Ngời hớng dẫn : Vũ Quốc Chung Lời cảm ơn Đề tài nghiệp vụ s phạm đến đà hoàn thành , Lời em xin gửi lời biết ơn đến thầy cô giáo giảng dạy khoa Giáo dục Tiểu học Trờng đại học S phạm Hà nội suốt thời gian qua Đặc biệt em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo Phó Giáo s - Tiến sĩ Võ Quốc Trung, ngời đà tận tình bảo giúp đỡ em nhiều trình thực đề tài Lần thực đề tài, có nhiều cố gắng nhng chắn không tránh đợc thiếu sót hạn chế Rất mong đợc đóng góp thầy cô bạn Tôi xin chân thành cảm ơn! Ngời thực Nguyễn Thị Hằng Ngêi thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung Mơc lơc Trang I LÝ chọn đề tài II Mục đích nghiên cứu: III NhiƯm vơ nghiªn cøu: ý nghÜa, vai trò việc dạy học số thập phân: Thực trạng dạy học số thập phân sè trêng TiĨu häc thc hun Hµ Trung tỉnh Thanh Hoá Đề xuất số biện pháp gióp häc sinh líp häc tèt sè thËp 10 phân IV Phơng pháp nghiên cứu: 10 V Giả thiết khoa học 10 VI Cấu trúc đề tài 11 11 Ch¬ng I : C¬ së lÝ luËn Ch¬ng II Mét sè biƯn ph¸p gióp häc sinh líp häc tèt số thập phân Biện pháp 1: Giúp học sinh nắm vững khái niệm số thập phân Biện pháp : Giúp học sinh nắm vững mối liên hệ số thập phân với số tự nhiên, số thập phân với phân số 11 15 15 20 Biện pháp : Giúp học sinh rèn kĩ thực phép tÝnh 21 céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n BiƯn pháp 4: Vận dụng phơng pháp dạy học tích cực nhằm tổ chức hớng dẫn hoạt động học tập tích cực, chủ động, sáng tạo 23 häc sinh viƯc chiÕm lÜnh kiÕn thøc: Ch¬ng III Thư nghiƯm s ph¹m 26 Ngêi thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung I Lí chọn đề tài Chơng trình Toán có vị trí vô quan trọng vì: - Toán gióp häc sinh bỉ sung, cđng cè, hoµn thiƯn, hệ thống hóa, khái quát hóa kiến thức ban đầu số học số tự nhiên, phân số, hỗn số,số thập phân, đại lợng đo đại lợng, yếu tố hình học, giải toán có lời văn - Tiếp tục phát triển ( mức độ thích hợp ) lực phân tích, tổng hợp, khái quát hoá, cụ thể hoá; bớc đầu hình thành phát triển t phê phán sáng tạo; phát triển trí tởng tợng không gian, - Tiếp tục rèn luyện đức tính cẩn thận, tự tin, trung thực, có tinh thần trách nhiệm, - Các kiến thức, kĩ Toán có nhiều ứng dụng đời sống, cần thiết để học tốt môn học khác Tiểu học học tiếp môn học khác Trung học sở Trong mạch kiến thức Toán 5, mạch số học đóng vai trò trọng tâm, cốt lõi Nội dung sè häc bao gåm sè vµ phÐp tÝnh( mét số yếu tố đại số yéu tố thống kê đợc tích hợp nội dung số học) Ngoài số tự nhiên phân số đợc giới thiệu lớp dới, Toán giới thiệu phân số số thập phân, hỗn số, số thập phân; trọng tâm số thập phân phép tính cộng, trừ, nhân , chia số thập phân Số thập phân khái niệm quan trọng chơng trình Toán Tiểu học nói riêng sống hàng ngày nói chung Số thập phân chơng trình Toán kiến thức mở đầu số thập phân, nhng lại kiến thức tảng cho trình học tập môn Toán môn học khác Mặt khác, số