h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà Lời nói đầu Trong năm qua với đổi phát triển kinh tế xà hội, công tác tài ngân sách có nhiều chuyển biến tích cực Luật Ngân sách Nhà nớc ban hành năm 1996 đà khẳng định vai trò quan trọng công tác tài ngân sách tình hình Đặc biệt Luật Ngân sách Nhà nớc đà khẳng định Ngân sách xà cấp ngân sách hệ thống ngân sách nhà nớc Qua gần 10 năm thi hành luật, công tác quản lý tài ngân sách đà đạt đợc kết định, đóng góp quan trọng vào công tác quản lý hoạt ®éng kinh tÕ- x· héi cđa c¬ së chÝnh qun xÃ, phờng, thị trấn Cùng với Luật Ngân sách Nhà nớc, Chính phủ Bộ Tài Chính đà ban hành văn hớng dẫn tạo nên hệ thống văn quy phạm pháp luật hớng dẫn công tác quản lý tài Ngân sách xà tơng đối hoàn chỉnh Hệ thống văn ban hành đà xác định rõ quyền hạn, trách nhiệm quan liên quan công tác quản lý tài ngân sách xÃ, tạo sở pháp lý quan trọng để quản lý chặt chẽ sử dụng có hiệu khoản thu, chi khoản huy động đóng góp nhân dân, tăng cờng trách nhiệm kiểm tra giám sát ngành, cấp, nâng cao vai trò vị trí công tác tài ngân sách xà Tuy nhiên để có đợc hệ thống chế quản lý mang lại hiệu cao, phải thờng xuyên nghiên cứu, điều chỉnh sửa đổi cho phù hợp Thực tế công tác tài Ngân sách xà huyện Lạng Giang năm qua bên cạnh thành tựu đạt đợc tồn số thiếu sót quản lý, điều hành, phân tích công tác trách nhiệm tất khâu lập, chấp hành kế toán toán ngân sách Trớc phát triển kinh tế, xà hội nhằm thực mục tiêu công nghiệp hoá, đại hoá nông nghiệp nông thôn, yêu cầu quản lý kinh tế, mở rộng quyền tự chủ nâng cao trách nhiệm cấp quyền sở, việc củng cố tăng cờng công tác tài Ngân sách xà đặt nhiệm vụ quan trọng hàng đầu công tác tài ngân sách nay, nhằm xây dựng Ngân sách xà thực cấp ngân sách hoàn chỉnh hệ thống ngân sách nhà nớc ngang tầm, đủ lực để phát triĨn kinh tÕ x· héi, x©y dùng hƯ thèng chÝnh trị sở xÃ, phờng, thị trấn vững mạnh theo tinh thần Nghị hội nghị lần thứ V ban chấp hành Trung ơng Đảng khoá IX Với mục tiêu trên, việc phân tích tình hình thực tiễn công tác Ngân sách xà địa bàn huyện Lạng Giang, để thiếu sót thấy rõ vấn đề xúc công tác quản lý cần giải quyết, từ có giải pháp xây dựng phát triển Ngân sách xà huyện Lạng Giang cần đợc quan tâm ngành cấp địa bàn huyện Xuất phát từ vấn đề nhận thức đợc tầm quan trọng công tác quản lý tài ngân sách xà giai đoạn vận dụng kiến thức đà học vào thực tế, thời gian thực tập phòng Tài kế hoạch huyện Lạng Giang, em đà tìm hiểu, nghiên cứu hoàn thành đề tài: Phân tích tình hình hoạt động quản lý Ngân sách xà địa bàn huyện Lạng Giang Bắc Giang Thực trạng giải pháp h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà Kết cấu đề tài: Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo nội dung khoá luận đợc chia làm chơng Chơng 1: Ngân sách xà số nội dung công tác quản lý Ngân sách xà Chơng 2: Thực trạng công tác quản lý Ngân sách xà địa bàn huyện Lạng Giang năm qua Chơng 3: Phơng hớng, mục tiêu số giải pháp nhằm củng cố tăng cờng quản lý Ngân sách xà huyện Lạng Giang thời gian tới Trong trình thực đề tài, đợc giúp đỡ cán quan hớng dẫn nhiệt tình ThS Đoàn Đình Nghiệp với cố gắng thân, nhng nhận thức trình độ nhiều hạn chế, trình tiếp cận nên chắn viết không tránh khỏi nhiều thiếu sót Vì em mong đợc cô, chú, bác, thầy cô hớng dẫn bảo thêm để em có điều kiện bổ sung nâng cao kiến thức phục vụ tốt cho trình học tập công tác thực tế sau Em xin chân thành cảm ơn ! Bắc Giang, ngàythángnăm Chơng Ngân sách xà số nội dung công tác quản lý hoạt động thu chi ngân sách xà 1.1 Sự đời, tồn trình phát triển Ngân sách xà 1.1.1 Quá trình hình thành Ngân sách xà Lịch sử phát triển nớc ta nh nớc giới có quỹ xÃ, gọi Ngân sách xà Mặc dù trình hình thành chế quản lý có khác nhng xem Ngân sách xà phận thiếu hệ thống tài quốc gia Đến Ngân sách xà dân tộc ta đà trải qua hàng nghìn năm lịch sử gắn liền với nhiều triều đại khác nh Đinh, Lê, Lý, Trần, Nguyễncho đến Tuy thời kì xà có tên gọi khác nhng chức năng, nhiệm vụ có thay đổi, ngân sách xà phục vụ cho máy quyền Nhµ níc cÊp x· thùc hiƯn ba nhiƯm vơ chđ yếu sau: Một là: Quản lý nhân khẩu, ruộng đất, thu thuế h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà Hai là: Giữ gìn trị an, phép nớc Ba là: Chăm lo lợi ích công cộng, đê điều, đờng xá, y tế, giáo dục, công tác xà hội Công tác quản lý tài ngân sách xà thời kì đợc coi trọng, có chức năng, nhiệm vụ kỷ luật tài cụ thể nh: Xà trởng thời nhà Lê, xà quan thời nhà TrầnĐến thời nhà Nguyễn, quyền thực dân Pháp quy định chức sắc ba kỳ khác Bắc Kỳ tiên chỉ, Trung Kỳ hơng bản, Nam Kỳ hơng bộ, nhng phụ trách công tác tài có hội đồng kỳ mục (Bắc Kỳ), Đại hội đồng kỳ mục (Nam Kỳ), Thờng trùc héi ®ång kú mơc (Trung Kú) cã nhiƯm vơ lập ngân sách xà Thời kỳ kỷ luật tài ngân sách xà đợc coi trọng có chế độ quản lý, quy định quy mô ngân sách xà hội cụ thể Thời nhà Lê quy định quy mô Ngân sách xà xà lớn 50 quan, x· võa 30 quan, x· nhá 20 quan ChÕ ®é quản lý quỹ tiền mặt quy định xà đợc giữ lại 30 quan để chi tiêu thờng xuyên, số d phải gửi vào nhà giàu cất giữ Trải qua trình phát triển với thăng trầm lịch sử, gắn với triều đại thịnh, suy khác nhau, đến Ngân sách xà thực trở thành công cụ, phơng tiện vật chất tiền có tác dụng to lớn nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc xây dựng đất nớc Hội đồng Chính phủ Nghị định số 64/CP ngày 08/04/1972, ban hành điều lệ Ngân sách xÃ, từ Ngân sách xà thực đ ợc quản lý theo luật lệ thống Nhà nớc Sự phân cấp rõ ràng quản lý thu chi cho xà đà tạo điều kiện cho ngân sách xà khặng định vị trí, vai trò to lớn việc huy động nguồn lực tài để trang trải khoản chi tiêu cho nghiệp giải phóng miền Nam thống đất nớc Sau giải phóng, thời kì xây dựng sở vật chÊt kü tht cđa Chđ nghÜa x· héi ë n«ng thôn, Ngân sách xà đóng góp phần quan trọng công xây dựng nông thôn Năm 1983, Hội đồng Bộ trởng ban hanh Nghị 138-HĐBT đà tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò Ngân sách xà Từ Ngân sách xà thức đợc thừa nhận cấp ngân sách quyền sở Đến năm 1996 Luật Ngân sách Nhà nớc đợc ban hành Ngân sách xà thức đợc thừa nhận cấp ngân sách hoàn chỉnh hệ thống Ngân sách Nhà nớc 1.1.2 Khái niệm- Đặc điểm Ngân sách xà Trong điều kiện ngày việc thừa nhận tồn hoạt động Ngân sách xà đợc coi điều tất yếu Chính vậy, cấu tổ chức hệ thống Ngân sách Nhà nớc hầu hết quốc gia có