Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn Trờng Cao đẳng nghề điện Hà Nội Khoa động lực -@ - đề tài môn học tên đề tài: BO DNG V KIM TRA HỆ THỐNG LÀM MÁT ĐỘNG CƠ 1TR-FE Sinh viªn thùc : o Tin t Lớp Khoá học : CNÔTÔ 6C : 2012 - 2015 Giáo viên hớng dẫn : NguyÔn TiÕn Sü Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNƠTƠ 6C hµ néi, 2015 GVHD: Nguyễn Tiến Sỹ SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNÔTÔ 6C MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU .5 CHƯƠNG I TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG LÀM MÁT .6 1.1MỤC ĐÍCH VÀ Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI 1.2 KHÁI QUÁT VỀ HỆ THỐNG LÀM MÁT .6 1.2.1 Khái quát .6 1.2.2 Hệ thống làm mát nước 10 1.2.3 Hệ thống làm mát không khí 17 1.3 KẾT CẤU CỤM CHI TIẾT CHÍNH CỦA HỆ THỐNG LÀM MÁT BẰNG NƯỚC 19 1.3.1 Kết cấu két làm mát 19 1.3.2 Kết cấu bơm nước 23 1.3.3 Kết cấu quạt gió .29 1.3.4 Van nhiệt 32 1.3.5 So sánh ưu khuyết điểm kiểu làm mát nước làm mát không khí 35 CHƯƠNG II 37 CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC HỆ THỐNG LÀM MÁT XE TOYOTA INNOVA 37 1.1 GIỚI THIỆU CHUNG 37 1.2 TRỌNG LƯỢNG VÀ KÍCH THƯỚC XE .38 1.3 ĐỘNG CƠ .39 1.4 KHẢO SÁT HỆ THỐNG LÀM MÁT ĐỘNG CƠ 1TR-FE XE TOYOTA INNOVA .40 1.4.1 Sơ đồ nguyên lý động 1TR-FE 40 1.4.2 Nguyên lý hoạt động 40 CHƯƠNG III .43 KẾT CẤU CÁC BỘ PHẬN TRONG HỆ THỐNG LÀM MÁT .43 1.1 KÉT LÀM MÁT .43 1.1.1 Công dụng yêu cầu 43 1.1.2 Kết cấu nguyên lý làm việc 43 1.2 NẮP KÉT 44 1.2.1 Công dụng yêu cầu 44 1.2.2 Kết cấu nguyên lý làm việc 45 1.3 BƠM NƯỚC 46 1.3.1 Công dụng yêu cầu 46 1.3.2 Kết cấu nguyên lý làm việc 47 1.4 QUẠT GIÓ 48 GVHD: Nguyễn Tiến Sỹ SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNƠTƠ 6C 1.4.1 Cơng dụng u cầu 48 1.4.2 Kết cấu nguyên lý làm việc 48 1.5 VAN HẰNG NHIỆT .50 1.5.1 Công dụng yêu cầu 50 1.5.2 Kết cấu nguyên lý làm việc 51 1.6 CẢM BIẾN NHIỆT ĐỘ NƯỚC LÀM MÁT 52 1.6.2 Nguyên lý hoạt động 52 CHƯƠNG IV .54 QUY TRÌNH THÁO LẮP,KIỂM TRA VÀ SỬA CHỮA HỆ THỐNG LÀM MÁT .54 1.1 CHẨN ĐOÁN HỆ THỐNG LÀM MÁT 54 1.1.1 Máy bị nóng .54 1.1.2 Két nước bị rò 54 1.1.3 Máy chậm nóng 55 1.2 NHỮNG HƯ HỎNG VÀ BIẾN XẤU TÌNH TRẠNG CỦA HỆ THỐNG LÀM MÁT 55 1.2.1 Kiểm tra bổ sung nước làm mát .55 1.2.2 Khi động quay chỗ bơm có tiếng kêu 56 1.2.3 Nhiệt độ nước làm mát cao .56 1.2.4 Xúc rửa hệ thống làm mát 56 1.3 QUY TRÌNH THÁO,LẮP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC SỬA CHỮA 57 1.3.1 Két làm mát 57 1.3.2 Nắp két .58 1.3.3 Bơm nước 59 1.3.4 Quạt gió 61 1.3.5 Van nhiệt 62 KẾT LUẬN 64 TÀI LIỆU THAM KHẢO 65 GVHD: Nguyễn Tiến Sỹ SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNƠTƠ 6C LỜI NĨI ĐẦU Ngày nay,nền cơng nghiệp tơ giới nói chung cơng nghiệp tơ VIỆT NAM nói riêng ngày lớn mạnh.Nhiều hãng xe ,thương hiệu với nhiều mẫu mã ,chủng loại với kĩ thuật tiên tiến đời Bên cạnh đó,khoa học kĩ thuật kinh tế không ngừng phát triển,làm cho mức sống người dân nâng lên rõ rệt,thể chổ nhu cầu ngày tăng cao.Đặc biệt,về nhu cầu lại,nhu cầu vận chuyển hàng hóa gia tăng chóng mặt.