Giao thông vận tải là mạch máu của nền kinh tế quốc dân. Trong thời bình, nó vốn là một ngành rất quan trọng, và trong giai đoạn chống Mỹ, cứu nước hiện nay, đang là công tác trung tâm đột xuất của toàn Đảng, toàn dân. Bài viết thông tin đến các bạn công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ khoa học kỹ thuật và quản lý kinh tế của ngành Giao thông Vận tải.
Công tác đào tạo bồi dưỡng cán khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế ngành giao thơng vận tải Hồng Xích Tâm Giao thơng vận tải mạch máu kinh tế quốc dân Trong thời bình, vốn ngành quan trọng, giai đoạn chống Mỹ, cứu nước nay, công tác trung tâm đột xuất tồn Đảng, tồn dân Giao thơng vận tải ngành kinh tế quan trọng, đồng thời lại ngành khoa học kỹ thuật cao phức tạp, có nhiều ngành khác vận tải, khí, cơng trình Trong vận tải chia vận tải đường sắt, đường đường sông, đường biển Trong ngành lại có nhiêu nghề khác Nước ta lại vùng nhiệt đới, có 3.000 ki-lơ-mét đường biển có nhiều sơng ngịi Nhiều vấn đề khoa học kỹ thuật kinh tế giao thông vận tải cần phải nghiên cứu giải trình xây dựng, phát triển ngành giao thông vận tải xã hội chủ nghĩa, giai đoạn chống Mỹ, c u nước Sự phát triển ngành giao thơng vận tải địi hỏi phải có đội ngũ cán đơng đảo vững vàng trị có trình độ khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế định bảo đảm nhiệm vụ Đảng Nhà nước giao cho Từ năm 1954, sau miền Bắc hồn tồn giải phóng đ khơi phục phát triển giao thông vận tải, Đảng Chính phủ tăng cường cho ngành m t lực lượng cán bộ, công nhân đông Nhưng lúc đầu, số cán khoa học kỹ thuật cán quản lý ngành giao thơng vận từ có ít, phân lớn cán kỹ thuật cầu đường Bước vào thực kế hoạch năm lần thứ nhất, đội ngũ cán khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế phát triển nhiều, thiếu cân đối nghiêm trọng Từ giặc Mỹ gây chiến tranh phá hoại đánh phá giao thông vận tảỉ miền Bắc, yêu cầu vận chuyển chi viện tiền tuyến lớn ngày nhiều, ngành giao thơng vận tải địi hỏi phải bổ sung nhanh chóng nhiều cán khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế Trước yêu cầu nhiệm vụ trị tình hình đội ngũ cán ngành giao thông vận tải vậy, không tập trung sức có biện pháp tích cực đào tạo bồi dưỡng để mở rộng nâng cao đội ngũ cán khơng thể làm trịn nhiệm vụ ngành tình Thi hành nghị Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ ba Đảng nghị hội nghị Ban chấp hành trung ương Đảng lần thứ bảy, lần thứ 11 12 công đào tạo cán bộ, nghị 142 Bộ trị, công tác đào tạo bồi dưỡng cán ngành giao thông vận tải ngày phát triển với tốc độ nhanh Trong ba năm chiến tranh, công tác ngành khai trương có nhiều khó khăn Song với tinh thần tâm toàn ngành, chúng tơi thực cơng tác có kết tốt với tốc độ nhanh vững Nhiệm vụ ngành giao thông vận tải phát triển nhanh, đội ngũ cán bộ, cán khoa học kỹ thuật cán quản lý kinh tế chưa phát triển kịp Từ năm 1959 trở trước, số trường, lớp đào tạo cán ngành không đáng kể Sau ngày hịa bình lập lại tồn ngành có trường trung học với 13 giáo viên Số cán có trình độ đại học hiếm, cán giảng dạy Thậm chí, số ngành vận tải ô tô, vận