LỜI CAM ĐOAN Họ tên học viên: Võ Đại Khoa Lớp cao học: 23QLXD13 Chuyên ngành: Quản lý xây dựng Tên đề tài luận văn: “Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An” Học viên xin cam đoan cơng trình nghiên cứu thân học viên Các kết nghiên cứu kết luận luận văn trung thực, không chép từ nguồn hình thức nào.Trong q trình làm học viên có tham khảo tài liệu liên quan nhằm khẳng định thêm tin cậy cấp thiết đề tài Việc tham khảo nguồn tài liệu thực trích dẫn ghi nguồn tài liệu tham khảo quy định Hà Nội, ngày tháng 11 năm 2016 Học viên Võ Đại Khoa i LỜI CẢM ƠN Trong trình nghiên cứu thực luận văn, tác giả nhận hướng dẫn tận tình PGS.TS Đinh Tuấn Hải ý kiến quý báu chuyên môn thầy giáo Khoa Cơng trình, môn Công nghệ Quản lý xây dựng, cán Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An Đến nay, tác giả hoàn thành luận văn thạc sĩ với đề tài luận văn “Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An”, chuyên ngành Quản lý xây dựng Tác giả xin trân trọng cảm ơn Lãnh đạo đồng nghiệp Chi Cục Thủy lợi nơi tác giả cơng tác, phịng Quản lý xây dựng cơng trình phịng ban thuộc Sở Nơng nghiệp & PTNT Nghệ An quan tâm tạo điều kiện thuận lợi hỗ trợ, giúp đỡ tác giả việc thu thập thơng tin, tài liệu q trình thực luận văn Xin cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp thường xuyên chia sẻ khó khăn động viên tác giả suốt trình học tập nghiên cứu để hồn thành luận văn Do trình độ, kinh nghiệm cứu cịn hạn chế thời gian nghiên cứu ngắn nên Luận văn khó tránh khỏi thiếu sót, tác giả mong nhận ý kiến đóng góp quý độc giả Xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, ngày tháng 11 năm 2016 Học viên Võ Đại Khoa ii MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU………………………………………………………… I Tính cấp thiết đề tài……………….………………………………… II Mục đích đề tài ……… …………………………………………………2 III Ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài…….………………………………2 IV Đối tượng phạm vi nghiên cứu đề tài… ……………………………3 V Cách tiếp cận phương pháp nghiên cứu….………….…………………3 VI Kết dự kiến đạt được…………………… …………………………4 VII Nội dung luận văn…………………….…………………………….4 CHƯƠNG I THỰC TRẠNG VỀ CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠNG TRÌNH 1.1 Thực trạng tình hình quản lý dự án 1.1.1 Tình hình quản lý dự án nước ta 1.1.2 Tình hình quản lý dự án số nước giới 1.1.3 Tình hình đầu tư theo nguồn vốn 1.1.4 Tình hình vốn đầu tư từ Ngân sách nhà nước vốn đầu tư xây dựng số ngành kinh tế 10 1.1.5 Thực trạng quản lý Nhà nước dự án đầu tư xây dựng cơng trình……………… 12 1.1.6 Tình hình thực quy định quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình thời gian qua 14 1.2 Thực trạng chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình qua góc nhìn: chất lượng sản phẩm, chi phí tiến độ nguyên nhân tồn 16 1.2.1 Thực trạng chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình nhìn từ chất lượng sản phẩm dự án 16 1.2.2 Thực trạng chất lượng quản lý dự án ĐTXD cơng trình từ quan điểm chất lượng quản lý chi phí đầu tư xây dựng cơng trình 26 iii 1.2.3 Thực trạng quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình từ điểm nhìn quản lý chất lượng tiến độ (thời gian) thực dự án 27 1.3 Đánh giá chung quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình 30 1.3.1 Những kết đạt 30 1.3.2 Những tồn 31 1.3.3 Nguyên nhân chủ yếu 32 Kết luận Chương 1: 34 CHƯƠNG II sỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ PHÁP LÝ VỀ CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠNG TRÌNH 35 2.1 Cơ sở lý luận dự án đầu tư xây dựng cơng trình yếu tố ảnh hưởng kết dự án 35 2.1.1 Dự án đầu tư dự án đầu tư xây dựng cơng trình 35 2.1.2 Chất lượng quản lý dự án đầu tư 53 2.2 Cơ sở lý luận quản lý dự án đầu tư xây dựng 58 2.2.1 Khái niệm