NGUYỄN ĐÌNH HẢO   TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI VIỆN KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ - NGUYỄN ĐÌNH HẢO QUẢN TRỊ KINH DOANH GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA BẢO HIỂM TIỀN GỬI VIỆT NAM TRÊN ĐỊA BÀN KHU VỰC BẮC TRUNG BỘ LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC QUẢN TRỊ KINH DOANH KHÓA: 2011B HÀ NỘI – NĂM 2013 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI VIỆN KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ - Nguyễn Đình Hảo LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên nghành Quản trị kinh doanh NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC GVC - TS NGUYỄN ĐẠI THẮNG Hà Nội – Năm 2013 LỜI CẢM ƠN Em xin chân thành cảm ơn GVC - Tiến sỹ Nguyễn Đại Thắng Viện Trưởng Viện kinh tế & quản lý, trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, người tận tình hướng dẫn em suốt trình thực luận văn Em bày tỏ lòng biết ơn đến Thầy, Cô giáo Viện Kinh tế Quản Lý, Viện Đào tạo Sau đại học Trường Đại học Bách khoa Hà Nội toàn thể bạn đồng nghiệp tạo điều kiện giúp đỡ em hoàn thành luận văn Nghệ An, ngày tháng năm 2013 Học viên Nguyễn Đình Hảo Học viên khóa 2011B-VH MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cảm ơn Danh mục ký hiệu, chữ viết tắt Danh mục bảng Danh mục hình vẽ, đồ thị MỞ ĐẦU Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN BẢO HIỂM TIỀN GỬI 1.1 Tổng quan Bảo hiểm tiền gửi 11 1.1.1 Sự hình thành phát triển bảo hiểm tiền gửi giới 11 1.1.2 Khái niệm bảo hiểm tiền gửi 12 1.1.3 Bản chất bảo hiểm tiền gửi 13 1.1.4 Mục đích, vai trò hoạt động bảo hiểm tiền gửi 13 1.1.5 Phân biệt bảo hiểm tiền gửi với loại hình bảo hiểm thương mại khác 1.1.6 Các mô hình bảo hiểm tiền gửi giới 1.2 Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam 17 19 20 1.2.1 Sự đời Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam 20 1.2.2 Cơ cấu tổ chức hoạt động hệ thống BHTGVN 23 1.2.3 Các hoạt động Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam 25 1.2.4 Hiệu hoạt động bảo hiểm tiền gửi 27 1.2.5 Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu hoạt động Bảo hiểm tiền gửi 1.3 Kinh nghiệm quốc tế bảo hiểm tiền gửi 29 33 1.3.1 Bảo hiểm tiền Hoa kỳ 33 1.3.2 Bảo hiểm tiền Nhật Bản 35 1.3.3 Bảo hiểm tiền Đài Loan 38 1.3.4 Bài học kinh nghiệm phát triển hệ thống BHTG hiệu 39 Chương 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA BẢO HIỂM TIỀN GỬI VN CHI NHÁNH KHU VỰC 2.1 2.2 BẮC TRUNG BỘ 43 Tổng quan Bảo hiểm tiền gửi VN CNKV Bắc Trung Bộ 43 2.1.1 Quá trình hình thành phát triển 43 2.1.2 Cơ cấu tổ chức Chi nhánh 44 Đặc điểm địa bàn hoạt động Chi nhánh 48 2.2.1 Tình hình kinh tế - xã hội địa bàn khu vực Bắc Trung Bộ 48 2.2.2 Tình hình hoạt động tổ chức tham gia BHTG địa bàn 2.3 Phân tích kết hoạt động Chi nhánh Bắc Trung Bộ 2.3.1 Phân tích kết hoạt động Chi nhánh 2.3.2 50 57 57 Phân tích tiêu hiệu hoạt động Chi nhánh 68 2.3.3 Đánh giá hiệu hoạt động Chi nhánh 70 2.3.4 Những nguyên nhân ảnh hưởng 73 Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA BHTGVN TRÊN ĐỊA BÀN KHU VỰC BẮC TRUNG BỘ 77 3.1 Quan điểm phát triển kinh tế - xã hội khu vực Bắc Trung Bộ 77 3.2 Định hướng phát triển Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam 78 3.3 Định hướng phát triển BHTGVN Chi nhánh khu vực Bắc Trung Bộ 3.4 80 Những giải pháp nâng cao hiệu hoạt động nghiệp vụ Chi nhánh Bắc Trung Bộ 81 3.4.1 Nâng cao hiệu công tác kiểm tra chỗ 81 3.4.2 Đổi hoàn thiện công tác giám sát từ xa 85 3.4.3 Tổ chức tốt phối hợp nghiệp vụ giám sát từ xa kiểm tra chỗ 87 3.4.4 Tổ chức tốt công tác tư vấn tổ chức tham gia BHTG tuyên truyền BHTG công chúng 3.5 88 Những kiến nghị với quan cấp liên quan 91 3.5.1 Đối với Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam 91 3.5.2 Đối với Chính phủ 94 KẾT LUẬN 98 TÀI LIỆU THAM KHẢO 99 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nguyên văn DIV Deposit Insurace Of Viet Nam BHTG Bảo hiểm tiền gửi BHTGVN Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam TCTGBHTG Tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi NHNN Ngân hàng Nhà nước TCTD Tổ chức tín dụng