thập phân đợc sử dụng hàng ngày hầu hết hoạt động thực tiễn Vì vậy, khái niệm số thập phân phơng tiện, cầu nối Toán học thực tiễn Việc dạy chơng số thập phân cho học sinh lớp vấn đề khó nội dung phơng pháp giáo viên Hầu hết giáo viên cha nắm đợc đầy đủ chất khái niệm số thập phân, cha hiểu hết cách sâu sắc mối quan hệ số thập phân với số tự nhiên, số thập phân phân số Vì hä gỈp rÊt nhiỊu khã Ngêi thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung khăn trình giảng dạy, cho nên, đa số giáo viên dựa vào sách giáo viên để truyền đạt kiến thức cho học sinh cha có nhiều sáng kiến trong giảng dạy để nâng cao chất lợng dạy học số thập phân Đối với häc sinh, viƯc häc kh¸i niƯm, tÝnh chÊt, phÐp tính cộng, trừ, nhân, chia với số thập phân em tiếp thu mức độ công nhận nên hiểu cách mơ hồ dẫn đến trình làm có nhiều sai sót Để góp phần nâng cao chất lợng dạy học Toán nói chung nội dung dạy học số thập phân nói riêng , lựa chọn nghiên cứu đề tài Một số biện pháp giúp học sinh lớp học tốt số thập phân II Mục đích nghiên cứu: Nghiên cứu đề tài nhằm: - Tập dợt khả nghiên cứu thân - Thông qua việc điều tra nghiên cứu thực trạng dạy học địa phơng để tìm khó khăn thiếu sót sai lầm học sinh dạy học số thập phân, từ đề xt mét sè biƯn ph¸p gióp häc sinh líp học tốt số thập phân, góp phần nâng cao chất lợng dạy học địa phơng Để đạt đợc mục đích nghiên cứu nêu trên, đề tà đặt nhiệm vụ nghiên sau đây: - Nghiên cứu nội dung chơng trình sách giáo khoa Toán - Nghiªn cøu chn kiÕn thøc vỊ néi dung sè thËp phân - Điều tra , khảo sát thực tế việc dạy học số thập phân số trờng TiĨu häc III NhiƯm vơ nghiªn cøu: ý nghÜa, vai trò việc dạy học số thập phân: Số thập phân đợc đa vào chơng trình Toán nh công cụ biểu diễn số đo đại lợng nhằm trang bị cho học sinh phơng tiện tính toán thờng đợc dùng đời sống hàng ngày Nó cầu nối toán học thực tiễn Nó chiếm vị trí quan trọng chơng trình Toán Ngời thực : Nguyễn Thị Hằng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung VỊ néi dung: Số thập phân chơng trình Toán kiến thức mở đầu số thập phân, nhng lại kiến thức tảng cho trình học tập môn Toán môn học khác chơng trình Tiểu học nh cấp học khác sau Về mặt Toán học, số thập phân loại số đợc xây dựng sở mở rộng tập hợp số thự nhiên nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn việc đo đại lợng yêu cầu nội môn Toán Về mặt thực tiễn, số thập phân đợc sử dụng hàng ngày hầu hết hoạt động thực tiễn cho nên, xem khái niệm số thập phân khái niệm chìa khoá để kết nối Toán học thực tiễn Về mặt s phạm, có mối liên hệ khăng khít việc đo đại lợng việc sử dụng số thập phân Việc học tốt khái niệm số thập phân biết thực hành thành thạo phép tính cộng, trừ, nhân , chia sè thËp ph©n sÏ gióp cho häc sinh biÕt vËn dụng kiến thức, kĩ số thập phân nh: đo lờng, tính tỉ lệ phần trăm, tỉ lệ xích học môn khoa học; lịch