Trờng THCS Đông Phú Giáo án nghề tin học ứng dụng Năm học: 2010 2011 Tuần: 1 Ngày soạn: Tiết 1-2: Ngày dạy: Phần i: hệ điều hành windows Bài 1: Nhập môn máy tính I. Mục tiêu: - Biết các khái niệm tin học, thông tin, dữ liệu lợng thông tin, các dạng thông tin, mã hóa thông tin cho máy tính. - Biết các dạng biểu diễn thông tin trong máy tính - Hiểu đơn vị đo thông tin là bít và các đơn vị bội của bít. - Hiểu đợc các thành phần cơ bản của máy tính - Nắm đợc cấu hình và cách khởi động máy tính. II. Chuẩn bị: - GV: Nghiên cứu tài liệu giảng dạy, bảng phụ. - HS: Vở ghi. III. tiến trình day học : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Hoạt động 1: Giới thiệu môn học, bài học Công nghệ thông tin là một ngành khoa học, có vai trò rất quan trọng, thiết thực trong đời sống hàng ngày của con ngời. Bộ môn Tin học nghề phổ thông đợc xây dựng theo định hớng cung cấp những kiến thức mở đầu về tin học một cách nhẹ nhàng, tự nhiên. Sách tập trung giới thiệu các kiến thức và kĩ năng để sử dụng các phần mềm thông dụng và hữu ích cho việc học tập của HS chúng ta. Hôm nay chúng ta làm quen với khái niệm mở đầu về tin học, hiểu đợc các thành phần cơ bản của máy tính là gì? Chúng ta cùng nghiên cứu bài 1: Nhập môn máy tính * Hoạt động 2: Các khái niệm Tin học 1. Khái niệm về Tin học - GV yêu cầu HS đọc TT phần 1 SGK và tìm hiểu. ?H: Tin học là gì? - 1 2 HS đọc TT SGK - HS chú ý, tìm hiểu trả lời: Tin học là một ngành khoa học có mục tiêu là phát triển và sử dụng máy tính điện tử để nghiên cứu cấu trúc, tính chất của thông tin, phơng pháp thu thập, Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 1 Trờng THCS Đông Phú - GV giải thích thêm cho HS hiểu rõ hơn về Tin học là gì, hiểu đợc sự cần thiết của bộ môn Tin học đối với đời sống hàng ngày của con ngời. 2. Khái niệm thông tin và dữ liệu: - GV giảng giải cho HS hiểu: Trong đời sống xã hội, sự hiểu biết về thực thể nào đó càng nhiều thì những suy đoán về thực thể đó càng chính xác. - GV lấy vài ví dụ về các dạng thông tin: + Tiếng trống trờng báo hiệu giờ ra chơi hay vào lớp. + Tiếng còi tàu - Y/c HS lấy một vài ví dụ khác về thông tin. ?H: Thông tin là gì? - GV kết luận: Thông tin là một khái niệm trừu tợng, nó đem lại sự hiểu biết cho con ngời và các sinh vật khác. ?H: Dữ liệu là gì? - GV giải thích và kết luận (SGK) 3. Vai trò của thông tin: - Y/c HS đọc phần 3 - SGK tìm hiểu vai trò của thông tin ?H: Thông tin có vai trò gì? - GV giải thích cho HS hiểu về vai trò của thông tin. lu trữ, tìm kiếm, biến đổi, truyền thông tin và ứng dụng vào các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội. - HS chú ý, lắng nghe. - HS lắng nghe, tìm hiểu. - HS chú ý - HS các nhóm lấy ví dụ về các dạng thông tin khác. - HS trả lời: Thông tin là thớc đo trình độ hiểu biết của con ngời về các đối tợng cần khảo sát. - HS chú ý, ghi bài. - HS trả lời: Thông tin đợc tổ chức lu giữ và đa vào xử lí trong máy tính điện tử theo một cấu trúc nhất định thì đợc gọi là dữ liệu. - HS chú ý, ghi bài. - HS thực hiện - HS tìm hiểu, trả lời: Vai trò của thông tin là: + Thông tin là căn cứ cho mọi quyết định. Thông tin có liên hệ với trật tự và ổn định. + Thông tin đóng vai trò trọng yếu trong sự phát triển của nhân loại. + Thông tin có ảnh hởng đối với kinh tế, xã hội của mọi quốc gia. - HS chú ý và ghi bài. Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 2 Trờng THCS Đông Phú -> Kết luận vai trò của thông tin (SGK). 4. Đơn vị đo thông tin: - Y/c HS đọc SGK tìm hiểu đơn vị đo thông tin. ?H: Đơn vị nhỏ nhất của thông tin là gì? - GV giải thích: Một bít quy ớc có hai giá trị là 0 hoặc 1. Ngoài ra đơn vị đo thông tin thờng dùng là byte và 1 byte (B) bằng 8 bit. Ngời ta dùng các đơn vị bội của byte nh sau: 1KB (Kilo byte) = 1024B 1MB (Mega byte) = 1024KB 1GB (Giga byte) = 1024MB 1TB (Têta byte) = 1024GB 1PB (Pêta byte) = 1024TB 5. Các dạng thông tin: - Y/c HS đọc SGK tìm hiểu về các dạng thông tin. ?H: Có mấy dạng thông tin cơ bản thờng gặp? - GV giải thích: Với sự phát triển của khoa học kĩ thuật, trong tơng lai con ngời sẽ có khả năng thu thập, lu trữ và xử lí các dạng thông tin mới khác. 6. Biểu diễn thông tin trong máy tính: - Y/c HS đọc SGK tìm hiểu cách biểu diễn thông tin trong máy tính. ?H: Để máy tính hoạt động đợc ta cần phải làm gì? ?H: Đối với máy tính thông dụng - HS tìm hiểu SGK - HS trả lời: Đơn vị nhỏ nhất của thông tin là BIT. - HS chú ý, tìm hiểu và ghi bài. - HS đọc SGK, tìm hiểu. - HS trả lời: Có 3 dạng thông tin cơ bản thờng gặp là: + Dạng văn bản: Tờ báo, quyển sách, vở ghi + Dạng hình ảnh: Bức tranh vẽ, bức ảnh chụp, bản đồ, băng hình + Dạng âm thanh: Tiếng nói con ngời, tiếng sóng biển, tiếng đàn - HS chú ý, ghi bài. - HS đọc TT SGK tìm hiểu về cách biểu diễn thông tin trong máy tính - HS trả lời: Để máy tính hoạt động đợc (có thể trợ giúp con ngời trong hoạt động thông tin), thông tin cần đợc biểu diễn dới Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 3 Trờng THCS Đông Phú hiện nay dạng biểu diễn ấy là gì? - GV giải thích cho HS hiểu: Hai kí hiệu 0 và 1 có thể cho tơng ứng với hai trạng thái có hay không có tín hiệu hoặc đóng hay ngắt mạch điện. Với vai trò là công cụ trợ giúp con ngời trong hoạt động thông tin, máy tính cần có những bộ phận đảm bảo việc thực hiện hai quá trình sau: + Biến đổi thông tin đa vào máy tính thành dãy bit. + Biến đổi thông tin lu trữ dới dạng dãy bit thành một trong các dạng quen thuộc với con ngời nh: âm thanh, hình ảnh và văn bản. dạng phù hợp. - HS trả lời: Đối với máy tính thông dụng hiện nay, dạng biểu diễn ấy là dãy bit (còn gọi là dãy nhị phân) chỉ bao gồm 2 kí hiệu là 0 và 1 để biểu diễn các số, các chữ cái, các kí hiệu - HS chú ý, tìm hiểu, ghi bài. * Hoạt động 3: Kết thúc buổi học - GV yêu cầu HS nhắc lại các kiến thức đã học - GV nhắc lại, giải thích và tóm tắt bài học. - Yêu cầu HS về nhà đọc và tìm hiểu trớc SGK phần tiếp theo của bài. Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 4 Trờng THCS Đông Phú Tuần 2 Ngày soạn: Tiết 3-4: Ngày dạy: Bài 1: Nhập môn máy tính I. Mục tiêu: - Biết các khái niệm tin học, thông tin, dữ liệu lợng thông tin, các dạng thông tin, mã hóa thông tin cho máy tính. - Biết các dạng biểu diễn thông tin trong máy tính - Hiểu đơn vị đo thông tin là bít và các đơn vị bội của bít. - Hiểu đợc các thành phần cơ bản của máy tính - Nắm đợc cấu hình và cách khởi động máy tính. II. Chuẩn bị: - GV: Nghiên cứu tài liệu giảng dạy, bảng phụ. - HS: Vở ghi. III. tiến trình dạy học: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ?1: Tin học là gì? ?2: Thông tin là gì? Dữ liệu là gì? Em hãy lấy một số ví dụ dạng thông tin cơ bản trong cuộc sống hàng ngày? - 2-3 HS trả lời. GV nhận xét, cho điểm. * Hoạt động 2: Các thành phần cơ bản của máy tính - GV giới thiệu sơ đồ thành phần cơ bản của máy tính (GV treo bảng phụ): - HS quan sát sơ đồ, tìm hiểu: Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 5 Trờng THCS Đông Phú 1. Bộ xử lí trung tâm (CPU): - GV y/c HS tìm hiểu TT SGK về bộ xử lí trung tâm CPU. ?H: Bộ xử lí trung tâm là gì? - GV giải thích: CPU chính là bộ não của máy tính. CPU gồm hai bộ phận chính là: Bộ điều khiển CU và bộ số học/logic (ALU). Ngoài ra còn có thêm một số thành phần khác nh thanh ghi và bộ nhớ truy cập nhanh. 2. Bộ nhớ trong: - Y/c HS tìm hiểu SGK - GV giới thiệu: Bộ nhớ trong còn gọi là bộ nhớ chính, là nơi chơng trình đa vào để thực hiện và là nơi lu trữ dữ liệu đang đợc xử lí. ?H: Bộ nhớ trong gồm mấy phần? - GV giải thích: ROM chứa một số chơng trình hệ thống đợc hãng sản xuất nạp sẵn. Dữ liệu trong ROM không xóa đợc. Các ch- ơng trình trong ROM thực hiện việc kiểm tra các thiết bị và tạo sự giao tiếp ban đầu của máy với các chơng trình mà ngời dùng đa vào để khởi động. - HS tìm hiểu SGK - HS trả lời: Bộ xử lí trung tâm CPU là thành phần quan trọng nhất của máy tính, đó là thiết bị chính thực hiện và điều khiển việc thực hiện chơng trình. - HS chú ý, tìm hiểu. - HS tìm hiểu TT SGK - HS chú ý - HS tìm hiểu, trả lời: Bộ nhớ trong gồm 2 phần: ROM (bộ nhớ chỉ đọc) và RAM (bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên). - HS chú ý, tìm hiểu. Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 6 Bộ nhớ ngoài Bộ XLTT BĐK BSHSLG Bộ nhớ trong Thiết bị vào trong Thiết bị ra trong Trờng THCS Đông Phú RAM là phần bộ nhớ có thể đọc, ghi dữ liệu trong lúc làm việc. Khi tắt máy dữ liệu trong RAM sẽ bị mất. 3. Bộ nhớ ngoài: - Y/c HS đọc TT SGK, tìm hiểu về bộ nhớ ngoài của máy tính. - GV giải thích: Bộ nhớ ngoài dùng để lu trữ lâu dài dữ liệu và hỗ trợ cho bộ nhớ trong. Bộ nhớ ngoài gồm: Đĩa cứng, đĩa mềm, đĩa CD, thiết bị nhớ Flash . Ngoài ra, máy tính còn có các loại đĩa khác có dung lợng lớn hơn, kích thớc nhỏ gọn