THỰC TRẠNG VỀ CƠNG TÁC THẨM ĐỊNH TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TÍN DỤNG TẠI SỞ GIAO DỊCH I NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM I KHÁI QUÁT CHUNG VỀ SỞ GIAO DỊCH I - NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM Giới thiệu chung Ngân hàng Công thương việt nam thành lập theo định số 402/CT 14/11/1990 chủ tịch hội đồng trưởng thống đốc ngân hàng nhà nước ký định số 285/ QĐ- NH5 ₡ ngày 21/6/1996 việc chuyển hoạt động ngân hàng sang hoạch toán kinh doanh, hệ thống NHVN chuyển từ mơ hình cấp sang mơ hình hai cấp Cùng với đời bốn ngân hàng chuyên doanh:Ngân hàng ngoại thương việt nam, ngân hàng đầu tư phát triển việt nam, ngân hàng nông nghiệp việt nam từ 1/7/1988 ngân hàng cơng thương việt nam đời bắt đầu vào hoạt động Ngân hàng công thương việt nam ngân hàng thương mại hàng đầu việt nam đóng góp phần đáng kể cho việc thực mục tiêu phát triển kinh tế đảng nhà nước, thực sách tiền tệ góp phần kiềm chế đẩy lùi lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Khái quát sở giao dịch I-NHCTVN 2.1.Khái quát chung Sở giao dịch I-NHCTVN chi nhánh trực thuộc ngân hàng công thương việt nam, thành viên hạch toán phụ thuộc ngân hàng công thương việt nam, thành lập theo định 134 HĐQT việc xếp lại tổ chức hoạt động sở giao dịch I Lịch sử hình thành sở giao dịch I sau: Tháng 4/1988 đến tháng 4/1993: Sở giao dịch mang tên ngân hàng công thương Hà Nội Tháng 4/1993 đến tháng 12/1998 : Hội sở NHCTVN Tháng 1/1999 đến nay: Mang tên sở giao dịch I –NHCTVN Trong hệ thống thành viên NHCTVN sở giao dịch I đứng đầu mặt: Nguồn vốn, số vốn huy động, hoạt đông kinh doanh Sở giao dịch I đơn vị có nguồn vốn lớn hệ thống NHCTVN thường chiếm 20%tồn hệ thống, đơn vị có hạch tốn lớn Đây đầu mối chi nhánh, nơi nhận định, thị, thực thí điểm sách, chủ trương NHCTVN 2.2.Nghĩa vụ quyền hạn a Nghĩa vụ -Sử dụng có hiệu quả, bảo tồn phát triển phát triển vốn nguồn lực ngân hàng công thương việt nam -Tổ chức thực hoạt động kinh doanh đảm bảo an toàn hiệu phục vụ phát triển kinh tế xã hội đất nước - Thực nghĩa vụ tài theo quy định pháp luật NHCTVN b Quyền hạn - Nhận tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi toán tổ chức kinh tế dân cư nước nước VNĐ ngoại tệ - Phát hành loại chứng tiền gửi, tín phiếu, kỳ phiếu, trái phiếu ngân hàng hình thức huy động vốn khác phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế hoạt động kinh doanh ngân hàng - Cho vay ngắn hạn, trung hạn dài hạn VNĐ ngoại tệ tổ chức kinh tế cá nhân thuộc thành phần kinh tế theo chế tín dụng ngân hàng nhà nước định NHCTVN - Thực nghiệp vụ toán quốc tế tốn nhờ thu,thư tín dụng L/C, thơng báo L/C xuất khẩu, bảo lãnh tốn, kinh doanh ngoại tệ theo quy định NHCTVN - Thực dịch vụ ngân hàng: Thanh toán, chuyển tiền ngồi nước, chi trả kiều hối, tốn séc … - Thực chế độ an toàn kho quỹ, bảo quản tiền mặt, ngân phiếu toán ấn quan trọng, đảm bảo chi trả tiền mặt ngân phiếu tốn xác kịp thời - Thực dịch vụ tư vấn tiền tệ, quản lý tiền vốn dự án đầu tư phát triển theo yêu cầu khách hàng - Theo dõi kiểm tra kho ấn NHCTVN, đảm bảo xuất kho ấn quan trọng cho chi nhánh ngân hàng cơng thương phía bắc - Đầu tư hình thức hùn vốn, liên doanh mua cổ phần, mua tài sản hình thức đầu tư khác vào doanh nghiệp tổ chức tín dụng tài khác 2.3 Cơ cấu tổ chức máy điều hành sở giao dịch I Hiện sở giao dịch I có phịng nghiệp vụ, phịng giao dịch tổ nghiệp vụ bảo hiểm hoạt động theo nhiệm vụ chức riêng đạo điều hành ban giám đốc gồm giám đốc hai phó giám đốc Số cán theo thống kê phịng tổ chức 279 người 70% có trình độ đại học cao đẳng a Phịng nguồn vốn – cân đối tổng hợp - Tổ chức huy động nguồn vốn nhàn rỗi tổ chức kinh tế dân cư tiền VNĐ ngoại tệ theo hướng dẫn tổng giám đốc NHCTVN - Trực tiếp điều hành lao động quỹ tiết kiếm sở giao dịch I, đảm bảo an toàn tuyệt đối tài sản tiền bạc quan nhà nước quỹ tiết kiệm theo chế độ hành tổng giám đốc NHCTVN - Lập kế hoạch kinh doanh tổng hợp, phân tích báo cáo tình hình hoạt động sở giao dịch I theo yêu