sử, đia lí môn học khác Thực trạng dạy học số thập phân số trờng Tiểu học thuộc huyện Hà Trung tỉnh Thanh Hoá Qua điều tra, khảo sát trực tiếp trao đổi với số giáo viên, đồng thời qua việc quan sát, tìm hiểu tập Toán học sinh lớp số tr ờng địa bàn huyện Hà Trung tỉnh Thanh Hoá, thấy thực trạng dạy học số thập phân số trờng nh sau: 4.1 Về giáo viên : 4.1.1: Ưu điểm: - Đa số đồng chí giáo viên xác định đợc chơng Số thập phân nội dung qua trọng chơng trình Toán nên đồng chí đà chuẩn bị chu đáo trớc lên lớp, nhiều đồng chí đà chịu khó đầu t, tìm tòi nghiên cứu để dạy đạt kết cao - Các đồng chí đợc phân công giảng dạy lớp giáo viên có nhiều kinh nghiệm công tác giảng dạy 4.1.2: Nhợc điểm: Ngời thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vũ Quốc Chung Khi giới thiệu số thập phân, đa số giáo viên đa đơn vị kiến thức sách giáo khoa mà cha trọng việc cho học sinh thực hành đo đại lợng, để giúp học sinh hiểu rõ chất khái niệm số thập phân Nhất việc đo độ dài đoạn thẳng viết phép đo dạng phân số thập phân để từ kết đo khái niệm phân số để hình thành khái niệm số thập phân Ví dụ : Khi dạy : Khái niệm số thập phân ( Toán - trang33), giáo viên giới thiệu: 1dm hay m đợc viết thành 0,1 m 10 1cm hay m đợc viết thành 0,01m 100 1mm hay m đợc viết thành 0,001m 1000 Các phân số thập phân 1 ; ; đợc viết thành 0,1; 0,01; 0,001 10 100 1000 0,1 đọc : không phẩy một; 0,1 = 10 0,01 đọc : không phẩykhông một; 0,01 = 100 0,01 đọc : không phẩykhông một; 0,001 = 1000 C¸c sè : 0,1; 0,01; 0,001 gäi số thập phân 4.2 Về học sinh : 4.2.1: Ưu điểm: Đa số học sinh nắm vững kiến thức thực thành thạo phép tính cộng, trừ, nhân, chia số tự nhiên; nắm vững khái niệm phân số, phân số thập phân hỗn số Đây nội dung kiến thức quan trọng giúp häc sinh häc tèt néi dung “Sè thËp ph©n” 4.2.2: Nhợc điểm: Khi học số thập phân, học sinh thờng mắc phải số sai lầm sau: * Lỗi sai cha hiểu khái niệm ban đầu số thập phân, cha hiểu rõ mối liên hệ số thập phân số tự nhiên, số thập phân phân số: Ngời thực : Nguyễn Thị Hằng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung - Khi häc khái niệm số thập phân cha hiểu rõ chất khái niệm số thập phân nên nhiều học sinh nhầm lẫn phần nguyên phần thập ph©n cđa mét sè thËp ph©n; chun tõ ph©n số thập phân hỗn số số thập phân ngợc lại, nhiều em chuyển sai, trờng hợp số chữ số tử số số chữ số mẫu số Ví dụ1: Chuyển phân số thập phân thành số thập ph©n 37 = 0,2 ; 100 1000 = 0,37 ; 1954 = 195,4 100 VÝ dơ 2: Chun sè thập phân thành phân số thập phân 0,05 = 13067 ; 13,067 = 10 100 - Các em hiểu máy móc hàng số thập phân cha nắm cách đọc số thập phân nên viết số lúng túng Ví dụ: Năm đơn vị, chín phần trăm đơn vị học sinh viết là: 5,019 5,190 Khi học số thập phân nhau, số học sinh bỏ tất chữ số phần thập phân viết: 35,020 = 35,2 80,01 = 80,1 Hay làm tập trang 40 sách giáo khoa Toán 5, học