TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA LUẬT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT Khóa 30 (2004 - 2008) ĐỀ TÀI: THI HÀNH ÁN DÂN SỰ VÀ CÁC BIỆN PHÁP CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu Giảng viên hướng dẫn: Trương Thanh Hùng Sinh viên thực hiện: Trần Minh Trí MSSV: 5044076 Lớp: Luật Thương Mại Khóa: 30 Cần Thơ, tháng 05/2008 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu Cần Thơ, ngày tháng .năm 2008 MỤC LỤC Trang LỜI NÓI ĐẦU CHƯƠNG I: THI HÀNH ÁN DÂN SỰ Một số vấn đề thi hành án dân 1.1 Khái niệm chung thi hành án dân 1.1.1 Thi hành án gì? 1.1.2 Thi hành án dân gì? 1.2 Phạm vi hoạt động thi hành án dân 1.3 Đặc điểm hoạt động thi hành án dân 1.4 Các nguyên tắc thi hành án dân 1.5 Xã hội hoá hoạt động thi hành án 1.6 Lịch sử hình thành phát triển thi hành án dân Cơ quan thi hành án dân Cơ quan quản lý thi hành án dân 11 2.1 Cơ quan thi hành án dân 11 2.1.1 Cơ quan thi hành án dân cấp tỉnh 12 2.1.2 Cơ quan thi hành án dân cấp huyện 13 2.1.3 Thi hành án quân khu tương đương 14 2.2 Cơ quan quản lý thi hành án dân 15 Chấp hành viên, Thủ trưởng Cơ quan thi hành án 16 3.1 Chấp hành viên 16 Trung tâm Học liệuniệm ĐHChấp Cầnhành Thơ @ Tài liệu học tập nghiên 16 cứu 3.1.1 Khái viên 3.1.2 Tiêu chuẩn việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Chấp hành viên .17 3.1.3 Nhiệm vụ, quyền hạn Chấp hành viên 18 3.2 Thủ trưởng Cơ quan thi hành án 20 3.2.1 Thủ tục bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan thi hành án 21 3.2.2 Nhiệm vụ, quyền hạn Thủ trưởng Cơ quan thi hành án 22 Thủ tục thi hành án dân 23 4.1 Quyền yêu cầu thi hành án 23 4.2 Cấp án, định Tồ án; gửi giải thích án, định Toà án 28 4.2.1 Cấp án, định Toà án 28 4.2.2 Gửi giải thích án, định Toà án 28 4.3 Nhận án, định; nhận đơn yêu cầu thi hành án 29 4.3.1 Nhận án, định 29 4.3.2 Nhận đơn yêu cầu thi hành án 29 4.4 Phí thi hành án 29 4.5 Ra định thi hành án 32 4.5.1 Thẩm quyền định thi hành án 33 4.5.2 Chủ động định thi hành án 34 4.5.3 Ra định thi hành án theo đơn yêu cầu 34 4.6 Uỷ thác thi hành án dân 34 4.6.1 Nguyên tắc ủy thác thi hành án 35 4.6.2 Thẩm quyền định ủy thác thi hành án 35 4.6.3 Thủ tục ủy thác thi hành án 36 4.7 Hoãn thi hành án 38 4.8 Tạm đình thi hành án 40 4.9 Đình thi hành án 42 4.10 Trả lại đơn yêu cầu thi hành án kết thúc việc thi hành án 43 4.11 Những vấn đề khác liên quan đến thủ tục thi hành án 44 4.11.1 Những vụ việc chuyển giao cho Ủy ban nhân dân cấp xã đôn đốc thi hành 44 4.11.2 Miễn, giảm thi hành án khoản án phí, tiền phạt 45 4.11.3 Xử lý tài sản tịch thu tiêu hủy vật chứng 47 4.11.4 Tự nguyện thi hành hành án quyền thỏa thuận đương 48 CHƯƠNG II: CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ 49 Những vấn đề cưỡng chế thi hành án dân 49 1.1 khái niệm 49 1.2 Nguyên tắc cưỡng chế thi hành án 49 1.3 Các biện pháp cưỡng chế thi hành án 50 1.4 Lập kế hoạch cưỡng chế thi hành án 50 2.Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ trả tiền 51 2.1 Khấu trừ tài khoản, trừ vào tiền, thu hồi giấy tờ có giá người phải thi hành án Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên 51 cứu 2.2 Trừ vào thu nhập người phải thi hành án 52 2.3 Biện pháp kê biên tài sản 53 2.3.1 Kê biên tài sản 53 2.3.2 Tài sản không kê biên 55 2.3.3 Những yêu cầu đặt kê biên tài sản 56 2.3.4 Định giá tài sản kê biên 61 2.3.5 Giao tài sản để thi hành án 63 2.3.6 Bảo quản tài sản kê biên 63 2.3.7 Bán tài sản kê biên 64 2.3.8 Những quy định kê biên tài sản theo quy định Dự thảo Luật thi hành án dân 68 2.4 Thứ tự toán tiền thi hành án 70 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ giao vật giao nhà, chuyển quyền sử dụng đất 73 3.1 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ giao vật 73 3.2 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ giao nhà, chuyển quyền sử dụng đất .74 3.2.1 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ giao nhà .74 3.2.2 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ chuyển quyền sử dụng đất 75 Cưỡng chế quyền sở hữu trí tuệ 76 4.1 Kê biên quyền sở hữu trí tuệ .76 4.2 Định giá quyền sở hữu trí tuệ .76 4.3 Bán đấu giá quyền sở hữu trí tuệ 76 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ buộc làm không làm công việc định 77 5.1 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ buộc làm công việc định theo án, định Toà án 77 5.2 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ không làm công việc định theo án, định Toà án 77 5.3 Cưỡng chế giao cho người nuôi dưỡng 77 5.4 Cưỡng chế buộc nhận người lao động trở lại làm việc 78 Chi phí cưỡng chế thi hành án 78 Kháng nghị, khiếu nại, tố cáo thi hành án dân 80 7.1 Kháng nghị thi hành án dân 80 7.2 Khiếu nại thi hành án dân 83 7.3 Tố cáo thi hành án dân 86 Xử lý vi phạm 87 8.1 Hành vi mức phạt vi phạm hành 88 8.2 Thẩm quyền xử phạt vi phạm 89 CHƯƠNG III: THỰC TIỄN CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ, NGUYÊN NHÂN VÀ GIẢI PHÁP 90 Thực tiễn công tác thi hành án dân sự: 90 Nguyên nhân: 94 2.1Học Nguyên nhân chủCần quan Trung tâm liệu ĐH Thơ @ Tài liệu học tập nghiên 94 cứu 2.2 Nguyên nhân khách quan 96 Giải pháp khắc phục thực trạng thi hành án dân 99 KẾT LUẬN 106 TÀI LIỆU THAM KHẢO Dự thảo Luật thi hành án dân Bộ Luật tố tụng dân năm 2004 Bộ Luật dân năm 2004 Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2002 Luật phá sản năm 2004 Luật Hôn nhân gia đình năm 2000 Pháp lệnh thi hành án dân ngày 14 tháng 01 năm 2004 Pháp lệnh Phí Lệ phí số 38/2001/PL-UBTVQH10 ngày 28 tháng 08 năm 2001 Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành ngày 02 tháng năm 2002 10 Nghị định số 164/2004/NĐ-CP ngày 14 tháng 09 năm 2004 Chính Phủ kê biên, đấu giá quyền sử dụng đất để bảo đảm thi hành án Trung11.tâm liệu ĐH Cần Thơ Tài 6liệu nghiên cứu NghịHọc định số 57/2002/NĐ-CP ngày @ 03 tháng nămhọc 2002 tập Chính phủ quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh Phí Lệ phí 12 Nghị định số 24/2006/NĐ-CP ngày 06/03/2006 Chính phủ sửa đổi, bổ sung số điều Nghị định số 57/2002/NĐ-CP ngày 03/06/2002 Chính phủ quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh phí lệ phí 13 Nghị định số 173/2004/NĐ-CP ngày 30/09/2004 Chính phủ quy định thủ tục, cưỡng chế xử phạt vi phạm hành thi hành án dân 14 Nghị định số 50/2005/NĐ-CP ngày 11 tháng 04 năm 2005 Chính phủ Cơ quan quản lý thi hành án dân sự, Cơ quan thi hành án dân cán bộ, công chức làm công tác thi hành án dân sự; 15 Thông tư số 43/2006/TTLT-BTC-BTP Ngày 19/05/2006 Bộ tài chính, Bộ Tư pháp hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý sử dụng phí thi hành án 16 Thơng tư số 02/2005/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP-BCA-BTC ngày 17/6/2005 hướng dẫn việc miễn, giảm án phí, tiền phạt cho người phải thi hành án 17 Thông tư số 05/2002/TT.BTP ngày 27/02/2002 Bộ Tư pháp hướng dẫn chuyển giao số vụ việc thi hành án dân cho Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn đôn đốc thi hành 18 Quyết định số1022/2004/QĐ-NHNN ngày 17 Tháng 08 năm 2004 Thống đốc Ngân hàng Nhà nước việc ban hành Quy chế lưu ký giấy tờ có giá Ngân hàng Nhà nước 19 Quyết định số 51/2002/QĐ-BTP ngày 27/02/2002 Bộ trưởng Bộ Tư pháp việc ban hành chuẩn mực đạo đức Chấp hành viên Cơ quan thi hành án dân 50/2005/ND-CP 20 Quyết định số 02/2006/QĐ-BTP ngày 14/4/2007 Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định Chế độ báo cáo thống kê thi hành án dân Quyết địnhliệu số 170/2005/QĐ-TTg Thủ phủ cứu Trung21.tâm Học ĐH Cần Thơngày @ 08/07/2005 Tài liệu học tậptướng Chính nghiên việc ban hành chuẩn nghèo áp dụng cho giai đoạn 2006 - 2010 22 Trương Thanh Hùng - Tập giảng Luật tố tụng dân - Khoa luật Đại học Cần Thơ - 23 Th.S Đinh Thị Mai Phương, Bình luận pháp lệnh thi hành án dân năm 2004, NXB Tư Pháp 24 Nguyễn Thanh Thủy, Lê Tuấn Sơn, Người dân với Cơ quan thi hành án, NXB Tư Pháp 25 http://www.mof.gov.vn 26 http://hoangminhlaw.com 27 http://www.nguoidaibieu.com.vn 28 http://vietnamnet.vn 29 http://www.doisongphapluat.com.vn 30 http://vietnamese.vietnam.usembassy.gov Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp LỜI NÓI ĐẦU "Một án, định Tịa án dù có xét xử nghiêm minh đến đâu, cơng việc hịa giải dù có làm tốt đến đâu, song không thi hành thi hành không đầy đủ, án, định chưa mang tính thực chưa thưc vào thực tế đời sống xã hội"1 Vâng! án, hay định Tịa án khơng thi hành thi hành khơng nghiêm chỉnh khơng cịn ý nghĩa Khi Tịa án đưa phán vụ kiện hay