Đề bài: Phân tích “Bài thơ tiểu đội xe khơng kính” nhà thơ Phạm Tiến Duật Cuộc kháng chiến chông Mĩ cứu nước dân tộc ta anh hùng ca bất diệt Trong năm tháng sục sơi khí xẻ dọc Trường Sơn cứu nước, nhân dân miền Bắc không tiếc sức người sức của, chi viện cho miền Nam ruột thịt Những đoàn quân trùng trùng điệp điệp nối tiền tuyến Phạm Tiến Duật có mặt đội ngũ Anh luyện trưởng thành chiến tranh ác liệt trở thành nhà thơ – chiến sĩ Chùm thơ: Bài thơ tiểu đội xe khơng kính, Nhớ, Gửi em gái niên xung phong giải Nhất thi thơ báo Văn nghệ năm 1969 Thơ Phạm Tiến Duật khơng lơi người đọc hình ảnh lãng mạn hay ngôn ngữ mượt mà, trau chuốt, âm điệu du dương… Ngược lại, người đọc thích thơ anh bỏi sống động, tự nhiên, gân guốc, táo bạo độc đáo Có thể coi Bài thơ tiểu đội xe khơng kính tiêu biểu cho phong cách sáng tác nhà thơ – chiến sĩ Thông qua thơ, Phạm Tiến Duật ca ngợi tư hiên ngang, tinh thần dũng cảm, bất chấp khó khăn nguy hiểm, niềm vui trẻ trung, sôi tâm chiến đấu miền Nam ruột thịt chiến sĩ lái xe Trường Sơn Bài thơ khắc họa thành cơng hình tượng độc đáo: xe ơtơ vận tải khơng có kính chắn gió mà băng băng đường trận Bên vỏ xấu xí, xây xát xe khơng kính bề dày thành tích chiến đấu quý giá có mội trái tim sáng ngời tinh thần yêu nước người lính trẻ Mở đầu thơ, tác giả giải thích ngun nhân xe khơng có kính lời lè giản dị, tự nhiên: Khơng có kính khơng phải xe khơng có kính Bom giật bom rung kính vỡ Lí rõ Kính xe bị trận bom ác liệt giặc Mĩ làm cho vỡ hết Lời giải thích đơn sơ khả gợi tả lớn, giúp người đọc hiểu xe dạn dày, trải đường mặt trận Giới thiệu xe mà bước đầu giới thiệu chủ nhân chúng Từ câu thơ thứ ba trở đi, hình ảnh người chiến sĩ lái xe nhân vật xe khơng kính trở thành làm bật tính cách, phẩm chất đẹp đẽ họ Khi người lái xe mở máy cho xe lăn bánh đồng nghĩa với bắt đầu bước vào trận đánh Sự sống chết cách gang tấc, họ giữ tư hiên ngang, tự tin có: Ung dung buồng lái ta ngồi, Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng Tính từ ung dung đặt vị trí đầu câu nhấn mạnh tư chủ động Trong bai nhìn bao quát đất trời ẩn chứa niềm kiêu hãnh người làm chủ tình thế, coi thường khó khăn nguy hiểm Đối đầu với máy bay giặc Mĩ, chiến sĩ lái xe ta thường bị động Vậy dựa vào đâu mà họ trận với phong thái ung dung vậy? Chỗ dựa tinh thần lớn lao niềm tin tất thắng vào đấu tranh giải phóng dân tộc, tình cảm tất miền Nam thân yêu, chân lí Thà hi sinh tất định không chịu nước, định không chịu làm nô lệ Họ hiểu chiến trường đồng đội cần vũ khí, lương thực, thuốc men… để đủ sức đánh trả qn thù đòn đích đáng Chủ quyền độc lập, tự thiêng liêng Tổ quốc, dân tộc thúc họ hành động Ai lần đặt chân đến Trường Sơn vào thời kì chơng Mĩ thấu hiểu gian khổ, hiểm nguy người lính lái xe Đường Trường Sơn gập ghềnh, hiểm trở Mùa mưa, mưa thác đổ Mùa khô, xe chạy bụi bay mù trời Ngày trời quang mây tạnh máy bay Mĩ liên tục trút bom đạn xuống đoàn xe nối mặt trận Xe có kính người lái xe vất vả, xe khơng có kính lại vất vả Bút pháp tả thực kết hợp với bút pháp lãng mạn tạo nên vẻ đẹp bất ngờ câu thơ: Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy đường chạy thẳng vào tim Thấy trời đột ngột cánh chim Như sa ùa vào buồng lái Cảm giác người chiến sĩ lái xe xe khơng kính đường trận nhà thơ diễn tả cụ thể sinh động Đoàn xe chạy tạo nên lốc bụi mù trời Xe khơng kính, gió lùa mạnh vào buồng lái khiến người lái xe tưởng nhìn thấy gió Gió làm cay đến chảy nước mắt mà lại nói gió vào xoa mắt đắng độc đáo hóm hỉnh Dường chàng lái xe ngạo nghễ thách thức khí hậu khắc nghiệt rừng núi Trường Sơn Khơng lớp kính ngăn cách, người thiên nhiên gần gũi hơn, mà cảm nhận dường tăng lên gấp bội Sao trời ban đêm, cánh chim ban ngày nhự say ùa vào buồng lái Xe lao lên phía trước, đường lùi lại phía sau, người lái xe tưởng nhìn thấy đường chạy thẳng vào tim Câu thơ chứa đựng ý nghĩa tượng trưng sâu xa: đường vào chiến trường miền Nam đích đến trái tim người lính Nỗi vất vả, gian nan Phạm Tiến Duật miêu tả hình ảnh