Ngân sách xà (hoặc vùng), song quan niệm ngân sách xà lại cha có đồng Ngay nớc ta, khuôn khổ văn pháp quy Ngân sách xà đà có khác Điều lệ Ngân sách xà ban hành (ngày 08/04/1972) ghi Ngân sách xà kế hoạch thu chi tài quyền cấp xÃ, để bảo đảm việc chấp hành pháp luật, giữ vững an ninh, trật tự trị an, bảo đảm tài sản công cộng, quản lý hoạt động kinh tế, văn hoá, xà hội xÃ, động viên giám sát hợp tác xà h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà công dân thi hành nghiêm chỉnh nghĩa vụ Nhà nớc Theo thông t 14-TC/NSNN ngày 08/03/1997 Bộ tài hớng dẫn quản lý thu chi Ngân sách xÃ, phờng, thị trấn (gọi chung Ngân sách xÃ) Ngân sách xà phận Ngân sách Nhà nớc Uỷ ban nhân dân cấp xà dựng, quản lý Hội đồng nhân dân cấp xà định, giám sát thực Chính vậy, đòi hỏi phải có khái niệm Ngân sách xà cách đầy đủ, thống làm sở cho việc xác định yêu câù, nhiệm vụ Ngân sách xà sau Do vậy, Ngân sách xà đợc định nghĩa nh sau: Ngân sách xà toàn quan hệ kinh tế chủ thể phát sinh trình tạo lập, phân phối sử dụng quỹ tiền tệ chÝnh qun Nhµ níc cÊp x· nh»m phơc vơ cho việc thực chức Nhà nớc cấp sở khuôn khổ đợc phân công quản lý Từ góc độ quản lý, theo Luật Ngân sách Nhà nớc Ngân sách xà cấp ngân sách nằm hệ thống ngân sách nhà nớc, khái niệm Ngân sách Nhà nớc đà hàm chứa khái niệm Ngân sách xà đợc hiểu nh sau: Ngân sách Nhà nớc toàn khoản thu, chi Nhà nớc dự toán đà đợc quan Nhà nớc có thẩm quyền định đợc thực năm để đảm bảo thực chức nhiệm vụ Nhà nớc Từ định nghĩa rút số đặc điểm Ngân sách xà nh sau: Thứ nhất, Ngân sách xà quỹ tập trung quan quyền Nhà nớc cấp sở Hoạt động quỹ thể hai phơng diện Huy động nguồn thu vào quỹ (gọi thu Ngân sách xÃ) phân phối sử dụng nguồn vốn quỹ (gọi chi Ngân sách xÃ) Thứ hai, hoạt động thu, chi Ngân sách xà gắn với chức năng, nhiệm vụ quyền xà theo luật định, đồng thời chịu kiểm tra giám sát quan quyền lực nhà nớc cấp xà Chính tiêu thu, chi ngân sách xà mang tính pháp lý Thứ ba, thông qua hoạt động thu, chi Ngân sách xà biểu quan hệ lợi ích bên lợi ích chung cộng đồng sở mà quyền xà ngời đại diện với bên lợi ích chủ thể kinh tế xà hội khác (tổ chức cá nhân) Các quan hệ nài phát sinh trình thu chi Ngân sách xà Thứ t, quan hệ thu chi Ngân sách xà đa dạng biểu dới nhiều hình thức khác nhau, nhng khoản thu chi đợc thừa nhận đợc quan Nhà nớc có thẩm quyền phê duyệt Thứ năm, Ngân sách xà vừa cấp hệ thống ngân sách nhà nớc vừa đơn vị dự toán Bởi ngân sách xà vừa thực nhiệm vụ thu chi cấp ngân sách nói chung, võa thùc hiƯn nhiƯm vơ thu chi cđa mét cÊp ngân sách nói chung, vừa đơn vị nhận bổ sung từ ngân sách cấp đợc sử dụng nguồn vốn Với đặc thù đơn vị hành cấp sở có mối liên hệ trực tiếp với dân, dân, dân, giải mối liên hệ Nhà nớc nhân dân, đơn vị hành giúp Nhà nớc thực chức h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà nhiệm vụ trùc tiÕp tíi mäi ngêi d©n 1.1.3 Néi dung ngn thu nhiệm vụ chi Ngân sách xà Nguồn thu nhiệm vụ chi Ngân sách xà đợc hình thành dựa sở khả nhu cầu phát triển kinh tế, xà hội địa phơng kết hợp với nhiệm vụ quản lý kinh tế, xà hội mà quyền xà đợc phân công, phân cấp đảm nhiệm Đó kết hợp nhuần nhuyễn phân cấp quản lý kinh tế, xà hội với phân cấp quản lý tài chính-ngân sách Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào điều kiện kinh tế-xà hội phân cấp quản lý ngân sách xà mà thời kì cụ thể nguồn thu nhiệm vụ chi có thay đổi, bổ sung cho phù hợp víi sù ph¸t triĨn cđa nỊn kinh tÕ qc gia Trong ®iỊu kiƯn hiƯn nay, kĨ tõ thùc hiƯn luật ngân sách Nhà nớc, nguồn thu, nhiệm vụ chi ngân sách đợc quy định cụ thể điều 34 35 luật, văn quy pháp khác hớng dẫn thi hành luật Cụ thể, theo luật sửa đổi bổ sung số điều luật ngân sách Nhà nớc thông qua ngài 20/05/1998 vào thông t 118/2000/TT-BTC ngài 22/12/2000 quy định thị trấn đợc quy định nh sau: 1.1.3.1 Các nguồn thu Ngân sách xà a Các khoản thu mà Ngân sách xà đợc hởng 100% - Các khoản phí lệ phí quy định thu vào Ngân sách xà - Thu đấu thầu, thu khoán theo mùa vụ từ % quỹ đất công ích hoa lợi công sản xà quản lý - Chênh lệch thu lớn chi từ hoạt động nghiệp có thu xà - Các khoản đóng góp tổ chức, cá nhân gồm: Các khoản đóng góp theo pháp luật quy định, khoản đóng góp nguyên tắc tự nguyện để đầu t xây dựng sở hạ tầng Hội đồng nhân dân xà định đa vào Ngân sách xà quản lý (không áp dụng phờng khoản thu huy động đóng góp để đầu t xây dựng sở hạ tầng) khoản đóng góp tự nguyện khác + Nguồn viện trợ không hoàn lại tổ chức cá nhân nớc trực tiếp cho Ngân sách xà + Thu kết d Ngân sách xà năm trớc + Các khoản thu khác theo quy định pháp luật b Các khoản thu phân chia theo tỷ lệ % với ngân sách cấp bao gồm: - Thuế sử dụng đất nông nghiệp - Thuế chuyển quyền sử dụng đất - Thuế nhà đất - TiỊn cÊp qun sư dơng ®Êt - LƯ phÝ tríc bạ nhà đất - Thuế môn hộ kinh doanh c¸ thĨ h o¸ ln tèt nghiƯp K Hoạt động quản lý ngân sách xà - Thuế thu nhập doanh nghiệp thuế VAT - Các khoản thu phân chia khác: Tuỳ theo tình hình địa phơng, tỉnh phân chia cho xà khoản thu phân chia mà trung ơng để lại cho địa phơng - Tỷ lệ phần trăm (%) phân chia cụ thể nguồn thu cho ngân sách xà Uỷ ban nhân dân Tỉnh quy định, đợc ổn định từ 3-5 năm phù hợp với tình hình ngân sách địa phơng Để giảm bớt khối lợng nghiệp vụ, khuyến khích tăng thu, giao chung cho xà tỷ lệ Việc phân chia nguồn thu tỷ lệ phần trăm (%) nguồn thu cho ngân sách cấp xà đợc tuân thủ theo nguyên tắc tạo chủ ®éng cho chÝnh qun x· viƯc c©n ®èi ng©n sách, khai thác khả nguồn thu xà c Thu bổ sung từ ngân sách cấp - Thu bổ sung cân đối ngân sách đợc xác định sở chênh lệch dự toán chi đợc giao dự toán từ nguồn thu đợc phân cấp (các khoản thu 100% khoản thu phân chia theo tỷ lệ phần trăm) Số bổ sung nàyđợc ổn định từ đến năm, hàng năm đợc tăng lên số phần trăm sở trợt giá, tốc độ tăng trởng kinh tế khả ngân sách địa phơng - Thu bổ sung có mục tiêu (nếu có) tuỳ theo khả ngân sách nhiệm vụ mục tiêu đợc giao Ngoài khoản thu trên, quyền xà không đợc đặt khoản thu trái với quy định pháp luật 1.1.3.2 Các khoản chi tiêu Ngân sách xà a Chi thờng xuyên về: - Hoạt động quan Nhà nớc xÃ, phờng, thị trấn, bao gồm: + Sinh hoạt phí theo mức quy định hành + Sinh hoạt phí đại biểu Hội đồng nhân dân + Các khoản phụ cấp khác theo quy định Nhà nớc + Chi vỊ lỵi tËp thĨ, y tÕ, vƯ sinh + Chi công tác phí + Chi hoạt động văn phòng nh: Tiền nhà, điện