sinh khẳng ®Þnh: 0,100 = 100 10 ; 0,100 = ®Ịu đúng, 0,100 = sai nhng cha giải 1000 100 100 thích đợc Ví dụ:- Khi học so sánh hai số thập phân, nhiều học sinh hiểu là: Số thập phân có phần thập phân gồm nhiều chữ số phân số lớn Ví dụ: 6,73 > 6,375 : 84,2 < 84,19 Cũng cha hiểu rõ chất khái niệm số thập phân nên em thờng xác định sai sè d ë phÐp chia sè thËp ph©n( trêng hỵp phÐp chia cã d) VÝ dơ: 22,4 18 4 1,2 hay 22,44 44 18 1,24 84 12 Học sinh thờng xác định số d đơn vị 12 đơn vị mà không hiểu đợc phÐp chia 22,4: = 1,2 d 0,8 vµ phÐp chia 22,44 : 18 =1,14 d 0,84 Ngêi thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Quốc Chung * Lỗi sai nhầm lẫn phần nguyên phần thập phân số thập phân, nhầm lẫn quy tắc cộng số tự nhiên với quy tắc nhân số thập phân, nhầm lẫn quy tắc cộng số thập phân với quy tắc trừ số thập phân Khi viết số đo độ dài, khối lợng, diện tích dới dạng số thập phân học sinh thờng nhầm lẫn đơn vị đo độ dài diện tích Ví dụ: 3m7cm =3,7m hoặc16,5 m2 = 16m2dm2 hay 16,5 m2 = 1m2 65 dm2 Khi häc vỊ c¸c phÐp tÝnh céng hai hay nhiỊu sè thËp phân, sai lầm học sinh cách đặt tính Đặc biệt trờng hợp số chữ số phần nguyên phần phập phân không nhau, em đặt tính thẳng hàng thẳng cột nh đặt tính với số tự nhiên đánh dấu phÈy theo sè h¹ng thø hai VÝ dơ : 57,648 hc 0,75 + + 35,37 0,09 611,85 0,8 0,92 - Khi trừ hai số thập phân học sinh lại mắc phải sai lầm thực phép trừ có nhớ.Đặc biệt trờng hợp chữ số phần thập phân số bị trừ cgữ số phần thập phân số bị trừ Ví dụ: 75,5 60 30,26 12,45 45,36 48,45 * Lỗi sai không nắm vững quy tắc nhân, chia số thập phân; Lỗi sai quên đánh dấu phẩy tích: Khi häc vỊ nh©n sè thËp ph©n, nhiỊu häc sinh thờng mắc phải số sai lầm nh: đặt dấu phẩy tích riêng không đặt dấu phẩy tích ( theo quy tắc) mà ®Ỉt dÊu phÈy nh thùc hiƯn phÐp tÝnh céng trừ số thập phân quên không đánh dấu phẩy tích Ví dụ: 6,8 ì 15 Hoặc 16,25 ; × 6,7 34,0 11375 68 975,0 102,0 1088,75 0,256 × 048 Ngêi thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung - Khi học phép chia số thập phân, cha nắm vững quy tắc chia số thập phân trờng hợp cụ thể; cha hiểu rõ chất việc gạch bỏ dấu phẩy số bị chia, số chia hay viết thêm chữ số vào bên phải số bị chia nên thực phép tính, em lúng túng dẫn đến mắc nhiều sai lầm - Khi häc phÐp chia mét sè thËp ph©n cho mét sè thËp ph©n, häc sinh thêng lóng tóng gặp trờng hợp chữ số phần thập phân số bị chia số chia, em thùc hiƯn kÜ tht tÝnh theo quy t¾c nhng sau chia hết số số bị chia số d lại không đánh dấu phẩy vào thơng tiếp tục thêm vào số d để chia tiÕp VÝ dô : 0,36 43 36 0,4 52 29,50 2,36 430 8,2 90 140 18 12 36 * Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên: 5.1 Nguyên nhân khách quan: - Một số giáo viên cha nắm vững chất khái niệm số thập phân dẫn đến việc xây dựng hình thành khái niệm số thập phân mơ hồ, cha dùng phép đo đại lợng để hình