quản lý dự án 58 2.2.2 Nội dung quản lý dự án 61 2.2.3 Các phương thức quản lý dự án 63 2.2.4 Công cụ quản lý dự án 65 2.2.5 Mục tiêu quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình Ban quản lý dự án……………… 66 2.2.6 Các tác nhân liên quan đến dự án đầu tư xây dựng cơng trình 67 2.2.7 Quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình Ban quản lý dự án 68 2.2.8 Các hình thức tổ chức quản lý dự án đầu tư xây dựng theo quy định pháp luật hành 70 2.3 Chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình yếu tố ảnh hưởng 73 2.3.1 Chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình 73 2.3.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình………… 75 iv 2.3.3 Các tiêu chí phương pháp đánh giá quản lý dự án đầu tư xây dựng………… 77 2.4 Căn pháp lý tiêu chuẩn quy định chất lượng quản lý dự án xây dựng cơng trình 78 2.4.1 Những quy định pháp luật, tiêu chuẩn Nhà nước hành 78 2.4.2 Văn quy định tỉnh Nghệ An 79 2.4.3 Các quy định Pháp luật, tiêu chuẩn có liên quan khác 79 Kết luận Chương 2: 80 CHƯƠNG III ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠNG TRÌNH TẠI BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐÊ ĐIỀU 81 3.1 Giới thiệu khái quát Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An 81 3.1.1 Quá trình hình thành phát triển 81 3.1.2 Cơ cấu tổ chức máy quản lý 82 3.1.3 Kết quản lý dự án Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An qua số năm: 83 3.2 Thực trạng công tác quản lý dự án xây dựng cơng trình Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An nguyên nhân tồn 84 3.2.1 Những tồn công tác quản lý chất lượng dự án đầu tư xây dựng cơng trình 84 3.2.2 Quản lý chi phí 86 3.2.3 Quản lý tiến độ thực dự án 87 3.3 Định hướng phát triển Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An giai đoạn 2016-2020 89 3.3.1 Định hướng phát triển chung 89 3.3.2 Định hướng quản lý dự án chiến lược phát triển tương lai………………… 89 3.4 Đề xuất số giải pháp nâng cao chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An 90 v 3.4.1 Lập kế hoạch quản lý thực dự án làm sở quản lý tiến độ thời gian thực dự án: 90 3.4.2 Đề xuất phương pháp đánh giá chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình 103 3.4.3 Nâng cao lực sử dụng công cụ quản lý dự án việc theo dõi, giám sát trình thực dự án 110 3.4.4 Thiết lập máy điều hành thực dự án: 116 3.4.5 Phương pháp xác định trình tự ưu tiên áp dụng giải pháp nâng cao lực quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình 118 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 122 TÀI LIỆU THAM KHẢO 125 vi DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1 : Vốn đầu tư nhà nước giai đoạn 2011-2015 Bảng 2: Tỷ lệ nguồn vốn vốn đầu tư nhà nước giai đoạn 2006-2010 10 Bảng 3: Vốn đầu tư từ Ngân sách nhà nước giai đoạn 2011-2015 10 Bảng 4: Vốn đầu tư XDCB từ NSNN giai đoạn 2011-2015 11 Bảng 5: Vốn đầu tư từ Ngân sách nhà nước cho số ngành chủ yếu giai đoạn 2011-2015 11 Bảng 1.6: Số lượng cơng trình xây dựng có cố theo nhóm dự án qua năm 20112015 18 Bảng 1.7: Số lượng cơng trình xây dựng có cố theo chuyên ngành giai đoạn 2011-2015 18 Bảng 1.8: Số lượng cơng trình xây dựng có cố theo theo giai đoạn đầu tư từ 20112015 19 Bảng 2.9: Sự khác quản lý sản xuất kinh doanh QLDA 60 Bảng 3.10: Các thông số lập sơ đồ mạng quản lý dự án đầu tư xây dựng 99 Bảng 3.11: Thời gian tiến trình dự án đầu tư xây dựng nhà 99 Bảng 3.12: Tổng hợp kế hoạch đấu thầu dự án đầu tư xây dựng nhà tầng 102 Bảng 3.13: Bảng điểm trọng số dùng để đánh giá chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình X 108 Bảng 3.14: Kết đánh giá chất lượng dự án đầu tư xây dựng cơng trình X 109 Bảng 3.15: Bảng xác định “Danh mục ưu tiên” 119 Bảng 3.16: Bảng kết xếp thứ tự ưu tiên thực giải pháp 121 vii DANH MỤC HÌNH VẼ Hình 1.1: Tình hình đầu tư theo nguồn vốn năm 2011-2015 Hình 1.2 : Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến chất lượng dự án đầu tư xây dựng cơng trình cịn yếu 26 Hình 1.3 : Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tồn quản lý chi phí dự án ĐTXD cơng trình 27 Hình 1.4: Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến dự án ĐTXD cơng trình chậm tiến độ thời gian qua 30 Hình 2.5: Dự án đầu tư xây dựng theo quan điểm động 39 Hình 2.6: Các đặc điểm dự án đầu tư xây dựng cơng trình 49 Hình 2.7 : Các yếu tố ảnh hưởng đến kết dự án đầu tư xây dựng cơng trình 53 Hình 2.8: Các lĩnh vực quản lý dự án 63 Hình 9: Hình thức chủ đầu tư trực tiếp quản lý dự án 71 Hình 2.10: Hình thức chủ đầu tư thuê tư vấn quản lý dự án 72 Hình 2.11: Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình 77 Hình 3.12 : Sơ đồ cấu tổ chức Ban QLDA 82 Hình 3.13: Mơ hình cấu trúc phân việc quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình 96 Hình 3.14: Kế hoạch quản lý thực dự án đầu tư xây dựng nhà 101 Hình 3.15: Biểu đồ đường chéo theo dõi tiến độ thực dự án 112 Hình 3.16: Đồ thị đánh giá trạng thái dự án đầu tư xây dựng cơng trình phương pháp giá trị thu 114 Hình 3.17: Bộ máy quản lý thực dự án tổ chức theo cấp độ 116 viii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CĐT CTXD : Chủ đầu tư : Cơng trình xây dựng DADT : Dự án đầu tư ĐTXD : Đầu tư xây dựng PERT : Kỹ thuật ước lượng kiểm tra dự án QLDA : Quản lý dự án XDCB : Xây dựng XDCT : Xây dựng công trình WBS : Cấu trúc phân việc NSNN : Ngân sách Nhà nước GDP : Tổng sản phẩm nước ISO : Kỹ thuật ước lượng kiểm tra dự án (Program Evaluation and Review Technique) ix Bảng 3.13: Bảng điểm trọng số dùng để đánh giá chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình X (Điểm số trọng số tính trung bình theo phương pháp bình quân đơn giản từ phiếu điều tra chuyên gia) TT I II Trọng số theo giai Giai đoạn đầu tư dự đoạn (Kgd) án Giai đoạn chuẩn bị đầu tư Giai đoạn thực đầu tư Giai đoạn kết thúc công III tác xây dựng, đưa dự án vào khai thác, sử dụng 0,40 0,45 Nhóm cơng việc/ sản phẩm giai đoạn Điểm số trọng số theo biến số Chất lượng Chi phí Thời gian Dq Kq Dc Kc Dt Kt Lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư xây dựng cơng trình - 4,2 0,50 4,0 0,15 3,6 0,35 Nhóm cơng việc liên quan đến GPMB xin GPXD 0,30 3,5 0,20 3,6 0,45 3,0 0,35 0,30 4,0 0,40 4,2 0,25 3,4 0,35 0,40 4,5 0,30 3,5 0,40 4,0 0,30 4,0 0,35 4,4 0,15 4,0 0,50 Nhóm cơng việc liên quan đến khảo sát, thiết kế Nhóm cơng việc liên quan đến thi cơng xây lắp cơng trình 0,15 Trọng số theo nhóm cơng việc Nghiệm thu, bàn giao cơng trình cho chủ quản lý sử dụng - Ghi chú: - Tổng trọng số theo giai đoạn đầu tư - Tổng trọng số theo nhóm cơng việc (của giai đoạn thực đầu tư) - Tổng trọng số theo biến số đánh giá giai đoạn đầu tư (hoặc nhóm cơng việc) 108 Bảng 3.14: Kết đánh giá chất lượng dự án đầu tư xây dựng cơng trình X TT Giai đoạn đầu tư dự án Trọng số theo giai đoạn (Kgd) Chất lượng Chi phí Thời gian Kết đánh giá chất lượng dự án theo giai đoạn đầu tư 7= (4)+(5)+(6) Điểm trọng số đánh giá (*) I Giai đoạn chuẩn bị đầu tư 0,45 2,1 0,6 1,26 3,96 II Giai đoạn thực đầu tư (**) 0,40 1,23 1,361 1,152 3,743 III Giai đoạn kết thúc công tác xây dựng, đưa dự án vào khai thác, sử dụng 0,15 1,4 0,66 4,06 Kết đánh giá tổng hợp chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình 3,8882 (=0,45x3,96 + 0,40x3,743 + 0,15x4,06) Ghi chú: (*) Điểm trọng số đánh giá: Bằng điểm số Bảng 3.6 nhân với trọng số tương ứng (**) Giai đoạn thực đầu tư: Số liệu xử lý tổng hợp chung nhóm công việc Kết luận đánh giá chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình X: + Cả giai đoạn chất lượng quản lý dự án đạt mức cao (điểm đánh giá nằm khoảng điểm 3,5-4,5) + Chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình X đạt 3,8882 điểm, chất lượng quản lý dự án đạt mức cao 109 3.4.3 Nâng cao lực sử dụng công cụ quản lý dự án việc theo dõi, giám sát trình thực dự án Giám sát dự án trình theo dõi, đo lường, đánh giá chấn chỉnh việc thực nhằm đảm bảo cho mục tiêu, kế hoạch dự án hồn thành cách có hiệu Giám sát thực không nhằm phát sai sót, ách tắc hoạt động dự án để có giải pháp xử lý kịp thời mà cịn nhằm tìm kiếm hội, tiềm khai thác để tận dụng, thúc đẩy dự án nhanh chóng đạt tới mục tiêu dự định Trong quản lý DAĐT XDCT, giám sát dự án thực nhà QLDA, hoạt động tích cực nhà QLDA để đảm bảo dự án hoàn thành thời hạn, phạm vi ngân sách cho phép đáp ứng yêu cầu chất lượng Để theo dõi, giám sát trình thực dự án, nhà quản lý phải biết sử dụng thành thạo số công cụ giám sát, đánh giá dự án đơn giản Hiện nay, có số công cụ phục vụ cho việc giám sát dự án phổ biến tài liệu lưu hành nước ta Tuy nhiên, chúng giới thiệu mức độ định dùng để giám sát dự án nói chung mà chưa chi tiết cách vận dụng vào giám sát DAĐT XDCT Để giúp nhà quản lý DAĐT XDCT có cơng cụ theo dõi, giám sát DAĐT XDCT, tác giả luận văn lựa chọn nghiên cứu dẫn cách áp dụng công cụ vào giám sát DAĐT XDCT kiến nghị nhà quản lý DAĐT XDCT vận dụng Những công cụ theo dõi, giám sát DAĐT tác giả nghiên cứu, dẫn cách sử dụng để đánh giá DAĐT XDCT gồm: - Sử dụng Biểu đồ đường chéo để theo dõi tiến độ thực dự án - Sử dụng phương pháp giá trị thu để đánh giá trạng thái DAĐT XDCT 3.4.3.1 Sử dụng biểu đồ đường chéo để theo dõi tiến độ thực dự án cảnh báo sớm nguy kéo dài thời gian hoàn thành dự án Tiến độ thực dự án lập kế hoạch chi tiết, đầy đủ công cụ khác sơ đồ Gantt, sơ đồ mạng thực tế việc triển khai kế hoạch vạch Nguy phá vỡ kế hoạch kéo dài thời gian hoàn 110 thành dự án nguy thường trực việc triển khai thực DAĐT XDCT Vì vậy, nhà QLDA cần phải có cơng cụ để theo dõi tiến độ thực dự án cảnh báo sớm nguy kéo dài thời gian hoàn thành dự án Một công cụ đơn giản giúp nhà QLDA thực việc biểu đồ đường chéo Biểu đồ đường chéo biểu đồ dùng để theo dõi tiến độ thực công việc dự án Đứng góc độ CĐT, sử dụng biểu đồ đường chéo để theo dõi tiến độ thực dự án cảnh báo nguy kéo dài thời gian hoàn thành dự án Biểu đồ đường chéo thường dùng để theo dõi công việc nằm đường găng dự án Nguyên tắc chung lập biểu đồ đường chéo: • Dựng hệ trục tọa độ vng góc, trục tung biểu diễn công việc (thường biểu diễn công việc găng) DAĐT XDCT, trục hoành biểu diễn thời gian (ngày tuần lễ) • Vẽ đường chéo xuất phát từ gốc tọa độ biểu thị đường kế hoạch (đường đứt nét) • Dựa vào thời gian thực công việc xác định đường kế hoạch để xác định tên cơng việc trục tung • Theo dõi thời gian thực thực tế công việc biểu diễn chúng đường riêng (đường nét liền) hệ trục biểu diễn đường chéo kế hoạch Hình 3.1 mơ tả cách sử dụng biểu đồ đường chéo để theo dõi tiến độ thực dự án Nếu tình hình thực khớp với dự kiến (về mặt thời hạn) tiến độ thực thực tế trùng với đường chéo biểu đồ (đường chéo biểu đồ biểu thị tiến độ thực dự kiến/ kế hoạch), trường hợp thực thực tế không đảm bảo thời hạn dự kiến tiến độ thực thực tế khơng trùng với đường chéo biểu đồ Ví dụ hình vẽ (3.15) nhận thấy cơng việc thứ (CV1) thực tiến độ kế hoạch; CV2 bị kéo dài so với kế hoạch riêng CV2 tuần làm cho kế hoạch chung chậm tuần; CV3 chậm so với kế hoạch chung tuần 111 CV3 không bị kéo dài so với kế hoạch riêng CV3, đường biểu diễn tiến độ CV3 song song với đường kế hoch (on BC hỡnh v) Tên công việc Kế ho¹ch CV3 C Thùc tÕ CV2 B A CV1 Thêi gian(tn) Hình 3.15: Biểu đồ đường chéo theo dõi tiến độ thực dự án Trên góc độ CĐT, cơng