nớc, điện thắp sáng, vật liệu văn phòng, bu phí, điện thoại, hội nghị, chi tiếp tân, khánh tiết + Chi mua sắm, sửa chữa thờng xuyên trụ sở, phơng tiện làm việc + Các khoản sinh hoạt phí kinh phí hoạt động quan Đảng Cộng sản Việt Nam xÃ, phờng, thị trấn sau đà trừ khoản thu khác (nếu có) + Đóng bảo hiểm xà hội, bảo hiểm y tế cho cán đối tợng khác theo chế độ hành - Công tác dân quân tự vệ, trật tự an toàn xà hội nh: + Huấn luyện dân quân tự vệ, khoản trợ cấp huy động dân quân tự vệ khoản chi khác dân quân tự vệ thuộc nhiệm vụ chi ngân sách xÃ, h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà phờng, thị trấn theo quy định pháp lệnh dân quân tự vệ + Đăng ký nghĩa vụ quân sự, tiễn đa niên nghĩa vụ quân + Tuyên truyền, vận động tổ chức phong trào bảo vệ an ninh, trật tự an toàn xà hội địa bàn + Các khoản chi khác - Công tác xà hội hoạt động văn hoá, thông tin, thể dục thể thao xÃ, phờng, thị trấn quản lý + Trợ cấp hàng tháng cho cán nghỉ việc theo chế độ hành, chi thăm hỏi gia đình sách, cứu tế xà hội công tác xà hội khác xÃ, phờng, thị trấn quản lý + Hoạt động văn hoá, thông tin, thể dục thể thao, trun x·, phêng, thÞ trÊn tỉ chøc quản lý + Hỗ trợ lớp bổ túc văn hoá, trợ cấp nhà trẻ, lớp mẫu giáo kể trợ cấp cho giáo viên mẫu giáo co nuôi dạy trẻ xÃ, thị trấn quản lý (đối với phờng ngân sách cấp chi) - Sự nghiệp y tế: + Mua sắm, trang bị bổ sung đồ dùng chuyên môn phục vụ công tác khám chữa bệnh cho nhân dân + Phòng bệnh nghiệp y tế khác - Quản lý sửa chữa, cải tạo công trình phúc lợi, công trình hạ tần sở xÃ, thị trấn quản lý nh: Trờng học, trạm y tế, nhà trẻ, lớp mẫu giáo, nhà văn hoá, th viện, đài tởng niệm, sở thể dục thể thao, cầu, đờng giao thông, công trình cấp thoát nớc công cộng, riêng thị trấn có nhiệm vụ chi quản lý, sửa chữa, cải tạo vỉa hè, đờng phố nội thị, đèn chiếu sáng, công viên, xanh - Hỗ trợ hoạt động nghiệp có thu - Các khoản chi khác theo quy định pháp luật b Chi đầu t phát triển: Bao gồm chi mua sắm tài sản cố định chi đầu t xây dựng dự án kết cấu hạ tầng kinh tế xà hội theo phân cấp Tỉnh từ nguồn ngân sách nguồn huy động đóng góp nguyên tắc tự nguyện tổ chức, cá nhân cho dự án định 1.1.4 Vị trí, vai trò Ngân sách xÃ, phờng, thị trÊn sù nghiƯp ph¸t triĨn kinh tÕ-x· héi ë nông thôn Việc đổi chế quản lý nỊn kinh tÕ tõ c¬ chÕ tËp trung bao cấp sang chế thị trờng có quản lý vĩ mô Nhà nớc làm thay đổi vai trò Ngân sách nhà nớc Cũng nh Ngân sách nhà nớc, Ngân sách cấp xà có vai trò quan trọng, cấp xà tổ chức quyền sở mái quản lý Nhà nớc có chức năng, nhiệm vụ thực mục tiêu Nhà nớc sở Nhà nớc dân dân, giải mối quan hệ Nhà nớc với nhân dân Để thùc hiƯn tèt nhiƯm vơ ®ã chÝnh qun cÊp x· phải có nguồn tài đủ mạnh để góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xà hội sở Qua hoạt động thu-chi ngân h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà sách xà đà thể vai trò cụ thể Ngân sách cấp xà số điểm chủ yếu sau: 1.1.4.1 Ngân sách xà đảm bảo nguồn lực vật chất cho tồn hoạt động máy quyền Nhà nớc cấp xà Trong trình phát triển xà hội, từ Nhà nớc đời đòi hỏi phải có nguồn lực vật chất định để máy hoạt động thực chức kinh tế, xà hội cộng đồng giao phã Ngn lùc vËt chÊt nµy chØ cã thĨ đợc đảm bảo từ ngân Nhà nớc Ngân sách cấp xà phận cấu thành nên Ngân sách Nhà níc, vËyngn lùc vËt chÊt ®Ĩ cung cÊp cho mái quyền cấp sở phần lớn phải Ngân sách cấp sở đảm nhận ngân sách cấp xà Để đảm bảo nguồn lực vật chất cung cấp cho toàn hoạt động kinh tế, xà hội, an ninh quốc phòng đảm bảo đời sống nhân dân, Ngân sách xà phải khai thác triệt để nguồn thu xà theo luật định Đảm bảo thu đúng, thu đủ, kịp thời đáp ứng nhu cầu chi tiêu cho công việc thuộc chức nhiệm vụ theo quy định luật Ngân sách Nhà nớc nh: Chi lơng, sinh hoạt phí cho cán xÃ, khoản chi tiêu quản lý hành hay mua sắm trang thiết bị cho văn phòng 1.1.4.2 Ngân sách xà công cụ quan trọng để quyền cấp xà thực quản lý toàn diện hoạt động kinh tế, văn hoá, xà hội địa phơng Với t cách cấp quyền cấp sở gắn liền với đời sống nhân dân thực quản lý trực tiếp nhân dân, chức nhiệm vụ ngân sách xà phải đảm bảo quyền lợi ích nhân dân địa bàn Trực tiếp liên hệ giải công việc cảu dân phơng diện theo sách chế độ Nhà nớc quy định nhằm đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng nhân dân Để giải đợc vấn đề có hiệu quả, quyền xà phải sử dụng công cụ đặc biệt, ngân sách xà Thông qua hoạt động thu ngân sách xà mà nguồn thu đợc tạo lập tập trung vào quỹ ngân sách xÃ, đồng thời giúp quyền sở thực việc kiểm tra, kiểm soát, điều chỉnh hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ hoạt động khác theo pháp luật nhà nớc Việc kiểm soát thông qua ngân sách xà đợc thể qua việc phân loại ngành, nghề kinh doanh, chủng loại hàng hoá mà qua chống hoạt động kinh tế phi pháp, trốn lậu thuế nghĩa vụ đóng góp khác Cụ thể: với hình thức thu phù hợp, với chế độ miễn giảm công bằng, ngân sách xà mặt tác động trực tiếp đến trình sản xuất kinh doanh sở, đối tợng tác động chủ yếu đến thu ngân sách xà Việc thực phân chia khoản thu nhập vấn đề định xu hớng ngành nghề kinh doanh, qua kích thích hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ phát triển theo định hớng Mặt khác, thu ngân sách xà góp phần thực sách xà hội nh: bảo đảm công ngời có nghĩa vụ đóng góp ngân sách xÃ, co trợ giúp cho đối tợng nộp ngân sách, gặp khó khăn tài diện cần đợc u đÃy theo sách nhà nớc thông qua xét duyệt miễn giảm số thu Ngoài việc thực phơng thức mức thu phạt tổ chức cá nhân vi phạm, đà đợc coi nh biện pháp kinh tế buộc họ phải nghiêm chỉnh chấp hành tốt nghĩa vụ h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà trớc cộng đồng Thông qua chi ngân sách xÃ, hoạt động Đảng bộ, quyền đoàn thể trị, xà hội xà đợc trì phát triển liên tục ổn định, nhờ mà nâng cao hiệu lực quản lý sở Cùng với phát triển kinh tế theo chế thị trờng, bên cạnh mặt tích cực tồn mặt trái Thông qua hoạt động thu-chi, ngân sách xà đóng vai trò quan trọng việc khắc phục khuyết tật việc tạo môy trờng kinh doanh thuận lợi cho chủ thể kinh tế, ngăn chặn độc quyền kinh doanh, định hớng tiêu dùng xà hội, hớng xà hội tới hoạt động phát triển lành mạnh, hạn chế tiêu cực tai nạn, tệ nạn xà hội Với phơng châm Nhà nớc nhân dân làm ngân sách xà đà nhân dân giải tốt vấn đề sở hạ tầng Điện, đờng, trờng, trạm, thông tin nớc Hầu hết xà đợc