NHTMCP Ngân hàng thương mại cổ phần QTD Quỹ tín dụng QTDND Quỹ tín dụng nhân dân WTO Tổ chức thương mại giới IADI Hiệp hội bảo hiểm tiền gửi quốc tế CDIC Công ty Bảo hiểm tiền gửi Đài Loan FDIC Công ty Bảo hiểm tiền gửi Hoa Kỳ DICJ Công ty Bảo hiểm tiền gửi Nhật Bản DANH MỤC CÁC BẢNG Số hiệu Bảng 1.1: Bảng 2.1: Tên bảng Cơ cấu số lượng chất lượng đội ngũ cán BHTGVN Tình hình cán CNKV Bắc Trung Bộ Bảng 2.2: Số liệu diện tích tự nhiên, mật độ, dân số Các tỉnh Bắc Trung Bộ Bảng 2.3: Tình hình TCTD địa bàn khu vực Bắc Trung Bộ (đến 30/06/2012) Bảng 2.4: Nguồn vốn hoạt động tổ chức tham gia BHTG QTDND Bảng 2.5: Các tiêu sử dụng vốn TCTG BHTG QTDND sở giai đoạn 2010- 2012 Bảng 2.6: Kết kinh doanh năm (2011-2012) QTDND địa bàn Bảng 2.7: Số tổ chức TGBHTG số phí thực nộp giai đoạn 20102012 Bảng 2.8: Số tổ chức TGBHTG kiểm tra giai đoạn 2010-2012 Bảng 2.9: Phân tích tiêu hiệu hoạt động Trang 22 48 50 53 53 54 56 59 64 68 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ Số hiệu Tên hình vẽ, đồ thị Trang Hình 1.1: Sơ đồ vai trò Bảo hiểm tiền gửi 15 Hình 1.2: Sơ đồ tổ chức hệ thống Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam 23 Hình 1.3: Mạng lưới hoạt động Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam 24 Hình 1.4: Các hoạt động Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam 25 Hình 2.1: Sơ đồ cấu tổ chức máy CNKV Bắc Trung Bộ 46 Hình 2.2: Biểu đồ diện tích tự nhiên, dân số mật độ dân số tỉnh khu vực Bắc Trung Bộ Hình 2.3: Biểu đồ hoạt động nguồn vốn tổ chức TGBHTG QTDND sở (Giai đoạn 2010 đến 2012) Hình 2.4: Biểu đồ chất lượng tín dụng tổ chức TGBHTG QTDND sở giai đoạn 2010- 2012 Hình 2.5: Biểu đồ kết kinh doanh năm 2011- 2012 tổ chức TGBHTG QTDND sở Hình 2.6: Quy trình theo dõi thu phí bảo hiểm tiền gửi Hình 2.7: Sơ đồ quy trình giám sát từ xa 51 54 55 56 59 61 LỜI MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Để ổn định hệ thống tài – tiền tệ ngăn chặn đổ vỡ dây chuyền ngân hàng suy giảm kinh tế, nước có biện pháp mạnh mẽ, công cụ bảo hiểm tiền gửi (BHTG) sử dụng phát huy tác dụng cách tích cực Chính vậy, để tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng phát triển ổn định, đảm bảo an toàn, góp phần vào ổn định hệ thống tài quốc gia Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) thành lập thức vào hoạt động từ ngày tháng năm 2000, với mục đích “bảo vệ quyền lợi người gửi tiền, góp phần trì phát triển bền vững hệ thống tài – ngân hàng”, nhận thức tầm quan trọng nhiệm vụ giao, BHTGVN nói chung Chi nhánh BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ nói riêng năm qua triển khai đồng mặt hoạt động đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận, qua góp phần khẳng định vai trò BHTGVN tiến trình đổi mới, cải cách hệ thống tài – ngân hàng Chính phủ Tuy nhiên, với kết đạt hoạt động BHTGVN thời gian qua bộc lộ số hạn chế, khó khăn, vướng mắc hoạt động nghiệp vụ, lực tài sở pháp lý, quy định pháp luật BHTG thiếu số chưa phù hợp vv… yêu cầu đặt cho BHTGVN cần phải hoàn thiện để nâng cao hiệu hoạt động, phát huy vai trò định chế tài quan trọng hệ thống tài – ngân hàng quốc gia Với tình hình thực trạng nêu trên, cán có nhiều năm kinh nghiệm công tác lĩnh vực ngành ngân hàng - BHTG, với ý thức trách nhiệm công tác giao, khả trình độ nghiên cứu khoa học có hạn mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao hiệu hoạt động Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam địa bàn khu vực Bắc Trung Bộ” làm đề tài nghiên cứu luận văn tốt nghiệp với mong muốn góp phần nhỏ bé vào việc luận giải, khắc phục phần tình hình thực trạng thông báo gửi đơn vị lưu trữ quản lý thực phần mềm máy tính có thống từ Trụ Sở Chính đến Chi nhánh khu vực, khắc phục hoàn toàn việc giám sát thủ công (phần mềm giám sát coi phần mềm “chuyên gia cố vấn thư ký thông minh”) Để xây dựng thành công phần mềm cần hội tụ nhân tố chuyên gia chuyên môn nghiệp vụ BHTG kết hợp với kỹ lập trình kỹ sư phần mềm Ngoài việc xây dựng phần mềm chuyên dụng áp dụng công nghệ tin học vào hoạt động nghiệp vụ nhằm khai thác hiệu trang thiết bị tin học nguồn lực sẵn có BHTGVN Đây vấn đề thực tiễn đặt