cầu giám đốc sở giao dịch I, giám đốc ngân hàng nhà nước Hà Nội, tổng giám đốc NHCTVN - Tổng hợp báo cáo vấn đề liên quan đến công tác thi đua khen thưởng sở giao dịch I theo chế hành tổng giám đốc NHCTVN b Phòng kinh doanh -Thực cho vay thu nợ ngân hàng, trung dài hạn VNĐ ngoại tệ tổ chức kinh tế cá nhân thuộc thành phần kinh tế theo chế tín dụng ngân hàng nhà nước hướng dẫn NHCTVN -Thực nghiệp vụ bảo lãnh cho doanh nghiệp tham gia dự thầu thực hợp đồng, than toán mua hàng trả chậm theo hướng dẫn NHCT VN - Chiết khấu thương phiếu, kỳ phiếu, trái phiếu chứng từ có giá theo quy định thống đốc ngân hàng nhà nước tổng giám đốc NHCTVN - Nghiên cứu đề xuất, biện pháp giải vướng mắc hoạt động kinh doanh sở, phản ánh kịp thời vấn đề nghiệp vụ phát sinh để báo cáo với tổng giám đốc NHCT xem xét giải - Phân tích hợp đồng kinh doanh khách hàng vay vốn sở, cung cấp kịp thời, có chất lượng báo cáo thông tin công tác tín dụng cho lãnh đạo sở giao dịch I quan hữu quan theo quy định tổng giám đốc NHCTVN - Làm số việc khác giám đốc sở giao dịch I giao c.Phòng kế tốn tài - Thực mở tài khoản giao dịch với khách hàng theo quy định thống đốc ngân hàng nhà nước tổng giám đốc NHCTVN - Hạch tốn kịp thời, xác biến động vốn tài sản khách hàng ngân hàng sở - Thực cơng tác than tốn qua ngân hàng đơn vị tổ chức kinh tế, tổ chức tín dụng cá nhân kịp thời xác - Tiếp nhận xử lý hạch toán kế toán theo quy định hồ sơ vay vốn khách hàng, phối hợp với phòng kinh doanh để thu lợi kịp thời, chế độ cho vay - Tính thu lãi cho vay, phí dịch vụ trả lãi tiền gửi cho khách hàng đầy đủ kịp thời chế độ quy định - Tổ chức hạch toán kế toán, mua bán ngoại tệ VNĐ, kế toán quản lý tài sản cố định, công cụ lao động, kho ấn chỉ, chi tiêu nội theo quy định nhà nước hướng dẫn tổng giám đốc NHCTVN - Tham mưu cho giám đốc trích lập, hạch tốn sử dụng quỹ phúc lợi, quỹ khen thưởng phù hợp với chế độ nhà nước quy định tổng giám đốc NHCTVN - Lập báo biểu kế tốn tài cung cấp số liệu liên quan theo quy định ngân hàng nhà nước NHCT VN d Phòng kinh doanh đối ngoại - Xây dựng giá mua, bán thực mua bán ngoại tệ với tổ chức kinh tế, cá nhân, tổ chức tín dụng theo quy định nhà nước hướng dẫn NHCTVN - Hạch tốn kịp thời xác nghiệp vụ than toán mua bán chuyển đổi loại ngoại tệ phát sinh sở giao dịch I - Tiếp nhận xử lý hạch toán kế toán theo quy định hồ sơ vay vốn ngoại tệ khách hàng phối hợp với phòng kinh doanh để thu nợ thu lãi kịp thời - Thực nghiệp vụ than toán quốc tế làm dịch vụ ngân hàng đối ngoại theo thông lệ quốc tế hướng dẫn tổng giám đốc NHCTVN - Lập báo biểu kế toán, báo cáo nghiệp vụ cung cấp số liệu liên quan theo yêu cầu giám đốc sở giao dịch I quy định tổng giám đốc NHCTVN e Phòng tổ chức cán lao động, tiền lương - Nghiên cứu đề xuất với giám đốc phương án xếp máy tổ chức sở giao dịch I theo quy chế - Tuyển dụng lao động điều động bố trí cán vào vị trí cơng tác phù hợp với lực phẩm chất cán ý cầu nhiệm vụ kinh doanh - Lập quy hoạch cán lãnh đạo sở phối hợp với phòng đào tạo bồi dưỡng cán quy hoạch - Phối hợp với phòng liên quan tham mưu cho giám đốc kế hoạch thực quỹ tiền lương theo quý, năm; giải kịp thời quyền lợi tiền lương, bảo hiểm xã hội sách khác cán theo quy định giám đốc ngành f Phịng kiểm tra kiểm tốn nội - Thực kiểm tra, kiểm tốn tồn hoạt động kinh doanh sở giao dịch I báo cáo kết kiểm tra, kiểm toán với giám đốc sở I tổng giám đốc NHCTVN.Và kiến nghị vấn đề cần bổ sung sửa đổi chê - dịch I Làm cầu nối tiếp đoàn kiểm tra, kiểm toán làm việc sở giao - Giúp giám đốc giải đơn thư khiếu nại khách hàng cán nhân viên sở giao dịch I theo thẩm quyền quy định pháp luật, giải khiếu nại, tố cáo - Thực đầy đủ chế độ thông tin báo cáo tổng giám đốc NHCTVN quy định h Phòng ngân quỹ - Thực thu chi tiền mặt ngân phiếu kịp thời xác - Tổ chức điểu chuyển tiền quỹ nghiệp vụ sở giao dịch I NHNN thành phố Hà Nội.An toàn chế độ sở đáp ứng đầy đủ kịp thời nhu cầu chi sở giao dịch I - Thực đầy đủ nghiêm túc quy định an toàn kho quỹ - Thực bảo quản nhập xuất loại ấn