trang bị trạm biến lớn đáp ứng đợc nhu cầu điện phục vụ cho thắp sáng cho sản xuất kinh doanh Đến hầu hết xà đà có điện thắp sáng đến thôn xóm, hệ thống thông tin liên lạc đợc trọng đầu t, góp phần quan trọng thực nghiệp công nghiệp hoá, đại hoá đất nớc Bên cạnh ngân sách xà u tiên đầu t nâng cấp xây dựng hệ thống giao thông liên thôn, liên xÃ, làm cho hệ thống giao thông đợc thống suốt, giao lu hàng hoá thuận lợi, qua khai thác tiềm lợi vùng, thúc đẩy xoá bỏ phơng thức sản xuất cũ, chuyển đổi cấu nghề nghiệp, phân công lại lao động địa bàn nông thôn, bớc thực công nghiệp hoá, tạo điều kiện ®a khoa häc kü tht vµo tõng lµng x· gióp kinh tế nông thôn thoát khỏi tình trạng độc canh, độc c, chuyển từ kinh tế nông bớc chuyển sang kinh tế tổng hợp NôngCông_Thơng phù hợp với đặc điểm địa phơng quy luật thị trờng Chi Ngân sách xà cho nghiệp giáo dục nghiệp y tế đà góp phần vào việc nâng cao trình độ dân trí, đảm bảo sức khoẻ nhân dân, xà không ngừng nâng cấp xây dựng công trình giáo dục y tế, đảm bảo điều kiện thuận lợi cho việc giảng dạy khám chữa bệnh, giúp ngời dân yên tâm tham gia phát triển sản xuất kinh doanh sở Từng bớc xây dựng nông thôn theo chủ trơng sách Đảng Nhà nớc Từ phân tích cho thấy Ngân sách xà thực công cụ tài quan trọng Nhà nớc việc thực chức năng, nhiệm vụ Đảng Nhà nớc địa phơng Từng bớc cải thiện mặt nông thôn rút ngắn cách biệt thành thị nông thôn, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế-xà hội nớc 1.2 Quy trình quản lý Ngân sách xà Căn Luật ngân sách Nhà nớc thông t 118/2000/TT-BTC ngày22/12/2000 quy định quản lý Ngân sách xà hoạt động tài khác xÃ, phờng, thị trấn, quy trình quản lý ngân sách xà nh sau: h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà 1.2.1 Quản lý khâu lập dự toán Ngân sách xà Lập dự toán ngân sách xà trình phân tích đánh giá khả nhu cầu nguồn tài ngân sách xà để từ xác lập tiêu thuchi dự kiến đạt đợc kỳ kế hoạch, x¸c lËp c¸c biƯn ph¸p chđ u vỊ kinh tÕ tài hành để đảm bảo thực thắng lợi chi tiêu thuchi Lập dự toán ngân sách xà khâu mở đầu cho chu trình ngân sách làm sở, tảng cho khâu tiếp theo, đặc biệt khâu chấp hành ngân sách lập dự toán phải đảm bảo yêu cầu sau: - Lập dự toán phải đảm bảo sát kế hoạch phát triển kinh tế, xà hội xÃ.Phải tính toán đầy đủ xác khoản thu theo chế độ quy định.Bố trí hợp lý nhu cầu chi tiêu, đảm bảo thực tốt chức năng, nhiệm vụ quyền cấp xÃ, đồng thời góp phần xây dựng nông thôn phát triển.Dự toán phải lập theo mục ngân sách xà mẫu biểu quy định Bộ tài - Căn lập dự to¸n: + C¸c nhiƯm vơ ph¸t triĨn kinh tÕ- x· hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xà hội xÃ; + Chính sách, chế độ thu ngân sách Nhà nớc, chế phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi ngân sách xà tỷ lệ phân chia nguồn thu Hội đồng nhân dân tỉnh quy định; + Chế độ, tiêu chuẩn định mức chi ngân sách Chính phủ,Thủ tớng Chính phủ, Bộ tài Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định; + Số kiểm tra dự toán ngân sách xà Uỷ ban nhân dân huyện thông báo; + Tình hình thực dự toán ngân sách xà năm hành năm trớc; - Trình tự lập dự toán Ngân sách xÃ: + Ban tài xà phối hợp với quan thuế đội thu thuế xÃ( có) tính toán khoản thu Ngân sách Nhà nớc địa bàn( phạm vi phân cấp cho xà quản lý) + Các ban, tổ chức thuộc Uỷ ban nhân dân xà vào chức nhiệm vụ đợc giao chế độ, định mức, tiêu chuẩn chi để lập dự toán chi đơn vị tổ chức +Ban tài xà lập dự toán thu, chi cân đối ngân sách xà trình Uỷ ban nhân dân xÃ, báo cáo Chủ tịch Phó chủ tịch Hội đồng nhân dân xà để xem xét trớc gửi Uỷ ban nhân dân huyện Phòng tày huyện Thời gian báo cáo dự toán ngân sách xà Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quy định + Đối với năm đầu thời kỳ ổn định ngân sách, phòng tài huyện làm việc với Uỷ ban nhân dân xà cân đối thu, chi ngân sách xà thời kỳ ổn định theo khả bố trí cân đối chung ngân sách địa phơng Đối với năm thời kỳ ổn định, Phòng tài huyện tổ chức làm việc víi ban 10 h o¸ ln tèt nghiƯp K Hoạt động quản lý ngân sách xà 3.1.3 Về công tác quản lý điều hành Đối với công tac quản lý Ngân sách xà hệ thống Ngân sách Nhà nớc cần phải quan tâm số nội dung sau: Đối với lập dự toán thu- chi ngân sách phải đợc xây dựng cách tích cực, bám sát điều kiƯn kinh tÕ- x· héi cđa x·, ngn thu ph¶i đợc bao quát rộng khắp nhiệm vụ chi phải đảm bảo mối quan hệ hài hoà, tiết kiệm hiệu Đối với khâu chấp hành dự toán phải đảm bảo tính xác, thu đúng, thu đủ, kịp thời theo chế độ Nhà nớc, thực chi theo dự toán đảm bảo tiết kiệm hiệu Đặc biệt trọng đến khoản chi để nuôi dỡng nguồn thu xÃ, bớc khẳng định vai trò ngân sách cấp xà Chấp hành nghiêm chỉnh việc thực quản lý thu- chi Ngân sách xà qua Kho bạc Nhà nớc Ban tài xà phải có trách nhiệm ghi chép, kế toán, phản ánh đầy đủ kết thu- chi ngân sách, kiểm tra giám sát kịp thời hoạt động tài để đa kiến nghị cho UBND xà quan tài cấp Đối với đội ngũ cán tài xà phải thờng xuyên trau rèn luyện phẩm chất đạo đức, thờng xuyên bồi dỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kiến thức quản lý nh chế độ sách tài chính, kế toán để sẵn sàng đáp ứng yêu cầu tình hình nhiệm vụ 3.2 Một số giải pháp nhằm tăng cờng công tác quản lý Ngân sách xà huyện Lạng Giang thời gian tới Để thực tốt luật Ngân sách Nhà nớc, củng cố hoàn thiện công tác quản lý tài chính- Ngân sách xÃ, việc tăng nhanh ổn định Ngân sách xà nhiệm vụ cần thiết quan trọng trớc yêu cầu đổi phát triển kinh tế- xà hội sở Trong thời gian qua loạt chủ trơng sách Đảng Nhà nớc đợc ban hành đà phần giải đợc yêu cầu đó.Tuy nhiên để đến thực hoàn chỉnh góp phần tạo ổn định vững chắc, sớm đa Ngân sách xà trở thành cấp ngân sách hoàn chỉnh hệ thống Ngân sách Nhà nớc dồi hỏi phải có giải pháp có tính khả thi trình thực Cụ thĨ cÇn tËp trung tỉ chøc thùc hiƯn tèt mét số giải pháp sau: 3.2.1 Làm tốt công tác quản lý điều hành thu - chi Ngân sách xà hoạt động tài khác xà Công tác quản lý điều hành Ngân sách xà phải đảm bảo theo trình tự lập, chấp hành dự toán toán Ngân sách xà Dự toán thu- chi Ngân sách xà phải đợc xây dựng sở cứ, định mức, tiêu chuẩn luật định phơng hớng nhiệm vụ phát triển kinh tế- xà hội địa phơng Việc lập dự toán phải sát với thực tế, đảm bảo chất lợng mục lục Ngân sách Nhà nớc tạo điều kiện thuận lợi cho quyền xà chủ động điều hành nâng cao hiệu kiểm tra kiểm soát quan tài cấp Quá