tải thủy, vật tư, hàng hải, quản lý kinh tế, v.v khơng có cán có trình độ đại học trung học chuyên nghiệp Để giải thâu thuẫn khó khăn nói trên, đảng đồn Bộ Giao thông vận tải (nay Đảng ủy giao thông vận tải trung ương) có chủ trương, hình thức biện pháp tích cực, mạnh bạo cơng tác đào tạo bồi dưỡng cán Chúng kiên mở trường đại học trung học ngành Lúc đầu, sở vật chất việc mở trường khơng có Chúng tơi tận dụng sở cũ, vừa học vừa bước xây dựng thêm; tự trang tự chế lấy thiết bị thí nghiệm, dùng sở sản xuất làm nơi thực tập, lấy cơng trình, sản phẩm cơng trường, xí nghiệp làm mơ hình học tập; điều động cán công tác ngành đưa nghiên cứu sinh nước làm giảng viên; yêu cầu nước anh em cung cấp thiết bị thí nghiệm chuyên gia giúp ta giảng dạy, xây dựng mục tiêu kế hoạch đào tạo, soạn giáo trình đào tạo cán giảng dạy, ngành ta chưa có cán giảng dạy Nhờ phát huy tinh thần tự lực cánh sinh, sau thời gian phấn đấu, toàn ngành xây dựng trường phân hiệu đại học với 20 ngành chuyên môn, năm trường trung học chuyên nghiệp (trong có trường trung học miền núi) số lớp trung học tỉnh với 30 ngành chuyên môn Các trường có gần 1.000 cán giảng dạy, ngành học cán Việt-nam phụ trách Số lượng tuyển sinh hàng năm tăng dần Ví dụ: so với năm 1960, số sinh viên tuyển vào đại học năm 1964 tăng gấp 2,6 lần, năm 1965, 1966, 1967 tăng gấp lần; số học sinh tuyển vào trung học năm 1965 tăng gấp 2,6 lần, năm 1966, 1967 tăng từ đến lần Tất mục tiêu, kế hoạch đào tạo xây dựng cơng bố Nhiều giáo trình biên soạn Thư viện trường ngày có nhiều sách nghiên cứu khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế Hiện nay, chuẩn bị lập thêm số trường trung học đưa phân hiệu đại học đường thủy thành trường đại học đường thủy Trong việc đào tạo tập trung trường đại học trung học ngồi hình thức đào tạo (theo hệ thống đào tạo từ đến năm bậc đại học năm bậc trung học), chúng tơi áp dụng hình thức chuyển cấp từ sơ học lên trung học 18 tháng, từ trung học lên đại học năm hình thức chuyên tu ngắn hạn Do tốc độ đào tạo tương đối nhanh Do yêu cầu cấp bách thời chiến, rút ngắn thời gian học cách sau học xong môn khoa học sở hướng dẫn học sinh học chuyên ngành, khảo sát, thiết kế, thi công cầu, thi công đường để phục vụ ngay; học hết phần lý thuyết đưa cơng tác Sau sáu tháng năm công tác thực tế, học sinh, sinh viên làm báo cáo tốt nghiệp Chúng tơi cịn chủ trương tất sở có điều kiện, sở, ty giao thông vận tải mở lớp đào tạo cán sơ cấp cầu đường vận tải để có đủ cán hướng dẫn kỹ thuật công trường, bổ sung cho phịng sở, ty phịng giao thơng huyện Đội ngũ cán sơ cấp nguồn đào tạo cán có trình độ trung học Bằng hình thức này, hai năm 1965 - 1966, tồn ngành đào tạo học 5.000 cán bộ, đáp ứng kịp thời nhu cầu cán kỹ thuật cho cơng trường xây dựng bản, phịng giao thơng huyện ban giao thông xã vùng đồng khu bốn cũ Làm chúng tơi xây dựng mục tiêu chương trình nội dung đào tạo thống cho loại cầu, đường, vận tải ; mở lớp bồi dưỡng số cán kỹ thuật ngành, đơn vị thành giảng viên (số cán hường dẫn học tập lớp đơn vị, sở, ty tổ chức) Nguồn tuyển sinh lớp đào tạo cán