vụ án cụ thể quyền lợi ích nghĩa vụ đương điều nằm giấy Để phán trở thành thực đòi hỏi tự nguyện thi hành bên có nghĩa vụ Trong trường hợp họ khơng tự nguyện thi hành cần có quyền lực Nhà nước để buộc họ phải thi hành phán Quá trình Cơ quan thi hành án dân tổ chức thi hành án, định dân Tịa án có hiệu lực pháp luật nhằm đảm bảo lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp cơng dân q trình thi hành án dân Do đó, thi hành án dân khâu cuối trình tố tụng nên có ý nghĩa quan trọng việc Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu thực hóa án, định Tịa án Với mục đích đó, hoạt động thi hành án dân thước đo tính thực tế, tính cơng bằng, tính hiệu lực án, định Tòa án nhân danh Nhà nước Ngồi ra, thi hành án dân cịn sở khẳng định vai trị, uy tín quan Nhà nước, biện pháp chế đảm bảo Nhà nước bình đẳng quyền chủ thể trước pháp luật; đảm bảo quyền người, quyền công dân, củng cố lịng tin nhân dân Xét thấy cơng tác thi hành án dân có vai trị ý nghĩa quan trọng nên em chọn đề tài: "Thi hành án dân biện pháp cưỡng chế thi hành án dân sự" cho luận văn tốt nghiệp cử nhân luật Khi thực đề tài này, người nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu với kết cấu nội dung đề tài sau: Lời nói đầu Chương I: Thi hành án dân Chương II: Các biện pháp cưỡng chế thi hành án dân Trang 89 - Tập giảng Luật tố tụng dân - Khoa luật Đại học Cần Thơ - GV:Trương Thanh Hùng GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp Chương III: Thực tiễn công tác thi hành án dân sự, nguyên nhân giải pháp Kết luận Hiện nay, hệ thống tổ chức Cơ quan thi hành án dân hình thành nước, công tác thi hành án dân triển khai hoạt động có hiệu bước đầu, làm giảm đáng kể số lượng án tồn đọng, nhìn chung, cơng tác thi hành án dân cịn chưa ngang tầm, cịn có nhiều vấn đề xúc, chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đặt Thực tế thúc đẩy em chọn lĩnh vực thi hành án dân làm đề tài nghiên cứu khoa học Người nghiên cứu hy vọng luận văn tốt nghiệp góp phần tìm giải pháp để khắc phục hạn chế thực trạng công tác thi hành án dân Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp Tiến hành tổng kết, đánh giá việc áp dụng Quyết định việc ủy quyền cho Giám đốc Sở Tư pháp thực số công việc tổ chức, thấy cần thiết, kiến nghị Bộ trưởng Bộ Tư pháp giao cho Trưởng Thi hành án dân thực công tác tổ chức theo ủy quyền Bộ trưởng, nhằm tạo điều kiện cho Thủ trưởng Cơ quan thi hành án dân chủ động việc luân chuyển, điều động Chấp hành viên, cán bộ, công chức thi hành án để thực nhiệm vụ trọng tâm địa phương, phù hợp với địa bàn, thời điểm, để nâng cao kết thi hành án - Cần bổ sung quy định xác minh thi hành án Về nguyên tắc, việc thi hành án trước hết phải tơn trọng khuyến khích tự nguyện đương Chỉ sau hết thời hạn chấp hành viên ấn định mà đương có điều kiện thi hành án không tự nguyện thi hành án quan thi hành án áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành án, trừ trường hợp pháp luật quy định Vấn đề mấu chốt chỗ, quan thi hành án phải xác minh điều kiện thi hành án người phải thi hành án nghĩ đến việc áp dụng biện pháp cưỡng chế xây dựng kế hoạch tổ chức cưỡng chế Xác minh thực tiễn thi hành án vấn đề vô quan trọng, có ý nghĩa quyếtHọc định liệu việc thi hành án cóThơ thành@ cơng hayliệu khơng Hiện tại,và Pháp lệnh thi cứu Trung tâm ĐH Cần Tài học tập nghiên hành án dân năm 2004 không quy định thủ tục xác minh thi hành án, nghị định Chính phủ hướng dẫn thi hành Pháp lệnh có đề cập đến vài khía cạnh thủ tục xác minh chưa đầy đủ, cụ thể Thực tiễn hoạt động thi hành án, cán thi hành án thường tiến hành xác minh qua kinh nghiệm, có quan thi hành án xác minh thời hạn đương tự nguyện thi hành án, có quan thi hành án xác minh hết thời hạn đương tự nguyện thi hành án… Do đó, cần bổ sung điều luật xác minh thi hành án thời hạn, thủ tục, chủ thể tiến hành việc xác minh… - Thi hành án dân địa phương cần rà sốt, phân loại án xác sở tiêu chí thống kê, từ áp dụng biện pháp cần thiết theo quy định để giải loại án Đối với việc giải (thi hành dở dang chưa thi hành được), vụ việc đương có điều kiện thi hành, Cơ quan thi hành án chưa tổ chức thi hành phần tổ chức thi hành Cơ quan thi hành án dân cần đôn đốc Chấp hành viên phụ trách hồ sơ tích cực, chủ động việc giáo dục, thuyết phục đương tự nguyện thi hành án Trường hợp GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 101 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp giáo dục, thuyết phục khơng có kết quả, cương áp dụng biện pháp cưỡng chế cần thiết để thi hành dứt điểm vụ việc; Đối với Những trường hợp hoãn thi hành án (những trường hợp Cơ quan thi hành án chủ động thi hành án), cần phải thường xuyên theo dõi sát điều kiện thi hành án người phải thi hành án, có điều kiện, định tiếp tục thi hành án tổ chức thi hành theo quy định pháp luật Đối với trường hợp hoãn kéo dài mà người phải thi hành án khơng có điều kiện thi hành án, xét thấy đủ điều kiện để miễn, giảm thi hành án thực thủ tục miễn, giảm theo quy định pháp luật; Đối với trường hợp tạm đình thi hành án, hỗn thi hành án theo yêu cầu người có thẩm quyền xem xét lại án, định theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm, Cơ quan thi hành án dân cần phối hợp chặt chẽ với Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, để có định tiếp tục đưa án thi hành thi hành án phù hợp để giải dứt điểm vụ việc; Những trường hợp án tun khơng rõ, kịp thời có văn đề nghị Tồ án án, định giải thích, đính chính, làm sở cho việc thi Trung tâm liệu ĐH Thơ hợp @ không Tài liệu tậpkịp vàthời, nghiên hànhHọc án, địnhCần Trường học giải thích báo cứu cáo Cơ quan thi hành án Toà án cấp trực tiếp để có biện pháp đạo giải Đối với trường hợp chưa thống ý kiến Đây việc thi hành án có điều kiện thi hành án, có nhiều quan điểm khác việc thi hành án, nên án, định chưa thi hành Những việc này, Cơ quan thi hành án cần đạo Chấp hành viên tích cực rà soát, đề xuất với Lãnh đạo thi hành án Cơ quan thi hành án cấp trực tiếp để phối hợp với Cơ quan hữu quan bàn bạc, thống biện pháp giải quyết, tránh tình trạng kéo dài việc thi hành án, nâng cao kết thi hành án kỳ báo cáo Đối với tài sản kê biên phải giao chưa xử lý Những việc trách nhiệm chủ yếu thuộc Chấp hành viên phụ trách hồ sơ, Lãnh đạo Cơ quan Thi hành án cần kiểm tra, đôn đốc Chấp hành viên kịp thời xử lý Trường hợp có vướng mắc, báo cáo Lãnh đạo quan để phối hợp với quan có thẩm quyền giải quyết, tháo gỡ vướng mắc đó; Đối với việc tạm ngưng giải khiếu nại, Thủ trưởng Cơ quan thi hành án dân cần giao cho cán bộ, Chấp hành viên có kinh nghiệm, GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 102 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp trình độ chun mơn giỏi rà sốt, nghiên cứu hồ sơ để giải khiếu nại đương thời hạn quy định pháp luật Sau tiến hành áp dụng biện pháp cần thiết để thi hành dứt điểm án, định Những trường hợp khó khăn, phức tạp, cần báo cáo Ban đạo thi hành án để đạo phối hợp quan hữu quan giải dứt điểm Đối với trường hợp người phải thi hành án khơng có tài sản, thu nhập hợp pháp để thi hành án, có tài sản giá trị nhỏ không đáng kể để thi hành án Trước hết Cơ quan thi hành án cần thông qua quyền địa phương, quan chức năng, người thi hành án để xác định xác điều kiện tài sản, thu nhập người phải thi hành án Cơ quan thi hành án cần xác định tài sản gọi có giá trị nhỏ (khơng đủ để chi phí cưỡng chế thi hành án, đồ dùng thiết yếu…); Đối với trường hợp thi hành theo đơn yêu cầu, Cơ quan thi hành án trả đơn yêu cầu thi hành án; trường hợp chủ động thi hành án, Cơ quan thi hành án cần phải lập sổ theo dõi riêng thường xuyên xác minh điều kiện thu nhập, tài sản người phải thi hành án Trường hợp người phải thi hành án có tài sản khơng tài sản thuộc diện không kê biên chưa xử lý theo quy định pháp luật Cơ quanHọc thi hành án cần pháp luật @ hiệnTài hànhliệu để xáchọc định tập cụ thểvà tài sản cứu Trung tâm liệu ĐHcănCần Thơ nghiên không kê biên áp dụng vào trường hợp cụ thể Cần có quy định giải nơi tối thiểu cho người phải thi hành án gia đình (như để lại diện tích tối thiểu kê biên, bán đấu giá hay để lại khoản tiền định bán nhà để họ tạo lập nơi thời gian định…); - Quy định thời hạn trả lời kiến nghị Cơ quan quản lý thi hành án dân sự, Cơ quan Thi hành án dân cấp thỉnh thị cấp Quy định cụ thể trách nhiệm Cơ quan thi hành án cấp trên, Cơ quan quản lý công thi hành án, Viện Kiểm sát nhân dân việc cho ý kiến đạo nghiệp vụ thi hành án, quy định cụ thể thời hạn trả lời, xem xét giải vướng mắc Cơ quan quản lý công tác thi hành án, Cơ quan thi hành án cấp trên, Viện Kiểm sát nhân dân phải chịu trách nhiệm, kể việc bồi thường thiệt hại việc chậm trễ giải quyết, giải không pháp luật gây thiệt hại cho bên đương - Rà soát đối tượng phải thi hành án hoạt động kinh phí Nhà nước cấp Tiến hành rà sốt khoản chưa thi hành mà đối tượng phải thi hành án quan nhà nước hoạt động kình phí cấp từ ngân sách phần từ GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 103 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp ngân sách để kiến nghị quan có thẩm quyền xem xét hỗ trợ tài để thi hành án - Rà soát, lập danh sách đối tượng phải thi hành án doanh nghiệp Rà soát, lập danh sách đối tượng phải thi hành án quan, tổ chức kinh tế không tự nguyện thi hành án, cố tình lẩn tránh trách nhiệm xin ý kiến Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho phép công bố công khai trang Thông tin thi hành án dân - Tiếp tục triển khai việc tin học hóa hoạt động quản lý, điều hành thi hành án dân Tiếp tục triển khai việc tin học hoá hoạt động thi hành án dân sự, triển khai hộp thư điện tử, đào tạo sử dụng, khai thác sở liệu thi hành án dân nói riêng khái thác liệu Internet nói chung cho Cơ quan thi hành án dân địa phương triển khai việc gửi báo cáo, văn bản…bằng thư điện tử theo tinh thần Chỉ thị số 27/2007/CT-TTg ngày 29/11/2007 Thủ trrướng Chính phủ trấn chỉnh cơng tác văn quan hành Nhà nước Tiếp tục khảo sát, xây dựng, hoàn thiện phần mềm thống kê kết thi hành án dân để giảm bớt khối lượng công việc cho Chấp hành viên cập Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu nhật liệu hàng ngày Cục Thi hành án dân theo đạo Bộ trưởng Bộ Tư pháp - Về chế quản lý, tổ chức máy Cần tiếp tục xác định rõ trách nhiệm quản lý tồn diện, tập trung thống cơng tác tổ chức, hoạt động thi hành án từ trung ương đến địa phương Bộ Tư pháp Đồng thời tăng cường vai trị cấp uỷ Đảng, quyền địa phương, quan, ban ngành liên quan việc hỗ trợ để quan thi hành án hoàn thành nhiệm vụ Bộ máy Cơ quan thi hành án, cần hoàn thiện tổ chức Cơ quan thi hành án theo hướng đảm bảo tính độc lập hoạt động, nâng cao vai trò Cơ quan thi hành án, tương xứng với vị trí quan tố tụng địa phương Tồ án, Kiểm sát, Cơng an… Thực tiêu chuẩn hoá đội ngũ cán Cơ quan thi hành án; xây dựng thực kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán làm công tác thi hành án, đảm bảo chấp hành viên trước bổ nhiệm phải qua đào tạo nghề Sớm ban hành chế độ sách đãi ngộ GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 104 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp với chấp hành viên cán thi hành án, trước mắt chế độ bồi dưỡng cán thi hành án với thư ký án (hiện có chế độ bồi dưỡng Chấp hành viên) - Đáp ứng đầy đủ kịp thời kinh phí hoạt động cho Cơ quan thi hành án Tiếp tục tăng cường sở vật chất, phương tiện hoạt động, đặc biệt xây dựng trụ sở, hệ thống kho tang tài vật Cơ quan thi hành án Phấn đấu đến hết năm 2008 xây dựng xong trụ sở cho số Cơ quan thi hành án chưa có trụ sở trang bị đầy đủ phương tiện làm việc cho Cơ quan thi hành án bước nghiên cứu triển khai việc ứng dụng công nghệ thông tin hoạt động thi hành án, nhằm đại hoá nâng cao hiệu hoạt động Cơ quan thi hành án quan quản lý công tác thi hành án - Tăng cường cơng tác giải thích pháp luật Thường xun tổ chức việc tuyên truyền, giáo dục thuyết phục đương tự nguyện chấp hành; tiến hành cưỡng chế trường hợp bất đắc dĩ; phối hợp chặt chẽ với Cơ quan công an quan hữu quan khác bảo đảm tốt cho công tác thi hành án có hiệu lực, hiệu Tăng cường giám sát nhân dân, thực xã hội hoá số nội dung hoạt động thi hành án Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu ——————— GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 105 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp KẾT LUẬN Qua nhiều năm hình thành phát triển, cơng tác thi hành án dân Việt Nam góp phần quan trọng vào nghiệp xây dựng bảo vệ đất nước, bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa Từ công tác thi hành án giao cho Cơ quan tư pháp quản lý, máy thi hành án hình thành ba cấp hoạt động có hiệu Các án dân sự, dân hình sự, thừa kế, nhân, kinh tế, hành