trình triển khai thực dự toán phải đề biện pháp cụ thể cho khoản thu cho khu vực cho bám sát dự toán Ngân sách xà kế hoạch phát triển kinh tế - xà hội đà đợc duyệt 3.2.1.1 Về điều hành thu Ngân sách xà Chính quyền cấp xà phối hợp chặt chẽ với quan chuyên môn cấp để quản lý chặt chẽ nguồn thu địa bàn, theo dõi quản lý đôn đốc thu nộp kịp thời vào Ngân sách Nhà nớc theo tiến độ nghiệp vụ kinh tế phát sinh, thu toán trực tiếp đến đối tợng phải nộp ngân sách, thực 50 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà nghiêm túc chế độ chứng từ theo quy định Bộ tài Đồng thời nâng cao chất lợng hoạt động hội đồng t vấn kinh tế xÃ, thị trấn để làm tốt vai trò tham mu cho quyền trình quản lý điều hành thực dụ toán thu - chi Ngân sách xà Nội dung tổ chức quản lý thực thu Ngân sách xà Về phân định nhiệm vụ tổ chức thu ngân sách: Cơ quan thuế trực tiếp thu khoản nh thuế môn bài, thuế chuyển quyền sử dụng đất, khoản thu quan thuế trực tiếp thu viết biên lai thuế cho đối tợng nọp thuế, trực tiếp viết giấy nộp tiền vào Ngân sách Nhà nớc Cơ quan thuế uỷ quyền cho c¸n bé ủ nhiƯm thu UBND x· giíi thiƯu tổ chức thu khoản nh: thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế nhà đất Cán chuyên quản lý thuế có trách nhiệm trực tiếp tổ chức quản lý thu, c¸c c¸n bé ủ nhiƯm thu cã tr¸ch nhiƯm thực nghiêm chỉnh theo hợp đồng đà ký với quan thuế UBND xà đạo Ban tài xà phối hợp chặt chẽ với cán chuyên quản thuế công tác quản lý, đôn đốc tổ chức thu nộp đầy đủ giám sát việc thực theo lt Ban tµi chÝnh x· cã nhiƯm vơ tỉ chức thu khoản thu Ngân sách xà lại theo luật định Ban tài thu trực tiếp đối tợng phải nộp ngân sách, viết biên lai phiếu thu theo quy định khoản thu cho đối tợng trực tiếp viết giấy nộp tiền vào Ngân sách Nhà nớc, đồng thời có nhiệm vụ toán biên lai với quan thuế Về thực quản lý khoản thu Ngân sách xÃ: Đối với nguồn thu quỹ đất công ích 5% hoa lợi công sản, hầu hết xà địa bàn huyện có đất công, đầm, ao hồ tài sản công khác địa bàn xà UBND xà phải kiểm kê xác định lại theo loại cho sát với thực tế nguồn thu ổn định lâu dài chủ yếu xà Thực trạng cho thấy có số diện tích cha đợc đa vào quản lý, số xà cha quản lý quỹ đất 5% mà giao cho hợp tác xà nông nghiệp quản lý tỷ lệ trích nộp sang Ngân sách xà cha đợc tiến hành cách cụ thể nên hàng năm số thu Ngân sách xà thấp Luật Ngân sách Nhà nớc quy định UBND xà trực tiếp quản lý quỹ đất công ích 5%, quỹ đất Quốc gia công thổ xà cần có biện pháp tích cực tổ chức khai thác tốt nguồn thu nhằm làm tăng thu cho Ngân sách xà Nghiêm cấm việc bán quỹ đất 5%, hạn chế việc đấu thầu dài hạn thu tiền trớc nhiều năm làm cạn kiệt nguồn thu Ngân sách xà năm sau Đối với nguồn thu từ phí lệ phí cần tổ chức thu tốt loại phí lệ phí nh: đò, đờng, chợ, lễ hội, bến bÃi đồng thời có biện pháp quản lý chặt chẽ xác định mức thu phù hợp đảm bảo thu đúng, thu đủ theo chế độ hành Phải có chế độ thống cho khoản thu xÃ, tránh tình trạng chênh lệch xà gây bất bình nhân dân Đối với nguồn thu từ thuế môn cha đợc quản lý chặt chẽ nên thờng xuyên xảy tình trạng trốn lậu thuế gây thất thu cho ngân sách Phải kiểm tra xếp lại hộ kinh doanh qua buộc hộ phải có giấy phép kinh doanh, thờng xuyên kiểm tra kiểm soát hoạt động kinh doanh xem có thực với cam kết không Đồng thời phải có biện pháp xử lý thích đáng hộ cố tình trốn tránh nghĩa vụ nộp thuế nợ đọng thuế kéo dài Qua 51 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà việc quản lý thuế môn đợc chặt chẽ hiệu Đối với nguồn thu nhân dân đóng góp: Với phơng châm Nhà nớc nhân dân làm khoản thu có ý nghĩa quan trọng nhằm huy động sức dân để xây dựng sở hạ tầng cho địa phơng, phục vụ cho lợi ích ngời dân chủ trơng lớn đắn Đảng, Nhà nớc đợc quy định Nghị định số 29/2998/NĐ-CP Nghị định số 24/1999/NĐ-CP Chính phủ Thông t Bộ Tài tạo niềm tin nhân dân để nhân dân tự giác thực nghĩa vụ Nhà nớc, tích cực tham gia đóng góp xây dựng kinh tế xà hội địa phơng Tuy nhiên, việc thực thi chủ trơng thời gian qua nhiều địa phơng lại lạm dụng làm niềm tin nhân dân Do vậy, để quản lý tốt khoản thu cần phải xây dựng dự toán cụ thể công trình, biện pháp tổ chức thực hiện, tổ chức lấy ý kiến nhân dân mức đóng góp, đối tợng thu, phơng thức thời gian thu Quá trình thực phải thành lập Ban quản lý công trình, ban giám sát công trình dân làm định ra, có trách nhiệm giám sát toàn diện tất mặt, khâu việc huy động quản lý sử dụng khoản đóng góp nhân dân nh giám sát việc nghiệm thu bàn giao toán công trình Ngoài có số khoản thu khác mà quan chức tổ chức thu phải thờng xuyên phối hợp huy động để khai thác triệt để đảm bảo nguồn thu cho Ngân sách xà Đối với hoạt động tài khác xà nh khoản huy động đóng góp nhân dân thôn xóm, tổ dân phố đứng huy động tổ chức thực để sử dụng mục đích định có liên quan trực tiếp đến đời sống ngời dân sở không đợc phản ánh vào Ngân sách xà nhng tổ chức đứng huy động phải công khai kết thu sử dụng cho toàn thể nhân dân biết Các quỹ hợp pháp nằm ngân sách xà nh quỹ từ thiện, quỹ phòng chống thiên tai không phản ánh vào Ngân sách xà nhng phải đợc hạch toán quản lý theo chế độ hành, phải công khai với dân phải đợc nở tài khoản theo dõi Kho bạc Nhà nớc 3.2.1.2 Về điều hành chi ngân sách Việc chấp hành dự toán chi ngân sách phải tuân thủ theo nguyên tắc bám sát dự toán chi ngân sách đợc duyệt, bảo đảm trật tự u tiên nh u tiên chi trả sinh hoạt phí khoản phụ cấp cho cán xÃ, phấn đấu trả theo tháng, không để tình trạng nợ nợ sinh hoạt phí khoản phụ cấp kéo dài Mọi khoản chi phả đợc thực theo mục tiêu đà đề ra- tiền viêc ấy; định mức chế độ Nhà nớc; tiết kiệm hiệu phải đợc quản lý qua Kho bạc Nhà nớc Việc phân bổ dự toán chi Ngân sách xà tiết cụ thể, đảm bảo công bằng, dáp ứng yêu cầu chi thờng xuyên dành phần thích đáng cho chi đầu t phát triển Nghiêm cấm xà tự đặt khoản chi trái với luật định - Về quản lý điều hành chi thờng xuyên: Phải khảo sát ban hành định mức chi tổng hợp theo quy mô xà khu vực để làm phân bổ dự toán chi cho Ngân sách xÃ.