quan trọng quản lý hồ sơ tài sản chấp cầm cố theo chế độ quy định - Thực mua tiền mặt, thu đổi séc du lịch toán visa - Thực chi tiếp quỹ, giao nhận tiền mặt, ngân phiếu toán với quỹ tiết kiệm an tồn xác g Phịng điện tốn - Triển khai phát triển phần mềm ứng dụng NHCTVN khai thác thông tin phục vụ cho hoạt động kinh doanh sở giao dịch Cung cấp thơng tin kịp thời xác cho ban giám đốc phòng nhiệm vụ để điều hành kinh doanh có hiệu - Đảm bảo an tồn bí mật số liệu, thông tin hợp đồng kinh doanh sở giao dịch I theo quy định NHNN, NHCTVN l Phịng hành - Thực mua sắm toàn trang thiết bị làm việc phục vụ hoạt động kinh doanh theo dõi quản lý,bảo dưỡng sửa chữa tài sản công cụ lao động, phối hợp với phịng kề tốn tài lập kế hoạch mua sắm, sữa chữa tài sản, công cụ lao động theo quy định nhà nước NHCTVN.Tổ chức công tác văn thư lưu trữ theo quy định nhà nước NHCTVN Tổ chức công tác bảo vệ quan, xây dựng nội quy bảo vệ quan II TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA SỞ GIAO DỊCH I- NHCTVN Tổng quan nguồn vốn Tổng nguồn vốn tăng trưởng mạnh liên tục Tổng nguồn vốn huy động đến ngày 31/12/2002 đạt 14605 tỷ đồng ( bao gồm tiền VNĐ ngoại tệ quý ) tăng 3018 tỷ đồng,đạt tốc độ tăng 26% so với ngày 31/12/2001 chiếm tỷ trọng 20% tổng nguồn vốn huy động tồn hệ thống NHCTVN Trong tiền gửi ngoại tệ (quy VNĐ) đạt 2671 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 18,3% tổng nguồn vốn huy động Tiền gửi VNĐ đạt 11934 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 81,7% Tình hình huy động vốn sở giao dịch I-NHCTVN Từ năm 1999-20011999 Tổng số Tỷ trọng Chỉ tiêu 2000 Tổng số Tỷ trọng (%) Tổng N vốn huy động I Phân theo 7.779 2001 Tổng số (%) 9.262 Tỷ trọng(%) 11.587 đối tượng Tiền gửi DN 1.2.: - VNĐ 4.979 4.947 64 99 6.256 6.256 67,5 99,6 8.113 8.066 70 99,4 - N tệ quy VNĐ 1.3 K kỳ hạn 32 4.119 82,7 21 5.190 83 47 6.829 84,2 Có kỳ hạn Tiền gửi dân cư 2.1 - VNĐ 860 2.563 816 33 31,8 1.066 2.977 700 32 23,5 1.284 3.409 810 29,4 24 - T tệ quy VNĐ 2.2 K kỳ hạn 1.747 46 68,2 2.277 46 76,5 2.599 73 76 97,8 - Có kỳ hạn 2.517 98,2 2.930 98.5 3.336 Tiền gửi khác II Phân theo loại TG - VNĐ - N tệ quy VNĐ III Phân theo kỳ hạn - Không kỳ hạn - Có kỳ hạn 237 30 64.849 6.001 1.778 77,2 22,8 6.943 2.391 75 25 8.940 2.647 77 23 4.165 3.614 53,5 46,5 5.236 4.026 56,5 43,5 6.903 4.684 59.6 40.4 Năm 2002 sở giao dịch I đạt Về kết cấu nguồn vốn: -Tiền gửi dân cư đạt 3.728 tỷ đồng, tăng 319 tỷ đồng so với đầu năm chiếm tỷ trọng 25,5% tổng nguồn vốn -Tiền gửi doanh nghiệp đạt 10.817 tỷ đồng,tăng 2.647 tỷ đồng so với đầu năm, chiếm tỷ trọng 74% tổng nguồn vốn - Tiền gửi không kỳ hạn đạt 9.518 tỷ đồng, tăng 2.690 tỷ đồng so với đầu năm chiếm tỷ trọng 65,17% tổng nguồn vốn - Tiền gửi có kỳ hạn đạt 5.087 tỷ đồng tăng 327 tỷ đồng so với đầu năm Năm 2002, với tình trạng khan tiền đồng kéo dài, chịu sức ép cạnh tranh liệt Ngân hàng, lãi suất huy động vốn VNĐ NHCT ban hành thấp nhiều so với NHTM khác, lãi suất tiền gửi ngoại tệ tiếp tục giảm…., tình hình tác động trực tiếp vào cơng tác huy động vốn sở giao dịch I Đánh giá thực trạng Sở giao dịch I triển khai kịp thời nhiều hình thức huy động vốn với lãi suất phù hợp theo thời kỳ trái phiếu NHCT; kỳ phiếu; tiết kiệm dự thưởng; khai thác tối đa nguồn tiền gửi than toán tổ chức kinh tế cá nhân Tiếp tục củng cố, nâng cấp mở rộng màng lưới huy động vốn, năm mở thêm 02 quỹ tiết kiệm Bằng nhiều biện pháp thiết thực để đẩy mạnh việc phát triển dịch vụ công nghệ mới, đặc biệt quan tâm đến việc đổi phong cách giao dịch phương pháp dịch vụ, đổi lề lối làm việc tác phong giao tiếp với khách hàng Điển hình quỹ tiết kiệm số 05 có số dư tiền gửi 3200 tỷ đồng với 36.000 tài khoản khách hàng thường xuyên giao dịch nên cường độ lao động hàng ngày cao, với thái độ mềm mỏng chu đáo CBNV quỹ 05 làm hài lòng khách hàng Năm 2002 sở giao dịch I có thêm 710 khách hàng đơn vị, cá nhân đến mở tài khoản giao dịch gửi tiền, vay tiền, hàng nghìn tài khoản gửi tiền tiết kiệm, mở 1510 tài khoản ATM Mở 40 hợp đồng