và dễ sử dụng. - GV nhấn mạnh: Việc tổ chức dữ liệu ở bộ nhớ ngoài và việc trao đổi dữ liệu giữa bộ nhớ ngoài và bộ nhớ trong đợc thực hiện bởi hệ điều hành. 4. Thiết bị vào: - Y/c HS đọc TT SGK ?H: Thiết bị vào dùng để làm gì? - GV giải thích thêm: Bàn phím, các phím đợc chia thành nhóm: Nhóm phím kí tự, nhóm phím số, nhóm phím chức năng, nhóm phím điều khiển . Chuột là thiết bị rất tiện lợi trong khi làm việc với máy tính. Bằng các thao tác nháy nút chuột, ta có thể thực hiện một lựa chọn nào đó trong bảng chọn (menu) đang hiển thị trên màn hình. Dùng chuột có thể thay thế một số thao tác bàn phím. Máy quét là thiết bị cho phép đa văn bản hoặc hình ảnh vào máy tính. 5. Thiết bị ra: - Y/c HS đọc TT, tìm hiểu SGK ?H: Thiết bị ra dùng để làm gì? - GV giải thích: Màn hình: Là thiết bị dùng để hiển - HS đọc TT, tìm hiểu về bộ nhớ ngoài. - HS chú ý, tìm hiểu - HS chú ý, ghi bài. - HS đọc TT, tìm hiểu - HS trả lời: Thiết bị vào dùng để đa thông tin vào máy tính. Có nhiều thiết bị vào nh: bàn phím, chuột, máy quét . - HS chú ý - HS tìm hiểu TT SGK - HS trả lời: Thiết bị ra dùng để đa dữ liệu ra từ máy tính. Có nhiều loại thiết bị ra nh: màn hình, máy in, máy vẽ, loa . - HS chú ý, tìm hiểu. Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 7 Trờng THCS Đông Phú thị các thông tin của máy tính Máy in: Dùng để in các thông tin Trớc khi sử dụng bất kì một thiết bị vào/ra nào, ta cần cắm chúng vào các cổng vào/ra thờng đợc bố trí ở phía sau lng máy. * Hoạt động 3:Củng cố- dặn dò - GV yêu cầu HS nhắc lại các kiến thức đã học - GV nhắc lại, giải thích và tóm tắt bài học. - Yêu cầu HS về nhà đọc và tìm hiểu trớc bài học sau. IV. Rút kinh nghiệm: Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 8 Trờng THCS Đông Phú Tuần 3 Ngày soạn: Tiết 5- 6: Ngày dạy bài 2: những kiến thức cơ sở I/. Mục tiêu * Kiến thức Nắm đợc các thành phần cơ bản của giao diện và hệ điều hành * Kỹ năng - Làm chủ các thao tác với chuột. - Làm việc trong môi trờng Windows, phân biệt đợc các đối tợng trong Windows II/. Chuẩn bị * GV: - Phòng máy có cài đặt hệ điều hành Windows * HS - Vở ghi, Tài liệu học, học bài cũ, đọc trớc bài mới. III/. Tiến trình dạy học Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ vào bài ?1 ?2 Để có thể giao tiếp đợc với máy tính ta cần phải có môi trờng nh thế nào ? Hoạt động 2: Khái niệm hệ điều hành và hệ điều hành Windows 1. Hệ điều hành GV thuyết trình cho học sinh, thế nào là hệ điều hành. - L phn mm c bn, gm tp hp cỏc chng trỡnh iu khin hot ng ca mỏy tớnh cho phộp ngi dựng s dng khai thỏc d dng v hiu qu cỏc thit b ca h thng. GV chú ý: - Máy tính muốn làm việc đợc phải có hệ điều hành - Hiện nay có những hệ điều hành:MS- DOS, Windows, Unix, OS/2, Linux HS suy nghĩ, thảo luận 1. Hệ điều hành (OS: Operating System) là gì? Học sinh nghe và ghi vở khái niệm: Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 9 Trờng THCS