nghiên cứu về điều kiện phát triển du lịch của từng nướ
Trang 1LỜI MỞ ĐẦU
Hiện nay du lịch là một ngành kinh tế đã, đang và sẽ phát triển Điều kiện pháttriển du lịch đã trở thành một đề tài nghiên cứu hấp dẫn, lôi cuốn nhiều nhà nghiêncứu trên toàn thế giới Việc nghiên cứu về điều kiện phát triển du lịch của từngnước là một công việc hết sức quan trọng tạo tiền đề cho sự phát triển du lịch củamỗi nước Chính vì thế mà không chỉ các nhà nghiên cứu du lịch quốc tế mà cácnhà du lịch Việt Nam đều rất quan tâm đến vấn đề này
Đối tượng nghiên cứu của đề tài bao gồm tất cả các điều kiện liên quan đến
sự phát triển du lịch: Những điều kiện chung (điều kiện an ninh chính trị và an toànxã hội; điều kiện kinh tế; chính sách phát triển du lịch) và các điều kiện tự thân làmnảy sinh nhu cầu du lịch (thời gian rỗi, khả năng tài chính của du khách tiềm năng;trình độ dân trí); khả năng cung ứng nhu cầu du lịch (điều kiện tự nhiên và tàinguyên du lịch thiên nhiên; điều kiện kinh tế và tài nguyên du lịch nhân văn; tìnhhình và sự kiện đặc biệt; sự sẵn sàng đón tiếp) và sự hình thành điểm du lịch
Mục đích nghiên cứu nhằm tìm ra các điều kiện thuận lợi cho sự phát triển
du lịch của đất nước Từ việc nghiên cứu rõ ràng, tỉ mỉ, ta sẽ tìm ra cách đầu tưthích đáng, hướng qui hoạch đúng đắn để phát triển du lịch nước nhà
Trang 2I NHỮNG ĐIỀU KIỆN CHUNG 1.1 Điều kiện an ninh chính trị và an toàn xã hội
An ninh chính trị phải đảm bảo hòa bình, ổn định để mở rộng cho các mốiquan hệ kinh tế, chính trị văn hóa giữa các dân tộc Du lịch chỉ được phát triểntrong một bầu không khí hòa bình, trong tình hữu nghị giữa các dân tộc Không khíhòa bình trên thế giới ngày càng được cải thiện
Về phương diện quốc gia có thể dẽ dàng nhận thấy, những đất nước ít xảy racác biến cố chính trị, quân sự như: Thụy Sỹ, Áo, Thụy Điển… đều là nơi hấp dẫnvà thu hút được một lượng đông đảo du khách Khi có tình hình chính trị ổn địnhvà hòa bình thì sẽ cho du khách cảm giác an toàn và tính mạng được coi trọng Tạinhững nơi này du khách có thể đi lại tự do trong đất nước mà không lo sợ và khôngcần sự chú ý đặc biệt nào Những điểm du lịch mà tại đó không có sự phân biệtchủng tộc, tôn giáo… du khách có thể gặp dân bản xứ, giao lưu và làm quen vớiphong tục tập quán của địa phương, sẽ thu hút được nhiều du khách hơn những nơi
họ bị cô lập với dân sở tại Do vậy nhờ du lịch mà các dân tộc hiểu biết lẫn nhau,gần gữi nhau hơn và có khuynh hướng hòa bình hơn
Du lịch đòi hỏi phải có an ninh đảm bảo để không chỉ giúp du khách có cảmgiác an toàn mà còn nhằm chống lại các hành động chống phá của một số người lợidụng hoạt động du lịch để truyền bá những tư tưởng phản động vào đất nước Một
ví dụ cụ thể: năm 1993, tại Ba Bể, những kẻ chống phá đã lợi dụng việc đi du lịchđể truyền bá tư tưởng phản động vào người dân địa phương bằng cách rải truyềnđơn, băng đĩa… tại những nơi chúng đi qua
Như vậy để có điều kiện tốt cho du lịch phát triển, bên cạnh những điều kiệnkhách quan chúng ta cần có một nền chính trị ổn định và an toàn Hơn nữa, an toàn
Trang 3xã hội cũng là một điều kiện quan trọng để phát triển du lịch, bởi lẽ các hiện tượngthiên tai, dịch bệnh… có ảnh hưởng rất lớn đến du lịch Khi các cơ quan y tế phảicách ly một vùng để ngăn chặn lây lan dịch bệnh thì vùng đó chắc chắn không thểđón khách du lịch được Muốn thu hút được du khách cũng như việc phát triển dulịch, vùng đó phải có những biện pháp phòng tránh thích hợp.