sơ cấp nói từ cơng nhân cơng trường cục, sở ty số cán giao thơng xã Đi đơi với hình thức đào tạo tập trung, chúng tơi sớm áp dụng hình thức đào tạo chức Về sau này, bền bỉ đấu tranh phê phán quan điểm không đúng, cho học chức ảnh hưởng đến sản xuất, không bao đảm chất lượng đào tạo Một mặt, bước làm cho cấp thấy rõ cần thiết phải khơng ngừng nâng cao trình độ cán ngành, rõ học chức hình thức thu hút đơng đảo cán bộ, công nhân tham gia học tập, vừa bảo đảm sản xuất, vừa nâng cao trình độ cán bộ, cơng nhân, hình thức gắn chặt học với hành, đỡ tốn mà hảo đảm chất lượng Mặt khác, chủng tơi tích cực đạo giúp đỡ ngành, cấp mở lớp tổ chức Lớp trung học chức mở năm 1959, lớp đại học chức đầu tiền mở năm 1960 Trong thời gian, rút kinh nghiệm hướng dẫn loại xí nghiệp áp dụng biện pháp tổ chức hình thức học tập thích hợp Trong chiến tranh, đế quốc Mỹ tàn phá giao thông ác liệt, nhiều đơn vị trì lớp học, kể số đơn vị khu bốn cũ Được quan lãnh đạo cán bộ, công nhân có tâm cao khéo kết hợp chặt chẽ sản xuất chiến đấu với học tập Đặc biệt, từ năm 1966, Thủ tướng Chính phủ đồng ý, nhiều cơng trường thuộc Cục cơng trình số hai thành lập trường chức vừa làm vừa học Mỗi công trưởng tổ chức trường chức, người đủ tiêu chuẩn học xếp vào đơn vị sản xuất Đơn vị sản xuất đồng thời lớp học Thầy dạy gồm số giảng viên trường chuyên nghiệp số cán kỹ thuật công tác công trường kiêm nhiệm Mỗi tuần học ba ngày sản xuất ba ngày, học đến đâu thực hành đến đấy, lấy cơng trường làm nơi thực tập Để khỏi lãng phí thời gian, nhiều trường lớp tổ chức cho anh chị em học tập liên tục nhũng ngày mưa, ngày nắng tham gia sản xuất Khi sản xuất khẩn trương tập trung sản xuất, sau lại cho học bù theo nguyên tắc dành nửa thời gian học nửa thời gian sản xuất Khi sản xuất, anh chị em hưởng 100% lương cấp bậc, tăng suất có thưởng kinh phí sản xuất trả Khi học hưởng 80% lương cấp bậc kinh phí giáo dục đài thọ Đến có hai trường hồn thành khoa học, học sinh tốt nghiệp nhận công tác kỹ thuật đơn vị cơng trình Hiện nay, nhiều đơn vị, nhiều sở, ty giao thông vận tải kể sồ tỉnh miền núi, có lớp chức trung học, nhiều nơi có lớp đại học Số học sinh, sinh viên chức toàn ngành 40% số học sinh, sinh viên học tập trung Bằng hình thức học chức, năm qua, 915 cán trưởng 299 người tốt nghiệp đại học 316 người tốt nghiệp trường vừa làm vừa học Nhờ đó, chúng tơi giải phần khó khăn thiếu cán bộ, đồng thời giải có kết số vấn đề cụ thể sản xuất đề Ngồi hình thức đào tạo nước, Bộ chúng tơi tích cực đưa học sinh nước học ngành nghề mà nước chưa có điều kiện đào tạo, đào tạo cịn ít, mạnh dạn cử cán đủ tiêu chuẩn nghiên cứu thực tập để đào tạo thành cán có trình độ đại học Sản xuất ngành giao thông vận tải thuộc loại công việc nặng nhọc, tiến hành khẩn trương, liên tục suốt ngày đêm, hoạt động lại phân tán, nên địi hỏi hoạt động phải có ăn khớp chặt chẽ Hiện nay, chiến tranh, giao thông vận tải mục tiêu bị địch bắn phá ác liệt Cán bộ, công nhân ngành giao thông vận tải khơng tốn mồ mà cịn hy sinh xương máu Tình hình địi hỏi đội ngũ cán phải có chất lượng cao Đi đơi với việc đẩy