thi hành kịp thời Nhiều án dân tồn nhiều năm giải Điều đem lại niềm tin nhân dân tăng thêm tính nghiêm minh luật pháp Tuy nhiên nay, việc thi hành án dân có liên quan đến lợi ích vật chất cơng dân hay Nhà nước thường gặp khó khăn, trở ngại định nó động chạm đến quyền, lợi ích vật chất cụ thể bên tham gia vụ kiện Vấn đề cộm công tác thi hành án dân người phả thi hành án khơng có điều kiện thi hành, người phải thi hành án đồng thời phải chấp hành hình phạt tù, người phải thi hành án tuổi trưởng thành sống hoàn toàn phụ thuộc vào gia đình, bố mẹ Bên cạnh đó, Trung tâm ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học nghiên việc Học người liệu phải thi hành án tìm đủ cách để trốn tránh thi tập hành án không cứu đứng tên chủ sở hữu, tẩu tán tài sản trước án có hiệu lực pháp luật đặt nhiều khó khăn cho quan chức cơng tác thi hành án Vấn đề địi hỏi cấp, ngành địa phương cần có phối hợp chặt chẽ nhằm thi hành tốt án Đối với ngành Tòa án, xét xử Hội đồng xét xử cần tuyên án đảm bảo xác có tính khả thi để giúp cho cơng tác thi hành án thuận lợi Đối với Cơ quan thi hành án dân cần tích cực lĩnh vực công tác phân công, công tác vận động, giáo dục người thi hành án; cán thi hành án thường xuyên bám sát sở để thi hàn án có hiệu Đối với Cơ quan cơng an, cần có hổ trợ tư pháp chặt chẽ lần cưỡng chế thi hành Riêng ngành kiểm sát đề cao trách nhiệm việc giám sát công tác thi hành án, không để án có khả thi hành mà khơng thi hành Các vụ việc có giá trị khơng 500.000 đồng, ủy ban nhân dân cấp xã cần tranh thủ hổ trợ ban ngành đoàn thể để thi hành nhanh chóng, kịp thời Đặc biệt, người phải thi hành án phải đề cao ý thức tự giác thi hành theo nội dung án, định Tòa án Có thế, cơng tác thi hành án dân thực có hiệu Qua đó, khơng nhứng đảm bảo quyền lợi ích hợp pháp GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 106 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp cơng dân mà cịn bảo đảm pháp luật Nhà nước thực cách nghiêm minh, góp phần cố thêm lịng tin nhân dân Nhà nước Khoa luật Trường Đại học Cần Thơ sở đào tạo có uy tính khu vực ngày khẳng định vai trò quan trọng việc đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho Cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp Đã có khơng bạn sinh viên khoa Luật chưa trường có việc làm Ngân hàng, công ty Hiện đội ngũ cán công nhân viên quan tư pháp, đặc biệt Cơ quan thi hành cịn thiếu nhiều, có khơng nhà tuyển dụng đến "đặt hàng" trước (Cơ quan thi hành án dân tỉnh Đồng Tháp ví dụ điển hình) Điều chứng minh cử nhân luật Trường đại học Cần Thơ có chất lượng Không nữa, Quốc Hội thông qua Bộ luật Thi hành án dân sự, phương diện cá nhân em xin kiến nghị thầy cô nên tách lĩnh vực thi hành án dân thành môn riêng bổ sung vào chương trình đào tạo mơn Luật thi hành án dân để chương trình đạo tạo toàn diện hơn, đầy đủ hơn, "sản phẩm" đào tạo tốt Cuối cùng, em xin cảm ơn tất thầy cô giảng dạy, dẫn em suốt năm tháng giảng đường đại học Cảm ơn thầy Trương Thanh Hùng, thầy ân cần, nhiệt tình hướng dẫn giúp đỡ em hoàn thành tốt luận văn Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu Có lẽ, trưởng thành em ngày hơm đền đáp cơng ơn thầy cách có ý nghĩa Một lần nữa, xin ghi ơn thầy cô! GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 107 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 108 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp Cần Thơ, ngày tháng .năm 2008 MỤC LỤC Trang LỜI NÓI ĐẦU .1 Trung tâm Học liệu ĐH CầnÁN Thơ liệu học tập nghiên 3cứu CHƯƠNG I: THI HÀNH DÂN@ SỰTài Một số vấn đề thi hành án dân 1.1 Khái niệm chung thi hành án dân 1.1.1 Thi hành án gì? 1.1.2 Thi hành án dân gì? .3 1.2 Phạm vi hoạt động thi hành án dân .4 1.3 Đặc điểm hoạt động thi hành án dân .5 1.4 Các nguyên tắc thi hành án dân 1.5 Xã hội hoá hoạt động thi hành án 1.6 Lịch sử hình thành phát triển thi hành án dân Cơ quan thi hành án dân Cơ quan quản lý thi hành án dân .11 2.1 Cơ quan thi hành án dân 11 2.1.1 Cơ quan thi hành án dân cấp tỉnh 12 2.1.2 Cơ quan thi hành án dân cấp huyện 13 2.1.3 Thi hành án quân khu tương đương 14 2.2 Cơ quan quản lý thi hành án dân .15 Chấp hành viên, Thủ trưởng Cơ quan thi hành án .16 3.1 Chấp hành viên 16 3.1.1 Khái