Đối với nước ta cần phải tăng cường, mở rộng mối quan hệ hợp tác với cácnước trên thế giới tạo ra mối quan hệ hợp tác lâu dài dựa trên tình hữu nghị, giữvững bầu không khí hòa bình ta hiện có
1.2 Điều kiện kinh tế
Một trong những yếu tố quan trọng có ảnh hưởng đến sự phát sinh và pháttriển du lịch là điều kiện kinh tế chung Nền kinh tế chung phát triển là tiền đề cho
sự ra đời và phát triển ngành kinh tế du lịch Sự phát triển của du lịch có thể kéotheo sự phát triển của các ngành kinh tế khác, nhưng bên cạnh đó bản thân du lịchcũng lệ thuộc vào các ngành này về nhiều mặt: nông nghiệp, công nghiệp, giaothông vận tải…
1.2.1.Ngành nông nghiệp và công nghiệp
a.Nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm
Trong các ngành kinh tế, sự phát triển của nông nghiệp và công nghiệp thựcphẩm có ý nghĩa quan trọng đối với du lịch Ngành du lịch hàng năm tiêu thụ mộtkhối lượng rất lớn lương thực và thực phẩm Thực phẩm tươi sống (thịt lợn, gà,bò…; lúa, mì, ngô, khoai…) của nông nghiệp cũng như đã qua chế biến sẵn củacông nghiệp (đường, bơ, sữa,…; đồ hộp, rượu, bia, thuốc lá…) là mặt hàng khôngthể thiếu của trong việc phục vụ cung ứng các bữa ăn cho du khách
b.Công nghiệp nhẹ
Trang 4Nếu như ngành nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm phục vụ nhu cầu ăn,uống hàng ngày của du khách thì công nghiệp nhẹ đảm bảo những tiện nghi sinhhoạt hàng ngày đối với hoạt động lưu trú của du khách Với nhiệm vụ chính cungcấp vật tư cho du lịch, các ngành công nghiệp nhẹ khác nhau như: dệt, thủy tinh,sành sứ, đồ gỗ và mỹ nghệ… mỗi năm cung cấp hàng trăm ngàn sản phẩm phục vụtrang trí, sử dụng trong các khách sạn, nhà hàng, cơ sở lưu trú …(khăn trải, gagiường, thảm, tủ,…) cũng như làm quà lưu niệm (nón, tranh, đồ gốm…) dành cho
du khách Do vậy muốn phát triển du lịch, các ngành sản xuất có quan hệ mật thiếtđến du lịch không chỉ đáp ứng yêu cầu tối thiểu về khối lượng hàng hóa, mà phảiđảm bảo cung cấp vật tư hàng hóa có chất lượng cao, đảm bảo có thẩm mỹ vàchủng loại phong phú, đa dạng
Như vậy, căn cứ vào điều kiện nông nghiệp và công nghiệp vốn có của địaphương ta có thể thấy một đất nước chỉ phát triển một cách vững vàng khi và chỉkhi nước đó tự sản xuất ra được phần lớn số của cải vật chất cần thiết cho du lịch
1.2.2.Giao thông vận tải