việc biểu diễn biểu đồ đường chéo công việc quản lý Việc thực cơng việc nhà thầu thực CĐT thực (đối với công việc CĐT tự thực hiện) Dựa vào thông tin thể biểu đồ đường chéo, nhà QLDA thấy tình hình thực tiến độ dự án Nếu thời điểm đánh giá, đường theo dõi tiến độ thực tế nằm đường kế hoạch dự án chậm tiến độ, nhà QLDA cần xem xét, tìm hiểu nguyên nhân để từ đưa định điều hành nhằm đảm bảo thời hạn thực công việc dự án Biểu đồ đường chéo theo dõi cơng việc găng dự án nên có công việc chậm tiến độ ảnh hưởng đến thời gian hồn thành tồn dự án, biểu đồ đường chéo giúp cảnh báo sớm nguy kéo dài thời gian hoàn thành dự án 3.4.3.2 Sử dụng phương pháp giá trị thu để đánh giá trạng thái dự án đầu tư xây dựng cơng trình Trong quản lý DAĐT XDCT, việc kiểm sốt chi phí thời gian thực dự án có vai trị quan trọng Việc kiểm soát riêng rẽ nội dung thường khơng đánh giá xác tình trạng thực tế dự án Phương pháp giá trị thu cơng cụ cho phép chủ đầu tư kiểm sốt kết hợp chi phí tiến độ thực dự án 112 Nội dung phương pháp sau: Xác định chi phí kế hoạch - BCWS (Budget Cost for Work Scheduled): Chi phí kế hoạch xác định từ kế hoạch tiến độ thực dự án chi phí dự tốn cho cơng việc dự án Nếu kế hoạch tiến độ thực dự án lập phương pháp sơ đồ mạng cần chuyển sơ đồ mạng lên trục thời gian sang sơ đồ ngang Trên sở tiến độ thực dự án chi phí dự tốn cho cơng việc dự án, xác định chi phí kế hoạch dự án theo thời gian (ngày, tuần, ) Từ số liệu vẽ đường chi phí kế hoạch đồ thị (đường BCWS hình 3.2) Xác định chi phí thực tế - ACWP (Actualt Cost for Work Performed): Chi phí thực tế xác định dựa vào chi phí thực tế chi để thực cơng việc đến thời điểm đánh giá Số liệu phận theo dõi chi phí cập nhật theo định kỳ (ngày, tuần, ) Từ số liệu vẽ đường chi phí thực tế đồ thị (đường ACWP hình 3.16) Xác định giá trị thu - BCWP (Budget Cost for Work Performed): Giá trị thu chi phí theo dự tốn khối lượng cơng việc thực tế hồn thành khối lượng nguồn lực theo kế hoạch dành cho cơng việc thực tế hồn thành tính đến thời điểm đánh giá Giá trị thu không phụ thuộc vào chi phí thực tế tính theo cơng thức sau: BCWP = Chi phí kế hoạch x % cơng việc thực (3.7) Giá trị thu được cập nhật theo thời gian thể đường BCWP đồ thị (Hình 3.16) 113 Chi phÝ BCWS ACWP CV- Chªnh lƯch chi phÝ SV- Chªnh lƯch KLCV TV- Chªnh lƯch thêi gian Thêi gian(tuÇn) Thêi ®iĨm cËp nhËt Hình 16: Đồ thị đánh giá trạng thái dự án đầu tư xây dựng cơng trình phương pháp giá trị thu Từ liệu tính tốn nêu từ đồ thị, CĐT đánh giá dự án góc độ tiến độ thực dự án chi phí thực dự án, phương pháp giá trị thu có tính đến thời gian nên cho phép xác định khơng chênh lệch chi phí mà cịn xác định chênh lệch tiến độ thực dự án Việc xác định chênh lệch tiến hành sau: - Xác định chênh lệch chi phí - CV (Cost Variance): Chêch lệch chi phí hiệu số giá trị thu BCWP chi phí thực tế ACWP: CV = BCWP - ACWP (3.8) - Xác định chênh lệch khối lượng công việc - SV (Schedule Variance): Chênh lệch khối lượng công việc hiệu số giá trị thu BCWP chi phí kế hoạch BCWS: SV = BCWP - BCWS (3.9) - Xác định chênh lệch thời gian - TV (Timee Variance): Chênh lệch thực hiệu số thời gian theo kế hoạch (STWP - Time Scheduled for Work 114 Performed) để thực phần việc hồn thành thời gian thực tế (ATWP - Actual Time for Work Performed) thực phần việc TV = STWP - ATWP (3.10) Để đánh giá chênh lệch sử dụng tiêu tương đối sau: - Chỉ số chi phí - CPI (Cost Performance Index): CPI = BCWP/ACWP (3.11) + CPI < có nghĩa chi phí hồn tất cơng việc cao so với kế hoạch (vượt ngân sách, khơng tốt) + CPI = có nghĩa chi phí hồn thành cơng việc kế hoạch + CPI > có nghĩa chi phí hồn tất cơng việc dự kiến (dưới ngân sách, tốt đơi có hại) - Chỉ số tiến độ - SPI (Scheduled Performance Index): SPI = BCWP/BCWS (3.12) + SPI < có nghĩa cơng việc thực chậm so với kế hoạch SPI = có nghĩa cơng việc thực kế hoạch + SPI > có nghĩa cơng việc thực vượt kế hoạch tiến độ Ngồi kết hợp hai số CPI SPI thành số chung (CSI - số chi phí-tiến độ) để đánh giá chung tình trạng dự án mặt chi phí tiến độ sau: = CSI CPIxSPI = BCWP BCWP (3.13) x ACWP BCWS Khi CSI < dự án có vấn đề, dự án bị tình trạng vượt chi phí chậm tiến độ hai Dựa vào số chi phí CPI dự báo chi phí cần thiết để hồn thành phần cơng việc lại dự án - ECT (Estimated Cost to Complete) theo công thức sau: 115 ETC = BAC − BCWP (3.14) CPI Trong đó: BAC (Budget At Completion) chi phí kế hoạch để hồn thành dự án Phương pháp giá trị thu cho phép phát sớm sai lệch tiêu thực tế kế hoạch mặt chi phí tiến độ thực dự án Ngoài phương pháp giá trị thu cịn cho phép dự báo chi phí cho phần việc cịn lại dự án giúp cảnh báo sớm tình hình thực dự án mặt tiến độ chi phí để nhà QLDA kịp thời đưa định điều chỉnh cần thiết Tuy nhiên phương pháp theo dõi tồn cơng việc dự án nên việc dự báo tiến độ dự án khơng xác, để đánh giá dự báo tiến độ cần sử dụng kết hợp với công cụ theo dõi thời gian khác, đặc biệt công cụ theo dõi đường găng dự án biểu đồ đường chéo nêu phần 3.4.4 Thiết lập máy điều hành thực dự án: Trong quản lý DAĐT XDCT, việc xây dựng máy quản lý phù hợp điều kiện tiên để thực QLDA đạt kết Một máy quản lý điều hành thực dự án hiệu thường tổ chức theo cấp độ quản lý (điều hành): (1) Cấp quản lý (điều hành) chiến lược, (2) Cấp quản lý (điều hành) trung gian (3) Cấp quản lý (điều hành) tác nghiệp (Hình 3.3) Cấp quản lý chiến lược QĐ mục tiêu DA Nhận xử lý thông tin từ QLTG Cấp quản lý trung gian Theo dõi xử lý tình B/c cấp QLCL vấn đề vượt thẩm quyền không giải Cấp quản lý tác nghiệp Theo dõi ngày, phát sai lệch Phản hồi thông tin kÞp thêi cho cÊp QLTG Hình 17: Bộ máy quản lý thực dự án tổ chức theo cấp độ 3.4.4.1 Cấp quản lý tác nghiệp: Cấp độ chủ yếu liên quan tới người có trách nhiệm thực cơng việc phân cơng kế hoạch thực dự án xác định chương trình 116 dự án Phạm vi quản lý cấp độ theo dõi, xem xét đối chiếu hàng ngày tình hình thực cơng việc dự án tiến hành với yêu cầu nêu chương trình dự án: người thực hiện, thời điểm thực hiện, nhằm thông báo kịp thời thông tin cần thiết cho cấp quản lý trung gian Ở cấp quản lý này, thường thành lập nhóm dự án, thơng thường người phụ trách cơng việc thuộc nhóm cơng việc (hay tiểu nhóm cơng việc) trở thành thành viên nhóm dự án Trong nhóm dự án cử trưởng nhóm 3.4.4.2 Cấp quản lý trung gian: Cấp độ liên quan chủ yếu đến Giám đốc điều hành dự án cộng Các cộng cá nhân phân công làm trưởng nhóm cơng việc (và tiểu nhóm cơng việc) Phạm vi quản lý cấp độ theo dõi để xác định sớm ảnh hưởng tiêu cực đến khả hồn thành cơng việc dự án, đến kinh phí đến thời hạn cơng việc để đưa kịp thời biện pháp điều chỉnh cần thiết (trong ngắn hạn) phản hồi kịp thời thơng tin khó khăn, vướng mắc gặp phải (vượt phạm vi thẩm quyền chủ nhiệm điều hành dự án) tiến trình thực dự án cho cấp điều hành chiến lược (người định đầu tư) Ở cấp quản lý này, nhóm cơng việc bao gồm số tiểu nhóm cơng việc nên thành lập nhóm dự án Trong trường hợp ấy, thơng thường người phụ trách tiểu nhóm cơng việc trở thành thành viên nhóm dự án, người phụ trách nhóm cơng việc vừa thành viên nhóm vừa trưởng nhóm 3.4.4.3 Cấp quản lý chiến lược: Cấp độ cấp độ quản lý cao máy QLDA Phạm vi điều hành cấp độ nhận thông tin từ cấp điều hành trung gian (Giám đốc điều hành dự án) tiến độ kết phần theo định kỳ, khó khăn, vướng mắc nghiêm trọng vượt thẩm quyền cấp trung gian để từ định phù hợp Công việc điều hành dự án thực theo quan điểm phi tập trung hóa QLDA, phân định rõ trách nhiệm người công việc, buộc 117 người phải tôn