mạnh tốc độ đào tạo để tăng nhanh số lượng cán luôn trọng nâng cao chất lượng đào tạo toàn diện Chất lượng đào tạo ý từ khâu tuyển sinh suốt trình đào tạo Để nâng cao chất lượng đào tạo, thực chủ trương, biện pháp như: Mạnh dạn tích cực chọn cán bộ, công nhân đội viên niên xung phong thuộc thành phần cơng nơng có thành tích ngành vào học trường nước học nước Những anh chị em có đủ tiêu chuẩn văn hóa đưa vào trường đại học trung học chuyên nghiệp, chưa đ trình độ văn hố bổ túc đơn vị hình thức học chức học tập trung ngắn hạn, đưa học dự bị trung học dự bị đại học, làm nghề học nghề Tỷ lệ nữ tăng thêm ngành nghề thích hợp Do tích cực thực chủ trương tỷ lệ cán bộ, công nhân so với tổng số học sinh, sinh viên trường trung học chuyên nghiệp đại học ngày tăng, năm 1961 - 1965 chiếm 38,7%; riêng năm học 1967 - 1968 chiếm 60% trung học 39,5% dại học Đối với học sinh phổ thông, chủ yếu tuyển em công, nông nhân dân lao động Các trường bước quán triệt chấp hành nghiêm chỉnh phương hướng tuyển sinh dây, nên t lệ số người thuộc thành phần công, nông ngày tăng Trong năm 1961 - 1965, người thuộc thành phần công, nông, dân nghèo người xuất thân từ gia đình chiếm 98,8%; riêng năm bộc 1967 - 1968 chiếm 99,8%, 100% trung học 99,3% đại học Mặt khác việc nâng cao chất lượng đào tạo mặt quan trọng, phải trọng giáo dục, rèn luyện học sinh, sinh viên trị, tư tưởng phẩm chất đạo đốc cách mạng Công tác giáo dục trị trường ngành ngày trọng hơn, sau có thị 102 ban bí thư Trung ương Đảng sau đặt trường trực thuộc Đảng ủy giao thơng vận tải trung ương Ngồi việc học tập lý luận, trị theo chương trình chung Bộ đại học trung học chuyên nghiệp quy định, trường cịn áp dụng nhiều hình thức biện pháp như: tổ chức học tập gương chiến đấu dũng cảm anh hùng, chiến sĩ thi đua dũng sĩ ngành: học tập tình hình nhiệm vụ chung cải cách mạng ngành; động viên học sinh, sinh viên phục vụ chiến dịch vận tải, bảo đảm giao thơng đột xuất Qua đó, giáo dục lịng căm thù giặc Mỹ, ý chí tâm bảo đảm giao thông vận tải liên tục giáo dục tinh thần chịu đựng gian khổ, không sợ hy sinh, tinh thần khắc phục khó khăn, hồn thành nhiệm vụ Có trường tổ chức đợt cơng tác: hè chống Mỹ, tết chống Mỹ, v.v Có trường tổ chức học tập đạo đức người cán bộ, hường dẫn học sinh, sinh viên liên hệ ưu điểm, khuyết điểm đề phương hướng hành động, phát huy ưu điểm, sửa chữa khuyết điểm, có kiểm tra chặt chẽ việc thực chương trình hành động đề Trong năm học, trường có kiểm tra phân loại học sinh, sinh viên mặt đạo đức cuối khóa, có nhận xét đạo đức, lấy làm tiêu chuẩn để xét công nhận tốt nghiệp Chúng luôn làm cho trường quán triệt vận dụng tốt phương châm giáo dục Đảng: học đới với hành lý luận liên hệ với thực tế Ngay từ năm 1965, dụng hình thức vừa học, vừa làm trường trung học đại học Đến nay, nhiều lớp trường Đại học giao thông, Trung học thủy bộ, Trung học đường sắt dụng hình thức vừa học, vừa làm Với hình thức này, sau học xong mơn văn hóa sở, tất thầy trị trường, tổ chức lớp học chuyên môn kỹ thuật nơi thi công sản xuất, học lý thuyết lớp, vừa thực hành trường, bảo đảm tính