Giao thông vận tải là một yếu tố không thể thiếu trong nền kinh tế của mộtđất nước Đứng trên lĩnh vực du lịch, giao thông vận tải là cầu nối giữa nhà cungcấp dịch vụ, điểm đến du lịch và du khách Từ khi ra đời tới nay cùng sự phát triểncủa nền kinh tế, giao thông vận tải đã có nhiều bước tiến quan trọng về chất cũngnhư lượng Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển của du lịch:
Về mặt số lượng:
- Số lượng các phương tiện vận chuyển tăng chứng tỏ khả năng vận chuyển
du khách
Trang 5- Số lượng loại hình phương tiện vận chuyển gia tăng sẽ làm cho hoạt động
du lịch trở nên tiện lợi và mềm dẻo, có khả năng đáp ứng tốt mọi nhu cầu của dukhách
- Số lượng hành khách được vận chuyển tăng
- Mạng lưới giao thông phát triển rộng khắp
Điều đó giúp cho du khách tiếp cận với điểm du lịch một cách dễ dàng, hoạtđộng du lịch trở nên tiện lợi và mềm dẻo trong việc đáp ứng nhu cầu của du khách
Về mặt chất lượng:
- Tốc độ vận chuyển tăng cho phép tiết kiệm thời gian đi lại và cho phép kéodài thời gian ở lại nơi du lịch Với các phương tiện có tốc độ vận chuyển cao, dukhách có thể đến được những nơi xa xôi
- Đảm bảo an toàn trong vận chuyển sẽ thu hút được nhiều người tham giahoạt động du lịch
- Đảm bảo tiện nghi trong quá trình vận chuyển, du khách sẽ thấy an tâm vàthoải mái hơn vì sức khỏe được bảo đảm
- Giảm giá thành của chuyến đi để nhiều tầng lớp nhân dân có thể sử dụngđược phương tiện vận chuyển Thu hút được nhiều người tham gia vào hoạt động
Trang 6điều kiện thuận lợi khi phải đổi phương tiện vận chuyển và làm vừa lòng du khách
đi du lịch… Ví dụ: Du khách từ Hà Nội hay thành phố Hồ Chí Minh muốn đến ĐàLạt có thể mua vé liên vận được chuyển tiếp lên ô tô sau khi xuống tàu ở ga xe lửaPhan Rang
1.3.Chính sách phát triển du lịch
Bất cứ một nơi nào trên thế giới dưới hình thức này hay hình thức khác đềutồn tại một bộ máy quản lý xã hội nhất định Có thể nói bộ máy này có vai tròquyết định đến các hoạt động của cả cộng đồng và hoạt động du lịch cũng khôngnằm ngoài quy luật chung đó Một đất nước, một khu vực có tài nguyên du lịchphong phú, mức sống của người dân không thấp nhưng chính quyền địa phươngkhông hỗ trợ cho các hoạt động du lịch thì hoạt động này cũng không thể phát triểnđược
Những điều kiện chung để phát triển du lịch nếu trên tác động một cách độc lập trên sự phát triển của du lịch Các điều kiện ảnh hưởng đến du lịch tách rời nhau, do vậy nếu thiếu một trong những điều kiện ấy sự phát triển của du lịch có thể bị trì trệ, giảm sút hoặc hoàn toàn bị ngừng hẳn Sự có mặt của tất cả những điều kiện ấy đảm bảo cho sự phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch.