chân thực, giản dị để lại ấn tượng sâu đậm lòng người đọc: Khơng có kính, có bụi, Bụi phun tóc trắng người già Chưa cần rửa, phì phèo châm điệu thuốc Nhìn mặt lấm cười ha Khơng có kính, ướt áo Mưa tn mưa xối ngồi trời Chưa cần thay, lái trăm số Mưa ngừng, gió lùa khơ mau thơi Hai đoạn thơ tả thực đến chi tiết, hình ảnh thật, cách diễn tả Câu thơ đậm chất văn xi, mộc mạc lời nói thường ngày Xe khơng kính, bụi phun tóc trắng người già Xe khơng kính,mưa tn mưa xối ngồi trời Điệp từ chưa cần, hình ảnh phì phèo châm điếu thuốc, giọng cười ha sảng khối… làm bật chất bình dị mà ành hùng chiến sĩ lái xe chiến tranh Gian khổ hào hùng bậc Đó chất lạc quan thản dân tộc, chất dũng cảm thuộc chất người Việt Nam Các chiến sĩ lái xe chấp nhận tất với thái độ vui vẻ, phớt đời, pha chút ngang tàng, lính Trong gian lao, thử thách, tình đồng đội, đồng chí trở nên thiêng liêng hơn, máu thịt Bao thiếu thốn vật chất thay tình yêu thương đồng đội thắm thiết: Những xe từ bom rơi Đã họp thành tiểu đội Gặp bạn bè suốt dọc đường tới Bắt tay qua cửa kính vỡ Bếp Hoàng Cầm ta dựng trời Chung bát đũa nghĩa gia đình Võng mắc chơng chênh đường xe chạy Lại đi, lại trời xanh thêm Đến khó khăn, nguy hiểm bị đẩy lùi xa, làm cho tập thể chiến sĩ lái xe từ chiến trường họp thành tiểu đội xe khơng kính Họ thương ruột thịt, sống chết có nhau, chung lí tưởng tình cảm cao đẹp: tất nghiệp giải phóng miền Nam, thống đất nước Có lẽ khơng ngơn ngữ diễn tả hết tình đồng chí, đồng đội thiêng liêng hồn cảnh Bữa cơm nấu vội trời đất bao la núi rừng Trường Sơn, giấc ngủ chập chờn cánh võng chơng chênh đường xe chạy đủ nói lên tất Và thay, nhà thơ khám phá điều thú vị khó khăn, nguy hiểm người lính lái xe khơng kính lại trở thành tiện lợi bất ngờ họ gặp đường mặt trận: Gặp bạn bè suốt dọc đường tới Bắt tay qua cửa kính vỡ Tình đồng đội sưởi ấm lòng chiến sĩ, chắp cánh cho tâm hồn họ bay bổng Họ tạm nghỉ bên phút chốc để lại lên đường, lại đi, lại đến nơi cần hàng, cần đạn Họ tin tưởng ngày mai trời xanh thêm chiến thắng tới gần Đoạn kết thơ thật đẹp Chất thực nghiệt ngã lãng mạn bay bổng hồ quyện với nhau: Khơng có kính, xe khơng có đèn, Khơng có mui xe, thùng xe có xước, Xe chạy miền Nam phía trước: Chi cần xe có trái tim Càng gần thắng lợi, nhiều gian nan, quy luật Mức độ chiến tranh ác liệt in dấu rõ ràng xe vận tải quân sự: khơng kính, khơng đèn, khơng mui, thùng xe đầy vết xước bom đạn giặc Nhưng xe chạy vào hướng miền Nam – tiền tuyến lớn thơi thúc, vẫy gọi xe có trái tim nóng bỏng tình u trách nhiệm cơng dân trước vận mệnh đất nước, dân tộc Hình ảnh trái tim câu thơ cuối hoán dụ nghệ thuật có ý nghĩa, tơn vinh tầm vóc người chiên sĩ lái xe anh hùng nâng cao giá trị nội dung, nghệ thuật thơ Tinh thần dũng cảm, thái độ thản, lạc quan chiến sĩ lái xe mưa bom, bão đạn quân thù xứng đáng tiêu biểu cho chủ nghĩa anh hùng cách mạng tuổi trẻ Việt Nam, dân tộc Việt Nam thời chống Mĩ Bài thơ tiểu đội xe khơng kính tác phẩm tự đậm chất trữ tình cách mạng Nhà thơ khắc hoạ hình ảnh chiến sĩ lái xe lòng cảm phục mến thương sâu sắc Họ người tự nguyện dấn thân, vui gian khổ, chấp nhận hi sinh Ngôn ngữ thơ giản dị, tự nhiên giàu sức gợi cảm, hình ảnh sáng tạo, độc đáo, nhịp thơ tự đo, phóng khống… Tất yếu tố làm nên hay, đẹp thơ Song điều quý giá tình, hố thân tác giả vào nhân vật để tìm tòi, phát hạt ngọc long lanh tâm hồn hệ trẻ anh hùng dân tộc anh hùng  ... người chiến sĩ lái xe xe khơng kính đường trận nhà thơ diễn tả cụ thể sinh động Đoàn xe chạy tạo nên lốc bụi mù trời Xe khơng kính, gió lùa mạnh vào buồng lái khiến người lái xe tưởng nhìn thấy... lãng mạn bay bổng hồ quyện với nhau: Khơng có kính, xe khơng có đèn, Khơng có mui xe, thùng xe có xước, Xe chạy miền Nam phía trước: Chi cần xe có trái tim Càng gần thắng lợi, nhiều gian nan,... lính lái xe Đường Trường Sơn gập ghềnh, hiểm trở Mùa mưa, mưa thác đổ Mùa khô, xe chạy bụi bay mù trời Ngày trời quang mây tạnh máy bay Mĩ liên tục trút bom đạn xuống đoàn xe nối mặt trận Xe có