quản lý chi bảo hiểm xã hội tại bhxh thị xã tam điệp tỉnh ninh bình

Ngoài ra, BHXH còn là một phần cấu tạo nên hệ thống an sinh xã hội của đất nước, góp phần đảm bảo công bằng xã hội và phát triển xã hội một cách bền vững Chi trả các chế độ BHXH gọi tắt

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng:

Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực và chưa từng được sử dụng hoặc công bố trong bất kỳ công trình nào khác

Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cám ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được ghi rõ nguồn gốc

Tác giả luận văn

Vũ Lan Phương

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh của mình, ngoài sự

nỗ lực cố gắng của bản thân, tôi đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của nhiều

cá nhân và tập thể

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới sự giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của các thầy, cô giáo khoa Kế toán và Quản trị kinh doanh; Học viện Nông nghiệp Việt Nam; đặc biệt là sự quan tâm, chỉ dẫn tận tình của cô giáo TS Phạm Thị Minh Nguyệt đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn

Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Bảo hiểm xã hội thị xã Tam Điệp, Bảo hiểm xã hội tỉnh Ninh Bình đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và thu thập tài liệu phục vụ cho luận văn

Qua đây tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn đối với gia đình và bạn bè đã giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu

Tác giả luận văn

Vũ Lan Phương

1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài 3

2.2.1 Kinh nghiệm quản lý chi BHXH của một số nước trên thế giới 35 2.2.2 Kinh nghiệm quản lý chi BHXH của một số địa phương trong nước 37 2.2.3 Bài học rút ra từ kinh nghiệm quản lý chi BHXH 38

3 ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP

3.2 Phương pháp nghiên cứu 46

3.2.4 Một số chỉ tiêu chủ yếu dùng trong nghiên cứu 50

4.1 Tình hình quản lý chi BHXH tại BHXH thị xã Tam Điệp 51 4.1.1 Tình hình phân cấp thực hiện chi trả BHXH 51 4.1.2 Tình hình quản lý đối tượng hưởng bảo hiểm xã hội 52

4.2.2 Những hạn chế cần khắc phục trong quản lý chi BHXH 80 4.3 Những nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chi BHXH tại BHXH thị

4.3.1 Nhân tố Pháp luật, chính sách, các quy định của Nhà nước 81

4.4 Một số giải pháp chủ yếu nhằm quản lý tốt hơn công tác chi

4.4.1 Giải pháp về công tác quản lý đối tượng hưởng BHXH 83 4.4.2 Giải pháp về quản lý chi trả chế độ ngắn hạn 85

4.4.3 Giải pháp về công tác đảm bảo an toàn tiền mặt trong chi trả 85 4.4.4 Giải pháp về công tác kiểm tra, giám sát 86 4.4.5 Tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về BHXH: 87

DANH MỤC BẢNG

3.1 Tình hình diện tích, dân số, mật độ dân cư của thị xã giai đoạn

3.2 Tình hình dân số, lao động của thị xã giai đoạn 2011-2013 46

4.1 Tình hình đối tượng hưởng chế độ BHXH (giai đoạn 2011-2013) 53

4.3 Kết quả thực hiện chi trả BHXH (giai đoạn 2011-2013) 59 4.4 Ý kiến trả lời về phương thức chi trả BHXH 63 4.5 Kết quả chi lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng (giai đoạn

4.10 Tổng hợp số liệu quyết toán chi BHXH (giai đoạn 2011-2013) 75 4.11 Tình hình kiểm tra, giám sát chi BHXH (giai đoạn 2011-2013) 77 4.12 Ý kiến trả lời về tính chất thường xuyên của công tác kiểm tra,

DANH MỤC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 2.1 Quy trình chi trả chế độ BHXH hàng tháng 27

Sơ đồ 3.1 Bộ máy quản lý tại BHXH thị xã Tam Điệp hiện nay 41

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

1 ASXH An sinh xã hội

2 BHYT Bảo hiểm y tế

3 BHXH Bảo hiểm xã hội

4 BHXH VN Bảo hiểm xã hội Việt Nam

5 DSPHSK Dưỡng sức phục hồi sức khỏe

6 MSLĐ Mất sức lao động

7 NSNN Ngân sách Nhà nước

8 QBHXH Quỹ bảo hiểm xã hội

9 TNLĐ- BNN Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

10.UBND Ủy ban nhân dân

1 MỞ ĐẦU

1.1 Tính cấp thiết của đề tài

Bảo hiểm xã hội (BHXH) xuất hiện trên thế giới từ khá sớm và đã nhanh chóng trở thành công cụ quan trọng của hầu hết các nước trong việc đảm bảo an sinh xã hội BHXH có vai trò to lớn và quan trọng như thế bởi lẽ đối tượng và phạm vi bao phủ của nó vô cùng rộng lớn, tác động đến hầu hết mọi thành viên trong xã hội

Ở nước ta, BHXH là một chính sách xã hội lớn của Đảng và Nhà nước, được quy định trong Hiến pháp, trong các văn kiện của Đảng và không ngừng được bổ sung hoàn thiện nhằm từng bước nâng cao và mở rộng việc đảm bảo vật chất, góp phần ổn định đời sống cho người lao động và gia đình họ trong các trường hợp người lao động ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp,mất việc làm, hết tuổi lao động, chết, hay gặp các rủi ro khác Ngoài ra, BHXH còn là một phần cấu tạo nên hệ thống an sinh xã hội của đất nước, góp phần đảm bảo công bằng xã hội và phát triển xã hội một cách bền vững

Chi trả các chế độ BHXH (gọi tắt là chi BHXH) luôn được coi là nhiệm

vụ trung tâm và có vai trò rất quan trọng trong hoạt động của ngành BHXH nói riêng và trong việc thực hiện chính sách BHXH nói chung Hoạt động quản lý chi BHXH có tác động trực tiếp tới quyền lợi của người tham gia BHXH, thể hiện rõ nét, đầy đủ bản chất và vai trò của BHXH Việc quản lý chi BHXH kịp thời, đầy đủ, đúng chế độ là yêu cầu có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với cơ quan BHXH Việt Nam cũng như cơ quan BHXH ở địa phương

BHXH thị xã Tam Điệp trực thuộc BHXH tỉnh Ninh Bình có chức năng trực tiếp thực hiện các chế độ chính sách BHXH của Nhà nước đối với người lao động trên địa bàn thị xã Tam Điệp Qua gần 20 năm hình thành và phát triển BHXH thị xã Tam Điệp đã đạt được những kết quả quan trọng như: số đơn vị và

số người tham gia BHXH không ngừng tăng lên; trong nhiều năm liên tiếp số người tham gia đều hoàn thành vượt mức kế hoạch; tình trạng nợ đọng BHXH

kéo dài cơ bản được cải thiện; là đơn vị thực hiện cải cách hành chính sớm nhất trong ngành; tiến hành chi trả lương hưu bằng thẻ ATM; thực hiện chi trả chế độ đến tận tay người được hưởng Với những kết quả đạt được, BHXH thị xã Tam Điệp đã góp phần ổn định chính trị, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng trên địa bàn

Tuy nhiên, quá trình thực hiện chính sách BHXH ở thị xã Tam Điệp trong thời gian qua vẫn còn bộc lộ những hạn chế, thiếu sót, đặc biệt trong công tác quản lý chi BHXH: tình trạng vi phạm Luật BHXH vẫn đang diễn ra, cơ quan BHXH chưa kiểm soát được chặt chẽ đối tượng hưởng chế độ BHXH dẫn đến vẫn còn tình trạng quỹ BHXH bị trục lợi, quyền lợi của người lao động vẫn còn

bị vi phạm Đây là những khó khăn đối với quản lý chi BHXH trên địa bàn thị

xã Tam Điệp trong nhiều năm qua cần được giải quyết, bảo đảm cho người lao động được tham gia BHXH và thụ hưởng các chế độ, chính sách BHXH thuận lợi hơn

Thực tế đó đặt ra yêu cầu phải có sự nghiên cứu một cách có hệ thống, toàn diện vấn đề quản lý chi BHXH trên địa bàn thị xã Tam Điệp, đáp ứng mục tiêu An sinh xã hội, đảm bảo quyền lợi cho người lao động; qua đó nhằm tìm ra những giải pháp để quản lý tốt hơn công tác chi BHXH trên địa bàn thị xã.Vì

vậy tôi chọn đề tài “Quản lý chi bảo hiểm xã hội tại BHXH thị xã Tam Điệp- tỉnh Ninh Bình” cho Luận văn Thạc sĩ của mình

1.2 Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

1.2.1 Mục tiêu tổng quát

Đánh giá thực trạng quản lý chi bảo hiểm xã hội trên địa bàn thị xã Tam Điệp tỉnh Ninh Bình trong những năm qua, tìm ra những nhân tố ảnh hưởng đến công tác chi BHXH và đề xuất các giải pháp nhằm quản lý tốt chi bảo hiểm xã hội ở thị xã Tam Điệp trong những năm tới