Điều buộc nhà sản xuất cung cấp phương tiện giao thông phải cho đời nhiều sản phẩm hơn,với chủng loại mẫu mã đa dạng hồn thiện Sau q trình học tập trang bị kiến thức chuyên ngành động lực, sinh viên giao nhiệm vụ thiết kế đồ án tốt nghiệp, nhằm giúp cho sinh viên tổng hợp khái quát lại kiến thức học, từ kiến thức sở đến kiến thức chuyên ngành Qua trình thực đồ án sinh viên tự rút nhận xét kinh nghiệm cho thân trước bước vào công việc thực tế Em nhận đề tài tốt nghiệp: “Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE” Trong phạm vi đồ án này, em giới hạn tìm hiểu cách tổng quát phương pháp làm mát động cơ, cấu hệ thống động 1TR-FE, sâu nguyên lý làm việc va quy trình sửa chữa,bảo dưỡng cách tháo lắp Do kiến thức cịn hạn chế, tài liệu tham khảo cịn điều kiện thời gian không cho phép nên đồ án tốt nghiệp em không tránh khỏi thiếu sót, kính mong thầy mơn bảo để đồ án em hoàn thiện Cuối cùng, em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Nguyễn Tiến Sỹ thầy cô giáo môn khoa bạn giúp em hoàn thành đồ án Hà nội, ngày tháng năm 2015 Sinh viên thực GVHD: Nguyễn Tiến Sỹ Đào Tiến Đạt SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNÔTÔ 6C Chương I TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG LÀM MÁT 1.1 MỤC ĐÍCH VÀ Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI Một động hoạt động đạt hiệu cao nhờ hỗ trợ làm việc tốt hệ thống như: hệ thống nhiên liệu, hệ thống bôi trơn, hệ thống khởi động, hệ thống làm mát… Vì cơng suất, sức bền, tuổi thọ, hiệu suất làm việc động phụ thuộc lớn vào làm việc hệ thống Hệ thống làm mát hệ thống quan trọng động Mục đích đề tài là: - Giới thiệu tổng quát chung xe Toyota - Nắm vững kiến thức hệ thống làm mát cho động động đốt - Khảo sát hệ thống làm mát động 1TR-FE Phương pháp kiểm tra sửa chữa hệ thống làm mát - Quy trình tháo lắp,chẩn đốn,bảo dưỡng,sữa chữa hệ thống làm mát Với mục đích đề tài có ý nghĩa lớn sinh viên ngành động lực Thông qua việc làm đề tài góp phần cho sinh viên chúng em củng cố lại kiến thức học thực tập, giúp cho sinh viên chúng em cách nghiên cứu, làm việc cách độc lập Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi cho công việc sau người kỹ sư tương lai 1.2 KHÁI QUÁT VỀ HỆ THỐNG LÀM MÁT 1.2.1 Khái quát Trong trình làm việc liên tiếp có đốt cháy nhiên liệu xy lanh để biến lượng nhiệt thành năng.Nhiệt độ khí cháy lên đến 2500ºC,trong toàn nhiệt lượng ma sát khoảng 30% nhiệt lượng lại truyền cho chi tiết động Lượng nhiệt chi tiết động hấp thu, phải truyền môi trường bên để tránh nhiệt cho GVHD: Nguyễn Tiến Sỹ SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNÔTÔ 6C chi tiết dẫn đến kẹt bó Vì , hệ thống làm mát thiết lập để làm nguội động nhằm ngăn cản nhiệt hệ thống làm mát sử dụng phổ biến kiểu làm mát chất lỏng làm mát khơng khí • Mục đích Trong q trình làm việc động cơ, nhiệt truyền cho chi tiết tiếp xúc với khí cháy như: piston, xecmăng, xupap, nắp xilanh, thành xilanh chiếm khoảng 25 ÷ 35% nhiệt lượng nhiên liệu cháy toả Vì chi tiết thường bị đốt nóng mãnh liệt, nhiệt độ đỉnh piston lên tới 600oC,cịn nhiệt độ nấm xupap lên 900oC Nhiệt độ chi tiết máy cao gây hậu xấu như: - Phụ tải nhiệt làm giảm sức bền làm giảm sức bền, độ cứng vững tuổi thọ chi tiết máy - Do nhiệt độ cao làm giảm độ nhớt dầu bôi trơn nên làm tăng tổn thất ma sát - Có thể gây bó kẹt piston xy lanh tượng giản nở nhiệt - Giảm hệ số nạp - Đối với động xăng dễ phát sinh tượng cháy kích nổ Để khắc phục hậu xấu trên.Vì cần thiết phải làm mát động Hệ thống làm mát động có nhiệm vụ thực q trình truyền nhiệt từ khí cháy qua thành buồng cháy đến môi chất làm mát để đảm bảo cho nhiệt độ chi tiết khơng q nóng khơng q nguội Động q nóng gây tượng nói, cịn q nguội tức động làm mát nhiều tổn thất nhiệt cho dung dịch làm mát nhiều, nhiệt lượng dùng để sinh cơng hiệu suất nhiệt động thấp Ngoài nhiệt độ động thấp ảnh hưởng đến chất lượng dầu bôi trơn, độ nhớt dầu bôi trơn tăng, dầu bôi trơn khó lưu động làm tăng tổn thất giới tổn thất ma sát, ảnh hưởng lớn đến tiêu kinh tế công suất động Động 1TR-FE có hệ thống làm mát tuần hồn cưỡng • u cầu GVHD: Nguyễn Tiến Sỹ SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNÔTÔ 6C Đối với động 1TR-FE động lắp xe tơ khách hệ thống làm mát phải thỏa mãn yêu cầu sau: - Làm việc êm dịu, tiêu hao công suất cho làm mát bé - Bảo đảm nhiệt độ môi chất làm mát cửa van nhiệt khoảng 80÷950C nhiệt độ dầu bôi trơn động khoảng 95÷1150C - Bảo đảm động làm việc tốt chế độ điều kiện khí hậu điều kiện đường sá, kết cấu nhỏ gọn, dễ bố trí - Hệ thống làm mát khơng đảm bảo động làm việc bình thường mà cịn đảm bảo độ bền cho động Khi sử dụng động cần ý tới nguyên lý cấu tạo đặc điểm làm việc hệ thống làm mát để vận hành • Nhiệm vụ Hệ thống làm mát động 1TR-FE có nhiệm vụ làm mát động cơ, máy nén dầu bơi trơn.Trong q trình làm việc động nhiệt lượng nhiên liệu bị đốt cháy chiếm khoảng 23% đến 55%,còn lại truyền cho chi tiết máy nung nóng chúng.Khi nhiệt dộ chi tiết máy cao gây hậu xấu sau: - Làm giảm sức bền,độ cứng vững tuổi thọ chi tiết máy - Làm giảm độ nhớt dầu bôi trơn nên làm tăng tổn thất ma sát - Gây bó kẹt chi tiết giãn nở nhiệt - Làm xuất hiện tượng cháy không bình thường - Giảm hệ số nạp Nếu động hoạt động nhiệt độ thấp không tốt độ nhớt dầu bơi trơn tăng tổn thất ma sát tổn thất giới.Mặt khác nhiệt độ xi lanh thấp nhiên liệu ngưng tụ bề mặt xi lanh tạo axít gây tượng ăn mịn kim loại.Vì cần phải làm mát động cơ.Hệ thống làm mát động có nhiệm vụ sau: Tản nhiệt khí cháy qua chất lỏng làm mát để giữ cho động có nhiệt độ làm việc thích hợp ổn định đạt tiêu kinh tế kĩ thuật GVHD: Nguyễn Tiến Sỹ SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNƠTƠ 6C Hệ thống làm mát có nhiệm vụ làm mát động cơ, bảo đảm động có nhiệt độ ổn định suốt q trình làm việc Ngồi ra, hệ thống có nhiệm vụ khơng phần quan trọng rút ngắn thời gian chạy ấm máy, nhanh chóng đưa động đạt đến nhiệt độ làm việc Bên cạnh đó, hệ thống làm mát cịn làm mát cho máy nén khí nhằm tăng hiệu suất cho máy nén khí Đường nước làm mát máy nén khí trích từ đường nước làm mát động Trong trình làm việc động cơ, nhiệt độ dầu bôi trơn tăng lên không ngừng nguyên nhân sau: - Dầu bôi trơn phải làm mát trục, tỏa nhiệt lượng sinh trình ma sát ổ trục ngồi - Dầu bơi trơn tiếp xúc trực tiếp với chi tiết máy có nhiệt độ cao cị mổ, xupáp, piston Để đảm bảo nhiệt độ làm việc dầu ổn định, giữ độ nhớt dầu thay đổi đảm bảo khả bơi trơn, cần phải làm mát dầu bơi trơn Đường dầu bôi trơn khoan song song với đường nước làm mát động Khi nước làm mát động đồng thời làm mát cho dầu bôi trơn, nhằm hạ nhiệt độ cho dầu bơi trơn • Cơng dụng Động đốt làm việc tốt nhiệt độ định Trong động hoạt động nhiên liệu đốt cháy xy lanh với tần suất 50 lần giây, nhiệt độ lớn xy lanh có chỗ đạt đến 2200 độ C Các chi tiết động nóng bị giảm sức bền, tuổi thọ, hiệu suất động thấp động làm việc ngược lại nhiệt độ chi tiết động thấp nhiên liệu khó bốc làm khó q trình cháy q trình bơi trơn Hệ thống làm mát có tác dụng tản nhiệt khỏi chi tiết giữ cho nhiệt độ chi tiết không vượt giá trị cho phép đảm bảo điều kiện làm việc bình thường động Động làm việc tốt nhiệt độ nước áo nước xy lanh 80-95º C GVHD: Nguyễn Tiến Sỹ SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNƠTƠ 6C • Phân loại Hiện động sử dụng phổ biến hai loại: - Hệ thống làm mát nước - Hệ thống làm mát không khí Hầu hết động đốt tô sử dụng phương pháp làm mát nước làm mát khơng khí sử dụng phổ biến cho mô tô, xe máy số động chuyên dụng hệ thống làm mát khơng khí hiệu hệ thống làm mát nước nên sử dụng động ô tô Dựa vào tính chất lưu động nước mà chia thành loại: - Bốc : dùng phổ biến cho máy nông nghiệp - Đối lưu tự nhiên: dùng cho động tĩnh - Tuần hoàn cưỡng bức: loại tuần hồn vịng dùng phổ biến tơ, máy kéo động tĩnh tại; loại tuần hoàn hai vòng dùng cho động tàu thủy * So sánh loại: - Loại làm mát nước có hiệu cao làm mát đồng hơn, tổn thất công suất làm mát it - Hệ thống làm mát nước phức tạp - Quạt gió có cơng suất nhỏ nên ồn - Làm mát gió đơn giản, dễ sử dụng, tiện lợi động làm việc điều kiện khắc nghiệt: sa mạc, rừng sâu… 1.2.2 Hệ thống làm mát nước Hệ thống làm mát nước chia nhiều kiểu khác như: làm mát nước kiểu bốc hơi, kiểu đối lưu tự nhiên, kiểu tuần hoàn cưỡng làm mát nhiệt độ cao Mỗi kiểu làm mát có ưu nhược điểm khác thích hợp cho điều kiện làm việc động 1.2.2.1 Hệ thống làm mát kiểu bốc Hệ thống làm mát nước kiểu bốc loại đơn giản Hệ thống không cần bơm, quạt Bộ phận chứa nước có hai phần: GVHD: Nguyễn Tiến Sỹ 10 SV: Đào Tiến Đạt ... 8 0-9 5º C GVHD: Nguyễn Tiến Sỹ SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNÔTÔ 6C • Phân loại Hiện động sử dụng phổ biến hai loại: - Hệ thống làm mát nước - Hệ thống làm mát. .. Nguyễn Tiến Sỹ Đào Tiến Đạt SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNÔTÔ 6C Chương I TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG LÀM MÁT 1.1 MỤC ĐÍCH VÀ Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI Một động hoạt động đạt. .. SV: Đào Tiến Đạt Bảo dưỡng KT hệ thống làm mát động 1TR-FE Lớp: CNÔTÔ 6C Hệ thống làm mát có nhiệm vụ làm mát động cơ, bảo đảm động có nhiệt độ ổn định suốt q trình làm việc Ngồi ra, hệ thống