cho việc nghiên cứu để chuyển biến công việc chuyên môn nâng lên thành đề tài khoa học từ đề tài khoa học vận dụng vào thực tiễn để phục vụ công tác chuyên môn hàng ngày hiệu 3.4.3 Tổ chức phối hợp nghiệp vụ giám sát từ xa kiểm tra chỗ Như phân tích hoạt động kiểm tra, giám sát BHTGVN có ý nghĩa vai trò quan trọng việc phát để cảnh báo sớm tổ chức tham gia BHTG có vi phạm, góp phần trì ổn định bảo đảm phát triển lành mạnh an toàn hoạt động tổ chức tham gia BHTG Vì vậy, việc phối kết hợp công tác giám sát kiểm tra chỗ nhiệm vụ đặt lên hàng đầu BHTGVN nói chung chi nhánh BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ nói riêng Tuy nhiên, với thực tế nay, cần thiết phải tạo điều kiện cho hoạt động giám sát, kiểm tra BHTG để phát huy hoàn thiện vai trò Chức giám sát trình thu nhận thông tin, tổng hợp thông tin, phân tích xử lý thông tin, sở quan trọng phục vụ cho công tác kiểm tra chỗ Nếu làm tốt công tác giám sát hiệu công tác kiểm tra nâng cao Để làm tốt điều đòi hỏi Chi nhánh BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ phải xây dựng chế phối kết hợp, sở tảng việc ứng dụng công nghệ tin 85 học vào tất mảng nghiệp vụ BHTG gồm công tác kiểm tra, công tác giám sát, công tác theo dõi thu phí cách đồng bộ, hiệu quả; Mặt khác cần chủ động xây dựng Modul phần mềm tiếp nhận khai thác thông tin từ NHNN, tích hợp với phần mềm giám sát nhằm nâng cao bước chất lượng tính kịp thời thông tin báo cáo đầu vào công tác giám sát yếu tố quan trọng nâng cao hiệu công tác giám sát chất lượng cảnh báo sớm - Cần tiếp tục xây dựng hoàn thiện văn quy định, hướng dẫn nghiệp vụ công tác giám sát từ xa, kiểm tra chỗ Trong đó, cần sớm sửa đổi quy chế hướng dẫn trao đổi cung cấp thông tin; Quy chế phối hợp kiểm tra, giám sát xử lý vi phạm TCTD để nâng cao hiệu lực giám sát, kiểm tra BHTGVN - Hoàn thiện hệ thống tiêu giám sát phù hợp với yêu cầu BHTGVN; Để thực tốt chiến lược phát triển giai đoạn 2010-2015 lấy khách hàng làm tâm điểm BHTGVN nói chung chi nhánh BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ nói riêng cần phát huy tốt vai trò giám sát để làm định hướng cho công tác kiểm tra chỗ đưa cảnh báo để tổ chức tham gia BHTG sớm có khắc phục, chỉnh sửa sai phạm Hy vọng rằng, với kinh nghiệm kết đạt được, thời gian tới hoạt động kiểm tra, giám sát BHTGVN nói chung chi nhánh BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ nói riêng tiếp tục đổi mới, với hoạt động tra, giám sát NHNN góp phần đảm bảo an toàn hệ thống tài chínhngân hàng Việt Nam 3.4.4 Đổi công tác tư vấn tuyên truyền BHTG Ngay từ ngày đầu thành lập, BHTGVN nói chung chi nhánh Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam khu vực Bắc Trung Bộ nói riêng coi trọng công tác tư vấn tổ chức tham gia BHTG tuyên truyền sách BHTG đến với công chúng Nhận thức tầm quan trọng đó, năm qua, BHTGVN chủ động triển khai hoạt động tuyên truyền nhiều hình thức để không ngừng nâng cao nhận thức người dân sách BHTG vai trò 86 BHTG hệ thống tài – ngân hàng Cụ thể, Chi nhánh phối hợp với Đài truyền hình trung ương Đài truyền hình địa phương thực nhiều phóng với chủ đề vai trò tổ chức BHTG hoạt động thị trường tài Lãnh đạo Chi nhánh đạo khuyến khích, động viên cán bộ, viên chức viết mặt nghiệp vụ, cần thiết phải nâng cao sở pháp lý cho hoạt động tổ chức BHTG Việt Nam, để đăng báo, tạp chí Trung ương, địa phương, trang Thông tin Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam Website div.gov.vn Với chủ trương đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, Chi nhánh phối hợp với VIB forum – quan ngôn luận đối ngoại Phòng Thương mại công nghiệp Việt Nam (VCCI) cung cấp thông tin để xây dựng chuyên đề Bảo hiểm tiền gửi; tham gia hội chợ triển lãm để quảng bá hình ảnh DIV tới đông đảo công chúng Mặt khác, thông qua công tác kiểm tra chỗ, việc kiểm tra chấp hành quy định BHTG, quy định an toàn hoạt động ngân hàng, cán đoàn kiểm tra cần giải thích, tư vấn nghiệp vụ cho cán tổ chức tín dụng địa bàn; tuyên truyền sách BHTG để tổ chức tham gia BHTG hiểu rõ chức năng, nhiệm vụ tổ chức BHTG, lợi ích sách tổ chức tham gia BHTG việc huy động vốn nhàn rỗi dân