bảo hiểm với tổng trị giá 500 triệu đồng Với nguồn vốn dồi dào, sở giao dịch I chủ động đáp ứng đầy đủ vốn vay, đầu tư tham gia đồng tài trợ dự án lớn, mà điều chuyển khối lượng vốn lớn NHCTVN vay phát triển kinh tế tỉnh, thành phố nước Hoạt động kinh doanh đối ngoại Nghiệp vụ kinh doanh ngoại tệ: Hoạt động kinh doanh ngoại tệ năm 2002 có nhiều thuận lợi, tỷ giá ngoại tệ tương đối ổn định, năm tăng khoảng 2,1%, thấp xa so với tốc độ tăng năm 2001 3,8% Trong năm mua 380 triệu USD với doanh số mua bán ngoại tệ tăng 17% so với năm 2001 Với lượng ngoại tệ dồi dào, sở giao dịch I đáp ứng đầy đủ nhu cầu vay vốn toán doanh nghiệp xuất nhaap sở số đơn vị thuộc hệ thống NHCT VN Trong năm phát triển thêm dịch vụ chuyển tiền nhanh western Union, làm phong phú thêm dịch vụ cung cấp cho khách hàng Nghiệp vụ toán Quốc tế: Doanh số toán XNKtăng 14%, : kim ngạch tốn hàng nhập đạt 113 triệu USD, tăng 10%; hàng xuất đạt 3,6triệu USD, tăng 20% Cụ thể sau: *L/Cnhập: -Mở 643 L/C nhập khẩu, trị giá 73.577.821 USD -Thanh toán 888 L/C, trị giá 55.916.339 USD gian thẩm định cho vay bình thường tối đa khơng q năm ngày làm việc Các vấn đề trọng tâm cần tập trung phân tích thẩm định sau: a Năng lực pháp lý khách hàng Người vay phải có đủ lực pháp lý theo quy định pháp luật quan hệ vay vốn ngân hàng Đối với thể nhân vay vốn ( tư nhân, cá nhân, hộ gia đình) người vay phải có quyền cơng dân ; có sức khoẻ; kỹ thuật tay nghề pháp nhân: Phải có đầy đủ hồ sơ chứng minh pháp nhân dược thành lập hợp pháp; có đăng ký kinh doanh; có giấy phép hành nghề; có định bổ nhiệm người đại diện pháp nhân trước pháp luật Những giấy tờ phải phù hợp với quy định luật tổ chức hoạt động loại ( như: Luật doanh nghiệp nhà nước, luật công ty, luật kinh tế, luật đầu tư nước ngồi … - Ngồi cón thẩm định xem khách hàng có thuộc đối tượng vay vố theo quy định cụ thể đối tượng cho vay hay không ? - Các trường hợp khách hàng vay vốn chủ thể kinh tế tập thể, công ty cổ phần, doanh nghiệp liên doanh, công ty trách nhiệm hữu hạn … phải kiểm tra tính pháp lý “người đại diện pháp nhân” đứng ký hồ sơ thủ tực vay vốn phù hợp với “ điều lệ hoạt động “ tổ chức phải có văn uỷ quyền vay vốn cổ đông, sáng lập viên người đồng sở hữu tài sản chấp, cầm cố, bảo lãnh b Tính cách uy tín khách - Mục tiêu thẩm định tính cách uy tín khách hàng để hạn chế đến mức thấp rủi ro chủ quan khách hàng gây nên như: rủi ro đạo đức, rủi ro thiếu kinh nghiệm, lực; khả thích ứng với thị trường Đề phòng, phát âm mưu lừa đảo từ ban đầu số khách hàng - Tính cách người vay không đánh giá phẩm chất, đạo đức chung mà phải kiểm nghiệm qua kết hoạt động khứ, chiến lược phát triển tương laibTinhs cách cá nhân vay vốn người đứng đầu pháp nhân đánh giá lực lãnh đạo quản lý: Khả truyền cảm hứng cho người xung quanh lời nói hành động; khả đưa định quản lý,trrinhf độ học vấn, kinh nghiệm chín chắn,tầm nhìn… - Uy tín khách hàng thể nhiều khía cạnh đa dạng như: chất lượng, giá hàng hoá, dịch vụ, sản phẩm, thị phần, chu kỳ sống sản phẩm thị trường; quan hệ kinh tế tài chính, vay vốn, trả nợ với khách hàng, bạn hàng ngân hàng UY tín khẳng định kiểm nghiệm kết thực tế thị trường qua trời gian dài tốt Do phải phân tích số liệu tình hình suốt trình phát triển với thời gian khác có kết luận xác Phải đặc biệt ý doanh nghiệp chưa đào tạo qua trường lớp quản trị kinh doanh, kinh tế tài chính; quan hệ vay vốn, khách hàng có lời bóng gióvề lợi ích, giúp đỡ cá nhân Hết sức thận trọng với chủ doanh nghiệp nghỉ hưu( doanh nghiệp quốc doanh) cao tuổi, sức yếu( doanh nghiệp quốc doanh), người hay rượu chè, chơi bời… c Năng lực tài khách hàng - Đánh giá xác lực tài khách hàng nhằm xác định sức mạnh tài chính; khả độc lập, tự chủ tài kinh doanh, khả tốn hồn trả nợ người vay Ngồi cịn phải xác xác số vốn chủ sở hữu thực tế tham gia vào phương án xin vay ngân hàng theo quy định chế độ cho vay Muốn phân tích vấn đềnày phải dựa vào báo cáo tài chính; bảng tổng kết tài sản bảng toán lỗ lãi( thời điểm toán gần nhất) Chú ý: Các báo tài cho thấy điều xảy khứ, dựa kết phân tích thẩm định cán tín dụng phải biết sử dụng chúng dể nhận định đánh, dự báo tìm định hướng phát triển, để chuẩn bị đối phó với vấn đề phát sinh trình thực dự án - Khi phân tích lực tài khách hàng, có nhiều tiêu để đánh giá Trong quy trình này, sử dụng số tiêu then chốt thẩm định phân tích lực tài khách hàng + Thước đo tiền mặt: Chỉ tiêu xác định bằng: tồn quỹ tiền mặt bình quân cộng với tài sản bán chuyển thành tiền dễ dàng, nhanh chóng Chỉ tiêu cho biết khả toán khoản nợ thường xuyên, lớn tổng số nợ phải than toán thường xuyên hàng tháng tốt + Tỷ lệ hành ( thương số tài sản lưu động nợ ngắn han) cho biết khách hàng có đủ tài sản lưu động để bảo đảm trả khoản nợ ngắn hạn thua lỗ bất ngờ xảy Tỷ lệ lớn tốt; nếu< cần phân tích nguyên nhân thiếu đảm bảo + Vốn lưu động thực tế chủ sở hữu( Hiệu số tài sản lưu động tổng số nợ ngắn hạn) tài sản lưu động bao gồm: tiền mặt tiền gửi ngân hàng, tiền chuyển khoản đầu tư tài ngắn hạn, khoản phải thu , hàng hoá tồn kho TSLĐ khác Chỉ tiêu cho biết số vốn chủ sở hữu nằm tài sản lưu động nhiều hay ít, tỷ lệ vốn chủ sở hữu tham gia vào dự án vay vốn.Từ đánh giá khả trả nợ khách hàng xảy khủng hoảng tài Hiệu số lớn tốt, nhỏ lực tự chủ tài khách hàng yếu Khi tính tốn vốn lưu động thực tế cịn lại phải loại hàng hố phẩm chất, khoản phải thu không thu hồi khỏi tài sản lưu động + Tỷ lệ toán nhanh: thương số tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, tiền chuyển, khoản đầu tư tài ngắn hạn đến hạn, khoản phải thu ngắn hạn có khả thu tổng số nợ ngắn hạn Tỷ lệ cho biết trường hợp không cịn thu nhập từ nguồn bán hàng khả huy động nguồn tiền huy động nhanh chứng khốn dễ dàng chuyển thành tiền để trả nợ Tỷ lệ lớn tốt, nhỏ khả tốn có nhiều khó khăn + Vịng quay hàng hoá: thương số doanh thu tiêu thụ theo giá vốn giá trị trung bình vật tư hàng hố tồn kho Vịng quay hàng hố cho biết chu kỳ ln chuyển vật tư hàng hố bình qnvà vốn bị “ găm” vào hàng hoá vật tư để trì cho hoạt động bình thường khách hàng, tỷ leựe vòng quay nhanh tốt Tỷ lệ dùng để nghiên cứu xác định thời hạn cho vay kỳ hạn nợ cụ thể + Khả sinh lời tài sản: thương số tổng số lợi nhuận kinh doanh( lợi nhuận trước thuế) tổng tài sản có, cho biết khả sinh lời tổng tài sản có Tỷ lẹ lớn hiệu sử dụng tài sản có cao + Tỷ suất lợi nhuận vốn sở hữu : Cho biết đồng vốn chủ sở hữu tạo đồng lợi nhuận + Tỷ suất lợi nhuận ròng doanh số bán hàng ( lợi nhuận ròng chia cho doanh số bán hàng) tỷ suất lợi nhuận cao hiệu lớn + Tỷ suất lợi nhuận vốn đầu tư: ( Lợi nhuận ròng chia cho tổng giá trị vốn đầu tư) tỷ lệ cịn gọi hệ số hồn vốn, số đo khả sinh lợi vốn đầu tư Đây tiêu quan trọng để xác định hiệu sử dụng vốn đầu tư +Các hệ số an tồn tài chính: Tổng tài sản nợ / tổng tài sản có( tỷ lệ nhỏ tốt) Tổng tài sản nợ / vốn chủ sở hữu( tỷ lệ nhỏ tốt) + Giá trị ròng( NPV) tỷ suất hoàn vốn nội ( IRR) Đây hai hệ số quan trọng dùng phổ biến để tính tốn thẩm định dự án cho vay trung dài hạn 2.2 Thẩm định dự án đầu tư bao gồm bước sau - Xác định sở pháp lý dự án - Đưa lý cần thiết dự án - Thẩm định phương diện thị trường - Thẩm định phương diện kỹ thuật - Thẩm định phương diện tổ chức sản xuất quản lý - Thẩm định phương diện kinh tế tài - Phương án cho vay, thu nợ Trong giai đoạn mục đích cuối đưa phương án vay vốn khả trả nợ khách hàng( gốc lãi) Cán thẩm định tiến hành đánh giá kiểm tra kế hoạch sản xuất kinh doanh, phương án sử dụng vốn vaycó phù hợp với thực tế thị trường hay không, điều kiện cần thiết để thực phương án, số liệu thu nhập chi phí, định mức kinh tế kỹ thuật, tỷ lệ lợi nhuận theo dự đốn…có hợp lý khơng *Cán thẩm định xác định nguồn tiền trả nợ khách hàng - Đối với loại cho vay trung dài hạn: Nguồn tiền dùng để trả nợ cho ngan hàng tổng số lợi nhuận khấu hao tài sản vốn đầu tư ngân hàng tạo Khách hàng sử dụng phần hay toàn lợi nhuậnvà khấu hao vốn chủ sở hữu tạo rabổ sung vào nguồn trả nợ để rút ngắnthời gian vay vốn Ngồi khả trả nợ cịn hyu đoong từ nguồn tài sau: + Nguồn huy động từ nội kết kinh doanh + Nguồn vốn vay khác + Thanh lý tài sản + Các chủ sở hữu góp thêm vốn - Đối với loại cho vay ngắn hạn: nguồn trả nợ vay ngân hàng chủ yếu doanh thu tiêu thụ sản phẩm, hàng hố, dịch vụ hình thành vốn vay ngân hàng trước đó.Ngồi khách hàng dùng nguồn vốn chủ sở hữu, nguồn vốn huy động khác để trả nợ *Tính tốn khả trả nợ khách hàng: - Căn vào kế hoạch sản xuất kinh doanh, tài khách hàng cán thẩm định lập bảng cân đối nguồn thu, chi tài tổng hợp khách hnàg thời gian định( theo tháng cho vay ngắn hạn, năm cho vay trung dài hạn).Báo cáo thu chi ghi chép toàn chu chuyển tiền thu vào chi racủa pháp nhân thể nhân thời kỳ.Nguồn thu gồm: vốn chủ sở hữu, vốn vay, doanh thu loại Nguồn chi gồm: chi cho tài sản cố định, chi cho tài sản lưu động, nguyên vật liệu, trả lương, trả lãi, chi trả cổ tức, loại chi phí trực tiếp, gián tiếp khác - Tính số chênh lệch thu chi - Căn vào số chênh lệch để xác định nguồn trả nợ *Thẩm định khả trả nợ khách hàng: - Đánh giá khả thực kế hoạchvà điều hành kế hoạch tài chính, trả nợ khách hàng - Xác định độ xác hợp lý số liệu kế hoạch số liệu dự báo loại trừ yếu tố bên trong, bên ngồi có ảnh hưởng - Đánh giá nguồn thu nhập số khả trả nợ thời gian vay vốn - Xác định xem phương án trả nợ có khả thi hay không: cân đối nguồn thu dự án, phương án vay vốn với kế hoạch trả nợ 2.3 Thẩm định biện pháp đảm bảo tiền vay Các đảm bảo tiền vay nguồn thu nợ dự phòng trường hợp kế hoạch trả nợ khách hàng khơng thực Do mục đích thẩm định tài sản chấp, cầm cố, bão lãnh phát mại phải dễ bán, giá trị thu thực tế phải bù đắp đủ nợ vay gốc, lãi loại thuế quy định.Cán thẩm định tiến hành : - Kiểm tra thủ tục hồ sơ pháp lý, giấy tờ sở hữu, tài sản chấp cầm cố, bảo lãnh - Kiểm tra thực tế trường để xác định địa điểm, chất lượng thức tế, hình thức vật, giá trị thực tế - Xác định xác tài sản thực tế phù hợp với giấy tờ hồ sơ chủ sở hữu người cấp quyền sử dụng hợp pháp - Lập biên kiểm định tài sản chấp theo chế độ quy định trường Những trường hợp tài sản tài chính, cầm cố, bảo lãnh vượt lực thẩm định cán ngân hàngthì phải thuê quan chức hoăcj chuyên gia có hiểu biết lĩnh vực thẩm định Ví dụ thẩm định cho vay dài hạn theo dự án đầu tư Tên dự án: Xây dựng trung tâm thương mại – ngã tư sở Tổng vốn đầu tư: 9.120.588.647 đồng Trong vay ngân hàng: 5.000.000.000 đồng A Thẩm định khách hàng vay vốn I Năng lực pháp lý: + Công ty thực phẩm Hà Nội doanh nghiệp nhà nước thành lập theo định số 490/QĐ- UB ngày 26/1/1993 UBND thành phố Hà Nội Giấy phép kinh doanh số 105734 ngày 3/3/1993 trọng tài kinh tế thành phố cấp + Chức kinh doanh: Kinh doanh loại thực phẩm, nông sản chế biến, thực phẩm công nghệ thuỷ sản tươi, loại dịch vụ + Giám đốc công ty: Nguyễn THị Diệu Tú + Tài khoản tiền giử ngân hàng: 710a- 00810 II LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN, KHẢ NĂNG TÀI CHÍNH, KHẢ NĂNG QUẢN LÝ CỦA KHÁCH HÀNG Lịch sử phát triển tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh: Ngày thành lập: 10/5/1967 Quy mô vốn: 22tỷ700 Tài sản cố định đầu tư dài hạn: 19tỷ900 Số lượng lao động: 650 người + Chủ doanh nghiệp có kinh nghiệm kinh doanh, có trình độ đại học Mặt hàng kinh doanh: thực phẩm, nông sản, hàng công nghệ phẩm, vật tư tiêu dùng, khách sạn … + Cơng ty có 20 đơn vị kinh doanh phụ thuộc tren địa bàn Hà Nội Số liệu tình hình sản xuất kinh doanh, tài chính: Thơng qua số liệu trên, doanh nghiệp có khả tự chủ tài chính, có lực vay, kinh doanh có uy tín Doanh thu năm 2001 2002 giảm năm 2000 hạch toán doanh thu hàng đại lý vào tổng doanh thu, đến năm 2001 2002 không đưa phần doanh thu hàng đại lý vào tổng doanh thu B I Thẩm định dự án đầu tư CƠ SỞ PHÁP LÝ CỦA DỰ ÁN: - Luận chứng kinh tế kỹ thuật - Quyết định số 1775/QĐ ngày 28/4/1993 UBND thành phố duyệt luận chứng kinh tế kỹ thuật xây dựng trung tâm định số2132/QĐUB ngày 24/6/1996 UBND thành phố bổ sung, điều chỉnh dự án khả thi đầu tư xây dựng trung tâm ngã tư sở - Giấy phép xây dựng số 255-11-99/GPXD ngày 2/5/1995 kiến trúc sư trưởng thành phố - Công