chất hệ thống chương trình mơn học Mơ hình học tập cơng trình thi cơng Các kinh nghiệm kỹ thuật quản lý đưa vào giảng Học đến đâu áp dụng đến Q trình học tập, làm việc sinh hoạt với cơng nhân q trình rèn luyện học sinh, sinh viên tư tưởng, quan điểm lao động, quan điểm quần chúng Hình thức học tập tốt, tán thành ngay, trường lớp thực Có ý kiến cho học không bảo đảm tính hệ thống, khơng học kiến thức kỹ thuật đại, có nhiều khó khăn việc quản lý việc giải cho ăn, thực tập cho học sinh, sinh viên, tình hình bị địch đánh phá ác liệt Tuy thực tế có nhiều khó khăn, khơng phải khơng giải Nơi có tổ chức, có lực lượng thi cơng học sinh, thầy giáo đến để học tệp thực hành Điều quan trọng nhá trường đơn vị sản xuất phải có cao Học khơng giảm tính hệ thống chương trình bảo đảm mục tiêu đào tạo định Sau khí học tập nghị 142 Bộ trị, thầy giáo thấy rõ hình thức cần thiết áp dụng rộng rãi nhiều trường, lớp Tuy nhiên, để bảo đảm chất lượng học tập, cần khắc phục khuynh hướng sử dụng học sinh, sinh viên làm việc không phục vụ thiết thực cho học tập Thực phương châm lý luận liên hệ với thực tế, học đôi với hành, học sinh, sinh viên áp dụng điều học vào sản xuất đời sống Những vấn đề thực tiễn sản xuất học sinh, sinh viên đề đòi hỏi thầy giáo phải sâu nghiên cứu, kết hợp giải giảng Nội dung thực tế ngày phản ánh vào giáo trình Việc giúp giảng viên hiểu biết thêm thực tế nắm kinh nghiệm vận dụng lý luận vào thực tiễn Nhờ đó, thầy giáo học sinh nâng cao trình độ mặt Có cán kỹ thuật chưa đủ để bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ, cịn phải có cán lãnh đạo am hiểu quản lý kinh tế quản lý, kỹ thuật Nhược điểm ngành nhiều cán lãnh đạo chưa am hiểu kinh tế kỹ thuật Đó mâu thuẫn phải tích cực giải Ngồi việc bồi dưỡng qua ác hội nghị phổ biến chủ trương, đường lối tổng kết công tác quản lý kinh tế quản lý kỹ thuật ngành, tập trung cán lãnh đạo cấp Đảng, chun mơn, cơng đồn, niên, từ trưởng, phó ty, chánh phó giám đốc xỉ nghiệp, trưởng, phó ban huy cơng trường, đoạn, đội trưởng đội phó đoạn, đội trở lên trường đại học giao thông để bồi đường có hệ thống mặt quản lý kinh tế quản lý kỹ thuật, tổ chức lớp bồi dưỡng tập trung ngắn hạn mặt quản lý kiến thiết bản, quản lý kế hoạch, quản lý tài vụ, quản lý vật tư, v.v Những biện pháp giúp cán lãnh đạo cấp nắm cách có hệ thống vấn đề quản lý sản xuất quản lý kinh tế Nhờ đó, đồng chí lãnh đạo cơng tác đơn vị tốt hơn, phát huy tác dụng đội ngũ cán khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế đơn vị Sau học, nhiều đồng chí tâm mạnh dạn áp dụng biện pháp kỹ thuật vào sản xuất, giúp đỡ, động viên cán kỹ thuật đơn vị phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật Hiện chúng tơi tích cực nghiên cứu biện pháp tiếp tục bồi dưỡng có hệ thống cho đồng chí chưa có dịp bồi dưỡng, đồng chí đề bạt cho đội ngũ cán kế cận ngành Một vấn đề quan trọng góp phần bảo đảm chất lượng đào tạo quan tâm đến đời sống vật chất tinh thần học sinh, sinh viên Đảng ủy trường trọng lãnh đạo học sinh, sinh viên tham gia sản xuất học để tự cải thiện đời sống, phát triển văn nghệ quần