1.2.2 Mục tiêu cụ thể

Mục tiêu cụ thể của luận văn là:

- Góp phần hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi BHXH

- Đánh giá thực trạng và tìm ra những nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản

lý chi BHXH trên địa bàn thị xã Tam Điệp trong những năm qua

- Đề xuất một số giải pháp nhằm quản lý tốt chi BHXH trên địa bàn thị xã Tam Điệp trong những năm tới

1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài

1.3.1 Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác quản lý chi BHXH bắt buộc trên địa bàn thị xã Tam Điệp tỉnh Ninh Bình (bao gồm 5 chế độ : hưu trí, tử tuất, TNLĐ – BNN, Ốm đau, thai sản)

1.3.2 Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi về nội dung: Đề tài tập trung làm rõ quản lý chi trả các chế độ BHXH bắt buộc trên địa bàn thị xã Tam Điệp, không đề cập tới chi hoạt động quản lý sự nghiệp

- Phạm vi về không gian: Nghiên cứu ở cấp huyện - thị xã Tam Điệp tỉnh Ninh Bình

- Phạm vi về thời gian: Nghiên cứu thực trạng từ năm 2011 đến năm 2013

2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

2.1 Cơ sở lý luận

2.1.1 Một số vấn đề cơ bản về BHXH

2.1.1.1 Khái niệm về Bảo hiểm xã hội:

BHXH xuất hiện và phát triển cùng với quá trình phát triển kinh tế - xã hội của nhân loại Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) thì nước Phổ (nay thuộc Cộng hòa liên bang Đức) là nước đầu tiên trên thế giới ban hành chế độ bảo hiểm ốm đau vào năm 1883, đánh dấu sự ra đời của BHXH Đến nay, BHXH trở thành nền tảng cơ bản của hệ thống ASXH của mỗi quốc gia, được thực hiện ở hầu hết các nước trên thế giới và ngày càng phát triển Mặc dù đã có quá trình phát triển tương đối dài, nhưng cho đến nay còn có nhiều khái niệm về BHXH, chưa có khái niệm thống nhất, chẳng hạn như:

- Theo Tổ chức Lao động quốc tế: "BHXH là hình thức bảo trợ mà xã hội dành cho các thành viên của mình thông qua nhiều biện pháp công nhằm tránh tình trạng khốn khó về mặt kinh tế và xã hội do bị mất hoặc giảm đáng kể thu nhập vì bệnh tật, thai sản, tai nạn lao động, mất sức lao động và tử vong; chăm sóc y tế và trợ cấp cho các gia đình có con nhỏ" [19]

- Theo Bộ luật Lao động: "Bảo hiểm xã hội là sự đảm bảo thay thế hoặc

bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi họ bị mất hoặc giảm khoản thu nhập từ nghề nghiệp do bị mất hoặc giảm khả năng lao động hoặc mất việc làm do những rủi ro xã hội thông qua việc hình thành, sử dụng một quỹ tài chính

do sự đóng góp của các bên tham gia bảo hiểm xã hội, nhằm góp phần đảm bảo

an toàn đời sống của người lao động và gia đình họ, đồng thời góp phần đảm bảo an toàn xã hội" [20, tr.7]

- "Bảo hiểm xã hội là việc tạo ra nguồn thu nhập thay thế trong trường hợp nguồn thu nhập bình thường bị gián đoạn đột ngột hoặc mất hẳn, bảo vệ cho những người lao động làm công ăn lương trong xã hội" [40]

- "Bảo hiểm xã hội là sự thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập đối với người lao động khi họ gặp phải những biến cố làm giảm hoặc mất khả năng lao động, mất việc làm trên cơ sở hình thành và sử dụng một quỹ tiền tệ tập trung nhằm đảm bảo đời sống cho người lao động và gia đình họ góp phần đảm bảo an toàn xã hội" [29, tr.28-29]

Khái niệm BHXH được khái quát một cách đầy đủ nhất trong Luật BHXH được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa IX, kỳ họp thứ

9 thông qua ngày 29 tháng 6 năm 2006 như sau: "Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội"

[37]

Khái niệm BHXH được sử dụng trong toàn bộ nghiên cứu của luận văn là khái niệm BHXH đã được ghi trong Luật BHXH Luật BHXH quy định ba loại hình BHXH, bao gồm BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện và BHXH thất nghiệp Theo đó:

- Bảo hiểm xã hội bắt buộc là loại hình bảo hiểm xã hội mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia [37]

- Bảo hiểm tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội mà người lao động tự nguyện tham gia, được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình để hưởng bảo hiểm xã hội [37]

- Bảo hiểm thất nghiệp được hiểu là bảo hiểm bồi thường cho người lao động bị thiệt hại về thu nhập do bị mất việc làm để họ ổn định cuộc sống và có điều kiện tham gia vào thị trường lao động [29, tr.71]

BHXH là một vấn đề kinh tế, xã hội tổng hợp được tiếp cận dưới nhiều góc độ khác nhau:

+ Góc độ chính sách: Là Chính sách xã hội của Nhà nước góp phần đảm bảo chính sách an sinh xã hội

+ Góc độ quản lý: là công cụ quản lý của Nhà nước để điều chỉnh các mối quan hệ kinh tế giữa người lao động , người sử dụng lao động và Nhà nước để thực hiện quá trình phân phối lại thu nhập

+ Góc độ tài chính: BHXH là quỹ tài chính tập trung được hình thành từ

sự đóng góp của các bên tham gia là người lao động, người sử dụng lao động và NSNN

+ Góc độ thu nhập: Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết

2.1.1.2 Bản chất của bảo hiểm xã hội

BHXH là quá trình tổ chức sử dụng một quỹ tiền tệ tập trung được tồn tích dần, do sự đóng góp của các bên tham gia và các nguồn thu hợp pháp khác của BHXH dưới sự quản lý điều tiết của Nhà nước để đảm bảo phần thu nhập thỏa mãn những nhu cầu sinh sống thiết yếu của người lao động khi họ gặp những biến cố làm giảm hoặc mất thu nhập do lao động Hay nói cách khác thực chất BHXH là quá trình phân phối lại thu nhập của người lao động Phân phối trong BHXH là phân phối không đều, nghĩa là không phải ai tham gia BHXH cũng được phân phối với số tiền giống nhau Phân phối trong BHXH vừa mang tính bồi hoàn vừa không mang tính bồi hoàn Những biến cố xảy ra mang tính tất nhiên đối với con người như thai sản (đối với lao động nữ), hưu trí (tuổi già)

và tử tuất (chết); trong trường hợp này, BHXH phân phối mang tính bồi hoàn vì người lao động đóng BHXH chắc chắn được hưởng khoản trợ cấp đó Còn trợ cấp do những biến cố làm giảm hoặc mất khả năng lao động (TNLĐ-BNN), mất việc làm (trợ cấp thất nghiệp), những rủi ro ngoài dự tính như ốm đau, là sự phân phối mang tính không bồi hoàn, có nghĩa là chỉ khi nào người lao động gặp phải những tổn thất do trên thì mới được hưởng khoản trợ cấp đó

BHXH hoạt động theo nguyên tắc "cộng đồng - lấy số đông bù số ít" tức

là dùng số tiền đóng góp nhỏ của số đông người tham gia BHXH để bù đắp, chia

sẻ cho một số ít người với số tiền lớn hơn so với số đóng góp của từng người, khi họ gặp phải những biến cố rủi ro gây tổn thất

Tóm lại, BHXH là hệ thống những chính sách, chế độ do Nhà nước quy định để đảm bảo quyền lợi vật chất cho người tham gia BHXH BHXH là một loại dịch vụ công, lấy hiệu quả xã hội làm mục tiêu hoạt động BHXH hoạt động theo nguyên tắc lấy số đông bù số ít, chia sẻ rủi ro, là quá trình phân phối lại thu nhập giữa những người tham gia BHXH theo xu hướng có lợi cho đối tượng gặp phải những rủi ro trong lao động và đời sống xã hội

2.1.1.3 Vai trò của bảo hiểm xã hội

Hoạt động BHXH là hoạt động sự nghiệp của toàn xã hội, phục vụ mọi thành viên trong xã hội không vì mục tiêu lợi nhuận Do đó, BHXH có vai trò quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội của một quốc gia và được thể hiện ở các mặt sau đây:

Thứ nhất, BHXH góp phần ổn định đời sống của người lao động

Người tham gia BHXH sẽ được thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập khi họ bị suy giảm mất khả năng lao động, mất việc làm hoặc chết Mục đích lớn nhất của BHXH là đảm bảo đời sống cho người lao động và gia đình họ Người lao động sẽ được thay thế một phần thu nhập bị mất hoặc giảm thu nhập, điều này sẽ động viên người lao động yên tâm cống hiến và không phải lo lắng khi có rủi ro có thể xảy ra Đồng thời, BHXH góp phần hạn chế và điều hòa các mâu thuẫn có thể xảy ra giữa người sử dụng lao động và người lao động, tạo môi trường làm việc bình đẳng, ổn định, đảm bảo cho hoạt động sản xuất, công tác đạt hiệu quả cao, từ đó góp phần tăng trưởng và phát triển nền kinh tế đất nước Đây là vai trò cơ bản nhất của BHXH, nó quyết định nhiệm vụ, tính chất và phương hướng hoạt động của BHXH

Thứ hai, BHXH làm gắn bó lợi ích giữa người sử dụng lao động, người

lao động và Nhà nước

BHXH không những đảm bảo ổn định cuộc sống cho người lao động và gia đình họ mà còn góp phần bảo vệ lợi ích của người sử dụng lao động khi có biến cố rủi ro xảy ra đối với người lao động trong đơn vị mình, nó tạo điều kiện cho người sử dụng lao động nhanh chóng ổn định sản xuất Đồng thời, hoạt động BHXH còn thể hiện sự quan tâm của người sử dụng lao động đối với người lao động thông qua việc đóng góp vào quỹ BHXH, do đó người lao động

có trách nhiệm hơn trong công việc, tích cực, sáng tạo trong quá trình lao động Đối với Nhà nước, thông qua việc tổ chức hoạt động BHXH nhằm đảm bảo cho mọi người lao động, mọi tổ chức, đơn vị hoạt động sản xuất, kinh doanh bình đẳng, công bằng trong lao động sản xuất, góp phần cho nền kinh tế, chính trị và

xã hội phát triển

Thứ ba, BHXH góp phần thực hiện công bằng xã hội

BHXH dựa trên nguyên tắc người lao động bình đẳng trong nghĩa vụ đóng góp và thụ hưởng Mức hưởng BHXH phụ thuộc vào mức đóng, thời gian đóng theo nguyên tắc "có đóng - có hưởng" và "đóng ít - hưởng ít, đóng nhiều- hưởng nhiều", đối tượng tham gia không chỉ trong khu vực nhà nước mà ở mọi thành phần kinh tế Phân phối trong BHXH là sự chuyển dịch thu nhập mang tính xã hội, là sự phân phối lại giữa những người có thu nhập cao, thấp khác nhau theo xu hướng có lợi cho người có thu nhập thấp, là sự chuyển dịch thu nhập của người khỏe mạnh, may mắn có việc làm ổn định cho những người ốm, yếu, gặp phải những biến cố rủi ro trong lao động sản xuất và trong cuộc sống

Vì vậy, BHXH góp phần làm giảm bớt khoảng cách giữa người giàu và người nghèo trong xã hội

Thứ tư, BHXH góp phần thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế của

đất nước

Để có nguồn lực vật chất đảm bảo hoặc thay thế thu nhập cho người lao động tham gia BHXH khi gặp rủi ro, các bên tham gia BHXH phải đóng góp tài chính vào một quỹ tiền tệ tập trung, đó là quỹ BHXH Quỹ được sử dụng để chi

trả các chế độ BHXH cho người lao động và gia đình họ, một phần để chi quản

lý sự nghiệp BHXH Việc sử dụng quỹ BHXH không thực hiện cùng một lúc mà dàn trải theo thời gian, vì vậy trong khoảng thời gian người lao động tham gia BHXH chưa đến độ tuổi nghỉ hưu, quỹ BHXH có một khoản tiền tương đối nhàn rỗi Quỹ BHXH sẽ tham gia vào thị trường tài chính và trở thành nguồn cung ứng vốn lớn, ổn định đem đầu tư trong các chương trình, dự án lớn phát triển kinh tế - xã hội

2.1.2 Chi bảo hiểm xã hội

2.1.2.1 Khái niệm chi bảo hiểm xã hội

Chi bảo hiểm xã hội (BHXH) là quá trình phân phối, sử dụng quỹ BHXH

để chi trả cho các chế độ BHXH nhằm ổn định cuộc sống của người tham gia BHXH và đảm bảo các hoạt động của hệ thống BHXH

Đó là quá trình phân phối lại các nguồn tài chính đã được tập trung vào quỹ BHXH Quá trình phân phối được thực hiện theo từng mục đích sử dụng nhất định

Chi BHXH được thực hiện bởi hai quá trình: phân phối và sử dụng quỹ BHXH

- Phân phối quỹ BHXH: là quá trình phân bổ các nguồn tài chính từ quỹ BHXH để hình thành các quỹ thành phần: Quỹ ốm đau và thai sản, quỹ TNLĐ

và BNN, quỹ hưu trí và tử tuất hoặc phân bổ cho các mục đích sử dụng khác nhau, như: quỹ đầu tư phát triển, quỹ chi trả các chế độ BHXH…

- Sử dụng quỹ BHXH: là quá trình chi tiền của quỹ BHXH đến tay đối tượng được thụ hưởng hoặc cho từng mục đích sử dụng cụ thể

Phân phối và sử dụng quỹ BHXH là hai phạm trù khác nhau, nhưng trong thực tế, hai quá trình này thường đan xen lẫn nhau Tuy nhiên, cũng có những trường hợp, từ mục đích sử dụng quỹ đòi hỏi phải tách riêng hai quá trình này theo thứ tự trước sau Ví dụ: hoạt động bảo tồn và tăng trưởng quỹ đòi hỏi phải kết thúc quá trình phân phối quỹ, quỹ phải phân phối đủ cho mục đích chi trả

các chế độ BHXH, số còn lại mới phân phối vào quỹ bảo tồn tăng trưởng Nghĩa

là quỹ phải có số dư mới thực hiện đầu tư tăng trưởng Như vậy có thể đưa ra khái niệm quản lý chi BHXH như sau:

Chi BHXH là một trong những nhiệm vụ trung tâm và đóng vai trò rất

quan trọng trong hoạt động của ngành BHXH Chi bảo hiểm xã hội được hiểu là việc cơ quan Nhà nước (cụ thể là cơ quan bảo hiểm xã hội) sử dụng số tiền thuộc nguồn Ngân sách Nhà nước và nguồn quỹ bảo hiểm xã hội để chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội cho đối tượng thụ hưởng theo luật định

Hoạt động chi trả BHXH được thực hiện sau khi người tham gia BHXH

đã hoàn thành nghĩa vụ nộp BHXH cho cơ quan BHXH Chi BHXH vừa có vai trò thực thi quyền lợi của người tham gia BHXH vừa góp phần ổn định đời sống, đảm bảo ASXH Nguồn tài chính dùng để chi trả BHXH cho người lao động được lấy từ NSNN (đối với người lao động nghỉ hưởng BHXH trước ngày

01 tháng 01 năm 1995 và thực hiện chế độ hưu trí đối với quân nhân trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước từ ngày 30 tháng 4 năm 1975 trở về trước, có 20 năm trở lên phục vụ quân đội đã phục viên, xuất ngũ) và Quỹ BHXH

2.1.2.2 Vai trò của chi bảo hiểm xã hội

Chi BHXH là một nhiệm vụ quan trọng của ngành BHXH góp phần thực thi chính sách BHXH của Đảng và Nhà nước đối với người lao động Vai trò của chi BHXH được thể hiện rõ nét ở những điểm sau đây:

- Chi trả BHXH đầy đủ, kịp thời, chính xác tới từng đối tượng hưởng BHXH giúp người lao động có nguồn thu nhập kịp thời để chữa bệnh, nuôi con, phục hồi sức khoẻ, ổn định cuộc sống; góp phần động viên kịp thời về mặt vật chất cũng như tinh thần cho họ

- Thông qua chi trả các chế độ BHXH kiểm tra tính đúng đắn, hợp lý cũng như những tồn tại bất cập của chính sách BHXH để kịp thời sửa đổi, bổ sung đảm bảo quyền lợi cho người lao động; hạn chế tối đa tình trạng khiếu nại, đảm

bảo công bằng giữa các đối tượng tham gia BHXH

- Thông qua chi BHXH giúp cơ quan BHXH phát hiện những sai sót trong quá trình xét duyệt hưởng trợ cấp BHXH, phát hiện những đối tượng hưởng sai trợ cấp để từ đó có những biện pháp ngăn chặn, giảm thiểu hành vi giả mạo hồ sơ, chứng từ để hưởng trợ cấp BHXH

- Từ thực trạng chi có thể đánh giá được nguyên nhân tăng, giảm chi để

có giải pháp kịp thời trong việc tính phí BHXH, tiết kiệm chi, đảm bảo chi đúng, chi đủ và bảo toàn quỹ BHXH

- Thông qua hoạt động chi BHXH để tuyên truyền về chính sách BHXH tới mọi người trong xã hội nhằm thực hiện tốt chính sách, chế độ BHXH theo pháp luật, đồng thời nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng của người lao động thụ hưởng chính sách BHXH Từ đó, nâng cao hiệu quả của công tác chi trả, góp phần hoàn thiện các chế độ BHXH

- Thu và chi BHXH là những nội dung cơ bản của hoạt động BHXH nói chung và trong quản lý tài chính BHXH nói riêng Vì vậy chúng có tác động qua lại với nhau, chi trả tốt các chế độ BHXH sẽ tạo điều kiện thu BHXH triệt để

- Thực hiện tốt hoạt động chi BHXH là cơ sở tạo niềm tin của người lao động đối với Đảng, Nhà nước về chính sách BHXH

2.1.2.3 Đặc điểm của chi bảo hiểm xã hội

Thứ nhất, đặc điểm về đối tượng thụ hưởng

Đối tượng thụ hưởng BHXH được hiểu là đối tượng quản lý của hoạt động quản lý chi BHXH, là các cá nhân, tổ chức có lợi ích và nghĩa vụ liên quan đến Quỹ BHXH, thuộc phạm vi điều chỉnh và thực hiện chính sách chế độ BHXH

Đối tượng hưởng BHXH được chia làm 2 nhóm:

Nhóm 1: Người lao động đang tham gia BHXH là những người đang trực tiếp tham gia BHXH, trong quá trình tham gia được hưởng các chế độ Ốm đau, Thai sản, Phục hồi – Dưỡng sức sau ốm đau – thai sản, TNLĐ- BNN, trợ cấp thất nghiệp

Nhóm 2: Bao gồm những người đã tham gia BHXH nay đến tuổi nghỉ hưu, nghỉ hưởng trợ cấp BHXH hàng tháng và các thân nhân trong trường hợp người lao động đang tham gia hoặc đang hưởng BHXH bị chết và thân nhân đủ điều kiện hưởng trợ cấp tuất hàng tháng

Nhìn chung, đối tượng hưởng chế độ BHXH rất đa dạng, biến động hàng năm do nhiều nguyên nhân khác nhau như đến tuổi nghỉ hưu, chết, thay đổi nơi

cư trú, hết thời hạn thụ hưởng Đặc biệt, đối với những đối tượng hưởng chế độ BHXH ngắn hạn: ốm đau, thai sản, DSPHSK và chế độ BHXH một lần thì rất khó dự báo, gây khó khăn cho công tác lập kế hoạch về đối tượng thụ hưởng hàng năm

Thứ hai, đặc điểm về hoạt động chi BHXH

Hoạt động chi BHXH luôn được coi là hoạt động trọng tâm và có vai trò rất quan trọng trong hoạt động của ngành BHXH nói chung và trong việc thực hiện chính sách BHXH nói riêng, tác động trực tiếp tới quyền lợi của người tham gia BHXH

Cơ sở chi BHXH là tổng thể các văn bản và các định hướng của Nhà nước cho phép xác định phạm vi đối tượng hưởng, loại trợ cấp, mức trợ cấp, thời gian trợ cấp

Chi trả các chế độ BHXH phải được thực hiện theo quy trình thống nhất qua các khâu được quy định bằng văn bản do cơ quan BHXH Việt Nam quyết định Việc thực hiện quy trình chi trả sẽ đảm bảo tính thống nhất, liên hoàn và khả năng kiểm tra trong hoạt động chi BHXH

2.1.2.5 Nội dung chi bảo hiểm xã hội

Nội dung chi BHXH là các chế độ BHXH mà người lao động được hưởng khi tham gia BHXH Chế độ BHXH là sự cụ thể hoá chính sách, là hệ thống các quy định cụ thể và chi tiết được pháp luật hóa về đối tượng hưởng, điều kiện hưởng, mức hưởng, thời gian hưởng BHXH, nghĩa vụ và mức đóng góp của từng trường hợp cụ thể phù hợp với quy luật khách quan của xã hội và phù hợp

với điều kiện kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia

Để góp phần bảo vệ quyền lợi cho người lao động trên toàn thế giới và đảm bảo an toàn xã hội, ngày 4 tháng 6 năm 1952 tại Giơnevơ, Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) ban hành Công ước số 102 về quy phạm tối thiểu an toàn xã hội, trong đó quy định 9 chế độ trợ cấp, đó là:

đó, ít nhất phải có một trong năm chế độ: (3); (4); (5); (8) và (9) [32, tr 14]

BHXH Việt Nam và địa phương có nhiệm vụ thực hiện tốt chính sách BHXH nói chung cũng như công tác chi trả các chế độ BHXH nói riêng cho người lao động và nhân dân trên phạm vi cả nước Nội dung chi BHXH ở nước

ta hiện nay bao gồm các chế độ:

- Trợ cấp tử tuất

- Trợ cấp thất nghiệp

Để quản lý chi BHXH, cần phải thực hiện phân loại các khoản trợ cấp chi chế độ BHXH Căn cứ vào nguồn kinh phí chi BHXH nội dung chi BHXH được

cụ thể hóa như sau:

Thứ nhất, chi từ nguồn Ngân sách nhà nước gồm:

a) Các chế độ BHXH hàng tháng: Lương hưu; trợ cấp mất sức lao động; trợ cấp công nhân cao su; trợ cấp theo Quyết định số 91; trợ cấp theo Quyết định

số 613; trợ cấp TNLĐ-BNN; trợ cấp phục vụ người bị TNLĐ-BNN; trợ cấp tuất (định suất cơ bản và định suất nuôi dưỡng); chi phụ cấp khu vực hàng tháng; Đóng BHYT cho người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, trợ cấp theo Quyết định số 91/TTg, công nhân cao su, TNLĐ-BNN hàng tháng, trợ cấp theo Quyết định số 613/TTg

b) Các chế độ BHXH một lần: Trợ cấp tuất một lần trong các trường hợp được quy định khi người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, người hưởng trợ cấp TNLĐ-BNN hàng tháng đã nghỉ việc chết; trợ cấp mai táng khi người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, trợ cấp 91, trợ cấp theo Quyết định số 613, trợ cấp công nhân cao su và TNLĐ-BNN hàng tháng đã nghỉ việc chết Trợ cấp khu vực một lần Cấp phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình cho người bị TNLĐ-BNN

Thứ hai, chi từ nguồn quỹ BHXH gồm:

a) Các chế độ BHXH hàng tháng

- Hưu trí, tử tuất : Lương hưu; trợ cấp cán bộ xã, phường, thị trấn; trợ cấp tuất (định suất cơ bản, định suất nuôi dưỡng); phụ cấp khu vực hàng tháng

- TNLĐ-BNN: Trợ cấp TNLĐ-BNN hàng tháng; trợ cấp phục vụ người bị TNLĐ-BNN hàng tháng

b) Các chế độ BHXH một lần

- Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, BHXH một lần, trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất một lần ; Trợ cấp khu vực một lần Đóng BHYT cho người hưởng lương hưu; trợ cấp cán bộ xã, phường, thị trấn

- Trợ cấp một lần khi bị BNN, trợ cấp một lần khi chết do BNN; cấp phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình cho người bị TNLĐ-BNN Đóng BHYT cho người hưởng TNLĐ-BNN hàng tháng (trừ những người đang hưởng chế độ hưu trí)

TNLĐ-c) Các chế độ ngắn hạn: ốm đau, thai sản và nghỉ DSPHSK

- Chế độ ốm đau; chế độ thai sản; DSPHSK sau khi ốm đau, thai sản

- DSPHSK sau khi điều trị ổn định thương tật, bệnh tật

2.1.3 Quản lý chi bảo hiểm xã hội

2.1.3.1 Khái niệm về quản lý chi bảo hiểm xã hội

Có nhiều cách hiểu khác nhau về quản lý nhưng cách hiểu chung nhất là:

"Quản lý là sự tác động có tổ chức có hướng đích của chủ thể quản lý tới đối tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu đề ra" Quản lý bao giờ cũng là một tác động hướng đích, có xác định mục tiêu, thể hiện mối quan hệ giữa chủ thể quản

lý (quản lý, điều khiển) và đối tượng quản lý (chịu sự quản lý), đây là quan hệ giữa lãnh đạo và bị lãnh đạo, không đồng cấp và có tính bắt buộc Nó diễn ra trong mọi lĩnh vực hoạt động của con người với nhiều cấp độ, nhiều mối quan

hệ với nhau Đối với hoạt động BHXH thì quản lý được bao gồm cả quản lý đối tượng tham gia và thụ hưởng, quản lý thu, quản lý chi trả và quản lý nguồn quỹ

từ đầu tư tăng trưởng

Quản lý chi BHXH được hiểu là sự tác động của các chủ thể quản lý vào đối tượng quản lý trong các hoạt động lập, xét duyệt dự toán, tổ chức thực hiện, điều hành và kiểm tra, giám sát hoạt động chi trả các chế độ BHXH nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra theo những nguyên tắc và phương pháp quản lý nhất định

Khi nói tới chi BHXH là nói đến một loạt các mối quan hệ, bao gồm quan

hệ giữa Nhà nước, cơ quan BHXH, người lao động và người sử dụng lao động

Trong các mối quan hệ trên thì người lao động và chủ sử dụng lao động là đối tượng quản lý Chủ thể quản lý chính là Nhà nước và cơ quan BHXH các cấp từ Trung ương tới địa phương Theo Nghị định 19/CP ngày 16/02/1995 của Chính phủ về việc thành lập BHXH Việt Nam, cơ quan quản lý BHXH ở trung ương là BHXH Việt Nam; ở địa phương có BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; BHXH huyện, quận, thành phố trực thuộc tỉnh

Mục tiêu của quản lý chi BHXH là làm cho quá trình tổ chức chi trả chế

độ BHXH thông suốt, chi trả đúng, đủ, kịp thời, phục vụ cho người tham gia và hưởng các chế độ BHXH ngày càng tốt hơn, góp phần ổn định, bảo đảm an toàn xã hội và thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước

2.1.3.2 Vai trò quản lý chi bảo hiểm xã hội

Chi BHXH là công tác trọng tâm, đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc thực hiện và đảm bảo tốt chính sách an sinh xã hội của quốc gia nói chung

và chính sách BHXH nói riêng, góp phần quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của đất nước, thể hiện trên các mặt sau:

a/ Đối với đối tượng thụ hưởng chính sách BHXH

Thực hiện tốt công tác quản lý chi BHXH là trực tiếp bảo đảm quyền lợi của người thụ hưởng các chế độ BHXH Đây là vai trò rõ nét nhất của công tác quản lý chi Theo quy định hiện hành, chủ sử dụng lao động và người lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc phải đóng BHXH thì người lao động mới được hưởng trợ cấp của các chế độ BHXH Tiền đóng BHXH được phân phối vào các quỹ thành phần tương ứng với các chế độ BHXH thuộc quỹ đó Trong đó, quỹ ốm đau và thai sản là 3%, quỹ TNLĐ và BNN là 1%, quỹ hưu trí

và tử tuất là 16%-22% Sau khi đóng BHXH, người lao động đủ các điều kiện theo quy định sẽ được hưởng tiền trợ cấp của các quỹ đó Nhưng để người lao động nhận được tiền trợ cấp từ quỹ BHXH, các cơ quan chức năng và người lao động phải thực hiện hàng loạt các hoạt động thuộc nghiệp vụ quản lý chi Tương ứng với các chế độ BHXH có các hoạt động chi khác nhau Ví dụ như chi trả

lương hưu: phải tính toán chính xác mức lương hưu cho từng người, nhận tiền từ ngân hàng về cơ quan BHXH cấp huyện tạm ứng chi các đại diện chi trả xã (phường), đem tiền đến địa điểm quy định để cấp phát cho từng người (theo hình thức chi trả thông qua Đại diện chi trả xã phường), hoặc chuyển khoản số tiền cấp ứng chi lương hưu, trợ cấp BHXH cho Bưu điện huyện, Bưu điện huyện tiến hành chi trả đến tay từng người thụ hưởng ( Theo hình thức chi trả thông qua Bưu điện) … Đối với các đối tượng có nhu cầu nhận tiền lương hưu, trợ cấp BHXH qua tài khoản ATM phải có các động tác chuyển tiền vào tài khoản của từng người và người thụ hưởng phải đến những nơi quy định để rút tiền từ tài khoản cá nhân của mình Không có các hoạt động này thì người tham gia BHXH không nhận được các khoản trợ cấp BHXH và do đó quyền lợi của họ không được đảm bảo Các hoạt động này chính là những nội dung của công tác quản lý chi BHXH Vì vậy quản lý chi có vai trò rất rõ trong việc bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHXH Hơn thế nữa các hoạt động chi trả phải bảo đảm chi đúng đối tượng được hưởng, chi đủ số tiền họ được hưởng và bảo đảm thời gian theo quy định Đây chính là các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả của công tác quản lý chi Đạt được các chỉ tiêu này công tác quản lý chi mới bảo đảm quyền lợi người tham gia BHXH

b/ Đối với hệ thống BHXH

Thực hiện tốt công tác quản lý chi sẽ góp phần quan trọng trong việc:

Thứ nhất, quản lý quỹ BHXH được an toàn, không bị thất thoát, đặc biệt

là quỹ tiền mặt

Các nguồn tài chính được tập trung vào quỹ BHXH phải được quản lý chặt chẽ, an toàn, không bị thất thoát Đây vừa là vai trò, nhiệm vụ, vừa là mục tiêu của công tác quản lý chi Trên thực tế đã xảy ra các hiện tượng tiêu cực ảnh hưởng đến việc an toàn quỹ Đã có những hồ sơ giả để hưởng lương hưu và các chứng từ giả

để hưởng các loại trợ cấp ốm đau, thai sản… Để đạt được mục tiêu an toàn, không

bị thất thoát quỹ cần phải có các điều kiện sau đây:

+ Quy định rõ danh mục các loại hồ sơ và kiểm tra chặt chẽ các loại hồ sơ khi xét hưởng các chế độ BHXH Mỗi loại chế độ BHXH có các yêu cầu về hồ

sơ khác nhau, nhưng yêu cầu chung đều phải được kiểm tra kỹ lưỡng khi xét hưởng các chế độ để đảm bảo chi trả đúng người, đúng chế độ Đồng thời BHXH VN phải quy định thời gian xét duyệt hồ sơ, phải luôn luôn đổi mới quy trình xét duyệt hồ sơ, cải cách hành chính, giảm phiền hà cho đối tượng Khâu xét duyệt hồ sơ làm tốt sẽ có tác dụng hạn chế những thất thoát của quỹ BHXH

+ Trang bị đầy đủ các phương tiện vận chuyển tiền mặt, kho tàng thiết bị bảo toàn quỹ…

+ Có hệ thống sổ sách, biểu mẫu báo cáo thống kê đầy đủ, thuận tiện cho công tác kế toán, báo cáo thống kê

+ Tăng cường kiểm tra từ khâu xét duyệt hồ sơ, khâu chi trả đến khâu hạch toán kế toán và báo cáo thống kê; áp dụng đa dạng các biện pháp kiểm tra: thường xuyên, định kỳ, đột xuất…

+ Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nguyên tắc quản lý tài chính

Thứ hai, tiết kiệm chi phí quản lý hành chính, chi phí đầu tư xây dựng cơ bản, góp phần cân đối quỹ BHXH

Chi phí quản lý hành chính là các khoản chi phí để duy trì hoạt động của

bộ máy qản lý thuộc hệ thống BHXH VN, bao gồm: tiền lương của cán bộ công chức toàn ngành BHXH VN, tiền công tác phí, văn phòng phẩm

Chi phí đầu tư xây dựng cơ bản của BHXH VN chủ yếu là các chi phí xây dựng trụ sở làm việc của toàn hệ thống BHXH VN từ cấp huyện đến cấp trung ương

Tiết kiệm chi phí quản lý hành chính và chi phí đầu tư xây dựng cơ bản là nâng cao hiệu quả sử dụng quỹ BHXH

c/ Đối với hệ thống an sinh xã hội

Thực hiện tốt công tác quản lý chi BHXH là góp phần thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội cơ bản nhất của quốc gia hướng vào phát triển con người,

thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững đất nước, thể hiện trên các mặt sau:

+ BHXH là chính sách rất cơ bản trong hệ thống chính sách xã hội nói chung và hệ thống chính sách an sinh xã hội nói riêng Chính bởi vậy thực hiện tốt công tác chi BHXH là góp phần thực hiện tốt đảm bảo hệ số an toàn cao về đời sống cho người lao động tham gia BHXH trong kinh tế thị trường, trong và sau khi ra khỏi quá trình lao động, trong các trường hợp gặp phải những biến cố

xã hội làm mất hoặc suy giảm nghiêm trọng nguồn thu nhập do ốm đau, thai sản, TNLĐ và BNN, MSLĐ, nghỉ hưu và chết Và như vậy nó liên quan trực tiếp đến con người, người lao động, tạo ra cái nền cơ bản tối thiểu nhất để phát triển con người

+ Góp phần thực hiện tốt mục tiêu phát triển của đất nước là dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh Để thực hiện mục tiêu đó, Đảng và Nhà nước ta đã xác định quan điểm nhất quán và xuyên suốt là phải gắn tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng bước và từng chính sách phát triển, giải quyết tốt các vấn đề xã hội vì mục tiêu phát triển con người Việc thực hiện tốt công tác quản lý chi BHXH là thực hiện tốt chính sách BHXH - chính sách trực tiếp tham gia vào thực hiện công bằng xã hội Điều này thể hiện rất rõ trách nhiệm xã hội và quyền hạn của các bên tham gia BHXH (người lao động, người sử dụng lao động, Nhà nước, cơ quan BHXH ) theo nguyên tắc công bằng, đoàn kết, chia sẻ (lấy số đông bù số ít, lấy không rủi

ro bù cho rủi ro ) và bình đẳng trước pháp luật

+ Thực hiện tốt công tác quản lý chi BHXH là đảm bảo cho quỹ BHXH được an toàn và phát triển bền vững, điều đó sẽ tạo động lực và là yếu tố góp phần tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững đất nước

d/ Đối với xã hội:

Quản lý chi BHXH tốt góp phần đảm bảo an ninh chính trị, an toàn và phát triển xã hội, thể hiện trên các khía cạnh sau:

Thứ nhất, thực hiện tốt công tác chi BHXH góp phần trực tiếp vào việc

đáp ứng nhu cầu thiết thân nhất của người lao động

Trong đời sống xã hội, con người luôn phải đối mặt với những biến cố và những rủi ro xã hội Để phòng ngừa và khắc phục các biến cố và rủi ro xã hội, con người có nhu cầu đáp ứng về an sinh xã hội Xã hội càng phát triển, đời sống con người càng phong phú, nhu cầu về an sinh xã hội càng tăng và đa dạng Các nhu cầu về an sinh xã hội có thể được phân loại theo các nhóm sau:

+ Nhu cầu về BHXH

+ Nhu cầu có việc làm với tiền lương đủ sống và trợ giúp để người lao động

có khả năng lao động sớm trở lại thị trường lao động trong các trường hợp mất việc

làm, thất nghiệp (nhu cầu an toàn việc làm và tiền lương đủ sống)

+ Nhu cầu tiếp cận và thoả mãn các dịch vụ cơ bản (y tế, giáo dục, kế

hoạch hoá gia đình, nước sạch )

+ Nhu cầu trợ giúp xã hội thường xuyên đối với các đối tượng yếu thế + Nhu cầu cứu trợ đột xuất

Đây chính là những nhu cầu xã hội cơ bản, thiết yếu mà nhà nước và cộng đồng phải có trách nhiệm chia sẻ, cung cấp các dịch vụ không vì mục tiêu lợi nhuận, trong hệ thống dịch vụ công trên cơ sở các chính sách an sinh xã hội của nhà nước Trong đó, BHXH là nhu cầu đời sống thiết thân nhất và quan trọng nhất của người lao động

Thứ hai, thực hiện tốt công tác quản lý chi BHXH là góp phần quan trọng

trong việc cung cấp dịch vụ công (dịch vụ xã hội cơ bản) cho con người, cho người lao động trong một xã hội phát triển

Xã hội càng phát triển đòi hỏi hệ thống an sinh xã hội, trong đó quan trọng nhất là hệ thống BHXH phải phát triển theo để đáp ứng tốt nhu cầu của xã hội, bảo vệ con người chống chọi với các biến cố của xã hội và được đảm bảo an toàn Chính bởi vậy công tác quản lý chi BHXH tốt sẽ có vai trò rất quan trong trong chức năng đảm bảo an toàn cho người lao động ở mức cơ bản nhất về thu

nhập, dịch vụ y tế, xã hội và chức năng duy trì thu nhập để duy trì mức sống hiện tại trong các trường hợp gặp phải các biến cố làm giảm hoặc mất thu nhập (ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động và chết)

Thứ ba, quản lý chi BHXH tốt còn góp phần vào tiến trình công nghiệp

hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế Thực hiện tốt công tác quản lý chi BHXH sẽ bảo đảm được sự an toàn của quỹ BHXH, theo đó quỹ BHXH nhàn rỗi sẽ có điều kiện để góp phần đầu tư vào các lĩnh vực kinh tế – xã hội của đất nước

2.1.3.3 Nguyên tắc quản lý chi bảo hiểm xã hội

Để quản lý chi trả các chế độ BHXH đúng theo quỹ đạo, đạt được mục tiêu, cần tuân thủ các nguyên tắc quản lý sau:

a/Nguyên tắc có đóng - có hưởng

Theo nguyên tắc này, những người muốn được hưởng thụ từ quỹ BHXH thì đều phải tham gia đóng góp tài chính vào quỹ BHXH trong một thời gian nhất định Người được hưởng thụ các quyền lợi do cơ quan BHXH đảm bảo, hoặc họ trực tiếp đóng góp vào quỹ, hoặc được cá nhân hay tổ chức có trách nhiệm đóng góp vào quỹ theo quy định

Đây là nguyên tắc cơ bản nhất trong hoạt động BHXH nói chung và hoạt động quản lý chi BHXH nói riêng, nhằm đảm bảo duy trì và tồn tại nguồn tài chính phục vụ cho hoạt động chi trả chế độ cho người tham gia BHXH Nguồn đóng góp của các đối tượng tham gia BHXH là nguồn đóng góp quan trọng để

có nguồn đảm bảo chi trả các chế độ BHXH

b/C hi đúng, đủ và kịp thời

Chi đúng là đúng đối tượng tham gia BHXH, đảm bảo nguyên tắc tham gia BHXH có đóng - có hưởng Thực hiện chi đúng cho đối tượng là đảm bảo sự công bằng trong hưởng thụ các chế độ BHXH, loại bỏ các trường hợp gian lận, giả mạo hồ sơ để hưởng các chế độ BHXH

Chi đủ khoản trợ cấp cho các đối tượng cũng là nguyên tắc của công tác

quản lý chi trả Nội dung chính của nguyên tắc này là đối tượng tham gia BHXH khi được hưởng trợ cấp bảo hiểm thì cơ quan BHXH phải chi trả đầy đủ các khoản trợ cấp Mặt khác, nguyên tắc này cũng yêu cầu đối tượng tham gia BHXH đóng góp tài chính nhiều thì được hưởng trợ cấp mức cao, đóng góp ít thì được hưởng mức trợ cấp thấp, tỷ lệ thương tật cao thì được hưởng trợ cấp mức cao và ngược lại Khi đã xác định đúng tỷ lệ trợ cấp phải tổ chức chi trả đủ

số tiền cho người được hưởng Để thực hiện được yêu cầu này cần thiết phải quản lý đồng bộ từ khâu xác định tỷ lệ thương tật, bệnh tật đến khâu xét duyệt

hồ sơ xác định đối tượng được hưởng, mức hưởng, thời gian hưởng và cuối cùng

là khâu chi trả

Chi kịp thời là nguyên tắc thể hiện vai trò của BHXH trong việc ổn định cuộc sống cho đối tượng Muốn vậy, phải quy định rõ ràng thời gian chi trả và tổ chức thực hiện chi trả đúng thời gian đó Trên cơ sở quy định thời gian đó, BHXH tổ chức các hình thức chi trả kịp thời, thuận lợi, không gây phiền hà cho đối tượng

Để thực hiện được nguyên tắc chi đúng, đủ, kịp thời đòi hỏi trong bất kỳ hoàn cảnh, điều kiện nào của nền kinh tế - xã hội thì quỹ BHXH cũng phải đảm bảo đầy đủ nguồn lực tài chính để đảm bảo chi trả kịp thời, đầy đủ các chế độ BHXH cho những người được thụ hưởng

c/N guyên tắc tập trung, thống nhất, công bằng, công khai

Quỹ BHXH phải được quản lý tập trung không phân tán để điều hòa trong toàn quốc đảm bảo nhu cầu chi tiêu kịp thời cho các đối tượng hưởng chế độ BHXH Chính sách, chế độ chi BHXH được ban hành thực hiện thống nhất trong cả nước Chế độ đóng góp và hưởng thụ phải được thực hiện công bằng đối với mọi đối tượng, không có sự phân biệt đối xử theo giới tính, dân tộc, địa giới hành chính, thành phần kinh tế Phải thực hiện chế độ công khai trong hoạt động chi BHXH, có sự thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, giám sát của các cơ quan quản lý Nhà nước và các tổ chức xã hội

d/Nguyên tắc đảm bảo an toàn, tiết kiệm và hiệu quả

Nguồn tài chính dùng để chi trả các chế độ BHXH cho đối tượng được hưởng bảo hiểm phải được quản lý chặt chẽ, chi tiêu đảm bảo đúng tiêu chuẩn, chế độ quy định, tiết kiệm và đạt được hiệu quả cao Đây cũng là một trong những nguyên tắc cần thiết đặt ra với hoạt động quản lý chi BHXH nhằm hạn chế đến mức thấp nhất những thất thoát, mất mát nhưng đồng thời cũng giảm được các chi phí, tiết kiệm cho quỹ BHXH

Quản lý chi BHXH tuân thủ theo những nguyên tắc cơ bản trên không những để quỹ BHXH tránh được thất thoát, đảm bảo nguồn lực chi trả, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia mà còn là động lực thúc đẩy niềm tin cho mọi người lao động tích cực tham gia BHXH ngày càng nhiều

2.1.3.4 Nội dung công tác quản lý chi bảo hiểm xã hội ở huyện

Nội dung quản lý chi BHXH ở huyện bao gồm:

a/ Phân cấp thực hiện chi BHXH

Thông thường hệ thống BHXH được tổ chức theo nhiều cấp từ Trung ương xuống địa phương Trong đó mỗi cấp vừa chịu sự ràng buộc bởi các chế độ, thể lệ chung, vừa có tính chất tự chủ Phân cấp chi BHXH được hiểu là sự phân định phạm vi, trách nhiệm, quyền hạn và các chế độ BHXH của các cấp cơ quan BHXH trong việc tổ chức thực hiện chi trả chế độ BHXH Cơ quan BHXH Trung ương là

cơ quan quản lý, quy định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm, quyền hạn, loại chế độ, đối tượng quản lý cho BHXH các cấp địa phương cũng như đơn vị có liên quan Cơ quan BHXH địa phương có trách nhiệm tổ chức chi trả trợ cấp các chế độ BHXH theo phân cấp của cơ quan BHXH Trung ương

Việc chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH cho người hưởng BHXH ở địa phương được phân cấp như sau:

- Đối với BHXH tỉnh:

+ Chịu trách nhiệm toàn diện trong việc chi trả, quyết toán các chế độ BHXH trên địa bàn quản lý;

+ Trực tiếp chi trả và quyết toán chế độ ốm đau, thai sản (bao gồm nghỉ DSPHSK sau ốm đau, thai sản và sau khi điều trị ổn định thương tật do TNLĐ-BNN) và chi trả các chế độ BHXH một lần cho người lao động do BHXH tỉnh quản lý thu BHXH

- Đối với BHXH huyện:

+ Tổ chức chi trả và quyết toán chế độ ốm đau, thai sản (bao gồm nghỉ DSPHSK sau ốm đau, thai sản và sau khi điều trị ổn định thương tật do TNLĐ-BNN), chi trả các chế độ BHXH một lần cho người lao động do BHXH huyện quản lý thu BHXH và các trường hợp BHXH tỉnh ủy quyền;

+ Chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng, trợ cấp tuất một lần, trợ cấp mai táng cho các đối tượng hưởng hàng tháng trên địa bàn

+ Chi trả các chế độ BHXH cho người lao động có hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng BHXH nộp tại BHXH huyện theo quy định (người lao động bảo lưu thời gian đóng BHXH, tự đóng tiếp BHXH, nghỉ việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi )

- Đối với đại lý chi trả:

+ Tổ chức chi trả và quyết toán các chế độ dài hạn như: hưu trí, TNLĐ, BNN hàng tháng, tử tuất do BHXH huyện ủy quyền

b/Quản lý đối tượng hưởng BHXH

Để đảm bảo nguyên tắc chi đúng, chi đủ và kịp thời của quản lý chi BHXH thì hoạt động quản lý đối tượng chi trả BHXH là điều cần thiết đầu tiên Đối tượng hưởng chế độ BHXH rất đa dạng, biến động hàng năm do nhiều nguyên nhân Vì vậy, việc phân loại đối tượng, kiểm tra đối chiếu giữa danh sách chi trả và hồ sơ hưởng BHXH lưu về các chỉ tiêu: họ tên, địa chỉ, mức trợ cấp của đối tượng là công việc thường xuyên trong tác nghiệp quản lý đối tượng

Để quản lý đối tượng, cần phải thực hiện phân loại đối tượng Theo cách phân loại các chế độ BHXH, đối tượng hưởng BHXH có thể được chia thành đối tượng hưởng chế độ BHXH dài hạn và đối tượng hưởng chế độ BHXH ngắn

hạn, hoặc chia thành đối tượng hưởng trợ cấp một lần và đối tượng hưởng trợ cấp thường xuyên

Căn cứ vào từng loại đối tượng, tính chất phát sinh và thời gian hưởng trợ cấp để áp dụng phương pháp quản lý hợp lý Đối với đối tượng hưởng trợ cấp thường xuyên hàng tháng, cần quản lý theo địa bàn hành chính nơi đối tượng cư trú Cơ quan BHXH cần phối hợp tốt với chính quyền địa phương và cơ quan quản lý nhân khẩu (công an) để quản lý theo sự biến động của loại đối tượng này Tuy nhiên những loại trợ cấp một lần phát sinh gắn với đối tượng này thì cũng được quản lý cùng đối tượng Đối với đối tượng hưởng chế độ BHXH ngắn hạn, thường họ đang là thành viên của một tổ chức (hoặc hội quần chúng, đoàn thể), của một đơn vị sử dụng lao động, cơ quan BHXH cần phối hợp tốt với các đơn vị,

tổ chức đó để quản lý, kiểm soát số lượng đối tượng

Việc quản lý đối tượng bao gồm các nội dung: quản lý lý lịch đối tượng, loại chế độ được hưởng, mức hưởng, thời gian hưởng và địa điểm thực hiện chi trả Quản lý đối tượng là khâu đầu tiên trong quy trình quản lý chi BHXH nhằm đảm bảo hoạt động chi trả được thực hiện đúng, đủ

Đối với những đối tượng hết hạn hưởng hoặc chết, hoặc không lĩnh trong sáu tháng liên tiếp, BHXH huyện lập danh sách gửi Phòng Chế độ BHXH tỉnh tổng hợp để không in danh sách chi trả tháng sau.`

Hàng tháng, căn cứ vào danh sách chi trả tháng trước, số duyệt mới do Phòng Chế độ BHXH chuyển sang và số báo giảm tổng hợp từ BHXH các huyện báo cáo, Phòng CNTT nhập dữ liệu vào máy để quản lý và in danh sách chi trả cho đối tượng

Khi có đối tượng nhận lương hưu và trợ cấp, đối tượng phải ký nhận vào danh sách chi trả do BHXH tỉnh lập Nếu đối tượng ủy quyền cho người khác lĩnh thay thì phải có Giấy ủy quyền có xác nhận của UBND nơi đối tượng cư trú

và chỉ có giá trị trong vòng sáu tháng Nếu đối tượng không nhận trợ cấp trong vòng sáu tháng liên tục thì số tiền trên tạm thời bị thu hồi, BHXH huyện sẽ lập

danh sách gửi BHXH tỉnh và đối tượng đó sẽ không có tên trong danh sách chi trả tháng liền kề Đối tượng này muốn nhận lại trợ cấp thì phải làm đơn có xác nhận của UBND xã và đại lý chi trả tại nơi cư trú gửi BHXH huyện, BHXH huyện báo cáo lên BHXH tỉnh để giải quyết

c/L ập dự toán chi BHXH

Việc lập dự toán chi trả các chế độ BHXH hàng năm thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính Dự toán chi BHXH phải phản ánh đầy đủ nội dung theo từng khoản mục, loại đối tượng, mức hưởng, nguồn kinh phí (NSNN và Quỹ BHXH) và các quỹ thành phần Dự toán phải kèm theo thuyết minh về sự biến động tăng, giảm đối tượng hưởng và các nội dung chi khác trong năm

- Theo hướng dẫn của BHXH tỉnh, hàng năm BHXH huyện lập dự toán chi BHXH cho đối tượng hưởng trên địa bàn huyện Trong năm thực hiện, nếu

có phát sinh chi vượt kế hoạch được duyệt, BHXH huyện phải báo cáo, giải trình để BHXH tỉnh xem xét, cấp bổ sung kinh phí, đảm bảo chi trả kịp thời cho đối tượng hưởng

- Theo hướng dẫn của BHXH Việt Nam, hàng năm BHXH tỉnh hướng dẫn,

tổ chức xét duyệt và thông báo dự toán kinh phí chi trả các chế độ BHXH cho BHXH huyện; lập dự toán chi BHXH cho đối tượng hưởng trên địa bàn tỉnh Dự toán chi BHXH được lập trên cơ sở dự toán chi của BHXH các huyện và số chi trả trực tiếp tại BHXH tỉnh Trong năm thực hiện, nếu có phát sinh vượt kế hoạch được duyệt, BHXH tỉnh phải báo cáo, giải trình để BHXH Việt Nam xem xét, cấp

bổ sung kinh phí, đảm bảo chi trả kịp thời cho đối tượng hưởng

- Theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, hàng năm BHXH Việt Nam hướng dẫn, tổ chức xét duyệt và thông báo dự toán kinh phí chi trả các chế độ BHXH cho BHXH tỉnh; lập dự toán chi BHXH của Ngành

