Bài giảng Ngữ văn 10: Hiền tài là nguyên khí quốc gia (Trích Bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo thứ ba) - Thân Nhân Trung tìm hiểu tìm hiểu cuộc đời và sự nghiệp của; hoàn cảnh sáng tác, bố cục, phân tích tác phẩm.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TPHCM TRƯỜNG THPT NGUYỄN VĂN TĂNG BÀI GIẢNG NGỮ VĂN HIỀN TÀI LÀ NGUN KHÍ QUỐC GIA (Trích: “ Bài kí đề danh tiến só khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo thứ ba) - Thaân Nhaân Trung GV: NGUYỄN TRỌNG TƯỚNG CHÂN LÝ I/ TÌM HIỂU CHUNG 1/ Tác giả: - Thân Nhân Trung (1418 1499) - Tự Hậu Phủ, người làng Yên Ninh, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang - 1469: Ông đỗ tiến só - Là người nổi tiếng văn chương được lê Câu hỏi • Em cho biết hoàn cảnh sáng tác kí? I/ TÌM HIỂU CHUNG 2/ Vài nét tác phẩm: a/ Hồn cảnh sáng tác: Để khuyến khích nhân tài phát triển giáo dục Từ năm 1439, triều Lê đặt ra lệ xướng danh, yết bảng, ban áo mũ, cấp ngựa, đãi yến và vinh quy bái tổ cho những người đỗ đạt cao Năm 1484, thời Hồng Đức, Thân Nhân Trung đã soạn. Bài Đại Bảo tam niên Nhâm Tuất, khoa tiến sĩ đề danh kí – Bài kí đề danh tiến sĩ khoa nhâm tuất niên hiệu Đại Bảo thứ ba (1442), khắc trên bia tiến sĩ ở Văn Miếu, Hà Nội. Câu hỏi • Bố cục Văn chia làm phần? I/ TÌM HIỂU CHUNG b/ Bố cục: 2 phần Phần 1: Từ đầu…vẫn cho là chưa đủ: > khẳng định Vai trò quan trọng của hiền tài đối với quốc gia Phần 2: Phần còn lại: > Ý nghĩa, tác dụng của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ Câu hỏi • Em cho biết Chủ đề kí nói gì? I/ TÌM HIỂU CHUNG • C/ / Chủ đề: • Bài kí nhấn mạnh tầm quan trọng của tri thức và người trí thức trong xã hội và có ý nghĩa lớn lao của việc tơn vinh người đỗ đạt cao qua việc khắc bia II/ ĐỌC - HIỂU TÁC PHẨM Giải thích từ khó: + Hiền tài: Là người có tài cao, có đạo đức + Nguyên khí: Khí chất làm nên sống phát triển vật 10 Câu hỏi • Hiền tài khẳng định vai trị tầm quan trọng đất nước nào? 28 1/Bài kí khẳng định tầm quan trọng Hiền tài quốc gia Hie n t a ø i la ø n g u y e â n k h í c u û a q u o c g ia Nguyên khí thịnh Nguyên khí suy Thế nước mạnh,lên cao Thế nước yếu, xuống thấp 29 Cố nhân dạy • “Phi thương, bất phú” • “Quốc gia hưng vong, thất phu hữu trách” Có nghĩa người tầm thường phải chịu trách nhiệm trước hưng vong đất nước 30 1/Bài kí khẳng định tầm quan trọng Hiền tài quốc gia • - Đề cao, khẳng định vai trò người có tài có đức Họ trụ cột nước nhà, có quan hệ lớn đến thịnh suy đất nước Nhà nước đã từng trọng đãi hiền tài, làm đến mức cao nhất để khích lệ nhân tài, đề cao danh tiếng, phong chức tước, cấp bậc, ghi tên ở bảng vàng, ban yến tiệc… 31 1/Bài kí khẳng định tầm quan trọng Hiền tài quốc gia Những việc đã làm chưa xứng với vai trị, vị trí của