trọng cam kết ban đầu Tuy nhiên cần lưu ý rằng, để hiệu điều hành dự án cao đòi hỏi tất người, cấp độ điều hành cần phải có thơng tin cập nhật tốt, phải có ý muốn thực công khai tinh thần hợp tác để kiến giải giải pháp thích hợp cho việc giải khó khăn, vướng mắc nảy sinh tiến trình thực dự án Việc thiết lập máy quản lý thực dự án dựa sở cấu trúc phân việc (WBS) Cấu trúc phân việc cần xây dựng sau thiết lập xong mục tiêu dự án Người thực đội ngũ cán chủ chốt tham gia QLDA Từ cấu trúc phân việc xác định số thành viên tham gia QLDA trách nhiệm thành viên QLDA Tập hợp trách nhiệm thành viên tham gia QLDA tạo thành ma trận trách nhiệm Dựa vào cấu trúc phân việc, thành viên nhóm dự án biết mối quan hệ công việc dự án Đối với DAĐT XDCT sử dụng vốn nhà nước vận dụng mơ hình để tổ chức QLDA Cấp quản lý chiến lược quản lý DAĐT XDCT sử dụng vốn nhà nước người định đầu tư Người định đầu tư tiếp nhận thông tin CĐT phản ánh định vấn đề thuộc thẩm quyền Cấp quản lý trung gian CĐT/ ban QLDA, cấp tiếp nhận thông tin nhóm QLDA cung cấp, xử lý định vấn đề thuộc thẩm quyền Những vấn đề vượt thẩm quyền báo cáo lên người định đầu tư Cấp quản lý tác nghiệp quản lý DAĐT XDCT sử dụng vốn nhà nước nhóm/ tiểu nhóm QLDA Những nhóm phân cơng theo dõi cơng việc/ nhóm cơng việc QLDA Những thành viên nhóm dự án người theo dõi, thực công việc QLDA hàng ngày theo phạm vi phân cơng Số nhóm dự án xác định xây dựng danh mục công việc Số thành viên nhóm xác định thời điểm Các nhóm QLDA hợp lại thành ê-kíp QLDA 3.4.5 Phương pháp xác định trình tự ưu tiên áp dụng giải pháp nâng cao lực quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình Chủ đầu tư dự án XDCT vận dụng nhiều giải pháp để nâng cao lực QLDA Tuy nhiên, với lực có hạn, CĐT khơng thể tổ chức triển khai đồng thời 118 giải pháp lúc mà cần lựa chọn thực giải pháp theo trình tự ưu tiên định CĐT cần ưu tiên thực giải pháp có mức độ tác động lớn đến chất lượng QLDA đồng thời lại dễ làm, dễ áp dụng để thực trước Để xếp trình tự ưu tiên thực giải pháp, CĐT sử dụng phương pháp “Danh mục ưu tiên” Nội dung trình tự thực phương pháp sau: Bước 1: Thành lập nhóm chun gia (thơng thường nhóm chun gia gồm thành viên Ban QLDA) Bước 2: Vẽ lên bảng (hoặc vẽ vào tờ giấy khổ lớn) bảng theo mẫu bảng 3.9 sau: Bảng 3.15: Bảng xác định “Danh mục ưu tiên” Các giải pháp Tầm quan trọng Không Quan Rất QT trọng QT + ++ 10 Khó thực Rất Khó Dễ khó TH TH TH + ++ 10 ∑ Thứ tự ưu tiên …………… …………… Bước 3: Liệt kê giải pháp nâng cao lực QLDA vào cột đầu bảng Bước 4: Lấy ý kiến đánh giá tầm quan trọng khả thực người giải pháp: - Về tầm quan trọng giải pháp đánh giá theo mức độ: (1) Không quan trọng (-) với hệ số 1; (2) Quan trọng (+) với hệ số 5; (3) Rất quan trọng (++) với hệ số 10 - Về khả thực giải pháp chủ đầu tư đánh giá theo mức độ: (1) Rất khó thực (-) với hệ số 1; (2) Khó thực (+) với hệ số 5; (3) Rất dễ thực (++) với hệ số 10 119 Việc định hệ số tương ứng với mức độ tầm quan trọng mức độ khó/ dễ thực giải pháp có ý nghĩa tương đối nhằm phân định dễ dàng thứ tự ưu tiên thực giải pháp Các hệ số định theo nguyên tắc: giải pháp có tầm quan trọng cao việc nâng cao lực QLDA chủ đầu tư hệ số cao, giải pháp dễ thực hệ số cao Số ý kiến đánh giá theo mức độ tầm quan trọng khả thực giải pháp tổng hợp ô tương ứng bảng Bước 5: Tính tổng điểm (å) giải pháp, kết ghi vào cột ∑: ∑ = (Số ý kiến mức độ quan trọng x Hệ số tầm quan trọng) + (Số ý kiến khả thực x Hệ số mức độ khả thực hiện) Bước 6: Xác định thứ tự ưu tiên thực giải pháp: Giải pháp có tổng điểm (∑) lớn biểu thị giải pháp có tầm quan trọng lớn dễ thực xếp thứ I cột “thứ tự ưu tiên”, giải pháp có tổng điểm nhỏ xếp thứ tự Chủ đầu tư sử dụng phương pháp “Danh mục ưu tiên” để xếp thứ tự ưu tiên