thành khái niệm số thập phân cho học sinh 5.2: Nguyên nhân chủ quan: Nội dung chơng trình dạy học số thập phân, phép tính với số thập phân sách giáo khoa Toán thời lợng ít, em cha đợc luyện tập thực hành nhiều để nắm vững khái niệm số thập phân rèn luyện kĩ tính toán với số thập phân Trong đó, giáo viên cha quan tâm khai thác phát triển dạng luyện tập để rèn kĩ thực hành phép tính với số thập phân để học sinh luyện tập thêm Một số giáo viên đà nghiên cứu kĩ trớc lên lớp nhng lại cha nghiên cứu sâu nội dung khái niệm số thập phân Bên cạnh đó, học sinh tiếp thu cách thụ động; số em cha ý nghe giảng nên nhiều em không nắm vững kiến thức vỊ sè thËp ph©n Ngêi thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung §Ị xt mét sè biƯn ph¸p gióp häc sinh líp häc tèt sè thËp ph©n + Gióp häc sinh nắm vững khái niệm số thập phân + Giúp học sinh nắm vững mối liên hệ số thập phân với số tự nhiên, số thập phân với phân số + Giúp học sinh rèn kĩ thực phÐp tÝnh céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n + Vận dụng phơng pháp dạy học tích cực nhằm tổ chức hớng dẫn hoạt động học tập tích cực, chủ động, sáng tạo học sinh việc chiếm lĩnh kiến thức: IV Phơng pháp nghiên cứu: Trong trình thực đề tài này, đà sử dụng phơng pháp sau đây: - Phơng pháp nghiên cứu lí luận: Su tầm , đọc nghiên cứu tài liệu, báo có liên quan đến vấn đề nghiên cứu, có phân tích làm rõ - Phơng pháp điều tra, quan sát, khảo sát thông qua vë bµi tËp, bµi kiĨm tra cđa häc sinh; thông qua việc trao đổi trực tiếp với giáo viên trực tiếp giảng dạy lớp địa bàn huyện Hà Trung tỉnh Thanh Hoá để thu thập thông tin, phân tích sai lầm học sinh học số thập phân để tìm biện pháp khắc phục giúp häc sinh líp häc tèt sè thËp ph©n - Phơng pháp thực nghiệm s phạm: ứng dụng đề tài để thực nghiệm giảng dạy nội dung dạy học số thập phân - Phơng pháp tổng kết, rút kinh nghiệm V Giả thiết khoa học Nếu xây dụng đợc biện pháp nêu góp phần nâng cao chất lợng dạy học số thập phân cho häc sinh líp 10 Ngêi thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung Sau tập trờng hợp, giáo viên nên yêu cầu học sinh giải thích cách làm để phát cách hiểu sai lầm học sinh để kịp thời sửa chữa lớp Ví dụ: Bỏ chữ số tận bên phải phần thập phân để có số thập phân viết dới dạng gọn Học sinh đà làm: 3,0400 = 3,4 Giáo viên phải giải thích: Chữ số phần thập phân số 3,0400 hàng phần mời, em làm nh giá trị chữ số đà bị thay đổi, từ giúp em hiểu viết đúng: 3,0400= 3,04 1.6 Khi so sánh số thập phân trờng hợp số thập phâncó phần nguyên nhau, giáo viên cần nhấn mạnh: Không phải số thập phân gồm nhiều chữ số số lớn mà phải dựa vài giá trị số hàng tơng ứng Ví dụ: 5,84>5,796 Vì hàng phần mời có 8>7 Biện pháp 2: Giúp học sinh nắm vững mối liên hệ số thập phân với số tự nhiên, số thập phân với phân số 2.1 Mối liên hệ số thập phân với số tự nhiên: Giáo viên cần