cư Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, đến sau 10 năm hoạt động đông bảo công chúng tổ chức tham gia BHTG địa bàn biết đến “người bạn, đối tác tin cậy”, “hành lang an toàn” cho tiền gửi người dân, góp phần nâng cao niềm tin công chúng vào hệ thống tài – ngân hàng quốc gia Tuy nhiên, thời gian tới để thực thành công chiến lược phát triển BHTGVN, đòi hỏi BHTGVN chi nhánh BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ phải tích cực đẩy mạnh đối phương thức tư vấn tổ chức tham gia BHTG tuyên truyền chủ trương sách BHTG đến với công chúng Để làm tốt điều đòi hỏi BHTGVN Chi nhánh phải tập trung thực tốt nhóm giải pháp sau đây: 87 - Nâng cao hiệu công tác thông tin tuyên truyền theo hướng phong phú nội dung đa dạng hóa mặt hình thức: hình thức tuyên truyền gặt hái thành công phóng sự, viết đăng phát đài, báo Trung ương địa phương đòi hỏi BHTGVN chi nhánh phải xây dựng đội ngũ cán viên chức thực “mỗi cán nhà tuyên truyền viên” sách bảo hiểm tiền gửi Bất đâu, có thắc mắc sách BHTG cán BHTGVN phải tuyền truyền giải đáp đầy đủ, xác thuyết phục người dân hiểu sâu hơn, để họ hiểu BHTGVN “người bạn đồng hành”, “hành lang” bảo vệ quyền lợi ích họ - Xây dựng đội ngũ cán viên chức có kinh nghiệm chuyên môn làm công tác tuyên truyền theo hướng chuyên nghiệp hóa: Bên cạnh việc tổ chức lớp tập huấn nghiệp vụ công tác thông tin tuyên truyền BHTGVN cần có kết hợp với tổ chức có liên quan, cử cán đào tạo, trang bị kiến thức “quan hệ công chúng” nước - Thông tin công tác kiểm tra chỗ, nhiệm vụ giao cán phải “mỗi nhà tư vấn, tuyên truyền viên”, qua tư vấn cho tổ chức tham gia BHTG nghiệp vụ có liên quan, tuyên truyền cho họ hiểu đầy đủ xác chủ trương, sách BHTG - Đổi mới, nâng cấp đa dạng hóa nội dung hình thức trang Website http://div.gov.vn BHTGVN, trang thông tin BHTG để thu hút nhiều người truy cập nhiều độc giả Khuyến khích cán viên chức BHTGVN trở thành cộng tác viên quan báo chí trung ương, địa phương, trang thông tin BHTGVN - Phát hành tờ thông tin BHTGVN để truyền tải kịp thời chủ trương, sách Đảng, nhà nước BHTG tới tổ chức tham gia BHTG công chúng - Có sách khuyến khích, động viên cán viên chức BHTGVN tích cực, hăng say thi đua lao động, học tập tuyên truyền sách BHTG Có 88 chế độ đãi ngộ biểu dương gương sáng việc đưa chủ trương, sách BHTG đến với tổ chức tham gia BHTG công chúng Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam hàng năm nên tổ chức buổi họp tọa đàm, giao lưu gặp mặt cuối năm Chi nhánh khu vực BHTGVN với hệ thống QTDND sở Chi nhánh NHNN tỉnh địa bàn khu vực Bắc Trung Bộ, việc thông báo tổng kêt tình hình kết hoạt động năm, tạo mối quan hệ gắn kết chặt chẽ, giao lưu học hỏi kinh nghiệm đơn vị Đây kênh tuyên truyền tương đối hiệu để nâng cao vai trò, vị trí BHTGVN Tóm lại, trước mắt lâu dài công tác thông tin tuyên truyền chủ trương, sách BHTG nhiệm vụ vô quan trọng BHTGVN nói chung chi nhánh BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ nói riêng, Dù thực hình thức nội dung công tác thông tin tuyên truyền phải hướng tới mục tiêu quảng bá, nâng cao hình ảnh BHTGVN, truyền tải kịp thời chủ trương, sách Đảng Nhà nước Bảo hiểm tiền gửi tới tổ chức tham gia BHTG công chúng 3.5 Những kiến nghị với quan cấp liên quan 3.5.1 Đối với Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam - Ban hành đầy đủ hệ thống văn phù hợp, đồng với Luật BHTG Để hoạt động BHTGVN thực tốt theo quy định Luật BHTG, BHTGVN cần phải tiến hành rà soát văn phối hợp với NHNN cấp liên quan để ban hành mới, đồng bộ, đầy đủ văn triển khai Luật bảo hiểm tiền gửi Đây công việc cấp bách, cần thiết, để hoạt động BHTGVN vận hành theo quy định Luật, Hội đồng quản trị Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam sớm xây dựng ban hành đầy đủ hệ thống văn quản trị nội để đơn vị hệ thống BHTGVN triển khai thực chức nhiệm vụ theo quy định hành Bao gồm hệ thống văn quy chế, quy định nội sau: Các văn bản, quy chế chung; Các văn bản, quy chế quy định nghiệp vụ; Các văn bản, quy chế tài - hậu cần; Các văn bản, quy chế tổ chức cán 89 Có tạo chuyển biến đồng thống toàn ngành, đảm bảo cho công tác đạo, điều hành hoạt động