thực giải pháp nâng cao lực QLDA mà luận văn nêu ra, phương pháp “Danh mục ưu tiên” sử dụng để xếp thứ tự ưu tiên (hoặc lựa chọn) giải pháp/ biện pháp giải vấn đề, tình có nhiều lựa chọn thực tế QLDA CĐT Sau ví dụ sử dụng phương pháp “Danh mục ưu tiên” Giả sử thực tế QLDA, chủ đầu tư DAĐT xây dựng cơng trình Y sử dụng biểu đồ đường chéo để theo dõi công việc găng dự án Tại thời điểm đánh giá, CĐT phát công việc nằm đường găng nhà thầu thực chậm tiến độ, có nguy làm cho dự án khơng hồn thành thời hạn CĐT họp ban QLDA để tìm biện pháp giải quyết, có nhiều giải pháp đưa Sau sàng lọc giải pháp lựa chọn là: (1) Yêu cầu nhà thầu thực gói thầu tăng nguồn lực để đẩy nhanh tiến độ, cho phép nhà thầu thuê thêm thầu phụ (giải pháp A) Việc dẫn đến phải điều chỉnh hợp đồng phát sinh chi phí; (2) Thay 120 nhà thầu thực gói thầu nhà thầu khác (giải pháp B); (3) Đàm phán lại với nhà thầu thực gói thầu đường găng để rút ngắn thời gian thực gói thầu (giải pháp C) Để xếp thứ tự ưu tiên thực giải pháp trên, CĐT áp dụng phương pháp “Danh mục ưu tiên” CĐT thành lập tổ chuyên gia người gồm thành viên chủ chốt ban QLDA, thành viên đánh giá tầm quan trọng khả thực giải pháp Kết đánh giá xử lý tổng hợp bảng 3.10 sau: Bảng 3.16: Bảng kết xếp thứ tự ưu tiên thực giải pháp Các giải pháp Tầm quan trọng Không Quan Rất QT trọng QT Khó thực Rất Khó Dễ khó TH TH TH ∑ Thứ tự ưu tiên A + ++ 10 1 + ++ 10 103 I B 3 72 III C 3 2 3 85 II Theo kết trên, giải pháp A ưu tiên thực trước nhất, sau đến giải pháp C cuối giải pháp B 121 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ I KẾT LUẬN Nâng cao chất lượng quản lý DAĐT XDCT đòi hỏi cấp bách thực tiễn, không mà tương lai Quản lý DAĐT XDCT lĩnh vực quản lý phức tạp gồm nhiều nội dung quản lý khác có liên quan tới nhiều chủ thể khác nhau, độ phức tạp có phần tăng thêm xuất phát từ tính chất sử dụng vốn dự án Trong phạm vi nghiên cứu luận văn, tác giả tập trung nghiên cứu số vấn đề liên quan đến chất lượng quản lý DAĐT XDCT mặt chất lượng, chi phí thời gian góc độ quản lý CĐT Với phạm vi nghiên cứu đề ra, luận văn đạt số kết sau: (1) Luận văn luận giải sở khoa học khái niệm: “chất lượng dự án đầu tư xây dựng cơng trình” “chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình” nhằm xây dựng sở lý luận cho nghiên cứu luận văn chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình (2) Luận văn phân tích làm sáng tỏ đặc điểm đặc thù tính chất phức tạp dự án đầu tư xây dựng cơng trình nhân tố ảnh hưởng tới chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình (3) Trên sở liệu thực tế thu thập được, luận văn phân tích kết đạt tồn tại, hạn chế chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình đồng thời rõ nguyên nhân chúng (4) Luận văn đề xuất nhóm giải pháp khoa học khả thi nhằm nâng cao chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình Nhóm giải pháp nâng cao lực quản lý DAĐT XDCT CĐT dự án, gồm giải pháp: - Lập kế hoạch quản lý thực dự án làm sở quản lý tiến độ thực dự án - Đề xuất phương pháp đánh giá chất lượng quản lý DAĐT XDCT giúp CĐT dự án kiểm định chất lượng QLDA 122 ... chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An; CHƯƠNG I TỔNG QUAN VỀ CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠNG TRÌNH 1.1 Thực trạng tình hình quản lý dự. .. dự án Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An Nghiên cứu đề xuất số giải pháp có tính khả thi, có sở lý luận thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng công tác quản lý dự án Ban quản lý dự án Đê điều Nghệ An. .. quan chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình; - Chương 2: Cơ sở lý luận, sở pháp lý chất lượng quản lý dự án đầu tư xây dựng cơng trình; - Chương 3: Đề xuất giải pháp nâng cao chất