Đông Phú * Hệ điều hành Windows - Thông thờng, để làm việc và cài đặt các phần mềm đơn giản ta sử dụng hệ điều hành Windows - H iu hnh Windows l tp hp cỏc chng trỡnh iu khin mỏy tớnh thc hin cỏc chc nng chớnh nh: éiu khin phn cng ca mỏy tớnh. Vớ d, nú nhn thụng tin nhp t bn phớm v gi thụng tin xut ra mn hỡnh hoc mỏy in. Lm nn cho cỏc chng trỡnh ng dng khỏc chy. Vớ d nh cỏc chng trỡnh x lý vn bn, hỡnh nh, õm thanh 2. Sử dụng chuột ĐVĐ: Công cụ để tơng tác với các đối tợng trên màn hình là gì? Có rất nhiều công cụ nh bàn phím, chuột trong bài học này, chúng ta sẽ làm quen với chuột vi tính. - GV cho HS nhìn chuột vi tính và giới thiệu. - Chuột thờng có 2 nút: + Nút trái: thờng dùng để chọn đối tợng, rê đối tợng + Nút phải: thờng dùng để hiển thị một menu công việc - Cách sử dụng chuột: + Trỏ đối tợng: rà chuột trên mặt phẳng bèn để di chuyển con trỏ chuột trên màn hìh trỏ đến đối tợng cần xử lý. + Click trỏi :Thng dựng chn mt i tng, bng cỏch tr n i tng, nhn nhanh v th chut. + Rờ/Kộo (Drag): Dựng di chuyn i tng hoc quột chn nhiu i tng . bng cỏch tr n i tng, nhn v gi nỳt trỏi chut, di chuyn chut di con tr chut n v trớ khỏc, sau ú th chut. + Click phi :Thng dựng hin th mt menu HS ghi khái niệm hệ điều hành Windows: 2. Sử dụng chuột - HS nghe và quan sát HS chú ý nghe giảng và ghi vở: Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 10 [...]... than b Du ln hn c Du chm d Du nh hn Cõu 21: Cỏc thao tỏc chớnh vi tp tin v th mc: a Xem, to mi b Xoỏ, i tờn c Sao chộp, di chuyn d C a, b, c Giáo án nghề 8 32 Trờng THCS Đông Phú Cõu 22: Trờn mn hỡnh nn, nỳt Start nm õu? a Trong My Computer b Trờn thanh cụng vic c Trong th mc d Trong thựng rỏc Cõu 23: Quan sỏt õu nhn bit ang m bao nhiờu ca s? a Thanh cụng vic b Thanh tiờu c Thanh cun ngang d Thanh... (Menu bar):cha cỏc chc nng HS ghi vở ca chng trỡnh Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 12 Trờng THCS Đông Phú Thanh cụng c (Tools bar): cha cỏc chc nng c biu din di dng biu tng Thanh trng thỏi (Status bar): Hin th mụ t v i tng ang tr chn hoc thụng tin trng thỏi ang lm vic Thanh cun dc v ngang: ch hin th khi ni dung khụng hin y trong ca s Chỳng cho phộp cun mn hỡnh xem ni dung nm ngoi ng biờn ca ca... nỳt lnh trờn thanh tỏc v đổi và hớng dẫn cho nhau c) Click vo nỳt ú trờn thanh tỏc v tr li kớch thc ban u ca ca s d) Click nỳt Maximize phúng to kớch thc ca s e) Click nỳt Restore Down tr li kớch thc bỡnh thng f) Tr chut vo ng biờn ca ca s, khi chut chuyn thnh mi tờn 2 u thỡ kộo rờ ng biờn thu nh kớch thc ca s cho n khi xut hin thanh cun dc v ngang g) Bm vo cỏc nỳt mi tờn 2 u thanh cun xem ni... b- Thanh tác vụ (Taskbar) b Thanh tỏc v (Taskbar) bao gồm: Nỳt Start dựng m menu Start khi HS nghe và ghi vở ng cỏc chng trỡnh Nỳt cỏc chng trỡnh ang chydựng chuyn i qua li gia cỏcchng trỡnh Khay h thng: cha biu tngca cỏc chng trỡnh ang chy trong b nh v hin th gi ca h thng c- Bảng