BHTGVN thông suốt thống từ Trung ương xuống Chi nhánh khu vực - Đổi công tác cán bộ, nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ, viên chức BHTGVN Con người tài sản quí nhất, nhân tố định thành bại quan, đơn vị doanh nghiệp Đội ngũ cán bộ, viên chức người lao động làm việc hệ thống BHTGVN có khoảng gần 600 người, nguồn nhân lực quan trọng giúp BHTGVN thực chức năng, nhiệm vụ giao Đội ngũ cán bộ, viên chức ngành có lập trường trị tư tưởng vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, tích cực học tập, rèn luyện nâng cao trình độ, hoàn thành tốt nhiệm vụ giao Tuy nhiên, số cán bộ, viên chức bộc lộ tồn tại, hạn chế lực chuyên môn phận chưa đáp ứng yêu cầu, kinh nghiệm thực tiễn; số thiếu nhiệt tình công tác, ý thức trách nhiệm chưa cao; việc tuyển dụng, chuẩn bị đội ngũ cán kế cận chưa thực tốt; cán quản lý giỏi chuyên môn, ngoại ngữ chưa nhiều Nguyên nhân tình trạng công tác cán nói chung nhiều bất cập, từ việc tuyển dụng cán đến công tác bố trí, đào tạo, quy hoạch, sử dụng cán hạn chế; công tác đánh giá cán mang tính hình thức, chưa cụ thể (lượng hóa đánh giá) mức Để khắc phục tình hình thực trạng nêu có số đề xuất để nâng cao lực, trình độ kỹ cho cán bộ, viên chức, cụ thể sau: + Đa dạng hình thức đào tạo cán bộ, viên chức Cần tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra, nghiệp vụ giám sát, lớp bồi dưỡng Trưởng đoàn kiểm tra cho đội ngũ cán làm trưởng Đoàn kiểm tra BHTG; lớp tin học, ngoại ngữ nâng cao đáp ứng tốt yêu cầu hội nhập Ngoài cử cán tham gia khóa đào tạo quản lý hành Nhà nước lý luận trị để nâng cao trình độ trị, phẩm chất đạo đức vừa 90 hồng vừa chuyên cho đội ngũ cán ngành góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ giao; Xây dựng quy chế khuyến khích cán bộ, nhân viên tự học tập nâng cao trình độ thân thông qua công việc quan, thông qua hội thảo khoa học, trao đổi kinh nghiệm; tạo hội để cán bộ, công chức phát triển lực; đa dạng hoá loại hình đào tạo, tập trung lớp, kèm cặp chỗ luân chuyển công việc Khuyến khích động viên cán bộ, viên chức nghiên cứu học tập để không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, ưu tiên cán có nhiều năm công tác tâm huyết với ngành, đội ngũ cán chủ chốt tích cực tham gia học thạc sỹ, tiến sỹ, chương trình đào tạo quản lý theo hướng tiêu chuẩn hoá cán có tính bắt buộc chức danh + Nâng cao hiệu công tác tổ chức cán Đây giải pháp then chốt để nâng cao tính tích cực lao động cán bộ, công chức Cần xây dựng rõ quy định cụ thể tiêu chuẩn chức danh công việc chuyên môn nghiệp vụ cho vị trí BHTGVN, đảm bảo tính công bằng, khách quan, minh bạch Việc bổ nhiệm cán phải thực cách chặt chẽ, khách quan, khoa học, dân chủ thiết phải dựa tiêu chuẩn lực, trình độ, đạo đức uy tín Nghiên cứu xây dựng quy trình, quy chế tuyển chọn cán BHTGVN nhằm thu hút cán giỏi làm việc, giảm chi phí đào tạo + Nâng cao nhận thức văn hoá công sở phát huy tính tích cực, chủ động công việc cán bộ, viên chức Tiếp tục, hoàn thiện quy định văn hóa công sở, tạo môi trường làm việc thân thiện, khuyến khích tạo điều kiện cho lao động sáng tạo; xây dựng niềm tin, lòng yêu nghề, say mê công việc Đây giá trị cốt lõi tạo thành công Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam Trước hết, cần tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức văn hóa công sở Cán bộ, viên chức phải có ý thức chấp hành tốt nội quy, quy chế đề Tác phong người công chức có văn hóa công sở thể cách giải công việc 91 chuyên nghiệp; Bố trí sử dụng cán người việc, phù hợp với lực sở trưởng, chuyên môn đào tạo; tạo động lực phấn đấu nhằm phát huy hết khả cống hiến cá nhân tập thể; có ý thức xây dựng tập thể đoàn kết phát triển vững mạnh, có phương pháp làm việc khoa học; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí – tham nhũng Thực tốt văn hóa công sở cách tuyên truyền quảng bá BHTG, tạo mối quan hệ tốt đẹp tổ chức tham gia Bảo hiểm tiền gửi Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam - Hoàn thiện quy chế, tiêu giám sát, nâng cao hiệu giám sát - Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam tập trung nghiên cứu để xây dựng Quy chế giám sát mới, hoàn