II CÁC ĐIỀU KIỆN TỰ THÂN LÀM NẢY SINH NHU CẦU DU
Trang 72.1.1 Vai trò của thời gian rỗi trong việc phát triển du lịch
-Thời gian dỗi có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phát triển du lịch.Công chúng chỉ bắt đầu đi du lịch khi họ được hưởng nhiều ngày nghỉ lễ và nhữngngày nghỉ ăn lương
Cụ thể: Ở Hoa Kì (1968) đã thông qua pháp luật ấn định 4 dịp lễ toàn Liênbang hàng năm Mỗi dịp nghỉ được định vào một ngày thứ Hai để có một kì nghỉcuối tuần 3 ngày Tại Tây Ban Nha và Pháp có rất nhiều kỳ nghỉ, khoảng 12- 13dịp nghỉ mỗi năm Ở nước ta từ 02/10/1999 mọi viên chức nhà nước bắt đầu đượchưởng chế độ nghỉ cuối tuần 2 ngày
- Khi người lao động càng có nhiều thời gian rỗi, ngành du lịch càng cónhiều điều kiện thuận lợi để phát triển Mọi người sử dụng thời gian rỗi để thưgiãn, nâng tầm hiểu biết, tăng cường sức khỏe
- Để tăng tính hiệu quả trong việc khai thác tối đa thời gian rỗi của ngườidân, du lịch có thể kết hợp với nhiều ngành khác để tạo ra nhiều loại hình du lịchhấp dẫn: du lịch mua sắm, du lịch thăm thân… Trên cơ sở thay đổi cơ cấu giữathời gian làm việc, thời gian ngoài giờ làm việc và thời gian dỗi
Như vậy có thể khẳng định được rằng khi có thêm thời gian rỗi, mọi ngườisẽ có thêm nhiều sự lựa chọn thích hợp cho mình., trong đó có du lịch là sự lựachọn hàng đầu Tóm lại, thời gian rỗi là điều kiện tất yếu cần thiết phải có để conngười tham gia vào hoạt động du lịch
2.1.2 Những điều kiện cụ thể
Trang 8- Tăng thời gian rỗi cho người lao động bằng cách tăng số lượng ngày nghỉvà kéo dài kì nghỉ.
- Cần nghiên cứu đầy đủ, kĩ lưỡng cơ cấu thời gian ngoài giờ làm việc socho thời gian rỗi có thể chiếm đến mức tối đa; có thể bằng cách giảm thời gian muahàng, thời gian làm việc nhà để có thể tăng thời gian cho việc du lịch
- Tổ chức và quản lí tốt mạng lưới phục vụ cộng đồng, giao thông, y tế…Công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, lấy máy móc làm công cụ sản xuất chủyếu nhằm tạo thêm thời gian rỗi cho người lao động
- Hoạt động du lịch định hướng cho con người sử dụng thời gian rỗi vào cáchoạt động mang lại lợi ích nâng cao hiểu biết hoặc nâng cao thể lực, tránh việcdùng thời gian rỗi vào các hoạt động tiêu cực Nhờ vừa giúp phát triển ngành dulịch vừa tránh được các tệ nạn xã hội
2.1.3.Ví dụ
Ở nước ta hiện nay có 6 dịp nghỉ lễ trên toàn quốc là: Tết dương lịch, TếtNguyên Đán, Giỗ Tổ Hùng Vương, giải phóng miền Nam 30/4, ngày Quốc tế Laođộng và ngày Quốc khánh
Như vậy người dân đã có thêm nhiều thời gian rỗi để lựa chọn đi du lịch.Với xu hướng tăng số ngày nghỉ, người dân càng có thể đi du lịch nhiều nơi
2.2.Khả năng tài chính của du khách tiềm năng
Nói đến các nhân tố tự thân làm cho nhu cầu du lịch tăng trưởng thì ngoàithời gian rỗi, thu nhập của người dân cũng rất quan trọng Ngày nay, kinh tế ngàymột phát triển, năng suất lao động ngày càng cao và mức sống của con người ngàycàng được cải thiện Do vậy họ có khả năng thanh toán cho nhu cầu về du lịch
Trang 9trong và ngoài nước Có tài nguyên du lịch nhiều chưa hẳn đã phát triển du lịchnếu nền kinh tế của của đất nước còn lạc hậu và du khách nước ấy không có khảnăng du lịch ra nước ngoài.