chọn Start Bng chn Start: Cha mi nhúm lnh cn thit bt u s dng Windows v xut hin khi ta nhỏy chut vo nỳt Start d- Thanh... Hớng dẫn học sinh thực hiện HS: Quan sát và thực hiện theo GV Cách 1: Click vào nút Start và click vào một chơng trình GV: Quan sát việc thực hành của một số nhóm Cách 2: GV: Cho HS quan sát các biểu tợng chơng trình trên màn hình GV: Click đúp vào một biểu tợng HS: Quan sát GV: Các em chú ý việc Click đúp thực hiện HS: Thực hiện theo sự hớng dẫn trong một thời gian ngắn nếu giữa hai lần click ngắt... Chọn Create Shortcut: Nếu tạo Shortcut dẫn của giáo viên ngay trong th mục đang mở - Chọn Send to\ Destop (Create Shortcut) nếu muốn tạo Shortcut trên Destop Hoạt động 3: III Tìm kiếm tập tin hay th mục GV: Cho học sinh quan sát và tìm nút HS: Quan sát và tìm Search trên thanh công vụ GV: Click vào nút Search - Chọn mục All files and foders - gõ nội dung cần tìm vào mục này - Nếu muốn tìm trong nội dung...Trờng THCS Đông Phú cụng vic liờn quan n mc c chn, bng cỏch tr n i tng, nhn nhanh v th nỳtt phi chut + Bm ỳp (Double click): Thng dựng kớch hot chng trỡnh c hin th di dng mt biu tng trờn mn hỡnh, bng cỏch tr n i tng, nhn nhanh v th nỳt trỏi chut 2 ln * GV chú ý: có một số loại chuột có thêm phím ở giữa, lăn phím giữa chuột để lên xuống một trang màn hình và giữa các trang màn hình XP Hoạt động 3: Hệ điều... th + Các tệp âm thanh: Bài hát + Các tệp chơng trình: Phần mềm - GV giải thích: Các tệp tin đợc Mario phân biệt với nhau bằng tên tệp Tên tệp - HS chú ý gồm phần tên và phần mở rộng (phần đuôi) đợc đặt cách nhau bởi dấu chấm Phần mở rộng (không nhất thiết phải có) thờng đợc dùng để nhận biết kiểu của tệp tin (văn bản, âm thanh ) - HS quan sát, tìm hiểu các tệp tin - GV yêu cầu HS quan sát, tìm trong... - HS tự TH và hỏi GV những thao hộp thoại Taskbar and Start Menu tác cha làm đợc Properties: 4 Đánh dấu chọn Shơ Quick Launch để hiện thanh Quick LaunchKhởi động nhan chơng trình, bấm OK 5 Bấm đúp vào biểu tợng Recycle Bin để hiển thị các tập tin bị xóa 6 Click nút Close (dấu 'X') bên phải phía trên cửa trên màn hình để đóng cửa sổ Recycle Bin GV quan sát, chỉ dẫn những lúng túng và những sai sót mà... chính của giao diện Windows - Các HS khác nhận xét GV nhận xét, cho điểm * Hoạt động 2: Tổ chức tiết thực hành - GV tổ chức cho HS TH, nêu quy - HS chú ý và thực hiện tắc và nêu an toàn phòng TH Nhắc nhở HS làm việc nghiêm túc và đạt hiệu quả - HS thực hiện, ngồi vào máy của - GV chia nhóm HS, mỗi nhóm 2-3 nhóm mình theo yêu cầu của GV HS Mỗi nhóm ngồi 1 máy - GV nêu mục tiêu của bài thực - HS nghe và . xut hin thanh cun dc v ngang. g) Bm vo cỏc nỳt mi tờn 2 u thanh cun xem ni dung nm ngoi ng biờn ca ca s. h) Tr chut trờn thanh tiờu v rờ ca s sang v trớ. dụng chuột - HS nghe và quan sát HS chú ý nghe giảng và ghi vở: Ngời soạn: Lê Thị Mai Giáo án nghề 8 10 Trờng THCS Đông Phú cụng vic liờn quan n mc c chn,