thiện hệ thống tiêu giám sát tổ chức tham gia BHTG phù hợp với quy định hành, thực tiễn hoạt động giám sát, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tiêu đánh giá hoạt động ngân hàng theo thông lệ quốc tế phù hợp với tình hình đặc điểm Việt Nam Đặc biệt tiêu giám sát từ xa theo CAMELS, chuẩn mực quốc tế Ủy ban Basel giám sát ngân hàng quy định - Tiếp tục đổi nội dung phương pháp giám sát từ xa, theo hướng nâng cao tần suất cảnh báo sớm, tăng cường phối hợp chặt chẽ giám sát từ xa kiểm tra chỗ Theo đó: Xây dựng phần mềm chuyên dụng giám sát từ xa, thống từ BHTGVN đến Chi nhánh khu vực với khả tự động hóa cao tích lũy số liệu, xây dựng tiêu cốt lõi, mẫu biểu giám sát tối ưu hóa thiết kế, đáp ứng yêu cầu phân tích, so sánh, đánh giá (tổng hợp toàn hệ thống, cụ thể) tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, nhằm phát vi phạm, rủi ro gây an toàn hệ thống ngân hàng, để cảnh báo sớm tư vấn kịp thời, giúp tổ chức tín dụng phòng ngừa hạn chế giảm thiểu rủi ro hoạt động, đồng thời báo cáo BHTGVN cấp có liên quan nắm bắt phối hợp xử lý - Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền chủ trương sách BHTG phương tiện thông tin đại chúng với hình thức nội dung đa dạng phong phú đến tận tổ chức tham gia BHTG công chúng 92 3.5.2 Đối với Chính phủ - Đề xuất, xây dựng mô hình tổ chức BHTGVN đại theo mô hình giảm thiểu rủi ro: Theo phương án ưu việt nhất, để BHTGVN triển khai đa dạng, đầy đủ nghiệp vụ BHTGVN, nhằm bảo vệ tốt quyền lợi người gửi tiền, giảm thiểu rủi ro cho TCTD, ổn định hệ thống tài - ngân hàng, mô hình phù hợp với điều kiện kinh tế đất nước thông lệ quốc tế mà hầu phát triển vận dụng; mô hình BHTG khác thụ động việc bảo vệ người gửi tiền, TCTGBHTG phá sản thực việc chi trả tiền gửi bảo hiểm Mô hình giảm thiểu rủi ro sở cho việc triển khai đa dạng hóa đại hóa hoạt động nghiệp vụ tổ chức BHTG phát triển bền vững, hiệu - Cấp đủ vốn điều lệ tăng cường lực tài cho BHTGVN Việc tăng cường tài cho BHTGVN, hướng tới hình thành quỹ mục tiêu theo chiến lược phát triển BHTGVN điều kiện quan trọng, nhằm bảo vệ tốt quyền lợi người gửi tiền Đảm bảo khả chủ động vấn đề xử lý chi trả, tránh nguy vỡ quỹ, ảnh hưởng đến uy tín hệ thống an toàn tài Quốc gia, giai đoạn khủng hoảng kinh tế Theo chiến lược phát triển BHTGVN giai đoạn 2006-2020 việc hình thành nguồn tài vào năm 2010 đạt 10.000 tỷ đồng năm 2020 đạt 30.000 tỷ đồng khó khăn không nhận quan tâm tạo điều kiện Chính phủ (Hiện theo quy định Chính phủ vốn điều lệ BHTGVN 5.000 tỷ đồng theo Quyết định số 13/2008/QĐ-TTg ngày 18/01/2008 Thủ tướng Chính phủ, song BHTGVN cấp 1.000 tỷ đồng) Ngoài ra, điều kiện chưa cấp đủ vốn, Chính phủ cần quan tâm, sớm hình thành chế tạo điều kiện cho BHTGVN tiếp cận nguồn vốn từ tổ chức tài quốc tế có bảo lãnh Chính phủ, nhằm đảm bảo phát triển ổn định quỹ hoạt động BHTGVN, điều kiện kinh tế ngày phát triển, quy mô tiền gửi bảo hiểm ngày tăng 93 - Nâng mức chi trả bảo hiểm tiền gửi Với mức chi trả tiền gửi bảo hiểm tối đa 50 triệu đồng thấp, không phù hợp với mục tiêu bảo vệ lợi ích đa số người gửi tiền BHTGVN, việc đề xuất nâng hạn mức nâng hạn mức chi trả tiền gửi hợp lý nguyện vọng đáng, không bảo vệ tốt quyền lợi cho người gửi tiền mà tạo tâm lý yên tâm gửi tiền vào TCTGBHTG, qua hạn chế tình trạng rút tiền hàng loạt có cố hoạt động ngân hàng Hạn mức chi trả tiền gửi bảo hiểm khoản tiền tối đa mà tổ chức bảo hiểm tiền gửi (BHTG) toán cho người gửi tiền thuộc đối tượng bảo hiểm tổ chức tham gia BHTG bị giải thể, phá sản Có hai hinh thức chi trả BHTG áp dụng hệ thống BHTG giới Đó chi trả toàn số tiền gửi (gốc + lãi) thuộc đối tượng bảo hiểm gọi bảo hiểm toàn phần; chi trả tới giới hạn định gọi chi trả có giới hạn Nếu số dư tiền gửi thuộc đối tượng bảo hiểm thấp giới hạn người gửi tiền hoàn trả toàn tiền gửi họ (bao gồm tiền lãi cộng dồn) Nếu số dư tiền gửi (tính lãi) lớn hạn mức chi trả BHTG người gửi tiền nhận khoản tiền bồi thường hạn mức chi trả BHTG, số vượt hạn mức chi trả trình lý tổ chức tín dụng bị phá sản Mỗi hình thức có ưu điểm nhược điểm định, hình thức chi trả toàn bảo vệ triệt để quyền lợi người gửi tiền, có nguy dẫn tới rủi ro đạo đức hoạt động kinh doanh Nếu không kiểm soát tốt, ngân hàng bỏ qua yêu cầu đảm bảo an toàn hệ thống, người gửi tiền gửi vào ngân hàng miễn lãi suất cao mà không cần quan tâm đến ngân hàng hoạt động nào, có an toàn hay không, họ tin tiền gửi bảo hiểm toàn Như vậy, hình thức chi trả có giới hạn đánh giá có nhiều ưu điểm so với chi trả không giới hạn, đặc biệt khả giảm thiểu rủi ro đạo đức nhà quản lý ngân hàng, tăng tính kỷ cương thị trường Qua khảo sát BHTGVN vào năm 2007 số người gửi tiền Ngân hàng có số tiền nhỏ 94 50 triệu đồng chiếm đa số (khoảng 75% - 80%), với quy định mức chi trả hầu hết người gửi tiền bảo vệ đầy đủ quyền lợi Tuy nhiên, qua khủng hoảng tài toàn cầu vừa qua Việt Nam chịu ảnh hưởng lớn Trong lĩnh vực ngân hàng, bị ảnh hưởng khủng hoảng, song Chính phủ đạo Ngân hàng Nhà Nước Bộ, Ngành liên quan tăng cường giám sát an toàn ngân hàng nước, đồng thời rà soát an toàn ngân hàng nước mà ngân hàng Việt Nam có quan hệ, để đảm bảo an toàn tiền gửi, từ công bố đến người dân biết để họ thực yên tâm vào an toàn thị trường tài Việt Nam Do vậy, vấn đề nâng cao hạn mức chi trả BHTG cần ý BHTGVN đưa đề xuất nâng hạn mức chi trả bảo hiểm tiền gửi lên gấp lần so với mức Nếu mức chi trả BHTG nâng lên khoảng 200 triệu đồng đa phần quyền lợi người gửi tiền đảm bảo niềm tin cho người dân vào hệ thống tài quốc gia nâng cao củng cố, biện pháp nhằm đảm bảo cho hệ thống tài – ngân hàng phát triển ổn đinh Kết luận chương Trong chương III sở định hướng phát triển kinh tế - xã hội khu vực, định hướng phát triển BHTGVN Chi nhánh khu vực Bắc Trung Bộ, Luận văn tập trung đưa giải pháp thiết thực nhất, kiến nghị với quan cấp liên quan, kỳ vọng nâng cao hiệu hoạt động BHTGVN địa bàn khu vực Bắc Trung Bộ, nhằm giải vấn đề hạn chế, tồn yếu hoạt động BHTGVN Chi nhánh khu vực Bắc Trung Bộ Các giải pháp cụ thể là: Nâng cao lực công tác kiểm tra chỗ; Đổi hoàn thiện công tác giám sát từ xa; Tổ chức phối hợp nghiệp vụ giám sát từ xa kiểm tra chỗ; Tổ chức công tác tư vấn tổ chức tham gia BHTG tuyên truyền BHTG công chúng ; Luận văn đề xuất kiến nghị với quan cấp liên quan như: Đối với Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam Chính Phủ 95 KẾT LUẬN Bảo hiểm tiền gửi định chế tài quan trọng hệ thống mạng an toàn tài Quốc gia, nhằm bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp người gửi tiền, góp phần trì phát triển an toàn, lành mạnh hệ thống tài – ngân hàng Nhận thức ý nghĩa tầm quan trọng vấn đề đó, từ thành lập đến nay, BHTGVN thực tốt chế độ phân cấp quản lý chi nhánh BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ giao quản lý địa bàn tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế, đến tháng năm 2012 tiếp nhận quản lý thêm địa bàn tỉnh Ninh Bình từ Chi nhánh Đông Bắc Bộ nâng tổng số đơn vị QTDND sở đến cuối năm 2012 217 QTDND sở Tuy nhiên, trước yêu cầu tình hình mới, đặc biệt từ ảnh hưởng khủng hoảng kinh tế toàn cầu, đòi hỏi BHTGVN nói chung Chi nhánh BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ nói riêng phải có giải pháp để không ngừng nâng hiệu hoạt động BHTGVN nước địa bàn khu vực Bắc Trung Bộ Trong phạm vi nghiên cứu này, Luận văn hệ thống hóa vấn đề lý luận bảo hiểm tiền gửi, hình thành phát triển bảo hiểm tiền gửi giới, vấn đề lý luận bảo hiểm tiền gửi như: Khái niệm, chất, mục đích, vai trò bảo hiểm tiền gửi, khác biệt BHTG với loại hình bảo hiểm thương mại khác; Bảo hiểm tiền gửi với vấn đề bảo vệ người gửi tiền, hoạt động ngân hàng thương mại gắn với rủi ro điển hình, biện pháp phòng ngừa quản trị rủi ro hoạt động ngân hàng; Luận văn làm rõ sở pháp lý, hoạt động chính, hiệu hoạt động BHTGVN, định hướng phát triển kinh nghiệm quốc tế BHTG; phân tích thực trạng hoạt động BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ như: Khái quát trình hình thành phát triển, chức nhiệm vụ, cấu tổ chức máy BHTGVN CNKV Bắc Trung Bộ; khái quát tình hình hoạt động tổ chức tham gia BHTG địa bàn, phân tích thực trạng hoạt động BHTGVN CNKV Bắc Trung Bộ, bên cạnh kết đạt được, Luận văn rõ tồn hoạt động, 96 chế sách tìm nguyên nhân của Tác giả hy vọng giải pháp đưa nhằm