giúp học sinh hiểu đợc rằngcăn phòng dài 6m cúng có nghĩa dài 6m0dm0cm nên ta cã thĨ viÕt 6m =6,00m Do ®ã, 6=6,00 Cã nghÜa là: Tất số tự nhiên đợc coi số thập phân mà phần thập phân gồm toàn chữ số Sau cho học sinh lấy thêm nhiều ví dụ cụ thể để em hiểu rõ chất vấn đề 2.2 Mối liên hệ số thập phân phân số: Từ việc hình thành khái niệm số thập phân, giáo viên lấy thêm nhiều ví dụ khác để giúp học sinh hiểu đợc: Bất số thập phân mét ph©n sè thËp ph©n 20 Ngêi thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung VÝ dơ: Sè thËp ph©n 12,47 b»ng tỉng cđa 12 + + Tổng phân số 10 10 1247 100 Nh vËy, sè thËp ph©n 12,47= phân số 1247 100 Ngợc lại: Bất phân số thập phân số thập phân Ví dơ: 1247 27 =12,47; =2,7 vv 100 10 BiƯn pháp 3:Giúp học sinh rèn kĩ thực phÐp tÝnh céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n 3.1 Hình thành phép tính cộng, trừ, nhân rèn kĩ tính cộng trừ nhân số thập phân Bớc 1: Nêu toán SGK dới dạng tóm tắt Bớc 2: hớng dẫn học sinh viét câu lời giải phép tính Bớc 3: Hớng dẫn học sinh nhận biết phép tính với số thập phân Bớc 4: hớng dẫn học sinh chuyển số đo dới dạng số thập phânvề số đo dới dạng số tự nhiên thực phép tính với số tự nhiên sau lại chuyển số đo dới dạng số tự nhiên số đo dới dạng số thập phân Bíc 5: Híng dÉn häc sinh viÕt kÕt qu¶ cđa toán dới dạng số thập phân Bớc 6: Hớng dÉn häc sinh kÜ tht thùc hiƯn phÐp tÝnh víi số thập phân: - Đặt tính - Tính nh tính víi sè tù nhiªn - “Xư lÝ dÊu phÈy ë kết Bớc 7: Hớng dẫn học sinh nêu thành quy tắc * Hai điểm cần đặc biệt lu ý cho häc sinh thùc hiÖn phÐp tÝnh céng, trõ số thập phân là: - Khi đặt tính, hai dấu phẩy phải đặt thẳng cột với - Khi cộng (hoặc trừ), số chữ số bên phải phần thập phân coi chữ số Đặc biệt phép trừ, gặp trờng hợp chữ số phần thập phân số bị trừ chữ số phần thập phân số trừ, để giúp học sinh tránh nhầm lẫn giáo viên nên hớng dẫn em viết thêm chữ số vào 21 Ngời thực : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung tận bên phải phần thập phân số bị trừ để số chữ số phần thập phân số trừ số bị trừ thực phép tình trừ * Điểm ý phép nhân số thập phân thao tác đếm tổng chữ số phần thập phân hai thừa số để đánh dấu phẩy tích 3.2 Hình thành phép chia dạy kĩ thuật chia số thập ph©n 3.2.1 Chia mét sè thËp ph©n cho mét sè tự nhiên: Việc hình thành phép chia rèn kĩ tính chia số thập phân cho số tự nhiên giống nh phép tính cộng, trừ,nhân, theo bớc trênnhng cần lu ý bớc 6: Võa tÝnh võa xư lÝ dÊu phÈy (Tøc lµ: sau chia hết phần nguyên, trớc lấy chữ số phần thập phân số bị chia để tiếp tục thực phép chia phải viết dấu phẩy vào thơng đà tìm đợc 3.2.2.Chia số tự nhiên cho số tự nhiên thơng tìm đợc số thập phân: Bớc 1: Nêu toán SGK dới dạng tóm tắt Bớc 2: Hớng dẫn học sinh viết câu lời giải phép tính Bớc 3: Hớng dẫn học sinh nhận biết phép tÝnh chia sè tù nhiªn cho sè tù nhiªn Bíc 4: Tổ chức cho học sinh đặt tính chia số tù nhiªn cho sè tù nhiªn Bíc 5: Tỉ chøc cho häc sinh thùc hiƯn tÝnh chia sè tù nhiªn cho sè tù nhiªn Bíc 6: Cho häc sinh nhËn xét kết phép chia này(là phép chia có d) Bíc 7: Híng dÉn häc sinh thùc hiƯn tiÕp phép chia để có kết ( thơng) sè thËp ph©n Bíc 8: Híng dÉn häc sinh viÕt kết nêu thành quy tắc 3.2.3 Chia số tự nhiên cho số thập phân: Bớc 1: Nêu toán SGK dới dạng tóm tắt Bớc 2: Hớng dẫn học sinh viết câu lời giải phÐp tÝnh Bíc 3: Híng dÉn häc sinh nhËn biÕt phép chia số tự nhiên cho số thập ph©n Bíc 4: Híng dÉn häc sinh chun vỊ phÐp chia số tự nhiên Bớc 5: Tổ chức cho häc sinh thùc hiÖn phÐp tÝnh chia 22 Ngêi thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Quèc Chung Bíc 6: Híng dÉn häc sinh viÕt kÕt nêu thành quy tắc 3.2.4 Chia số thập phân cho số thập phân Việc hình thành phép chia dạy kĩ thuật chia nh phÐp chÝ mét sè tù nhiªn cho mét sè thËp phân * Giáo viên cần lu ý cho học sinh: + Bản chất việc gạch bỏ dấu phẩy số chí ta đà nhân số chia với 10; 100; 1000; ; Do đó, gấp số chia lên lần phải gấp số bị chia lên nhiêu lần để giá trị thơng không thay đổi + Trong phép chia số thập phân, xác định đợc số d bớc chia, số d phép chia lại phụ thuộc vào việc xác định thơng Có nghĩa là: giá trị số d phụ thuộc vào số chữ số phần thập phân thơng Nếu phần thập phân thơng có chữ số phần thập phân số d có nhiêu chữ số Ví dụ : PhÐp chia 22,44 44 18 1,24 84 120 12 Với thơng 1,24 số d 0,12 Ví dô : PhÐp chia 22,44 44 18 1,246 84 120 120 12 Với thơng 1,246 số d 0,012 Biện pháp : Vận dụng phơng pháp dạy học tích cực nhằm tổ chức hớng dẫn hoạt động học tập tích cực, chủ động, sáng t¹o cđa häc sinh viƯc chiÕm lÜnh kiÕn thøc: Đây biện pháp quan trọng cần thiết để thực nguyên lí giáo dục Học đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, Nhà trờng gắn 23 Ngời thực hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Qc Chung liỊn víi x· héi” gãp phÇn thiÕt thùc trình trình thực mục tiêu nhiệm vụ giáo dục Tiể học đồng thời góp phần đổi nội dung phơng pháp dạy học Toán theo tinh thần cập nhật hoá nội dung dạy học , làm cho nội dung dạy học Toán gắn với thực tiễn điạ phơng giúp học sinh tăng cờng khả vận dụng kiến thức, kĩ năng, phơng pháp môn toán để giải vấn đề thờng gặp cc sèng §Ĩ gióp häc sinh biÕt vËn dơng kiÕn thức kĩ đợc học số thập phân vận dụng vào thực tế sống, giáo viên cần làm đợc công việc cụ thể sau: 4.1 Làm rõ nguồn gốc số thập phân: Thông qua tiết học ngoại khoá, giáo viên nên giơid thiệu số vần đềvề lịch sử toán học nhằm làm rõ nguồn gốc số thập phân Chẳng hạn nh : Khái niệm số thập phân đợc hình thành từ sớm bắt nguồn từ trình đo đại lợng Cùng với quy tắc tính toán tên gọi nh khái niệm số thập phân đà trải qua thời gian dài Quá trình phát triển khái niệm số thập phân đà phẩn ánh trình phát triển toán học ngời Xuất phát từ đời