- Ban hành đinh mức chi cụ thể cho lĩnh vực nh: quản lý hành chính, chi cho hoạt động Đảng, đoàn thể, nghiệp văn hoá, y tế, giáo dục, an ninh - quốc phòng để xà có phân bổ dự toán kiểm soát chi phận trực thuộc đợc thụ hởng Ngân sách xà 52 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà - Về quản lý điều hành khoản chi không thờng xuyên: Việc bố trí khoản chi Ngân sách xà để đầu t phát triển kinh tế, chuyển dịch cấu sản xuất nông nghiệp, mở rộng phát triển nguồn thu cho Ngân sách xà năm điều kiện Ngân sách xà hạn hẹp việc làm khó khăn đòi hỏi cấp uỷ quyền xà phải có nhận thức đắn, đồng tâm trí sở nắm vững nguyện vọng thiết thực đại đa số nhân dân; xác định rõ cấu đầu t có trọng tâm, trọng điểm thời kỳ phù với khả năng, nguồn lực điạ phơng mang lại hiệu lợi ích thiết thực 3.2.2 Xử lý khoản công nợ ngân sách xà - Đối với nợ sinh hoạt phí, phụ cấp cán xà nợ vay tổ chức, cá nhân, xà thị trấn phải phấn đấu tăng thu việc khai thác triệt để nguồn thu xÃ, quản lý chặt chẽ nguồn thu, tiết kiệm chi ngân sách, hàng năm dành số tiền để trả khoản nợ nêu - Các khản nợ xây dựng công trình XDCB + Đối với công trình XDCB thủ tục đà hợp lệ vấn đề vớng mắc xà lên kế hoạch trả nợ dần, đồng thời báo cáo cấp xem xét tìm cách giải nguồn để toán + Đối với công trình XDCB không đảm bảo quy định, có biểu sai phạm, quan chức huyện với x· xem xÐt kÕt luËn b¸o c¸o cÊp cã thÈm quyền xử lý Kiên không để phát sinh khoản nợ 3.2.3 Thực nghiêm túc chế độ hạch toán, tăng cờng công tác quản lý công sản Theo dịnh số 141/2001/QĐ-BTC ngày 21/12/2001 Bộ trởng Bộ Tài việc ban hành chế độ kế toán ngân sách xà đợc thực từ ngày 11/01/2002 thay cho Quyết định số 827/1998/QĐ-BTC ngày 4/7/1998 đa ngân sách xà hạch toán tổng hợp vào hệ thống ngân sách Nhà nớc, Chủ tịch UBND xà phải có trách nhiệm tổ chức thực nghiêm túc quy định chế độ kế toán ngân sách xà Cán ban tài xà phải thờng xuyên học tập nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn quản lý tài Ngân sách xà tổ chức thực nghiêm túc chế độ kế toán Ngân sách xà đà đựoc ban hành theo quy định Bộ tài Ban tài kế toán xà phải thờng xuyên phối hợp với phòng tài chính, chi cục thuế, bạc Nhà nớc huyện để tháo gỡ khó khăn vớng mắc trình quản lý, hạch toán kế toán nhằm đảm bảo hoạt động bình thờng Các cán kế toán xà phải thờng xuyên đợc kiểm tra đánh giá chất lợng để từ có kế hoạch bồi dỡng nâng cao trình độ chuyên môn Cấp uỷ Đảng quyền sở phải có thái độ nghiêm khắc với cán kế toán thiếu tinh thần trách nhiệm công tác, ngời có lực yếu cố tình vi phạm kỷ luật tài Tăng cờng công tác quản lý tài sản công xà kể tài sản Nhà nớc, tài sản vắng chủ địa bàn xà cha rõ quan quản lý Trớc hết nghiêm túc thực chế độ đăng ký mở sổ sách theo dõi vật giá trị tài sản, đồng thời có biện pháp sử dụng tiết kiệm có hiệu quả, có kế hoạch bảo dỡng sửa chữa nhằm mục đích tăng lực sử dụng tài sản Đối với tài sản không cần dùng, không sử dụng đợc phải xử lý, lý kịp thời theo 53 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà quy định Toàn bé sè tiÒn lý sau trõ chi phÝ phải đợc nộp vào ngân sách theo chế độ 3.2.3.1 Tăng cờng công tác tra kiểm tra hoạt động quản lý ngân sách xà Trớc tiên phải nâng cao chất lợng hoạt động đại biểu Hội đồng nhân dân xà việc định dự toán, phê chuẩn toán, giám sát trình điều hành hoạt ®éng thu chi tµi chÝnh cđa UBND x· vµ thùc nghĩa vụ tài công dân địa bàn Các ngành khối tài phải có kế hoạch kiểm tra thờng xuyên việc chấp hành luật Ngân sách Nhà nớc xà lĩnh vực quản lý đôn đốc thu nộp khoản thu, chấp hành định mức, chế độ chi tiêu, thực chế độ kế toán báo cáo kế toán, quản lý công sản đồng thời thực tốt chức nhiệm vụ cán ban tài xà Đồng thời phối hợp chặt chẽ để nâng cao chất lợng công tác kiểm tra kiểm soát trớc, sau hoạt động thu chi ngân sách xà Qua phát uốn nắn kịp thời vi phạm kỷ luật tài chính, bớc đa công tác quản lý tài ngân sách xà vào nề nếp Hàng quý, xà phải lập dự toán báo cáo tài gửi phòng tài kế hoạch huyện để thẩm định dự toán thẩm duyệt toán Đồng thời cần có kế hoạch tra kiểm tra đột xuất hoạt động tài ngân sách xà để đa kết luận xử lý nghiêm minh kịp thời trờng hợp vi phạm pháp lt 3.2.3.2 TiÕp tơc cđng cè vµ kiƯn toµn bé máy quản lý ngân sách xà từ huyện đến sở Trong điều kiện nay, nguồn thu ngân sách xà ngày phong phú dạng, nội dung chi cung ngày lớn gia tăng với tốc độ nhanh Do đòi hỏi cần phải có đội ngũ cán đủ lực để nắm bắt, ghi chép hạch toán đầy đủ, xác nội dung thu chi ngân sách xà điều tất yếu Để làm đợc điều đòi hỏi phải làm tốt vấn đề sau: Chủ tịch xà với t cách ngời đứng đầu quyền cấp xÃ, chủ tài khoản ngân sách xÃ, chủ tịch xà cần phải có am hiểu định quản lý kinh tế nói chung quản lý tài ngân sách xà nói riêng, chủ tịch xà cần phải đợc đào tạo quản lý tài thờng xuyên đợc bồi dỡng huấn luyện nâng cao trình độ nghiệp vụ quản lý Bộ máy quản lý ngân sách xà phải thờng xuyên củng cố theo hớng chuyên trách, theo biên chế phục vụ lâu dài, đồng thời công tác kế toán phải đợc thực thống theo chế độ kế toán Nhà nớc đà ban hành Các huyện phải thờng xuyên mở lớp tập huấn cho cán quản lý ngân sách xà để họ hiểu thực pháp luật Hàng quý, hàng năm nên định kỳ tổ chức buổi sơ kết tổng kết đánh giá tình hình quản lý ngân sách Qua có giải pháp tình kịp thời, phát huye mặt tích cực nghiêm khắc loại bỏ hạn chế tồn quý, năm Để làm tốt việc trên, UBND huyên cần phải có kế hoạch tăng cờng bố trí đủ cán có lực cho công tác quản lý ngân sách xà xÃ, đồng thời thờng xuyên bồi dỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ này, kiên thay cán không đáp ứng yêu cầu Cùng với UBND tỉnh cần ban hành văn hớng dẫn cụ thể thẩm quyền chủ tài khoản, chức nhiệm vụ cán ban tài xÃ, tạo sở pháp lý cho tổ chức thực làm kiểm tra xử lý trờng hợp vi phạm 54 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà 3.2.3.3 Thực tốt quy chế dân chủ công khai tài ngân sách xà Thực tốt công tác quản lý tài ngân sách xà theo luật ngân sách Nhà nớc làm tốt việc dân chủ công khai tài xà khiến cho nội Đảng đoàn kết, nhân dân tin tởng, trị ổn định, kinh tế phát triển Vì vậy, trớc hết phải tuyên truyền rộng rÃi nhân dân làm cho nhân dân hiểu ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng việc thực quy chế dân chủ công khai tài đời sống xà hội để họ tự giác thực nghĩa vụ tham gia giám sát trình tổ chức thực nội dung công khai Việc tổ chức thực dân chủ công khai tài xà cần tập trung vấn đề cụ thể sau: Nội dung công khai lĩnh vực: Tình hình thu chi ngân sách xÃ, xây dựng khoản đóng góp nhân dân, công khai đối tợng nộp, mức đóng góp hình thức đóng góp Hình thức công khai: Công khai loa truyền xÃ: công khai thực tiếp họp Đảng bộ, Đảng uỷ, Hội đồng nhân