niệm Chấp hành viên 16 3.1.2 Tiêu chuẩn việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Chấp hành viên .17 GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 109 Luận văn tốt nghiệp: Trung Thi hành án dân biện pháp 3.1.3 Nhiệm vụ, quyền hạn Chấp hành viên .18 Thủ trưởng Cơ quan thi hành án 20 3.2.1 Thủ tục bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan thi hành án 21 3.2.2 Nhiệm vụ, quyền hạn Thủ trưởng Cơ quan thi hành án 22 Thủ tục thi hành án dân 23 4.1 Quyền yêu cầu thi hành án 23 Cấp án, định Tồ án; gửi giải thích án, định Toà án 28 Cấp án, định Toà án 28 2 Gửi giải thích án, định Tồ án 28 4.3 Nhận án, định; nhận đơn yêu cầu thi hành án 29 4.3.1 Nhận án, định 29 4.3.2 Nhận đơn yêu cầu thi hành án 29 4.4 Phí thi hành án .29 4.5 Ra định thi hành án 32 4.5.1 Thẩm quyền định thi hành án 33 4.5.2 Chủ động định thi hành án .34 4.5.3 Ra định thi hành án theo đơn yêu cầu 34 4.6 Uỷ thác thi hành án dân 34 4.6.1 Nguyên tắc ủy thác thi hành án 35 4.6.2 Thẩm quyền định ủy thác thi hành án .35 4.6.3 Thủ tục ủy thác thi hành án 36 4.7 Hoãn thi ĐH hành án 38 tâm Học liệu Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu 4.8 Tạm đình thi hành án .40 4.9 Đình thi hành án .42 4.10 Trả lại đơn yêu cầu thi hành án kết thúc việc thi hành án .43 4.11 Những vấn đề khác liên quan đến thủ tục thi hành án 44 4.11.1 Những vụ việc chuyển giao cho Ủy ban nhân dân cấp xã đôn đốc thi hành 44 4.11.2 Miễn, giảm thi hành án khoản án phí, tiền phạt 45 4.11.3 Xử lý tài sản tịch thu tiêu hủy vật chứng 47 4.11.4 Tự nguyện thi hành hành án quyền thỏa thuận đương 48 CHƯƠNG II: CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ 49 Những vấn đề cưỡng chế thi hành án dân .49 1.1 khái niệm .49 1.2 Nguyên tắc cưỡng chế thi hành án 49 1.3 Các biện pháp cưỡng chế thi hành án 50 1.4 Lập kế hoạch cưỡng chế thi hành án 50 2.Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ trả tiền 51 2.1 Khấu trừ tài khoản, trừ vào tiền, thu hồi giấy tờ có giá người phải thi hành án 51 2.2 Trừ vào thu nhập người phải thi hành án 52 2.3 Biện pháp kê biên tài sản 53 2.3.1 Kê biên tài sản .53 2.3.2 Tài sản không kê biên 55 GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 110 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp 2.3.3 Những yêu cầu đặt kê biên tài sản 56 2.3.4 Định giá tài sản kê biên 61 2.3.5 Giao tài sản để thi hành án 63 2.3.6 Bảo quản tài sản kê biên 63 2.3.7 Bán tài sản kê biên 64 2.3.8 Những quy định kê biên tài sản theo quy định Dự thảo Luật thi hành án dân 68 2.4 Thứ tự toán tiền thi hành án .70 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ giao vật giao nhà, chuyển quyền sử dụng đất .73 3.1 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ giao vật 73 3.2 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ giao nhà, chuyển quyền sử dụng đất 74 3.2.1 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ giao nhà 74 3.2.2 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ chuyển quyền sử dụng đất .75 Trung Cưỡng chế quyền sở hữu trí tuệ .76 4.1 Kê biên quyền sở hữu trí tuệ 76 4.2 Định giá quyền sở hữu trí tuệ 76 4.3 Bán đấu giá quyền sở hữu trí tuệ .76 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ buộc làm không làm công việc định 77 5.1 Cưỡng chế thi hành nghĩa vụ buộc làm công việc định theo án, định Toà án .77 hành nghĩa côngtập việcvà nhấtnghiên định Cưỡng tâm Học liệu chế ĐHthiCần Thơvụ@không Tàiđược liệulàm học cứu theo án, định Toà án 77 5.3 Cưỡng chế giao cho người nuôi dưỡng 77 5.4 Cưỡng chế buộc nhận người lao động trở lại làm việc 78 Chi phí cưỡng chế thi hành án .78 Kháng nghị, khiếu nại, tố cáo thi hành án dân 80 7.1 Kháng nghị thi hành án dân 80 7.2 Khiếu nại thi hành án dân .83 7.3 Tố cáo thi hành án dân 86 Xử lý vi phạm .87 8.1 Hành vi mức phạt vi phạm hành 88 8.2 Thẩm quyền xử phạt vi phạm .89 CHƯƠNG III: THỰC TIỄN CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ, NGUYÊN NHÂN VÀ GIẢI PHÁP 90 Thực tiễn công tác thi hành án dân sự: 90 Nguyên nhân: .94 2.1 Nguyên nhân chủ quan 94 2.2 Nguyên nhân khách quan 96 Giải pháp khắc phục thực trạng thi hành án dân 99 KẾT LUẬN 106 GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 111 