văn 371/TP-CV ngày 25/8/2002 vay vốn đầu tư cơng trình trung tâm thương mại ngã tư sở II SỰ CẦN THIẾT CỦA DỰ ÁN Trung tâm tương mại ngã tư sở nằm khu dân cư rộng lớn có mật độ đơng Khu có nhiều trường đại học nhiều nhà máy xí nghiệp Trung tâm thương mại ngã tư sở nằm đường Tây sơn thuộc quận Đống ĐA tiếp giáp với thị xã Hà Đông.Do nơi mua bán thuận lợi loại hàng thực phẩm công nghệ phẩm Với vị trí thuận lợi trung tâm thương mại có lợi kinh doanhvaf thu hút nhiều khách hàng đối tác kinh doanh Việc xây dựng khu trung tâm thương mại ngã tư sở cần thiết III THẨM ĐỊNH VỀ PHƯƠNG DIỆN THỊ TRƯỜNG Ơ ngã tư sở chưa có siêu thị lớn, trung tâm thương mại nằm trn trục giao thơng nên có sức hút người mua Cơng ty thực phẩm Hà Nội dược người mua tín nhiệm nên có khả cạnh tranh với bạn hàng IV VỀ PHƯƠNG DIỆN KỸ THUẬT Trung tâm thương mại xây dựng diện tích 1190m2 gồm ba tầng với tổng din tích 3995m2 Tầng siêu thị hàng hoá tự chọn Tầng quầy hàng thực phẩm, coong nghệ phẩm Tầng văn phòng cho thuê , tập thể hình V THẨM ĐỊNH PHƯƠNG DIỆN TỔ CHỨC SẢN XUẤT VÀ QUẢN LÝ Công ty thực phẩm dự kiến cho thuê số đơn vị bán hàng số diện tích để Cơng ty tự đứng kinh doanh Công ty dự kiến cử giám đốc diều hành 30 nhân viên bán hàng, quản lý VI THẨM ĐỊNH PHƯƠNG DIỆN KINH TẾ- TÀI CHÍNH Tổng dự tốn : 9.120.588.647đ Trong đó: Vốn NS :3.821.000.000đ Vốn huy động : 299.588.647đ Vốn vay ngân hàng: 5.000.000.000đ Dự trù thu nhập- chi phí Thu bán hàng: 50triệu/tháng * 12 tháng = 600 triệu Thu cho thuê diện tích kinh doanh: 3.114m2 * 30.000đ/m2 * 12 tháng = 1.121 triệu Tổng cộng doanh thu năm: 1.721 triệu Tổng chi phí năm: 1.661 triệu Tiền lương: 30 người * 450.000đ * 12 tháng = 162 triệu Tiền điện thoại: 1.200.000 * 12 tháng = 14 triệu Tiền điện nước: 4.500.000đ * 12 tháng= 54 triệu Bảo hiểm xã hội: 350.000đ *19% * 12 tháng = 24 triệu Chi phí khác: triệu * 12 tháng = 72 triệu Tiền thuế đất: 1.190m2 * 7.800.000đ * 0,7 % = 65 triệu Tiền thuế vốn: 3.821.000.000đ * 6% = 229 triệu Khấu hao = nguồn vốn vay: 5.000.000đ : 10 năm = 500 triệu Khấu hao = nguồn vốn ngân sách: 3.821.000.000đ : 40 năm = 95 triệu Khấu hao = Nguồn vốn huy động 2.99.588.000 x 10% = 30 triệu Trả lãi vay ngân hàng bình quân/1năm 3.000.000.000đ x 1,1% x 12 tháng = 396 triệu Trả lãi vốn huy động: 164.772.000 x 12% = 20 triệu Lợi nhuận năm = 1.721 triệu - 1.661 triệu = 60 triệu Tính tốn tiêu hiệu sử dụng vốn: a Biến phí: Tiền lương : 162 triệu Chi phí khác : 72 triệu Tiền điện thoại : 14 triệu Tiền điện nước : 54 triệu Biến phí: 302 triệu b Định phí = tổng chi phí - biến phí = 1.661 triệu - 302 triệu = 1.359 triệu Định phí - Khấu hao Điểm hồ vốn trả nợ = Doanh thu - Biến phí = 1.359 - 625 1.721 - 302 = 734 1.419 = 51,7% Qua bảng số liệu ta thấy rằng: Công ty đạt 51,7% đủ trả nợ Thời gian hồ vốn = 9.281 triệu 595 tr + 16 tr + 54 tr = 13,96 năm VII PHƯƠNG ÁN CHO VAY THU NỢ Phương án cho vay: Cho vay tỷ đồng để trả tiền xây lắp theo toán bên B theo đề nghị vay vốn bên A ( Công ty thực phẩm) Phương án thu nợ: Nguồn trả nợ hàng năm: 665 triệu Từ khấu hao bản: 595 triệu Từ lợi nhuận cơng trình để lại 60 tr x 68% x 40% = 16,3 triệu Từ lợi nhuận Công ty để lại: 54 triệu Thời gian thu nợ: 5.000 triệu 665 triệu = 7,5 năm Thời gian ân hạn: tháng Thời gian cho vay: năm Mức trả nợ tháng = 55,5 triệu c Thẩm định biện pháp đảm bảo tiền vay Hình thức đảm bảo tiền vay: Công ty cam kết chấp Trung tâm thương mại ngã tư sở Giá trị đảm bảo tiền vay = 9.281.487.000đ Kết luận ý kiến đề xuất Dự án xây dựng Trung tâm thương mại ngã tư Sở mang tính khả thi, có đủ điều kiện vay vốn Đề nghị cho vay: Số tiền cho vay: 5.000.000.000đ Lãi suất cho vay: 0,95% tháng Thời gian cho vay: 8năm Thời gian ân hạn: tháng Mức thu nợ tháng: 55.500.000đ Những nhận xết đánh giá hoạt động thẩm định tín dụng đầu tư dự án sở giao dịch I- NHCTVN 4.1 Những kết đạt Phải nói công tác thẩm định sở giao dịch I dần có hồn thiện Quy trình thẩm định xây dựng dựa khoa học tiên tiến tiêu màngân hàng đặt quy trình thẩm định tạo điều kiện cho