dân, Hội nghị cán chủ chốt xÃ, Hội nghị đại biểu nhân dân, họp thờng niên xóm, tổ dân phố đợc niêm yết công khai trụ sở UBND xà Thời điểm c«ng khai tríc triĨn khai tỉ chøc thu, tríc lập dự toán, sau báo cáo kết báo cáo toán đợc duyệt Biểu mẫu công khai rõ ràng, tiêu phải dễ hiểu, số liệu phải trung thực, cụ thể, chi tiết, tránh tình trạng làm lớt làm ẩu, gian lận, nội dung tiêu chung chung, khó hiểu, dễ gây nghi ngờ thắc mắc 3.2.3.4 Tăng cờng công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục thực pháp luật Nâng cao nhận thức vị trí, vai trò công tác quản lý tài ngân sách xà theo luật ngân sách Nhà nớc cho cán cấp uỷ Chơng trình bồi dỡng kiến thức pháp luật, quản lý kinh tế xà hội Chơng trình bồi dỡng kiến thức quản lý Nhà nớc, quản lý tài ngân sách phải đợc coi bắt buộc chơng trình đào tạo cán sở, đội ngũ cán bộ, Chủ tịch UBND xÃ, thờng trực Đảng uỷ, Hội đồng nhân dân trởng ban tài xà Nâng cao hiệu sử dụng tủ sách pháp luật tài xÃ, tổ chức phát động phong trào sâu rộng cán Đảng nhân dân tìm hiểu làm theo ph¸p lt vỊ c¸c lÜnh vùc th, c¸c q tài quy chế dân chủ công khai tài sở Qua tăng cờng tính tự giác chấp hành kiểm tra giám sát thực chế độ quản lý ngân sách địa phơng Để giải pháp tăng cờng quản lý ngân sách xà vào thực tiễn sống cần phải đảm bảo số điều kiện sau: Nhà nớc phải tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật để tăng cờng hiệu lực pháp luật quyền Nhà nớc cấp xà với nhân dân Hoàn thiện chế quản lý tài ngân sách theo hớng đổi sách tài chính, ngân sách dựa sở quán triệt đờng lối sách phát triển kinh tế Đảng Nhà nớc, nhằm thực tốt mục tiêu phát triển kinh tế - xà hội sở Tiếp tục hoàn thiện công cụ tài mà trớc hết thuế, chế huy động sử dụng vốn, chế quản lý chi ngân sách, đổi cấu chi nâng cao hiệu chi ngân sách Nhà nớc cần có giải pháp, đòn bẩy kinh tế tài chính, chế độ sách để phát huy khai thác tiềm sẵn có địa phơng 55 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà Huyện cần có biện pháp tuyên truyền, vận động để cấp, ngành nhân dân thấy rõ vai trò tầm quan trọng ngân sách xà Đồng thời có quy định phân cấp, phân quyền đồng bộ, cụ thể, rõ ràng, phù hợp lĩnh vực kinh tế xà hội, quản lý ngân sách chức nhiệm vụ quyền sở Thực việc phân định tỷ lệ nguồn thu cấp ngân sách phải gắn liỊn víi viƯc ph©n giao tỉ chøc thùc hiƯn nhiƯm vụ thu ngân sách theo hớng tăng nguồn thu ổn định, chủ động cho ngân sách xÃ, thị trấn gắn với nhiệm vụ tổ chức thực thu ngân sách quyền sở Phân cấp nhiệm vụ chi ngân sách phải sở chức nhiệm vụ quyền sở khả kinh tế địa bàn nhằm mục đích vừa động viên quyền sở khai thác tốt nguồn thu ngân sách, quản lý chặt chẽ khoản chi, vừa chủ động điều hành ngân sách Tỉnh cần có sách hỗ trợ ngân sách xà việc củng cố sở hạ tầng phát triển kinh tế, hỗ trợ chuyển đổi cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn, xây dựng làng nghề, phát triển tiểu thủ công nghiệp dịch vụ để với khai thác nội lực xà tạo tiềm kinh tế làm sở cho phát triển khai thác nguồn thu lâu dài cho Ngân sách xà Để Ngân sách xà thực cấp ngân sách hoàn chỉnh hệ thống Ngân sách Nhà nớc, khoản thu - chi ngân sách đợc quản lý chặt chẽ qua Kho bạc Nhà nớc theo luật ngân sách Nhà nớc đòi hỏi phải nâng cao chất lợng, lực đội ngũ ngời trực tiếp tham gia công tác quản lý tài ngân sách xà để sẵn sàng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt Đây điều kiện khó khăn cần phải có quan tâm thờng xuyên tất ngành, cấp quyền sở Nhà nớc cần phải có chế độ đÃi ngộ phù hợp cho đội ngũ cho xứng đáng với công việc mà họ đảm nhận Tính cần có kế hoạch đào tạo, tập huấn đội ngũ cán tài xÃ, cán theo dõi ngân sách xà huyện tỉnh để hoàn thành tốt nhiệm vụ đợc giao 56 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà Kết luận Trong tình hình nay, trớc yêu cầu nhiệm vụ phát triển kinh tế xà hội, thực mục tiêu độc lập dân tộc chủ nghĩa xà hội, với phơng châm "Sâu rễ bền gốc", hớng sở thình quyền xÃ, thị trấn có vai trò, nhiệm vụ to lớn quan trọng Xây dựng ngân sách xÃ, thị trấn đủ tầm, tơng xứng với yêu cầu, nhiệm vụ, tạo điều kiện vật chất, thuận lợi để quyền xÃ, phờng, thị trấn chủ động hoàn thành tốt nhiệm vụ cấp thiết Trong năm vừa qua đợc lÃnh đạo, đạo thờng xuyên Tỉnh uỷ, Hội đồng nhân dân, UBND tỉnh, Huyện uỷ, UBND huyện, hỗ trợ có hiệu Bộ, Ngành, Trung ơng Bộ tài chính, quan tâm ngành - cấp phấn đấu nỗ lực vợt bậc đội ngũ cán ngành tài địa phơng, nên công tác quản lý tài nói chung, quản lý tài ngân sách xà nói riêng đà có nhiều chuyển biến tích cực Góp phần thực nhiệm vụ trị địa phơng, thúc đẩy kinh tế xà hội phát triển tình hình nông thôn ổn định vững tạo đà cho phát triển kinh tế xà hội năm sau Tuy nhiên, công tác quản lý tài chính, ngân sách xà năm qua số yếu kém, yếu nhận thức, đạo điều hành tài chính, ngân sách x· cđa mét sè c¸n bé cÊp ủ, chÝnh qun sở, ảnh hởng đến niềm tin nhân dân hoạt động kinh tế xà hội địa phơng Để xây dựng ngân sách xà vững mạnh, công tác quản lý ngân sách xà ngày tốt hơn, thúc ®Èy sù nghiƯp kinh tÕ x· héi ph¸t triĨn, qua phân tích tình hình thực công tác quản lý ngân sách xà Thái Bình thời gian vừa qua, từ thành tựu nh tồn để rút "Một số giải pháp nhằm tăng cờng công tác quản lý ngân sách xà huyện Lạng Giang điều kiện nay" góp phần hạn chế tồn quản lý ngân sách xÃ, từ xây dựng củng cố ngân sách xà ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ tình hình Để thực tốt giải pháp, mang lại hiệu cao công tác quản lý tài ngân sách xÃ, ngành, cấp phải đặc biệt quan tâm, đạo sát sao, làm chuyển biến từ nhận thức cán Đảng viên, tầng lớp dân c công tác tài ngân sách xà từ nâng cao trách nhiệm việc xây dựng quản lý ngân sách xÃ, thị trấn Nhà nớc cần phải có quan tâm thích đáng việc tạo chế quản lý hoàn thiện phù hợp đầu t phát triển kinh tế tạo đột phá tăng trởng kinh tế xÃ, thị trấn, tạo đà phát triển nguồn thu cho ngân sách nhằm giúp quyền cấp xà chủ động, sáng tạo quản lý điều hành ngân sách, khai thác sử dụng có hiệu nguồn lực địa phơng phục vụ cho nghiệp công nghiệp hoá, đại hoá đất nớc nh công nghiệp hoá, đại hoá nông thôn, xây dựng nông thôn góp phần thực dân giàu nớc mạnh, xà hội công bằng, dân chủ, văn minh Trong chuyên đề này, phần lý luận trình bày sơ công tác quản lý hoạt động thu chi Ngân sách xÃ, em đà mạnh dạn trình bày số ý kiến nhỏ với nguyện vọng đợc đóng góp vào trình hoàn 