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp TÀI LIỆU THAM KHẢO Dự thảo Luật thi hành án dân Bộ Luật tố tụng dân năm 2004 Bộ Luật dân năm 2004 Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2002 Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu Luật phá sản năm 2004 Luật Hơn nhân gia đình năm 2000 Pháp lệnh thi hành án dân ngày 14 tháng 01 năm 2004 Pháp lệnh Phí Lệ phí số 38/2001/PL-UBTVQH10 ngày 28 tháng 08 năm 2001 Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành ngày 02 tháng năm 2002 10 Nghị định số 164/2004/NĐ-CP ngày 14 tháng 09 năm 2004 Chính Phủ kê biên, đấu giá quyền sử dụng đất để bảo đảm thi hành án 11 Nghị định số 57/2002/NĐ-CP ngày 03 tháng năm 2002 Chính phủ quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh Phí Lệ phí 12 Nghị định số 24/2006/NĐ-CP ngày 06/03/2006 Chính phủ sửa đổi, bổ sung số điều Nghị định số 57/2002/NĐ-CP ngày 03/06/2002 Chính phủ quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh phí lệ phí GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 112 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp 13 Nghị định số 173/2004/NĐ-CP ngày 30/09/2004 Chính phủ quy định thủ tục, cưỡng chế xử phạt vi phạm hành thi hành án dân 14 Nghị định số 50/2005/NĐ-CP ngày 11 tháng 04 năm 2005 Chính phủ Cơ quan quản lý thi hành án dân sự, Cơ quan thi hành án dân cán bộ, công chức làm công tác thi hành án dân sự; 15 Thông tư số 43/2006/TTLT-BTC-BTP Ngày 19/05/2006 Bộ tài chính, Bộ Tư pháp hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý sử dụng phí thi hành án 16 Thông tư số 02/2005/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP-BCA-BTC ngày 17/6/2005 hướng dẫn việc miễn, giảm án phí, tiền phạt cho người phải thi hành án 17 Thông tư số 05/2002/TT.BTP ngày 27/02/2002 Bộ Tư pháp hướng dẫn chuyển giao số vụ việc thi hành án dân cho Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn đôn đốc thi hành 18 Quyết định số1022/2004/QĐ-NHNN ngày 17 Tháng 08 năm 2004 Thống đốc Ngân nước việc ban @ hànhTài Quy liệu chế lưu ký giấy có giá Trung tâm Họchàng liệuNhà ĐH Cần Thơ học tậptờvà nghiên cứu Ngân hàng Nhà nước 19 Quyết định số 51/2002/QĐ-BTP ngày 27/02/2002 Bộ trưởng Bộ Tư pháp việc ban hành chuẩn mực đạo đức Chấp hành viên Cơ quan thi hành án dân 50/2005/ND-CP 20 Quyết định số 02/2006/QĐ-BTP ngày 14/4/2007 Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định Chế độ báo cáo thống kê thi hành án dân 21 Quyết định số 170/2005/QĐ-TTg ngày 08/07/2005 Thủ tướng Chính phủ việc ban hành chuẩn nghèo áp dụng cho giai đoạn 2006 - 2010 22 Trương Thanh Hùng - Tập giảng Luật tố tụng dân - Khoa luật Đại học Cần Thơ - 23 Th.S Đinh Thị Mai Phương, Bình luận pháp lệnh thi hành án dân năm 2004, NXB Tư Pháp GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 113 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp 24 Nguyễn Thanh Thủy, Lê Tuấn Sơn, Người dân với Cơ quan thi hành án, NXB Tư Pháp 25 http://www.mof.gov.vn 26 http://hoangminhlaw.com 27 http://www.nguoidaibieu.com.vn 28 http://vietnamnet.vn 29 http://www.doisongphapluat.com.vn 30 http://vietnamese.vietnam.usembassy.gov Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 114 Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA LUẬT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT Khóa 30 (2004 - 2008) ĐỀ TÀI: THI HÀNH ÁN DÂN SỰ VÀ CÁC BIỆN PHÁP CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập nghiên cứu Giảng viên hướng dẫn: Trương Thanh Hùng Sinh viên thực hiện: Trần Minh Trí MSSV: 5044076 Lớp: Luật Thương Mại Khóa: 30 Cần Thơ, tháng 05/2008 GVHD: Trương Thanh Hùng SVTH: Trần MinhTrí Trang 115 ... MinhTrí Trang Luận văn tốt nghiệp: Thi hành án dân biện pháp CHƯƠNG I THI HÀNH ÁN DÂN SỰ Một số vấn đề thi hành án dân 1.1 Khái niệm chung thi hành án dân 1.1.1 Thi hành án gì? Thi hành án hoạt động... biệt pháp lệnh thi hành án dân 1993 so với Pháp lệnh thi hành án dân năm 1989 khâu tổ chức, chế thi hành án dân Theo Pháp lệnh thi hành án dân năm 1989, Tồ án có nhiệm vụ thi hành án dân sự; Theo... CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ 49 Những vấn đề cưỡng chế thi hành án dân 49 1.1 khái niệm 49 1.2 Nguyên tắc cưỡng chế thi hành án 49 1.3 Các biện pháp cưỡng chế thi hành