Khi rời nơi lưu trú thường xuyên để đi du lịch, khách du lịch luôn là ngườitiêu dùng nhiều loại dịch vụ và hàng hóa Để có thể đi du lịch và tiêu dùng du lịch,
họ phải có phương tiện vật chất đầy đủ Đó là điều kiện cần thiết để biến nhu cầu
du lịch nói chung thành nhu cầu có khả năng thanh toán, vì đi du lịch họ phải trảthêm tiền tàu xe, trả thêm tiền nhà và xu hướng con người đi du lịch là tiêu nhiềutiền Khác với khi ở nhà, họ chỉ cần chi tiêu cho những khoản cần thiết: như ănuống, mua sắm đơn thuần… Tuy nhiên, khi đi du lịch họ thường phải chi tiêu chonhiều khoản nảy sinh dẫn đến mức tiêu dùng tăng vọt Thu nhập của người dân làchỉ tiêu quan trọng và là điều kiện vật chất để họ có thể tham gia hoạt động du lịch.Và khi thu nhập của người dân tăng thì sự tiêu dùng du lịch cũng tăng theo, đồngthời có sự theo đổi về cơ cấu của tiêu dùng du lịch
Theo con số thống kê tương đối của Tập đoàn Visa khu vực Châu Á- TháiBình Dương về chi tiêu của khách du lịch đến Việt Nam qua thẻ Visa cho thấy,những tháng cuối năm 2005 là 1,4 nghìn tỷ đồng (khoảng 90,6 triệu USD) đã tăng28% so với cùng kỳ năm trước đó Trong đó, chi tiêu nhiều nhất là các du kháchđến từ Mỹ, Nhật Bản, Úc, Hàn Quốc và Pháp, chiếm 58% tổng lượng chi tiêu quathẻ Du khách đến Việt Nam sử dụng thẻ Visa chủ yếu để chi tiêu cho chỗ ở 29%,mua sắm 16%, đi lại 11%, ăn uống 7% và các hoạt động thể thao giải trí 4%
Theo một số liệu của Bộ thương mại, trung bình một khách du lịch quốc tếthuộc diện giàu có đến Việt Nam mức chi tiêu cũng chỉ khoảng 300- 700USD,mức chi tiêu bình quân cho tất cả khách du lịch là 100 - 150 USD/người/ngày lưu
Trang 10trú) Quá ít ỏi so với Thái Lan chi tiêu từ 1.200 USD- 1.500 USD; tại Singaporekhoảng từ 1.500 USD- 2.000 USD; ở các nước EU là 4.000- 5.000 USD.
Trong nước thì khác hẳn, điều tra của Tổng cục thống kê (GSO) cho thấy chitiêu của khách du lịch trong nước tăng mạnh, mức chi tiêu bình quân chung củamột lượt - khách du lịch trong nước (đối với khách tự sắp xếp đi) năm 2005 Trong
cơ cấu các khoản chi tiêu của du khách, khoản chi cho phương tiện đi lại chiếm lớnnhất, chiếm gần một phần ba (năm 2005 là 32%) trong tổng số các khoản chi tiêu;tiếp đến là chi cho cơ sở lưu trú để nghỉ ngời chiếm gần một phần tư (năm 2003 là23%, 2005 là 21,8%), thứ ba là chi cho ăn uống và chi mua sắm hàng hoá, quàtặng, quà lưu niệm, cả hai lần điều tra đều gần bằng nhau và mỗi khoản chiếmkhoảng 15% Các khoản chi tham quan, chi cho nhu cầu văn hoá, thể thao, vuichơi, giải trí; chi cho y tế, săm sóc sức khoẻ đều chiếm rất nhỏ trong tổng cáckhoản chi Kết quả điều tra cũng cho thấy các khoản chi về đi lại, ăn uống và dịch
vụ y tế chăm sóc sức khoẻ là những khoản chi tiêu tăng mạnh nhất; điều này cũngphù hợp với chỉ số tăng giá của các nhóm hàng hoá và dịch vụ này trong thời giannày
Một điều thú vị trong việc chi tiêu của du khách sau khi điều tra đó là : Cáckhoản chi tiêu của khách du lịch là phụ nữ nhiều hơn so với nam giới, chủ yếu làtiền mua sắm hàng hoá, chi cho tham quan, cho y tế, chăm sóc sức khoẻ, sắc đẹpvà thuê phòng nghỉ; ngược lại, các khoản chi tiêu của du khách nam giới nhiều hơnphụ nữ là các khoản chi ăn, uống, đi lại, vui chơi giải trí
So sánh mức chi tiêu của du khách mỗi ngày tại mội địa phương, Hà Nội,Lạng Sơn, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Bình Thuận, Tp.HCM và Kiên Giang là nhữngđịa phương có mức chi tiêu của du khách cao nhất Kết quả điều tra năm 2005 bìnhquân một ngày - khách từ 500 đến 638,8 nghìn đồng/khách
Trang 11Các địa phương có mức chi tiêu bình quân một ngày - khách từ 400 đến đếndưới 500 nghìn đồng là Hải Phòng, Thừa Thiên-Huế, Bình Định, Lào cai, QuảngBình, Quảng Nam, Khánh Hoà, Lâm Đồng, Cần Thơ và Cà Mau.
Các địa phương có mức chi tiêu bình quân một ngày - khách từ 300 đến dưới
400 nghìn đồng là Nghệ An, Đak Lak và An Giang; Điện Biên, Thanh Hoá, QuảngTrị, Gia Lai, và Tây Ninh
Thái Nguyên là địa phương có mức chi tiêu bình quân một ngày - kháchthấp nhất, chỉ 179,6 nghìn đồng
Như vậy thu nhập của người dân là một vấn đề rất quan trọng để du khách có một chuyến đi du lịch thật vui vẻ và có nhiều thú vị.
2.3.Trình độ dân trí
Sự phát triển của ngành du lịch cũng phụ thuộc rất nhiều vào trình độ vănhóa chung của nhân dân ở một nước Cụ thể, nếu trình độ văn hóa của cộng đồngcao thì nhu cầu đi du lịch của nhân dân ở đó tăng lên rõ rệt; số người đi du lịchnhiều, lòng ham muốn làm quen với các nước xa gần cũng tăng và trong nhân dânthói quen du lịch sẽ hình thành ngày càng rõ Hơn nữa trình độ văn hóa của nhândân nước đó cao , thì khi phát triển du lịch sẽ dễ đảm bảo phục vụ khách du lịchmột cách văn minh và làm hài lòng khách khi đến đó
Trình độ dân trí thể hiện bằng hành động, cách ứng xử cụ thể với môi trườngxung quanh, bằng thái độ đối với du khách của người địa phương, bằng cách cư xửcủa du khách tại nơi du lịch…
Ví dụ: Ngày nay, Sầm Sơn đang dần trở thành một đô thị du lịch văn minh,giàu đẹp, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày một nâng cao Hàng năm,
có hàng vạn lượt khách du lịch trong và ngoài nước đến với Sầm Sơn, góp phần tạo
Trang 12nên sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế - xã hội trên địa bàn thị xã nói riêng và tỉnhThanh Hóa nói chung.
