ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ *** NGUYỄN THỊ GIANG CHÂU CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ THEO HƯỚNG CÔNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ Ở TỈNH LẠNG SƠN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ HÀ NỘI – 2005 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ *** NGUYỄN THỊ GIANG CHÂU CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ THEO HƯỚNG CÔNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ Ở TỈNH LẠNG SƠN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ Chuyên ngành: Kinh tế Chính trị Mã số: 5.02.01 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. PHAN THANH PHỐ HÀ NỘI - 2005 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia luôn đòi hỏi phải có một cơ cấu kinh tế hợp lý, trong đó cần xác định rõ và giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa các ngành, các vùng kinh tế, lãnh thổ và các thành phần kinh tế, các yếu tố, bộ phận, lĩnh vực trong nền kinh tế quốc dân. Xây dựng cơ cấu kinh tế hợp lý là một trong những nội dung cơ bản của CNH, HĐH. Lạng Sơn là một tỉnh miền núi biên giới thuộc vùng Đông Bắc Tổ quốc. Cuộc chiến tranh biên giới tháng 2 năm 1979 và những cuộc đụng độ biên giới trong những năm sau đó đã tàn phá nặng nề cơ sở vật chất, kỹ thuật làm cho nền kinh tế của tỉnh bị giảm sút nghiêm trọng. Sau một số năm khôi phục lại kinh tế, thực hiện đường lối đổi mới của Đảng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế chung của cả nước, cơ cấu kinh tế của tỉnh Lạng Sơn bước đầu đã được chuyển dịch theo hướng CNH, HĐH. Tuy nhiên, việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Lạng Sơn thời gian qua với nhịp độ còn chậm, chất lượng chưa cao, chưa tương xứng với tiềm năng vốn có của một tỉnh biên giới trong điều kiện mở cửa và hội nhập. Làm thế nào để chuyển dịch nhanh với chất lượng cao cơ cấu kinh tế của tỉnh, phát huy thế mạnh nổi bật, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của Lạng Sơn trong thời gian tới. Lời giải cho vấn đề đặt ra mang tính bức xúc, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn rất quan trọng đối với Lạng Sơn hiện nay. Để góp thêm vào việc tìm ra lời giải nói trên, tác giả chọn đề tài: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng CNH, HĐH ở tỉnh Lạng Sơn làm luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế. 2 2. Tình hình nghiên cứu của đề tài Vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế đã có nhiều công trình, nhiều đề tài, nhiều tác giả nghiên cứu ở những khía cạnh và mức độ khác nhau như: - Đỗ Hoài Nam (chủ biên): “Chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành và phát triển các ngành trọng điểm, mũi nhọn ở Việt Nam”. Nhà xuất bản Khoa học xã hội, Hà Nội 1996. - Phạm Khiêm Ích - Nguyễn Đình Phan: “Công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở Việt Nam và các nước trong khu vực”, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội 1995. - Ngô Đình Giao (chủ biên): “Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá nền kinh tế quốc dân”, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội 1994… Nhìn chung các đề tài đã công bố, phản ánh nhiều mặt của chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong cả nước hoặc trên một địa bàn, một địa phương nhất định. Song cho đến nay, việc nghiên cứu đề tài chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng CNH, HĐH ở Lạng Sơn với tư cách là một đề tài được nghiên cứu một cách có hệ thống, độc lập vẫn chưa được nghiên cứu. Vì thế đề tài được chọn còn là mới và cần thiết đòi hỏi phải làm rõ hơn cả về lý luận và thực tiễn. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn Nhiệm vụ của luận văn - Hệ thống hoá có lựa chọn và phân tích một số vấn đề chung về chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. - Phân tích, đánh giá thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng CNH, HĐH trong thời gian qua ở tỉnh Lạng Sơn, đưa ra những vấn đề bức xúc cần đặt ra để giải quyết trong thời gian tới. 3 - Đề xuất và phân tích phương hướng cơ bản và giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở tỉnh Lạng Sơn. Mục đích của luận văn: Trên cơ sở phân tích lý luận và thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh Lạng Sơn những năm vừa qua, từ đó đề xuất những phương hướng cơ bản và những giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở tỉnh Lạng Sơn thời kỳ 2001 - 2010. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Luận văn lấy chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử làm phương pháp luận chung, vận dụng thông qua phương pháp trừu tượng hoá. Ngoài ra luận văn còn sử dụng các phương pháp lôgíc kết hợp với lịch sử, phương pháp thống kê, định lượng so sánh, phương pháp mô hình, biểu bảng… trong quá trình nghiên cứu. 5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Luận văn lấy việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở tỉnh Lạng Sơn làm đối tượng nghiên cứu. - Việc phân tích, đánh giá, đề xuất phương hướng và giải pháp dưới góc độ kinh tế chính trị tức là nghiên cứu những vấn đề cơ bản và chủ yếu. Thời gian nghiên cứu từ thời kỳ đổi mới, nhất là từ 1991 đến 2010. 6. Những đóng góp và ý nghĩa của luận văn Những đóng góp: - Làm rõ thêm khái niệm, những nhân tố, sự cần thiết, nội dung mang tính xu hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. 4 - Phân tích đưa ra những đánh giá có căn cứ khoa học về thực trạng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở tỉnh Lạng Sơn thời gian qua. - Đưa ra phương hướng cơ bản và giải pháp chủ yếu có tính khả thi nhằm đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở tỉnh Lạng Sơn đến 2010. Ý nghĩa: - Góp thêm cơ sở khoa học vào việc hoạch định chiến lược công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở tỉnh Lạng Sơn thời kỳ 2001 - 2010. - Luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho việc giảng dạy, học tập những phần có liên quan trong trường Cao đẳng sư phạm của tỉnh. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, về nội dung luận văn được kết cấu thành ba chương: Chương 1: Một số vấn đề chung về chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Chương 2: Thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá thời gian qua ở tỉnh Lạng Sơn. Chương 3: Phương hướng cơ bản và các giải pháp chủ yếu nhằm đẩy nhanh việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng CNH, HĐH trong thời gian tới ở Lạng Sơn. 5 Chƣơng 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ THEO HƢỚNG CÔNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ 1.1. Phƣơng pháp luận tiếp cận cơ cấu kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hƣớng công nghiệp hoá, hiện đại hoá 1.1.1. Những khái niệm cơ bản 1.1.1.1. Công nghiệp hoá, hiện đại hoá Công nghiệp hoá, một quá trình kinh tế tất yếu khách quan mà bất cứ nước nào đi từ sản xuất nhỏ đều phải trải qua. Mặc dù với thời điểm, quy mô, nhịp độ và cách tiến hành có sự khác nhau nhất định giữa các nước. Xét về mặt lịch sử thì công nghiệp hoá là quá trình diễn ra trước hiện đại hoá, nhưng trong thời đại ngày nay luôn có sự đan xen, tác động qua lại lẫn nhau, hai quá trình này không hoàn toàn đồng nhất với nhau. Về mặt thuật ngữ cho thấy hiện đại hoá là làm thay đổi trạng thái kỹ thuật - công nghệ và kinh tế đạt trình độ của thời đại ngày nay. Nói cách khác, hiện đại hoá nền kinh tế quốc dân là làm cho kỹ thuật và công nghệ sản xuất cũng như cơ cấu kinh tế của đất nước đạt được ngang với trình độ của thời đại, đây chính là khía cạnh kinh tế - kỹ thuật của hiện đại hoá. Tuy nhiên, hiện đại hoá không phải chỉ có thế mà còn bao hàm cả khía cạnh xã hội, gắn với quá trình xây dựng một xã hội văn minh. Như vậy, quá trình kinh tế - kỹ thuật và quá trình kinh tế - xã hội có quan hệ biện chứng với nhau. Quá trình kinh tế - kỹ thuật tạo điều kiện vật chất cho việc thực hiện nội dung của quá trình kinh tế - xã hội và đến lượt mình quá trình kinh tế - 6 xã hội lại góp phần tạo nên động lực cho việc thực hiện quá trình kinh tế - kỹ thuật. Ở nước ta, một nước tiến hành công nghiệp hoá sau, nên công nghiệp hoá phải gắn liền với hiện đại hoá, bởi lẽ trong thời đại ngày nay nhân loại đã trải qua hai cuộc cách mạng kỹ thuật: cuộc cách mạng công nghiệp và hiện nay là cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại. Cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại này đã dẫn tới sự thay đổi về chất kỹ thuật và công nghệ sản xuất. Là nước tiến hành công nghiệp hoá sau nên chúng ta không thể thực hiện theo mô hình công nghiệp hoá phát triển theo kiểu tuần tự như các nước đi trước, nghĩa là tiến hành với nội dung căn bản là cơ khí hoá các ngành của nền kinh tế rồi mới tiến hành hiện đại hoá. Vả lại khi thực hiện cơ khí hoá cũng không thể sử dụng máy móc được sản xuất trước đây mà phải sử dụng kỹ thuật và công nghệ sản xuất tiên tiến. Với ý nghĩa trên Hội nghị lần thứ 7 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá VII, Đại hội VIII khẳng định công nghiệp hoá gắn liền với hiện đại hoá và Đại hội Đảng lần thứ IX, nhấn mạnh về con đường công nghiệp hoá rút ngắn đáng kể về thời gian, vừa có bước đi tuần tự vừa có bước nhảy vọt, muốn vậy công nghiệp hoá phải gắn liền với hiện đại hoá. Đảng ta quan niệm công nghiệp hoá, hiện đại hoá là: “Quá trình chuyển đổi căn bản, toàn diện các hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ và quản lý kinh tế – xã hội từ sử dụng lao động thủ công là chính sang sử dụng một cách phổ biến sức lao động cùng với công nghệ và phương tiện, phương pháp tiên tiến hiện đại dựa trên sự phát triển của công nghiệp và tiến bộ khoa học công nghệ tạo ra năng xuất lao động xã hội cao” [13, tr.80]. Thực chất công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở nước ta là quá trình xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật dựa trên công nghệ, phương tiện và phương pháp sản xuất 7 tiên tiến hiện đại, yếu tố vật chất cơ bản của lực lượng sản xuất cho chủ nghĩa xã hội nhằm đạt năng suất lao động xã hội cao. Tuy nhiên, đây không chỉ là quá trình tăng thêm một cách giản đơn về tốc độ và tỷ trọng của sản xuất công nghiệp trong nền kinh tế mà còn là quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế gắn với việc thường xuyên đổi mới công nghệ tạo nền tảng cho sự tăng trưởng bền vững hiệu quả cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong tất cả các ngành, các vùng và các thành phần kinh tế của nền kinh tế quốc dân. 1.1.1.2. Cơ cấu kinh tế Cơ cấu kinh tế, một phạm trù kinh tế có tầm quan trọng to lớn trong quá trình xây dựng và thực hiện các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia qua các thời kỳ. Cơ cấu kinh tế hợp lý cho phép tạo nên sự cân đối, hài hoà của nền kinh tế để sử dụng một cách hiệu quả các nguồn lực, tài nguyên, của cải vật chất, của cải tinh thần và sức lao động. Điều đó có ý nghĩa to lớn đối với sự tăng trưởng, và phát triển kinh tế và tiến bộ xã hội của nền kinh tế quốc dân. Thuật ngữ “cơ cấu” hay “cấu trúc” có nguồn gốc ban đầu từ chữ La tinh “Strucke”, nó phản ánh cách sắp xếp các bộ phận của một chỉnh thể. Sau đó, các khái niệm này được sử dụng mở rộng hơn cho các ngành khoa học khác. Theo quan điểm triết học, “cơ cấu” hay “kết cấu” là một phạm trù phản ánh cấu trúc bên trong của đối tượng, là tập hợp những mối liên hệ cơ bản, tương đối ổn định giữa các yếu tố cấu thành nên đối tượng, trong một thời gian nhất định. Đứng trên quan điểm duy vật biện chứng và lý thuyết hệ thống C.Mác tiếp cận cơ cấu nền kinh tế như là: Toàn bộ các quan hệ giữa những người làm nhiệm vụ sản xuất với nhau và giữa họ với tự nhiên - tức là những điều kiện trong đó họ 8 tiến hành sản xuất. Toàn bộ những quan hệ đó hợp thành xã hội, xét về mặt cơ cấu kinh tế của nó. Khi phân tích mối quan hệ giữa phân công lao động xã hội, với cơ cấu kinh tế xã hội C.Mác đã nhấn mạnh: “Cơ cấu kinh tế của xã hội là toàn bộ những quan hệ sản xuất phù hợp với một quá trình phát triển nhất định của lực lượng sản xuất vật chất” [25, tr.70]. C.Mác còn phân tích cơ cấu kinh tế ở cả hai mặt: số lượng (quy mô, tỷ trọng, tốc độ) và chất lượng (vị trí, sự tương tác, trình độ công nghệ…). Đó là biểu hiện của mối quan hệ tỷ lệ giữa các ngành, lĩnh vực kinh tế. Và theo C.Mác, cơ cấu là “một sự phân chia về chất lượng và một tỷ lệ về số lượng của quá trình sản xuất xã hội” [26, tr.103]. Như vậy, theo C.Mác, cơ cấu nền kinh tế có cấu trúc bao gồm: Những yếu tố gắn với lực lượng sản xuất (các quan hệ giữa họ với tự nhiên, kỹ thuật) và các nội dung của quan hệ sản xuất (các quan hệ kinh tế giữa người với người trong quá trình sản xuất và tái sản xuất xã hội) hợp thành. Nếu cơ cấu nền kinh tế bao gồm hai mặt lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất thì khi phân tích cơ cấu kinh tế không thể không xem xét mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất. Một cơ cấu kinh tế được coi là đúng đắn là một cơ cấu kinh tế được hình thành và phát triển trong đó, các yếu tố của quan hệ sản xuất luôn phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. Tất nhiên, không nên hiểu cơ cấu nền kinh tế là con số cộng của lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất, mà nên hiểu nó là sự tác động qua lại giữa các yếu tố được xem xét về số lượng và chất lượng của lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất được hình thành và phát triển qua các giai đoạn phát triển của nền sản xuất xã hội. [...]... hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá 1.2.1 Tính bức xúc của việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là một nội dung cơ bản của công nghiệp hoá, hiện đại hoá, do vậy, nhịp độ và chất lượng chuyển dịch cơ cấu kinh tế liên quan đến chất lượng và nhịp độ công nghiệp hoá, hiện đại hoá Công nghiệp hoá, hiện đại. .. triển của cơ cấu kinh tế giữa các ngành nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ, có thể tìm ra xu hướng vận động cơ bản của cơ cấu kinh tế ngành và nội bộ ngành để từ đó xác định phương án chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành có hiệu quả nhất: Về cơ cấu ngành: - Chuyển dịch đi từ cơ cấu kinh tế nông nghiệp lên cơ cấu kinh tế công nghiệp -nông nghiệp; từ cơ cấu kinh tế công - nông nghiệp lên cơ cấu công nghiệp. .. diện về cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá bao gồm cơ cấu ngành, cơ cấu vùng và cơ cấu thành phần kinh tế Do vậy, qua 15 năm đổi mới, (1986 - 2000), việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá đã đem lại những thành tựu to lớn trong đó, nền kinh tế đã hình thành cơ cấu 3 ngành rõ rệt theo tỷ trọng trong GDP như sau: + Nông nghiệp : 25% + Công nghiệp. .. bằng, dân chủ, văn minh” Tính bức xúc của việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá bắt nguồn từ những vấn đề chủ yếu sau đây: 1.2.1.1 .Chuyển dịch cơ cấu kinh tế hợp lý sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá Cơ cấu nông nghiệp được chuyển dịch và phát triển theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá bảo đảm vững chắc nhu cầu lương thực, thực... nếu sự phân công lao động xã hội và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hóa phát triển với nhịp độ nhanh, hiện đại, chất lượng và hiệu quả 23 Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá là do yêu cầu của việc nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế, thực hiện chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực Nền kinh tế nước ta nói chung còn ở trình độ... hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá Từ nội dung cơ cấu kinh tế, những nhân tố ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế gắn với sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội có thể đưa ra những nội dung chuyển dịch cơ cấu kinh tế mang tính xu hướng sau: 1.2.2.1 Chuyển dịch cơ cấu ngành và nội bộ ngành Tiếp cận về lý luận cho thấy: Cơ cấu kinh tế ngành và nội bộ ngành... hưởng của chính những điều kiện tự nhiên Do đó, ảnh hưởng của địa lý, tự nhiên tới sự hình thành và chuyển dịch cơ cấu kinh tế là một tất yếu, một nhân tố không thể thiếu được của mỗi nước, mỗi ngành và mỗi địa phương khi chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá 1.1.2.2 Nhân tố về kinh tế, văn hoá, xã hội Lôgic và lịch sử chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong quá trình công nghiệp. .. thuật, kinh nghiệm quản lý của các thành phần kinh tế để phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá Ở mỗi vùng, mỗi địa phương, nhịp độ và chất lượng chuyển dịch cơ cấu kinh tế nhiều thành phần trong các ngành kinh tế sẽ cho phép giải phóng lực lượng sản xuất, khai thác mọi tiềm năng vào việc thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn Sự thắng lợi của công nghiệp hoá, hiện đại. .. ninh, thực hiện chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực, tạo điều kiện để nước ta sớm gia nhập tổ chức thương mại thế giới 1.2.1.2 Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá còn do yêu cầu của việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tiến bộ xã hội Cơ cấu kinh tế có ảnh hưởng mạnh mẽ và trực tiếp đối với nhịp độ và quy mô tăng trưởng kinh tế Sự hình thành cơ cấu kinh tế hợp lý... cấu công nghiệp - nông nghiệp - dịch vụ; và từ cơ cấu công - nông nghiệp - dịch vụ lên cơ cấu dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp hiện đại - Chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế, theo hướng tỷ trọng ngành nông nghiệp giảm, tỷ trọng ngành công nghiệp và dịch vụ tăng lên trong GDP, trong đó ngành dịch vụ tăng nhanh hơn ngành công nghiệp Về cơ cấu nội bộ ngành: - Ngành nông nghiệp: chuyển từ độc canh, thuần . chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Chương 2: Thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá thời gian qua ở tỉnh Lạng Sơn. Chương. CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ THEO HƢỚNG CÔNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ 1.1. Phƣơng pháp luận tiếp cận cơ cấu kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hƣớng công nghiệp hoá, hiện đại hoá 1.1.1 chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. 1.1.2.2. Nhân tố về kinh tế, văn hoá, xã hội Lôgic và lịch sử chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong quá trình công nghiệp hoá