hiền tài vì vậy cần phải khắc bia tiến sĩ để lưu danh sử sách 32 2/ Ý nghĩa,tác dụng việc khắc bia,ghi tên tiến sĩ Đối với người đương thời Khuyến khích nhân tài “khiến cho kẻ sĩ trông vào mà phấn chấn hâm mộ, rèn luyện danh tiết, gắng sức giúp vua” Noi gương hiền tài,ngăn ngừa điều ác “kẻ ác lấy làm răn,người thiện theo mà gắng’’ Làm cho nước nhà hưng thịnh bền vững lâu dài 33 2/ Ý nghĩa,tác dụng việc khắc bia,ghi tên tiến sĩ Đối với người đời sau Tôn vinh quá Tạo dựng khứ làm truyền thống gương cho thế hệ tương lai hiếu học của dân tộc 34 2/ Ý nghĩa,tác dụng việc khắc bia, ghi tên tiến sĩ Niềm tự hào truyền thống nghìn năm văn hiến dân tộc ta 35 3/ Bài học lịch sử rút từ việc khắc bia ghi tên tiến sĩ Thời nào hiền tài cũng là nguyên khí của quốc gia, phải biết quý Trọng nhân tài • Hiền tài trái tim sống cịn đến thịnh, suy đất nước • Quan điểm nhà nước ta “bồi dưỡng nhân tài, đầu tư cho giáo dục quốc sách hàng đầu” 36 Câu hỏi • Nghệ thuật kí sử dụng nào? 37 4/Nghệ thuật • Bài kí giàu chất hùng biện, có sức thuyết phục cao, lập luận mạch lạc, chặt chẽ, bút pháp rắn rỏi, cô đọng súc tích, lời văn trang trọng 38 Câu chuyện vui Nhà báo Hữu Thọ có kể câu chuyện vừa vui, vừa buồn đáng để suy nghĩ: người thành đạt trở đóng góp cho tỉnh nhà, than vãn với nhà báo 39 Câu chuyện vui “ Ở đó: giàu ghét, đói rét khinh, thơng minh diệt, em vừa giàu, lại vừa thông minh nên đáng chết đến hai lần, làm ăn quê ñược”! 40 III/ TỔNG KẾT Qua kí, tác giả khẳng định vai trị quan trọng tri thức người trí thức xã hội Đồng thời cho thấy quan tâm đến giáo dục trọng dụng nhân tài nhà nước phong kiến đương thời 41 TÓM TẮT NỘI DUNG BÀI I/ Tìm hiểu chung 1/ Tác giả 2/ Vài nét tác phẩm a/ Hoàn cảnh sáng tác b/ Bố Cục ( hai phần) c/ chủ đề II/ Đọc hiểu tác phẩm 1/ Bài kí khẳng định hiền tài nguyên khí quốc gia 2/ ý nghĩa tác dụng của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ Đối với người đương thời Đối với người đừi sau 3/ Bài học lịch sử rút ra từ việc khắc bia ghi tên tiến sĩ 4/ nghệ thuật III/ Tổng kết 42 ... Hồng Đức, Thân? ? Nhân? ? Trung? ? đã soạn. Bài? ? Đại? ? Bảo? ? tam niên? ? Nhâm? ? Tuất,? ? khoa? ? tiến? ? sĩ? ? đề? ? danh? ? kí? ? – Bài? ? kí? ? đề? ? danh? ? tiến? ? sĩ? ? khoa? ? nhâm? ?tuất? ?niên? ?hiệu? ?Đại? ?Bảo? ?thứ? ?ba (1442), khắc ... TÌM HIỂU CHUNG 1/ Tác giả: - Thân Nhân Trung (1418 1499) - Tự Hậu Phủ, người làng Yên Ninh, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang - 1469: Ông đỗ tiến só - Là? ?người nổi tiếng? ?văn? ?chương được lê Câu hỏi... Nhà nước đã từng trọng đãi? ?hiền? ?tài, làm đến mức cao nhất để khích lệ nhân? ? tài, đề? ? cao danh? ? tiếng, phong chức tước, cấp bậc, ghi tên ở bảng vàng, ban yến tiệc… 31 1 /Bài kí khẳng định tầm quan trọng Hiền