57 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà thiện công tác quản lý hoạt động thu chi ngân sách xà phòng Tài kế hoạch Song với khả thời gian hạn chế nên khoá luận không tránh khỏi thiếu sót, vây em mong đợc bảo cô bác, anh phòng Tài - kế hoạch bảo, đóng góp ý kiến thầy, cô giáo để khoá luận đợc hoàn thiện Một lần em xin chân thành cảm ơn hớng dẫn nhiệt tình TS Đoàn Đình Nghiệp cán nhân viên phòng Tài - Kế hoạch huyện Lạng Giang đà giúp em hoàn thành khoá luận Bắc Giang, tháng năm 2005 58 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà Tài liệu tham khảo Chuyên đề Ngân sách xÃ, Tạp chí Tài chính, 11/1997 Đánh giá trình ngân sách địa phơng kiến nghị cải tiÕn, ViƯn khoa häc tµi chÝnh, Bé Tµi chÝnh 1995 Hớng dẫn luật Ngân sách Nhà nớc, thông tin chuyên đề, Bộ tài chính, 1996 Hớng dẫn luật Ngân sách Nhà nớc, thông tin chuyên đề, Bộ tài chính, 1997 Hớng dẫn thực luật Ngân sách Nhµ níc, NXB Bé tµi chÝnh Hµ Néi, 1998 Hớng dẫn quản lý thu- chi Ngân sách xÃ, phờng, thị trấn, NXB Tài chính4/1997 Thông t số 76/TC/ĐTPT Bộ tài chính, hớng dẫn việc quản lý cấp phát vốn đầu t xây dựng thuộc Ngân sách xà Quyết định số 141/2002/QĐ- BTC ngày 21/12/2001- Bộ tài chế độ kế toán Ngân sách xà Ngân sách xÃ- Bộ tài 1/1998 10 Báo cáo toán tài năm phòng tài chính- kế hoạch huện Lạng Giang 11 Kế hoạch thực công tác quản lý thu- chi Ngân sách xà Phòng tài chính- kế hoạch huyện Lạng Giang qua năm 59 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà Cộng hoà xà hội chủ nghĩa Việt Nam Độc lập- Tự do- Hạnh o0o NhËn xÐt cđa c¬ quan thùc tËp 60 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà Mục lục Lời nói đầu .1 Chơng 1: Ngân sách xà số nội dung công tác quản lý hoạt động thu- chi ngân sách xà 1.1 Sự đời, tồn trình phát triển ngân sách xà 1.1.1 Quá trình hình thành ngân sách xà .3 1.2.2 Khái niệm - đặc điểm ngân sách xà 1.1.3 Néi dung ngn thu vµ nhiƯm vơ chi cđa Ngân sách xà 1.1.3.1 Các nguồn thu Ngân sách xà .6 a Các khoản thu mà Ngân sách xà đợc hởng 100% b Các khoản thu phân chia theo tỷ lệ % với ngân sách cấp c.Thu bổ sung từ ngân sách cấp .7 1.1.3.2 Các khoản chi tiêu Ngân sách xà a Chi thêng xuyªn b Chi đầu t ph¸t triĨn 1.1.4 Vị trí, vai trò Ngân sách xÃ, phờng, thị trấn sựnghiệp phát triển kinh tế - x· héi ë n«ng th«n hiƯn .9 1.1.4.1 Ngân sách xà đảm bảo nguồn lực vật chất cho tồn hoạt động máy quyền Nhà nớc cấp x· 1.1.4.2 Ng©n sách xà công cụ quan trọng để quyền cấp xà thực quản lý toàn diện hoạt động kinh tế, văn hoá, xà hội địa phơng .10 1.2 Quy trình quản lý ngân sách xà 11 1.2.1 Quản lý khâu lập dự toán Ngân sách xà .12 1.2.2 Quản lý khâu chấp hành dự toán Ngân sách xÃ, bố trí cân đối chung ngân sách địa phơng 13 a Quản lý trình thu ngân sách 13 b Quản lý trình chi ngân sách .15 1.2.3 Quản lý khâu toán Ngân sách xà 16 Chơng 2: Thực trạng công tác quản lý ngân sách xà huyện Lạng Giang 61 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà năm qua 17 2.1 Vài nét đặc điểm hành - kinh tÕ - x· héi cđa c¸c x· ë hun L¹ng Giang .17 2.1.1 HƯ thèng hµnh chÝnh cđa hun L¹ng Giang .17 2.1.2 Những đặc điểm đơn vị hành cấp xà 18 2.1.3 C¬ cÊu tỉ chøc hƯ thống quản lý ngân sách xà huyện Lạng Giang .20 2.2 Mét sè kh¶o sát bớc đầu tình hình quản lý thu - chi ngân sách huyện Lạng Giang qua năm 2002 - 2004 21 2.2.1 Về phân cấp nguồn thu nhiệm vụ chi ngân sách 22 a Về phân định nguồn thu 22 b Về phân cấp nhiệm vụ chi ngân sách 23 2.2.2 Quản lý nguồn thu Ngân sách xà 25 2.2.2.1 Đối với khoản thu xà hởng 100% 28 2.2.2.2 Đối với khoản thu điều tiết đợc phân chia theo tỷ lệ % 29 2.2.2.3 Về khoản thu bổ sung từ ngân sách cấp 30 2.2.3.4 Một số khoản thu chiÕm tû träng lín tỉng sè thu Ng©n s¸ch x· .30 a Thu phÝ lệ phí (Bảng 03) 30 b Thu quỹ đất công ích hoa lợi công sản (Bảng 04) .31 c Thu huy động đóng góp ngân sách (Bảng số 06) .34 2.2.3 Quản lý khoản chi tiêu Ngân sách xà 36 a Đối với chi cho nghiệp giáo dục (Bảng 09) 39 b §èi víi chi ngân sách cho nghiệp kinh tế 40 c Đối với chi quản lý Nhà nớc, Đảng, Đoàn thể 41 d Đối với chi đầu t phát triển 43 2.2.4 Về cân đối nguồn thu khoản chi Ngân sách xà .45 2.3 Đánh giá công tác quản lý ngân sách xà huyện Lạng Giang năm qua 46 62 h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà 2.3.1.Đánh giá hoạt động máy quản lý Ngân sách xà 46 2.3.2 Một số nguyên nhân chủ yếu tác động đến côn tác quản lý Ngân sách huyện Lạng Giang thêi gian qua 50 2.3.3 Những hạn chế tồn 52 2.3.3.1 ThÊt thu ngân sách chiếm tỷ lệ cao 52 2.3.3.2.Tình trạng chi sai nguyên tắc 52 2.3.3.3 Những hạn chế từ quy định luật pháp .53 2.3.3.4 Hạn chế đội ngũ cán quản lý ngân sách cấp xà 54 Chơng 3: Phơng hớng - mục tiêu số giải pháp nhằm củng cố tăng cờng công tác quản lý hoạt động thu - chi ngân sách xà huyện Lạng Giang thêi gian tíi 55 3.1 Phơng hớng - mục tiêu 55 3.1.1 Về khai thác nguồn thu cho Ngân sách xà 56 3.1.2 VỊ nhiƯm vơ chi Ng©n s¸ch x· 56 3.1.3 Về công tác quản lý điều hành 57 3.2 Một số giải pháp nhằm tăng cờng công tác quản lý ngân sách xà hun L¹ng Giang thêi gian tíi .58 3.2.1 Làm tốt công tác quản lý điều hành thu - chi Ngân sách xà hoạt động tài khác xà 58 3.2.1.1 Về điều hành thu Ngân sách xà .58 3.2.1.2.Về điều hành chi ngân sách .60 3.2.2 Xö lý khoản công nợ ngân sách xà 61 3.2.3 Thực nghiêm túc chế độ hạch toán, tăng cờng công tác quản lý công sản 62 3.2.3.1 Tăng cờng công tác tra kiểm tra hoạt động quản lý ngân sách xà 62 3.2.3.2 TiÕp tơc cđng cè vµ kiƯn toàn máy quản lý ngân sách xà từ huyện ®Õn c¬ së 63 3.2.3.3 Thùc hiÖn tèt quy chế dân chủ công khai tài ngân sách xÃ64 3.2.3.4 Tăng cờng công tác tuyên truyền, phổ biến gi¸o dơc thùc hiƯn 63 h o¸ ln tèt nghiƯp K Hoạt động quản lý ngân sách xà pháp luật 64 KÕt luËn 66 64 ... tác quản lý thu-chi Ngân sách xà huyện Lạng Giang, tìm nguyên nhân tác động đến tình hình nhằm đa giải pháp tăng cờng công tác quản lý Ngân sách xà điều kiện cần phải sâu phân tích tình hình quản. .. trấn, quy trình quản lý ngân sách xà nh sau: h oá luận tốt nghiệp K Hoạt động quản lý ngân sách xà 1.2.1 Quản lý khâu lập dự toán Ngân sách xà Lập dự toán ngân sách xà trình phân tích đánh giá... xà huyện Lạng Giang năm qua 2.3.1 Đánh giá hoạt động máy quản lý Ngân sách xà Trong năm qua máy quản lý Ngân sách xà địa bàn huyện Lạng Giang đà đợc củng cố kiện toàn đồng từ huyện đến sở Cấp huyện: