hồNg hịe NgàNh CơNg Nghiệp MắC Ca trêN giới NhữNg họC Cho việt NaM Nhà xuất bảN 2015 MỤC LỤC phẦN i hiỂu biết hiệN NaY vỀ CÂY MắC Ca (MaCaDaMia) 1.1 xuất xứ mắc ca 13 1.2 Đặc trưng sinh vật học mắc ca 14 1.2.1 Đặc tính 14 1.2.2 Chu trình sinh trưởng hàng năm 14 1.3 giá trị dinh dưỡng 21 1.4 giá trị kinh tế 29 1.5 giá trị môi trường 34 phẦN ii hiệN trẠNg SảN xuất MắC Ca trêN giới 2.1 tổng quan 37 2.2 Diện tích sản lượng 39 2.3 thị trường tiêu thụ 45 2.4 Các sản phẩm chế biến từ hạt mắc ca 49 2.5 thị trường giá hạt nhân mắc ca 53 2.6 tiềm triển vọng phát triển 55 phẦN iii NgàNh SảN xuất MắC Ca hiệN NaY tẠi MỘt SỐ NƯớC 3.1 australia 57 3.2 hoa Kỳ (chủ yếu hawaii) 64 3.3 Nam phi 69 3.4 thái Lan 78 3.5 trung Quốc 85 3.6 guatemala 95 phẦN iv NhữNg họC vỀ NghiêN CỨu phÁt triỂN MắC Ca trêN giới 4.1 giống 98 4.1.1 Dẫn giống khảo nghiệm 98 4.1.2 Cải thiện giống 103 4.1.3 Nghiên cứu giống 106 4.2 Cải thiện kỹ thuật trồng 120 4.2.1 tạo giống ghép 120 4.2.2 giống vơ tính (giâm hom) 123 4.3 Quản lý chất lượng sản phẩm 126 4.3.1 Quản lý giống 126 4.3.2 Quản lý vườn 127 4.3.3 Quản lý thu hoạch bảo quản 137 4.3.4 Công nghệ sau thu hoạch chế biến sản phẩm 139 4.4 Một số mơ hình trồng quản lý vườn tham khảo 140 4.4.1 Mơ hình MpC australia 140 4.4.2 Mô hình trang trại Fang-Chiềng Mai-thái Lan 143 4.4.3 Một số mơ hình trung Quốc 145 4.5 Chiến lược đầu tư 154 4.6 hiệp hội Mắc ca australia (aMS) 157 phẦN v bƯớC ĐẦu NghiêN CỨu phÁt triỂN MắC Ca tẠi việt NaM Lịch sử nhập giống Mắc ca vào việt Nam 159 trạng nghiên cứu khảo nghiệm giống 161 5.3 Chiến lược nghiên cứu 166 5.3.1 Nghiên cứu khảo nghiệm giống mắc ca 167 5.3.2 Các tiêu chí lựa chọn giống mắc ca phù hợp 168 5.4 Những giống tiến kỹ thuật công nhận bước đầu 170 5.4.1 So sánh số khí hậu vùng Úc với việt Nam 172 5.4.2 Một số kết nghiên cứu FSiv (trước năm 2010) 175 5.4.3 Một số kết nghiên cứu WaSi (trước năm 2010) 180 5.5 triển vọng phát triển ngành công nghiệp mắc ca việt Nam 184 5.5.1 tiềm lợi cạnh tranh 184 5.5.2 phát triển ngành công nghiệp mắc ca tương xứng với tiềm 190 5.5.3 tính bền vững 196 5.5.4 Những vấn đề trở ngại 197 5.6 vườn ươm giống tây Nguyên 199 5.7 Câu lạc Mắc ca hiệp hội Mắc ca Đăk Lăk 205 phỤ LỤC 1: Danh sách đặc trưng giống có việt Nam 208 phỤ LỤC 2: hiệp hội Mắc ca Úc (australia Macadamia Society) 219 bảng 1: thành phần dinh dưỡng 100g nhân Mắc ca 22 bảng 2: Dự tính sản lượng thu hoạch vườn mắc ca số nơi tây Nguyên, việt Nam (điều kiện tương tự vườn ô thu Krông Năng) 31 bảng 3: Dự tính thu nhập từ hạt mắc ca 10 năm đầu 31 bảng 4: So sánh sản lượng hạt bình quân đạt số quốc gia (kg hạt/cây) 33 bảng 5: Sản lượng nhân Mắc ca giới từ 2011 - 2013 40 bảng 6: Diện tích số mắc ca trồng quốc gia (2010) 42 bảng 7: Sản lượng loại hạt (nhân) thu hoạch toàn cầu 44 bảng 8: Các thị trường nhập nhân mắc ca (iNC 2012) 46 bảng 9: Nhóm thị trường xuất nhân mắc ca lớn Úc (2010) 48 bảng 10: Lượng tiêu thụ nhân mắc ca quốc gia hàng đầu (aMS, 2010) 48 bảng 11: Sản lượng hạt mắc ca giá hạt Úc 1987 – 2009 54 bảng 12: giá nhân mắc ca bốn thị trường lớn 55 bảng 13: Sản lượng Mắc ca phân bố theo khu vực Úc (2012) 57 bảng 14: Sản lượng hạt (NiS) bình quân australia 60 bảng 15: tỷ lệ phần trăm (%) diện tích vườn theo tuổi năm 2012 Úc 61 bảng 16: Sản lượng giá hạt Úc năm 2010 - 2014 (theo aMS) 62 bảng 17: Các giống cho suất tốt từ vườn khảo nghiệm 63 bảng 18: tiềm chọn lọc giống trạm thực nghiệm Waiakea (M.Nagao, 2010) 68 bảng 19: Các đặc điểm chất lượng Mắc ca năm 2001-2003 70 bảng 20: Sản lượng mắc ca theo vùng trồng năm 2011 72 bảng 21: Các giống mắc ca khảo nghiệm thái Lan 81 bảng 22: bình quân trọng lượng hạt (NiS) giống điểm khảo nghiệm tuổi 12 82 bảng 23: tỷ lệ nhân/hạt trung bình giống điểm khảo nghiệm tuổi từ 5-12 83 bảng 24: tổng diện tích sản lượng mắc ca trung Quốc năm 2012 87 bảng 25: So sánh sản lượng mắc ca trung Quốc, hawaii australia 88 bảng 26: So sánh sản lượng số giống ưu việt Quảng tây 89 bảng 27: Năng suất giống mắc ca từ 1995 - 1998 98 bảng 28: Năng suất hạt khô thuộc giống từ 1995 - 1998 99 bảng 29: So sánh sản lượng hạt NiS thái Lan Úc, hoa Kỳ (hawaii) 101 bảng 30: Sản lượng giống mắc ca Nam phi 102 bảng 31: Những ưu tiên tình trạng mục tiêu cho việc nhân giống theo xếp hạng cuối nhận hội thảo thiết lập ưu tiên cho ngành công nghiệp lần thứ 2, 1999 (hardner McConchie, 1999) 103 bảng 32: Các đặc tính giống tốt australia (Stephenson 2005) 109 bảng 33: Các giống khuyến nghị trồng cho vùng trung NSW, dựa khảo nghiệm giống Nambucca (Stephenson 2005) 114 bảng 34: Các giống khuyến nghị trồng cho vùng bắc NSW dựa vào khảo nghiệm giống Clunes 115 bảng 35: Các giống khuyến nghị trồng cho vùng đông nam QLD, dựa kết khảo nghiệm giống Wolvi 116 bảng 36: Các giống khuyến nghị trồng cho vùng Đông nam QLD, dựa kết khảo nghiệm giống Forest glen 116 bảng 37: Các giống khuyến nghị trồng cho vùng bundaberg, dựa kết khảo nghiệm hinkler park 117 bảng 38: Các giống hứa hẹn cho vùng bundaberg, dựa kết khảo nghiệm sớm Winfield 117 bảng 39: Các giống khuyến nghị trồng cho vùng trung Qld, dựa kết khảo nghiệm rockhampton 118 bảng 40: Các giống khuyến nghị trồng cho vùng atherton tableland, dựa kết khảo nghiệm Walkamin 118 bảng 41: Sơ đồ điểm nghiên cứu khảo nghiệm giống vinamacca thực Yên thủy 165 bảng 42: Sự phát triển giống mắc ca ba hà tây (cũ) 176 bảng 43: Sự phát triển giống mắc ca Krông Năng, Đắk Lắk 177 bảng 44: Diễn biến vật hậu nở hoa hình thành giống mắc ca bắc việt Nam (FSiv 2007) 179 bảng 45: Đặc điểm hoa số giống mắc ca tây Nguyên (WaSi, 2009) 180 bảng 46: Số lượng rụng giống trồng eâkmat-Dăklăk (WaSi, 2009) 180 bảng 47: Số lượng rụng tháng eakmat – Đăklăk (WaSi, 2009) 181 bảng 48: Sinh trưởng giống mắc ca 181 bảng 49: Đặc điểm giống mắc ca 182 bảng 50: Năng suất chất lượng hạt số giống mắc ca 183 bảng 51: Sinh trưởng giống Mắc ca 183 CÁC thuẬt Ngữ viết tắt aMS hiệp hội Mắc ca Úc DiS Dry in Shell - hạt khô Fipi viện Điều tra Quy hoạch rừng FSiv viện Khoa học Lâm nghiệp việt Nam giK First grade kenel - Nhân loại haeS hawaii agricultural experiment Station varieties hNMa ban nghiên cứu phát triển, hiệp hội Mắc ca hawaii hva hidden valley a varieties iNC hiệp hội hạt cứng giới Kr Kernel recovery - tỷ lệ nhân Mav hiệp hội Mắc ca việt Nam Nih Nut in husk - Quả NiS Nut in Shell – hạt NN &ptNt Nông nghiệp phát triển Nông thôn NSW bang New South Wales, Úc QLD bang Queensland, Úc QN1 Quế nhiệt r&D Nghiên cứu phát triển SaMaC hiệp hội Mắc ca Nam phi WaSi viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp tây Nguyên WiS Wet in Shell - hạt chưa sấy khô 10 ... 120 4 .2. 1 tạo giống ghép 120 4 .2. 2 giống vơ tính (giâm hom) 123 4.3 Quản lý... 70 bảng 20 : Sản lượng mắc ca theo vùng trồng năm 20 11 72 bảng 21 : Các giống mắc ca khảo nghiệm thái Lan 81 bảng 22 : bình quân trọng lượng hạt (NiS)... 126 4.3.1 Quản lý giống 126 4.3 .2 Quản lý vườn 127 4.3.3 Quản lý