựa chọn nhà thầu để việc lựa chọn nhà thầu thuận lợi phù hợp với điều kiện Việt Nam - Nên tăng cường công tác tra, kiểm tra xử lý hành vi vi phạm đấu thầu - Thực nghiêm minh, giám sát chặt chẽ công tác đào tạo việc cấp chứng hành nghề, chất lượng cơng trình xây dựng - Có hình thức đầu tư, nâng cấp hệ thống trường đại học, cao đẳng, trung cấp đào tạo cán ngành xây dựng, giúp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực lĩnh vực quản lý dự án, thiết kế cơng trình Kiến nghị đơn vị tư vấn tham gia lập HSMT - Trong thời gian đơn vị phải tuyển chọn cán có kiến thức chuyên môn thực đáp ứng công việc thực tế - Trong hoạt động đơn vị áp dụng sách đãi ngộ, khuyến khích thành viên nâng cao trình độ chun mơn - Ngoài phải cử cán học khóa học nhằm nâng cao chun mơn Có cán trực tiếp tham gia vào cơng trình trách nhiệm với dự án phụ trách 96 TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Kế hoạch đầu tư – Bộ Tài Chính (2015) Thông tư số 07/2015/TTLT-BKH-BTC ngày 8/9/2015 Bộ Kế hoạch Đầu tư - Bộ Tài việc quy định chi tiết việc cung cấp, đăng tải thông tin đấu thầu lựa chọn nhà thầu qua mạng; Bộ Kế hoạch đầu tư (2010) Thông tư số 10/2010/TT-BKHĐT ngày 13/5/2010 quy định đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ đấu thầu; Bộ Kế hoạch đầu tư (2015) Thông tư số 01/2015/TT-BKHĐT ngày 14/2/2015 Bộ Kế hoạch Đầu tư quy định chi tiết việc lập Hồ sơ mời quan tâm, Hồ sơ mời thầu, Hồ sơ yêu cầu dịch vụ tư vấn; Bộ Kế hoạch đầu tư (2015) Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT ngày 06/5/2015 Bộ Kế hoạch Đầu tư quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu xây lắp; Bộ Kế hoạch đầu tư (2015) Thông tư số 10/2015/TT-BKHĐT ngày 26/10/2015 Bộ Kế hoạch Đầu tư việc quy định chi tiết kế hoạch lựa chọn nhà thầu; Bộ Kế hoạch đầu tư (2015) Thông tư số 19/2015/TT-BKHĐT ngày 27/11 /2015 Bộ Kế hoạch Đầu tư quy định chi tiết lập Báo cáo thẩm định trình tổ chức lựa chọn nhà thầu; Bộ Kế hoạch đầu tư (2015) Thông tư số 23/2015/TT-BKHĐT ngày 21/12/ 2015 Bộ Kế hoạch Đầu tư quy định chi tiết lập Báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu; Bộ Kế hoạch đầu tư (2016) Thông tư số 07/2016/TT-BKHĐT ngày 29/6/ 2016 Bộ Kế hoạch Đầu tư quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu mua sắm hàng hóa đấu thầu qua mạng; Bộ Kế hoạch đầu tư, Cục quản lý đấu thầu, Chủ biên Đặng Huy Đơng (2009) Tình đấu thầu (tập 2) Nhà xuất thống kê; 10 Bộ xây dựng, Sổ tay xây dựng cơng trình, tra cứu tình đấu thầu, quản lý chất lượng cơng trình xử phạt hành lĩnh vực xây dựng, NXB thời đại; 11 Chính Phủ Việt Nam (2014) Nghị định 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 Chính phủ quy định chi tiết thi hành số điều luật đấu thầu lựa chọn nhà thầu; 12 Chính Phủ Việt Nam (2015) Nghị định số 30/2015/NĐ-CP ngày 17/3/2015 Chính Phủ quy định chi tiết thi hành số điều Luật đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư; 97 13 Chính Phủ Việt Nam (2015) Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 quản lý dự án đầu tư xây dựng; 14 Chính Phủ Việt Nam (2016) Nghị định số 50/2016/NĐ-CP ngày 01/6/2016 Chính Phủ quy định xử phạt vi phạm hành lĩnh vực kế hoạch đầu tư; 15 Đào Quang Thu – Thứ trưởng Kế hoạch đầu tư (2013), 10 điểm Luật đấu thầu năm 2013, Báo thư viện pháp luật ngày 13/12/2013; 16 Nguyễn Bá Uân (2010), Quản lý dự án nâng cao, tập giảng cao học Trường Đại học Thủy lợi, Hà Nội; 17 Nguyễn Đình Hùng (2016), Hướng dẫn lập hồ sơ mời thầu, thiết kế cung cấp hàng hóa, xây lắp, mua sắm chào hàng cạnh tranh; giám sát theo dõi kiểm tra hoạt động đấu thầu Nhà xuất lao động; 18 Nguyễn Xuân Phú (2012), Kinh tế đầu tư xây dựng, tập giảng cao học, Trường Đại học Thuỷ Lợi năm 2009; 19 Quí Lâm – Kim Phượng (tuyển chọn hệ thống), Quy định chi tiết kế hoạch lựa chọn nhà thầu lập hồ sơ yêu cầu định thầu, chào hàng cạnh tranh, Nhà xuất Hồng Đức 20 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2013) Luật đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013; 21 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2014) Luật xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18/6/2014; 22 Trang web: http://www.thongtindauthau.com.vn; http://www.google.com.vn; http://www.taichinhvietnam.com; http://moj.gov.vn./ 98 ... nhà thầu; - Trình tự thực sơ tuyển bao gồm lập hồ sơ mời sơ tuyển; phê duyệt hồ sơ mời sơ tuyển, thông báo mời sơ tuyển; phát hành hồ sơ mời sơ tuyển; tiếp nhận quản lý hồ sơ dự sơ tuyển; Mở đánh... mời thầu Hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu phát hành sau 03 ngày làm việc, kể từ ngày đăng tải thông báo mời nộp hồ sơ quan tâm, thông báo mời sơ tuyển, thông... tác quản lý, kiểm soát chất lượng hồ sơ mời thầu dự án cụ thể, thuộc Ban QLDA sở Nông nghiệp PTNT Bắc Ninh quản lý, đánh giá điểm cần phát huy, tồn cần khắc phục - Nghiên cứu đề xuất giải pháp