giải vấn đề hạn chế, tồn yếu hoạt động BHTGVN Chi nhánh khu vực Bắc Trung Bộ, nhằm nâng cao hiệu nghiệp vụ; hoàn thiện chế sách; đề xuất kiến nghị với quan cấp liên quan như: Đối với Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam, Đối với Ngân hàng Nhà nước Đối với Chính Phủ hỗ trợ tạo điều kiện để BHTGVN triển khai chức nhiệm vụ theo quy định pháp Luât Nhà nước; hoàn thiện hệ thống văn quản trị nội bộ; nâng cao trình độ đội ngũ cán viên chức Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam… hy vọng đóng góp phần nhỏ việc nâng cao hiệu hoạt động BHTGVN, bảo vệ tốt quyền lợi ích hợp pháp người gửi tiền, trì phát triển ổn định bền vững hệ thống Tài – ngân hàng quốc gia Mặc dù có nhiều nỗ lực, cố gắng thân, tác giả tập trung nghiên cứu hoàn thành đề tài Luận văn tốt nghiệp, thời gian giới hạn, tính phức tạp lĩnh vực nghiên cứu mẻ, mặt khác với khả trình độ nghiên cứu khoa học thân hạn chế nên Luận văn không tránh khỏi thiếu sót Tác giả mong muốn nhận quan tâm, góp ý thầy giáo, cô giáo độc giả để Luận văn hoàn thiện Một lần nữa, xin chân thành cám ơn giúp đỡ, bảo tận tình thầy, cô giáo Viện Kinh tế Quản lý, Viện đào tạo sau đại học, trường đại học Bách Khoa Hà Nội truyền thụ kiến thức quý báu trình học tập Tôi xin cảm ơn đồng chí Lãnh đạo quan BHTGVN, bạn bè lớp, đồng nghiệp gia đình tạo điều kiện dành cho động viên, giúp đỡ trình học tập viết Luận văn Đặc biệt xin chân thành cám ơn thầy giáo Tiến sĩ Nguyễn Đại Thắng – Viện Trưởng Viện Kinh tế Quản lý, trường đại học Bách Khoa Hà Nội nhiệt tình giúp đỡ, bảo hướng dẫn việc nghiên cứu đề tài hoàn thành Luận văn 97 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Báo cáo hoạt động Chi nhánh Bắc Trung Bộ năm từ 20062013; Bảo hiểm tiền gửi – Nguyên lý, thực tiễn định hướng, TS Nguyễn Thị Kim Oanh – Nhà xuất Lao động xã hội, tháng 12 năm 2004; Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam - Báo cáo thường niên 2006, 2007, 2008, 2009; Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam – 10 năm nâng cao niềm tin công chúng vào hệ thống tài Quốc gia, TS Bùi Khắc Sơn - Kỷ yếu 10 năm xây dựng trưởng thành Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam; BHTGVN - Tài liệu tham khảo xây dựng Luật bảo hiểm tiền gửi; Chuyên đề nghiên cứu chuyên sâu: Vai trò Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam việc bảo vệ người gửi tiền, Hà Hội tháng 12 năm 2008 Chủ biên TS Phùng Văn Hùng: Giám đốc TTTT, Thư viện nghiên cứu khoa học, TS Bùi Khắc Sơn: Tổng giám đốc Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam; Các nguyên tắc phát triển Bảo hiểm tiền gửi hiệu quả, Hiệp hội Bảo hiểm tiền gửi quốc tế (IADI); Nâng cao vai trò tổ chức Bảo hiểm tiền gửi, kinh nghiệm quốc tế học thực tiễn Việt Nam, Tài liệu hội thảo khoa học, TS Bùi Khắc Sơn – Tổng giám đốc BHTGVN; PGS.TS Đỗ Văn Phức (2005), Khoa học quản lý hoạt động kinh doanh, NXB Khoa học kỹ thuật, Hà Nội; 10 PGS.TS Đỗ Văn Phức (2005), Quản lý nhân lực doanh nghiệp, NXB Khoa học kỹ thuật, Hà Nội; 11 Nghị Định 89/1999/NĐ-CP ngày 01/09/1999 Thủ tướng Chính Phủ bảo hiểm tiền gửi ; 12 Nghị Định 109/1999/NĐ-CP ngày 24/08/2005 Thủ tướng Chính Phủ việc sửa đổi bổ sung số điều Nghị định 89; 98 13 Luật Ngân hàng Nhà nước số 46/2010/QH12 Quốc Hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 16 tháng năm 2010; 14 Luật tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 Quốc Hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 16 tháng năm 2011; 15 Luật Bảo hiểm tiền gửi Số 06/2012/QH13 Quốc Hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 18 tháng năm 2012; 16 Nghị Định 68/2013/NĐ-CP Quy định chi tiết hướng dẫn thi hành Luật bảo hiểm tiền gửi ngày 28/06/2013 Thủ tướng Chính Phủ; 17 Quyết định số 1394/QĐ-TTg Về việc thành lập Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam quy định chức năng, nhiệm vụ Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam ngày 13/8/2013 thủ Tướng Chính Phủ; 18 Quyết định số 1395/QĐ-TTg Phê duyệt Điều lệ tổ chức hoạt động Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam ngày 13/8/2013 thủ Tướng Chính Phủ; 19 www.div.gov.vn www.sbv.gov.vn 99