Việc lập dự toán chi đúng đắn dựa trên các báo cáo về số đối tượng tăng, giảm và có mặt thường xuyên trong kỳ có ý nghĩa quan trọng trong việc bố trí kinh phí đầy đủ, kịp thời cho quá trình chi trả Bởi vì quỹ BHXH được quản lý

tập trung, thống nhất tại cơ quan BHXH cấp Trung ương, trong thời gian nhàn rỗi, quỹ BHXH được thực hiện các biện pháp đầu tư Do đó, để có nguồn kinh phí thực hiện chi trả, cơ quan BHXH địa phương phải lập dự toán kinh phí chi trả các chế độ để chuyển lên cơ quan BHXH Trung ương xét duyệt, làm cơ sở cho việc phân phối các nguồn kinh phí và cấp phát kinh phí

d/Quản lý quy trình tổ chức thực hiện chi BHXH:

Sơ đồ 2.1 Quy trình chi trả chế độ BHXH hàng tháng

Quan hệ (1): Hàng tháng, Bộ Tài chính cấp kinh phí từ nguồn NSNN cho BHXH Việt Nam để chi trả các chế độ BHXH cho các đối tượng thụ hưởng từ 01/01/1995 trở về trước Kết thúc năm tài chính, BHXH Việt Nam phải tổng hợp cáo cáo quyết toán chi BHXH của toàn ngành gửi Bộ Tài chính kiểm tra và phê duyệt chi BHXH

(4)

(3)

(6) (7)

BHXH tỉnh

Đơn vị sử dụng lao động và người lao động

Phòng CNTT

Phòng Chế độ

BHXH

(10) Đại lý chi trả Thẻ ATM

(13)

Đối tượng hưởng BHXH hàng tháng

Quan hệ (2): Hàng tháng, BHXH Việt Nam cấp kinh phí cho BHXH tỉnh

để thực hiện chi trả các chế độ BHXH cho người lao động BHXH tỉnh được mở tài khoản "Chuyên chi BHXH" tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn và chỉ được phép sử dụng tiền trong tài khoản để chi trả cho các đối tượng hưởng chế độ do BHXH tỉnh trực tiếp quản lý và cấp cho cơ quan BHXH huyện

để có kinh phí chi trả cho các đối tượng thụ hưởng mà BHXH huyện trực tiếp quản lý

Quan hệ (3): Tương tự như tại BHXH tỉnh, BHXH huyện được mở tài khoản "chuyên chi BHXH" để tiếp nhận kinh phí do BHXH tỉnh chuyển về dùng

để chi cho các đối tượng hưởng các chế độ BHXH do BHXH huyện quản lý và BHXH tỉnh ủy quyền

Quan hệ (4): BHXH tỉnh, BHXH huyện thực hiện tiếp nhận hồ sơ do người lao động và người sử dụng lao động lập gửi đến, thực hiện thẩm định, quản lý và tổ chức chi trả cho đối tượng được hưởng

Quan hệ (5): Hàng tháng BHXH huyện lập báo cáo danh sách giảm hưởng BHXH theo mẫu do BHXH Việt Nam quy định: đối tượng giảm do chết, hết hạn hưởng, đối tượng không nhận lương hưu và trợ cấp BHXH quá 6 tháng liên tục, đối tượng vi phạm pháp luật bị kết án tù giam; đối tượng di chuyển, biến động nội bộ huyện báo cáo về Phòng Chế độ BHXH; trường hợp đối tượng hưởng trợ cấp tử tuất hàng tháng quá 15 tuổi, BHXH huyện lập danh sách kèm theo giấy xác nhận còn đi học

Quan hệ (6): Căn cứ vào kết quả giải quyết chế độ BHXH của tháng trước

và những biến động về đối tượng, mức hưởng và báo cáo đối tượng giảm do BHXH huyện gửi lên; Phòng Chế độ BHXH lập hồ sơ kế hoạch chi lương hưu

và trợ cấp BHXH; Danh sách báo tăng, giảm, danh sách điều chỉnh tăng giảm hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH; Danh sách đối tượng hưởng trợ cấp một lần

và truy lĩnh gửi lên Phòng CNTT

trợ cấp BHXH hàng tháng do Phòng Chế độ BHXH chuyển đến và dữ liệu đối tượng thường xuyên tiến hành lập in Danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng, in xong chuyển trả lại Phòng Chế độ BHXH

Quan hệ (8): Phòng Chế độ BHXH khi nhận lại Danh sách chi trả lương hưu

và trợ cấp BHXH từ Phòng CNTT có trách nhiệm kiểm tra lại lần cuối trước khi trình Giám đốc ký duyệt, sau đó chuyển cho Phòng Kế hoạch - Tài chính danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH

Quan hệ (9): Phòng Kế hoạch - Tài chính căn cứ vào hồ sơ kế hoạch chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng; lập Bảng tổng hợp danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng; Kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH; Danh sách thu hồi kinh phí theo từng chế độ, từng nơi nhận trợ cấp (xã, phường) và thời gian hưởng sai; Bảng tổng hợp đề nghị cấp kinh phí và sau đó trước ngày 02 hàng tháng, trực tiếp bàn giao hồ sơ kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH cho BHXH huyện

Quan hệ (10): BHXH huyện sau khi nhận Danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng, kiểm tra lại và tiến hành rút tiền từ Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn cùng cấp để chi trực tiếp tại Đại diện chi trả cho đối tượng theo từng phường, xã trên địa bàn

Quan hệ (11): Đối với đối tượng đăng ký nhận lương hưu qua tài khoản ATM thì trước ngày mồng 10 hàng tháng BHXH huyện chuyển kinh phí và Danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng cho ngân hàng cung ứng dịch vụ Chậm nhất ba ngày kể từ khi nhận được kinh phí cơ quan BHXH chuyển đến, ngân hàng tiến hành chuyển tiền vào tài khoản ATM của từng đối tượng Định kỳ, tháng 5 và tháng 11 hàng năm BHXH huyện chuyển Danh sách chi trả cho Ban chi trả trên địa bàn xã, phường để lấy chữ ký xác nhận của đối tượng hưởng đang nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua tài khoản ATM

Quan hệ (12): BHXH huyện căn cứ vào hồ sơ kế hoạch chi trả lương hưu

do BHXH tỉnh chuyển xuống, chủ động thông báo lịch chi trả, lịch cấp tiền cho

các Đại lý chi trả và lập kế hoạch tiền mặt trước 02 ngày dự kiến rút tiền mặt với Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn cùng cấp để đảm bảo lượng tiền mặt chi trả

Quan hệ (13): Đại lý chi trả nhận Danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH, tạm ứng tiền để chi trả cho đối tượng theo địa bàn Hàng tháng, đối tượng hưởng chế độ BHXH trực tiếp đến Đại lý chi trả nhận lương hưu hoặc trợ cấp BHXH

Chậm nhất sau 5 ngày kể từ ngày nhận được tiền của cơ quan BHXH, Đại

lý chi trả phải cùng với BHXH huyện đối chiếu và lập Bảng thanh quyết toán chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH, nộp Danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng có ký nhận của người lĩnh tiền cùng những giấy ủy quyền hết hạn và số tiền đối tượng chưa nhận nếu có

Quan hệ (14): Sau mỗi kỳ chi trả, BHXH huyện lập báo cáo về tình hình

tổ chức chi trả trên địa bàn, danh sách không phải trả lương hưu và trợ cấp BHXH, danh sách những đối tượng chưa nhận lương hưu và trợ cấp BHXH, báo cáo về BHXH tỉnh

Trước ngày 12 hàng tháng, BHXH huyện phải hoàn thành công tác chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH của tháng

Tổ chức thực hiện chi trả là nội dung rất quan trọng của quản lý chi BHXH giúp cho khoản trợ cấp BHXH đến được tay người hưởng Tùy thuộc vào điều kiện cụ thể của từng địa bàn chi trả, số tiền chi trả và biên chế mà cơ quan BHXH lựa chọn phương thức chi trả phù hợp sao cho thuận tiện với mức chi phí thấp nhất, an toàn nhất nhưng vẫn đảm bảo các nguyên tắc chi trả là kịp thời, đầy đủ tới tay người được hưởng Việc chi trả các chế độ BHXH phải phù hợp với từng đối tượng và từng loại trợ cấp

Có ba phương thức chi trả, đó là phương thức chi trả trực tiếp, phương thức chi trả gián tiếp và phương thức chi trả qua tài khoản ATM