chúng hoạt động thể dục thể thao Do đó, bảo đảm sức khỏe cho học sinh, sinh viên tốt Qua nhiều năm đấu tranh bước quát triệt đường lối đào tạo bồi dưỡng cán Đảng, đến đội ngũ cán khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế ngành giao thông vận tải tăng 27 lần so với năm 1954, lần so với năm 1960 Số cán có trình độ đại bọc chiếm 0,5% tổng số cán có trình độ đại học Số sinh viên theo học 22 ngành chuyên môn khác nhau, để tăng 15,8 lần so với năm học 1961 1962 Số học sinh trung học theo học 33 ngành khác nhau, tăng gấp 16,2 lần so với năm học 1954-1955 Đó chưa kể số cán sơ cấp đào tạo Số cán đào tạo đáp ứng nhu cầu cấp bách trước mắt ngành, kể nhu cầu năm chiến tranh, đáp ứng phần yêu cầu ngành khác, đặc biệt, cung cấp nhiều cán phục vụ nhu cầu tiền tuyến Những anh chị em đào tạo trường ngành sẵn sàng nhận công tác đâu tỏ dũng cảm, gan sản xuất chiến đấu, có người hy sinh anh dũng làm nhiệm vụ Anh chị em đóng góp phần xứng đáng vào thành tích chung ngành giao thơng vận tải Đạt kết nói Đảng đồn (nay Đảng ủy giao thơng vận tải trung ương) thấy trước phát triển ngành quán triệt đường lối cán đắn Đảng, tâm đào tạo đội ngũ cán khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế ngành, cố gắng chung cấp, ngành trường học ngành Từ kết nói trên, chúng tơi rút kết luận: Vấn đề có tính chất chiến lược, định hồn thành nhiệm vụ trị Đảng giao cho phải ln ln chăm sóc, đào tạo bồi dưỡng phát triển đội ngũ cán ngành, đội ngũ cán khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế Trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, quan lãnh đạo cấp ngành phải quán triệt đường lối, phương chăm giáo dục Đảng, mà phải thấy trước phương hướng phát triển ngành, yêu cầu cấp bách công tác đào tạo, bồi dưỡng cán phải có tâm cao, khắc phục khó khăn trình đạo thực cơng tác Những kết nói chứng minh sáng suốt nghị 142 Bộ trị vận dụng sáng tạo nghị ngành giao thơng vận tải Nhưng kết bước đầu đáp ứng yêu cầu cấp bách trước mắt ngành Tuy nhiên, công tác trình đạo thực hiện, chúng tơi cịn số khuyết điểm nhược điểm Chúng tơi khơng chủ quan thỏa mãn với thành tích, phải tiếp tục làm cho cán bộ, công nhân, viên chức ngành nhận rõ nhiệm vụ nặng nề vẻ vang ngành, sức xây dựng phát triển nhanh chóng đội ngũ cán nói chung, đặc biệt đội ngũ cán khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế với chất lượng ngày cao hơn, nhằm đáp ứng yêu cầu nghiệp giao thông vận tải thời gian trước mắt lâu dài ... Đảng giao cho phải ln ln chăm sóc, đào tạo bồi dưỡng phát triển đội ngũ cán ngành, đội ngũ cán khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế Trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, quan lãnh đạo cấp ngành. .. đại học giao thông để bồi đường có hệ thống mặt quản lý kinh tế quản lý kỹ thuật, tổ chức lớp bồi dưỡng tập trung ngắn hạn mặt quản lý kiến thiết bản, quản lý kế hoạch, quản lý tài vụ, quản lý. .. khỏe cho học sinh, sinh viên tốt Qua nhiều năm đấu tranh bước quát triệt đường lối đào tạo bồi dưỡng cán Đảng, đến đội ngũ cán khoa học kỹ thuật quản lý kinh tế ngành giao thông vận tải tăng