Và trong những năm qua, Sầm Sơn luôn là địa điểm có sức hút mạnh mẽ đốivới khách du lịch trong và ngoài nước, song thực trạng dịch vụ du lịch trên địa bàncòn tồn tại một số vấn đề ở các lĩnh vực: Công tác quản lý, điều hành, tổ chức kinhdoanh dịch vụ, trật tự đô thị, văn minh du lịch, vệ sinh môi trường, sự xuống cấpcủa cơ sở hạ tầng Để khắc phục những tồn tại đó, yêu cầu đặt ra đối với Sầm Sơnlà phải tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng du lịch, dịch vụ, nâng caonhận thức và trách nhiệm của các ngành, các cấp và cộng đồng dân cư trong tổchức hoạt động và phát triển bền vững du lịch Sầm Sơn
Năm 2005 được xem là năm đột phá trong việc nâng cao chất lượng dịch vụvà môi trường văn hóa du lịch, hướng tới một Sầm Sơn Trật tự - Kỷ cương - Vănminh du lịch Với du khách, hiện tại Sầm Sơn đã có một diện mạo hoàn toàn mới-một Thị xã du lịch biển văn minh, an toàn đối với du khách, cơ sở hạ tầng đượcđầu tư nâng cấp; Môi trường du lịch được cải thiện một cách đáng kể, việc bài trừcác tệ nạn xã hội được phát động trong toàn dân, văn hóa, văn minh được đề caotrong hoạt động kinh doanh dịch vụ
Theo thống kê, tỷ lệ du khách quay trở lại Việt Nam không cao Tâm lý củangười du lịch là luôn tìm tòi và khám phá những địa điểm mới Tuy nhiên cũng cầnnhìn nhận thực tế là người dân của chúng ta vẫn chưa có ý thức trong việc bảo vệcảnh quan, gìn giữ và phát triển văn hóa du lịch Vấn đề này cần khắc phục trongthời gian tới, hình ảnh về đất nước và con người Việt Nam phải được nhân dânViệt Nam biết đến và tôn trọng nó trước tiên Có như vậy mới có thể quảng bá tốttới du khách nước ngoài; nâng cao vị thế và hình ảnh về đất nước và con ngườiViệt Nam
Trang 13III KHẢ NĂNG CUNG ỨNG NHU CẦU DU LỊCH
Những điều kiện đặc trưng tác động lên sự phát triển của du lịch chỉ ở từng chỗ, từng vùng hoặc từng đất nước Những điều kiện đặc trưng quan trọng nhất là: môi trường tự nhiên, những giá trị văn hóa và lịch sử, những thành tựu chính trị và kinh tế…có sức thu hút khách du lịch đến địa điểm đó Nếu như dưới góc độ kinh tế du lịch những điều kiện chung ảnh hưởng đến cầu và cung thì những điều kiện khu vực chủ yếu chỉ tác động đến khả năng cung ứng du lịch của địa phương
3.1 Điều kiện tự nhiên và tài nguyên du lịch thiên nhiên
Tài nguyên du lịch của Việt Nam khá phong phú và đa dạng, ¾ lãnh thổ làđồi núi và nhiều cảnh quan đẹp, những cánh rừng nhiệt đới với nhiều loại cây cỏ,chim muông, những hệ thống sông hồ tạo nên bức tranh sơn thuỷ hữu tình, sinhđộng hấp dẫn khách du lịch
Có thể nói rằng các hợp phần tự nhiên du lịch ở nước ta khá phong phú, đadạng và độc đáo Đó là điều kiện thuận lợi cho du lịch phát triển mạnh mẽ vớinhiều loại hình du lịch như du lịch sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch khámphá… tạo nên nét hấp dẫn đặc sắc cho du lịch Do vậy chúng được trực tiếp khaithác vào mục đích kinh doanh du lịch nên trở thành tài nguyên du lịch tự nhiên.Các hợp phần tự nhiên (địa lí) đó là địa hình, khí hậu, thuỷ văn, động thực vật…Ngoài ra, khoảng cách từ nơi có tài nguyên đến các tài nguồn khách chính (các đôthị, trung tâm trung chuyển khách…) cũng có ý nghĩa quan trọng đối với phát triển
du lịch
3.1.1 Vị trí địa lý
Trang 14Trong các nguồn tài nguyên du lịch thiên nhiên và điều kiện tự nhiên ở nước
ta hiện nay, phải nói đến điều kiện vị trí địa lí Đây là một trong những nhân tốquan trọng ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển của du lịch
Ta có thể dễ dàng nhận thấy khoảng cách từ nơi du lịch đến các nguồn khách
du lịch có ý nghĩa quan trọng đối với nước nhận khách du lịch Nếu nước nhậnkhách du lịch ở xa điểm gửi khách điều đó ảnh hưởng tới khách trên 3 khía cạnh:
- Du khách phải chi thêm tiền cho việc đi lại vì khoảng cách xa
- Du khách phải rút ngắn thời gian lưu lại ở nơi du lịch vì mất nhiều thờigian đi lại
- Du khách phải hao tốn nhiều sức khoẻ cho đi lại
Lẽ dĩ nhiên những bất lợi trên của khoảng cách thể hiện rất rõ nét đối với dukhách đi du lịch bằng phương tiện ô tô, tàu hoả và tàu thuỷ Ngày nay, ngành vậntải hàng không không ngừng được cải tiến và có xu hướng giảm giá, có thể sẽ khắcphục phần nào những bất lợi trên đối với khách du lịch và đối với nước xa nguồnkhách du lịch
Trong một số trường hợp, khoảng cách xa từ nơi đón khách tới nơi gửikhách lại có sức hấp dẫn đối với một vài loại khách có khả năng thanh toán cao và
có tính hiếu kì vì sự tương phản, khác lạ giữa điểm du lịch và điểm nguồn khách
3.1.2 Địa hình
Bên cạnh vị trí địa lí thì địa hình cũng là một trong những nhân tố ảnhhưởng không nhỏ tới sự phát triển du lịch
Trang 15Địa hình là một trong những yếu tố quan trọng góp phần tạo nên phong cảnhvà sự đa dạng của phong cảnh ở nơi đó Đối với du lịch, địa hình càng đa dạng,tương phản và dộc đáo càng có sức hấp dẫn du khách Khách du lịch thường ưathích những nơi nhiều đồi núi và đối với nhiều người, địa hình đồng bằng thườngkhông hấp dẫn du khách vì tính đơn điệu của nó.
Trong các điều kiện địa hình, kiểu địa hình karst (núi và hang động) và địahình bờ nước là những tài nguyên du lịch rất có giá trị Ngành du lịch thế giới đãđưa vào khai thác hàng ngàn hang động, thu hút khoảng 3% tổng số du khách toàncầu Ở nước ta, địa hình đá vôi phân bố rộng khắp từ vĩ tuyến 16 trở lên với nhiềuhệ thống hang động có giá trị du lịch như: Phong Nha, Bích Động, Hương Tích…
Đặc biệt hơn cả là kiểu địa hình Karst ngập nước nhiệt đới, điển hình ở Vịnh
Hạ Long, mà giá trị của nó đã góp phần làm cho địa danhnày được ghi tên vàodanh sách các di sản thiên nhiên thế giới
3.1.3 Khí hậu
Vai trò của khí hậu đối với sự phát triển của du lịch
Cũng giống như vị trí địa lí và địa hình, khí hậu cũng có một vai trò rất quantrọng, có ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của du lịch
Du khách thường rất ưa thích những nơi có khí hậu ôn hoà Nhiều cuộc thăm
dò cho thấy du khách thường tránh những nơi quá lạnh, quá ẩm hoặc quá nóng,khô Họ cũng tránh những nơi có quá nhiều gió Mỗi loại hình du lịch đòi hỏinhững điều kiện du lịch khác nhau Ví dụ: Du khách nghỉ biển mùa hè thường chọnnhững dịp ko mưa, nắng nhiều nhưng không gắt, nước mát, gió vừa phải Vào thời
kì du lịch biển, số ngày mưa phải tương đối ít, có nghĩa là nơi du lịch biển phải có