người lập dự án hồn thiện chất lượng dự án… Việc thẩm định quan trọng để ban giám đốc xem xét định cho vay dự án góp phần nâng cao chất lượng tín dụng Sở giao dịch I – NHCTVN Công tác thẩm định địi hỏi cán tín dụng phải thu thập thông tin doanh nghiệp vay vốn cung cấp tình hình tài chính, tình hình sản xuất kinh doanh doanh nghiệp năm gần thơng tin từ bên ngồi Từ thơng tin cán tín dụng phải phân tích đánh giá tình hình tài , dưa điểm mạnh yếu daonh nghiệp để từ có định cho vay hay không Với phát triển khoa học công nghệ đại giúp cho cán thẩm định nắm bắt dược thông tin kịp thời, giám sát chặt chẽ trình rút tiền vay, sử dụng vốn vay có giải pháp kịp thời tránh thất vốn Ngân hàng có đội ngũ cán có trình độ chun mơn lĩnh vực kinh tế, có kinh nghiệm thẩm định hiệu kinh tế, khả trả nợ, vấn đề mà ngân hàng quan tâm Đây sở để ngân hàng đánh giá khả trả nợ khả sinh lời dự án 4.2 Những tồn công tác thẩm định - Việc thẩm định dự án tiến hành nhiều phương diện như: thị trường, kỹ thuật, tổ chức sản xuất quản lý… song việc xem xét cịn sơ sài Việc tính tốn tiêu cịn mang tính hình thức đặc biệt tiêu NPV, IRR …chưa coi trọng Ngoài việc thẩm định khơng tính đến giá trị thịi gian tiền điều gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng thẩm định đặc biệt dự án dài hạn Các tiêu mà ngân hàng sử dụng để phân tích hiệu tài dự án đầu tư có ưu điểm đơn giản dễ sử dụng lại có nhược điểm quan tâm đến việc thu hồi vốn mà không ý tới lợ ích mà dự án đem lại cho xã hội, ngân hàng chưa đưa định mứa quy định - Phân tích độ nhạy sử dụng mức độ thấp - Ngân hàng tập trung cao vào việc xem xét khả trả nợ hàng năm dự án ,trong tiêu quan trọng phản ánh hiệu tài lại tính tốn cách hình thức Như chưa xác theo mục tiêu thẩm định tài - Tỷ lệ chiết khấu dùng để tính toán tiêu chưa thống dẫn đến tiêu tài tính tốn khơng cịn xác - Các cán thẩm định chủ yếu thuộc chun mơn kinh tế việc thẩm định phương diện kỹ thuật cịn hạn chế đơi dẫn đến tính tốn sai lệch ảnh hưởng đến thu nhập gây vốn uy tín cho ngân hàng - Quá trình thẩm định chủ yếu coi trọng khâu thẩm định trước định cho việc sử dụng vốn vay hoạt động kinh doanh ảnh hưởng dự án đến xã hội chí vốn vay sử dụng sai mục đích, khơng hiệu quả, chủ đầu tư tham ô tiền nhà nước gây thiệt hại cho xã hội ngân hàng Vì cần phải tiến hành thẩm định kỹ không xem nhẹ phương diện ngân hàng cần phải theo dõi dự án từ bắt đầu kết thúc - Việc đánh giá hiệu tài chưa linh hoạt, chưa xem xét trạng thái động việc hạn chế rủi ro biến động thị trường chưa kịp thời gây tổn thất cho ngân hàng… - Bên cạnh nguồn thơng tin thu thập để phục vụ cho công tác thẩm định chủ yếu thu thập từ khách hàng vay vốn , thường thiếu thông tin Hiện ngân hàng dựa báo cáo toán số liệu báo cáo khách hàngđể tính tốn tiêu Bên cạnh ngân hàng cịn dựa vào thông tin từ việc vấn khách hàngvà khảo sát thực tế cán tín dụng, kết hợp với thông tin từ sách báo, từ bạn hàng chủ đầu tư…Tuy nhiên thông tin thị trường doanh nghiệp thường thay đổi liên tục theo ngày, theo giờdo gây trở ngại cho công tác thẩm định.Điều địi hỏi hệ thống thơng tin ngân hàng cần nhanh chóng đổi cập nhật, kịp thời , chiính xác để phục vụ tốt cho công tác thẩm định - Số liệu nêu dự án khả thi, luận chứng kinh tế, kỹ thuật số dự kiến cân đối thu chi, khả tiêu thụ thường ước tính, chưa sát với thực tế, chưa mang tính khoa họctừ việc tính tốn tiêu tài chưa xác ... đ? ?i chê - dịch I Làm cầu n? ?i tiếp đồn kiểm tra, kiểm tốn làm việc sở giao - Giúp giám đốc gi? ?i đơn thư khiếu n? ?i khách hàng cán nhân viên sở giao dịch I theo thẩm quyền quy định pháp luật, gi? ?i. .. định dự án đầu tư tín dụng Sở, cơng tác thẩm định có hiệu mang l? ?i dự án khả thi cao hạn chế r? ?i ro cho Ngân hàng Từ Ngân hàng có dự án cho vay đem l? ?i l? ?i nhuận cao cho Ngân hàng đồng th? ?i giảm... Th? ?i gian ân hạn: tháng Mức thu nợ tháng: 55.500.000đ Những nhận xết đánh giá hoạt động thẩm định tín dụng đầu tư dự án sở giao dịch I- NHCTVN 4.1 Những kết đạt Ph? ?i n? ?i cơng tác thẩm định sở giao