sống thực tế, cụ thể từ việc đo đại lợng với nhu cầu cung cấp công cụ toán học cho việc đo đại lợngTừ đó, học sinh thấy rõ vai trò số thập phân sống hàng ngày, giúp học sinh thấy đợc cần thiết cđa viƯc vËn dơng kiÕn thøc ®· häc vỊ sè thập phân vào thực tế 4.2 Tổ chức cho Học sinh hoạt động thực hành đo lờng, tính toán, giải toán có nội dung thực tế: Sau dạy, giáo viên nên khai thác phát triển số toán giúp học sinh vận dụng kiến thức vừa đợc học số thập phân vào thực tế Chẳng hạn: Sau dạy về: KHái niệm số thập phân, giáo viên nên phát triển thêm tập thực hành đo đại lợng nh : + Thực hành đo chiều dài sân nhà em + Thực hành cân để đo khối lợng sách Toán - Sau học phép tính cộng ,trừ, nhân , chia số thập phân, giáo viên nên cập nhật hoá nội dung thực tế toán có lời văn cách: 24 Ngời thực hiƯn : Ngun ThÞ H»ng Ngêi híng dÉn : Vị Quốc Chung + Thờng xuyên đổi nội dung thực tế toán có lời văn (trong SGK) cho phù hợp với vấn đề diễn cộng đồng + Lựa chọn nội dung thực tế thích hợp để lập số toán có lời văn phù hợp với nội dung yêu cầu bµi häc: VÝ dơ: Trong phong trµo “ KÕ häch nhỏ liên đội phát động lớp 5A thu đợc 29,5 kg giấy koại, lớp 5B thu đợc 32,6kg giấy loại Hỏi hai lớp thu đợc ki lô gam giấy loại? - Hớng dẫn học sinh thu thập t liệu thực tế lập giải số toán có nội dung thực tế gắn với vấn đề cấp bách cần giải địa phơng Ví dụ: Lớp 5A có 32 học sinh, có học sinh xếp loại học lùc yÕu Hái: a)Sè häc sinh häc lùc yÕu chiÕm phần trăm số học sinh lớp ? b) Để giảm tỉ lệ học sinh xếp loại học lực yếu dới phần trăm có bạn xếp loại học yếu phải phấn ®Êu ®Ĩ cã ®iĨm xÕp lo¹i häc lùc tõ trung bình trở lên? Chơng III Thử nghiệm s phạm Mục đích thử nghiệm: Xuất phát từ mục đích nghiên cứu đề tài, từ việc tìm hiểu thực trạng dạy học Số thập phân lớp số trờng Tiểu học địa phơng Căn vào biện pháp đà đề đề tài nghiên cứu, đà tiến hành thực nghiệm đề tài để kiểm tra tính hiệu đề tài Soạn giáo án thử nghiệm s phạm Chúng tiến hành soạn thực tiết dạy Nhân mét sè thËp ph©n víi mét sè thËp ph©n” tiÕt 58 trang 55 - SGK To¸n I Mơc tiêu: Giúp học sinh: - Biết nhân số thập ph©n víi mét sè thËp ph©n - PhÐp nh©n hai số thập phân có tính chất giao hoán II Đồ dùng dạy học Bảng phụ kẻ sẵn tập 2a 25 Ngêi thùc hiƯn : Ngun ThÞ H»ng ... nghiên cứu, đà tiến hành thực nghiệm đề tài để kiểm tra tính hiệu đề tài So? ??n giáo án thử nghiệm s phạm Chúng tiến hành so? ??n thực tiết dạy “ Nh©n mét sè thËp ph©n víi mét sè thËp phân tiết 58... tiết toàn chơng II (Học kì I-Toán 5) Cụ thể nh sau: - Khái niệm ban đầu số thập phân; đọc viết, so sánh số thập phân; viết chuyển đổi số đo đại lợng dới dạng số thập phân(đợc dạy 15 tiết) - Các... thập phân chơng trình Toán nhằm giúp học sinh : - Biết khái niệm ban đầu số thập phân; đọc, viết, so sánh, thứ tự số thập phân - Biết cộng, trừ, nhân, chia số thập phân( kết phép tính số tự nhiên